23231	MAT 1:18	Bìo kà lé bìo ó o Yeesu bìo wóráa á vaá ɓó a teró yi. Ɓàn nu Mari fũaamu hĩ́a bò nɔn o Zozɛɛfu yi. Ká sã́ni ɓa ya mín, à bṹn ò o sù lè sãní lè le Dónbeenì Hácírí pànká.
23232	MAT 1:19	Ɓàn fũaalè Zozɛɛfu fù lée nùpue na térénna. O fù yí wi ò o dé nìyio mín fũaalè Mari yi, ó o wi ò o sànka ɓúe mu fũaamu.
23236	MAT 1:23	O bía: «Yìa yí zũ báa á à sì le sãní á à te o za, á ɓa wé è ve làa Emanuwɛɛle. Bṹn kúará le: ‹Le Dónbeenì wi làa wɛn›.»
23239	MAT 2:1	O Yeesu hĩ́a ton ho *Zudee kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Betelehɛɛmu yi. Mu pã̀ahṹ ká a *Heroode lé o bɛ́ɛ. O Yeesu mu teró mɔ́ndɛ́n, á ɓa nùpua ɓúi na kàránna zũ mu bìo á zũ hã mànàayio lè mí kúaráwa, á ló lè le wii hɛ̀ɛníi ɓueé dɔ̃n ho Zeruzalɛɛmu lóhó,
23244	MAT 2:6	‹Betelehɛɛmu, fo yínɔń ho *Zudaa kɔ̃hṹ lórá ɓúenɓúen ɓàn ló-za. Lé fo ó o Ɲúhṹso na à dí ũ nìpomu *Isirayɛɛle yahó á à lé yi.›»
23245	MAT 2:7	Ó o *Heroode wã́a sànkaa von ɓa bè-zũńlowà mu, ò o tùara ɓa yi á zũńnanáa ho pã̀ahṹ binbirì na ɓa mɔn le mànàayiire yi.
23251	MAT 2:13	Ɓa bè-zũńlowà lɛ́nló mɔ́n, á le Dónbeenì wáayi tonkaro ɓúi ɓuara a Zozɛɛfu cɔ̃́n hã kònkórá yi, á bía nɔn wo yi: «Hĩ́ní fé o háyónza lè mín nu à ũ lùwí va ho *Ezipite kɔ̃hṹ. Va a kɛɛní bĩ́n fúuu fúaa ká ĩ khíi le ũ bĩní ɓuen. Lé bìo ó o bɛ́ɛ *Heroode á à bío le ɓa cànka a háyónza mu ɓúe.»
23253	MAT 2:15	Ká a Heroode zũna le ɓa bè-zũńlowà khà a, ó o sĩi cã̀ làa sòobɛ́ɛ. Ó o nɔn le ɲii le ɓa ɓúe ɓa zà-báawa ɓúenɓúen na ho Betelehɛɛmu lóhó yi, làa hĩ̀a bã́makaa ho yi. À wã́a lá bìa lúlúio yú hã bìo ɲun ɲii à liiráa, à héha lè ho pã̀ahṹ na ɓa bè-zũńlowà zéenía le mí mɔn le mànàayiire yi. Bṹn lé bìo á le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro Zeremii bìo na ó o bía á wóráa ɲii sú. O bía: «Wãamakaa ɓúi sã ɲá ho Aramaa lóhó yi. Mu wó lè minka wɛ́ɛ. Lé o Arasɛɛle wee wá mí zàwa bìo yi. O yí tà le ɓa yanka mí lé bìo ɓa ɲúhṹ ɓó.» O Zozɛɛfu là a háyónza lè mín nu kará ho Ezipite yi fúuu fúaa bìo ó o Heroode húrun. O *Heroode húmú mɔ́ndɛ́n, ó o Ɲúhṹso wáayi tonkaro bĩnía ɓuara a Zozɛɛfu cɔ̃́n hã kònkórá yi, á ɓueé bía nɔn wo yi: «Hĩ́ní fé o háyónza lè mín nu, à ũ bĩní va ho *Isirayɛɛle kɔ̃hṹ yi. Lé bìo á bìa lá wee cà a háyónza mu á à ɓúe wã́a húrun.» Ó o Zozɛɛfu hĩ́nɔn á fó a háyónza lè mín nu á bĩnía ɓuararáa ho Isirayɛɛle kɔ̃hṹ yi. Mu wó kà síi bèra a na à bìo ó o Ɲúhṹso bía lè mí ɲi-cúa fɛɛro ɲii à yìo lé. O bía: «Ĩ von ĩ za léra ho *Ezipite kɔ̃hṹ yi.»
