Wildebeest analysis examples for:   cak-cakYNT   Word'Word'    February 24, 2023 at 23:49    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23216  MAT 1:3  Y re Judá jare' re quirta' re Fares y re Zara, y re quite' re je ca'e' ac'ola' re' ja re ixok xubini'aj Tamar; y re Fares jare' re rutota' re Esrom; y re Esrom jare' re rutota' re Aram.
23218  MAT 1:5  Y re Salmón xoc ruchijil re ixok xubini'aj Rahab, y re Rahab y re Salmón xc'ue' jun cajc'ual xubini'aj Booz; y re Booz xoc ruchijil re ixok xubini'aj Rut, y reje' xc'ue' jun cajc'ual xubini'aj Obed; y re Obed jare' re rutota' re Isaí.
23224  MAT 1:11  Y re Josías jare' re rutota' re Jeconías y quirta' chuka' re nic'aj chic ruch'alal re Jeconías. Y ja chupan re tiempo re' tak re kavinak yoj re yoj israelitas re xe'c'ue' ajuer can, xban chique che xe'bec'ue' chupan re nación Babilonia, roma xe'ch'acataj pa quik'a' re ejército chin re Babilonia.
23225  MAT 1:12  Y tak jec'o chic pa Babilonia, re Jeconías xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Salatiel; y re Salatiel xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Zorobabel.
23226  MAT 1:13  Y re Zorobabel xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Abiud; re Abiud xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Eliaquim; y re Eliaquim xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Azor.
23227  MAT 1:14  Y re Azor xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Sadoc; re Sadoc xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Aquim; y re Aquim xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Eliud.
23228  MAT 1:15  Y re Eliud xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Eleazar; y re Eleazar xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Matán; y re Matán xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj Jacob.
23229  MAT 1:16  Y re Jacob xc'ue' jun rajc'ual xubini'aj José, y ja José re' re xoc ruchijil re María. Y ja María re' re xoc rute' re Jesús re nibex Cristo cha.
23233  MAT 1:20  Ja quire' re xunojij reja' pa ránma, che xaxe tal choj quire' nuya' can. Pero pa ruvaran xutz'at jun ángel chin re Ajaf, y re ángel re' xubij cha: José, rat re yat rey-rumam can re Rey David, man taxibij-avi' chin nac'am re María chin yac'ule' riq'uin re ac'utun chic chin ndoc avxayil, roma ja re Espíritu Santo re xka pa rue', mare' vocame niyavaj chic.
23234  MAT 1:21  Re ac'ual re xtic'ue' riq'uin re María, ch'et ala', y Jesús rube' re xtaya'. Y ja quire' re rube' xtaya' roma reja' xque'rucol re vinak chupan re quimac.
23235  MAT 1:22  Ronojel re' can bin chic can roma jun rusamajel re Dios re xc'ue' ajuer can, re xbex profeta cha. Can ancha'l re xubij re Ajaf cha re profeta re', can quire-va xbanataj. Y re profeta re' ja quire' rubin can:
23236  MAT 1:23  Xtitz'at-na-pa', che xtic'ue' jun xtan re xaxe tal choj xtipa alanic chij, y astapa' manak ache riq'uin. Y can xtic'ue-va jun ac'ual riq'uin, y re ch'et ala' re xtic'ue' riq'uin xtubini'aj Emanuel. Re be'aj re' ndel che tzij che re Dios c'o kaq'uin.
23239  MAT 2:1  Re Jesús xalax chupan re aldea rubini'an Belén, re aldea re' chin re Judea. Tak xalax re Jesús, ja re Rey Herodes nuban gobernar chire', y jare' tak jun ca'e-oxe' achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil, xe'beka pa Jerusalén. Re achi'a' re', pan oriente je'pitinak-va,
23240  MAT 2:2  y xquic'utula' rutzijol: ¿Anche' como c'o-va re ac'ual re xalax, re qui-Rey re israelitas? Roma yoj can c'a quila pan oriente katz'eton-va-pa re ch'umil chin re ac'ual, y yoj can yojpitinak chuyi'ic ruk'ij.
23241  MAT 2:3  Tak re Rey Herodes xuc'axaj re xquibij re achi'a' re', xsatz ruc'o'x. Y can quire' chuka' xquiban re vinak re jec'o pa tenemit Jerusalén.
23242  MAT 2:4  Y re Rey Herodes xe'rumol conojel re principal tak sacerdotes y re achi'a' re je'atamayon re ley kachin yoj re yoj israelitas, c'are' xuc'utuj chique che anche' c'a nalax-va re Cristo.
