Wildebeest analysis examples for:   agm-agm   I    February 24, 2023 at 23:33    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Kɨmiya Jisasɨ Kɨraisihomɨ saisatoyaare. Iyataatɨ Jisaasiho so Daawitɨhomɨ jɨtɨpatɨ napipatetapɨ noaipahore. Aiamɨ Daawitɨho soaisangi Abɨraahamɨhomɨ jɨtɨpatɨ napipatetapɨ noaipahore.
23216  MAT 1:3  Iyataatɨ Judaaho so PeresiJeraayaamɨ sapɨhore. Aikuramɨ sanaatɨ Tamaarɨhaate. AiPeresiho so Esɨronɨhomɨ sapɨhore. AiEsɨronɨho so Ramɨhomɨ sapɨhore.
23219  MAT 1:6  AiJesiho so awaisɨho Daawitɨhomɨ sapɨhore. AiDaawitɨho so Sorɨmonɨhomɨ sapɨhore. Iyataatɨ Sorɨmonɨhomɨ sanaatɨ jɨhura Yuraiyaahomɨ apwaataatimatahaate.
23220  MAT 1:7  Iyataatɨ Sorɨmonɨho so Reoboaamɨhomɨ sapɨhore. AiReoboaamɨho so Abaisaahomɨ sapɨhore. AiAbaisaaho so Asaahomɨ sapɨhore.
23224  MAT 1:11  AiJosaiyaaho Jekonaiyaahomunɨ komɨ saingosaahoyaamunɨ sapɨhore. Isɨmiya siya awaisawɨhiyaimatɨwɨ kiyaamɨ isɨhiya Judaahiyai winjaawɨ bimaamɨ napɨwɨ ipotaataatɨho iwinja bimiisɨhiya Babironɨhiya napɨwɨ Judaahiyaamɨ aunahɨpatɨ niyapɨ tinumwaasi kaanɨhɨ wapɨhɨ nuwɨ yapɨpatɨ Babironɨhanda napuhohurandaise.
23225  MAT 1:12  AiIsɨraherɨhiya Babironɨhanda napwɨtɨwɨ bimohuraapɨ isɨhiya siya sainamoyaatɨmɨ nowaayopo. Namoyaatɨmɨ nowaawɨ Jekonaiyaaho so Siyaarɨtiyerɨhomɨ sapɨhoematataise. AiSiyaarɨtiyerɨho so Serapaperɨhomɨ sapɨhore.
23229  MAT 1:16  AiJekopɨho so Josepɨhomɨ sapɨhore. AiJosepɨho so Mariyaahaatamɨ warɨhore. AiMariyaahaatɨ Jisaasihoai namoyataise. Iyataatɨ nyahɨ Judaahiyaanɨnɨ kopɨ Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨhore taatɨ ambɨhɨtɨhaato.
23230  MAT 1:17  AiAbɨraahamɨhoaapɨhapɨ isɨhiya sapiyaunɨ mwaayaunɨ ikwɨ maindɨmwɨtiauhɨramɨ murɨtimurɨti14 kaisiyahaiwaara namoyaatɨmɨ napɨwɨ Daawitɨhoaapɨhɨ noaipawaayopo. Aiamɨ Daawitɨhoaapɨhapɨ sapiyaunɨ mwaayaunɨ ikwɨ maindɨmwɨtiauhɨramɨ murɨtimurɨtɨhaiwaara 14 kainamoyatɨmɨ nasauhɨ isɨhiya Babironɨhiya Isɨraherɨhiyai tinumwaasi nuwɨ Babironɨhanda napuhauhɨ napwɨtohura noaipawaayopo. Aiamɨ sura napwɨtɨwɨ bimohuraapɨ sapiyaunɨ amɨ mwaayaunɨ ikwɨ maindɨmwɨtiauhɨramɨ murɨtimurɨtɨhaiwaara 14 kainamoyaatɨmɨ napɨwɨ Kɨraisiho Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaitandɨ Autaahaatɨho Ahɨwisɨho noaipasurandaise.
23231  MAT 1:18  Jisasɨ Kɨraisiho noaipasɨtɨhandapɨ pɨwɨha siyate. Jisaasihomɨ sanaatɨ Mariyaahaatɨ apwaimaamaatɨtihɨhura Josepɨhoai namaatɨto tɨwɨ aikatɨwosauhɨhaate. Aikaatɨ Mariyaahaatɨ sangɨ Josepɨhoaisatɨ nanotɨ nehɨ bindataahandɨ kandɨ Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨhoraahɨ kaatɨ aigwɨsɨndaise.
23233  MAT 1:20  Gwɨnyaasɨhɨ yapepataahɨ Autaahaatɨhomɨ enjerɨho otɨpɨpatɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨho nehɨ koai wo Josepɨhoaapɨhɨ noaipatɨ koai saundataase. “Josepo Daawitɨhomɨhoŋe, kɨnyɨ Mariyaahaatapɨ netɨ wɨmiraitaano tɨpɨ wɨndɨ gɨmunyaape. Aimbɨ atime. Kɨmonjɨ metɨmonjɨ gwɨsɨhaatɨhɨ aikɨpwɨndisonyɨmonjɨ Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho kɨpotosihɨhonje.
23234  MAT 1:21  IMariyaahaatɨ maaha woho namwɨtaise. Namwonɨhɨ ko noaipatɨ komɨ isɨhiyaamɨ maipɨhaiwa nemwatɨ japɨhɨ numwaitandɨhosɨ kɨnyɨ kɨretɨ saundɨpɨ Jisaasihoe tɨpɨ ambɨhunde,” undatɨ kaundataase.
