23214	MAT 1:1	O Yeesu *Krista nɔnkãni lé dìo kà: O Yeesu Krista nɔnkãni can o *Daviide yi, ó o Daviide nɔnkãni ɓɛ̀n can o *Abarahaamu yi.
23215	MAT 1:2	Ó o Abarahaamu lé o *Izaaki ɓàn maá. Ó o Izaaki za lé o *Zakoobu, ó o Zakoobu za lé o *Zudaa lè mín zàwa,
23219	MAT 1:6	ó o Zesee za lé o bɛ́ɛ Daviide. Ó o bɛ́ɛ Daviide za lé o *Salomɔn na ó o yú là a Uuri ɓàn hã́a,
23224	MAT 1:11	ó o Zoziasi za lé o Zekonia lè mín zàwa. Bṹn wó ká a *Isirayɛɛle nìpomu á ho *Babiloonasa kĩ̀kã́a yi á ɓa vaá wee kàyá ɓa kɔ̃hṹ yi.
23229	MAT 1:16	ó o *Zakoobu za lé o Zozɛɛfu, o Mari ɓàn báa. O Mari mu lé wón ton o Yeesu na ɓa le *Krista.
23230	MAT 1:17	Á wã́a lá a *Abarahaamu ɲii wán à ɓuee ɓúe o *Daviide yi, á ɓa maáwà na sã̀ mín á yú ho pírú náa. Ó o Daviide ɲii à ɓuee ɓúe ho pã̀ahṹ na ó o *Isirayɛɛle nìpomu á ho Babiloonasa kĩ̀kã́a yi á ɓa vaá wee kàyá ɓa kɔ̃hṹ yi, á maáwà na sã̀ mín á yú ho pírú náa. À ɓɛ̀n lá bìo ɓa wi mu kàyámu yi ɲii wán à ɓuee ɓúe o Krista yi, á maáwà na sã̀ mín á mún yú ho pírú náa.
23231	MAT 1:18	Bìo kà lé bìo ó o Yeesu bìo wóráa á vaá ɓó a teró yi. Ɓàn nu Mari fũaamu hĩ́a bò nɔn o Zozɛɛfu yi. Ká sã́ni ɓa ya mín, à bṹn ò o sù lè sãní lè le Dónbeenì Hácírí pànká.
23232	MAT 1:19	Ɓàn fũaalè Zozɛɛfu fù lée nùpue na térénna. O fù yí wi ò o dé nìyio mín fũaalè Mari yi, ó o wi ò o sànka ɓúe mu fũaamu.
23233	MAT 1:20	Bìo mu wi o sĩi yi kà, ó o Ɲúhṹso Dónbeenì wáayi tonkaro bía làa wo hã kònkórá yi: «*Daviide mɔ̀nmàníi Zozɛɛfu, yí hézɔ̃́n o Mari fé yaró. Le sãní na wi o wán kà ó o sù lè le Dónbeenì Hácírí pànká.
23234	MAT 1:21	O ò te o za báa. Fo ò cé o yèni làa Yeesu. Orɛ́n lé yìa á à kã̀ní mín nìpomu mí bè-kora yi.»
23235	MAT 1:22	Mu ɓúenɓúen wó bèra a na à bìo ó o Ɲúhṹso bía lè mí ɲi-cúa fɛɛro ɲii à yìo lé.
23236	MAT 1:23	O bía: «Yìa yí zũ báa á à sì le sãní á à te o za, á ɓa wé è ve làa Emanuwɛɛle. Bṹn kúará le: ‹Le Dónbeenì wi làa wɛn›.»
