23214	MAT 1:1	Yesu Kerisi yi degwa lo sënë: Yesu saga sën Davit* yi mewis, geDavit saga sën Abraham yi mewis.
23215	MAT 1:2	Abraham ḳo Isaak, gIsaak ḳo Yakop, geYakop saga sën ḳo Yuda losho ari lo.
23217	MAT 1:4	Ga, Ram ḳo Aminadap, gAminadap ḳo Nason, geNason ḳo Salmon.
23220	MAT 1:7	Loga, Solomon ḳo Rehoboam, geRehoboam ḳo Abiya, gAbiya ḳo Asa.
23221	MAT 1:8	Ga, Asa ḳo Yosapat, geYosapat ḳo Yoram, geYoram ḳo Usia.
23222	MAT 1:9	Ga, Usia ḳo Yotam, geYotam ḳo Ahas ga, Ahas ḳo Hesekia.
23223	MAT 1:10	Ga, Hesekia ḳo Manase, geManase ḳo Amos, gAmos ḳo Yosia.
23226	MAT 1:13	lob Serubabel ḳo Abiut, gAbiut ḳo Eliakim, gEliakim ḳo Asor.
23227	MAT 1:14	GAsor ḳo Sadok, geSadok ḳo Akim, gAkim ḳo Eliut.
23230	MAT 1:17	Nebë saga lob sir pin Abraham yi mewis sir, beyam verup loḳ Davit saga, besir yu nemadluho-bevidek-lubeluu. Gevu Davit beyam verup loḳ buk sën deḳo sir ya denedo nyëġ böp Babulon*, saga sir yu nemadluho-bevidek-lubeluu. Lob vu buk sën deḳo sir ya denedo nyëġ böp Babulon* beverup loḳ Kerisi*, og sir yu nemadluho-bevidek-lubeluu nebë saga ving.
23231	MAT 1:18	Yesu ata ḳo yi lo degwa nebë sënë: Deggooin ata Maria raḳ in jaḳ vu Yosep, rëḳ luho yö nahën denedo, log Maria nalu loḳ raḳ Anon Vabuung.
23233	MAT 1:20	Yosep nahën kwa nevo nebë sënë, loḳ Mehöböp yi angër yam vu yi loḳ pesepsën benër vu bë, “Davit* yi mewis Yosep-e! Gwenġo! Su nim dëlin Maria! Gaḳ gweḳo nök natu venëm. Hurmahen sën loḳ nare ayo lo, saga Anon Vabuung vonġ vu yi.
23236	MAT 1:23	“Ham gwenġo rë! Rëḳ avëh avö nalu doḳ, lom geḳo nalu aġuu. Lob rëḳ ġenanër arë nabë Emanuel.” Arë sënë degwa nebë ‘Anutu nedo ving hil’.
23240	MAT 2:2	“Alam Yuda hir mehö-los-bengö hurmahen mewis sën lo tena? He halë yi betuheng verup ggëp sën nyëġ mala neverup, lom he yam in bë ġaḳo arë jaḳ.”
23243	MAT 2:5	Lob denër yah bë, “Ata geḳo yi gëp Betlehem vu distrik Yudea, in mehö-nenër-ġaġek-ranġahsën kevu ġaġek meneggëp nebë:
23250	MAT 2:12	Log Anutu vo pesepsën vu sir loḳ buk bë su nah deberup vu Herot*, lom deyoh aggata ngwë medeyah medeya bej.
23256	MAT 2:18	“Aye ti dedun vu nyëġ Rama. Nesu los nenġeeḳ böpata. Rakel nesu in nalu lo, medenahubin yi, rëḳ ma gesu yoh vu rë. In nalu lo su denedo rë, gaḳ malaj ma.”
23260	MAT 2:22	Rëḳ nġo bë Arkelaus loḳ yah ama Herot* ben betu alam Yudea hir mehö-los-bengö lob ggöneng in yi besu ya sagu rë. Rëḳ Anutu vo pesepsën vu Yosep in tato aggata vu yi, lob ya los distrik Galilea.
