23219	MAT 1:6	Isaí baquë David iniquë, naa chama-chamaria inish cato. David baquë Salomón iniquë. Urías i-ipaonish ca ahui jahuë jahëhua ini quiha.
23233	MAT 1:20	Jaha tsi jahuë ahui ti ca niahai ca ja shina-shinaniquë. Shinajano tsi quiha ja qui jisiquiniquë Iboba ángel, ja namahai cató no. Jisiquihax José qui ja chaniniquë: —Jisa José, David yamaba chahitaxocobá. Mi ahui ti ca María biti raquëyamahuë. Espíritu Santó tsi ja tohoyayamëquë.
23235	MAT 1:22	Nëcapi-jayamëquë Iboba Chani jatihuahacano iquish na, naa jahuë Chani yoanish cató quënënina.
23240	MAT 2:2	Cahëhax, —¿Jahuënia ni jodioba chama-chamaria, naa cobëna cato? Jahuë huishti no jisyamëquë noba mai xo na. Ja iqui tsi ja qui arahi no joquë ra —i nohiria qui naa tres ca tiisi ca joni bo niquë.
23241	MAT 2:3	Jatsi quiha shina-huëjënatsi chama Herodes niquë nicahax na. Shina-huëjëniquë Jerusalén ca nohiria ri.
23244	MAT 2:6	“Jisa Belén ca nohiria bá. Jodioba maí tsi huëstima tsi xo toa mato oquë ca yaca huëtsa bo. Jama, oquëhuahacaxëhi quiha mato yaca ri. Belén tsi coxëhi quiha chama-chamaria. Noho Israél ca nohiria bo ó bësoxëhi quiha” ii quiha ja quënënina —i Herodes qui jaca niquë.
23248	MAT 2:10	Jatsi ja rani-ranicaniquë, huishti jisi na.
23256	MAT 2:18	“Anomaria iqui quiha Ramá ca pacotsa. Cohuëria xo ja ara-aracanaina ra. Toá tsi jato xocobo quëshpi tsi arahi quiha yoxa bo. Ranihuatimaxëni tsi xo toa jahuë nohiria, jato baquë bo acacani iqui na” tihi tsi ii quiha ja quënënina.
23260	MAT 2:22	Bacaxo tsi quiha Herodes yamaba baquë Arquelaó yonahai ca ja nicaniquë. Jahuë jahëpa ja ratini quiha yonaxëna. Nicahax tsi quiha José raquë-raquëniquë. Toa mai qui ja cacasyamani quiha racaxëna. Jatsi quiha angél yobatëquëniquë ja namahai cató no, Galilea mai qui ja cano.
23270	MAT 3:9	Quiniacaxëcahuë. “Dios xocobo yoi bo xo noa” i ma casmitsa, Abraham yamaba chahitaxocobo ma nori iqui na. Mahitsa tsi xo toa ra. Jaha pi quëëquí tsi naa maxax bo jahuë xocobo yoi manëmati mëtsa xo Dios, jahuë́-na bo iti.
23277	MAT 3:16	Ashima-hacahax tsi quiha jënë quima Jesu tsëquëniquë. Tsëquëjano tsi quiha japëquëniquë naipa. Jatsi nai ax Dios Shina ja qui botëhai ca, naa boto jascaria, Jesú jisniquë.
23294	MAT 4:16	Huëa-huëaria nori ca jisxëqui tsëmo ó ca bësohai ca nohiria bo ra. Rësopaoti basima ca nohiria bo qui huahuaxëhi quiha Huëa nori cato ra” ii quiha ja quënënina.
23295	MAT 4:17	Jaquirëquë Dios Chani yoatí Jesú chitahëhuaniquë: —Mato jocha quima Dios quiri bësocahuë. Jaboqui otocatsi quiha chama-chamaria Dios ra —i nohiria bo qui ja niquë.
23306	MAT 5:3	—Shoma tsi xo toa Dios jabi ja nariscanai ca cahëxëni cabo. Jató-na xo Dios. Jato otoxëhi quiha.
23313	MAT 5:10	‘Shoma tsi xo toa tënëmahacacanaibo jia ca ja acanai quëshpi na. Jató-na xo Dios. Jato otoxëhi quiha.
23315	MAT 5:12	Rani-ranicana, anomaria ca copi mato bax janahacaxëhai quëshpi na. Jabi toca tsi mato rëquë ca Dios Chani yoanish cabo tënëmahacani quiha jato ri.
23322	MAT 5:19	Quënëhacanish cabo ó ca yoba iriama ca pi nicayamahi tsi oquëyamaxëhi quiha toa nohiria ra, Dios otohai cató no. Jasca, “Mahitsa tsi xo toa yoba” i pi nohiria huëtsa qui ja no tsi chama-chamaria Dios qui yoixëhi quiha ja ocahaina. Mana tsi iriamaxëhi quiha toa ocahai cato ra. Jama, Quënëhacanish cabo ó ca yoba bo pi nicahi tsi huëtsa bo pi nicati tiisimahi tsi, oquë-oquëriaxëhi quiha toa nohiria ra, Diós otohai cató no.
