Wildebeest analysis examples for:   aoj-aoj   Word,    February 24, 2023 at 23:36    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Wambota atamba bafapana akupana Jisas Kraisi amamba. Jisas nataga wambota Deviti, Devit nataga wambota atamba Abrahami.
23216  MAT 1:3  Juda ahama Peres naloma Sira. Maꞌmam amamuꞌwi Tamar. Eaꞌ Peres ahama Hesroni, eaꞌ Hesron ahama Rami.
23218  MAT 1:5  Eaꞌ Salmon nogamana agilinama Boas. Boas maꞌmana Rehap. Boas nogamana agilinama Obet. Obet maꞌmana Rut, eaꞌ Obet nogamana agilinama Jesi.
23220  MAT 1:7  Eaꞌ Solomon nogamana agilinama Rehoboam, eaꞌ Rehoboam nola Abiyah. Eaꞌ nogamana Abiyah agilinama Aser.
23221  MAT 1:8  Aser anen ahama Jehosafati, nola Joram. Eaꞌ Joram ahama Usia.
23222  MAT 1:9  Eaꞌ Usia nola Jotam, Jotam nola Ehas ahama Hesekaiai.
23223  MAT 1:10  Hesekaia nogamana agilinama Manase, eaꞌ Manase nola Amos. Amos ahama Josaiai.
23225  MAT 1:12  Esis sofaꞌas sawasiꞌas sisihis sapani Babilon, Jekonia nogamana ananinai agilinama Sealtiel, eaꞌ Sealtiel nola Jerubal.
23227  MAT 1:14  Asor nogamana agilinama Sadok, eaꞌ Sadok ahama Akimi. Akim nola Eliut.
23228  MAT 1:15  Eaꞌ Eliut nogamana agilinama Eleasar, eaꞌ Eleasar ahama Matanii. Eaꞌ Matani nola Jekop ahama Josepi.
23229  MAT 1:16  Josep anamba nagasoꞌ Mariai. Eaꞌ Maria deiꞌ kola Jisas, deiꞌ esis sagaꞌi anen Krais Dembinai God nandandepana nasapaꞌana nagafiꞌii.
23230  MAT 1:17  Amom bafapana akupana Jisasi fowaꞌimi siambam magataga naꞌamba. Amom amamba Abraham nolam magiꞌ magatagai mafiꞌi matagama Devit, amamba siambam mataga 14-pelaim. Eaꞌ amom amamba Devit nolam magiꞌ magatagai mafiꞌi matagama nemaf afamba bousi sofaꞌ esis Israel safeꞌ sandaꞌ kalabus sagape wambel Babiloni, amamba wapani 14-pelaim. Eaꞌ amom amamba esis Israel sandaꞌ kalabus Babilon solam magiꞌ magatagai mafiꞌi aꞌ matagama nogota Krais nagataga, amamba wapani 14-pelaim. Siambam sagakolasom aꞌ mataga hiami 42-pelaim.
23231  MAT 1:18  Fowaꞌ Maria kogola Jisas Krais basef fagape naꞌamba. Maꞌmana Maria esis saꞌi akoꞌw kosoꞌ Josep, eaꞌ esis bias ina deiꞌ sandasoꞌama, ataꞌ owaꞌatin. Eaꞌ sati Maria akofaꞌ opafa Ambal buꞌunai Godi nafiꞌmai akoꞌw eaꞌ deiꞌ aꞌ opafuꞌw.
23233  MAT 1:20  Anen nape ataꞌ okom mandandaꞌma isimba atis, eaꞌ naꞌoh nandondoꞌah owaꞌ, anona ensel Dembinaii natagama anen naꞌipana naꞌi, “Josep, inaꞌ akunama Deviti, ina ombal mehenama negaoꞌwa wauluꞌmina ineꞌikwi Maria, owaꞌi. Deiꞌ main, awani inimba nagapauꞌwi, Ambal buꞌunai Godi nafiꞌmai akoꞌw.
23234  MAT 1:21  Eaꞌ atiasi aꞌ kola awani aman, awani inimba anen nogatopalopa amam nematawa hiasi ma nogakwaha waf awafi asasifi nofaꞌas sogotanimaii. Naꞌamba deiꞌ inaꞌ nihapomana agol ananigili Jisas. Basef kofagefa ma agol agalemba ifimba faꞌi, anen aman nogofaꞌ epes ananisii ma sogape andeandeꞌi.