23236  MAT 1:23  “Atime apwaimaamaatɨ waatɨ wohoaisatɨ wɨndɨ namohaatɨ gwɨsɨtatɨ maaha woho wo namwɨtaise. Namwonɨhɨ kiya Imaanuherɨhoe tɨwɨ ambɨhɨtɨtaapo,” tatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨho katatɨ ahaisɨhaare. Iyataatɨ satɨ ambɨhitamɨ tanyaahaarɨ, “Autaahaatɨho nyangisatɨndaise,” tawaawɨImaanuherɨhoe,” tawaatopo.
23242  MAT 2:4  Aiawaisɨho Erotɨho namatɨ pɨrisihiya isɨhiya isɨhiyaapɨ nandapa kohasɨpɨho tɨhɨwɨ Autaahaatɨhoai dɨpumanɨhohiyɨhiyaamɨ awaisawɨhiya pɨrisihiyaisunɨ amɨ isɨhiya usa wɨnɨhapɨpa katɨwunjohiyɨhiyaisunɨ numwaatɨ ahoyataise. Numwaatɨ ahoyatɨ kiyaisata nunjenataise. “Utaaho Isɨhiyai Japɨhɨ Numwaatɨ Iwinjatɨtandɨ Autaahaatɨho ahɨwisɨho aunahɨpatɨ maahɨwɨta noaipaitaise?” tatɨ kiyai nunjenataise.
23243  MAT 2:5  Nunjesɨhɨ kiya satɨwɨ kaundawaatopo, “Kɨmatɨ yapɨpatɨ Judiyaahandamɨ aunahɨpatɨ Betɨrehemɨhanda noaipaitaise. Iyataatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨho pɨropetɨho wo pɨwɨha wa satatɨ jɨpatɨpiyatɨ ahaisɨhaare.
23244  MAT 2:6  ‘Sahɨ yapɨpatɨ Judiyaahandamɨ aunahɨpatɨ Betɨrehemɨhanda bimohiyɨhiyaate samɨ aunahɨpatɨ gwɨharaahatɨndaahandɨ kandɨ katɨ kapɨhata autaahɨtɨtaise. O amɨ apaapɨmaato amɨ samɨhatɨhapɨ awaisɨho wo noaipatɨ niisɨhiya Isɨraherɨhiyai iwinjaatɨ bimɨtaise,’ tatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨho katatɨ ahaisɨhaare,” undɨwɨ Erotɨhoai kaundawaatopo.
23246  MAT 2:8  Nunjesɨhɨ kiya wihoaaŋɨha kaundauhɨ amɨ ko kiyai jaiwɨta saundataase. “Nɨngimaawɨ nundɨ kopɨ gaapundɨtɨ mepɨ autaahemwaitaano. Isahɨ nuwɨ baisonjɨ metonjapɨ daapɨ mmonɨwɨ kaiwɨse. Aisonjɨ metonji daapɨ usonɨwɨmapɨ nɨngi napɨwɨ kandɨtaatɨwe,” undatɨ kiyai Betɨrehemɨhandaahapɨ natausaasataise.
23251  MAT 2:13  Aiisɨhiya ipɨho noaipasɨpɨpɨhapɨhiya ainiyauhɨ Autaahaatɨhomɨ enjerɨho otɨpɨpatɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨho nehɨ koai wo yapepataahɨ Josepɨhoaapɨhɨ noaipatɨ saundataase: “Kɨnyɨ ketɨ dosimetɨhonjisunɨ sanaatisunɨ numwaasiyanɨhɨmapɨ yapɨpatɨ wɨtɨ Isipɨhandaahapɨ numwe. Numbwɨ bimambɨpɨ nɨwahonɨnɨ kahɨtisanɨhura japɨhɨ napɨtaapo amɨ Erotɨho metɨhonji tiwɨtandɨ daitaiso,” undataase.
23252  MAT 2:14  AiJosepɨho atisatɨ dosi metɨhonjisunɨ sanaatisunɨ apatɨhɨ numwaasi yanɨhɨmatɨ kaanɨhɨ Isipɨhandaahapɨ notaise.
23253  MAT 2:15  Siyatɨ Josepɨho notɨ Isipɨhanda bimaamɨ notɨ Erotɨho napwisurandaise. AiAwaisɨho Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha jɨhura komɨ pɨwɨha atisatɨ netɨ ausaasɨhomɨhetapɨ katisɨha ka akaaha tɨtɨhɨ noaipataise. Iyataatɨ Autaahaatɨho sandaase, “NiMaasɨhɨho Isipɨhanda biminɨnɨ gandɨ japɨhɨ numwaataayo,” tatɨ katisɨha akaaha noaipataise.
23254  MAT 2:16  Aiisɨhiya ipɨho noaipasɨpɨpɨhapɨhiya Erotɨhoai jaiwundohɨtɨhandapɨ koai apɨpaahɨ apousataise. Apowinamatɨ ko tingaatɨhaisahiyai natausaasikiya nuwɨ Betɨrehemɨhandaahunɨ aunahɨpɨhaiwa kapɨhɨ detɨ ahetiwaiwaaraahunɨ metɨhonya wohonya kɨnaungwɨha yatɨwaapɨhapɨ yatɨhɨtahonya nahatonyai tiwawaayopo. Iyatɨ Erotɨho ipɨho noaipasɨpɨpɨhapɨhiyai nunjesɨhɨ kaumbwaatɨ noaipasuraapɨ kɨnaungwɨha siyatɨ aisanotaiso tatɨ gwɨnyaataatɨ ko sandɨ kiyataise.
23255  MAT 2:17  Aipɨwɨha wa Autaahaatɨho komɨ pɨwɨha atisa netɨ ausaasɨhomɨhetapɨ katisɨha akaaha noaipataise. Iyataatɨ sa pɨwa sata kandaase.
