23230	MAT 1:17	Áík’ehgo Abraham bits’ą́’dí’ David neheṉá’zhį’ dį́į́ts’ádah hanáłolchįį; David bits’ą́’dí’ isnáhgo odestįįzhį’ dį́į́ts’ádah hananáłolchįį; áídí’ isnáhgo odestiiníí bits’ą́’dí’ Christ nyáázhį’ dį́į́ts’ádah hananáłolchįį.
23231	MAT 1:18	Díí k’ehgo nko Jesus gozlįį: Bą́ą́ Mary holzéhi iłk’idá’ Joseph baa hiiłtįį, ndi doo hwahá yił niiṉéh da ndi Holy Spirit bits’ą́’dí’go biyi’ mé’ silįį.
23232	MAT 1:19	Yił niiṉéhihíí, Joseph holzéhi, nṉee nłt’éégo at’éhi, Mary doo dénchǫ’égo bich’į’ godigháh hát’į́į́ dahíí bighą, doo hadíń yígółsinégo bił iłk’inásht’aash, nzį.
23233	MAT 1:20	Áídá’ yaa ntsekees nt’éégo, nayeełgo Bik’ehgo’ihi’ṉań binal’a’á yaaká’ dí’ihíí bich’į’ hadziigo gáṉíí, Joseph, David biye’ ńlíni, Mary ni’aa ándle’zhį’ doo nénldzid da; hiltsąą siliiníí Holy Spirit bits’ą́’dí’go at’éé.
23240	MAT 2:2	Gádaaṉiigo, Jews binant’a’ gozlįįhíí hayú? Ya’áí hanadáhdí’ bits’iłsǫǫsé dah hiit’įįhíí bighą daahohiikąąhyú dekai.
23241	MAT 2:3	Hérod nant’án nlíni ła’íí nṉee dawa Jerúsalemyú daagolíni biłgo díí daidezts’ąądá’ doo bił daagozhǫ́ǫ́ da lę́k’e.
23246	MAT 2:8	Áídí’ Béthlehemyú odaayis’a’ gádaabiłṉiigo, Ishkiin ałts’ísę́ę nłt’éégo biká hadaanohtaa; baa nohkai lę́k’eyúgo shił nanádaagodołṉihgo shíí ałdó’ ákú hoshkąąhyú disháh.
23247	MAT 2:9	Nant’án áṉííhíí daidezts’ąądá’ dahiskai; hikaahdá’ ya’áí hanadáhdí’go ts’iłsǫǫsé dahs’ąągo daayo’įį n’íí bádįhyúgo hiltǫǫł nt’éégo, ishkiin ałts’ísę́hi sitįįgee bik’ehdí’ dahs’ąą silįį.
23249	MAT 2:11	Áídí’ kįh yuṉe’ ha’ákaidá’ ishkiin ałts’ísę́híí bą́ą́, Mary holzéhi, yiłgo daayiłtsąądá’, yich’į’ hayaa ádaadzaago daayokąąh: ilínihi nadaayiné’íí yidá’ch’ída’iztąągo óodo, jeeh didlidgo łikągolchini, frankincense holzéhi, ła’íí jeeh nch’í’i, myrrh holzéhi, yaa daizné’.
23254	MAT 2:16	Áídí’ Hérod nṉee daagoyáni bich’į’ nadaazhch’a’go yígołsįįdá’ dázhǫ́ bágóchįįdgo, ishikíń naki bił łedaagodzaadí’ hayaa godezt’i’go dawa natseedgo yengon’ą́ą́ Béthlehemyú, nṉee daagoyáni Jesus yaa nayídaadiłkid n’íídí’ godezt’i’go.
23256	MAT 2:18	Rámayú ła’ bizhii daidits’ag, daachag ła’íí chaał daadilwosh, Rachel bichągháshé yighą hichago, yati’ inesk’azíí bee bich’į’ yádaach’iłti’ ndi doo hagot’éégo da lę́k’e, bichągháshé da’ádaadįhíí bighą.