23235  MAT 1:22  Hiahaom amamba hiami mataga naꞌamba siꞌi anif basef Dembinai nagasoꞌanaef malogol anona aman profet fowaꞌinai, deiꞌ afataga endilisi. Fowaꞌ gani profet anamba nagaꞌias naꞌamba naꞌi,
23236  MAT 1:23  ‘Owagama anoꞌw nemataꞌw saꞌukwi owaꞌ otaꞌ kogasoꞌ amania aꞌ opafuꞌw. Eaꞌ kola anin awani aman agol ananigili Emanuel. Agol agalemba kofagogola gaꞌias naꞌamba gaꞌi, God nape naloma apaꞌ.
23237  MAT 1:24  Eaꞌ Josep naꞌoh nandambema aꞌ nandaꞌas siꞌi ensel nagaꞌipana. Eaꞌ naila basef ifimba naoꞌwakw apaꞌ esis ina sandasoꞌama atogon atin, owaꞌ. Ataꞌ sape daindai safeꞌ ma akoꞌw aꞌ kogola awani aman. Eaꞌ nahapomana agol Jisas.
23239  MAT 2:1  Maria kola Jisas Betlehem, itap luꞌupa agilipa Judia. Nogota atamba Maria kogola Jisas, anona aman dembinai king Herot nape nugumafi walemb hielimbi esis Judai. Akoꞌw kolana eaꞌ, anom amam dembami gawaimi owaꞌ mogogawa Godia mafiꞌi lauguni gani awin nagatafima aꞌ mafiꞌi mafiꞌi mataga luꞌwambili Jerusalem eaꞌ maꞌi,
23240  MAT 2:2  “Deiꞌ awani Dambaini nagataga king dembinai esis Judai nape ani? Afaꞌ wati ondoꞌw ananiꞌwi kwatafi kwape gani awin nagatafima, eaꞌ deiꞌ wailaꞌw wafiꞌi waꞌi ondaꞌ lotumana ofela agol ananigili.”
23241  MAT 2:3  Afamba Dembinai King Herot nameꞌ basef ifimba, okom iwanim malamafeꞌma atiasi awani inimba netaga damben aꞌ niliꞌamona anen. Eaꞌ esis hiasi sagape Jerusalami wapani aꞌ ombal mahas saꞌi atiasi nemaf awafi aꞌ fetaga.
23242  MAT 2:4  Eaꞌ king Herot nakolasai amom pris hiami dembami maloma amom dembami magawalipasa muꞌuli Godi eaꞌ nahaliꞌam naꞌi, “Aman anamba Krais God nandandepana nosapaꞌana nogafiꞌii, atiasi anen notaga wambel anima?”
23243  MAT 2:5  Eaꞌ amom magwamana basef maꞌi, “Maꞌmana kolana Betlehem, itap luꞌupa Judia. Deiꞌ main, anona profet fowaꞌinai nagaꞌi basef naꞌi,
23244  MAT 2:6  ‘Ipaꞌ Betlehem itap luꞌupa Judia, ipaꞌ ina epes falafipai, owaꞌatin. Ipaꞌ ina pape pagiꞌ ma amom gavman dembami mugumafi ipaꞌ Judiai, owaꞌ. Deiꞌ main, anona Dembinai anaf aꞌ notaga wambel ipeꞌimbili saꞌumbili Betlehem. Anen anaf aꞌ nogape dembinai ma ipaꞌ amam nematawa aeꞌipai Israel eaꞌ numafi ipaꞌ hipai ma pegape andeandeꞌ.’”
23245  MAT 2:7  Eaꞌ king Herot nandambahoꞌ atin nofalai amom gawaimi amamba magafiꞌi awin nagatafimai mandambahoꞌ mandakolas nahaliꞌam naꞌi, “Nemaf maif ipaꞌ pati ondoꞌw akwamba kwataga?”
23246  MAT 2:8  Eaꞌ amom maꞌipana ma eaꞌ, nasapaꞌam aꞌ mafeꞌ Betlehem naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ foꞌo pelapelaoma awani inimba. Ama pitilin, pitanima pefaꞌai basef pifiꞌi piꞌipa aeꞌ wapani. Aeꞌ aꞌi efeꞌ itilin endaꞌ lotuman efela agol ananigili wapani.”
23247  MAT 2:9  Amom mameꞌ basef ananifi eaꞌ, mosafel makwaha anen aꞌ mafeꞌ, mati ondoꞌw akwamba saꞌukwi fowaꞌ maliꞌ magatoloꞌw gani awin nagatafimai, aꞌ kwafeꞌ kwaliꞌa amom. Eaꞌ kwape atapiꞌw ipat atamba ilif awani inimba Jisas nagapautai.
23249  MAT 2:11  Eaꞌ mawis ipat atamba awani inimba naloma maꞌman Maria sagapautai. Amom mati awani inimba mindiwa nembawa motawa mandaꞌ lotuman mafela agol ananigili. Ama main, mupalia paus amamisi magiai hiahawes amom magatalis otamba luꞌumbaisi alogw fasifasigwi gwagasi masoꞌanas. Eaꞌ masoꞌana gol naloma anin paura saꞌi frankinsens, alogw fasigwi gwagani saloma anin sanda buꞌwani sofalan sagaꞌi meri, masoꞌanas awani inimba Jisas.