23262	MAT 3:1	Pã̀ahṹ ɓúi ɓueé dɔ̃n, ó o Zãn Batiisi bìo ɓa zũna le o wi ho *Zudee kɔ̃hṹ dùure yi, á wee bue le Dónbeenì bíonì. O wee bío na ɓa nùpua yi:
23265	MAT 3:4	O Zãn dà-zĩ́nii tã́ là a cón-ɲúmúkũ̀ varà, á ku-cɛɛ̀níi wó lè ho sãahṹ. O bè-dínii lé ɓa hawà lè hã sò-kĩa sòró.
23275	MAT 3:14	Ó o Zãn pã́, ò o bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n lé fo lá ko á ũ bátízé mi, á lée webio ɓɛ̀n nɔn á ũ le ĩnɛ́n bátízéráa fo?»
23281	MAT 4:3	Ó o Satãni vá ɓueé ɓó a yi, á bía nɔn wo yi: «Hã huaa na kà fo yí mɔn lé? Ká fo lé le Dónbeenì Za bìo bon kɛ̃́nkɛ̃́n, à ũ bío le hã huaa na kà yèrèmá wé ho dĩ́nló.»
23282	MAT 4:4	Ó o Yeesu bía: «Bìo kà lé bìo túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi: ‹Dĩ́nló mí dòn yí máa na mukãnì nùpue yi. O nùpue màkóo mún wi le Dónbeenì bíonì na le wee bío yi.›»
23284	MAT 4:6	ò o bía nɔn wo yi: «Ká fo lé le Dónbeenì Za bìo bon kɛ̃́nkɛ̃́n, à ũ yén lii ho tá yi, lé bìo mu túara: ‹Le Dónbeenì á à na le ɲii mí wáayi tonkarowà yi á ɓa à cɔ̃n fo á lií wíoka à bàrá, bèra a na à ũ zeǹ yí tṹii làa huee ɓúi.›»
23285	MAT 4:7	Ó o Yeesu bía nɔn wo yi. «Mu mún túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi kà: ‹Yí vĩ́ vĩ́ yí khũaa ũ Ɲúhṹso Dónbeenì ɲii yi hàrí lòn wizoǹ-kéní.›»
23287	MAT 4:9	ò o bía nɔn wo yi: «Ĩ ì na bìo kà ɓúenɓúen foǹ ká fo tà lií fárá ũ nɔnkóɲúná wán à ũ ɓùaanía mi.»
23288	MAT 4:10	Ó o Yeesu wã́a bía nɔn wo yi: «Lé bĩ́n, Satãni! Mu túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi: ‹Ũ Ɲúhṹso Dónbeenì lé yìa á ũ ko à ũ ɓùaaní, à mún sá na orɛ́n mí dòn yi.›»
23291	MAT 4:13	O yí kará ho Nazarɛɛte yi, ò o wà van vaá kará ho *Kapɛɛnayuumu lóhó yi. Ho lóhó mu wi ho Kalilee vũ-beenì ɲii, ho Zabulon lè ho Nɛfutalii lùa na bĩ́n yi.
23293	MAT 4:15	«Ũnɛ́n Zabulon lè ũnɛ́n Nɛfutalii kãna na wi lè ho vũ-beenì cɔ̃́n ho Zurudɛ̃n ɲúhṹ yi. Ũnɛ́n Kalilee na lé bìa yínɔń ɓa *zúifùwa kɔ̃hṹ.
23296	MAT 4:18	Bìo ó o Yeesu hĩ́a wee vará á bã́ ho Kalilee vũ-beenì, ó o mɔn ɓa ce-pawà nùwã ɲun. Ɓa lée maá zàwa, o Simɔn na ɓa mún wee ve làa Piɛre, lè mín za Ãndere. Ɓa wee yénní mí zùán dé mu ɲumu yi.
23306	MAT 5:3	«Bìa zũ le mí khon mí yiwa bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì bɛ́ɛnì á ɓa níní wi yi.
23310	MAT 5:7	Bìa zũ mí ninzàwa màkárí bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì mún khíi zũń ɓa màkárí.
23314	MAT 5:11	Ká ɓa nùpua wee là mia, á wee beé mi lò, á wee fũ̀aa hã sabíoní lè mi sìíwà mi dã́ní yi ĩnɛ́n bìo yi, se mi ɲúná sĩ.
23315	MAT 5:12	Mi zã̀maka, mi le mi sĩa wa làa sòobɛ́ɛ, lé bìo le Dónbeenì bũ̀iá beenì pan mia ho wáayi mu bìo yi. Mu bon, lé kà síi á ɓa beéraráa le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà na dú mi yahó lò.
