23214	MAT 1:1	Jesucristo Davidkudaken adhueaʼsiʼpo kenpaʼti Abrahamkudaken adhueaʼsiʼpo o̱ʼu̱yate. In berobaʼte do Mateoa onʼnigmadoyaʼne. Jesucristoen adhueaʼpaneʼdik onʼnigmadoyaʼdene.
23219	MAT 1:6	Isaí Huairi Daviden huaoj o̱ʼu̱yate. David Salomónen huaoj o̱ʼu̱yate. Uríasen ayhua Salomónen inag o̱ʼu̱yate.
23229	MAT 1:16	Jacob Joséen huaoj o̱ʼu̱yate. José Maríaen hua̱to̱e̱ o̱ʼu̱yate. María Jesúsen hua̱ye̱ o̱ʼu̱yate. Jesústaj konogdikda oʼdikkaʼuy Cristo, Diosa oʼtaʼmonaʼuyate.
23230	MAT 1:17	Ken Abraham Davidte catorce Daviden adhueaʼpaneʼ o̱ʼnuyate. Kenpaʼti David Babilonia huadariyo enʼbatohuadeʼte Jeconíaste catorce adhueaʼpaneʼ o̱ʼnuyate. Kenpaʼti Jesús eʼsiʼpoe̱deʼte nog catorce adhueaʼpaneʼ o̱ʼnuyate.
23231	MAT 1:18	In konig Jesucristo oʼsiʼpoe̱ʼuyate. María Jesúsen hua̱ye̱ Joséere oʼto̱e̱pakapo. To̱e̱pakhueda̱da huaboaʼda bogdakhueʼda o̱ʼe̱ onʼtinopo̱e̱ʼuy. Diosen Noki̱re̱ga̱ oʼdapokaʼuy.
23233	MAT 1:20	Kenpaʼ José eʼnopo̱e̱deʼte oʼyorokpo Dios Huairien huataʼmoneritaj oʼtiahuayʼuy. —‍On José i̱ʼe̱. Daviden adhueaʼsiʼpo i̱ʼe̱. María eʼto̱e̱paktaj meʼpukehueʼ ya̱e̱ʼ. Huasiʼpo oʼto̱e̱a̱ponig Dios Noki̱re̱gen o̱ʼe̱a̱po.
23234	MAT 1:21	Bokereksiʼpoaʼ oʼsiʼpopakapo. Kentaj iʼdikkaʼapo Jesús. (Jesúsdik Judíoen huaʼate dakhueaʼ eʼkaʼ huamanopoʼyareaʼeri o̱ʼe̱a̱po) konige̱po keʼnen aratbut Israel aratbuttaj dakhueaʼ eʼkikaʼ oʼmanopoʼyareaʼapo. —‍Diosen huataʼmoneria kenda onaʼuyate. Josétaj onaʼuyate.
23235	MAT 1:22	Dios Huairien huamanbatiaʼpakeria oʼmanbatiaʼpakuynig in ayaʼda o̱ʼu̱y.
23236	MAT 1:23	Muneʼyo̱ katenohued e̱ʼe̱a̱da bogdakhueʼ o̱ʼe̱po. Huabokereksiʼpo oʼsiʼpopakapo. Kentaj onʼdikkaʼapo Emanuel. Dios Huairia oʼmanaʼuyate. Emanuel huadik konig Dios oroʼere o̱ʼi̱kaʼ.
23237	MAT 1:24	José oʼmabodepo Dios Huairien huataʼmoneritaj oʼnigpe̱e̱po hua̱to̱e̱ eʼto̱e̱a̱da
23240	MAT 2:2	—‍Judío aratbuten huairi oʼsiʼpopakdemeʼ. ¿Meyon ya̱ʼe̱? Ke̱yon niokpo omeʼ judío Huairi eʼsiʼpopakdeʼ huanopo̱e̱ʼ siokpo oʼtiahuaymeʼpo, judío Huairitaj dakiti Dios aaʼyaʼpo oʼtiakdey. —‍Onʼmanaʼuyate.
