23214	MAT 1:1	Ndö lista nguee nnꞌan tsjan na tui Jesucristo. Condui jon tsjan David na jndyocahanꞌ ndoꞌ mantyi ntyja ꞌnaanꞌ Abraham.
23217	MAT 1:4	Ndoꞌ Aram jnda jon Aminadab, ndoꞌ Aminadab jnda jon Naasón, ndoꞌ Naasón jnda jon Salmón.
23218	MAT 1:5	Ndoꞌ Salmón scuuꞌ jon jndyu Rahab. Ndahin jndyu Booz, ndoꞌ Booz scuuꞌ jon jndyu Rut. Ndahin Obed, ndoꞌ Obed jnda jon Isaí.
23219	MAT 1:6	Ndoꞌ Isaí jnda jon David, tsan na taquintyja tocoꞌxen. Ndoꞌ David tyꞌoon jon scuuꞌ tsoUrías, ndahin Salomón.
23220	MAT 1:7	Ndoꞌ Salomón jnda jon Roboam, ndoꞌ Roboam jnda jon Abías, ndoꞌ Abías jnda jon Asa.
23224	MAT 1:11	Ndoꞌ Josías jnda jon Jeconías yo ntyje tsanꞌñeen. Tomꞌan joohin xjen na nque nnꞌan tsjoon Babilonia tyechohan nnꞌan Israel ndyuaahan chaꞌvijon preso ngꞌe tsu nnꞌan Israel ya tontꞌa nnꞌan Babilonia tyiaꞌ yohin.
23225	MAT 1:12	Jndë na tyecho nnꞌan Babilonia nnꞌan Israel ndyuaahin, Jeconías jnda jon Salatiel, ndoꞌ Salatiel jnda jon Zorobabel.
23226	MAT 1:13	Zorobabel jnda jon Abiud, ndoꞌ Abiud jnda jon Eliaquim, ndoꞌ Eliaquim jnda jon Azor.
23227	MAT 1:14	Ndoꞌ Azor jnda jon Sadoc, ndoꞌ Sadoc jnda jon Aquim, ndoꞌ Aquim jnda jon Eliud.
23228	MAT 1:15	Ndoꞌ Eliud jnda jon Eleazar, ndoꞌ Eleazar jnda jon Matán, ndoꞌ Matán jnda jon Jacob.
23230	MAT 1:17	Yajoꞌ ntyja ꞌnaanꞌ tsjan nnꞌan na tui Jesucristo, quindë nqui nchoꞌnenque jnda tsjan nnꞌan na jndyocahanꞌ na jnanhanꞌ Abraham na tueeꞌhanꞌ ata xjen David. Ndoꞌ cüiichen nqui nchoꞌnenque jnda tsjan nnꞌan na jndyocahanꞌ na jnanhanꞌ David na tueeꞌ tiempo ya na tyecho nnꞌan Babilonia nnꞌan Israel ndyuaahin chaꞌvijon preso. Ndoꞌ cüiichen nqui nchoꞌnenque jnda tsjan nnꞌan na jndyocahanꞌ na jnanhanꞌ na tyecho nnꞌan Babilonia nnꞌan Israel ndyuaahin na tueeꞌhanꞌ na tui nquii jon na conduihin Mesías.
23233	MAT 1:20	Ndoꞌ viochen xjen na toquindyiiꞌ tsꞌon jon jñꞌoonꞌñeen, tityincyooꞌ cüii ángel nnon jon xjen na tsooꞌ jon ndaa. Ndoꞌ tso ángelꞌñeen nnon jon: “ꞌUꞌ José na condui ꞌuꞌ tsjan David na jndyocahanꞌ, tyiꞌntyꞌueꞌ na ngyonꞌ cüenta juu María na ndiscuꞌhin ngꞌe ntyja ꞌnaanꞌ nquii Espíritu Santo, joꞌ na ñjon jnda jon.
23234	MAT 1:21	Nndui jnda jon yusꞌa. Ndoꞌ ꞌuꞌ ntsiquijndyuꞌhin Jesús ngꞌe nque nnꞌan cüentaaꞌ jon, ntsinꞌman jon ñuaanhan yo jnan na nanꞌxuanhin.” Ndöꞌ jñꞌoon siquindyii ángelꞌñeen José.