23328	MAT 5:25	‘Tsohuëcara pi mato pasomaha-no tsi mëri tsi ja bëta rabënacana. Bamayamacana. Tocacana, gobierno chama bo qui mato ja mëayamano, copihacati. Tocapijano tsi preso qui ma niahacamitsa ra.
23337	MAT 5:34	Jatsi, ë yoahai ca tsi xo naa: Oquë tsi xo toa ma bëpahaina. Jasca, Dios bësojo xo tsi jurar-ayamacana, “Axëquia ra” i nohiria qui ma quë no. Jasca, “Naipá tsi parayamaquia, axëquia ra” i nohiria qui yamacana, ma quëbiquë no. Diós yonahai iti tsi xo toa ra.
23338	MAT 5:35	Jascaria, “Noba maí tsi parayamaquia; axëquia ra” iyamacana, ma quëbiquë no, Ibo Dios mai ja nori iqui na. Jasca, “Jerusalén tsi parayamaquia” iyamacana, noba chama-chamaria yaca ja nori quëshpi na.
23351	MAT 5:48	Jatsi quësotimaxëni ca jabi ma jayati xo, naa mato naipá ca Jahëpá-na jascaria. Tihi tsi xo toa noho yoba ra.
23353	MAT 6:2	Japi noitiria ca nohiria pi mëbiquí tsi no bëpati xo. “Jia tsi xo toa ë acaina ra” iyamacana nohiria bo qui, naa fariseobo jascaria. Anoma quiha. Jabi nohiria bo bësojo xo tsi tocacani quiha pë, nohiria bá jato oquëhuano iquish na. Jatsi shina-bënoyamacana. Copihacacahi quiha, nohiria bá jato oquëhuaquë no. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha ra.
23358	MAT 6:7	Jasca, Dios qui bëhoxhi tsi mahitsa ca chani iroha-irohayamacana. Tocacani quiha Dios cahëyamacanaibo. Jato chani tëtëca iqui tsi Diós jato nicahai ca quëscahuacani quiha.
23363	MAT 6:12	Noba jocha mi shina-bënono, noqui pasomaha jochacanaiba jocha no shina-bënohai jascaria.
23365	MAT 6:14	‘Huëtsa ba jocha pi ma shina-bënono tsi mato jocha ri shina-bënoxëhi quiha Dios ri.
23366	MAT 6:15	Jama, huëtsa ba jocha pi ma shina-bënoyamano tsi mato jocha shina-bënoyamaxëhi quiha Dios ri.
23367	MAT 6:16	‘Samaquí tsi bëmana cohuëria cabo jayamacana, naa paraxëni ca fariseobo jascaria. Bëcohuëhuacani quiha pë, nohiria bá ja samacanai jisno iquish na. Shina-bënoyamacana; jato copi ja bicaquë ra. Mana ca copi biyamacaxëcani quiha.
23374	MAT 6:23	Jama, shina yoi pi jayahi tsi tsëmo ó tsi bohoxëqui mato rë. Jabi mato shina jia ca pi tsëmonano tsi anomaria tsi xo toa tsëmo ra. Tsëmo-tsëmoria tsi xo rë.
23375	MAT 6:24	‘Dos ca chama bo jayatimaxëni tsi xo nohiria ra. Huësti chama qui caxaxëhi quiha; chama huëtsa noijahuanori. Huësti chama bax yonocoriaxëhi quiha; chama huëtsa chahahua-yamajahuanori. Japi, ¿jënahuariahax Dios bax ma yonocona, parata noihi na? Dos ca ibo jayatimaxëni xo mato ra —i jato qui Jesu niquë.
23376	MAT 6:25	Jabi jahuë rabëti bo Jesú yoani tsi xo naa: —Oriquiti yoati tsi shina-huëjëyamacana. Jasca, mato yora sahuëhai ca sahuëti bo shina-huëjëyamacana. ¿Jabi oriquiti oquë ma ni ma bësohaina? Jasca, ¿sahuëti oquë ma ni mato yora?
23378	MAT 6:27	Jasca, ¿jënahuariaxo raca ja bësohai ca año bo joní huinomana, ja shina-huëjëhai cató no ra? Jatsi shina-huëjëyamacana ma bësohai yoati na.
23379	MAT 6:28	‘¿Jëniriahax sahuëti bo shina-huëjëcanai ra? Huasi joa jiaxëni cabo qui tsayacahuë. Yonocoyamacani quiha ra. Jasca, sahuëti bo ayamacani quiha ra.
23380	MAT 6:29	Jama, rico inish ca Salomón yamaba sahuëti oquë-oquëria tsi xo naa joa bo sahuëcanaina iquia.
23382	MAT 6:31	Japi shina-huëjëyamacana. “¿Jahuë pixëhi ni noa rë?” iyamacana. “¿Jënë axëhi ni noa ra?” iyamacana. Jasca, “¿Jahuë sahuëxëhi ni noa rë?” iyamacana.