23262	MAT 3:1	Áí benagowaadá’ John Baptize ágole’íí nṉee yich’į’ yałti’go nyáá, da’igolį́į́yú, Judéa bigodesdzogíí biyi’, gáṉíígo,
23266	MAT 3:5	Áídá’go Jerúsalemdí’ Judéa dahot’éhé ni’ nagoz’ąądí’ ła’íí túńlííníí Jórdan holzéhi biṉaayú dahot’éhé ni’ nagoz’ąądí’ baa nánzą́ą́,
23268	MAT 3:7	Phárisees daanlíni hik’e Sádducees daanlíni baptize ádaalṉéhíí yighą neheskaigo yiłtsąądá’ gáyiłṉii, Nohwíí, ch’osh bik’asda’ golį́į́híí k’ehgo daałinołt’įįłíí, hadíń lá nohwádįhyú nohwiniigodilṉe’ goz’aaníí bits’ą́’nohkáh nohwiłnṉiid?
23269	MAT 3:8	Da’aṉii nohwinchǫ’íí bits’ą́’ ádaahdzaayúgo ch’í’ṉah ádaadi’nołsį, nest’ą’ nłt’éégo nádaant’į́híí k’ehgo nohwaa daide’aah.
23271	MAT 3:10	Ch’il nkedn’aagee iłk’idá’ bé’nil’ąądgo ácha nnit’ąą: ch’il dawa doo nest’áń nłt’ééhíí baa dahndéh dayúgo yó’ok’éhgo kǫ’ diltłi’ yuyaa olkaadhi at’éé.
23272	MAT 3:11	Shihíí tú bee baptize ádaanohwish’įį gádnii, nohwinchǫ’íí bits’ą́’zhį’ ádaasohdzaayúgo: ndi shiké’dí’ ła’ shitisgo at’éhi higháh, bikee hishłeełíí ndi doo bik’eh sitį́į́ da: áń Holy Spirit hik’e kǫ’ yee baptize ádaanohwił’įį doleeł.
23277	MAT 3:16	Jesus baptize ábi’delzaadá’ tú biyi’dí’ dagoshch’į’ hanádzaa: áídí’ yáá bich’į’ iłts’ą́’ ádzaago Bik’ehgo’ihi’ṉań biSpirit hawú k’ehgo bich’į’ nke’eṉíihgo yiłtsaaníí dábiłgo biká’ dahnezdaa:
23282	MAT 4:4	Áídá’ Jesus gábiłṉii, Ágágolzeego k’e’eshchįį, Nṉee doo dá báń zhą́ yee hiṉaa da doleeł, áídá’ Bik’ehgo’ihi’ṉań biyati’íí bizé’dí’ behagohigháhíí dawa yee hiṉaa doleeł.
23285	MAT 4:7	Jesus bich’į’ hananádziigo gábiłṉii, Ágágolzeego k’ená’ishchįį, Bik’ehgo’ihi’ṉań neBik’ehń doo nabíńtaah da.
23290	MAT 4:12	Áídí’ Jesus John ha’áneztįįgo ya’ikonzįįdá’ Gálileeyú óyáá;
23293	MAT 4:15	Zábulon bini’ hik’e Néphthalim bini’ Jórdan túńlį́į́ hanaayú túsikaaníí bich’į’ Gálileeyú, doo Jews daanlįį dahíí bini’yú;
23294	MAT 4:16	Godiłhiłyú naháztąą n’íí kǫ’ bená’dindííngo daayiłtsąą; da’itsaah bichagosh’ohyú naháztąą n’íí bich’į’ idindláád silįį.
23298	MAT 4:20	Dagoshch’į’ łóg behaidlehé nanestł’ólihíí da’áígee ndaistsoozdá’ Jesus yiké’ dahn’aazh lę́k’e.
23299	MAT 4:21	Áídí’ dahnádiidzaago iłk’isyú naki naayiłtsąą, James, Zébedee biye’, hik’e bik’isn John, áí bitaa Zébedee biłgo tsina’eełíí yiyi’ naháztąą, biłógbehaidlehé nanestł’ólihíí nádaiłkadgo; áík’ehgo yich’į’ ánṉiid.