23264	MAT 3:3	Jon saga sën Anutu vonġ ġaġek raḳ yi verup mehö-nenër-ġaġek-ranġahsën Yesaya avi nebë: “Mehöti aye neraḳ loḳ nyëġ-yumeris bë, ‘Ham bolinin Mehöböp yi aggata, meham sesor begëp niröp.’”
23270	MAT 3:9	Ham su kwamin bo megweḳo ġaġek jaḳ nah menanër nabë Abraham yi mewis ham. Gaḳ sa nanër vu ham nabë Anutu yoh vu bë gevonġ ġelönġ sënë denatu Abraham yi mewis.
23272	MAT 3:11	Sa naripek ham raḳ bël mu, in bë ham gwërin ham. Gaḳ mehö los niwëëk ti kesuu sa rëḳ tamuin sa menam, lob sa su mehö niġ vesa yoh vu in bë sa natu yi hur ti menaḳah vaha suu vër rë. Mehö sënë rëḳ basuh ham begevonġ Anon Vabuung vu ham vahi gegevonġ benengwah ga ham vahi.
23276	MAT 3:15	Rëḳ Yesu nër yah vu yi bë, “Ġenaḳööḳ galu dahun hil gesepa doḳ Anutu yi aggata nabë sënë rë loḳ mëm.” Lob Jon yoġekin yi ġaġek beripek yi.
23277	MAT 3:16	Yesu ripek bël ggovek geraḳ yom roneḳ, lob pevis beyaġek tateḳin yi, gelë Anutu yi Anon Vabuung ni nebë soḳ nuung ti beluḳ yam nare raḳ yi.
23279	MAT 4:1	Ggovek saga log Anon Vabuung li Yesu raḳ meya nyëġ-yumeris in Satan pelëpin yi.
23281	MAT 4:3	Lob mehö-pelëpinsën-ala ya menër vu yi bë, “Bë Anutu nalu honġ, og ġenanër ġelönġ sënë denatu brët!”
23282	MAT 4:4	Rëḳ Yesu nër yah vu bë, “Ġaġek neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya bë: ‘Nos mu su yoh vu bë gevonġ bemehönon demedo vesaj rë, gaḳ yiḳ ġaġek pin sën neverup raḳ Anutu avi lo nejom ahon ving.’”
23284	MAT 4:6	“Bë Anutu Nalu honġ, og gwetë honġ na dob, in ġaġek neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya bë: ‘Rëḳ gevonġ yi angër lo nam degeġin honġ nivesa.’ Log ġaġek ngwë nër bë: ‘Rëḳ detabuu honġ doḳ nemaj gesu rëḳ ġengis vaham jaḳ ġelönġ rë.’”
23285	MAT 4:7	Loḳ Yesu nër yah vu yi bë, “Ġaġek ngwë neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya ving nebë: ‘Su ġeseggi Mehöböp sën honġ Anutu.’”
23288	MAT 4:10	Rëḳ Yesu nër yah vu bë, “Satan! Gweḳo honġ jaḳ meġena! Ġaġek neggëp loḳ Anutu-yi-ḳapiya nebë: ‘Yiḳ gweḳo Mehöböp sën honġ Anutu lo jaḳ, beġeġurek yi yö timu babu!’”
23293	MAT 4:15	“Alam Sebulon los alam Naptali hir dob, ggëp aggata sën neya los nġaggee Galilea vu bël Yordan nenga vahi sagu. GeGalilea hir dob vahi sën alam dahis yam denedo loḳ lo.
23296	MAT 4:18	Yesu neyoh nġaggee böp Galilea nenga, lom töḳ vu Simon sën denenër arë ngwë nebë Pita lo luho ari Andreas, geluho medo denetë leḳ luḳ ya nġaggee in bë degeḳo ġël, in yiḳ luho yö hir huk sagi.
23301	MAT 4:23	Log Yesu yoh vu distrik Galilea pin benër ġaġek vu alam loḳ dub-supinsën-yi. Nër Bengö Nivesa raḳ Anutu-yi-nyëġ, gevonġ balam hir niraḳsën aggagga pin nivesa raḳ.
23306	MAT 5:3	“Alam sën deraḳ ni bë su nijvesa rë lo, kwaj vesa, in detu Anutu-yi-alam berëḳ demedo nivesa doḳ yi nyëġ.
23307	MAT 5:4	Alam sën ayoj maggin in nġaa nipaya sën nedo dob lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ gevonġ mayoj nivesa.