23250  MAT 2:12  Masoꞌanas eaꞌ, God naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ ina ataꞌ pitanima pefeꞌma King Herot, owaꞌi. Eaꞌ pila anoꞌw ufiaꞌw pitanima pefeꞌ wambel ipeꞌimbili.” Eaꞌ maila anoꞌw ufiaꞌw daiaꞌw motanima mafeꞌ wambel amamimbili lauguni.
23251  MAT 2:13  Amom amamba gawaimi mafeꞌ, Josep naꞌoh owaꞌ, nandondoꞌah anona ensel Dembinaii nafiꞌmai anen naꞌipana naꞌi, “Inaꞌ safel aꞌ neꞌwa awani inimba neloma maꞌmana ananiꞌwi pefeꞌ anambel wambel lauguni itap luꞌupa Isip. Eaꞌ pipani Isip ama anaf pemeꞌ aeꞌ iꞌipipa wapani daoꞌ, pifiꞌi. Deiꞌ main, dembinai King Herot atiasi niꞌipa soldia ananimi molaꞌ molaoma awani inimba ma mohan negagaꞌ.”
23253  MAT 2:15  Josep napani Isip ama King Herot nagaꞌ eaꞌ naoꞌwas sotanimai siꞌi anif basef Dembinai God nagaꞌif malogol anona aman profeti ifimba deiꞌ aꞌ fataga fandawalap faꞌi, God naꞌi, “Nogame aeꞌanai napani Isip eaꞌ aeꞌ efalana aꞌ notanima nafiꞌi.”
23254  MAT 2:16  King Herot aꞌ nogawa amom amamba gawaimi ina mutanimai maꞌipana, owaꞌ. Mambasoꞌmana mafeꞌ anoꞌw ufiaꞌw daiaꞌw. Eaꞌ nembel ananinai aꞌ wandafuna kwapeteꞌ naꞌi noha Jisas nogaꞌ. Deiꞌ anen okom mandandaꞌma basef ifimba amom gawaimi maliꞌ magaꞌipanaefi ma nemaf afamba ondoꞌw kwagatagaefi. Naꞌamba deiꞌ nasapaꞌ anom soldia mafeꞌ Betlehema walemb ambalemba bagape felefeleꞌi maha awasi amam hiami deiꞌ sogalam dambaimi mafeꞌ motaga afagof biagof fagaloꞌami magaꞌ hiꞌalam.
23256  MAT 2:18  Anen naꞌi, “Esis sagape anambel wambel Ramai sameꞌ analemb amalemb. Esis salef sindiwagef mehipa sagaꞌi uwahipigama awasi sagagaꞌi. Anoꞌw nemataꞌw Resel kwalopa batawisaꞌw akwaꞌusi, ina atiasi anis amam nematawa laꞌifisa sondaꞌ nembel akwoꞌumbili begape awanembel, owaꞌatin. Deiꞌ main, awasi akwaꞌusi asagaꞌ hiꞌalas.”
23257  MAT 2:19  Josep ataꞌ napani Isip ama King Herot nagaꞌ, ensel Dembinai Godi nafeꞌ naꞌipana ma koh dondoꞌah ananini
23258  MAT 2:20  naꞌi, “Inaꞌ safel a neꞌwa awani neloma maꞌmana ananiꞌwi a pitanima pefeꞌ itap luꞌupa Israel. Amom maꞌi mogaha awani nogagaꞌi aꞌ magaꞌ eaꞌ.”
23260  MAT 2:22  Apaꞌ Josep nameꞌ basefa anona aman Arkelaus king Herot nogamana nataga nofaꞌ wambel nahaꞌofana nape dembinai king esis Judai. Eaꞌ Josep ombal mahana ma nogafeꞌ Judia. Owaꞌ naꞌoh nandondoꞌah wapani, God naꞌipana ma nogafeꞌ anamba itap luꞌupa Galili.
23261  MAT 2:23  Eaꞌ nafeꞌ nape anin taun saꞌuni sofalagon Nasaret siꞌi anif basef amom profet fowaꞌ magaꞌiefi maꞌi, “Owagama esis sofalana siꞌi Nasaretinai.” Basef ifimba deiꞌ fataga fandawalap endilisi.
23263  MAT 3:2  Anen naꞌipas naꞌamba naꞌi, “Nemaf afamba buꞌwafi eaꞌ felefeleꞌ fegataga ma epes sogawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafias. Naꞌamba deiꞌ ipaꞌ pendewaꞌ alafugaha waf awafi pembema nelelemb pefeꞌma God.”