23236	MAT 1:23	Itso tsanꞌñeen: Quitquenhoꞌ cüenta, ngaquiñjon jnda juu yuscundyua na ntsingui juu cüii yusꞌa, ndoꞌ nnanꞌquijndyu nnꞌan jon Emanuel. Juu jñꞌoon Emanuel itsiquindyihanꞌ: “Nquii Tyoꞌtsꞌon mꞌaan jon yo jaa.”
23237	MAT 1:24	Ndoꞌ juu José, xjen na ticjeeꞌ jon na tsooꞌ jon ndaa, siquindë jon jñꞌoon na tso ángelꞌñeen nnon jon. Ndoꞌ tyꞌoon jon cüenta María na ndiscuuꞌ jonhin.
23239	MAT 2:1	Tui Jesús tsjoon Belén ndyuaa Judea. Xjenꞌñeen juu Herodes coꞌxen jon ndyuaaꞌñeen. Juu xjenꞌñeen nnꞌan na jndaꞌ nquen, squenonhin Jerusalén na jnanhin ndyuaa tontyja na quinduiꞌ ndoꞌcüjioonꞌ.
23241	MAT 2:3	Ndoꞌ nquii Herodes, vi na jndë jndyii jon juu jñꞌoonvaꞌ, tiꞌndaaꞌ tycya ntyjii jon ndoꞌ mantyi tsoñꞌen nnꞌan tsjoon Jerusalén.
23243	MAT 2:5	Ndoꞌ tꞌa nanꞌñeen, jnduehin nnon jon: —Ntji na tquen Tyoꞌtsꞌon itsiquindyihanꞌ na juu Mesías nduihin tsjoon Belén ndyuaa Judea. Ee jñꞌoon na tji Miqueas na toninncyaa jon jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndyu na toxenꞌchen, ndö vaa na itsiquindyihanꞌ:
23244	MAT 2:6	ꞌOꞌ nnꞌan tsjoon Belén ndyuaa Judá, ꞌoꞌ tꞌmanntyi conduihoꞌ quiiꞌ ntꞌan njoon ninvaa ndyuaa Judá, ngꞌe quityquiiꞌ ntꞌan ꞌoꞌ nduiꞌ cüii tsꞌan na nnintquehin tondëë nnꞌan. Juu jon ngüantyjeeꞌ jon nnꞌan njan nnꞌan Israel. Ndöꞌ vaa jñꞌoon tso juu tsanꞌñeen na toninncyaa jon jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon.
23246	MAT 2:8	Ndë joꞌ jñon jon joohin na cꞌohin Belén. Tso jon ndëëhin: —Cꞌohoꞌ Belén, ndoꞌ vi na jndë squehoꞌ joꞌ, quijntꞌue jndaꞌ ꞌoꞌ yuu vijon mꞌaan juu luꞌñeen. Ndoꞌ vi na jndë jndiohoꞌhin, ncyo ntcüeꞌhoꞌ na quinanꞌquindyiihoꞌ ja, chaꞌ mantyi nndëë ncjö na ntsitꞌmaanꞌhin.
23247	MAT 2:9	Ndoꞌ joo nanꞌñeen, vi na jndë jndyehan jñꞌoon na tso juu tsanꞌñeen na icoꞌxen, jnduiꞌhin, tyꞌehin. Ndoꞌ mantyi juu quixjuu na jntyꞌiahin xjen na ninvaa mꞌanhin ndyuaahin tontyja na quinduiꞌ ndoꞌcüjioonꞌ, tejndyeehanꞌ tondëëhin, taquintyjahanꞌ nquii naijon mꞌaan lu chjoꞌñeen.
23249	MAT 2:11	Jndë na squehin na mꞌaan José yo María, tyequeꞌhin. Jntyꞌiahin juu luꞌñeen yo ndyee juu María. Satoquityehin nnon luꞌñeen, jnanꞌtꞌmaanꞌhin jon. Ndoꞌ jnanꞌquinaanhin quichu ꞌnaanhin, jntꞌahin nayahin, sꞌon ijan yo su yo ꞌnan quichi jndyi na jndyuhanꞌ mirra.