23237	MAT 1:24	Bìo ó o Zozɛɛfu sĩ̀na, ó o wó bìo le Dónbeenì wáayi tonkaro le o wé. O fó a Mari á yan.
23238	MAT 1:25	Ká a Zozɛɛfu màhã́ yí wó a làa hã́a yí mɔn fúaa bìo ó o ton mí za, ó o Zozɛɛfu mu có a yèni làa Yeesu.
23239	MAT 2:1	O Yeesu hĩ́a ton ho *Zudee kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Betelehɛɛmu yi. Mu pã̀ahṹ ká a *Heroode lé o bɛ́ɛ. O Yeesu mu teró mɔ́ndɛ́n, á ɓa nùpua ɓúi na kàránna zũ mu bìo á zũ hã mànàayio lè mí kúaráwa, á ló lè le wii hɛ̀ɛníi ɓueé dɔ̃n ho Zeruzalɛɛmu lóhó,
23241	MAT 2:3	Bìo ó o bɛ́ɛ Heroode ɲá mu, ó orɛ́n lè ho Zeruzalɛɛmusa ɓúenɓúen yilera lùnkaa.
23242	MAT 2:4	Ó o von le *Dónbeenì yankarowà ɲúnása lè ho *làndá bìo zéenílowa ɓúenɓúen na wi o nìpomu yi á kúaa mín wán. Ò o tùara ɓa yi làa hen na ó o kã̀nílo á ko ò o te yi.
23243	MAT 2:5	Á ɓa bía nɔn wo yi: «O ko ò o te ho Zudee kɔ̃hṹ lóhó na ɓa le Betelehɛɛmu yi. Lé bìo á bìo kà lé bìo á le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro túara:
23245	MAT 2:7	Ó o *Heroode wã́a sànkaa von ɓa bè-zũńlowà mu, ò o tùara ɓa yi á zũńnanáa ho pã̀ahṹ binbirì na ɓa mɔn le mànàayiire yi.
23246	MAT 2:8	Bṹn mɔ́n ó o le ɓa lɛ́n va ho Betelehɛɛmu, ò o bía nɔn ɓa yi: «Mi va a tùaka o háyónza mu bìo sese. Ká mi yú a mɔn, à mi bĩní ɓuee bío mu na miì, á ĩnɛ́n mún vaá ɓùaaní a.»
23247	MAT 2:9	Bìo ɓa ɲá hɔ̃́n bíoní so o bɛ́ɛ mu cɔ̃́n vó, á ɓa wà. Á ɓa bĩnía wee mi le mànàayiire na ɓa nɔ̀nzoǹ mɔn lè le wii hɛ̀ɛníi, à le wà á ɓa bò yi. Pã̀ahṹ na le vaá dɔ̃n ho lahó na ó o háyónza mu wi yi, á le dĩ̀n.
23248	MAT 2:10	Bìo ɓa mɔn le mànàayiire kà síi, á mu wó sĩ-wɛɛ ɓa cɔ̃́n làa sòobɛ́ɛ.
23249	MAT 2:11	Á ɓa yòó zon le zĩi yi, á zoó mɔn o háyónza mu lè mín nu Mari. Á ɓa lií fárá mí nɔnkóɲúná wán à ɓa ɓùaanía a háyónza. Bṹn mɔ́n á ɓa feera mí sĩ̀a à ɓa hɔ̃n wo lè ho sã́nú lè mu bìowa ɓúi na sãmu sĩ, ho *ã́nsã́n lè ho *míìrè.
23250	MAT 2:12	Bṹn mɔ́n le Dónbeenì ɲà ɓa zeǹ wán hã kònkórá yi le ɓa yí bĩní yí vaa lé o Heroode wán. Á ɓa wã́a lá wã-veere á vannáa mín kɔ̃hṹ.
23251	MAT 2:13	Ɓa bè-zũńlowà lɛ́nló mɔ́n, á le Dónbeenì wáayi tonkaro ɓúi ɓuara a Zozɛɛfu cɔ̃́n hã kònkórá yi, á bía nɔn wo yi: «Hĩ́ní fé o háyónza lè mín nu à ũ lùwí va ho *Ezipite kɔ̃hṹ. Va a kɛɛní bĩ́n fúuu fúaa ká ĩ khíi le ũ bĩní ɓuen. Lé bìo ó o bɛ́ɛ *Heroode á à bío le ɓa cànka a háyónza mu ɓúe.»