23316	MAT 5:13	«Minɛ́n ka lòn yámú ho dĩ́míɲá nùpua tĩ́ahṹ. Ká mu yámú yonyoró ló mu yi, á ɓa à wé kaka á mu ù bĩní ì zoráa. Mu cũ̀nú máa kɛń ká mu yínɔń à lée yénní mu kúia à ɓa nùpua wé yonka.
23321	MAT 5:18	Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Hàrí ho wáayi lè ho tá à mía kaka, á ho làndá ɓàn bín-za na khúekhúe á máa fá ho ɲii, fúaa mu bìo ɓúenɓúen véró.
23325	MAT 5:22	Ká ĩnɛ́n màhã́ à bío á à na mia: Yìa sĩi cã̀ mín za yi, wón ɓa à ɓua á à varáa le cítíi fĩ̀iníi. Yìa bía le mín za lée bɔ̃́nbú, wón ɓànso á ho làndá tũ̀iá fɛɛrowà ko ɓa cítí. Á yìa bía le mín za lé o khéero, wón ɓànso ko ò o dé le Dofĩ́ní dɔ̃hṹ yi.
23326	MAT 5:23	«Ká fo wà ɓueé wé mu hãmu á à na le Dónbeenì yi mu hãmu cĩ̀íníi lahó yi, ká ũ hácírí ɓuara le fo wó khon lè mi ninza ó o sĩi wee cĩ̀ foǹ,
23327	MAT 5:24	à ũ bàrá ũ hãmu mu hãmu cĩ̀íníi lahó yi, ká ũ lɛ́n va a cɔ̃́n à mi vaá véení mu. Ká bṹn wó vó, à ũ màhã́ ɓuee wé ũ hãmu à na le Dónbeenì yi.
23328	MAT 5:25	«O ɓúi lá le fo wó khon làa mí síi, ó o von fo le cítíi fĩ̀iníi, à ũnɛ́n na wó khon à fèn wé le ɲii dà-kéní làa wo ho wɔ̃hṹ wán ká mi dĩǹ yí vaá dɔ̃n. Ká bṹn mía á wón vaá dé fo o cítí-fĩ̀ níi yi, á wón ɓɛ̀n á à yèrèmá khíi dé fo o paro níi yi o ò dé ho kàsó yi.
23329	MAT 5:26	Le ĩ mì ho tũ̀iá na foǹ: Ho kàsó mu á fo máa lé yi hùúu, ká ũ yí wã́ le wárí na á fo ko à ũ na ɓúenɓúen á yí tiíra ɲii.
23332	MAT 5:29	Ká mu lé ũ nín-tĩánì yère wee dé fo mu bè-kohó wéró yi, à ũ còkon le lèe día. Mu sṹaaní à ũ sãnía bìo ɓúi yí kɛń bĩ́n, á po bìo hã ɲii sú à ɓa lèera dó le Dofĩ́ní dɔ̃hṹ na máa hí lùe yi.
23333	MAT 5:30	Ká mu lé ũ nín-tĩánì níi wee dé fo mu bè-kohó wéró yi, à ũ kúii le lèe día. Mu sṹaaní à ũ sãnía bìo ɓúi yí kɛń bĩ́n á po bìo hã ɲii sú á fo ò zoráa le Dofĩ́ní dɔ̃hṹ na máa hí lùe yi.
23334	MAT 5:31	«Mu túara: ‹Yìa le mí ì ɲa mín hã́a, á ɓànso ko ò o wé mu yaamu fáaró vũahṹ à na a yi.›
23336	MAT 5:33	«Mi mún ɲá à ɓa bía nɔn wàn ɓùaawa yi: ‹Bìo fo báa le Dónbeenì yahó le fo ò wé à ũ yí khíní yi. Wé mu.›
23339	MAT 5:36	Yàá mún pá yí báa lè ũ ɲúhṹ, lé bìo le ɲún-vãní dà-kéní mí dòn ɓàn cemu lè le ɓàn bímú á fo yí dà máa wé.
23340	MAT 5:37	Mi wé le ũuu, à mi dĩ̀n bṹn wán. Ká mi le ɓùeé, à mi dĩ̀n bṹn wán. Ká bìo mi wee bĩní báa à bè mu wán bṹn wee lé o *Satãni yi.
23342	MAT 5:39	Ká ĩnɛ́n màhã́ wee bío na mia le ká a nì-sũmúi wi ò o wé mu bè-kora làa mia, à mi día le o wé. Hen ká a ɓúi dó ũ nín-tĩánì sáahó yi, ũ ɲì mu yi ká ũ yèrèmá hìa so dá a yi.