23308	MAT 5:5	Alam sën denedahun arëj lo, kwaj vesa, in rëḳ dob ala sir.
23309	MAT 5:6	Alam sën ahëj ving rot bë degevonġ nġaa niröp mu nebë sën alam dediiḳahëj in nos lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ gevonġ banon jaḳ benajom sir ahon.
23310	MAT 5:7	Alam sën kwaj paya in alam vahi bedeneloḳ vu sir lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ gevonġ doḳ nah vu sir nabë.
23311	MAT 5:8	Alam sën ayoj neggëp niröp rot lo, kwaj vesa, in rëḳ degelë Anutu.
23312	MAT 5:9	Alam sën denevonġ in bë dedahun beġö na lo, kwaj vesa, in Anutu rëḳ nanër nabë nalu sir.
23313	MAT 5:10	Alam sën deneḳo maggin in denesepa loḳ nġaa niröp los yohvu lo, kwaj vesa, in detu Anutu-yi-alam berëḳ demedo nivesa doḳ yi nyëġ.
23314	MAT 5:11	Alam rëḳ depelë ham gedegevonġ rii jaḳ ham gedenanër ġaġek nipaya kuungsën aggagga jaḳ ham in denelë bë sa alam ham, rëḳ mu mëm ham kwamin vesa.
23319	MAT 5:16	Om ham najëh jaḳ alam pin malaj nabë saga, lob rëḳ degelë nġaa nivesa sën ham nevonġ lo, lob rëḳ degeḳo ham Amamin sën nedo yaġek lo arë jaḳ.”
23321	MAT 5:18	Sa nanër vu ham yönon nabë Anutu su rëḳ dëëin ġaġek metes teka, ma nyë dus ti sën neggëp loḳ horek-ë, begeto megëp rë. Gaḳ yö rëḳ gëp nabë sënë rot, bena berup doḳ buk sën yaġek los dob nama na, gAnutu yi ġaġek pin anon jaḳ rë.
23322	MAT 5:19	Om bë mehöti keyëh ġaġek dus ti doḳ horek sënë betahu alam bedegevonġ noh vu sën nër lo, og Anutu rëḳ nanër yi gëp Nyëġ-yaġek-yi nabë mehö tamusën veröḳ-yi. Gaḳ alam sën denesepa loḳ horek sënë bedenetateḳin vu alam medenero lo, og rëḳ Anutu nanër sir vu Nyëġ-yaġek-yi nabë sir böp.
23323	MAT 5:20	Om sa nanër vu ham nabë: Bë ham su sepa doḳ Anutu yi horek bekwesuu alam-horek-yi los alam Parisai* rë, og ham su yoh vu bë rëḳ doḳ na Nyëġ-yaġek-yi rë.”
23327	MAT 5:24	og gwevuu honġ seriveng bemedo jepö degwa, geġena vu arim bemelu semu ġaġek govek rë, loḳ mëm ġenom gwetunġ honġ seriveng vu Anutu.
23334	MAT 5:31	“Alam hib wirek hir ġaġek ngwë neggëp nebë, ‘Nabë mehöti nidëlin venë, og bo ḳapiya-vepulsën-yi vu yi’.
23335	MAT 5:32	Gaḳ sa, og sa nanër vu ham nabë: Avëh ti su nevonġ baggëb rë rëḳ regga nidëlin yi, og mehö saga vonġ bevenë vonġ baggëb, om degwa neggëp vu yi. Gemehöti bë geḳo avëh sën regga nilëlin yi lo, og mehö saga vonġ baggëb vu avëh sënë.”
23336	MAT 5:33	“Log ham nġo ġaġek ngwë neggëp vu alam hib wirek nebë, ‘Nabë ham nanër ġaġek los nanër yönon vavunë geving, og ham su gwekuung jaḳ, gaḳ ham gwevonġ noh vu gëp Anutu mala’.
23337	MAT 5:34	Gaḳ sa, og sa nanër vu ham nabë: Ham su nanër yönon vavunë. Ma rot. Geham su tato yaġek in alam dejaḳ ham ġaġek ni nabë yönon! Gaḳ yö nama rot, in ġaġek saga luho yönon vavunë neggëp ti. In yaġek saga og yiḳ vonġ bë Anutu yi sëa sën nedo raḳ lo.
