23214	MAT 1:1	O Yeesu *Krista nɔnkãni lé dìo kà: O Yeesu Krista nɔnkãni can o *Daviide yi, ó o Daviide nɔnkãni ɓɛ̀n can o *Abarahaamu yi.
23224	MAT 1:11	ó o Zoziasi za lé o Zekonia lè mín zàwa. Bṹn wó ká a *Isirayɛɛle nìpomu á ho *Babiloonasa kĩ̀kã́a yi á ɓa vaá wee kàyá ɓa kɔ̃hṹ yi.
23225	MAT 1:12	Bìo ɓa wi ho Babiloona yi mu kàyámu yi ó o Zekonia ton o Salasiɛle, ó o Salasiɛle za ɓɛ̀n lé o Zorobabɛɛle,
23230	MAT 1:17	Á wã́a lá a *Abarahaamu ɲii wán à ɓuee ɓúe o *Daviide yi, á ɓa maáwà na sã̀ mín á yú ho pírú náa. Ó o Daviide ɲii à ɓuee ɓúe ho pã̀ahṹ na ó o *Isirayɛɛle nìpomu á ho Babiloonasa kĩ̀kã́a yi á ɓa vaá wee kàyá ɓa kɔ̃hṹ yi, á maáwà na sã̀ mín á yú ho pírú náa. À ɓɛ̀n lá bìo ɓa wi mu kàyámu yi ɲii wán à ɓuee ɓúe o Krista yi, á maáwà na sã̀ mín á mún yú ho pírú náa.
23233	MAT 1:20	Bìo mu wi o sĩi yi kà, ó o Ɲúhṹso Dónbeenì wáayi tonkaro bía làa wo hã kònkórá yi: «*Daviide mɔ̀nmàníi Zozɛɛfu, yí hézɔ̃́n o Mari fé yaró. Le sãní na wi o wán kà ó o sù lè le Dónbeenì Hácírí pànká.
23234	MAT 1:21	O ò te o za báa. Fo ò cé o yèni làa Yeesu. Orɛ́n lé yìa á à kã̀ní mín nìpomu mí bè-kora yi.»
23237	MAT 1:24	Bìo ó o Zozɛɛfu sĩ̀na, ó o wó bìo le Dónbeenì wáayi tonkaro le o wé. O fó a Mari á yan.
23239	MAT 2:1	O Yeesu hĩ́a ton ho *Zudee kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Betelehɛɛmu yi. Mu pã̀ahṹ ká a *Heroode lé o bɛ́ɛ. O Yeesu mu teró mɔ́ndɛ́n, á ɓa nùpua ɓúi na kàránna zũ mu bìo á zũ hã mànàayio lè mí kúaráwa, á ló lè le wii hɛ̀ɛníi ɓueé dɔ̃n ho Zeruzalɛɛmu lóhó,
23240	MAT 2:2	á ɓa tùara: «Ɓa *zúifùwa bɛ́ɛ na ton á wi wen? Le mànàayiire ɓúi hà lè le wii hɛ̀ɛníi, á zéenía a bìo, á wa ló ɓuara wà ɓueé ɓùaaní a.»
23242	MAT 2:4	Ó o von le *Dónbeenì yankarowà ɲúnása lè ho *làndá bìo zéenílowa ɓúenɓúen na wi o nìpomu yi á kúaa mín wán. Ò o tùara ɓa yi làa hen na ó o kã̀nílo á ko ò o te yi.
23245	MAT 2:7	Ó o *Heroode wã́a sànkaa von ɓa bè-zũńlowà mu, ò o tùara ɓa yi á zũńnanáa ho pã̀ahṹ binbirì na ɓa mɔn le mànàayiire yi.
23247	MAT 2:9	Bìo ɓa ɲá hɔ̃́n bíoní so o bɛ́ɛ mu cɔ̃́n vó, á ɓa wà. Á ɓa bĩnía wee mi le mànàayiire na ɓa nɔ̀nzoǹ mɔn lè le wii hɛ̀ɛníi, à le wà á ɓa bò yi. Pã̀ahṹ na le vaá dɔ̃n ho lahó na ó o háyónza mu wi yi, á le dĩ̀n.