23264  MAT 3:3  Eaꞌ Jon nafeꞌ naꞌipasa basef ifimba God nagaꞌipanafi siꞌi malogol anona amani profet Aisaia fowaꞌ nagaꞌiefi naꞌi, “Anaf malogol anona amani noga niꞌi anep itap wafigima fataupigima niꞌi basef naꞌamba niꞌi, ‘Pendomba ufiaꞌw Dembinai. Pisindiꞌamona ufiawa ananiwai.’”
23265  MAT 3:4  Klos Jon nagalami sandaꞌ auf anom mafis luꞌwami kameli sandaꞌam, eaꞌ nowahoꞌ anota let sandaꞌ agwahup mafisina sandaꞌanai. Gwaꞌaisi ananisi naꞌ gwamuꞌwis saloma aupimbel alupumi.
23266  MAT 3:5  Nogota atamba amam nematawa sagape Jerusalami saloma hiasi sagape itap luꞌwipai Judia eaꞌ walemb ambalemba felefeleꞌma walemb Jordani, hiasi safiꞌmai Jona nogapisiꞌas embel.
23268  MAT 3:7  Afamba Jon nati anom amam dembami esis Judai Farisi maloma anom dembami Sadyusi mafiꞌi ma mogofaꞌ baptais, eaꞌ naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ pandaꞌ waf awafii siꞌi batawis ul aunaii. Ami naꞌipipa ma paꞌi pefaꞌ pefeꞌ okom wandafunai Godi anaf nogatagama ipeꞌi?”
23269  MAT 3:8  Anen naꞌipas naꞌi, “Ipaꞌ pembema nelelemb pewaꞌ alafugaha waf awafi ipeꞌifi, eaꞌ pendaꞌ waf fasifi ma pigihimbaꞌmas ipaꞌ aꞌ pambema opalef endilisi paila waf buꞌwafi.
23270  MAT 3:9  Ipaꞌ ina aꞌ ukup pendandaꞌ piꞌi, ‘Abraham anen ahamapa apeꞌinai’, owaꞌi. Aeꞌ aꞌipipa endilisi, God anen laꞌifinai ma nondaꞌ otamba atemba begataga epes siꞌi awasi Abrahami.
23271  MAT 3:10  Tamiaꞌw eaꞌ kwape lawah kofagogaha. Lawah mamahogaha owaꞌ hil hogola saꞌutip buꞌwapia, atiasi solagah sotopaꞌagah hefeꞌma nif.”
23272  MAT 3:11  Eaꞌ anen naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ pewaꞌ alafugaha waf awafi deiꞌ aeꞌ apisiꞌipa embela pigihimbaꞌmas ipaꞌ aꞌ pambema nelelemb pakwaha waf awafi a pefeꞌma God. Apaꞌ anona aman atiasi nigiꞌ nugafiꞌii, anen banagonai nikilaꞌ aeꞌ. Anef nemaf anen neseꞌepa Ambal buꞌunai Godi nogape opalef ipeꞌilifi nomon eaꞌ neseꞌepa nif wapani. Aeꞌ ina aman buꞌuwai ma egatagwaha mandelefa su ananimi, owaꞌ.
23274  MAT 3:13  Nogota atamba Jisas anakwaha itap luꞌupa Galili aꞌ nafiꞌi walemb Jordan, eaꞌ nafiꞌmai Jon ama nogapisiꞌana.
23275  MAT 3:14  Owaꞌ Jon naꞌi nosopama Jisas naiꞌpana naꞌi, “Aeꞌ ina aman buꞌuwai ma igapisiꞌina, owaꞌ. Inaꞌ nipisiꞌ aeꞌ daoꞌ, andeandeꞌ. Deiꞌ inaꞌ nafiꞌmai aeꞌ ma main?”
23276  MAT 3:15  Owaꞌ Jisas nagwamana basef naꞌi, “Inaꞌ nendaꞌmeas siꞌi aeꞌ agaꞌipina. Afaꞌ biafa ondaꞌas naꞌamba ma ondahama waf hiafi usiꞌifi, siꞌi God nagaꞌiefi.” Eaꞌ Jon naꞌi ahoꞌ napisiꞌana.
23277  MAT 3:16  Jisas nofaꞌ baptais nakwaha embel nandagiai atin, owaꞌ, heven aꞌ nandawisiꞌ ma anen, eaꞌ nati Ambal buꞌunai Godi nafiꞌmai anen, siꞌi amil alamba apaꞌ magaꞌi maꞌunai nufiaꞌ nisilaꞌmai anen.