23242	MAT 2:4	Ayaʼ sacerdote huairitaj kenpaʼti ayaʼda Apagbaʼ huamanmadikaʼeritaj oʼmakupopakaʼuyate Herodesa. O̱gkupopakdepo, “¿Cristo Diosyaʼ oʼtiakdepo meya̱ʼ yaʼsiʼpoe̱apo?” oʼmanaʼuyate.
23243	MAT 2:5	—‍Judeabayo Belén huakkaʼ jakyo oʼsiʼpoe̱apo. Diosen huamanbatiaʼpakeria kenpaʼ oʼnigmadoyaʼuyate:
23248	MAT 2:10	Diga̱ʼda huanopo̱e̱ʼeria siokpo onʼtiahuaypo huakkaʼda onʼdurugpakuy. Judío aratbuten huairisiʼpo kente o̱ʼe̱ onʼnopo̱e̱po.
23251	MAT 2:13	Diga̱ʼda huanopo̱e̱ʼeri enʼhuadeʼte José oʼtaypo oʼyorokpo Diosen huataʼmoneritaj oʼtiahuayʼuy. —‍Herodes Jesússiʼpotaj aʼarakyaʼpo oʼukaponok, yamaboʼ, huasiʼpo hua̱ye̱ere yabatohuaʼpo Egipto aratbutenbayo yamatomonʼ. Ke̱yo̱ yanikatiʼ. Kenok yakumejtiʼ onaʼapone. —‍José eʼyorokyaʼ Diosen huataʼmoneria onaʼuyate.
23253	MAT 2:15	Egiptoyo o̱ʼi̱kaʼuyate. Herodes Huairi eʼbueydeʼte o̱ʼi̱kaʼuyate. Konig Oseas Diosen huamanbatiaʼpakeria aʼnenda oaʼuy konigti o̱gkaʼuyate. “Egiptobayaʼ ya̱o̱ro̱k. Doʼhued Huasiʼpotaj yonaʼapoy.” Dios Huairia oaʼuy.
23254	MAT 2:16	Diga̱ʼda huanopo̱e̱ʼeria judío huairisiʼpotaj aʼbatiaʼpakyaʼpo tiakhueʼ ya̱ʼneapet. Namaʼda meʼnonaʼuyne. Herodes kenda oʼnokotdepo diga̱ʼda oʼdiaypo, “Ayaʼda huabokereksiʼpo yo̱bed nogbayoktidaere bottaʼ huabayokere enʼta̱e̱tada yanʼbatiarakaʼ. Belén huakkaʼ jakyo kenpaʼti Belén meyo̱hueʼda huasiʼpotaj yanʼbatiarakaʼ.” Oʼmanaʼuyate. Diga̱ʼda huanopo̱e̱ʼeria aʼnenda bottaʼ huabayok Jesúsen siokpo huaboaʼda onʼtiahuayʼuyate. Kenokaʼ Herodestaj onʼbatiaʼpakuy.
23255	MAT 2:17	Konig Jeremías Diosen huamanbatiaʼpakeria oaʼuyate. Kenda Herodesa oʼkaʼuy.
23257	MAT 2:19	Herodes eʼbueydeʼte José eʼyorokyaʼ Diosen huataʼmoneritaj oʼtiahuayʼuy. Egiptobayo o̱ʼe̱po oʼtiahuayʼuy.
23258	MAT 2:20	—‍Keʼna huasiʼpotaj eʼaraktaʼ oʼpakuy oʼbueyde, yaboʼ, Israel aratbutenbayo yakumejtiʼ. Huasiʼpo hua̱ye̱eretaj yabatohuaʼ. —‍Diosen huataʼmoneria Josétaj onaʼuyate.
23263	MAT 3:2	—‍Dakhueaʼ eʼkikaʼ yanʼbatikpo onteʼti Diostaj yanʼnigpe̱i̱kaʼ. Diosen Huairi oʼtiakdeapo Diosensiʼpo moʼe̱a̱pone. —‍Juana aratbut e̱gkupopakyaʼ oʼmanaʼuyate.