23249	MAT 2:11	Á ɓa yòó zon le zĩi yi, á zoó mɔn o háyónza mu lè mín nu Mari. Á ɓa lií fárá mí nɔnkóɲúná wán à ɓa ɓùaanía a háyónza. Bṹn mɔ́n á ɓa feera mí sĩ̀a à ɓa hɔ̃n wo lè ho sã́nú lè mu bìowa ɓúi na sãmu sĩ, ho *ã́nsã́n lè ho *míìrè.
23253	MAT 2:15	Ká a Heroode zũna le ɓa bè-zũńlowà khà a, ó o sĩi cã̀ làa sòobɛ́ɛ. Ó o nɔn le ɲii le ɓa ɓúe ɓa zà-báawa ɓúenɓúen na ho Betelehɛɛmu lóhó yi, làa hĩ̀a bã́makaa ho yi. À wã́a lá bìa lúlúio yú hã bìo ɲun ɲii à liiráa, à héha lè ho pã̀ahṹ na ɓa bè-zũńlowà zéenía le mí mɔn le mànàayiire yi. Bṹn lé bìo á le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro Zeremii bìo na ó o bía á wóráa ɲii sú. O bía: «Wãamakaa ɓúi sã ɲá ho Aramaa lóhó yi. Mu wó lè minka wɛ́ɛ. Lé o Arasɛɛle wee wá mí zàwa bìo yi. O yí tà le ɓa yanka mí lé bìo ɓa ɲúhṹ ɓó.» O Zozɛɛfu là a háyónza lè mín nu kará ho Ezipite yi fúuu fúaa bìo ó o Heroode húrun. O *Heroode húmú mɔ́ndɛ́n, ó o Ɲúhṹso wáayi tonkaro bĩnía ɓuara a Zozɛɛfu cɔ̃́n hã kònkórá yi, á ɓueé bía nɔn wo yi: «Hĩ́ní fé o háyónza lè mín nu, à ũ bĩní va ho *Isirayɛɛle kɔ̃hṹ yi. Lé bìo á bìa lá wee cà a háyónza mu á à ɓúe wã́a húrun.» Ó o Zozɛɛfu hĩ́nɔn á fó a háyónza lè mín nu á bĩnía ɓuararáa ho Isirayɛɛle kɔ̃hṹ yi. Mu wó kà síi bèra a na à bìo ó o Ɲúhṹso bía lè mí ɲi-cúa fɛɛro ɲii à yìo lé. O bía: «Ĩ von ĩ za léra ho *Ezipite kɔ̃hṹ yi.»
23262	MAT 3:1	Pã̀ahṹ ɓúi ɓueé dɔ̃n, ó o Zãn Batiisi bìo ɓa zũna le o wi ho *Zudee kɔ̃hṹ dùure yi, á wee bue le Dónbeenì bíonì. O wee bío na ɓa nùpua yi:
23265	MAT 3:4	O Zãn dà-zĩ́nii tã́ là a cón-ɲúmúkũ̀ varà, á ku-cɛɛ̀níi wó lè ho sãahṹ. O bè-dínii lé ɓa hawà lè hã sò-kĩa sòró.
23268	MAT 3:7	Bìo ó o mɔn à ɓa *Farizĩɛwa lè ɓa *Sadusĩɛwa wee lé ɓuen o *bátɛ́ɛ̀mù lahó yi, ó o bía nɔn ɓa yi: «Mi yí mɔn miten le, díhioni zàwa yɛ́n! Le Dónbeenì sĩ-cĩ̀ílè na yòó lua á mi so wee leéka le mi dà à fé miten níi yi le? Lé o yɛ́n bía mu nɔn mia?