23243  MAT 2:5  Xe'pa re principal tak sacerdotes y re achi'a' re je'atamayon re ley xquibij cha re Rey: Re Cristo nalax chupan re aldea rubini'an Belén vova' pa Judea. Roma jun rusamajel re Dios re xc'ue' ajuer can, re xbex profeta cha, rutz'iban can re andex xubij re Dios cha. Y ja quire' nubij re rutz'iban can:
23245  MAT 2:7  Y tak rion c'o re Rey Herodes che' xe'rayoj re achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil, y otz ruc'utuxic xuban chique jampa' tak xquitz'at re ch'umil chin re Cristo.
23246  MAT 2:8  Y c'are' c'a xe'rutak-a chupan re aldea rubini'an Belén y xubij-a chique: Quixbiyin chila' y ticanoj re ac'ual, y tak xtivel xtiya' rutzijol chua, chin yimba chuka' yen chuyi'ic ruk'ij.
23247  MAT 2:9  Y tak re achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil xquic'axaj re tzij re xe'rubij-a re Rey Herodes chique, xe'ba. Y re ch'umil re quitz'etom-pa pan oriente, can ruc'uan c'a-a quibey. Y re ch'umil re' xbepa'e' pa rue' re lugar re anche' c'o-va re ac'ual.
23248  MAT 2:10  Y re achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil, xquina' che re cánma camas niqui'cot tak xquitz'at chic re ch'umil chin re Cristo.
23249  MAT 2:11  Jac'a tak re achi'a' re' xe'oc-apo pa jay, can xquitz'at-va re ac'ual y re María re rute' re ac'ual, y can jare' tak xe'xuque' y re nic'aj tak quivach c'a pan ulef xquikasaj-va-ka chin xquiya' ruk'ij re ac'ual. Y chuka' can xe'quijakala' quive' re anche' je'quic'uan-va-a re k'anapuak, pom y mirra, y jare' re xe'quisipila' can cha re ac'ual.
23250  MAT 2:12  Pero re achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil, pa cachic' xbex chique, che man chic que'tzolaj chupan re bey re anche' je'pitinak-va, chin che man tuc'axaj rutzijol re Rey Herodes. Y can quire-va xquiban re achi'a' re', roma can xe'tzolaj-va chupan re qui-nación re anche' je'pitinak-va, pero jun chic-va bey xquic'uaj-a.
23251  MAT 2:13  Y re achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil xe'tzolaj. Y jare' tak re José xutz'at pa ruvaran jun ángel chin re Ajaf Dios. Y re ángel re' xubij cha: Cayacataj. Tac'uaj-a re ac'ual y chibil re rute' y quixnumaj-a. Quixbiyin c'a pan Egipto y quixec'ue' chire', y c'a xtinya-na chic rutzijol chava tak otz che yixtzolaj chic-pa jun bey. Roma re Rey Herodes can xtucanoj re ac'ual chin che nuquimisaj.
23252  MAT 2:14  Y re José can jare' tak xc'astaj, xuc'uaj-a re ac'ual y re te'ej. Can chupan re mismo ak'a' re' xquitz'am-a bey chin xe'ba c'a pan Egipto.
23253  MAT 2:15  Can chila-va pan Egipto xe'c'ue-va y c'a xcom-na re Rey Herodes c'are' xe'tzolaj chic jun bey pan Israel. Chin quire' can nibanataj re rubin can re Ajaf Dios cha re rusamajel re xc'ue' ajuer can, re xbex profeta cha. Y ja quire' nubij re tz'iban can: Pan Egipto c'a c'o-va re nuc'ajol tak xinvayoj. Ja quire' rubin can re Dios.
23254  MAT 2:16  Y can jare' tak re Rey Herodes xunabej che re achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil man xquiban-ta ancha'l re rubin-a chique. Y reja' camas xyacataj ruyoval y xutak quiquimisasic conojel re ch'utak alabo re jec'o chupan re aldea rubini'an Belén y re jec'o pa tak lugar re jec'o-apo chunakaj re aldea re'. Re ch'utak alabo re xutak quiquimisasic ja re c'o ca'ca' quijuna' y re c'a jun ca'e' k'ij ca'lax-va. Roma reja' can rutaman can chiquij re achi'a' re camas quitaman chiquij re ch'umil.
23255  MAT 2:17  Vova' can xbanataj ancha'l re rutz'iban can re jun rusamajel re Dios re xc'ue' ajuer can, re xbex profeta cha, re xubini'aj Jeremías:
23257  MAT 2:19  Y tak quiminak chic-a re Rey Herodes, c'ajare' tak re José pa ruvaran xutz'at chic jun bey re ángel chin re Ajaf Dios chire' pan Egipto.