23338	MAT 5:35	Geham su tato dob in alam dejaḳ ham ġaġek ni nabë yönon, gaḳ yö nama rot, in ġaġek saga luho yönon vavunë neggëp ti. Gedob og yiḳ vonġ bë Anutu yi sëa mahen sën nebë vaha raḳ lo. Geham su tato nyëġ böp Yerusalem in alam dejaḳ ham ġaġek ni nabë yönon! Gaḳ yö nama rot, in ġaġek saga luho yönon vavunë neggëp ti. GeYerusalem saga og yiḳ Mehöböp-los-bengö yi nyëġ.
23348	MAT 5:45	Ham gwevonġ nabë saga in tato nabë ham Amamin sën nedo yaġek lo nalu ham. Yi sën nevonġ beyi hes netum raḳ alam nij paya los alam nijvesa pin, genevonġ hob neto vu alam yohvu los alam sevöḳ sevöḳ lo.
23351	MAT 5:48	Om ham nġo medo yö niröp anon, nabë sën ham Amamin vu yaġek yö nedo niröp anon.”
23352	MAT 6:1	“Ham gweġin ham. Ham su gwevonġ ham nġaa nivesa vesa jaḳ alam malaj medegelë. Bë ham gwevonġ nabë saga, og ham Amamin sën nedo yaġek lo su rëḳ gevonġ nyëvewen vu ham rë.
23355	MAT 6:4	gaḳ ġedoḳ vu sir yö gëp vunsën. GAmam vu yaġek neraḳ nġaa sën neggëp vunsën lo ni, om rëḳ bo doḳ nah nyëvewen vu honġ.”
23356	MAT 6:5	“Log nabë ham najom jaḳ, og ham su gwevonġ nabë alam kwaj luu rë. Ahëj neving panġsën bë denajom jaḳ doḳ dub-supinsën-yi ayo los aggata böp nenga ḳetu, in alam degelë sir. Sa nanër vu ham yönon nabë deḳo hir nyëvewen ggovek ya raḳ saga, gaḳ su rëḳ denatöḳ jaḳ nyëvewen ngwë vu tamusën rë.
23357	MAT 6:6	Gaḳ bë ġenajom jaḳ, og ġedoḳ na begganġ ayo beġebehii veluung avi, log mëm ġenajom jaḳ vu Amam sën nedo loḳ nyëġ vunsën saga. Amam saga nedo yaġek menelë nġaa pin sën neggëp vunsën lo, om rëḳ bo doḳ nah nyëvewen vu honġ.
23358	MAT 6:7	Log bë ham najom jaḳ, og ham su nanër ġaġek meris meris mu nabë alam dahis. Denekuung bë denanër ġaġek nġahiseḳë, og mëm Anutu rëḳ genġo sir.
23359	MAT 6:8	Ham su gwevonġ nabë sënë. Gaḳ ham Amamin vu yaġek raḳ nġaa pin sën ham neraḳ vu in lo ni. Yönon, ham nġo nahën geham su kwetaġ vu yi rë, log yö raḳ ni vorot.
23360	MAT 6:9	Om ham najom jaḳ nabë sënë: ‘He Amamin sën nedo yaġek, mehönon debo vabuung in arëm.
23364	MAT 6:13	Su gweli he na vu pelëpinsën, gaḳ mu gweḳo he vër in nġaa nipaya pin. (In honġ Nyëġ og Nyëġ anon, gehonġ Anutu los niwëëk, garëm og böpata rot kesuu nġaa pin, neggëp degwata los degwata. Yönon!)’
23365	MAT 6:14	Kë! Nabë ham dahun mehönon hir nġaa nipaya na, og rëḳ ham Amamin vu yaġek dahun ham nġaa nipaya na geving nabë saga.
23366	MAT 6:15	Gaḳ nabë ham su dahun mehönon hir nġaa nipaya na rë, og ham Amamin vu yaġek su rëḳ dahun ham nġaa nipaya na rë gerëḳ nama.”