23269	MAT 3:8	Héyìi! Mi wé wé hã wárá na se, hĩ̀a wee zéení le mi khú mu bè-kora wéró yi á bò le Dónbeenì yi.
23270	MAT 3:9	Mi yí leéka le bìo mi lé o *Abarahaamu mɔ̀nmànía á bṹn mí dòn wã́a à yí dɛ́. Le ĩ bío mu na mia: Mi yí mɔn hã huaa na ká le? Hɔ̃́n le Dónbeenì yàá pá dà á à wé là a Abarahaamu zàwa.
23271	MAT 3:10	Á mi cén pa miten bìo sese. Lé le dóorè hónhónía ɓuan hã vĩ̀nsĩ̀a kúioró bìo yi. Vĩ̀ndɛ̀ɛ lée vĩ̀ndɛ̀ɛ na yí máa ha hã bia na sĩ, á dén ǹ kúii á à sía à kúee mín wán á à cĩ̀í.
23273	MAT 3:12	O ɓuan mí vɛ́ɛró dɛ̀ɛ mí níi yi á ɓueé vɛ́ɛráa mí dĩ́nló. Á hìa lé ho dĩ́n-poni o ò khuii á à kúee mí nání yi. Ká hã ɲáakã́a hɔ̃́n o ò cĩ̀í ho dɔ̃hṹ na máa hí hùúu yi.»
23274	MAT 3:13	Mu pã̀ahṹ, ó o Yeesu ló ho Kalilee kɔ̃hṹ yi á ɓuara ho muhṹ na ɓa le Zurudɛ̃n yi. O ɓuara a Zãn cɔ̃́n le wón bátízé mí.
23275	MAT 3:14	Ó o Zãn pã́, ò o bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n lé fo lá ko á ũ bátízé mi, á lée webio ɓɛ̀n nɔn á ũ le ĩnɛ́n bátízéráa fo?»
23277	MAT 3:16	Bìo ó o Zãn bátízéra a Yeesu vó ó o Yeesu ló mu ɲumu yi. Ho pɔ̃̀n-kéní mu yi, á ho wáayi ɲii hɛ́ra, ó o mɔn le Dónbeenì Hácírí à le lion lòn háponi o wán á lií wi làa wo.
23280	MAT 4:2	Hã wizooní ɓúará-ɲun lè mí tĩ́nɔ̀nna ɓúará-ɲun ó o Yeesu wó ò o yí dú, á le hĩni dà a.
23283	MAT 4:5	Bṹn mɔ́n ó o Satãni mu fó a vannáa ho Zeruzalɛɛmu, á vaá yòó dĩ̀nía wo le *Dónbeenì zĩ-beenì ɲún-tĩ́ahṹ,
23298	MAT 4:20	Á ɓa dɛ̀ɛnía kúaará mí zùánwà à ɓa bò là a Yeesu wà.
23302	MAT 4:24	O Yeesu yèni ló fò ho Siirii kɔ̃hṹ ɓúenɓúen. Á ɓa wee ɓua bìa mu vã́mú lè mí sìíwà wee beé lò, làa bìa sãnía wee ɲí bìo cɛ̀rɛ̀ɛ bìo yi à ɓuennáa o cɔ̃́n: Bìa ɓa cĩ́náwa wi yi, làa bìa á le dàndàhíonì wi yi, lè ɓa mùamúawà, ó o Yeesu wee wɛɛ́ ɓa.
23303	MAT 4:25	Ɓa zã̀amá-kúii hĩ́a wee bè o yi. Ɓa wee lé ho Kalilee lè hã Lórá Bìo Pírú kãna yi, lè ho Zeruzalɛɛmu lóhó yi, lè ho Zudee kɔ̃hṹ yi, lè hã kãna na khíi lè ho Zurudɛ̃n muhṹ mɔ́n.
23307	MAT 5:4	Bìa wee wá, bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì khíi hĩ̀í ɓa sĩa.
23308	MAT 5:5	Bìa wayika bán ɲúná sĩ, lé bìo ho tá na le Dónbeenì dó mí ɲii le mí ì na, á bìo á à sĩ̀ ɓa yi.
23312	MAT 5:9	Bìa wee wé à ho hɛ́ɛrà kɛń bìa làa ba páanía wi pã̀ahṹ bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì khíi ve ɓa le mí zàwa.