23278  MAT 3:17  Eaꞌ anagol malogol gaꞌi gatagai heven gaꞌi anif basef gaꞌi, “Aman anamba Nogame aeꞌanai endilisi. Aeꞌ okom mohafel maimailana aꞌowaꞌ. Okom aeꞌami boꞌoma anen.”
23280  MAT 4:2  Jisas nape awin siꞌini duꞌwanini, ina naꞌ gwaꞌaisi, owaꞌ. Nolomahana nape dowaf.
23281  MAT 4:3  Eaꞌ aman anamba Satan nagagwambanai nafiꞌi naꞌipana naꞌi, “Inaꞌ naꞌi inaꞌ Nogamana Godi, deiꞌ kipa otamba ambamba bagaꞌoh itapi betaga siꞌi bret.”
23282  MAT 4:4  Eaꞌ Jisas nagwa basef naꞌipa Satan, naꞌi, “Baibel naꞌi, apaꞌ ina ukup pepoma gwaꞌaisi atis sondaꞌapa banagepa, owaꞌ. Apaꞌ ukup pendapoma basef Godi atif fendaꞌapa mogape banagipai.”
23284  MAT 4:6  Eaꞌ Satan naꞌipana naꞌi, “Inaꞌ naꞌi inaꞌ God Nogamana, deiꞌ nindipaꞌ newa itap. Deiꞌ main, basef fagail Baibeli fagaꞌi naꞌamba faꞌi, ‘God atiasi aꞌ niꞌipa ensel ananimi mifiꞌi muhapilina mumafina ma otamba ina beha boꞌwagah ineꞌigahi, owaꞌ.’”
23285  MAT 4:7  Eaꞌ Jisas nagwamana basef naꞌi, “Anif basef Godi wapani fagape faꞌi, ‘Ipaꞌ ina aꞌ pegwamba Dembinai God ipeꞌinai nondaꞌ waf awafi, owaꞌ.’”
23287  MAT 4:9  Eaꞌ naꞌipa Jisas naꞌi, “Iꞌi inaꞌ nindiwa nembawa netawa niꞌi aeꞌ dembiwai ineꞌiwai, atiasi aꞌ eseꞌena hiahaom amamba buꞌwami mefeꞌma inaꞌ hiꞌilam eaꞌ ineꞌimi siꞌim.”
23288  MAT 4:10  Owaꞌ Jisas nagwamana basef naꞌi, “Satan inaꞌ kwaho aeꞌ, a foꞌo. Baibel nagaꞌias naꞌamba naꞌi, ‘Ipaꞌ pendaꞌ lotuma Dembinai God atona ipeꞌinai eaꞌ pendaꞌ maola anen atona.’”
23289  MAT 4:11  Eaꞌ Satan nakwahona nafeꞌ, deiꞌ ensel Godi mafiꞌi matopalopa Jisas mumafiana.
23290  MAT 4:12  Jisas nameꞌ basefa Jon nandaꞌ kalabus, eaꞌ nosafel nakwaha Nasaret nafeꞌ itap luꞌupa Galili.
23291  MAT 4:13  Eaꞌ nakwaha wambel ananimbili nafeꞌ Kaperneam, bagape felefeleꞌma dumb luꞌwambi Galili, anep itap agilipa Sebulun naloma Naptali.
23292  MAT 4:14  Eaꞌ nafeꞌ nape itap apamba siꞌi basef fowaꞌ anona profet Aisaia nagaꞌiefi, a fataga fandawalap endilisi. Anen nandaꞌ basef ifimba naꞌi, God naꞌi,
23293  MAT 4:15  “Itap apamba Sebuluni Naptalii felefeleꞌma Itap apamba ufiaꞌw kwafeꞌ kwagataga naohi. Itap apamba walemb Jordan fisanamb, walemb hielimbi agol luꞌwagili Galili. Esis walemb hielimbi ambalemba ina sogawa basef aeꞌafi, owaꞌ.
23294  MAT 4:16  Eaꞌ sape siꞌi epes isimba sagape akot atonai, siꞌi sagagaꞌi. Owagama gani sigati owaf luꞌwafi figaluwi sotologon andeandeꞌ.”
23295  MAT 4:17  Eaꞌ deiꞌ Jisas nasefela maola nagaꞌipasa basef atapif. Nawalipasa basef ifimba naꞌi, “Nemaf afamba buꞌwafi felefeleꞌ fegataga ma ipaꞌ pigawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa. Naꞌamba deiꞌ ipaꞌ pembema nelelemb pefeꞌma God pewaꞌ alafugaha waf awafi.”
23296  MAT 4:18  Jisas naila akata nafeꞌ atin dumb luꞌwambi Galili, nati amam biam Saimon agol waꞌagol Pita naloma owamana Andru. Amom mala anembeh mowafa agof mandaꞌ bisnis.