23257  MAT 2:19  Aiipotɨhura Erotɨho ainapwiIsipɨhanda Autaahaatɨhomɨ enjerɨho otɨpɨpatɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨho wo nasatɨ Josepɨhoaapɨhɨ noaipatɨ yapepataahɨ Josepɨhoai saundataase.
23258  MAT 2:20  Isɨhiya metɨhonji tiwɨtaatɨwiyohiyɨhiya ainapopo. Ikɨnyɨ metɨhonjisunɨ sanaatisunɨ numwaasi yapɨpatɨ Isɨraherɨhandaahapɨ dosi naiwɨse,” undataase.
23259  MAT 2:21  AiJosepɨho atisa dosi metɨhonjisunɨ sanaatisunɨ numwaasi yapɨpatɨ Isɨraherɨhandaahapɨ japɨhɨ nasataise.
23261  MAT 2:23  Niyatɨ yapɨpatɨ Garirihandamɨ aunahɨpatɨ taunɨhandɨ maipɨhonjɨ Nasaretɨhando tɨwɨ ambɨhɨtohɨpata bindataise. Iyataatɨ isɨhiya Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atinepɨ ausaahohiyɨhiya jɨhura pɨwɨha satɨwɨ katohɨha akaaha noaipataise. Kiya kopɨ satawaatopo: “Ko Nasaretɨhandaahapɨhore, tɨwɨ ambɨhɨtɨtaapo,” tɨwɨ kiya katawaatopo.
23262  MAT 3:1  AiJisaasiho Nasaretɨhanda aigwɨnyanatɨ bimisura Jonɨho Isɨhiyai Baawusɨtandɨho noaipataise. Noaipatɨ Judiyaahandamɨ yapɨpatɨ ipatɨ iwɨwɨrɨho owehapɨhɨ bindataatɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha sata ausaatɨ isɨhiyai saundataase.
23264  MAT 3:3  Iyataatɨ Jonɨho so jɨhura Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atisa netɨ ausaasɨho Aisaiyaahomɨhetapɨ Autaahaatɨho katisɨhore. Iyataatɨ Autaahaatɨho Aisaiyaahomɨhetapɨ satatɨ kandaase:Isɨhiya iwɨwɨrɨho owehapɨhapɨ utaaho wo pɨwɨha satatɨ gandaase. ‘Awaisɨhopɨ daihɨra daawupwɨ tɨtɨhepumapɨse. Tɨtɨhepumapɨ baiwɨse’” ndaase tatɨ Aisaiyaaho kandaase.
23265  MAT 3:4  Jonɨho so maasapɨho kamerɨhandamɨ atɨha gwɨnɨwɨha niyohore. Niyotɨ yamepatɨ komɨ bwandɨpataapɨhɨ wɨsasanahore. Iyatɨ ko nandapa nainjɨpɨpa tapaatɨpɨhounɨ ipataatɨhapɨ apɨpaamɨ mwaahounɨ nanataise.
23269  MAT 3:8  Isahɨ saisatɨwɨ, ‘Nyahɨ nyamɨ maipɨhaiwa ainamawaatɨ akɨtɨnɨhɨ nepemaitaatɨ Autaahaatɨhoenda aiakɨtɨnɨhɨ nasɨhaayo,’ tɨwɨ isɨhiyai nunjawɨ akɨpɨpa kaitɨtɨhɨ daiwɨse.
23270  MAT 3:9  Isahɨ samɨ maarɨhoaatɨhapɨ satɨwɨ, ‘Nyahɨ Abɨraahamɨhomɨ mwaayaanɨ maatiyaanɨ saisatoyaaniAutaahaatɨhomɨhiyaanɨne. IAutaahaatɨho nga nyangi nehɨ nanɨhiyatɨ nanyamaitaise,’ maatɨwɨse amɨ sahɨhɨmetiAutaahaatɨhohɨ kɨmaiwa nawɨmaiwa netɨ nga Abɨraahamɨhopɨ komɨ saisatoyematɨ kiyatɨ ahaitaise.
23271  MAT 3:10  Iyataatɨ mwɨsɨha ipatamɨ tambɨpɨhɨ aiahondaise. Iipatɨ nahatepɨ yandɨpɨho biyatɨ gaaho wɨndɨ namingohonɨhati Autaahaatɨho tisatatɨ sisɨhaapɨhɨ tɨhoaitaise,” undatɨ Jonɨho Parisihiyaisunɨ amɨ isɨhiya Satiyusihiyaisunɨ kaundataase.
23272  MAT 3:11  Iyatɨ isɨhiya nahatiyaisaundataase, “Nɨnɨ sahɨ nepemaitotɨhandapɨ gwɨnyaataatɨ sahɨ nepemaitotɨhandɨ nasisatɨ nehɨ waapohoraahɨ baasusataayo. Iamɨ utaaho niipotɨ napisɨho so Itɨpɨho Gaahoraahunɨ amɨ Itɨpɨho komɨ sisɨha watɨpɨhaaraahunɨ otɨhatɨsema yutɨhɨraahamatiyatɨ nasamaasaitaise. Iyatɨ ko nɨngi nanɨtipɨhaatɨ apɨpaahɨ awaisɨhore. Inɨnɨ komɨ asuipatɨ nehɨ otɨpɨpatɨho kaipatamataindɨ nga nambɨndɨ nɨwusohaitandɨ awaisɨhonɨnɨ gaahonɨnɨmaahe.