23251	MAT 2:13	Xjen na jndë jnduiꞌ nanꞌñeen, cüii ángel cüentaaꞌ ta Tyoꞌtsꞌon tityincyooꞌhin nnon José xjen na tsooꞌ jon ndaa. Tso ángelꞌñeen nnon jon: —Quinaquintyjaꞌ, cayonꞌ luchjöhöꞌ yo ndyee jon, quinanꞌcjehoꞌ, cꞌohoꞌ ndyuaa Egipto. Joꞌ quintjohoꞌ ata xjen na ntsiquindyi ꞌuꞌ. Quitsaꞌ na nndaꞌ ngꞌe ntꞌuevichen tsꞌon Herodes luchjova chaꞌ na ntscueeꞌ jonhin.
23252	MAT 2:14	Ndoꞌ jnanquintyja José na itso jon. Majuuntyi tsjonꞌñeen tëyꞌoon jon luchjoꞌñeen yo ndyee jon, jnduiꞌhin, tyꞌehin Egipto.
23254	MAT 2:16	Majoꞌ juu Herodesꞌñeen, vi na jndë tquen jon cüenta na joo nanꞌñeen na jnan tontyja na quinduiꞌ ndoꞌcüjioonꞌ, veꞌ jnanꞌviꞌnnꞌanhan jon na jnduehan na ntsque ntcüeꞌhan na mꞌaan jon, sevꞌii jndyi jon. Joꞌ tꞌua jon tsꞌian ndëë sondaro ꞌnaanꞌ jon na quinanꞌcüjehin tsoñꞌen yotsca yonon na mꞌan tsjoon Belén, yo na jndë ve chu na tocje ndoꞌ mantyi yo yotsca na cüajon ndyu na mꞌan njoon quijndë na mꞌan xiꞌjndio juu tsjoonꞌñeen. Ngꞌe nndaꞌ vaa na tjiꞌ jon cüenta ntyja ꞌnaanꞌ juu xuee na jndue nanꞌñeen na tityincyooꞌ juu quixjuuꞌñeen na jntyꞌiahin.
23255	MAT 2:17	Ndoꞌ na sꞌaa jon na nndaꞌ, siquindëhanꞌ jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na tyincyaa nquii Jeremías na tonduihin tsꞌan na toninncyaa jñꞌoon nchu vaa ꞌnan na nguaa. Sinin jon jñꞌoon ntyja ꞌnaan nanntcu judías tsjoon Belén na ntsichjooꞌ jndyihanꞌ nꞌonhin na nnanꞌcüje nnꞌan ndahin. Tyíꞌquitsinin nquiiꞌ jon jñꞌoonꞌñeen.
23257	MAT 2:19	Ndoꞌ vi na jndë tueꞌ juu Herodesꞌñeen, juu ángel cüentaaꞌ Tyoꞌtsꞌon, tityincyooꞌ nndaꞌhin nnon José xjen na tsooꞌ jon ndaa. Xjenꞌñeen ninvaa mꞌaan jon ndyuaa Egipto.
23258	MAT 2:20	Tso ángelꞌñeen nnon jon: “Quinaquintyjaꞌ, cayonꞌ ntcüeꞌ yuchjova yo ndyee jon ndoꞌ cꞌo ntcüeꞌ ꞌoꞌ ndyuaa Israel, ngꞌe nnꞌan na tojntꞌuehin yuchjova na nnanꞌcueeꞌhanhin, jndë tjëhan.” Ndöꞌ vaa na siquindyi ángelꞌñeen jon.
23259	MAT 2:21	Ndoꞌ juu José jeꞌ, jnanquintyja jon, tayꞌoon jon yuchjoꞌñeen yo ndyee juu, tyꞌe ntcüeꞌhin ndyuaa Israel.
23260	MAT 2:22	Majoꞌ vi na jndë jndyii José na jndë tueꞌ Herodes, ndoꞌ juu jnda jon Arquelao coꞌxen tsanꞌñeen ndyuaa Judea, joꞌ na sityꞌuehanꞌ José na ncja ntcüeꞌ jon Judea. Ndoꞌ xjenꞌñeen sꞌaa nndaꞌ Tyoꞌtsꞌon na tsooꞌ juu ndaa na siꞌman jon nnon juu na tyiꞌncja juu joꞌ. Mangꞌe joꞌ tja jon tontyja ndyuaa Galilea.
