23214	MAT 1:1	Gɨn ka lə Jəju Kɨrɨsɨ kɨ ngon ka *Dabɨdɨ, kɨ ngon ka *Abɨrakam ə to kɨn:
23215	MAT 1:2	Abɨrakam ojɨ *Isakɨ, Isakɨ ojɨ *Jakobɨ, Jakobɨ ojɨ Juda kɨ ngako̰e je.
23216	MAT 1:3	Juda əi kɨ Tamar oji Parəsɨ əi kɨ Jara, Parəsɨ ojɨ Əsɨrom, Əsɨrom ojɨ Aram,
23218	MAT 1:5	Salmo̰ əi kɨ Rakabɨ oji Bowajɨ, Bowajɨ əi kɨ Rutɨ oji Obədɨ, Obədɨ ojɨ Jəse,
23224	MAT 1:11	Jojɨyasɨ ojɨ Jəkonɨyasɨ kɨ ngako̰e je. Dɔkagɨloe tɨ kɨn ə uwəi dɨje kɨ Jorijaləm awi səde ɓəə *Babɨlon tɨ.
23226	MAT 1:13	Jorobabəl ojɨ Abɨyudɨ, Abɨyudɨ ojɨ Eliyakɨm, Eliyakɨm ojɨ Ajɔr,
23227	MAT 1:14	Ajɔr ojɨ Sadokɨ, Sadokɨ ojɨ Akɨm, Akɨm ojɨ Eliyudɨ,
23228	MAT 1:15	Eliyudɨ ojɨ Eliyajar, Eliyajar ojɨ Mata̰, Mata̰ ojɨ Jakobɨ,
23229	MAT 1:16	Jakobɨ ojɨ Jɨsəpɨ kɨ ngaw mari. Nɨngə Mari ojɨ Jəju kɨ ɓari-e Kɨrɨsɨ kɨ e dəw kɨ Luwə mbəte.
23231	MAT 1:18	Go rəbɨ kojɨ Jəju Kɨrɨsɨ ə to kɨn. Ko̰e Mari e nje nongɨ lə Jɨsəpɨ kɨ uwə dɔe. Nɨngə, lokɨ ɨngəi-naa dəne kɨ dɨngəm al ɓəy ə, Mari ḭ səm kɨ tɔgɨ lə NDɨl Luwə.
23233	MAT 1:20	Lokɨ ɔjɨ ta kɨn be mene tɨ nɨngə, malayka lə Ɓaɓe tḛḛ hɔy me ni tɨ əl-e ə nə: «Jɨsəpɨ, ngon ka *Dabɨdɨ, ɨɓəl al kadɨ ɨtaa Mari nei tɨ, tadɔ ngon kɨ to mee tɨ kɨn, e ngon kɨ re kɨ go rəbɨ lə NDɨl Luwə.
23234	MAT 1:21	Mari a ojɨ ngon kɨ dɨngəm, nɨngə a ɨndə tɔe nə Jəju, tadɔ e ə e dəw kɨ a ajɨ dɨje ləne me majal je tɨ ləde.»
23235	MAT 1:22	Nḛ je kɨn pətɨ a rai nḛ be mba kadɨ ta kɨ Ɓaɓe əl kɨ ta nje kəl ta kɨ tae tɨ kəte nu kɨn tɔl tane:
23236	MAT 1:23	Ɓaɓe əl ta kɨ ta nje kəl ta kɨ tae tɨ ə nə: «Oi ngon kɨ mandɨ kɨ gər dɨngəm al ɓəy a ḭ səm, A ojɨ ngon kɨ dɨngəm, Nɨngə a ɓari-e nə Emanuwəl, Kɨ kɔr gɨne nə: “Luwə e səje”.»
23238	MAT 1:25	Nə gər-e kɨ dəne kɨ dɨngəm tɨ al, bɨtɨ kadɨ Mari ojɨ-n ngon Ojɨ ngon kɨ dɨngəm, adɨ Jɨsəpɨ ɨndə tɔe nə Jəju.
23239	MAT 2:1	Oji Jəju Bətɨləhəm, dɔnangɨ kɨ Jude tɨ, dɔkagɨlo ko̰ɓe tɨ lə ngar Erodɨ. Go koje tɨ, njé nḛ gər je kɨ dɔ mee je tɨ, ḭḭ lo kɨbə kadɨ tɨ rəi Jorijaləm,
23242	MAT 2:4	Be ə, ngar kaw kɨ bo je lə njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, kɨ njé ndo ndu-kun je lə Luwə, dəjɨ-de se lo kɨ ra be ə a oji Kɨrɨsɨ kɨ e *Dəw kɨ Luwə mbəte tɨtɨ wa?