23264	MAT 3:3	Isaías Diosen huamanbatiaʼpakeria aʼnenda Juantaj oʼtimadoyaʼuyate, Sueʼda aratbut eʼnahue̱ʼyo̱ kentaj moʼpe̱e̱a̱po. ʼUttaʼ enaʼpakte moʼpe̱e̱a̱po. “Huairi eʼtiakdeʼte dakaʼda aeʼyaʼpo ʼurunopoʼda ya̱gʼkikaʼ. Dakhueaʼ eʼkikaʼ yanʼbatikpo onteʼti Diostaj yanʼnigpe̱e̱ʼ. Huairitaj yadeʼ.” ʼUttaʼda oʼmanaʼapo. Kenda Isaíasa oʼtimadoyaʼuyate.
23267	MAT 3:6	“Dakhueaʼda ijkikaʼmey, bekkahueaʼ Dios.” Enadeʼte Juana bautiza oʼmagkaʼuyate. Jordánhue̱ya̱ʼ bautiza oʼmagkaʼuyate.
23268	MAT 3:7	Huakkaʼada huamanmadikaʼeri huairi onʼbahuaʼpo fariseo huairi saduceo huairiere onʼbahuaʼuyate. Juantaj bautiza megkeʼpo onʼhuahuaʼuyate. Juana oʼbatiahuaydepo: —‍Konig dakhueʼda bihui oʼmagkikaʼ. Konigti opudomey dakhueaʼda boʼkikaʼpo kenpaʼti opudomey namaʼda moʼnopo̱i̱kaʼpo. Nopoʼkoreahueʼtada bautiza e̱gkadeʼte Diosa dakhueaʼda castiga e̱gkaʼte yoktitikonapoy. Kenda namaʼda moʼnopo̱e̱ne.
23269	MAT 3:8	ʼUruaʼda ya̱gʼkikatiʼ. Daknopoʼda ya̱gʼkikaʼpo Diostaj moʼnopoʼkoreaʼuynok ayaʼada tiahuaydik moʼe̱a̱pone.
23270	MAT 3:9	“Abraham oroʼomeyen adhueaʼpaneʼ o̱ʼe̱nok Diostaj meʼpukhueʼdik o̱ʼe̱y.” Nopo̱e̱hueʼ yanikaʼ. Diosa eʼpaknayo in huid oʼbahuednigtaj Abrahamen huayayoaʼ magkaʼdik o̱ʼe̱.
23271	MAT 3:10	Nopoʼkoreahueʼ e̱e̱ʼnayo i̱da Diosa castiga mogkaʼapone. In konig o̱ʼe̱. Konig taʼbayo huada huato̱e̱ʼeri o̱ʼe̱po. Huada ʼuruaʼda onhuadhueʼ o̱ʼeonhuahuikaʼnok dakaʼda oʼtiahuayonhuahuaʼdepo yamiʼa oʼtaʼtegpo taʼakyo oʼmahui̱gikaʼ.
23272	MAT 3:11	Dakhueaʼ eʼkikaʼ moʼnopoʼkoreaʼde huamanopo̱e̱a̱ʼ hue̱ʼe̱ya̱ doʼhua bautiza e̱gkaʼtada noga̱nayo Cristoanayo oʼtiakdepo Diosen Noki̱re̱ga̱ taʼakerea bautiza oʼmagkaʼapo. Kennayo huakhuairinanada teynanada e̱ʼe̱a̱da doʼhuataj ehueʼnanada i̱jje̱y.
23273	MAT 3:12	Cristo oʼtiakdepo konig aroz huatuga̱ʼeri o̱ʼe̱po aroz oʼtugdepo oktipoaʼ. Ken oktipoaʼdepo jakyo oʼkudapo. Oʼkuda̱ʼdepo huakusiʼhue taʼakyo oʼhui̱gonhuahuikaʼpo okbithueʼ o̱ʼe̱a̱po. Ken huadak huakid konig Cristotaj huaknopo̱e̱ʼeri o̱ʼne. Onʼnigpe̱i̱kaʼ. Huaknopo̱e̱ʼeritaj oʼbakuda̱ʼapo, Diosen jakyo oʼbakuda̱ʼapo. Huakusiʼhue konig aratbut Diostaj nigpe̱e̱hueʼ o̱ʼnikaʼ. Konig castiga eʼmagkaʼ taʼakyo oʼmajenapo. —‍Juana ayaʼtada oʼmanaʼuyate.