23263  MAT 3:2  y reja' nubij chique re vinak: Tijalataj re ic'aslen chach re Dios, roma xa can nakaj chic c'o-va-pa re k'ij chin che yojoc pa ruk'a' reja'.
23264  MAT 3:3  Can ja-va chij re Juan Bautista ch'ovenak-va can re Isaías, re rusamajel re Dios re xc'ue' ajuer can, re xbex profeta cha. Y re rutz'iban can reja' ja quire' nubij: Xtic'ue' c'a jun ache chupan jun lugar re anche' manak vinak re nibex desierto cha, y ja reja' re xtitzijon re ruch'abal re Dios chiquivach re vinak re xque'bapon riq'uin. Y xtubila' chique: Tichojmersaj rubey re ic'aslen, roma re Ajaf xa can nipa-yan. Quire' nubij re tz'iban can.
23267  MAT 3:6  Y reja' can ye'ruban-a bautizar re vinak re' chire' pa rakan-ya' Jordán. Can ye'quicholola' c'a re quimac chach re Juan Bautista.
23268  MAT 3:7  Y tak reja' xutz'at che je q'uiy chique re achi'a' fariseos y chuka' je q'uiy chique re achi'a' saduceos re ye'bapon riq'uin chin che ye'ruban-a bautizar, reja' xubij chique: Yex can yix ancha'l itzel tak cumatz re yixnumaj chach re ruyoval re Dios re nika pan ive', roma nijo' yixcolotaj chach re namalaj castigo re xtutak-pa re Dios re tiempo pitinak. ¿Anchique xbin chiva che quire' tibana'?
23273  MAT 3:12  Y can ancha'l nuban jun ache cha re ru-trigo tak nuban trillar. Y tak xuban-yan trillar nuxipuj rach chin quire' rion re runak' re trigo nic'ue' can y nuyac, y re rij nuparoj. Y ja quire' xtuban re Jun re xtipa, xcha' re Juan. Re Jun re xtipa c'o autoridad pa ruk'a', chin nuban juzgar pa quive' re vinak re jec'o chach re ruch'ulef. Re vinak re ye'niman richin, xque'ruc'uaj chila' chicaj. Jac'a re vinak re man ye'niman-ta richin, xque'rutak chupan re k'ak' re man nichup-ta.
23276  MAT 3:15  Pero re Jesús xubij cha re Juan Bautista: Yoj can ruc'amon che nakaban ronojel re nubij re Dios chaka. Mare' vocame nic'atzin che rat yinaban bautizar. C'ajare' tak re Juan Bautista xuban bautizar re Jesús.
23280  MAT 4:2  Y reja' cuarenta k'ij y cuarenta ak'a' re man viynak-ta, y tak xe'k'ax-yan re k'ij re', c'are' xpa ch'umunic rupan.
23284  MAT 4:6  C'are' re itzel xubij cha re Jesús: Tatorij-ka-avi' vova', rat re yabin che yat Ruc'ajol re Dios. Roma chupan re ruch'abal re Dios re tz'iban can, nubij: Re Dios can xque'rutak re ru-ángeles chin yatquichajij. Y xcatquili'ej pa quik'a', chin quire' man xtasoc-ta avakan chach aboj.
23287  MAT 4:9  Y c'are' re itzel xubij cha re Jesús: Can ronojel re xinc'ut chavach xtoc avichin, vo xa rat xcaxuque' chinoch y naya' nuk'ij.
23291  MAT 4:13  Pero re Jesús man xc'ue-ta chic chupan re aldea rubini'an Nazaret, sino que reja' xa chupan re tenemit rubini'an Capernaum chire' xbec'ue-va, y re jun tenemit re' chuchi' jun lago c'o-va. Re tenemit Capernaum chiquicojol re ca'e' lugar quibini'an Zabulón y Neftalí c'o-va.
23292  MAT 4:14  Re Jesús xapon chupan re jun tenemit re', chin quire' can nibanataj re tz'iban can roma re Isaías rusamajel re Dios re xc'ue' ajuer can, re xbex profeta cha. Y ja quire' nubij re rutz'iban can:
23295  MAT 4:17  Y tak re Jesús xapon pa tenemit Capernaum, can jare' tak xutz'am rutzijosic re ruch'abal re Dios y nubij chique re vinak: Tijalataj re ic'aslen chach re Dios, roma xa can nakaj chic c'o-va-pa re k'ij chin che yixoc pa ruk'a' re Dios, xcha' re Jesús chique.