23252	MAT 2:14	Ó o Zozɛɛfu wã́a hĩ́nɔn ho tĩ́nàahṹ á fó a háyónza lè mín nu ò o ɲɔn ho Ezipite kɔ̃hṹ.
23253	MAT 2:15	Ká a Heroode zũna le ɓa bè-zũńlowà khà a, ó o sĩi cã̀ làa sòobɛ́ɛ. Ó o nɔn le ɲii le ɓa ɓúe ɓa zà-báawa ɓúenɓúen na ho Betelehɛɛmu lóhó yi, làa hĩ̀a bã́makaa ho yi. À wã́a lá bìa lúlúio yú hã bìo ɲun ɲii à liiráa, à héha lè ho pã̀ahṹ na ɓa bè-zũńlowà zéenía le mí mɔn le mànàayiire yi. Bṹn lé bìo á le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro Zeremii bìo na ó o bía á wóráa ɲii sú. O bía: «Wãamakaa ɓúi sã ɲá ho Aramaa lóhó yi. Mu wó lè minka wɛ́ɛ. Lé o Arasɛɛle wee wá mí zàwa bìo yi. O yí tà le ɓa yanka mí lé bìo ɓa ɲúhṹ ɓó.» O Zozɛɛfu là a háyónza lè mín nu kará ho Ezipite yi fúuu fúaa bìo ó o Heroode húrun. O *Heroode húmú mɔ́ndɛ́n, ó o Ɲúhṹso wáayi tonkaro bĩnía ɓuara a Zozɛɛfu cɔ̃́n hã kònkórá yi, á ɓueé bía nɔn wo yi: «Hĩ́ní fé o háyónza lè mín nu, à ũ bĩní va ho *Isirayɛɛle kɔ̃hṹ yi. Lé bìo á bìa lá wee cà a háyónza mu á à ɓúe wã́a húrun.» Ó o Zozɛɛfu hĩ́nɔn á fó a háyónza lè mín nu á bĩnía ɓuararáa ho Isirayɛɛle kɔ̃hṹ yi. Mu wó kà síi bèra a na à bìo ó o Ɲúhṹso bía lè mí ɲi-cúa fɛɛro ɲii à yìo lé. O bía: «Ĩ von ĩ za léra ho *Ezipite kɔ̃hṹ yi.»
23260	MAT 2:22	Bìo ó o Zozɛɛfu ɲá à ɓa le o Aakelayuusi lé yìa zon mín maá Heroode lahó á lé o bɛ́ɛ ho *Zudee kɔ̃hṹ yi, ó o zã́na ho vaa kɛɛníló bĩ́n. Bìo á bìo ó o ò wé á zéenía nɔn wo yi hã kònkórá yi, á ɓa wà ɲɔn ho Kalilee kɔ̃hṹ.
23261	MAT 2:23	Ɓa vaá kará ho lóhó ɓúi na ɓa le Nazarɛɛte yi. Mu wó kà síi, bèra a na à bìo le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà yánkaa bía à ɲii sí. Bán yánkaa le ɓa khíi wé è ve o làa Nazarɛɛte nìi.
23262	MAT 3:1	Pã̀ahṹ ɓúi ɓueé dɔ̃n, ó o Zãn Batiisi bìo ɓa zũna le o wi ho *Zudee kɔ̃hṹ dùure yi, á wee bue le Dónbeenì bíonì. O wee bío na ɓa nùpua yi:
23264	MAT 3:3	Lé orɛ́n Zãn mu á le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro *Ezayii á bía bìo kà síi: «Nìi ɓúi wee bío pɔ̃́npɔ̃́n le dùure yi kà síi: ‹Mi wíoka ho wɔ̃hṹ ká a Ɲúhṹso o ɓuen. Mi muin ho wɔ̃hṹ na ò o bè.›»
23265	MAT 3:4	O Zãn dà-zĩ́nii tã́ là a cón-ɲúmúkũ̀ varà, á ku-cɛɛ̀níi wó lè ho sãahṹ. O bè-dínii lé ɓa hawà lè hã sò-kĩa sòró.