23313	MAT 5:10	Bìa ɓa wee beé lò lé bìo ɓa wee wé bìo le Dónbeenì sĩi vá yi bán ɲúná sĩ, lé bìo ho wáayi bɛ́ɛnì bìo sã̀ ɓa yi.
23314	MAT 5:11	Ká ɓa nùpua wee là mia, á wee beé mi lò, á wee fũ̀aa hã sabíoní lè mi sìíwà mi dã́ní yi ĩnɛ́n bìo yi, se mi ɲúná sĩ.
23315	MAT 5:12	Mi zã̀maka, mi le mi sĩa wa làa sòobɛ́ɛ, lé bìo le Dónbeenì bũ̀iá beenì pan mia ho wáayi mu bìo yi. Mu bon, lé kà síi á ɓa beéraráa le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà na dú mi yahó lò.
23316	MAT 5:13	«Minɛ́n ka lòn yámú ho dĩ́míɲá nùpua tĩ́ahṹ. Ká mu yámú yonyoró ló mu yi, á ɓa à wé kaka á mu ù bĩní ì zoráa. Mu cũ̀nú máa kɛń ká mu yínɔń à lée yénní mu kúia à ɓa nùpua wé yonka.
23317	MAT 5:14	«Minɛ́n ka lòn khoomu ho dĩ́míɲá nùpua tĩ́ahṹ. Ho lóhó na son le ɓúee wán wé dĩ̀n dɛnkhɛɛn.
23318	MAT 5:15	Ɓa máa wé dé fĩ̀ntã́ní à ɓún yi làa láahó. Ɓa wé dé le bàrá hen na le ko le bàrá yi, à bìa wi le zĩi yi ɓúenɓúen kɛń mu khoomu yi.
23321	MAT 5:18	Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Hàrí ho wáayi lè ho tá à mía kaka, á ho làndá ɓàn bín-za na khúekhúe á máa fá ho ɲii, fúaa mu bìo ɓúenɓúen véró.
23322	MAT 5:19	Lé bṹn nɔn ká yìa wó khon hã làndáwá mu ɓàn dà-za ɓúi dã́ní yi, á wee kàrán ɓa nùpua le ɓa wé wé làa bṹn, wón ɓànso khíi kɛń cĩ́inú ho wáayi bɛ́ɛnì yi. Ká yìa ɓɛ̀n wee tà bè ho làndá yi, á wee kàrán ɓa nùpua le ɓa wé wé làa bṹn wón ɓànso khíi wé o nì-beenì ho wáayi bá-zàmu yi.
23324	MAT 5:21	«Mi ɲá à ɓa bía bìo kà nɔn wàn ɓùaawa yi: ‹Yí ɓúe nùpue.› Yìa wó nì-ɓúe á ɓànso ɓa à ɓua á à varáa le cítíi fĩ̀iníi.
23325	MAT 5:22	Ká ĩnɛ́n màhã́ à bío á à na mia: Yìa sĩi cã̀ mín za yi, wón ɓa à ɓua á à varáa le cítíi fĩ̀iníi. Yìa bía le mín za lée bɔ̃́nbú, wón ɓànso á ho làndá tũ̀iá fɛɛrowà ko ɓa cítí. Á yìa bía le mín za lé o khéero, wón ɓànso ko ò o dé le Dofĩ́ní dɔ̃hṹ yi.
23326	MAT 5:23	«Ká fo wà ɓueé wé mu hãmu á à na le Dónbeenì yi mu hãmu cĩ̀íníi lahó yi, ká ũ hácírí ɓuara le fo wó khon lè mi ninza ó o sĩi wee cĩ̀ foǹ,
23327	MAT 5:24	à ũ bàrá ũ hãmu mu hãmu cĩ̀íníi lahó yi, ká ũ lɛ́n va a cɔ̃́n à mi vaá véení mu. Ká bṹn wó vó, à ũ màhã́ ɓuee wé ũ hãmu à na le Dónbeenì yi.