23296  MAT 4:18  Y jun k'ij tak re Jesús binak chuchi' re lago rubini'an Galilea, xe'rutz'at je ca'e' achi'a' quichak'-qui'. Re jun ja re Simón re nibex chuka' Pedro cha, y re jun chic ja re Andrés. Y reje' je aj-tz'amoy-car, mare' tak niquiya-ka re quiya'l chapabal-car pa ya'.
23297  MAT 4:19  Y jare' tak re Jesús xubij chique: Jo', jo' chuij, y xtinc'ut chivach andex niban chin ye'tz'am vinak chin che ye'tzake' chuij.
23298  MAT 4:20  Re je ca'e' achi'a' re', can jare' xquiya' can re quiya'l chin chapabal-car y xe'ba chij re Jesús.
23299  MAT 4:21  Y c'a ba' c'a que'biyin che', tak re Jesús xe'rutz'at chic je ca'e' achi'a' chuka' quichak'-qui'. Y re je ca'e' achi'a' re', ja re Jacobo y re Juan re je rajc'ual re jun ache rubini'an Zebedeo. Reje' can ja pa canoa ye'samaj-va riq'uin re quirta'. Ye'quic'ajoj re quiya'l chapabal-car. Y xpa re Jesús xe'rayoj chin che ye'ba chij.
23301  MAT 4:23  Y re Jesús ronojel tenemit chin re Galilea xbiyaj-va, ye'rutijoj re vinak riq'uin re ruch'abal re Dios pa tak nema-jay re anche' nitzijos-va re ruch'abal re Dios re nibex sinagoga cha. Y chuka' nutzijoj re utzulaj ch'abal chin re Dios re nich'o chij tak re vinak xque'oc pa ruk'a' re Dios, re nibex evangelio cha. Y can ronojel rach yabil y k'axomal quic'uan re vinak ye'ruc'achojsaj.
23302  MAT 4:24  Re Jesús xapon rutzijol pa tak ronojel tenemit chin re Siria. Y re yava'i' xe'c'am-pa riq'uin re Jesús. Re yava'i' re' man junan-ta rach yabil ndoc chique. Roma jec'o re ye'yavaj re camas nik'axo re quiyabilal. Jec'o ye'yavaj roma ja re itzel tak espíritu je'aconak quiq'uin. Jec'o re c'o ruyabil quijalom y jec'o chuka' re siquirnak qui-cuerpo. Y conojel re yava'i' re' xe'ruc'achojsaj-a.
23303  MAT 4:25  Y re Jesús camas-va je q'uiy vinak re aj-chire' pa tak tenemit chin re Galilea xe'tzake' chij, chuka' re ye'pa pa tak tenemit re jec'o pa Decápolis, re ye'pa pa Jerusalén y re jec'o pa tak nic'aj chic tenemit chire' pa Judea, y chibil chuka' re vinak re ye'pa c'a juc'an chic-apo ruchi' re rakan-ya' Jordán, can conojel c'a re vinak re' can xe'tzake' chij re Jesús.
23304  MAT 5:1  Y tak re Jesús xe'rutz'at che camas je q'uiy vinak re quimalon-qui', jare' tak reja' xjote-a pa rue' re loma, y xtz'uye' c'a-ka. Y c'are' xquimol-apo-qui' re ru-discípulos riq'uin.
23306  MAT 5:3  Otz-ibanoj yex re meba' ivánma chach re Dios, roma can yixoc-va pa ruk'a' re Dios.
23313  MAT 5:10  Yex re camas tijoj-pokonal nik'asaj pa quik'a' nic'aj chic vinak, roma can choj-va re ic'aslen chach re Dios, otz-ibanoj roma can yixc'o chic pa ruk'a' re Dios.
23320  MAT 5:17  Man tinojij che yen ximpa chin che man jun ruk'ij nimban cha re ley chin re Moisés, y man tinojij che can quire' chuka' nimban cha re je'quitz'iban can re achi'a' re je rusamajela' re Dios re xe'cue' ajuer can, re xbex profetas chique. Man chin-ta re' tak ximpa, yen ximpa chin che can nimban re andex ndel-va che tzij re nubij re ley, y chuka' re je'quitz'ibalon can re profetas.
23321  MAT 5:18  Roma can katzij nimbij chiva che ronojel re tz'iban chupan re ley, can xque'banataj-va. Re ruch'ulef y re rocaj xque'q'uis. Pero re je'tz'iban chupan re ley can xque'banataj-va, y man jun cosa re man-ta xtibanataj re xe-ta tal choj quire' xtic'ue' can.