23266	MAT 3:5	Ho Zeruzalɛɛmu lóhósa, lè ho Zudee kɔ̃hṹ nìpomu, làa bìa ɓó ho muhṹ na ɓa le Zurudɛ̃n yi ɓúenɓúen á wee ɓuen o cɔ̃́n.
23267	MAT 3:6	Ɓa wee zéení mí bè-kora ɓa nùpua yahó, ò o Zãn bátízé ɓa ho Zurudɛ̃n mu yi.
23269	MAT 3:8	Héyìi! Mi wé wé hã wárá na se, hĩ̀a wee zéení le mi khú mu bè-kora wéró yi á bò le Dónbeenì yi.
23270	MAT 3:9	Mi yí leéka le bìo mi lé o *Abarahaamu mɔ̀nmànía á bṹn mí dòn wã́a à yí dɛ́. Le ĩ bío mu na mia: Mi yí mɔn hã huaa na ká le? Hɔ̃́n le Dónbeenì yàá pá dà á à wé là a Abarahaamu zàwa.
23271	MAT 3:10	Á mi cén pa miten bìo sese. Lé le dóorè hónhónía ɓuan hã vĩ̀nsĩ̀a kúioró bìo yi. Vĩ̀ndɛ̀ɛ lée vĩ̀ndɛ̀ɛ na yí máa ha hã bia na sĩ, á dén ǹ kúii á à sía à kúee mín wán á à cĩ̀í.
23272	MAT 3:11	Ĩnɛ́n wee bátízé mia lè mu ɲumu lé bìo mi khú mu bè-kora wéró á bò le Dónbeenì yi. Ká yìa á à ɓuen ĩnɛ́n mɔ́n, wón á à bátízé mia lè le Dónbeenì Hácírí, lè ho dɔ̃hṹ. O po mi. Ĩ yàá yí ko là a nakãa tɛnló hùúu.
23273	MAT 3:12	O ɓuan mí vɛ́ɛró dɛ̀ɛ mí níi yi á ɓueé vɛ́ɛráa mí dĩ́nló. Á hìa lé ho dĩ́n-poni o ò khuii á à kúee mí nání yi. Ká hã ɲáakã́a hɔ̃́n o ò cĩ̀í ho dɔ̃hṹ na máa hí hùúu yi.»
23274	MAT 3:13	Mu pã̀ahṹ, ó o Yeesu ló ho Kalilee kɔ̃hṹ yi á ɓuara ho muhṹ na ɓa le Zurudɛ̃n yi. O ɓuara a Zãn cɔ̃́n le wón bátízé mí.
23276	MAT 3:15	Ká a Yeesu màhã́ bía nɔn wo yi: «Día le mu wé làa bṹn. Lé kà síi á wa ko à wa wéráa à tiíráa le Dónbeenì sĩi bìo ɲii.» Ó o Zãn wã́a tà.
23277	MAT 3:16	Bìo ó o Zãn bátízéra a Yeesu vó ó o Yeesu ló mu ɲumu yi. Ho pɔ̃̀n-kéní mu yi, á ho wáayi ɲii hɛ́ra, ó o mɔn le Dónbeenì Hácírí à le lion lòn háponi o wán á lií wi làa wo.