23343	MAT 5:40	Hen ká a ɓúi le mí ì cítí làa fo á à féráa ũ báká, ũ bè ũ kánɓun ho wán na a yi.
23344	MAT 5:41	Ká ho pànká ton-sá ɓúi kĩ̀kã́a foǹ le ũ sè bìo ɓúi à varákaráa ho kilomɛɛtere dà-kéní, à ũ sè mu à varákaráa hã kilomɛɛterewa bìo ɲun làa wo.
23345	MAT 5:42	Yìa fìora bìo ũ cɔ̃́n, à ũ na mu wo yi. Yìa le mí ì ke bìo ũ cɔ̃́n à ũ yí pĩ́.
23346	MAT 5:43	«Mi ɲá à ɓa bía: ‹Fo ko à ũ wań mí ninza ká ũ ɲin ũ zúkúso.›
23348	MAT 5:45	lé bṹn á à zéení le mi lé mìn Maá na wi ho wáayi zàwa. Orɛ́n lé yìa wee wé à le wii hà ɓa nì-sũmáa lè ɓa nì-tentewà wán. O wee wé à ho viohó tè bìa térénna làa bìa yí térénna cɔ̃́n.
23349	MAT 5:46	Ká bìa wa mia lé bán mí dòn á mi wa, á mi wee leéka le mi so pá à bĩní ì yí cũ̀nú mu mɔ́n le? Hàrí ɓa *lànpó féwá wee wé kà síi.
23350	MAT 5:47	Ká mìn zàwa lè mìn hĩ́nni lé bán mí dòn mi wee tɛ̀ɛní yi, se mi so pá yú bìo wó lé? Hàrí bìa yí zũ le Dónbeenì wee wé kà síi.
23352	MAT 6:1	«Héyìi! Hen ká mi wé le mi ì wé bìo le Dónbeenì làndá bò, à mi yí wé mu le ɓa nùpua mi. Ká mi wó mu ɓa mɔn, á mi máa yí cũ̀nú mìn Maá na wi ho wáayi cɔ̃́n.
23353	MAT 6:2	Hen ká fo wé le fo ò hã mu bìo lè ɓa nì-khenia, à ũ yí yényéní mu le ɓa nùpua ɲí làa bìo ɓa nì-khàwa wee wéráa mu ho kàránló zĩní lè hã ɓonfúaa yi bìo síi. Ɓa wee wé mu à cà lè le yèni. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Bánsowa so yú mí cũ̀nú vó.
23354	MAT 6:3	Ɛ̀ɛ ká ũnɛ́n, fo wé le fo o hã mu bìo lè ɓa nì-khenia, à ũ yí le hàrí mìn bɔ̃́nlo binbirì à zũń dɛ̀ɛ ɓúi mu yi.
23355	MAT 6:4	Le mu hãmu mu à wé bìo na sànkaa wó. Á mìn Maá na wee mi mu bìo na sànkaa á à na mu cũ̀nú foǹ.
23356	MAT 6:5	«Hen ká mi wé wee fìo, à mi yí wé lè ɓa nì-khàwa bìo síi. Bán wee wé dĩ̀n ho kàránló zĩní làa hen na hã wãna fò mín yi à wéráa mí fìoró, bèra a na à ɓa nùpua ɓúenɓúen wé mi ɓa. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Ɓa yú mi cũ̀nú vó.
23357	MAT 6:6	Ɛ̀ɛ ká ũnɛ́n wé le fo o fìo, à ũ yòo zo ũ zĩi à pe ho zũaɲii, à ũ fìo mìn Maá Dónbeenì yi. Le làa fo páanía zoó wi bĩ́n. Á lerɛ́n na zũ bìo fo zoó wee wé á à na mu cũ̀nú foǹ.
23358	MAT 6:7	«Hen ká mi wé wee fìo, à mi yí dĩ̀n la hã minka bíoní yi làa bìo á bìa yí zũ le Dónbeenì wee wéráa mu. Ɓa wee leéka le ká mí yí bía cɛ̀rɛ̀ɛ á le Dónbeenì máa ɲí mí cɔ̃́n.
23359	MAT 6:8	Mi yí wé bìo ɓa wee wé ɓàn síi, lé bìo á mìn Maá Dónbeenì á fèra zũ bìo mi màkóo wi yi vó, ká mi dĩǹ yí fìora.
23360	MAT 6:9	«Mi wé wee fìo, à mi fìo kà síi: Wàn Maá na wi ho wáayi, wé à ɓa nùpua zũń le fo lé le Dónbeenì na ɓàn síi mía.