23273  MAT 3:12  Iyatɨ niipotɨ napisɨho isɨhiya nahatiyai netɨ tipɨtapaatɨ usondandɨ komɨ ikwɨrɨ tɨmendaiamɨ utaaho nandapa akɨpɨpa kɨpotaatɨ maipɨhapa napɨpatɨ nemasɨpatamatiyatɨ kaitando. Nematɨ nandapa akɨpɨpa aŋɨhandɨ nandapaapɨ aŋɨmatindɨhandaapɨhɨ netɨ ahaitaise. Ahiyataatɨ nandapa maipɨtinemasɨpɨpa netɨ sisɨha kaanɨhɨ namaayotatɨ tɨhisɨhaapɨhɨ tɨhoaitaise. Iamɨ sahɨ nepemaitɨwɨ Autaahaatɨhoenda napɨwɨse ko sangi japɨhɨ nasamaito,” undatɨ Jonɨho isɨhiya koenda nasohiyɨhiyai kaundataase.
23277  MAT 3:16  AiJisaasiho osetetɨ waapoho nesi nehɨhaatɨ notataise. Notatɨ bitosɨhɨ yamɨhapatɨ kopɨ tɨwɨtawamataise. Tɨwɨtawamasɨhɨ ko jataise. Jataatɨ Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho koho dɨpɨhomatiyaho yamɨhapataatɨhɨraapɨ Jisaasihomɨhasɨnɨ nasataise.
23279  MAT 4:1  Aisura Bwaasɨrɨhɨrɨ Jisaasihoai nunjendotatɨ Autaahaatɨhomɨ Itɨpɨho Gaaho numwaasi isɨhiya iwɨwɨrɨho owehapɨhɨ notaise.
23291  MAT 4:13  Iyataatɨ ko Jisaasiho Nasaretɨhanda namasi notɨ yapɨhaurɨ Sepɨyuraanɨhomɨhiyaamɨhataahunɨ Napɨtaaraihomɨhiyaamɨhataahunɨ aunahɨpa wɨtɨ Kapaniyaamɨhandamɨ detɨ durɨhɨrɨ Garirihandaiahetihɨhata notɨ bindataise.
23292  MAT 4:14  AiAutaahaatɨhomɨ pɨwɨha wa Komɨ pɨwɨha atisa netɨ ausaasɨho Aisaiyaahomɨ maahomwaaŋapɨ katisɨha Jisaasihomɨ otɨpɨpatɨ kaiwaiwaara akaaha noaipataise. Iyataatɨ Aisaiyaaho sata kandaase.
23293  MAT 4:15  “Yapɨpatɨ Sepɨyuraanɨhomɨhiyaamɨhatamunɨ yapɨpatɨ Napɨtaaraihomɨhiyaamɨhataahɨ durɨhɨramɨhihoaaŋɨ waapɨhaatɨ Jorɨtaanɨhaatɨ nahaitɨwɨ wihɨnɨ mɨhihɨnunɨ amɨ Judaahiyaamɨ dawaataatɨ bimohiyɨhiyaamɨ yapɨpatɨ Garirihandamɨ wihoaaŋɨhata noaipasɨhɨ aimmonawaayopo. Iyataatɨ isɨhiya napwɨtaatɨwɨhandamɨ asɨhatindɨhandaatɨhɨ bimohiyɨhiyaapɨhɨ nausainjɨtɨhandɨ ainoaipataise.
23294  MAT 4:16  Kapɨhɨ isɨhiya asɨhatindɨhandaatɨhɨ bimohiyɨhiya nausainjɨtɨhandɨ awaindɨhandɨ noaipasɨhɨ aimmonɨhohɨpatamataiisɨhiya Judaahiyaamɨ dawaapɨpɨhiya Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha akɨtɨha atɨhomisohiyɨhiya atimmonɨwɨ naitaapo. Iyataatɨ siya isiya napwɨtaatɨwɨhandamɨ asɨhatindɨhandaatɨhɨ bimohiyɨhiyaapɨhɨ nausainjɨtɨhandɨ ainoaipataise,” tatɨ Aisaiyaaho katisɨha Jisaasiho kapɨhɨ otɨpɨpatɨ kiyatɨ bindata akaahemataise.
23296  MAT 4:18  AiJisaasiho durɨhɨrɨ Garirihandaitaatɨ dainotaatɨ utaahurɨ wurɨ saingɨho saaho bitosɨhɨ usonataise. Kuramɨ womɨ ambɨpatɨ Saimonɨhore. Iyataatɨ komɨ ambɨpatɨ wɨtɨ Pitaahoe tɨwɨ ambɨhɨtɨwɨhore. Iyataatɨ komɨ saingɨhomɨ ambɨpatɨ Endɨruhore. Iyataatɨ surɨ utaasurɨ kuramɨ otɨpɨpatɨ araiho noaitaatɨmɨhatɨ kaibindamaahure. Ikurɨ taamɨ durɨhɨraatɨhɨ araihopɨ ikitɨmasɨhɨ usonataise.
23301  MAT 4:23  Iyatɨ Jisaasiho yapɨpatɨ Garirihandamɨ aunahɨpatɨ nahatewaara daayatɨ kiyaamɨ aŋaaŋɨ pɨwɨhaapɨ ahoyanohɨwaiwaapɨhɨ nandaatɨ isɨhiyai Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha kataunjataise. Iyatɨ ko Autaahaatɨho isɨhiyai iwinjaatɨ bimindɨhandamɨ pɨwɨha gaaha wanɨha ausaatɨ kaundatɨ amɨ isɨhiya timbɨpa kahatamatɨpetahapa netɨ kiyaamɨ ambɨpatɨ nusopɨsasisawɨhiyai netɨ tɨtɨhɨwiwataise.
23306  MAT 5:3  Isɨhiya usa Autaahaatɨhomɨhaiwaapɨ maarɨhoaatɨhɨ nenoaahɨtɨwɨ sangɨ waatɨ neho tɨwɨ bɨpi napaisaatɨ ipatisanɨwɨ gwɨnyaahohiyɨhiya gaasɨ maaritɨwɨse, amɨ Autaahaatɨho kiyai gaahatɨ kawɨsatɨ amɨ winja bindataiso.