23322  MAT 5:19  Mare' xabanchique vinak re man nrajo-ta nuban re nubij chupan re ley, astapa' jun tzij re can ancha'l che camanak rajkalen, y vo xa can quire' chuka' xtuc'ut chiquivach re nic'aj chic vinak che tiquibana', re nibano quire', xa camanak ruk'ij xtic'ue' chiquicojol re jec'o pa ruk'a' re Dios. Jac'a re vinak re nibano ronojel re nubij chupan re ley y can quire' chuka' xtuc'ut chiquivach re nic'aj chic vinak che tiquibana', reja' can xtic'ue' ruk'ij chiquicojol re jec'o pa ruk'a' re Dios.
23323  MAT 5:20  Yex re nijo' yixoc pa ruk'a' re Dios, can nic'atzin che re ic'aslen más choj que chach re quic'aslen re achi'a' re je'atamayon re ley kachin yoj re yoj israelitas y chach re quic'aslen re achi'a' fariseos. Roma reje' niquinojij che choj re quic'aslen, pero man quire-ta.
23325  MAT 5:22  Pero yen nimbij, che xabanchique vinak astapa' xaxe nipa ruyoval cha jun chic vinak, can nimacun-va y can tiban juzgar. Chuka' re nibin cha jun chic vinak, che manak nic'atzin-va. Re nibin quire', can aj-mac chuka', mare' can ruc'amon che nic'uax chiquivach re achi'a' re pa camon ye'bano juzgar. Y jac'a re nibin nacanic cha jun chic vinak, re nibin quire' xa can yaben chic chupan re k'ak' re c'o chupan re infierno.
23327  MAT 5:24  taya' can re ofrenda chire' anche' c'o-va re altar y can jare' cabiyin riq'uin re jun vinak re', ta'bana' rubiyal re man otz-ta c'o chi'icojol. Y tak c'achojnak chic rubiyal y junan chic ivach riq'uin, c'ajare' catzolaj y taya' re a-ofrenda cha re Dios.
23328  MAT 5:25  Y vo xa c'o jun chiva yex nisujus chiquivach re autoridades roma c'o ruc'as, tucanoj rubanic chin che nuban rubiyal riq'uin re xsujun richin tak je'binak pa cabildo. Pero vo xa man nic'achoj-ta rubiyal re anchok riq'uin c'o-va ruc'as, can ye'bo-va chach re juez, y re juez xtujach-a pa ruk'a' re policía, y re policía nuc'uaj-a, chin no'rtz'apij can pa cárcel.
23332  MAT 5:29  Xa mare' vo xa ja re anak'avach re c'o pan avajquik'a' re nibano chava che yamacun, más otz che nalisaj-a y natorij-a. Roma más otz che manak jun anak'avach, que chach c'o-ta che ca'e' anak'avach, y yaba pan infierno.
23333  MAT 5:30  Chuka' vo xa ja re ak'a' re c'o pan avajquik'a' re nibano chava che yamacun, más otz che nachoy-a y natorij-a. Roma más otz che manak jun ak'a', que chach c'o-ta che ca'e' ak'a', y yaba pan infierno.
23342  MAT 5:39  Pero yen nimbij chiva, che man titzolij ruq'uixel cha re anchique xbano re etzelal chiva. Vo xa c'o jun re xch'ayo avichin, man taya' ruq'uixel cha. Otz che naya' chic jun bey-avi' pa ruk'a' chin yatruch'ay.
23343  MAT 5:40  Y vo xa c'o jun vinak re can nuc'uaj jun chiva yex pa cabildo roma nrajo' numoj-a jun rutziak, re anchok cha niban-va quire' man tupokonaj nuya' can cha, y en lugar che nupokonaj, xa tuya' can chuka' re ruk'u' cha.
23344  MAT 5:41  O vo xa c'o jun chiva yex niban cha roma jun vinak che tuc'uaj-a jun ejka'n jun kilómetro, xa can tiqui'cot tuc'uaj-a re ejka'n re xya-a chij, y man xe-ta re jun kilómetro re xbex cha tuc'uaj-a re ejka'n, xa can tusuju-ri' che nuc'uaj-a re ejka'n ca'e' kilómetro.
23347  MAT 5:44  Pero yen nimbij chiva: Can que'ijo' re itzel yixquitz'at, can tic'utuj cha re Dios che que'rubana' bendecir re vinak re niquirayij itzel tak cosas chivij, xaxe re otz tibana' quiq'uin re itzel quina'oj iviq'uin, y can tibana' orar pa quive' re vinak ye'yok'o ivichin y re vinak re ye'bano ronojel rach etzelal chiva nutzij yen.