23328	MAT 5:25	«O ɓúi lá le fo wó khon làa mí síi, ó o von fo le cítíi fĩ̀iníi, à ũnɛ́n na wó khon à fèn wé le ɲii dà-kéní làa wo ho wɔ̃hṹ wán ká mi dĩǹ yí vaá dɔ̃n. Ká bṹn mía á wón vaá dé fo o cítí-fĩ̀ níi yi, á wón ɓɛ̀n á à yèrèmá khíi dé fo o paro níi yi o ò dé ho kàsó yi.
23329	MAT 5:26	Le ĩ mì ho tũ̀iá na foǹ: Ho kàsó mu á fo máa lé yi hùúu, ká ũ yí wã́ le wárí na á fo ko à ũ na ɓúenɓúen á yí tiíra ɲii.
23340	MAT 5:37	Mi wé le ũuu, à mi dĩ̀n bṹn wán. Ká mi le ɓùeé, à mi dĩ̀n bṹn wán. Ká bìo mi wee bĩní báa à bè mu wán bṹn wee lé o *Satãni yi.
23344	MAT 5:41	Ká ho pànká ton-sá ɓúi kĩ̀kã́a foǹ le ũ sè bìo ɓúi à varákaráa ho kilomɛɛtere dà-kéní, à ũ sè mu à varákaráa hã kilomɛɛterewa bìo ɲun làa wo.
23347	MAT 5:44	Ɛ̀ɛ ká ĩnɛ́n wón wee bío mu na mia: Mi wań mi zúkúsa. Mi wé fìo na bìa wee beé mi lò yi,
23349	MAT 5:46	Ká bìa wa mia lé bán mí dòn á mi wa, á mi wee leéka le mi so pá à bĩní ì yí cũ̀nú mu mɔ́n le? Hàrí ɓa *lànpó féwá wee wé kà síi.
23350	MAT 5:47	Ká mìn zàwa lè mìn hĩ́nni lé bán mí dòn mi wee tɛ̀ɛní yi, se mi so pá yú bìo wó lé? Hàrí bìa yí zũ le Dónbeenì wee wé kà síi.
23352	MAT 6:1	«Héyìi! Hen ká mi wé le mi ì wé bìo le Dónbeenì làndá bò, à mi yí wé mu le ɓa nùpua mi. Ká mi wó mu ɓa mɔn, á mi máa yí cũ̀nú mìn Maá na wi ho wáayi cɔ̃́n.
23353	MAT 6:2	Hen ká fo wé le fo ò hã mu bìo lè ɓa nì-khenia, à ũ yí yényéní mu le ɓa nùpua ɲí làa bìo ɓa nì-khàwa wee wéráa mu ho kàránló zĩní lè hã ɓonfúaa yi bìo síi. Ɓa wee wé mu à cà lè le yèni. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Bánsowa so yú mí cũ̀nú vó.
23354	MAT 6:3	Ɛ̀ɛ ká ũnɛ́n, fo wé le fo o hã mu bìo lè ɓa nì-khenia, à ũ yí le hàrí mìn bɔ̃́nlo binbirì à zũń dɛ̀ɛ ɓúi mu yi.
23355	MAT 6:4	Le mu hãmu mu à wé bìo na sànkaa wó. Á mìn Maá na wee mi mu bìo na sànkaa á à na mu cũ̀nú foǹ.
23356	MAT 6:5	«Hen ká mi wé wee fìo, à mi yí wé lè ɓa nì-khàwa bìo síi. Bán wee wé dĩ̀n ho kàránló zĩní làa hen na hã wãna fò mín yi à wéráa mí fìoró, bèra a na à ɓa nùpua ɓúenɓúen wé mi ɓa. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Ɓa yú mi cũ̀nú vó.