23300	MAT 4:22	Dagoshch’į’ bitaa tsina’eełíí yiyi’ sidaadá’ yits’ą́’ dahn’aazh, Jesus biké’.
23302	MAT 4:24	Syria golzeeyú dáhot’éhé Jesus baa daach’iṉii: ákú iłtah at’éégo daanṉiihíí hik’e kah yaa nakaihíí, góyéégo bich’į’ nadaagowaahíí, ch’iidn yisná ádaabiłsiníí, onádaatłishihíí, ła’íí daadi’ilihíí yił nadaaskaigo Jesus nłt’éégo ánádaayisdlaa lę́k’e.
23310	MAT 5:7	Bił daagoch’oba’íí biyaa daagozhǫ́ǫ́ le’: bíí ałdó’ baa goch’oba’ doleeł.
23313	MAT 5:10	Nzhǫǫgo ágot’eehíí ye’ádaat’eehíí bighą bich’į’ nadaagoch’inłkaadíí biyaa daagozhǫ́ǫ́ le’: yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee daanliiníí itah daanlįį.
23315	MAT 5:12	Nohwił daagozhǫ́ǫ́ le’, dázhǫ́ nohwił daagozhǫ́ǫ́ le’: yaaká’dí’go ízisgo ágot’eehíí nohwaa hi’né’ doleeł: nohwíí dánohwintségo Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú nada’iziid n’íí da’ágát’éégo bich’į’ nadaagoch’inłkaad ni’.
23317	MAT 5:14	Nohwíí ni’gosdzáń biká’ nṉee bá’idindláádíí daanohłįį. Dził biká’yú ízisgo kįh nagozṉil dahgoz’ąąyúgo, doo hagotéégo nant’į’ da.
23319	MAT 5:16	Nṉee biṉááł nohwits’ą́’ idindláád le’, áík’ehgo nłt’éégo ánádaaht’įįłíí daayo’įįgo nohwiTaa yaaká’yú dahsdaahń ízisgo at’ééhíí bee ch’í’ṉah ádaanołsį.
23321	MAT 5:18	Da’aṉii gánohwiłdishṉii, Yáá hik’e ni’gosdzáń biłgo bech’ígoṉáhzhį’ begoz’aaníí biyi’dí’ ayą́hágo isdzohíí ła’íí dahts’idiłhiłíí doo daazhógo dá dahgoz’ąą nt’éégo da, ąął alzaazhį.
23327	MAT 5:24	Da’áígee da’ch’okąąh goz’ąągee nt’éhéta nánné’ n’íí siné’dá’ nik’isn bich’į’ nṉáhgo iłk’ínágodołdǫǫh; áídí’ t’ąązhį’ nádńdáhgo áníita Bik’ehgo’ihi’ṉań baa nánné’.
23328	MAT 5:25	Hadíń naa dahgoz’aaníí dagoshch’į’ bił iłk’ínágodnłdǫ́ǫh, yáná’iti’héyú bił hi’ashdá’; dahyúgohíí dánko aayánáltihíí yaa nide’ahi at’éé, aayánáltihíí aasitíni yaa niłtéehgo ha’aniłt’e’.
23330	MAT 5:27	Doo áníidá’ ágádaach’iṉiigo ba’ikodaanohsį láń shį, Doo nant’į’ nahkai da, golzeego:
23331	MAT 5:28	Áídá’ shíí gádaanohwiłdishṉii, Nṉee isdzán dázhǫ́ hát’į́į́go dénchǫ’égo yineł’įįdíí iłk’idá’ bijíí biyi’ yuyaa nant’į’ deyaa.
23335	MAT 5:32	Áídá’ shíí gádaanohwiłdishṉii, Hadíń bi’aa doo nṉee ła’ yił nant’į’ na’aash dadá’ yił iłk’ínát’aazhyúgo, nant’į’ naghaago áile’: hadíń isdzán yó’ołt’e’ n’íí yił nṉááyúgo, áí nṉeehíí yił nant’į’ na’aash hileeh.