23349  MAT 5:46  Roma vo xa yex xaxe re vinak re ye'jovan ivichin re ye'jo', manak rajal-ruq'uixel xtic'ul, roma hasta jun vinak re man choj-ta ruc'aslen nitiquir nuban quire', reja' can nitiquir ye'rajo' xaxe re ye'jovan richin.
23353  MAT 6:2  Tak yex ye'to' re vinak camas je meba', man c'a tilisaj rutzijol, can ancha'l tak nik'ajan jun trompeta re can nic'axax coma conojel vinak. Man tiban quire'. Man tiban ancha'l niquiban re vinak re xa ca'e' quipalaj, can niquilisaj rutzijol pa tak calles y pa tak nema-jay re anche' nitzijos-va re ruch'abal re Dios re nibex sinagoga cha, chin che nitamax che otz re ye'tajin chubanic. Can katzij nimbij che re vinak re ye'bano quire', xaxe che niya' quik'ij coma re vinak, reje' can xquic'ul-yan c'a rajal-ruq'uixel re quibanabal.
23354  MAT 6:3  Y tak yex ye'to' re camas je meba', man c'a titzijoj cha jun chic vinak. Can man jun ndoc-va che nutamaj jun chic vinak re yixtajin chubanic.
23356  MAT 6:5  Tak yex niban orar, man tiban ancha'l niquiban re vinak re xa ca'e' quipalaj. Roma re vinak re' camas niquijo' che ja re anche' jec'o vinak, chire' niquiban-va orar. Re pa tak nema-jay re anche' nitzijos-va re ruch'abal re Dios re nibex sinagoga cha, re pa tak esquinas, xaxe chin que'tz'et. Reje' can ye'pa'e' tak niquiban orar. Y can katzij nimbij chiva, che re vinak re ye'bano quire', xaxe che niya' quik'ij coma re vinak, reje' xa can xquic'ul-yan rajal re quibanabal.
23357  MAT 6:6  Y tak jun chiva yex nuban orar, otz toc pa jay y tutz'apij ru-puerta y c'are' tich'o riq'uin re Rutota' re c'o chila' chicaj. Y astapa' man nutz'at-ta re anchok riq'uin nich'o-va, can rutaman che c'o nic'axan richin. Y re nic'axam-pa richin can nutz'at re man nitz'et-ta coma re vinak y nuya' rajal-ruq'uixel cha. Y re rajal-ruq'uixel re xtuya' cha, can xtitz'et coma re vinak.
23358  MAT 6:7  Yex tak niban orar, man tiban ancha'l niquiban re vinak re man quitaman-ta rach re Dios. Roma reje' camas ye'yaloj tak niquiban orar, y camas ye'quibanala' repetir re mismo ch'abal, reje' niquinojij che xa roma quire' niquiban mare' re Dios can ye'ruc'axaj-pa. Jac'a yex tak niban orar man tiban quire'.
23367  MAT 6:16  Tak yex niban ayuno, man tiban ancha'l niquiban re vinak re xa ca'e' quipalaj, roma reje' can niquiban cha re quipalaj che ye'bison. Can jalatajnak re quitzubal, chin che can niquitz'at re vinak che reje' quitz'amon rubanic ayuno. Y can katzij nimbij chiva, che re quire' ye'bano, xaxe che niya' quik'ij coma re vinak, reje' can xquic'ul-yan c'a re rajal re quibanabal.
23370  MAT 6:19  Man tirayij re biyomal re c'o vova' chach re ruch'ulef, roma re biyomal re c'o vova' xa nichocoper y chuka' xa nipuser, y chuka' jec'o elek'oma' re ye'lek'an richin.
23371  MAT 6:20  Mare' can tirayij re biyomal re anche' man nichocoper-ta y chuka' man nipuser-ta. Re anche' manak elek'oma' ye'lek'an. Can jac'a re biyomal re c'o chila' chicaj tirayij.
23372  MAT 6:21  Roma re ivánma can nic'ue' anche' c'o-va re ibiyomal, roma can jare' re nirayij.
23375  MAT 6:24  Y man jun vinak nibano che je ca'e-ta ru-patrón, roma man nitiquir-ta nisamaj quiq'uin che je ca'e' al mismo tiempo. Roma vo xa nrajo' jun chique re je ca'e' ru-patrón, tiene que nutzelaj re jun chic. Y vo xa nunimaj rutzij re jun, man nitiquir-ta nuban quire' riq'uin re jun chic. Mare' manak modo che jun vinak re can ruyi'on ránma riq'uin re biyomal re nitiquir-ta nuban re nrajo' re Dios.