23297  MAT 4:19  Anen nati amom biam naꞌipam naꞌi, “Ipaꞌ bipa pifiꞌi pihapifa aeꞌ pili pefeꞌ. Fowaꞌ ipaꞌ pewafa agof, apaꞌ deiꞌ ihimbaꞌmepa pefeꞌ piꞌipai anis epes sufiꞌi sila aeꞌ.”
23301  MAT 4:23  Jisas nafeꞌ itap luꞌupa Galili, nafeꞌ naꞌipasa basef buꞌwafi Godi amam nematawa hiasi nomon ifagw esis Juda sandakolasugwi. Basef buꞌwafi anen nagaꞌipasafi ifimba faꞌi, “Nemaf afamba buꞌwafi afafiꞌi fafiꞌmai apaꞌ. Ama ipaꞌ hipai pigawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa.” Eaꞌ natopalopa epes hiasi aowas naninani nandaꞌasi sataga boꞌwes wapani. Aowas maina naninani nandaꞌasi, Jisas laꞌifina nandaꞌas sataga boꞌwes.
23302  MAT 4:24  Basef Jisasi fesafel fafeꞌagon walemb anamba hiagoma agol Siria ma nagatopalopa aowas nandaꞌasi hiasi sagataga boꞌwes. Eaꞌ esis Siria wapani sofaꞌai hiasi aowas naninani nandaꞌasi sofaꞌas safiꞌmai Jisas. Anis ambagof awami mandaꞌas a sahaga sagagauli, anis ambagof awami mahas maofas nif, anis sameꞌ alop akep pagahasapi, esis asofaꞌas safiꞌmai Jisas nandaꞌas sataga boꞌwes hiꞌalas.
23303  MAT 4:25  Naꞌamba amam nematawa hiasi sagiꞌmana safeꞌ. Anis sape itap apamba Galili saloma anis sagape walemb ambalemba ilifunamailimb Dekapolis saloma anis sagape Jerusalami, anis sagape itap luꞌupa Judiai, saloma anis epes sagape walemb Jordan fisanambi esis hiasi sagiꞌmana safeꞌ.
23306  MAT 5:3  Anen naꞌi, “Ipaꞌ mamahipama pegawa eaꞌ ipaꞌ atipa owaꞌ laꞌifipama pendaꞌ maol buꞌwani Godia, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, ipaꞌ pawis eaꞌ nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa.
23307  MAT 5:4  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama kilef pagapani, ipaꞌ deiꞌ daoꞌ apandagala. Deiꞌ main, God atiasi nondaꞌ nelelemb ipeꞌilimbi ambepe boꞌwalemb.
23308  MAT 5:5  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pagape saꞌombel lafela anisi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, ipaꞌ atiasi aꞌ pefaꞌ hiahaom buꞌwami God naꞌi endilisi ma nogasiꞌipami.
23309  MAT 5:6  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama ukup pehafel pagapagaꞌi waf usiꞌifii, siꞌi nolomagahasa gwaꞌaisi iap pagasoꞌasa embeli, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main? Atiasi God neseꞌepa waf afamba ukup pagapagailafi dondoꞌma ipaꞌ siꞌipamef.
23310  MAT 5:7  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pagati anis daias uwahipisi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, atiasi God aꞌ niti ipaꞌ uwahipipa.
23311  MAT 5:8  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama ukup pagape beꞌep hililiꞌi ma waf awafi akipai, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, ipaꞌ atiasi aꞌ piti God.
23312  MAT 5:9  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pandaꞌ maola pigindiwaꞌwasa wandaf patalogasa sondaꞌ waf buꞌwafi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, God atiasi aꞌ nofalepa niꞌi ipaꞌ awasi ananipai.
23313  MAT 5:10  “Eaꞌ ipaꞌ mamahipama pagiꞌma waf usiꞌifi ma anis epes sandaꞌmepa waf awafi sagaseꞌepa nimanimi akafimi, deiꞌ daoꞌ ipaꞌ apandagala. Deiꞌ main, deiꞌ ipaꞌ pawis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa.
23316  MAT 5:13  “Ipaꞌ siꞌi sol ama pegatopalopa epes hiasi sagape itapi. Apaꞌ iꞌi sol alamba aꞌ lumbula usihila aꞌ akal, owaꞌatin. Atiasi ipaꞌ pendaꞌal piꞌimama usihil wapani? Owaꞌatin. Sol alambai kuꞌumbili maol akala sondaꞌal, esis a sokwahol lefeꞌ itap atep a sondaꞌal fiꞌifaꞌasol atin.
23317  MAT 5:14  “Ipaꞌ siꞌi lam epes hiasi sagape itapi pigihimbaꞌmas. Anagon taun luꞌwagoma wamon nagatoma halafuta ilifi ina nape nandambahoꞌ, owaꞌatin.