23243	MAT 2:5	Ə əli-e əi nə: «A oji-e Bətɨləhəm, dɔnangɨ kɨ Jude tɨ, tadɔ ta kɨ nje kəl ta kɨ ta Luwə tɨ əl ə to kɨn:
23244	MAT 2:6	“Səi dɨje kɨ Bətɨləhəm kɨ dɔnangɨ tɨ kɨ Jude, Kadɨ ɨgəri təkɨ rɔjetɨ, Ɓe ləsi e kɨ ndae goto al jagɨ dan ɓe bo je tɨ kɨ dɔnangɨ kɨ Jude tɨ, kɨ ndade to tɨ, Tadɔ ngar kɨ nje kɔr no̰ dɨje ləm, je a tḛḛ dansi tɨ.”»
23249	MAT 2:11	Ə uri me kəy tɨ nɨngə, ooi ngon əi kɨ ko̰e Mari, ɓa ɔsi məkəsɨde nangɨ, pɨti-e. Go tɨ, tḛḛi ta ɓɔl je ləde, adi-e ɔr, kɨ ndujɨ kagɨ kɨ ətɨ majɨ, kɨ nom kagɨ.
23250	MAT 2:12	Go nḛ je tɨ kɨn, Luwə əl-de me ni tɨ kadɨ təli gogɨ kɨ rəbɨ kɨ dɔ Erodɨ tɨ al. Be ə, təli awi ɓe ləde kɨ rəbɨ kɨ rangɨ.
23251	MAT 2:13	Lokɨ njé nḛ gər je awi nɨngə, malayka lə Ɓaɓe tḛḛ me ni tɨ əl Jɨsəpɨ ə nə: «Ḭ taa un ngon əi kɨ ko̰e, ə a̰y aw səde Ejɨpɨ tɨ. Aw ɨsɨ tɨ no̰o̰ bɨtɨ kadɨ mi wa m-adi ndum ɓəy taa ɨtəl ɨre səde, tadɔ *Erodɨ a sangɨ kadɨ n-tɔl ngon kɨn.»
23252	MAT 2:14	Jɨsəpɨ ḭ taa kondɔ no̰o̰, un ngon əi kɨ ko̰e, ɓa a̰y aw səde Ejɨpɨ tɨ.
23253	MAT 2:15	Ɨsi tɨ no̰o̰ bɨtɨ koy Erodɨ, adɨ ta kɨ Ɓaɓe əl kɨ ndu nje kəl ta kɨ tae tɨ ə nə: «M-ɓar ngonm kadɨ tḛḛ me ɓe tɨ kɨ Ejɨpɨ kɔ» kɨn tɔl tane.
23254	MAT 2:16	Lokɨ *Erodɨ oo kadɨ njé nḛ gər je ədi-e, wongɨ ra-e ngay. Wongɨ ra-e adɨ un ndune kadɨ tɔli ngan je kɨ kasɨ kɨ ḭ dɔ ɓal kɨ joo tɨ təl kɨ nangɨ ne pətɨ me ɓe tɨ kɨ Bətɨləhəm, kɨ ngan ɓe je kɨ gɨdɨ tɨ. Ɓal kɨn e kɨ go dɔkagɨlo tɨ kɨ njé nḛ gər je ɔji-e-n.
23255	MAT 2:17	Be ə, ta lə nje kəl ta kɨ ta Luwə tɨ Jərəmi, kɨ əl tɔl-n tane. Jərəmi ə nə:
23256	MAT 2:18	«NDu dəw ɓa me ɓe tɨ kɨ Rama, No̰ je, kɨ ndɨngə rɔ kɨ ətɨ ɓəl ngay je. Adɨ e Rasəl ə no̰ ngane je, NDɨgɨ kadɨ dəw sɔl mene al, Tadɔ gotoi.»
23258	MAT 2:20	«Ḭ taa, un ngon kɨ ko̰e, ə ɨtəli awi dɔnangɨ Isɨrayəl tɨ gogɨ, tadɔ dɨje kɨ ɨsɨ sangi kadɨ n-tɔli ngon ka oyi ngata.»