23265	MAT 3:4	Juu Juanꞌñeen tocüe jon ndiaa na jndëhanꞌ yo sooꞌ camello. Ndoꞌ tsiaaꞌ jon toquityen tjan. Ndoꞌ veꞌ quintcaa ndyueꞌ tocüaꞌ jon, ndoꞌ toꞌu jon tsionꞌ quintyꞌi jndëë.
23266	MAT 3:5	Jndye nnꞌan tsjoon Jerusalén tyꞌehin naijon mꞌaan jon na ninꞌquindyehin jñꞌoon na toninncyaa jon, mantyi yo nnꞌan ndyuaa Judea yo ninꞌnnꞌan na mꞌan ndyo jndaa Jordán.
23274	MAT 3:13	Jndë joꞌ jnduiꞌ Jesús ndyuaa Galilea, tja jon jndaa Jordán na ntsiquindëëꞌ Juanhin.
23283	MAT 4:5	Jndë joꞌ tayꞌoon yutyia Jesús Jerusalén, tsjoon jiꞌua cüentaaꞌ Tyoꞌtsꞌon. Sꞌaa juu na cüentyjeeꞌ Jesús xquenviꞌ vatsꞌon tꞌman na mꞌaan juu tsjoonꞌñeen.
23284	MAT 4:6	Tso juu nnon jon: —Xe na aa mayuuꞌ condui ꞌuꞌ jnda Tyoꞌtsꞌon, cüa, cjuꞌ ꞌuꞌ tyuaa, ngꞌe jñꞌoonꞌ jon itsohanꞌ: Ncꞌua jon tsꞌian ndëë ángeles cüentaaꞌ jon ntyja ꞌnanꞌ. Joohin ntyiꞌhin ndueehin ꞌuꞌ chaꞌ tyiꞌncjaquiñjon ntjöꞌ ngꞌeꞌ.
23289	MAT 4:11	Ndë joꞌ jntyꞌii yutyia Jesús, ndoꞌ sque ángeles, totixeeꞌhan jon.
23290	MAT 4:12	Ndoꞌ vi na jndë jndyii Jesús na jndë tyiꞌ nnꞌan Juan vancjo, tja ntcüeꞌ jon Galilea.
23291	MAT 4:13	Majoꞌ tyíꞌquintjohin Nazaret, jnduiꞌ jon joꞌ, ntjohin tsjoon Capernaum na mꞌaanhanꞌ ꞌndyo ndaandue. Ndyuaaꞌñeen tsixuanhanꞌ cüenta tmaanꞌ nnꞌan judíos tsjan Zabulón yo Neftalí.
23293	MAT 4:15	Ntyja ꞌnaan nnꞌan na mꞌan ndyuaa cüentaaꞌ Zabulón yo nnꞌan ndyuaa cüentaaꞌ Neftalí, joohan na mꞌan ndyuaa nato na vjahanꞌ tondaandue, ndoꞌ mantyi nnꞌan na mꞌan ixndya jndaa Jordán, yo nnꞌan ndyuaa Galilea na chito conduihin nnꞌan judíos,
23296	MAT 4:18	Xjen na mandyiꞌ Jesús ꞌndyo ndaandue Galileaꞌñeen, jndyiaaꞌ jon ve tsansꞌa na ninncüii tsꞌan ntsindahin, Simón, tsan na jndyu Pedro, yo tyje jon na jndyu Andrés. Cotjueꞌhin ntquiꞌ ꞌnaanhin quityquiiꞌ ndaandue na cotjiꞌhin quintcaa.
23301	MAT 4:23	Ndoꞌ nquii Jesús, tomandyiꞌ jon ninvaa ndyuaa Galilea. Totsiꞌman jon ndëë nnꞌan quityquiiꞌ ntꞌaanꞌon ꞌnaanhin. Toninncyaa jon jñꞌoon naya na nanein ngitaꞌ Tyoꞌtsꞌon na ntyeꞌntjon jon nnꞌan, ncüii nnon na ñoncya vaa yo na totsꞌaa jon ndyu na toxenꞌchen.
23303	MAT 4:25	Jndye ntmaanꞌ nnꞌan tentyjahin naxenꞌ jon. Jnanhin ndyuaa Galilea yo joo nqui njoon na conduehin Decápolis, yo tsjoon Jerusalén yo ndyuaa Judea ndoꞌ mantyi ninꞌndyuaa ixndyaaꞌ jndaa Jordán.