23318  MAT 5:15  Epes ina sakata lambeh sopaloꞌambeh haꞌoh belitagw lafelagwa, owaꞌatin. Esis sawamonambeh hatoma belitagw ilifa hogogalaꞌma epes hiasi sagape ipat nomoni.
23319  MAT 5:16  Eaꞌ naꞌamba atin, ipaꞌ pendaꞌ waf usiꞌifi siꞌi lambeh ipeꞌimbihi hagape alihimbiha ma hogogalaꞌma naep esis amam nematawai, sogati waf fasifi ipaꞌ pandaꞌafi ma sogasaꞌma agol ahamepa nagape ilifi luꞌwagol.
23320  MAT 5:17  “Ipaꞌ ina aꞌ ukup pendandaꞌ piꞌi aeꞌ afiꞌi ma igaliꞌamona muꞌuli Godi neloma basef amom profet fowaꞌ gani magawalipasafi, owaꞌatin. Aeꞌ ina afiꞌi ma igaliꞌamonam, owaꞌ. Aeꞌ afiꞌi ma esapafef iwatanifa fegataga endilisi.
23321  MAT 5:18  Aeꞌ aꞌipipa endilisi. Basef ifimba fepe fefeꞌma hiahaom magape ilif itapi moloma otagai itap higililam hiꞌilam. Apaꞌ anif basef duꞌwanif amef saꞌusaꞌufi feloma anif basef bandafi fagail nomona buk muꞌuli Godi, ifimba fepe atapif naꞌamba atin fefeꞌma maol hiani Godi netaga nendawalap hiꞌigalan.
23322  MAT 5:19  Naꞌamba iꞌi anin epen negaliꞌamona anif basef kwasalaꞌufa basef ifimba fagape muꞌuli Godi ma anin nihimbaꞌma anis epes daiasa sondaꞌas naꞌamba atin, atiasi agol aman anambai aꞌ gofeꞌ saꞌosaꞌogol ama anamba God nagalaꞌambemagoma. Apaꞌ epen ami nila muꞌuli Godi andeandeꞌma nihimbaꞌma anisa sigagiꞌmana, atiasi anin aꞌ nefaꞌ agol luꞌwagili ma anamba God nagalaꞌambemagoma.
23323  MAT 5:20  Naꞌamba deiꞌ aeꞌ aꞌipipa aꞌi, Ipaꞌ aꞌ ukup pendapoma amom dembami magawalipasa muꞌuli Godi moloma amom dembami Farisi. Iꞌi waf ipeꞌifi usiꞌifi owaꞌ fikilaꞌ waf amamifia, atiasi ipaꞌ ina pefeꞌ piwis nomona maol Godi nope Dembinai nugumafipa ma owagama pigawis anamba anen nagalaꞌambemagoma, owaꞌatin.
23324  MAT 5:21  “Ipaꞌ aꞌ pameꞌ basef ifimba amom akupipa mogofaꞌafi fagaꞌias naꞌamba faꞌi, ‘Ipaꞌ owaꞌi peha anin epen negaꞌa. Iꞌi anin neha anin epen negagaꞌ, epen inimba atiasi aꞌ netagama basefa kot.’
23325  MAT 5:22  Apaꞌ deiꞌ aeꞌ aꞌipipa aꞌi, Epen ami okom aꞌ wandafuma anin sahin owan ananisi, anin atiasi aꞌ netagama basefa kot. Eaꞌ epen ami niꞌipa anin sahin owan ananini niꞌi, ‘Inaꞌ epen falafini’, anis sondaꞌ kotimana amom Juda dembami mugumafi koti. Apaꞌ iꞌi anin epen niꞌipa anin daian niꞌi, ‘Inaꞌ okom nagahena endilisii’, epen inimba nefeꞌ wambel awambili nif fandif fagapomani.
23326  MAT 5:23  “Iꞌi ipaꞌ piꞌi pindalali ma God pendaꞌ ofa felefeleꞌ ma belita atamba sondolalima Godatai ma iꞌi ipaꞌ ukup pegapoma anef waf awafi ipaꞌ pandaꞌafa anis ukup numbutipa ipeꞌi, pendaꞌas naꞌamba.
23327  MAT 5:24  Ataꞌ pekwaha mafis gwaꞌaisi paꞌi pindalalima Godasi sondaꞌoh felefeleꞌma belita atamba, ipaꞌ ataꞌ pitanima pefeꞌ penandona basef peloma epes isimba pandaꞌmas waf awafii. Ama eaꞌ, daoꞌ pifiꞌi pefaꞌ ofa pefeꞌ pindalali peseꞌanas God.