23278	MAT 3:17	Á mu tãmu ɓúi sã ɲá ho wáayi á bía: «Yìa kà lé ĩ Za na á ĩ bò ĩ tàká wán. O bìo sĩ miì.»
23279	MAT 4:1	Bṹn mɔ́n á le Dónbeenì Hácírí ɓuan o Yeesu vannáa le dùure yi bèra a na ò o *Satãni khà a loń.
23280	MAT 4:2	Hã wizooní ɓúará-ɲun lè mí tĩ́nɔ̀nna ɓúará-ɲun ó o Yeesu wó ò o yí dú, á le hĩni dà a.
23282	MAT 4:4	Ó o Yeesu bía: «Bìo kà lé bìo túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi: ‹Dĩ́nló mí dòn yí máa na mukãnì nùpue yi. O nùpue màkóo mún wi le Dónbeenì bíonì na le wee bío yi.›»
23285	MAT 4:7	Ó o Yeesu bía nɔn wo yi. «Mu mún túara le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi kà: ‹Yí vĩ́ vĩ́ yí khũaa ũ Ɲúhṹso Dónbeenì ɲii yi hàrí lòn wizoǹ-kéní.›»
23289	MAT 4:11	Ó o Satãni wã́a wà ò o día a Yeesu. Á le Dónbeenì wáayi tonkarowà ɓuara a cɔ̃́n, á ɓueé wó bìo ó o màkóo wi yi nɔn wo yi.
23290	MAT 4:12	Wizonle ɓúi, ó o Yeesu ɲá le o Zãn ɓa dó ho kàsó yi, ó o wà van ho Kalilee kɔ̃hṹ.
23291	MAT 4:13	O yí kará ho Nazarɛɛte yi, ò o wà van vaá kará ho *Kapɛɛnayuumu lóhó yi. Ho lóhó mu wi ho Kalilee vũ-beenì ɲii, ho Zabulon lè ho Nɛfutalii lùa na bĩ́n yi.
23292	MAT 4:14	Mu wó kà síi, à hã bíoní na le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro *Ezayii bía à ɲii sí. O bía:
23293	MAT 4:15	«Ũnɛ́n Zabulon lè ũnɛ́n Nɛfutalii kãna na wi lè ho vũ-beenì cɔ̃́n ho Zurudɛ̃n ɲúhṹ yi. Ũnɛ́n Kalilee na lé bìa yínɔń ɓa *zúifùwa kɔ̃hṹ.
23295	MAT 4:17	Lé bṹn ɲii wán ó o Yeesu wã́a ɓúakáa wee bue le Dónbeenì bíonì. Bìo kà lé bìo ó o hĩ́a wee bío: «Mi khí mu bè-kora wéró yi à bè le Dónbeenì yi. Lé le *Dónbeenì bɛ́ɛnì ɓueé ɓó.»
23296	MAT 4:18	Bìo ó o Yeesu hĩ́a wee vará á bã́ ho Kalilee vũ-beenì, ó o mɔn ɓa ce-pawà nùwã ɲun. Ɓa lée maá zàwa, o Simɔn na ɓa mún wee ve làa Piɛre, lè mín za Ãndere. Ɓa wee yénní mí zùán dé mu ɲumu yi.
23298	MAT 4:20	Á ɓa dɛ̀ɛnía kúaará mí zùánwà à ɓa bò là a Yeesu wà.
23299	MAT 4:21	Bìo ó o vá van cĩ́inú, ó o tĩ́n mɔn maá zàwa nùwã ɲun ɓúi. Ɓa lé o Zebedee nùwã, o Zaaki là a Zãn. Ɓa wi mí woohṹ yi lè mín maá, á wee wíoka mí zùánwà. Ó o Yeesu von ɓa.
23300	MAT 4:22	Mí lahó yi, á ɓa ló día mí woohṹ lè mín maá, à ɓa bò là a Yeesu wà.
23301	MAT 4:23	O Yeesu hĩ́a wee vará ho Kalilee kɔ̃hṹ ɓúenɓúen yi, á wee kàrán ɓa nùpua ɓa *zúifùwa kàránló zĩní na wi bĩ́n yi, á wee bue le *Dónbeenì bɛ́ɛnì bín-tente. O wee wɛɛ́ ɓa nùpua na mu vã́mú lè mí sìíwà ɓúenɓúen tò.
23302	MAT 4:24	O Yeesu yèni ló fò ho Siirii kɔ̃hṹ ɓúenɓúen. Á ɓa wee ɓua bìa mu vã́mú lè mí sìíwà wee beé lò, làa bìa sãnía wee ɲí bìo cɛ̀rɛ̀ɛ bìo yi à ɓuennáa o cɔ̃́n: Bìa ɓa cĩ́náwa wi yi, làa bìa á le dàndàhíonì wi yi, lè ɓa mùamúawà, ó o Yeesu wee wɛɛ́ ɓa.