23342	MAT 5:39	Áídá’ shíí gádaanohwiłdishṉii, Nṉee nchǫ’go nohwich’į’ at’ééhíí doo bich’į’ t’ąązhį’ ádaanoht’ee da: hadíń nitł’aah yonłts’į́yúgo, łahzhiṉéé bich’į’ nnanínt’aah.
23345	MAT 5:42	Hadíń dant’éhéta níyókeedíí baa nné’, hadíń dant’éhéta bá ch’íńné’yúgo doo bich’į’ t’ąązhį’ hóńtą’ da.
23346	MAT 5:43	Doo áníidá’ gánádaadi’ṉiigo ba’ikonaadaanohdzį láń shį, Nit’ahdí’ gólííníí zhą́ nił nzhǫǫdá’ nik’enṉiihíí bik’enṉíih le’.
23347	MAT 5:44	Áídá’ shíí gádaanohwiłdishṉii, Nohwik’enṉiihíí nohwił daanzhǫǫ le’, yati’ yee daanohwokáałíí biyaa daagozhǫ́ǫ́ doleeł daahoh’ṉíí le’, hadíí bił daanołchǫ’íí nłt’éégo bich’į’ ádaanoht’ee le’, nchǫ’go nohwich’į’ ádaat’eehíí ła’íí nohwiniidaagodnłsiníí bá da’ohkąąh le’;
23348	MAT 5:45	Áík’ehgo nohwiTaa yaaká’yú dahsdaahń bizhaazhé daanohłįį: áń nchǫ’íí hik’e nzhǫǫhíí dáłełt’eego biká’zhį’ ya’áí hanadáhgo áyíłsį, nłt’éégo at’ééhíí hik’e doo dábik’ehyú ádaat’ee dahíí dáłełt’eego biká’ nagołtįįhgo áyíłsį.
23349	MAT 5:46	Hadíí bił daanohshooníí zhą́ nohwił daanzhǫǫyúgo, nt’é bighą nohwich’į’ nahi’ṉííł? Tax bich’į’ nadaahi’ṉiiłíí ndi hadíí yił daanzhooníí bił daanzhǫǫ ya’?
23350	MAT 5:47	Nohwik’isyú zhą́ bilák’e nádaadołṉihyúgo, ła’ihíí hant’é bee bitisgo ádaanoht’ee? Tax bich’į’ nadaahi’ṉiiłíí ałdó’ da’ágát’éé ya’?
23352	MAT 6:1	Doo dá nṉee binadzahgee zhą́ nṉee bich’į’ nłt’éégo ádaanoht’ee da, daazhógo dédaanohwinił’įįhíí bighą: ágádaaht’įįyúgo nohwiTaa yaaká’yú dahsdaahń bits’ą́’dí’ doo nt’é nohwich’į’ naho’ṉííł át’éé da.
23353	MAT 6:2	Tédaat’iyéhíí dant’éhéta baa nné’ lę́k’eyúgo, doo nádįh higaałíí bésh dilwoshé yee aṉiigo da, daanzhǫǫ ádaadil’iiníí Jews ha’ánáłséh nagozṉil yuṉe’ ła’íí intínyú nṉee bada’ołííhíí bighą ágádaat’įįhíí k’ehgo doo áńt’įį da. Da’aṉii gánohwiłdishṉii, Iłk’idá’ áí bich’į’ nahasṉili at’éé.
23355	MAT 6:4	Dánant’į’ego baa nné’: áík’ehgo dánant’į’ego ánáda’ch’ol’įįł ndi yo’iiníí, niTaa, da’áń nṉee binadzahgee nich’į’ nado’oṉiłi at’éé.
23356	MAT 6:5	Onkąąhgee doo daanzhǫǫ ádaadil’įįhíí k’ehgo áńt’éégo da: áí ha’ánázéh yuṉe’ ła’íí iłk’ída’itingee nazįįgo da’okąąhgo bił daagozhǫ́ǫ́, nṉee daabineł’į́į́go. Da’aṉii gádaanohwiłdishṉii, Iłk’idá’ áí bich’į’ nahasṉili at’éé.