23318	MAT 5:15	Min tanin juu na ntscüꞌa ncüii lámpara chaꞌ ndëcya ntscüangiooꞌ tsanꞌñeen istjö cjooꞌhanꞌ. Juu tsanꞌñeen ntsintyja jon lámparaꞌñeen chaꞌ ya ntsixueehanꞌ ndëë tsoñꞌen nnꞌan na mꞌan vꞌaa.
23337	MAT 5:34	Majoꞌ ja matsjö ndëëhoꞌ, minꞌncüii nnon tyiꞌngitaꞌhoꞌ jndyuehoꞌ jñꞌoon na conduehoꞌ na nchjii Tyoꞌtsꞌon na mayuuꞌhanꞌ, min tyiꞌngitaꞌhoꞌ jndyuehoꞌ na ntjiꞌhoꞌ xueeꞌ quiñoonꞌndue ngꞌe juuhanꞌ conduihanꞌ silla na maninꞌtsꞌiaanꞌ na vequityen jon.
23338	MAT 5:35	Ndoꞌ min tyiꞌngitaꞌhoꞌ jndyuehoꞌ na ntjiꞌhoꞌ xueeꞌ tsonnangue ngꞌe juuhanꞌ mꞌaanhanꞌ tocje ꞌnaanꞌ jon, ndoꞌ na nnduehoꞌ na nndaꞌ itsijonhanꞌ na conduehoꞌ na nchjii jon na mayuuꞌ jñꞌoon na conduehoꞌ. Ndoꞌ min tyiꞌntjiꞌhoꞌ xueeꞌ tsjoon Jerusalén na cotaꞌhoꞌ jndyuehoꞌ, ngꞌe conduihanꞌ tsjoon naijon na icoꞌxen Tyoꞌtsꞌon na nquii jon taquintyja na tꞌman conduihin.
23344	MAT 5:41	Ndoꞌ nin juu na itsꞌaa na ijndeiꞌhanꞌ na cjaꞌ yohin na ngichuꞌ xu ꞌnaanꞌ juu cüii kilómetro, cjaꞌ yohin min na ve kilómetros.
23380	MAT 6:29	Majoꞌ quindyehoꞌ ntsjö: Juu rey Salomón, min na tya jndyihin, ndoꞌ tëquintyja na ya ꞌnan na tonanꞌchu jon, majoꞌ tyiꞌquitsijonhanꞌ na nancooꞌ ndiaa na tocüe jon chaꞌxjen nancooꞌ ncüii ntjaaꞌmin.
23391	MAT 7:6	“ꞌNan na jiꞌua nanꞌxuanhanꞌ ntyja ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon, tyiꞌninncyahoꞌhanꞌ ndëë nnꞌan na tyiꞌquinjonhanꞌ ngiohin. Ee xe na aa ntꞌahoꞌ na nndaꞌ, ntsijonhanꞌ ntyja ꞌnanꞌ chaꞌvijon ndëë quindueꞌ coninncyahoꞌ ꞌnan na nanꞌxuanhanꞌ cüentaaꞌ Tyoꞌtsꞌon. Ndoꞌ quindëꞌñeen ngüeꞌquen oꞌ ndoꞌ ntquii oꞌ ꞌoꞌ. Min tyiꞌninncyahoꞌ ꞌnan na njon jndyi nanꞌxuanhanꞌ ndëë nnꞌan na tyiꞌquinjonhanꞌ ngiohin. Ngꞌe xe na aa ntꞌahoꞌ na nndaꞌ, itsijonhanꞌ chaꞌvijon cotjueꞌhoꞌ tsꞌuaa tëꞌ perlas ndëë quintcu. Ndoꞌ choꞌñeen nndyue oꞌhanꞌ.
23400	MAT 7:15	“Quitquenhoꞌ cüenta yo nque nnꞌan na coninncyahin jñꞌoon na itsiviꞌnnꞌanhanꞌhoꞌ. Cotsquehin quiiꞌ ntꞌanhoꞌ ndoꞌ ngiohoꞌ na ndyiaꞌ nꞌonhin chaꞌxjen joo quinman ndyiaꞌ nꞌon oꞌ, majoꞌ quityquiiꞌ nꞌon nanꞌñeen nanꞌxuanhin nanviꞌ nnꞌanhin chaꞌvijon lobo.