23361	MAT 6:10	Dí ũ bɛ́ɛnì hã lùa ɓúenɓúen yi. Le ũ sĩi bìo wé ho tá wán làa bìo mu wee wéráa ho wáayi bìo síi.
23367	MAT 6:16	«Hen ká mi wé lù mi ɲiní, à mi yí sè mi yara làa bìo á ɓa nì-khàwa wee wé wéráa mu. Ɓa wee wé sè mí yara à ɓa nùpua ɓúenɓúen zũń le ɓa lù mí ɲiní. Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Ɓa yú mí cũ̀nú vó.
23368	MAT 6:17	Ɛ̀ɛ ká ũnɛ́n wé le fo ò lì ũ ɲii à ũ sɛɛ ũ yahó, à wíoka ũ ɲúhṹ sese,
23369	MAT 6:18	bèra a na à ɓa nùpua yí zũń le fo lù ũ ɲii. Mìn Maá Dónbeenì mí dòn na wi le lùe na sànkaa yi á mɔn bìo fo sànkaa wó. Orɛ́n lé yìa á à na ho cũ̀nú foǹ.»
23370	MAT 6:19	«Mi yí sá ho nàfòró ká lè miten ho dĩ́míɲá yi. Ɓa sũnɓowa lè ɓa làkàbṹaawa wi bĩ́n á à yáa ho. Ɓa kɔ̃̀nlowà wee wé háaka hã wonna ká ɓa zoo ɲuaa ho.
23371	MAT 6:20	Ho wáayi lé bĩ́n á mi sá ho nàfòró binbirì bàrá yi à ká lè miten. Bĩ́n á sũnɓowa tàá làkàbṹaawa máa yí ho máa yáa. Kɔ̃̀nlowà mún yí dà máa yòó háa woohṹ bĩ́n á máa ɲuaa bìo.
23372	MAT 6:21	Mu bon, hen na á ũ nàfòró wi yi lé bĩ́n á ũ sĩi ɓúenɓúen á à dé yi.
23373	MAT 6:22	«O nùpue yìo lé o sãnía fĩ̀ntã́ní. Ká ũ yìo se, á ũ sãnía ɓúenɓúen á à kɛń mu khoomu yi.
23374	MAT 6:23	Ká ũ yìo yí se, á ũ sãnía ɓúenɓúen á à kɛń le tíbírí yi. Hen ká mu khoomu na wi foǹ hĩ́a yèrèmáa wó le tíbírí, à ũ loń bìo le tíbírí mu á à kɛńnáa cícící.»
23379	MAT 6:28	«Á mi yilera yáaró hã sĩ̀-zĩ́nia bìo yi so ɲúhṹ wi le? Mi loń le pũ̀iílè. Le yí máa sá dɛ̀ɛ, á mún yí máa tĩ́ sĩ̀a.
23383	MAT 6:32	Mu bon, bìa yí zũ le Dónbeenì ɓúenɓúen wee dĩ̀n cà bṹn fɛ́ɛɛ, ká minɛ́n mìn Maá na wi ho wáayi wón zũ bìo ko làa mia.
23388	MAT 7:3	Le zóore na wi ũ yère yi á fo yí zũ bìo, à le zàn-dɛ̀ɛ na wi mi ninza yère yi á fo màhã́ mɔn wee zéení.
23389	MAT 7:4	Fo dà à wé kaka à bío le mi ninza día le ũ lén le zàn-dɛ̀ɛ na wi o yère yi, ká le zóore na wi ũnɛ́n yère yi á fo yí zũ bìo le?
23390	MAT 7:5	Yí mɔn á ũten na le! Le zóore na wi ũ yère yi lé dìo á ũ ko à ũ lén vé, á ũ yìo màhã́ à mi wéréwéré á à dàń ǹ lénnáa le zàn-dɛ̀ɛ na wi mi ninza yère yi.
23391	MAT 7:6	«Mi yí lá mu bìo na bìo sã̀ le Dónbeenì yi à na ɓa booní yi. Ɲún-sĩ, á ɓa dà à yèrèmá à cũ̀aaka mia. Mi mún yí kúia ho lóró na yàwá here ɓa nɔ̀nbùɛɛní tá le ɓa yonka.»
23396	MAT 7:11	Àwa, á bìo minɛ́n na yí seka á zũ bìo se naló mi zàwa yi, à sɔ̃̀nkú mìn Maá na wi ho wáayi á à wé kaka máa nanáa mu bè-tentewà bìa wee fìo mu o cɔ̃́n yi?