23357	MAT 6:6	Áídá’ ni, onkąąhyúgo, ntééh yuṉe’ ha’ánṉáhgo, ídił da’déntį́įhdá’ niTaa nagont’į’yú honkąąh; áń dánant’į’ego ánáda’ch’ol’įįł ndi yo’iiníí, niTaa, da’áń nṉee binadzahgee nich’į’ nado’oṉiłi at’éé.
23363	MAT 6:12	Hadíí nchǫ’go nohwich’į’ ádaaszaahíí bighą baa nágodent’ąąhíí k’ehgo néé ałdó’ nchǫ’go ádaasiidzaahíí bighą nohwaa nádaagodin’áah.
23367	MAT 6:16	Dáshiṉá’ da’ohkąąh lę́k’eyúgo, daanzhǫǫ ádaadil’íni doo k’ehgo adaanoht’ee da: áí dáshiṉá’ da’okąąhgee ídaadaagoch’iyolba’go binii hago áńdaayol’įįł, nṉee dáshiṉá’ oshkąąhíí yídaagołsį le’, daanzigo. Da’aṉii gádaanohwiłdishṉii, Iłk’idá’ áí bich’į’ nahasṉili at’éé.
23369	MAT 6:18	Áí bee nṉee dáshiṉá’ onkąąhíí doo yídaagołsį da, niTaahíí zhą́ na’gont’į’ ndi yígółsį: áík’ehgo dánant’į’ego ánáda’ch’ol’įįł ndi yo’iiníí, niTaa, da’áń nṉee binadzahgee nich’į’ nado’oṉiłi at’éé.
23370	MAT 6:19	Ni’gosdzáń biká’ dawahá nohwił da’ilííníí doo nadaanohṉíí da, dánko gółchoozhi nohwits’ą́’ da’iyąą, beshihii nohwits’ą́’ dichíh, ła’íí da’in’įįhíí nohwee dain’įįh:
23371	MAT 6:20	Áídá’ yaaká’yú zhą́ nada’nohṉíí, akúyúgo zhą́ gółchoozhi doo nohwits’ą́’ da’iyąą da, béshihíí doo nohwits’ą́’ dichíh da, ła’íí da’in’įįhíí doo nohwee daino’į́įh at’éé da:
23374	MAT 6:23	Áídá’ koṉáá doo nłt’éé dayúgohíí, kots’íhíí dahot’éhé diłhiłi at’éé. Koyi’ ná’dindíín n’íí kots’ą́’ diłhił silįįyúgo, áí dázhǫ́ diłhiłi at’éé.
23375	MAT 6:24	Doo hadíń binant’a’ naki da, dała’á bił nchǫ’dá’ ła’ihíí bił nzhǫǫ doleełi at’ééhíí bighą; dagohíí dała’á yotą’dá’ ła’ihíí yich’ołaa doleełi at’éé. Bik’ehgo’ihi’ṉań hik’e hágółdzilíí dáła’ doo hagot’éégo bá na’ch’iziidi at’éé da.
23376	MAT 6:25	Áí bighą gádaanohwiłdishṉii, Nohwi’ihi’ṉa’íí doo baa nohwił daagoyéé da le’, hant’éshą’ hishąą doleeł, daanohsįgo; dagohíí nohwits’í doo baa nohwił daagoyéé da le’, hant’éshą’ ágoshdle’, daanohsįgo. Ya’ idáńhíí ihi’ṉaahíí bitisgo ilįį gá, ya’ diyágé kots’íhíí bitisgo ilįį gá?
23381	MAT 6:30	Tł’oh díí jįį nołseełíí, áídí’ iskąą daadidlidíí ndi Bik’ehgo’ihi’ṉań nłt’éégo bik’e’isłaadá’ danilt’eego ya’ áí tł’ohíí bitisgo Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwik’e’isłaa gá, nohwíí nohwi’odlą’ ádaayą́háhi?
23391	MAT 7:6	Nt’é dilziníí doo gósé baa daahohṉiił da, ła’íí nohwiyo’ nłt’éhihíí doo góchi bich’į’ odaahołkaad da, ágádaaht’įįyúgo dánko yiká’ nakai doleeł, áídí’ nohwich’į’ nádiikeego nohwik’idahjeeh.