23424	MAT 8:10	Ndoꞌ vi na jndë jndyii Jesús jñꞌoon na tso tsanꞌñeen, tëveeꞌ jndyi tsꞌon jon. Tso jon ndëë nnꞌan na cotsantyja naxenꞌ jon: —Jñꞌoon na mayuuꞌ matsjö ndëëhoꞌ, quiiꞌ ntꞌan ntyjëëhë nnꞌan Israel, minꞌjon tacontji ncüii tsꞌan na tꞌman vaa na vantyja tsꞌon juu Tyoꞌtsꞌon chaꞌna juu tsanvahin.
23481	MAT 9:33	Ndoꞌ vi na jndë tjiꞌ Jesús jndyetyiaꞌñeen quiiꞌ tsꞌon tsanꞌñeen, tyeꞌ tsinin juu. Ndoꞌ nnꞌan na jntyꞌia na tui na nndaꞌ, tyuehin ndoꞌ tomꞌanhan na neinhin. Jnduehan: —Jaa nnꞌan Israel, minꞌjon tacojntyꞌia na ntsꞌaa tsꞌan cüii tsꞌian tꞌman chaꞌ juu ꞌnan na sꞌaa Jesús ndöꞌ.
23483	MAT 9:35	Tomandyiꞌ Jesús tsochen njoon tꞌman yo njoon quijndë ndyuaa Galilea. Totsiꞌman jon ndëë nnꞌan na covancüi ntꞌaanꞌon. Toninncyaa jon jñꞌoon ntyja ꞌnaanꞌ na ityentjon Tyoꞌtsꞌon nnꞌan juu na cotsamꞌanhan. Ndoꞌ mantyi totsinꞌman jonhin ncüii cüii nnon ntycu na coquenonhan yo ncüii cüii nnon na tajndeiꞌ nꞌonhan na iquiihanꞌhin.
23489	MAT 10:3	Felipe yo Bartolomé, Tomás yo ja Mateo na toquë sꞌon ꞌnaanꞌ gobiernon tsjoon Roma, ndoꞌ Santiago jnda Alfeo yo Tadeo,
23492	MAT 10:6	Xiaꞌntyi cꞌohoꞌ na mꞌan ntyjeehoꞌ nnꞌan Israel, na conduihan chaꞌvijon quinman na jndë tsu.
23502	MAT 10:16	“Quitquenhoꞌ cüenta, ꞌoꞌ na conduihoꞌ chaꞌvijon quinman, majñönhoꞌ quiiꞌ ntꞌan nnꞌan na conduihan chaꞌvijon lobo. Ngꞌe joꞌ, chaꞌxjen quindu mꞌan na jndaꞌ nquen oꞌ, mantyi ꞌoꞌ cꞌonhoꞌ na jndaꞌ nquenhoꞌ na tyiꞌntsiviꞌnnꞌanhanꞌ ꞌoꞌ. Ndoꞌ chaꞌxjen tyiꞌmanyaanꞌ quituꞌ, manndaꞌ vaa cꞌonhoꞌ.
23509	MAT 10:23	Nnꞌan ncüii tsjoon, xjen na contyꞌehan ꞌoꞌ, quinanonhoꞌ, cꞌohoꞌ cüiichen joo. Jñꞌoon na mayuuꞌ na matsjö ndëëhoꞌ, ja na condui tsansꞌa na iꞌua Tyoꞌtsꞌon tsꞌian nnön na coꞌxën tsoñꞌen nnꞌan, nndyo ntcüꞌë nntꞌa. Majoꞌ ninjoꞌ mꞌanchen njoon ndyuaa na mꞌan nnꞌan Israel na tyiꞌcotsquehoꞌ na nninncyahoꞌ jñꞌoon naya ntyja njan ndëëhin juu xjen na nncüjë ntcüꞌë.