23303	MAT 4:25	Ɓa zã̀amá-kúii hĩ́a wee bè o yi. Ɓa wee lé ho Kalilee lè hã Lórá Bìo Pírú kãna yi, lè ho Zeruzalɛɛmu lóhó yi, lè ho Zudee kɔ̃hṹ yi, lè hã kãna na khíi lè ho Zurudɛ̃n muhṹ mɔ́n.
23304	MAT 5:1	Ká a Yeesu mɔn bán minka nì-kúii so, ó o yòora le ɓúee yòó kará. Ó o nì-kenínia wà ɓueé ɓó a yi.
23306	MAT 5:3	«Bìa zũ le mí khon mí yiwa bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì bɛ́ɛnì á ɓa níní wi yi.
23307	MAT 5:4	Bìa wee wá, bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì khíi hĩ̀í ɓa sĩa.
23308	MAT 5:5	Bìa wayika bán ɲúná sĩ, lé bìo ho tá na le Dónbeenì dó mí ɲii le mí ì na, á bìo á à sĩ̀ ɓa yi.
23309	MAT 5:6	Bìa le Dónbeenì sĩi bìo wéró poni wee ɓúe, bán ɲúná sĩ, lé bìo á bìo ɓa wee ca á ɓa à yí á mu ɲii ì sí.
23310	MAT 5:7	Bìa zũ mí ninzàwa màkárí bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì mún khíi zũń ɓa màkárí.
23311	MAT 5:8	Bìa hácírí bò le Dónbeenì bìo mí dòn wán bán ɲúná sĩ, lé bìo ɓa khíi mi le Dónbeenì.
23312	MAT 5:9	Bìa wee wé à ho hɛ́ɛrà kɛń bìa làa ba páanía wi pã̀ahṹ bán ɲúná sĩ, lé bìo le Dónbeenì khíi ve ɓa le mí zàwa.
23313	MAT 5:10	Bìa ɓa wee beé lò lé bìo ɓa wee wé bìo le Dónbeenì sĩi vá yi bán ɲúná sĩ, lé bìo ho wáayi bɛ́ɛnì bìo sã̀ ɓa yi.
23314	MAT 5:11	Ká ɓa nùpua wee là mia, á wee beé mi lò, á wee fũ̀aa hã sabíoní lè mi sìíwà mi dã́ní yi ĩnɛ́n bìo yi, se mi ɲúná sĩ.
23315	MAT 5:12	Mi zã̀maka, mi le mi sĩa wa làa sòobɛ́ɛ, lé bìo le Dónbeenì bũ̀iá beenì pan mia ho wáayi mu bìo yi. Mu bon, lé kà síi á ɓa beéraráa le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà na dú mi yahó lò.
23316	MAT 5:13	«Minɛ́n ka lòn yámú ho dĩ́míɲá nùpua tĩ́ahṹ. Ká mu yámú yonyoró ló mu yi, á ɓa à wé kaka á mu ù bĩní ì zoráa. Mu cũ̀nú máa kɛń ká mu yínɔń à lée yénní mu kúia à ɓa nùpua wé yonka.
23317	MAT 5:14	«Minɛ́n ka lòn khoomu ho dĩ́míɲá nùpua tĩ́ahṹ. Ho lóhó na son le ɓúee wán wé dĩ̀n dɛnkhɛɛn.
23318	MAT 5:15	Ɓa máa wé dé fĩ̀ntã́ní à ɓún yi làa láahó. Ɓa wé dé le bàrá hen na le ko le bàrá yi, à bìa wi le zĩi yi ɓúenɓúen kɛń mu khoomu yi.
23319	MAT 5:16	Minɛ́n mún ko mi kɛń lòn khoomu ɓa nùpua yahó, bèra a na ká ɓa mɔn mu bè-tentewà na mi wee wé, à ɓa ɓùaaní mìn Maá na wi ho wáayi.