23275	MAT 3:14	Juan Jesústaj bautiza e̱gkaʼtaʼ pakhueʼ o̱ʼe̱po, —‍Doʼtaj bautiza o̱gkaʼdik o̱ʼe̱ne o̱ʼna. ¿Menaʼpo bautiza megkeʼpo doʼtaj iʼtiak? —‍Juana Jesústaj onaʼuyate.
23276	MAT 3:15	—‍Ayaʼda Diosa oʼpaknig eʼkaʼtaʼ ijpaknok bautiza megkaʼ. —‍Jesúsa onaʼuyate. —‍Huadak bautiza o̱gkaiʼ. —‍Juana onaʼuyate.
23277	MAT 3:16	Juan bautiza o̱gkaʼdenok Jesús hua̱hue̱ya̱ʼ eʼbehuikdeʼte i̱da kurud konig akbogpe okhuikepo Diosen Noki̱re̱ga̱ dakaʼdamon konig tukkuʼ oʼhuahuarakpo Jesústaj oʼtikot. Jesúsa eʼtiahuayte oʼtikotpo.
23278	MAT 3:17	—‍On doʼhued Huasiʼpo o̱ʼta̱e̱ne. Huadiʼda o̱ʼta̱e̱ne. Ontaj durugda oʼto̱e̱ne. —‍Kurudya̱ʼ Diosa onaʼuyate.
23279	MAT 4:1	Nogok sueʼda aratbut eʼnahue̱ʼyo̱ Diosen Noki̱re̱ga̱ Jesústaj oʼtohuaʼuyate. Totoʼa Jesústaj aʼdikdikyaʼpo ke̱yo̱ Jesústaj oʼtohuaʼuyate.
23281	MAT 4:3	Jesús namaʼda kakeʼpo totoʼa Jesústaj oʼhuahuaʼdepo, —‍On buttida Diosensiʼpo e̱e̱ʼnayo in huidtaj aypo ya̱e̱ʼ yanaʼ. —‍Totoʼa Jesústaj onaʼuyate.
23283	MAT 4:5	Kenokaʼ totoʼ Jesústaj oʼtohuaʼpo Jerusalényo̱ Diosen huakkaʼ jakyo oʼtohuaʼpo Diosen huaboroʼ jak kutayoda jakkutagpiyo oʼtobehuikuyate.
23284	MAT 4:6	—‍On buttida Diosen Huasiʼpo e̱e̱ʼnayo barakte yakudaj Apagbaʼ oaʼpo: Kanokbaʼhuadeʼpo eʼkotte Diosa keʼnen huataʼmoneritaj oʼmataʼmonaʼaponok huidbate kothueʼdik i̱ʼe̱a̱pone. Huabaʼa kutate monokbaʼhuada̱pone. Apagbaʼ kenpaʼ oʼmadoyaʼuyate. —‍Totoʼa onaʼuyate.
23285	MAT 4:7	—‍Kenpaʼti “Dios Huairitaj namaʼda kakeʼpo dikdikhueʼ ya̱e̱ʼ.” Apagbaʼte kenpaʼ oʼmadoyaʼuyate. —‍Jesúsa totoʼtaj onaʼuyate.
23287	MAT 4:9	—‍Doʼtaj huikudate beʼtihuadpo “ʼUruaʼda huairi meʼta̱e̱ne,” doʼtaj eaʼnayo ayaʼda iʼtiahuaynig ayaʼda ʼuruaʼda huadaribayo kenpaʼti huadaribayo huairi huaunhuaʼ oʼbayokapone. —‍Totoʼa namaʼda Jesústaj onaʼuyate.