23328  MAT 5:25  “Iꞌi anin epen niꞌi nendaꞌ kotimipai, nelomepa pefeꞌ ma ataꞌ pegalo ufiaꞌwa, ipaꞌ kwafalis peseꞌana nembel pewalapa isimba piꞌias peloman, ama aꞌ owaꞌatin. Naꞌamba epen inimba aꞌ nendaꞌepa pendaꞌ basefa isimba ma amom jas mondaꞌepa pefeꞌma polisman, eaꞌ mondaꞌepa pendaꞌ kalabus.
23329  MAT 5:26  Aeꞌ aꞌipipa endilisi, ipaꞌ ina atiasi pekwaha ipat atamba sandaꞌ kalabusatai ulal, owaꞌ. Ama pegwa hiahaom luꞌwami saꞌumi ma wiaf ipeꞌifi hiꞌilaf, daoꞌ, aꞌ pefeꞌ.”
23330  MAT 5:27  Jisas naꞌipam wapani naꞌi, “Ipaꞌ pameꞌef eaꞌ basef ifimba fowaꞌ fagatagai. Ipaꞌ ina pendaꞌ waf awafi ma soꞌa waola anis amam nematawa daindaias, owaꞌi.
23331  MAT 5:28  Apaꞌ deiꞌ aeꞌ aꞌipipa naꞌamba aꞌi, iꞌi anona aman aꞌ niti anoꞌw nemataꞌw, ama nembel ananimbili behafema akoꞌw, aman anamba eaꞌ nandaꞌ waf awafi soꞌa waulafi ma nembel ananimbili.”
23332  MAT 5:29  Jisas naꞌipam naꞌamba eaꞌ naꞌipam anif basef waminif atin naꞌi, “Iꞌi naep ipeꞌipi pagape lagof kwahisigufi pendaꞌepa pewa ma waf awafi, pigip pikwahip. Iꞌi alop duꞌwanip ipeꞌipi pogofaꞌ akafimi, amamba aom kwasakwasala. Apaꞌ ina andeandeꞌma esis sogakwaha alop siꞌip ipeꞌipi hiꞌigalap pogafeꞌ wambel awambili hel nif fagapoma, owaꞌ. Amambai atiasi aꞌ pefaꞌ akafimi awami luꞌwami aꞌowaꞌ.
23333  MAT 5:30  “Apaꞌ iꞌi lagof kwahisigufi fondaꞌepa pewa ma waf awafi, petopaꞌagof pekwahogof. Iꞌi alop duꞌwanip ipeꞌipi pogofaꞌ akafimi, amamba aom kwasakwasala. Apaꞌ ina andeandeꞌma esis sogakwaha alop siꞌip ipeꞌipi hiꞌilap pogafeꞌ wambel awambili hel nif fagapoma, owaꞌ. Amambai akafimi luꞌwami endilisi aꞌowaꞌ.
23334  MAT 5:31  “Basef ifimba fowaꞌ fagatagai faꞌi, iꞌi anona aman niꞌi niliꞌamona wauluꞌmana ananiꞌwi, anen ataꞌ niꞌi anif basef nondaꞌef fil anop okwatip nosoꞌakw ma nogatopaꞌ dasoꞌama.
23335  MAT 5:32  Apaꞌ aeꞌ aꞌipipa aꞌi, iꞌi nemataꞌw akwamba owaꞌ kondaꞌ waf awafi soꞌa waulafia, ma waulunamaꞌw nogakwahoꞌw dowaf, anen nandaꞌ akoꞌw kwandaꞌ waf awafi soꞌa waola anom amam daindaiam. Eaꞌ aman ami nagasoꞌ nemataꞌw fowaꞌ anona aman nagaliꞌamonaꞌwi, aman anamba nagiꞌ nagasoꞌakwi wapani nandaꞌ soꞌa waola nemataꞌw akwamba.
23336  MAT 5:33  “Anif basef fowaꞌ pagameꞌafi fagaꞌias naꞌamba faꞌi, ‘Basef ifimba banagafi pagaꞌi endilisi atisafi, ipaꞌ ina aꞌ pesambalif, owaꞌi. Basef ifimba pigaꞌi endilisi atisafi, pigiꞌma basef ifimba dondoꞌafi a pendaꞌas siꞌi ipaꞌ pagaꞌiasa naep Dembinaii.
23337  MAT 5:34  Apaꞌ deiꞌ aeꞌ aꞌipipa, ipaꞌ ina a piꞌi basef banagafi endilisi gani ilif, owaꞌi. Eaꞌ ina piꞌi ilif hevena pegewaꞌ banaga anif basef basoꞌafi, owaꞌi. Deiꞌ main, gani ilif heven sia buꞌwani dembinai Godi nagapoma.