23377  MAT 6:26  Titz'eta-na-pa' ch'utak chicop c'o quixic' re ye'ba pa cak'ik', reje' man ye'ticon-ta y manak cosecha niquilisaj juna-juna', y manak chuka' cachoch chin niquiyacala' qui-cosecha. Pero reje' ye'va', roma ja re Irta' re c'o chila' chicaj re nitzuku quichin. C'alapa' c'a yex che re Dios man-ta xtuya' ivay, roma yex c'o más ivajkalen que chiquivach re ch'utak chicop c'o quixic' re ye'ba pa cak'ik'. Xa mare' man tinojij más re andex ndoc chiva k'ij-k'ij.
23379  MAT 6:28  ¿Y anchique roma tak can yixe'linak ch'o'j chin nivel itziak? Re Dios nuya' itziak. Xaxe titz'eta' re cotz'e'j quibini'an lirio, re jec'o pa tak k'os. Titz'eta' tak ye'q'uiy. Reje' man ye'samaj-ta, y man ye'quimon-ta chin niquiban quitziak.
23381  MAT 6:30  Roma re Dios ja re cotz'e'j jare' re quitziak nuya' chique re k'ayis re jec'o pak'os. Y astapa' re k'ayis man can-ta niyaloj, roma jun tiempo-oc re jabal nitzu'un, y tak nichakij-ka nich'akex pa k'ak', pero man riq'uin re' re Dios can nuvak-va jabal, y vo xa re Dios nuvak jabal re k'ayis, c'alapa' yex che man-ta xtuya' itziak, astapa' yex man can-ta ibanon confiar-ivi' riq'uin re Dios, pero reja' can nuya-va itziak.
23386  MAT 7:1  Man tiban che ye'tzu' re vinak y c'are' itzel yixch'o chiquij, chin che re Dios man xtuban-ta quire' chiva yex.
23387  MAT 7:2  Roma vo xa xtiban che ye'tzu' re vinak y c'are' itzel yixch'o chiquij, can quire' chuka' xtuban re Dios chiva yex. Can ancha'l rubanic niban yex chique re vinak, can quire' chuka' rubanic xtiban chiva yex.
23389  MAT 7:4  Y chuka' man tabij cha jun vinak: Taya' k'ij chua chin ninlisaj-a re ch'et k'ayis k'atarnak pan avach, y man nana-ta-ka-avi' rat che xa más nem re che' k'atarnak pan avach. Re ejemplo re' ndel che tzij che man tabij cha jun vinak che man chic camacun, tak rat xa c'a yamacun. Man naya-ta-ka pa cuenta re amac. Xa ca'e' apalaj. Nabey tachojmersaj re ac'aslen rat, c'are' otz nato' y nabij cha jun chic vinak che tuchojmersaj re ruc'aslen.
23391  MAT 7:6  Re ruch'abal re Dios y ronojel re camas quijkalen, ancha'l re aboj nibex perlas chique, man tiya' chique re vinak re niquiban ancha'l niquiban re tz'e' y re ak. Roma re chicop re', astapa' camas rajkalen re nuya' jun vinak chique, reje' xa niquixak'ela' rue' y hasta c'o bey ye'yacataj chij re xyi'o-apo chique chin che niquijixc'aj che eyaj.
23396  MAT 7:11  Yex astapa' itzel ina'oj, pero chique re ivajc'ual man jun bey quire' niban. Roma yex ja re otz tak cosas re niya' chique. C'alapa' re Irta' Dios re c'o chila' chicaj, che man-ta nuya-pa re nic'utuj cha. Y ronojel re nuya-pa reja', can je otz-va.
23404  MAT 7:19  Y nojel che' re manak otz quivach niquiya', ye'choy y c'are' ninim quik'ak'al.
23405  MAT 7:20  Mare' can xtitamaj quivach re vinak ye'bapon iviq'uin, xaxe titz'eta' andex rubanic re quic'aslen.
23406  MAT 7:21  Camas je q'uiy vinak re ye'bin ¡Ajaf! ¡Ajaf! chua, pero man conojel-ta chique reje' xque'oc pa ruk'a' re Dios. Roma re xque'oc pa ruk'a' re Dios xaxe re can riq'uin ronojel cánma niquiban re nurayij re Nata' Dios.
23407  MAT 7:22  Y chupan re k'ij tak yen xtimban juzgar pa quive' re vinak, camas je q'uiy re xque'bin chua: ¡Ajaf! ¡Ajaf! xque'cha', yoj pan abe' rat xkatzijoj-va re ruch'abal re Dios, y jec'o je q'uiy vinak re c'o itzel tak espíritu quiq'uin pan abe' rat xe'kalisaj-va y pan abe' chuka' rat xe'kabanala' q'uiy milagros, xque'cha'.