23397	MAT 7:12	Áík’ehgo nṉee hagot’éégo nohwich’į’ ádaat’eego hádaaht’įįhíí k’ehgo nohwíí ałdó’ bich’į’ ágádaanoht’ee: áí Bik’ehgo’ihi’ṉań yegos’aaníí hik’e binkááyú nada’iziid n’íí ye’iłch’ídaago’aahíí bik’ehgohi at’éé.
23399	MAT 7:14	Ágołts’ósę́go ch’ígót’i’ihíí, ágołts’ósę́go intínhíí, áí zhą́ ihi’ṉaa bich’į’ intín, da’akwííyé zhą́ ákú ch’ekáh, doo łą́ą́go da.
23407	MAT 7:22	Áí bijįį nṉee łą́ą́go gádaashiłṉii doleeł, NohweBik’ehń, nohweBik’ehń, ya’ doo daanónjiigo Bik’ehgo’ihi’ṉań nohwinkááyú yałti’ da láń? Ya’ doo nich’į’ ádaan’ṉiigo ch’iidn hadaaniidzood da láń? Ya’ doo nizhi’ biláhyú ízisgo ánágot’įįłíí be’ádaant’ee da láń?
23410	MAT 7:25	Łą́ą́go nanágołtįį, ła’íí tú ná’dijoł, ła’íí bigową bich’į’ nádiyoł; ndi doo nagongeeh da: tséé biká’ goz’ąąhíí bighą.
23412	MAT 7:27	Łą́ą́go nanágołtįį, ła’íí tú ná’dijoł, ła’íí bigową bich’į’ deyolgo nangóngo’: gową nabígoztł’įįh silįį.
23413	MAT 7:28	Jesus áí ąął yaa nagosṉi’dá’ iłch’ígon’ą́ą́híí bighą nṉee bił díyadaagot’ee lę́k’e:
23415	MAT 8:1	Dził biká’dí’ nkenádiidzaadá’ łą́ą́go biké’ anázeeł lę́k’e.
23417	MAT 8:3	Áík’ehgo Jesus yich’į’ dahdidilṉiidí’ yiká’ ndelṉiihgo, Hasht’į́į́; nándziih, yiłṉii. Áí dábiłgo łóód n’íí ínásdįįd lę́k’e.
23418	MAT 8:4	Áídí’ Jesus gábiłṉii, Hadíń dánko bił nagolṉí’ hela’; ti’i, okąąh yebik’ehi bich’į’ ch’í’ṉah ádndle’go, nt’éhéta be’okąąhíí Bik’ehgo’ihi’ṉań baa nné’, Moses ngon’ą́ą́ lę́k’ehíí k’ehgo, áík’ehgo nándziihíí nṉee yídaagołsį doleeł.
23423	MAT 8:9	Shíí ałdó’ shinant’a’ golį́į́, shihíí silááda bá nansht’aa: dała’á, Dah nṉáh, biłdishṉiiyúgo dahdigháh; ła’íí, Yushdé’, biłdishṉiiyúgo shaa higháh; ła’íí shána’iziidi, Díí áńle’, biłdishṉiiyúgo áí áíle’.
23424	MAT 8:10	Jesus áí yidezts’ąądá’ débiłdíyagodzaago nṉee biké’ náłseełíí gáyiłṉii, Da’aṉii gádaanohwiłdishṉii, Israel hat’i’íí bitahyú ndi doo hadíń díí k’ehgo bi’odlą’ golíni baa nsháh da.
23427	MAT 8:13	Jesus silááda binant’a’íí gáyiłṉii, Nádńdáh; hagot’éégo osíńdląądíí da’áí k’ehgo ná begolzaa. Áík’ehgo silááda binant’a’ bána’iziidihíí da’áígee dagoshch’į’ nadziih.