23307  MAT 5:4  Iyataatɨ isɨhiya usa sawanaunɨ amɨ isɨhiya usaunɨ maipɨhaiwa kaitɨmahiyawɨ nopɨsasɨnohɨwaiwaapɨ maarɨho asɨpaingohiyɨhiyai Autaahaatɨho kwɨtipatɨ nɨwɨndiwa nurɨpɨpaiwatɨ gaahatɨ kawitaigaasɨ kiya maaritɨwɨ kiyaamɨ maarɨho wɨwitane.
23308  MAT 5:5  Iyataatɨ amɨ isɨhiya usa ipatisanɨwɨ Autaahaatɨho maaritirɨhɨretɨ kiyawaawaahɨ kiyaiSapɨho gaahaiwa nahatewa tɨmaŋa ahɨwiwaiwa numwɨtaimaaritɨwɨ kiyaamɨ maarɨho wɨwitane.
23309  MAT 5:6  Isɨhiya usa Autaahaatɨho tɨtɨhaiwa gwɨnyaatɨ maaritiwaiwa ko maaritirɨhɨretɨ kaitaatɨwɨ maaritɨwɨmahohiyɨhiya gaasɨ kiya maaritɨwɨ kiyaamɨ maarɨho wɨwitane, amɨ Autaahaatɨho kiyaigaahaiwa waatɨ tisaahɨwa gaamatɨ numwɨtaiso.
23310  MAT 5:7  Iyataatɨ amɨ isɨhiya usa isɨhiya usaapɨ maarɨho tundatɨ asɨpɨwisohiyɨhiya gaasɨ maaritɨwɨse amɨ Autaahaatɨhoai kiyaapɨ maarɨho tundonɨhɨ kiyai maarɨho asɨpɨwitaiso.
23311  MAT 5:8  Iyataatɨ isɨhiya usa kiyaamɨ amɨtɨha amɨ maarɨhoaatɨhɨ gwɨnyaahotɨhandɨ saasanotatɨ tɨtɨhɨtatɨ amɨ maarɨho naasohɨtiAutaahaatɨhomɨhaiwaapaahɨhɨ andɨtatɨ napamahohiyɨhiya siya Autaahaatɨhoai usowɨ komɨ utatototɨ detɨ bimɨtaatɨwɨhiyaasɨ maaritɨwɨse.
23312  MAT 5:9  Iyataatɨ isɨhiya usa itɨhɨnnɨwɨ tɨmunɨwɨ bɨpi maarɨho namɨnɨwɨ napaisaatɨ bimɨtaatɨwɨhandapɨ andɨtitɨwɨ isɨhiyaamɨ otɨhapɨhɨ otɨpɨpatɨ kiyohiyɨhiya siya Autaahaatɨhomɨ metɨhonyaimatawaawɨsɨ gaasɨ maaritɨwɨse.
23313  MAT 5:10  Iyataatɨ amɨ isɨhiya usa tɨtɨhɨ Autaahaatɨhomɨ gwɨnyaasɨrɨhɨretɨ japepihɨrɨwɨ kaisaikandapɨ isɨhiya usa naaŋɨhandɨ numwisaihaahɨ gaasɨ kiya maaritɨwɨse amɨ Autaahaatɨho aikiyai iwinja bindataiso.
23314  MAT 5:11  Iyataatɨ sahɨ nisɨhiyaatɨtɨwɨ amɨ nisɨhɨretɨ japepihɨrɨwɨ kaisaiisɨhiya usa sangi jasonawaawɨ nisapɨsatɨwɨ pɨwɨha ainjotaha maahoaipɨsaupwɨ kasatɨwɨ naaŋɨhandɨ nasanyawɨ pɨwɨha maipɨhaiwa jaiwɨtɨwɨhaiwa kasatisaihaahɨ gaasɨ nehɨ maaritɨwɨse.
23315  MAT 5:12  Iyataatɨ amɨ jɨhura nipɨwɨha atinepɨ anusaahohiyɨhiyaisangi saisangi kasisohɨtɨmandamataiyaawatɨ naaŋɨhaiwa nunyawɨhiyaare. Iyataatɨ samɨ gaahaiwa awaiwaiwa naitaatɨwɨhaiwa Autaahaatɨho tɨmaŋiwaiwa yamɨhapataatɨhɨ ahondaise. Ahondaiasakaimaaritɨwɨ sisɨwɨ aunɨhaiwɨse,” undatɨ Jisaasiho kaundataase.
23316  MAT 5:13  Sata kaundatosa amɨ pɨwɨha wa sɨwipatɨ namɨhana saundataase. “Sahɨ kɨmaapɨ yapɨpatambɨhiyaapɨ sapɨpaamataiwɨhiyaate. Isapɨpaamɨ jɨpaindɨhandɨ owetonɨhɨ nyahɨ napitiyaatɨ kaisaisapa sapɨpa noaipatɨ japɨhɨ jɨpaitaise? Sapɨpa siyatɨ maipɨtahapa namaanɨwɨ namasaiisɨhiya itɨpapɨ nopɨsasɨwɨ daitaapo.
23317  MAT 5:14  “Aiamɨ sahɨ yapɨpatambɨhiyaapɨ sisɨha nausainjɨhaamataiwɨhiyaate. Iaunahɨpatɨ wɨtɨ sisɨhaisahatɨ sisɨhoaasɨnɨ ahendaahatɨ wɨndɨ noaatatɨ ahɨmetɨtaise, nehɨ auta ahetɨtaise.