23369	MAT 6:18	in alam su dejaḳ ni nabë ayem ggërin nos. GAmam sën nedo vunsën lo yö timu jaḳ ni. Amam vu yaġek nelë nġaa sën neggëp vunsën lo, om rëḳ bo doḳ nah nyëvewen vu honġ.”
23375	MAT 6:24	“Hur ti su yoh vu bë gevonġ huk vu ala luu doḳ ti rë. In rëḳ nidëlin ngwë, gahë geving ngwë, ma rëḳ ayo napiiḳ vu ngwë genitebö in ngwë. Ham su yoh vu bë gwevonġ huk vu Anutu los monë doḳ ti rë.”
23377	MAT 6:26	Ham kwamin bo soḳ sën denevëëng medeneyoh yaġek babu lo rë. Su denehin nos ġahis rë, gesu denerur anon bedenesupin raḳ ya begganġ rë, rëḳ ham Amamin vu yaġek nevet sir. Gaḳ ham mehönon, og ham kwesuu soḳ sënë.
23381	MAT 6:30	Yönon, Anutu neġin nivesa vos sën nare gwëbeng, gerëḳ dekesik neheng bedebesi jaḳ na nengwah. Om nebë va sën ham su ayomin neya timu vu Anutu rë-ë? Ham jaḳ ni nabë Anutu rëḳ geġin ham geving bekesuu saga.
23383	MAT 6:32	In alam dahis vu dob yiḳ kwaj nevo nġaa pin sënë panġsën bë denatöḳ vu. Gaḳ ham Amamin vu yaġek raḳ nġaa pin sën ham neraḳ vu in lo ni ggovek ya.
23384	MAT 6:33	Om ham malamin sepa Anutu namuġin nabë nam geġin ham geham gwevonġ nġaa niröp noh vu kwa, loḳ mëm nġaa pin saga og rëḳ gevonġ vu ham geving.
23386	MAT 7:1	“Ham su seggi mehö ngwë doḳ ayomin nabë mehö nipaya, in lob Anutu su seggi ham benanër ham nabë ham alam nimin paya.
23387	MAT 7:2	In Anutu rëḳ seggi ham ġaġek nabë sën ham neseggi mehö ngwë hir ġaġek lo. Gerëḳ gevonġ doḳ nah vu ham nabë sën ham nevonġ vu mehö ngwë lo.
23391	MAT 7:6	Ham su gwevonġ Anutu yi nġaa vabuung vu anöö! Geham su gwetë ham nġaa vuneḳsën sën ham nebaġo raḳ monë böp lo na vu bööḳ. In rëḳ debaḳë duḳ dob jaḳ vahaj, log depekwë medega ham.”
23392	MAT 7:7	“Bë ham kwetaġ nġaa vu Anutu og rëḳ bo vu ham, bë ham sero nġaa, og ham rëḳ natöḳ jaḳ, bë ham pepa jaḳ repinġ, og Anutu rëḳ tahinin vu ham.
23393	MAT 7:8	In alam sën deneketaġ nġaa vu Anutu lo, og nevo vu sir, log alam sën denesero nġaa lo, og denetöḳ raḳ, galam sën denepepa raḳ repinġ lo, og netahinin vu sir.
23396	MAT 7:11	Ham alam nimin paya vu dob sënë, rëḳ ham kwamin nevo nalumin lo menevonġ nġaa nivesa vu sir, om ham jaḳ ni borot nabë ham Amamin sën nedo yaġek lo nevonġ nġaa nivesa rot kesuu ham, om rëḳ gevonġ nġaa nivesa vesa vu alam sën deneketaġ vu yi lo.
23406	MAT 7:21	“Alam pin sën ayej neloḳ sa bë ‘Mehöböp! Mehöböp!’ lo, saga sir pin su rëḳ dedoḳ na Nyëġ-yaġek-yi medenatu Anutu-yi-alam rë, gaḳ yiḳ alam sën denesepa loḳ Amaġ yi ġaġek lo sën rëḳ dedoḳ na Nyëġ-yaġek-yi medenatu yi alam.
23409	MAT 7:24	“Alam sën degenġo sa ġaġek bedesepa doḳ lo, og sir nebë mehö los kwa sën lev yi begganġ raḳ nedo ġelönġ böp.