23428	MAT 8:14	Áídí’ Jesus Peter bigową yuṉe’ ha’ayáádá’ Peter bi’aahíí bimaa nezgaigo sitįįgo yiłtsąą.
23429	MAT 8:15	Bigan yedelṉiih, áík’ehgo nezgai n’íí bits’ą́’ gonyáá: áídí’ nádiidzaago yá da’dezné’.
23439	MAT 8:25	Áík’ehgo bitsiłke’yu bich’į’ nnikaigo ch’ínádaabisidá’ gádaaṉii, NohweBik’ehń, hasdánohwiṉííł: dak’azhą́ téłtł’áh nohwił ogo’eeł.
23440	MAT 8:26	Áík’ehgo gádaayiłṉii, Hant’é lą́ bighą ńdaałdzid, ntsóląą’at’éégo nohwi’odlą’ doo hwoi da? ṉii. Áídá’ nádiidzaago nyolhíí túhíí biłgo yich’į’ hadziigo nkenágoheltǫ’.
23442	MAT 8:28	Hanaayú Gérgesenes daagolį́į́yú bił nada’diz’eeldá’ nṉee łena’ṉiłíí goz’ąądí’ nṉee naki, ch’iidn isná ádaabiłsinihíí, Jesus yaa n’áázh, bédaach’ildzidhíí bighą doo hadíń ałhánégo bit’ah ch’egháhi da.
23448	MAT 8:34	Áídí’ kįh gozṉilgee daagolííníí dawa Jesus yich’į’ ch’ínáłsą́ą́: áík’ehgo daayiłtsąądá’ náyokąąhgo gádaayiłṉii, Nohwini’dí’ ch’íńṉáh.
23450	MAT 9:2	Nt’éégo ła’ nṉee di’ili baa daach’iskąą: Jesus daabi’odlą’ yígołsįįdá’ nṉee di’ilihíí gáyiłṉii, Shiye’, nił gozhǫ́ǫ́ le’; ninchǫ’híí bighą dák’ad naa nágodet’aah.
23456	MAT 9:8	Nṉee łą́ą́go íła’adzaahíí díí daayo’įįdá’ bił díyadaagot’eego Bik’ehgo’ihi’ṉań ya’ihédaanzį, nṉee díí k’ehgo á’ił’įįgo yaa goden’ąąhíí bighą.
23458	MAT 9:10	Jesus iyąągo nezdaago, tax bich’į’ nadaahi’ṉiiłííhik’e nṉee doo dábik’ehyú ádaat’ee dahíí łą́ą́go hikaigo Jesus hik’e bitsiłke’yu yił da’iyąągo dahdinezbįh.
23459	MAT 9:11	Pharisees daanlíni daabo’įįdá’ Jesus bitsiłke’yu gádaayiłṉii, Nt’é bighą nohwiłch’ígó’aahíí tax bich’į’ nadaahi’ṉiiłíí hik’e nṉee doo dábik’ehyú ádaat’ee dahíí yił da’iyąą?
23460	MAT 9:12	Jesus áí yidezts’ąądá’ gádaabiłṉii, Doo hago’ádaat’ee dahíí izee nant’án doo yaa nakáh bik’eh da, daanṉiihíí zhą́.
23463	MAT 9:15	Jesus gádaabiłṉii, Ya’ ni’i’ṉéhgee nṉee íła’ádaat’eehíí nṉee niiṉéhíí yił nakaiyúgo doo bił daagozhǫ́ǫ́ da née? Dahagee nṉee niiṉéhíí bits’ą́’ nádilteeh ndi at’éé, áígee dáshiṉá’ da’okąąh doleeł.
23464	MAT 9:16	Ko’íí dénchǫ’éhíí doo nak’ą’ áníidéhíí bee ch’idi’aah da; ágách’idzaayúgo áníidéhíí iłhanigháhgo dayúwehégo onanádlaad.
23465	MAT 9:17	Ła’íí wine áníi alzaahíí ikágé wine benałtiníí dénchǫ’éhíí doo biyi’ tádaach’iṉił da: ágách’idzaayúgo wine benałtiníí kots’ą́’ daidiłdoh, áík’ehgo winehíí ąął ha’ijooł, ła’íí wine bee nałtį n’íí da’ílíí hileeh: áídá’ wine áníi alzaahíí wine benałtiníí áníidéhíí zhą́ biyi’ tádaach’iṉił, áík’ehgo da’íła nłt’éé.