23318  MAT 5:15  Iyataatɨ isɨhiya norɨhɨrɨ wɨrɨ tɨpopɨ yutɨhɨrɨ namaasapɨ ahiyawaamaayopo, owetise. Nehɨ norɨhɨrɨ tɨpopɨ autaahiwawaayopo isɨhiya nahatiya aŋɨtɨtɨhɨ bimohiyɨhiyai nɨwusoaatɨtando.
23319  MAT 5:16  Isɨkaisamɨ kiyohɨtɨhandɨ isɨhiya usainɨwusoaatane. Nɨwusoaatonɨhɨ samɨ kiyohɨwaiwa gaahaiwaatanɨhɨ mmonawaawɨ samɨ Japɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨhomɨ ambɨpatɨ nɨwimaitaatɨwo.
23320  MAT 5:17  Iyataatɨ sahɨ nisapɨ ko wɨnɨhapɨpaunɨ Autaahaatɨhomɨ pɨwɨha atinepɨ ausaahohiyɨhiyaamɨ pɨwɨha katohɨwaiwaunɨ netɨ nemaitandɨ nasataise tɨwɨ wɨndɨ gɨmunyaapɨse, owe. Nɨnɨ saiwa nemaitandɨ nasataamaayo, owe. Nɨnɨ nehɨ kaiwa netɨ akɨwaiwemaitandɨ nasataayo.
23322  MAT 5:19  Iamɨ utaaho wo Autaahaatɨhomɨ wɨnɨhapɨpaamɨ pɨwɨha wonjɨ maipɨhonjɨ tipɨtapa nematɨ isɨhiya usaisaikaiwɨse undatɨ kaundonaahɨ Autaahaatɨho komɨ isɨhiyai iwinja bimindɨhandamɨ utaaso soai dawaataatema kopɨ nanɨpimatɨtaise. O utaaho wo wɨnɨhapɨpa kapa biyatɨ japepihɨratɨ amɨ isɨhiyai sahɨ saikaiwɨnɨhapɨpetɨ japepihɨrɨwɨse undatɨ kaundonaahɨ koai Autaahaatɨho sawahomɨ isɨhiyai winja bimindɨhandaatɨhɨ otɨhatɨhemwa ndɨmaahomwaaŋɨ netɨ ahɨwitaise.
23324  MAT 5:21  Iyataatɨ wɨnɨhapɨpa isɨhiyaitimaamape tɨwɨhapa aisamɨ jaasoya nehopo. Nepɨ sangi wɨnɨhapɨpa kapa katɨwɨsasauhɨ sahɨ aiatigwɨnyaapɨhiyaate. Iyatɨ amɨ pɨwɨha andɨtɨwiwɨha sataha aiatiwɨhiyaate: ‘Utaaho wo isɨhiyai tiwamataataahɨ so pɨwɨha tipɨtapaatɨ mmondandɨhoaapɨhɨ noaipaitaise,’ tɨwɨha atiwɨhiyaate.
23325  MAT 5:22  Amɨ nɨnɨhɨ sangi sandɨ kasatataato, utaaho wo komɨ naisoho saingo saahoemainjɨhopɨ apousataataahɨ so pɨwɨha tipɨtapaatɨ mmondandɨhoaapɨhɨ noaipaitaise. Iyatɨ amɨ utaaho wo komɨ naisoho saingo saahoemainjɨhoai sisɨpɨhunda tɨhanyohoŋe undataataahɨ so isɨhiya pɨwɨha tipɨtapaapɨ mmondaatɨwɨhiyaapɨhɨ noaipaitaise. Iyatɨ amɨ utaaho wo komɨ naisoho saingo saahoemainjɨhoai kɨnyɨ apɨpaahɨ naharimbɨ amɨtɨha owehoŋe undataataahɨ so sisɨha maipɨha tɨhoaatɨtandɨhaamɨ petetɨ aibindataatɨsɨ kaapɨhɨ nutaise.
23326  MAT 5:23  Ikɨnyɨ Autaahaatɨhopɨ gaapundɨpɨ komɨ ambɨpatɨ nuwimaitaapiyapaapɨ kinyɨ naisoho wo kinyapɨ pɨwɨha ahotanɨho bimonɨhɨ gwɨnyapenapaapaahɨ nehɨ namasi numwe. Numbwɨ koaisapɨ pɨwɨha tɨtɨhemapɨ napaisaatɨnɨmapɨ kɨnyɨ jahɨra naimbɨ Autaahaatɨhomɨ ambɨpa mepɨ autaahemwapɨ numwɨtaapɨ nesi naingɨpɨpa koai nunye.
23328  MAT 5:25  Iyataatɨ amɨ utaaho wo gipɨwɨha pɨwaatɨtaatɨwɨhapɨhapɨ nangɨmaasi niyonaaraahɨ nangɨmaasi naisɨhoai pɨwɨha napaisɨha kaundɨpɨ maarɨho naasohɨtanɨhɨ ketɨ pɨwɨha pɨwanɨmɨ tɨtɨhemapɨse. O kɨnyɨ saimbɨ kamaayapaapaahɨ ko nangɨmaasi niyatɨ pɨwɨha atisatɨ tipɨtapa mmondandɨhoaapɨhɨmahonɨhɨ amɨ ko netatɨ tingaatɨhaisahiyaamɨ ikwɨraatɨmahonɨhɨ amɨ tingaatɨhaisahiya nepawɨ napwɨtohɨtɨhandaatɨhɨmaitaawo.
23332  MAT 5:29  Iyataatɨ kinyɨ ndɨha ikwɨrɨ gaahɨraihoaaŋɨha maipɨhaiwa kaitaapɨhaiwaatɨhɨ nangɨmaasi niyonaahɨ ka namwaapɨ yotɨme. Yotisamɨhɨ kɨnyɨ utaahoŋɨ nahatongi nepɨ sisɨha tumwipɨhaapɨhɨ wɨndɨ yamaahotɨto.