23288	MAT 4:10	—‍Kejeʼ, yahuatiʼ, totoʼ. “Dios Huairitayoʼda huikudate yanʼtihuadpo kentayoʼda yanʼnigpe̱i̱kaʼ.” Apagbaʼa oaʼ. —‍Jesúsa onaʼuyate.
23289	MAT 4:11	Ken totoʼa okhuaʼdepo Diosen huataʼmoneria Jesústaj onʼhuatiakdepo aypo onʼyokuyate.
23294	MAT 4:16	Inomey aratbut Diostaj oknopo̱e̱hueʼ o̱ʼnepo konig sikki̱re̱gyo̱ o̱ʼnikaʼpo huaboaʼnayo Diostaj oʼnoknopo̱e̱depo konig huaboroʼda huakjey huaboaʼda onʼtiahuayde. Kenomeya̱ dakhueaʼda o̱gkikaʼpo kenpaʼda bueydik ya̱ʼneapetnigʼa huaboaʼnayo huakjeytaj onʼtiahuayde. Isaíaskudaka oʼmadoyaʼuyate.
23295	MAT 4:17	Kenokaʼ Jesúsa huaboaʼda oʼmanaʼpo: —‍Diosen Huairi oʼtiakdenok dakhueaʼ bokikaʼnig yanʼnopoʼkoreaʼ Diostaj yanʼnopoʼkoreaʼ. Dios Huairitaj yanoknopo̱e̱ʼ. —‍Jesúsa huakkaʼ aratbuttaj oʼmanaʼikaʼuyate.
23297	MAT 4:19	—‍Doere monhuaʼ. Aratbut Diosensiʼpo kaʼnikeʼpo kanʼmanopoʼkoreʼpo moʼmanmadikikaʼapone. —‍Jesúsa oʼmanaʼuyate.
23299	MAT 4:21	Adyonda nog bottaʼ huamaʼbuytaj Jesúsa oʼtiahuayʼuy. Jacobo Juanere oʼtiahuayʼuy. Zebedeoen huasiʼpo o̱ʼnuy. Kusiʼpetoneʼyo o̱ʼnepo huaojere huakjeneʼtaj onʼtoʼkaʼpo, “Doere monhuaʼpo doʼtaj meʼnigpe̱i̱kaʼ.” Jesúsa oʼmanaʼuy.
23301	MAT 4:23	Ken Galilea huadaribayo nog huakkaʼ jakyo nog huakkaʼ jakyo Jesúsa oʼhuaʼepo judío aratbuten hua̱i̱takeʼ jakyo nogya̱ʼ nogya̱ʼ oʼmanmadikaʼonhuahuaʼpo Diosen Huairi oʼtiakdepo yanʼnopoʼkoreaʼpo yanʼnigpe̱i̱kaʼ Diosensiʼpo moʼe̱a̱pone. Oʼmanmadikaʼonhuahuaʼpo kenpaʼti aratbut nogpaʼ nogpaʼ dakhueʼda enʼto̱e̱te oʼbayareadhuaʼuyate.
23303	MAT 4:25	Galilea huadaribayaʼ aratbut, Decápolis huakkaʼ jakyaʼ aratbut, Jerusalén huakkaʼ jakyaʼ aratbut, Judea huadaribayaʼ aratbut, kenpaʼti Jordánhue̱ akodpen hua̱e̱ʼeri huakkaʼada Jesúsere onʼhuahuudhuahuikaʼuyate.
23306	MAT 5:3	—‍Opudomey huataʼda Diosen kikahueʼdik i̱hue̱y, moʼnopo̱e̱po, “Beʼtihuapok Dios,” boʼtionaʼpakikaʼpo, durugda moʼe̱. Dios opuden Huairi o̱ʼe̱. Diosensiʼpo moʼe̱ne.
23307	MAT 5:4	Opudomey dakhueaʼ eʼkaʼdeʼ namaʼda ijkamey moʼnopo̱i̱kaʼdenok paiʼda moʼe̱nok, Dios opudtaj moʼmanoeynoeya̱ʼapone. Durugdakon moʼi̱kaʼapone.