23466	MAT 9:18	Jesus t’ah bich’į’ yałti’ nt’éégo nant’án ła’ baa nyáágo biyahzhį’ hayaa adzaago gábiłnṉiid, Shitsi’ áníi daztsąą: ndi yushdé’, biká’ ndenlṉíhgo nnaahó’ṉaa.
23468	MAT 9:20	Nt’éégo isdzán dił bigháńlį́į́go nakits’ádah bił łegodzaahi Jesus yine’dí’ ninyaago bi’íí bidá’yú yedelṉiih:
23470	MAT 9:22	Jesus łédiidzaago biłtsąą, áík’ehgo gábiłṉii, Shilah, nił gozhǫ́ǫ́ le’; ni’odlą’íí nłt’éégo ánániidlaa. Áík’ehgo dagoshch’į’ nłt’éé násdlį́į́.
23473	MAT 9:25	Nṉee íła’adzaahíí dawa ch’ínáńłsą́ą́dá’ Jesus ha’ayáágo na’ilíhníí bigan yiłtsoodá’ nádiidzaa.
23476	MAT 9:28	Kįh yuṉe’ ha’ayáágo nṉee biṉáá ádaagodini baa n’áázh: Jesus gádaayiłṉii, Ya’ ágá’ishłéhgo nohwi’odlą’ golį́į́ née? Ha’oh, nohwiNant’a’, daabiłṉii.
23477	MAT 9:29	Áík’ehgo biṉáá ádaagodiníí biṉáá yiká’ ndelṉiigo, Hago nohwi’odlą’ nel’aaníí dábik’ehgo nohwá begolṉe’, biłnṉiid.
23481	MAT 9:33	Áík’ehgo nṉeehíí biyi’dí’ ch’iidn habi’dinodzoodá’, nṉee doo yałti’ da n’íí hadzii: áík’ehgo nṉee íła’adzaahíí bił díyadaagot’eego gádaaṉii, Israel hat’i’íí bitahyú doo hak’i díí k’ehgo ágot’eehíí daahiltséhi da.
23484	MAT 9:36	Jesus nṉee łáni yo’įįgo, dibełį́į́ nadaabinyoodíí da’ádįhgo nakai łehíí k’ehgo doo daanłdzil dago iłtanáhosąąhíí bighą dázhǫ́ yaa ch’oba’ lę́k’e.
23485	MAT 9:37	Áídí’ bitsiłke’yu gádaayiłṉii, Nest’áń dázhǫ́ łą́ą́go nest’ąądá’ nada’iziidíí doo łą́ą́ dahíí bighą doo hwoi da;
23486	MAT 9:38	Áík’ehgo nest’ą’ yeBik’ehń bich’į’ da’ohkąąhgo gádaabiłdohṉiih, Nada’iziidíí ninest’ą’ nádaayihigeshyú daadnł’áá.
23489	MAT 10:3	Philip hik’e Barthólomew; Thomas ła’íí Matthew, tax bich’į’ nahi’ṉíłi; James, Alphéus biye’hi, hik’e Lebbéus, da’áń Tháddeus holzéhi;
23492	MAT 10:6	Israel hat’i’íí bitahyú, dibełį́į́ ch’a’onehezdeehíí k’ehgo zhą́ bich’į’ dohkáh.
23494	MAT 10:8	Daanṉiihíí nádaahołziih, nṉee łóód doo ínádįh dahi, leprosy holzéhi, yaa nakaihíí nłt’éégo ánádaahdle’, nanezna’íí nádaabihoł’ṉaah, ch’iidn nṉee biyi’dí’ hadaanohohsood: daazhógo nohwaa daas’né’, daazhógo nadaahṉiih.
23500	MAT 10:14	Dahadíń doo hádaanohwit’įį dayúgo, nohwiyati’ doo yídaayésts’ąą dayúgo, áí gową dagohíí kįh gozṉilíí bits’ą́’ dahnádohkáhgo, nohwikee bąą łeezhíí baa daałhaał.