23333  MAT 5:30  Iyataatɨ amɨ kinyɨ ikwɨrɨ gaatɨhɨrɨ maipɨhaiwa kaitaapɨhaiwaapɨhɨ gisi niyonaahɨ kɨrɨ otipapɨ yotɨme. Yotisamɨhɨ kɨnyɨ utaahoŋɨ nahatongi nepɨ sisɨha tumwipɨhaapɨhɨ wɨndɨ yamaahotɨtaatɨwo.
23334  MAT 5:31  Iyataatɨ pɨwɨha jɨhura siyaha noaipataise. ‘Utaaho wo komɨ apwaataati namataataahɨ gaasɨ nehɨ nanɨhiya utɨpɨhandɨ wɨndɨ namaatɨnohɨtɨhandɨ nasɨpatɨtaatɨwɨhandɨ nunyatɨ natausaasane,’ taha pɨwɨha jɨhura noaipataise.
23335  MAT 5:32  Aiamɨ nɨnɨhɨ pɨwɨha sandɨ kasatataato apopaatɨ waatɨ kɨhiyaisatɨ maasɨ dahomaayahaati warɨho namataataahɨ amɨ ko apopaatɨ saati maipɨhandɨ kɨhiyaisa kaitandɨhandaatɨhemwataise. Iyataatɨ amɨ saatɨ apopaatɨ warɨho jɨho namasaamaati wo netɨ wɨrataataahɨ maipɨhandɨ saatisa kiyatɨ bainamaatɨnɨwɨ bimɨtaatɨwɨhandɨ netɨ nopɨsasataise.
23336  MAT 5:33  Iyataatɨ amɨ pɨwɨha waisangi samɨ jaasoya ainepɨ kasatauhɨ aiatiwɨhiyaate. Iyataatɨ sa pɨwa siyate: ‘Wapa kaitaapɨ Autaahaatɨhomɨ ambɨpataahapɨto tɨpɨ katɨpɨ ahaingɨpɨpa nanɨpimatɨpɨ nepɨ namopɨsasɨpɨ akɨpɨpa kaime,’ taha aijɨhura noaipasɨhɨ sahɨ atiwɨhiyaate.
23337  MAT 5:34  Atisauhɨhandɨ kandɨ nɨnɨ sangi sandɨ kasatataato, ‘Ahomunɨ ahapaamunɨ ambɨpata sapa saitaano,’ tɨpɨ pɨwɨha katɨpɨ wɨmisase, owetane. Nehɨ akɨpɨpaahɨ kaime. Iyapaapɨ ‘yamɨhapataatɨhapɨto maatɨme.’ Amɨ sapɨhɨ Autaahaatɨhomɨ mɨtɨhomasɨpɨpɨhiso.
23338  MAT 5:35  Iyapaapɨ amɨ ‘yapɨpataahapɨto maatɨme,’ amɨ sapɨhɨ Autaahaatɨhomɨ auhɨrɨmasɨpɨpɨhiso. Iyapaapɨ amɨ ‘aunahɨpatɨ Jerusaremɨhandaahapɨto maatɨme,’ satɨ isɨhiyaamɨ Kiŋɨho Mɨtɨho Awaisɨhomɨ aunahɨpatiso.
23339  MAT 5:36  Iyapaapɨ amɨ ‘kɨnyɨ nimɨtɨhoaatɨhapɨto,’ tɨpɨ pɨwɨha katɨpɨ wɨmisase kɨnyɨ kinyɨ mɨsisɨha wɨndɨ kɨhoepɨhemapɨ asɨhahemaamaitaise. Owetise. Autaahaatɨho sawahomɨhande.
23340  MAT 5:37  Kɨnyɨ utaahoŋɨ ainahɨhoŋɨtapaapaahɨ kɨnyɨ pɨwɨha katisamɨha isɨhiya akɨte tɨwɨ naitaapo. Ikɨnyɨ kinyɨ pɨwɨha ‘aye kaitaano,’ tɨpɨ ‘owe kamaitaano,’ te. O amɨ kaamɨ tiwatɨhaatɨ bipinjapɨ pɨwɨha wa katapaapaahɨ sa kinyɨ maarɨho jahɨho maipɨhomɨhaare. Iyatɨ amɨ Bwaasɨrɨhɨrɨ kɨramɨha bihɨwainjataise.
23341  MAT 5:38  Iyataatɨ pɨwɨha wa jɨhura siyaha ainoaipasɨhɨ atiwɨhiyaate. Iyataatɨ sa pɨwa siyate: ‘Utaaho wo ndɨha nangumwaahonɨhoai amɨ komɨha wihoaaŋɨ namwaape. Amɨ wo mangɨrɨ tiwa nangɨwonaahɨ amɨ komɨhɨrɨ wihoaaŋɨ tinawe,’ tɨwɨ pɨwɨha katauhɨ atiwɨhiyaate.
23343  MAT 5:40  Iyataatɨ amɨ utaaho wo kinyɨ apotɨhɨrɨ jahɨrɨhɨrɨ nangaitandɨ pɨwɨha pɨwaatɨtaatɨwɨhapɨhapɨ nangɨmaasi naitandiyonaahɨ kɨnyɨ kinyɨ apotɨhɨrɨ asɨrɨhɨrimaawɨ tɨmaamaikoai nunye.
23344  MAT 5:41  Iyataatɨ amɨ utaaho wo apɨpaahɨ gi pohɨtaho tarɨwɨhɨta niikɨpɨpa nesaimbɨ yametɨ sisɨmoaasɨnapɨ naninyamɨ napɨtaapo hɨtonaahɨ ko siso nusatipapɨ kaanɨhɨ wapɨhapɨ nesumbunye.