23308	MAT 5:5	Opudomey daknopoʼda huataʼyoʼda pakhueʼ yanikaʼpo Diosen aratbut moʼe̱a̱po kenpaʼti Diosere Diosenbayo hua̱e̱ʼeri moʼe̱a̱po. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23309	MAT 5:6	Opudomey Diosen eʼmanaʼ ʼurunanada eʼkikaʼtaʼ boʼeretpakikaʼnok. Diosa boʼtihuapokaponok daknopoʼda moʼta̱e̱a̱pone. Durugnada moʼi̱kaʼapone.
23310	MAT 5:7	Nogomeytaj moʼmatinepahuiʼnok Diosa opudtaj moʼmatinepahuiʼpo. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23311	MAT 5:8	Diosenyoʼda huapakeri ʼurunanada huanopo̱e̱ʼeriomey Diosere moʼe̱a̱pone. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23312	MAT 5:9	Opudomey huamanoeynoeyeri doʼhuedsiʼpo moʼe̱ne. Diosa monaʼapone. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23313	MAT 5:10	Diosen eʼmanaʼ boʼkikaʼnok nogomeya̱ boʼhuadiaypo boʼtierikpo mogkaʼne. Opud Diosen boʼkikaʼpo Diosensiʼpo moʼi̱kaʼapone. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23314	MAT 5:11	Opud doʼhued huaʼa eʼkikaʼtaʼ boʼpaknok namaʼda boʼtidiʼkene kenpaʼti namaʼda mogkaʼne kenpaʼti dakhueaʼda boʼhuaaʼne. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23315	MAT 5:12	Aʼnenda opud siʼpopakhued Diosen huamanbatiaʼpakeritaj kenpaʼti onʼmagkuyate. Konig premio Diosa ʼuruaʼda moʼto̱e̱a̱ʼapone. Durugda moʼi̱kaʼapone.
23317	MAT 5:14	Opudomey konig huakjey moʼe̱ne. Diostaj moʼnigpe̱e̱po huadak boʼkikaʼnok aratbuta tiahuaydik moʼe̱ne. Konigti beʼedpiʼ huakkaʼ jak oteʼyo e̱e̱ʼnayo ayaʼada jaktaj tiahuaydik o̱ʼne. Konigti Diosen boʼkikaʼnok ayaʼ aratbutada tiahuaydik moʼe̱a̱pone.
23319	MAT 5:16	Konigti opud huadak ya̱gʼkikaʼpo konig huakjey ya̱ʼnepo ayaʼada opudtaj tiahuaydik kaʼneʼpo kenpaʼti huadakda Dios o̱ʼe̱a̱ʼ batiaʼpakdik kaʼneʼ.
23320	MAT 5:17	“Moisésen eʼmanaʼ kenpaʼti Diosen huamanbatiaʼpakeritaj pe̱e̱hueʼdik yaneʼ.” Eaʼtaʼ oʼpakpo oʼtiakuy. Kenda namaʼda nopo̱e̱hueʼ yaneʼ. “Moisésen eʼmanaʼ kenpaʼti Diosen huamanbatiaʼpakeritaj pe̱e̱hueʼdik yaneʼ.” Ahueʼ a̱ʼe̱ya̱ʼpo ayaʼtada dakaʼda eʼmanopo̱e̱a̱ʼtaj ijpakpo ijtiakuy.
23322	MAT 5:19	Beʼapiʼ Diosen eʼmanaʼtaj kahueʼ e̱e̱ʼnayo kenpaʼti Diosen eʼmanaʼ kahueʼdik yaneʼ eʼmanmadikaʼnayo Dios Huairiensiʼpo ehueʼda o̱ʼneapo. Kenpaʼ Moisésa oʼmanaʼuyate opud boʼkaʼpo kenpaʼti ya̱gʼkikaʼ eʼmanmadikaʼnayo Dios Huairiensiʼpo moʼe̱a̱pone.