23259	MAT 2:21	Jɨsəpɨ ḭ taa, un ngon kɨ ko̰e, ə təli awi dɔnangɨ *Isɨrayəl tɨ gogɨ.
23260	MAT 2:22	Nə lokɨ oo kadɨ Arkəlosɨ o̰ ɓe dɔ Jude tɨ to bawne Erodɨ tɨ, ɓəl ra-e kadɨ aw Jude tɨ. Be ə, Luwə əl-e me ni tɨ ade aw Galile tɨ yo.
23261	MAT 2:23	Aw ɨsɨ me ɓe bo tɨ kɨ ɓari-e nə Najarətɨ. Be kadɨ ta kɨ njé kəl ta je kɨ ta Luwə tɨ əli əi nə: «A ɓari-e dəw kɨ Najarətɨ tɨ kɨn tɔl-n tane.»
23262	MAT 3:1	Ɓal je də go tɨ, Ja̰ Batɨsɨ tḛḛ, ɨlə mbḛ dɨlə lo tɨ kɨ Jude ə nə:
23263	MAT 3:2	«Ɨyə̰i go rəbɨ njɨyəsi je kɨ majal kɔ, tadɔ ko̰ɓe lə Luwə e ɓasi.»
23264	MAT 3:3	Ja̰ Batɨsɨ ə, e dəw kɨ nje kəl ta kɨ ta Luwə tɨ Ejay əl ta dɔe tɨ ə nə: «NDu dəw madɨ ɓa dɨlə lo tɨ ə nə: “Ɨrai go rəbɨ lə Ɓaɓe! Ɨrai go rəbɨ lie adɨ a njururu!”»
23265	MAT 3:4	Ja̰ ɨlə kɨbɨ kɨ ra kɨ bḭ jambal rɔne tɨ, nɨngə dɔ mene kɨ nda tɔ. Nḛ kusoe e gɨbɨri je kɨ təjɨ je.
23266	MAT 3:5	Dɨje kɨ ɓe bo Jorijaləm tɨ, kɨ dɔnangɨ Jude tɨ pətɨ, kɨ dɔnangɨ kɨ kadɨ ba Jurdḛ tɨ pətɨ, rəi rɔ Ja̰ tɨ,
23267	MAT 3:6	rəi tɔri ndude dɔ majal je tɨ ləde, adɨ Ja̰ ra-de batəm me ba Jurdḛ tɨ.
23268	MAT 3:7	Lokɨ Ja̰ oo adɨ *Parɨsɨ je, kɨ *Sadusɨ je ngay rəi kadɨ ra-de batəm ɓa, əl-de ə nə: «Səi njé man majal tə li je be kam, na̰ ə əl səsi kadɨ a̰yḭ-naa wongɨ lə Luwə kɨ a re ə?
23270	MAT 3:9	Nɨngə, kadɨ ɨyə̰i ta kɔjɨ mesi tɨ kə nə: “Je ngan ka *Abɨrakam.” MBata, Luwə asɨ kadɨ a təl gajɨ mbal je kam ngan ka Abɨrakam tɨ kare.
23272	MAT 3:11	Mi, m-ra səsi batəm me man tɨ, mba kadɨ tɔjɨ təkɨ ɨyə̰i pa njɨyəsi je kɨ majal kɔ, nə dəw kɨ a re gom tɨ, e nje tɔgɨ kɨ ətɨ ɓəl, kɨ ɨtə-m sa̰y. M-asɨ kadɨ sa kɨ njae tɨ ka m-ɔr al. E a ra səi batəm, me NDɨl Luwə tɨ, kɨ me por tɨ.
23274	MAT 3:13	Lo kɨn tɨ no̰o̰, Jəju ḭ Galile tɨ, re ta ba Jurdḛ tɨ rɔ Ja̰ tɨ, kadɨ Ja̰ ra-e batəm.
23275	MAT 3:14	Nə Ja̰ ge kɔdɨ al, adɨ əl Jəju ə nə: «E mi ə kadɨ ḭ, ɨra-m batəm, nɨngə ḭ taa ɨtəl ɨre rɔm tɨ kadɨ m-ra-i batəm ɓəy tɔ a?»
23276	MAT 3:15	Nə Jəju əl-e ə nə: «Kɨ ɓasɨne kɨn, ɨra be, tadɔ e kɨ goe kɨn ə j-a jɨ tɔl-n ta ndɨgɨ lə Luwə.» Be ə, Ja̰ ndɨgɨ dɔ tɨ, ra-e-n batəm.
23277	MAT 3:16	Lokɨ Jəju ra batəm taa par, ə tḛḛ me man tɨ nɨngə, loe tɨ no̰o̰, ta dɔra̰ tḛḛ, adɨ oo NDɨl Luwə rɨsɨ tə də dum be re ɨsɨ dɔe tɨ.