23408  MAT 7:23  Jare' tak yen xtimbij chique: Yen cama-va ntaman-ta ivach, mare' can man ruc'amon-ta che yixc'ue' viq'uin, roma yex xa yix banoy-etzelal, xquincha' chique.
23410  MAT 7:25  Y tak c'achojnak chic re jay, xpa job y re rakan tak ya' xe'beq'uiy-pa y xpa jun cak'ik' camas ruchuk'a' chij re jun jay re', y re jay re' man xtzak-ta roma pa rue' aboj xuban-va-ka.
23412  MAT 7:27  Y tak xpa job, xe'beq'uiy-pa re rakan tak ya' y xpa jun cak'ik' camas ruchuk'a' chij re jun jay re', re jay xtzak y xq'uis.
23414  MAT 7:29  Roma re Jesús tak nuc'ut re ruch'abal re Dios, can ancha'l jun re c'o autoridad pa ruk'a', y man ancha'l-ta-oc re niquic'ut re achi'a' re je'atamayon re ley kachin yoj re yoj israelitas.
23418  MAT 8:4  C'are' re Jesús xubij cha re ache re', che man tatzijoj chique re vinak che xac'achoj, vocame choj cabiyin pa rachoch re Dios chin ta'c'utu-avi' chach re sacerdote, y can taya' re ofrenda re nubij re rutz'iban can re Moisés, y re rutz'iban can re Moisés nubij re nic'atzin re naya' cha re Dios. Chin quire' niquitamaj che yat ch'ajch'oj chic, xcho'x-a.
23421  MAT 8:7  C'are' re Jesús xubij cha re capitán: Jo' y xtinc'achojsaj re ache niyavaj.
23423  MAT 8:9  Yen can ntaman-va che quire' xtibanataj, roma ancha'l nbanon yen can c'o jun re nibano mandar pa nue'. Y chuka' jec'o soldados je'yi'on pa nuk'a' chin nimban mandar pa quive'. Tak nimban mandar pa rue' jun soldado re jec'o pa nuk'a' che tiba, can nibo-va, y tak nimban chic mandar pa rue' jun chique re soldados re jec'o pa nuk'a' che tipa, can nipo-va. Y tak nimban mandar pa rue' re nu-mozo che tubana' jun cosa, can nuban-va, ja nojel re' xubij re capitán cha re Jesús.
23425  MAT 8:11  Y yen nimbij chiva che camas je q'uiy vinak xque'pa pan oriente y quire' chuka' xtiquiban re xque'pa pan occidente, y re vinak re' can quibanon confiar-qui' viq'uin. Reje' xque'tz'uye' riq'uin re Abraham, re Isaac, re Jacob y re nic'aj chic re can jec'o chic pa ruk'a' re Dios.
23426  MAT 8:12  Jac'a re vinak re can banon chique che xque'oc pa ruk'a' re Dios, xa man chic xque'oc-ta, xa xque'lisas can y xque'ch'akex chupan re lugar camas k'oko'm, roma can man xquiban-ta confiar-qui' viq'uin. Y c'aja chire' c'a xtipo-va re ok'ej chiquivach y xtiquikach'ach'ej rocay roma xe'lisas can.
23427  MAT 8:13  C'are' re Jesús xubij-a cha re capitán: Catzolaj cha'vachoch. Roma xanimaj che yen yintiquir ninc'achojsaj re asamajel, can xtibanataj re xarayij, xcha-a cha. Y can jare' xc'achoj re ru-mozo re capitán cha re ruyabil.
23429  MAT 8:15  Xpa reja' xutz'am chuk'a' re ixok y can jare' xc'achoj-a. Re ixok re' xbeyacataj-pa y xutz'am ruyi'ic quivay re Jesús y re je'binak chij.
23431  MAT 8:17  Chin quire' can nibanataj re rubin can re Isaías, re jun rusamajel re Dios re xc'ue' ajuer can, re xbex profeta cha. Re Isaías ja quire' rubin can chij re Jesús: Konojel xe'rulisaj-a re kayabilal, y ja reja' re xc'uan ronojel kak'axomal. Quire' rubin can re Isaías.
23435  MAT 8:21  Can ja chuka' re' tak jun chic re can tzekelbey-va chin re Jesús, xubij-apo cha: Ajaf, yen ninjo' yimba chavij. Pero nabey taya' k'ij chua che c'a timuku-na-a re nata', c'are' xquimba chic chavij.