23320	MAT 5:17	«Mi yí leéka le ĩ ɓuara á wà ɓueé ɓúe o *Mɔyiize làndá lè ɓa ɲi-cúa fɛɛrowà kàránló ɲúhṹ dɛ́. Ɓùeé. Ĩ wà ɓueé tií mu ɲii lé bìo.
23321	MAT 5:18	Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Hàrí ho wáayi lè ho tá à mía kaka, á ho làndá ɓàn bín-za na khúekhúe á máa fá ho ɲii, fúaa mu bìo ɓúenɓúen véró.
23322	MAT 5:19	Lé bṹn nɔn ká yìa wó khon hã làndáwá mu ɓàn dà-za ɓúi dã́ní yi, á wee kàrán ɓa nùpua le ɓa wé wé làa bṹn, wón ɓànso khíi kɛń cĩ́inú ho wáayi bɛ́ɛnì yi. Ká yìa ɓɛ̀n wee tà bè ho làndá yi, á wee kàrán ɓa nùpua le ɓa wé wé làa bṹn wón ɓànso khíi wé o nì-beenì ho wáayi bá-zàmu yi.
23323	MAT 5:20	Le ĩ bío mu na mia: Ká mi yí máa bè bìo le Dónbeenì le mi wé yi á yí po ho *làndá bìo zéenílowa lè ɓa *Farizĩɛwa, á mi máa dàń máa kɛń ho wáayi bá-zàmu yi.
23324	MAT 5:21	«Mi ɲá à ɓa bía bìo kà nɔn wàn ɓùaawa yi: ‹Yí ɓúe nùpue.› Yìa wó nì-ɓúe á ɓànso ɓa à ɓua á à varáa le cítíi fĩ̀iníi.
23325	MAT 5:22	Ká ĩnɛ́n màhã́ à bío á à na mia: Yìa sĩi cã̀ mín za yi, wón ɓa à ɓua á à varáa le cítíi fĩ̀iníi. Yìa bía le mín za lée bɔ̃́nbú, wón ɓànso á ho làndá tũ̀iá fɛɛrowà ko ɓa cítí. Á yìa bía le mín za lé o khéero, wón ɓànso ko ò o dé le Dofĩ́ní dɔ̃hṹ yi.
23327	MAT 5:24	à ũ bàrá ũ hãmu mu hãmu cĩ̀íníi lahó yi, ká ũ lɛ́n va a cɔ̃́n à mi vaá véení mu. Ká bṹn wó vó, à ũ màhã́ ɓuee wé ũ hãmu à na le Dónbeenì yi.
23328	MAT 5:25	«O ɓúi lá le fo wó khon làa mí síi, ó o von fo le cítíi fĩ̀iníi, à ũnɛ́n na wó khon à fèn wé le ɲii dà-kéní làa wo ho wɔ̃hṹ wán ká mi dĩǹ yí vaá dɔ̃n. Ká bṹn mía á wón vaá dé fo o cítí-fĩ̀ níi yi, á wón ɓɛ̀n á à yèrèmá khíi dé fo o paro níi yi o ò dé ho kàsó yi.
23329	MAT 5:26	Le ĩ mì ho tũ̀iá na foǹ: Ho kàsó mu á fo máa lé yi hùúu, ká ũ yí wã́ le wárí na á fo ko à ũ na ɓúenɓúen á yí tiíra ɲii.
23331	MAT 5:28	Ká ĩnɛ́n màhã́ à bío bìo kà á à na mia: Yìa lora mín za ɓàn hã́a á sĩi vá a yi, se ɓànso fó a vó mí yilera yi.
23332	MAT 5:29	Ká mu lé ũ nín-tĩánì yère wee dé fo mu bè-kohó wéró yi, à ũ còkon le lèe día. Mu sṹaaní à ũ sãnía bìo ɓúi yí kɛń bĩ́n, á po bìo hã ɲii sú à ɓa lèera dó le Dofĩ́ní dɔ̃hṹ na máa hí lùe yi.