23511	MAT 10:25	Juu tsꞌan na itsijnaanꞌ, quintjo ya ntyjii juu na cüejon iquenon juu chaꞌxjen na iquenon nquii tsꞌan na itsiꞌman nnon juu. Ndoꞌ mantyi juu tsꞌan na ityeꞌntjon nnon patrón, quintjo ya ntyjii juu na cüejon iquenon juu chaꞌxjen na iquenon nquii tsanꞌñeen na ityeꞌntjon juu nnon. Ncö na condui ja tsꞌan na conditque ndëë nnꞌan vꞌaa, condue nnꞌan na tsixuan Beelzebú, ꞌoꞌ na cotyeꞌntjonhoꞌ nnön, mantyi nndaꞌ nnduehan cjohoꞌ.
23529	MAT 11:1	Ndoꞌ ya na jndë siꞌman Jesús jñꞌoonminꞌ ndë́ na nchoꞌve já na tꞌman jon na quitsayꞌö́n yo jñꞌoon na toninncyaa jon, yajoꞌ jnduiꞌ jon joꞌ. Tja jon na ntsiꞌman jon ndoꞌ na nninncyaa jon jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ndëë nnꞌan na mꞌan njoon ndyuaa Galilea.
23542	MAT 11:14	Ndoꞌ xe na aa mꞌan cjehoꞌ na ngantyja nꞌonhoꞌ jñꞌoonvahin, nquii Juan conduihin juu Elías, tsan na toninncyaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon cominndooꞌhoꞌ na nndyo nndaꞌ jon.
23582	MAT 12:24	Majoꞌ nnꞌan fariseos jeꞌ, xjen na jndyehan na nndaꞌ vaa jñꞌoon conanꞌnein nanꞌñeen, jnduehan: —Tsanvaꞌ itsixuan juu naijndei ntyja ꞌnaanꞌ Beelzebú, nquii yutyia tque. Veꞌ joꞌ condëë icüjiꞌ juu yutyia yo nanjndyi quiiꞌ nꞌon nnꞌan.
23585	MAT 12:27	ꞌOꞌ conduehoꞌ na veꞌ yo najndei na tsixuan Beelzebú, joꞌ na macüjiꞌ yotyia quiiꞌ nꞌon nnꞌan. Xe na aa jñꞌoon mayuuꞌhanꞌ, yajoꞌ mantyi nque ntyjeehoꞌ cotjiꞌhan yotyia quiiꞌ nꞌon nnꞌan yo maninjuu naijndei na itsixuan juu. Majoꞌ ngꞌe na tyiꞌyuuꞌ na nndaꞌ, joꞌ ꞌnan na contꞌa nquehan, icüjiꞌ jndyoyuhanꞌ na cochue nꞌonhoꞌ ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ.
23600	MAT 12:42	Ndoꞌ juu xuee ya na ntcoꞌxen Tyoꞌtsꞌon nnꞌan na jndë tjë xengꞌe na tonanꞌtjahan, ya joꞌ mantyi nquii tsanscu na tocoꞌxen nnꞌan ndyuaa tontyja na conduiꞌ ncjuu tsonjnꞌaan, ntcüi nndaꞌ jon. Mantyi nnꞌan na mꞌan nanein ya na ngüentyja xjen na ngovjehan, nntcüi nndaꞌhan juu xjenꞌñeen. Ndoꞌ juu tsanscuꞌñeen ngitso jon na nque nnꞌan na mꞌan nanein tꞌmanntyi jnan nanꞌxuanhan, chito nquii jon, ngꞌe tycya ndyuaa ꞌnaanꞌ jon na jndyo jon na ninꞌquindyi jon jñꞌoon ꞌndyo Salomón, tsan na jndaꞌ jndyi xquen. Ndoꞌ quitquenhoꞌ cüenta, ja na mꞌan quiiꞌ ntꞌanhoꞌ tꞌmanntyichen condui ja, chichen Salomón. Majoꞌ tyiꞌninꞌquindyehoꞌ jñꞌoon na mancya.
23641	MAT 13:33	Ndoꞌ mantyi sinin Jesús ncüiichen jñꞌoon na tyiꞌquitsiꞌman nquiiꞌ jon nin tsiquindyihanꞌ. Itso jon: —Juu na ityeꞌntjon Tyoꞌtsꞌon nnꞌan, itsijonhanꞌ juuhanꞌ chaꞌvijon tsquentë na sitjonꞌ cüii tsanscu quityquiiꞌ ndye kilo jndë tyooꞌ. Ndoꞌ juu tsquentëꞌñeen tsiquindëhanꞌ ninvaa tsquen tyooꞌñeen.