23278	MAT 3:17	Nɨngə, ndu ta madɨ tḛḛ dɔra̰ tɨ, ə nə: «E kam e NGonm, nje ndɨgɨ ləm, kɨ rɔm nəl-m dɔe tɨ ngay.»
23279	MAT 4:1	Go tɨ, NDɨl Luwə ɔr no̰ Jəju aw sie dɨlə lo tɨ, mba kadɨ su na-e.
23280	MAT 4:2	Jəju ɔgɨ rɔne kuso nḛ, kondɔ kɨ kada, ndɔ kutɨ sɔ, ə go tɨ ɓo ra-e.
23281	MAT 4:3	Lo kɨn tɨ, su, nje na dɨje ɔtɨ re rɔe tɨ, əl-e ə nə: «Re ḭ NGon lə Luwə ə, adɨ mbal je kɨn təli mapa adɨ m-o.»
23282	MAT 4:4	Ə Jəju ɨle tɨ ə nə: «NDangi me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə əi nə: “Dəw a ɨsɨ kɨ dɔne taa kɨ takul nḛ kuso par al, nə kɨ takul ta je pətɨ kɨ tḛḛ ta Luwə tɨ tɔ”.»
23283	MAT 4:5	Go tɨ, su aw kɨ Jəju me ɓe tɨ kɨ Jorijaləm, kɨ e ɓe bo lə Luwə, aw sie jam dɔ kəy tɨ lə Luwə taa,
23284	MAT 4:6	ɓa əl-e ə nə: «Re ḭ NGon lə Luwə ə, ɨyə̰ jii taa osɨ adɨ m-o, tadɔ ndangi me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə əi nə: “Luwə a adɨ ndune malayka je ləne kadɨ a lai-ni dajide tɨ, mba kadɨ njai tɨgə mbal al”.»
23285	MAT 4:7	Jəju təl əl-e ə nə: «NDangi me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə tɔ əi nə: A na Ɓaɓe Luwə ləi al.»
23286	MAT 4:8	Su təl aw kɨ Jəju dɔ mbal tɨ kɨ ngal taa ngay ɓəy, ɔje ko̰ɓe je kɨ dɔnangɨ tɨ ne pətɨ, kɨ nḛ kɨngə je kɨ me tɨ,
23288	MAT 4:10	Jəju təl əl-e ə nə: «Ḭ *Sata̰, ɔtɨ kɔ sa̰y. Tadɔ ndangi me makɨtɨbɨ tɨ lə Luwə əi nə: “A ɔsɨ məkəsi nangɨ no̰ Ɓaɓe Luwə tɨ ləi, nɨngə e kɨ karne ba par ə a re no̰e tɨ kadɨ ɨgose.”»
23289	MAT 4:11	Be ə, su ɨyə̰ Jəju ə ɔtɨ aw. Ɓa malayka je rəi rɔ Jəju tɨ, rəi rai sie.
23290	MAT 4:12	Dɔkagɨlo madɨ uwəi Ja̰ dangay tɨ, ə Jəju oo tae ɓa, təl ɔr rɔne aw Galile tɨ.
23292	MAT 4:14	Be kadɨ tɔl ta ta kɨ nje kəl ta kɨ ta Luwə tɨ Ejay əl ə nə:
23293	MAT 4:15	«Səi dɨje kɨ Dɔnangɨ Jabɨlo̰ tɨ kɨ dɔnangɨ Nəpɨtali tɨ, Kɨ ɨsi ɓasi kadɨ ba tɨ, Gɨdɨ ba Jurdḛ tɨ, Səi dɨje kɨ dɔnangɨ Galile tɨ, Kɨ səi dɨje kɨ səi Jɨpɨ je al! Uri mbisi oi:
23294	MAT 4:16	Dɨje kɨ kəte ɨsi lo kɨ ndul tɨ, OOi kunjɨ kɨ bo, Nɨngə dɨje kɨ kəte ɨsi ɓe lə yo, Kɨ e lo kɨ ndul kururu, Lo kunjɨ tḛḛ dɔde tɨ.»
23295	MAT 4:17	Dɔ gangɨ loe tɨ kɨn, Jəju ɨlə ngɨrə kɨlə mbḛ ə nə: «Ɨyə̰i go rəbɨ njɨyəsi je kɨ majal kɔ, tadɔ ko̰ɓe lə Luwə e ɓasi rɔsi tɨ.»