23345  MAT 5:42  Iyataatɨ amɨ utaaho wo wapaapɨ naninye hɨta nasehonaahɨ bɨpi kapa nahɨsesɨpɨpa napaisaatɨ nunye. Iyatɨ amɨ utaaho wo ginisɨhapa ipotɨ nahɨmɨtaanɨ wapa naninye hɨtonaahɨ komɨ pɨwɨha nepumaamapɨ bɨpi nunye.
23346  MAT 5:43  Iyataatɨ pɨwɨha wa jɨhura ainoaipasɨhɨ sahɨ aiatiwɨhiyaate. Iyataatɨ pɨwɨha sa siyahaare, Kinyɨ naisɨhiyai maarɨho nunyapaapɨ amɨ tiworisai maarɨho namunye, taha jɨhura noaipasɨhɨ atiwɨhiyaate.
23348  MAT 5:45  Sahɨ saikiyawaawaahɨ Japɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨho sawahomɨhɨretɨ japepihɨrɨwɨ taawɨ kainowaayopo. O sandɨ apaapɨmaato, amɨ Autaahaatɨho komɨ ipɨho netɨ isɨhiya maipɨhiyaamɨhetunɨ gaahiyaamɨhetunɨ yaawutaataise. Iyatɨ amɨ komɨ wipatɨ netɨ gaahiyaamɨhetunɨ maipɨhiyaamɨhetunɨ ahoya wipɨpasɨhɨ wipurɨwataiso.
23349  MAT 5:46  Sahɨ sandɨ saiisɨhiya maarɨho nasanyohiyɨhiyaisaahɨhɨ maarɨho nunyohɨtɨmandɨ wapa kahapaamapɨpa asakainaitotɨwo? Owetise. Amɨ sandɨ isɨhiya gamanɨhopɨ nawɨho takisihandɨ nusehohiyɨhiya nusewaawɨ tiwatɨhaatɨ sawanaapɨho ikonɨwɨ nehohiyɨhiyaisangi satɨ katɨ kiyawaayopo. Iyawaayowɨ sahɨ maarɨho nasanyohiyɨhiyaisaahɨhɨhɨ nunyohɨtɨmandɨ gaahatɨ kiyawaayowo? Akɨpɨpa napitetahapa naitaatɨwe?
23350  MAT 5:47  Iyataatɨ amɨ sahɨ nehɨ samɨ naisɨhiya japɨ jaatingoyaisaahɨhɨ nɨwipaapɨ pɨwaundawaawaahɨ isɨhiya usa apɨpaahɨ saiwɨndɨ kamaiwɨhatɨ sahɨ kiyawaayowo? Autaahaatɨhopɨ atɨhominanɨpimatɨwɨ samɨ dawaataatɨ bimohiyɨhiyaisangi satɨ katɨ kaimaarɨho namɨnawaayowo?
23351  MAT 5:48  Isamɨ Japɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨho tɨtɨhɨ gaaho ainahɨho saasanotahosɨ sangisangi katɨ nepɨ tɨtɨhɨ kaigaahiyaatɨ ainahiyɨhiyaatɨ saasanotahiyaatimatɨwɨse,” undatɨ Jisaasiho isɨhiyaisaiwa kaundataase.
23352  MAT 6:1  Jisaasiho satatɨ kaundatosatɨ amɨ pɨwɨha wiwa saundataase.Isɨhiya usaapɨ nyangi nyainjaitotɨwɨ wiwa gaahaiwa kiyaamɨ ndɨhetɨ kamaiwɨse. O isɨhiyaamɨ ndɨhetɨ saiwa kiyawaawaahɨ samɨ Japɨho yamɨhapataatɨhɨ bimisɨho sapɨ gaahaiwa tɨmaŋa ahɨsiwaiwa wɨndɨ kandapɨ namaasamɨtaise.
23353  MAT 6:2  Iyataatɨ isɨhiya kahapaamapɨpa owehiyaiwapa kiyaiandɨtɨwiwɨtandɨhapa numwɨtaatɨwaahɨ bɨpi napaisaatɨ nunyawɨse. Iyataatɨ isɨhiya usa otaatapɨhiya isɨhiya nyainjawaawɨ nyamɨ ambɨpatɨ nepɨ autaahɨ awaindepɨnyamaitotɨwɨ asakaiauta aŋaaŋɨ pɨwɨhaapɨ ahoyanohɨwaiwaatɨhunɨ daihɨraunɨ isɨhiya usaiandɨtɨwiwɨtandɨhaiwa nunyawaayopo. Aisahɨ kiyaamɨ kiyohɨrɨhɨretɨ kamaiwɨse. Iyawaawɨ sahɨ baigwɨnyaapɨse kiya kiyaamɨ isɨhiyaamɨhetapɨ naitaatɨwɨ kiyohɨwaiwa ainesihiyaasɨ Autaahaatɨho wɨndɨ ipotɨhura wapa namumwɨtaise.
23354  MAT 6:3  Ikɨnyɨ isɨhiya ikɨpɨpa nandapa owehiyai wapa andɨtɨwiwɨtandɨhapa nunyapaapaahɨ kinyɨ gapɨ gaatingoya kɨnaimwaayai saiwa siyataayo mundɨpɨ nehɨ noaatɨpɨ nunye.
23355  MAT 6:4  Ikinyɨ isɨhiyaapɨ maarɨho asɨpiyapaapɨ kaingɨtɨhandɨ noaasandane. Noaasandanɨhɨ Gapɨho noaasandihɨhaiwa mmonahosɨ mmonataatɨ kandapɨ wihoaaŋɨhapa nahɨmɨtaise.