23647	MAT 13:39	Juu tsanꞌñeen na tyia tsꞌanhin na tëquitscyaa juu tsjan ntqueenꞌ jndë mañoon, joꞌ nquii yutyia tque. Ndoꞌ xjen na jndë tman ntjon na saquityje nanntjonhanꞌ, joꞌ xuee ya na nntycüii tsonnangue. Joo nanntjon na tyequityje juu ntquenꞌñeen, conduihan ángeles cüentaaꞌ Tyoꞌtsꞌon.
23649	MAT 13:41	Juu xjenꞌñeen ja na condui tsansꞌa na iꞌua Tyoꞌtsꞌon tsꞌian nnön na coxën tsoñꞌen nnꞌan, njñön ángeles njan na ntjiꞌ ndyaꞌhan nnꞌan natyia nanꞌxuan yo nnꞌan na conanꞌjndaꞌ nquen ntyje na quintꞌa nanꞌñeen ꞌnan tyia.
23650	MAT 13:42	Ndoꞌ ntjueꞌ ángeles joo nanꞌñeen quityquiiꞌ chon vꞌio. Joꞌ ndyueehan ndoꞌ maninꞌ ntcüaꞌhan ndiꞌnꞌonhan.
23653	MAT 13:45	“Mantyi ntyja ꞌnaanꞌ na ityentjon Tyoꞌtsꞌon nnꞌan na cotsamꞌanhan, itsijonhanꞌ juuhanꞌ chaꞌna ncüii tsꞌan na ninnquiiꞌchen ntꞌue jon tëꞌ perlas na yantyichen na itsijnda jon ndoꞌ na ijndëë nndaꞌ jonhanꞌ.
23654	MAT 13:46	Ndoꞌ vi na jndë ntjii jon ncüii tëꞌ perla na tëquintyja na yahanꞌ, tja jon, tëquijndëë jon tsoñꞌen ꞌnaanꞌ jon na min, jndë joꞌ sijnda jon juu tëꞌ perlaꞌñeen.
23657	MAT 13:49	Manndaꞌ itsijonhanꞌ na nguaa xuee ya na nntycüii tsonnangue. Nndyocue ángeles na ntjiꞌhan nnꞌan na tyia nanꞌxuan na mꞌanhan quiiꞌ ntꞌan nnꞌan na cotsamꞌan chaꞌxjen na chuhanꞌ tonnon Tyoꞌtsꞌon.
23667	MAT 14:1	Majoo ngueeꞌñeen tomꞌaan Herodes na icoꞌxen jon ndyuaa Galilea. Joꞌ jndyii jon jñꞌoon na tonanꞌnein nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ tsꞌian tꞌman na totsꞌaa Jesús.
23669	MAT 14:3	Nndaꞌ tso Herodes ngꞌe veꞌ tomꞌaan ya jon yo Herodías, scuuꞌ tyje jon Felipe. Ndoꞌ juu Juanꞌñeen, tsojnaanꞌ na tso jon nnon Herodesꞌñeen na tyiꞌquichuhanꞌ na mꞌaan jon yo scuuꞌ tyje jon, ngꞌe joꞌ na tꞌua jon tsꞌian ndëë sondaro ꞌnaanꞌ jon na quinanꞌtyenhan tsanꞌñeen, quitjueꞌhanhin vancjo.
23703	MAT 15:1	Yajoꞌ vendye nnꞌan fariseos na jnanhan Jerusalén yo nnꞌan na conanꞌman nchu vaa itsiquindyi jñꞌoon na tquen Moisés, squenonhan na mꞌaan Jesús. Taxeeꞌhan nnon jon:
23726	MAT 15:24	Tꞌa Jesús, tso jon: —Xiaꞌntyi iꞌua Tyoꞌtsꞌon tsꞌian nnön na quindyoyꞌön jñꞌoon naya ꞌnaanꞌ jon tondëë nnꞌan ndyuaa Israel. Ngꞌe joohin itsijonhanꞌhin chaꞌvijon quinman na jndë tsu.
23731	MAT 15:29	Jndë na jnduiꞌ Jesús joꞌ, sá yohin na tja ntcüeꞌ jon ꞌndyo ndaandue Galilea. Tëva jon cüii tyoꞌ, tëcüetyen jon joꞌ.