23357	MAT 6:6	Ɛ̀ɛ ká ũnɛ́n wé le fo o fìo, à ũ yòo zo ũ zĩi à pe ho zũaɲii, à ũ fìo mìn Maá Dónbeenì yi. Le làa fo páanía zoó wi bĩ́n. Á lerɛ́n na zũ bìo fo zoó wee wé á à na mu cũ̀nú foǹ.
23358	MAT 6:7	«Hen ká mi wé wee fìo, à mi yí dĩ̀n la hã minka bíoní yi làa bìo á bìa yí zũ le Dónbeenì wee wéráa mu. Ɓa wee leéka le ká mí yí bía cɛ̀rɛ̀ɛ á le Dónbeenì máa ɲí mí cɔ̃́n.
23364	MAT 6:13	Pa wɛn bìo wee khà wɛn dé mu bè-kohó wéró yi bìo yi. Kã̀ní wɛn o *Satãni níi yi. [Le bɛ́ɛnì, lè ho dàńló, lè ho cùkú bìo sã̀ foǹ fɛ́ɛɛ. *Amiina.]
23367	MAT 6:16	«Hen ká mi wé lù mi ɲiní, à mi yí sè mi yara làa bìo á ɓa nì-khàwa wee wé wéráa mu. Ɓa wee wé sè mí yara à ɓa nùpua ɓúenɓúen zũń le ɓa lù mí ɲiní. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Ɓa yú mí cũ̀nú vó.
23368	MAT 6:17	Ɛ̀ɛ ká ũnɛ́n wé le fo ò lì ũ ɲii à ũ sɛɛ ũ yahó, à wíoka ũ ɲúhṹ sese,
23369	MAT 6:18	bèra a na à ɓa nùpua yí zũń le fo lù ũ ɲii. Mìn Maá Dónbeenì mí dòn na wi le lùe na sànkaa yi á mɔn bìo fo sànkaa wó. Orɛ́n lé yìa á à na ho cũ̀nú foǹ.»
23370	MAT 6:19	«Mi yí sá ho nàfòró ká lè miten ho dĩ́míɲá yi. Ɓa sũnɓowa lè ɓa làkàbṹaawa wi bĩ́n á à yáa ho. Ɓa kɔ̃̀nlowà wee wé háaka hã wonna ká ɓa zoo ɲuaa ho.
23371	MAT 6:20	Ho wáayi lé bĩ́n á mi sá ho nàfòró binbirì bàrá yi à ká lè miten. Bĩ́n á sũnɓowa tàá làkàbṹaawa máa yí ho máa yáa. Kɔ̃̀nlowà mún yí dà máa yòó háa woohṹ bĩ́n á máa ɲuaa bìo.
23373	MAT 6:22	«O nùpue yìo lé o sãnía fĩ̀ntã́ní. Ká ũ yìo se, á ũ sãnía ɓúenɓúen á à kɛń mu khoomu yi.
23375	MAT 6:24	«Nìi woon yí dà máa sá máa na ɲúnása nùwã ɲun yi. O ò ɲin o nì-kéní ká a wań yìa so. O wé è ɲí o nì-kéní bíonì, ká yìa so ó o máa kɔ̃̀nbi. Mi yí dà máa sá máa na le Dónbeenì yi ká mi mún pá henía le wárí càró bìo.»
23376	MAT 6:25	«Lé bṹn nɔn á ĩ wee bíoráa bìo kà á à na mia: Mi wé yí yáa mi yilera mi mukãnì bìo yi, le mi ì yí mu bè-dínii lè mu bè-ɲunii wen, tàá mi sãnía bìo yi, le mi ì yí hã sĩ̀-zĩ́nia wen á à zĩ́. Le mukãnì bìo po mu bè-dínii, á hã sãnía bìo po hã sĩ̀-zĩ́nia, mu so yí bon le?
23379	MAT 6:28	«Á mi yilera yáaró hã sĩ̀-zĩ́nia bìo yi so ɲúhṹ wi le? Mi loń le pũ̀iílè. Le yí máa sá dɛ̀ɛ, á mún yí máa tĩ́ sĩ̀a.