23333	MAT 5:30	Ká mu lé ũ nín-tĩánì níi wee dé fo mu bè-kohó wéró yi, à ũ kúii le lèe día. Mu sṹaaní à ũ sãnía bìo ɓúi yí kɛń bĩ́n á po bìo hã ɲii sú á fo ò zoráa le Dofĩ́ní dɔ̃hṹ na máa hí lùe yi.
23335	MAT 5:32	Ká ĩnɛ́n màhã́ wee bío mu na mia: Báa na día mín hã́a, à ɓàn hã́a mu ɲɔn yí fó báa, ká a wà vaá yan bá-veere, se lé ɓàn báa mu dó a ho bá-fénló yi. Á yìa mún fó a hã́a na ɓàn báa día wo á yan, wón mún lé o hã́-fé.
23336	MAT 5:33	«Mi mún ɲá à ɓa bía nɔn wàn ɓùaawa yi: ‹Bìo fo báa le Dónbeenì yahó le fo ò wé à ũ yí khíní yi. Wé mu.›
23337	MAT 5:34	Ká ĩnɛ́n màhã́ wee bío mu na mia: Mi yí báa hùúu. Mi yí báa lè ho wáayi, lé bìo á bĩ́n lé le *Dónbeenì bɛ́ɛnì lùe.
23338	MAT 5:35	Mi yí báa lè ho tá, lé bìo á hón lé le Dónbeenì zení bèeníi. Mi yí báa lè ho Zeruzalɛɛmu, lé bìo á hón lé ɓa bá-zàwa bɛ́ɛ lóhó.
23339	MAT 5:36	Yàá mún pá yí báa lè ũ ɲúhṹ, lé bìo le ɲún-vãní dà-kéní mí dòn ɓàn cemu lè le ɓàn bímú á fo yí dà máa wé.
23340	MAT 5:37	Mi wé le ũuu, à mi dĩ̀n bṹn wán. Ká mi le ɓùeé, à mi dĩ̀n bṹn wán. Ká bìo mi wee bĩní báa à bè mu wán bṹn wee lé o *Satãni yi.
23341	MAT 5:38	«Mi ɲá à ɓa bía: ‹Ká yìa fía mí ninza yère á ɓa mún ǹ fío ɓànso yère. Yìa kéra mí ninza ɲin-kéza á ɓa mún kén ɓànso ɲin-kéza.›
23342	MAT 5:39	Ká ĩnɛ́n màhã́ wee bío na mia le ká a nì-sũmúi wi ò o wé mu bè-kora làa mia, à mi día le o wé. Hen ká a ɓúi dó ũ nín-tĩánì sáahó yi, ũ ɲì mu yi ká ũ yèrèmá hìa so dá a yi.
23343	MAT 5:40	Hen ká a ɓúi le mí ì cítí làa fo á à féráa ũ báká, ũ bè ũ kánɓun ho wán na a yi.
23344	MAT 5:41	Ká ho pànká ton-sá ɓúi kĩ̀kã́a foǹ le ũ sè bìo ɓúi à varákaráa ho kilomɛɛtere dà-kéní, à ũ sè mu à varákaráa hã kilomɛɛterewa bìo ɲun làa wo.
23345	MAT 5:42	Yìa fìora bìo ũ cɔ̃́n, à ũ na mu wo yi. Yìa le mí ì ke bìo ũ cɔ̃́n à ũ yí pĩ́.
23347	MAT 5:44	Ɛ̀ɛ ká ĩnɛ́n wón wee bío mu na mia: Mi wań mi zúkúsa. Mi wé fìo na bìa wee beé mi lò yi,
23348	MAT 5:45	lé bṹn á à zéení le mi lé mìn Maá na wi ho wáayi zàwa. Orɛ́n lé yìa wee wé à le wii hà ɓa nì-sũmáa lè ɓa nì-tentewà wán. O wee wé à ho viohó tè bìa térénna làa bìa yí térénna cɔ̃́n.