23383	MAT 6:32	Piti, jënë, sahuëti, tihi cabo shina-huëjëcani quiha Dios cahëyamacanaibo. Jaha quëëriacani quiha. Jama, mato otohi quiha mato Jahëpa, ma narisyamano iquish na.
23384	MAT 6:33	Jatsi mato Chama-chamaria pari shinacana. Jaha ja quëëhai ca jabi jia ca ó quëëcana. Tocapimano tsi naa jahuë huëtsa bo tëquë mato qui axëhi quiha.
23385	MAT 6:34	Japi, shina-huëjëyamacana huëaquë yoati na. Huëaquë tsi tobixëhi quiha noqui yosihai ca jahuë huëtsa bo tonia. Japi jaboqui tsi huëaquë ca noqui yosihai ca jahuë bo yoati no shina-huëjënayamano.
23388	MAT 7:3	Jama, anoma ca mabë xatë bá acai tsayacasqui mato pë, ja qui quësocasquí na. Mato qui bëroria tsi xo toa mabë xatë jocha; bëroma mató-na nori. ¿Jocha yama ni mato pa?
23399	MAT 7:14	Jama, natsëo ca tsi xo toa bëso-bësopaoti mëpihai ca caiti ra. Bëronoma xo toa quinia. Ichariama tsi xo toa ja qui jicocanaibo rë.
23410	MAT 7:25	Poxoyamahi quiha ja aca ca xobo ra. Johi quiha oi-oiria. Baihi quiha jënë. Xotoriahi quiha yoshini. Jahuë xobo pasomaha choshahi quiha. Jama, poxoyamahi quiha jahuë xobo, maxax cacha ja rohahuahacani iqui na.
23412	MAT 7:27	Jatsi johi quiha oi-oiria. Baihi quiha jënë. Xotoriahi quiha yoshini. Xobo pasomaha choshahi quiha rë. Jatsi poxohi quiha. Anomaria tsi xo toa ja poxohaina ra —tihi tsi Jesú yoaniquë tiisimahi na.
23418	MAT 8:4	Jatsi Jesú joni yobaniquë: —Jënipimiha ca huëtsa bo qui yoayamahuë. Bamaxoma tsi arati ibo qui pari mimë jismata. Moisés yoani ca ja qui ahuë tëpas-hacati, mi bahuëhai quëshpi na. Tocapimino tsi jënima mi nori ca cahëcaxëcani quiha nohiria —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë.
23427	MAT 8:13	Jatsi quiha capitán qui Jesu chaniniquë: —Cata. Mi chitimihai iqui tsi jënimaxëhi quiha mi yonati —i capitán qui ja niquë. Jabi toa horá tsi jahuë yonati jënimahua-tapihacani quiha.
23445	MAT 8:31	Jatsi Jesu bënariatsi yoshi bá huaniquë toa yahua jinaya qui ja raahacacano. —Naa joni bo pi jënimahuacasquí tsi toá ca yahua jinaya qui noqui raahuë —iriatsi-jacaniquë.
23456	MAT 9:8	Ratëyoniquë nohiria, Jesú ani ca jisish na. Jatsi Dios oquëhuatsijahuacaniquë, Jesu qui jahuë chama-chamaria Diós ani iqui na.
23462	MAT 9:14	Jatsi ashimanish ca Juan yamabá-na banahuacanaibo Jesu qui bëcaniquë. Bëxo tsi quiha ja nicacaniquë: —Huëstima tsi xo no samahaina ra. Jasca, samariacani quiha fariseobo ri. Jama, mi rabëti bo tsi xo toa samayamahaina pë. ¿Jënihax samayamacahi ni? —i Jesu qui jaca niquë.
23478	MAT 9:30	Jatsi quiha ja taistëquëcaniquë. Jënima jato bëro ini quiha. Jatsi Jesú jato yoba-yobaniquë: —Mato ë jënimahuaha ca yoayamacahuë —iquiina.
23481	MAT 9:33	Jahuë yoshi Jesú tsëcaquë tsi chanitapitsi quiha joni niquë. Jatsi ratëyoniquë nohiria tëquë. —Anomaria tsi xo naa joní acaina ra. Noqui xërëquë ca nëca ca jahuë bo no jisyama-pistiarianiquë ra —i nohiria bo ni quiha Jesu yoati na.
23483	MAT 9:35	Jabi yaca pistia bo, yaca-yacaria bo, tihi cabo qui Jesu shishoniquë, jato catiti xobo xo tsi tiisimahaina. “Nohiria bo otocatsi quiha Dios ra” i ja niquë Chani jia ca yoabonahi na. Jasca, noitiria cabo, iquicanaibo, tihi cabo ja jënimahuaniquë.
23484	MAT 9:36	Jasca, nohiria huëstima ca tsayapama tsi quiha Jesu cohuënaniquë, noitiria ja icani iqui na, naa jahabëso yama ca oveja jascaria. Ja shina-huëjënacanai ca ja cahëni quiha.
23497	MAT 10:11	‘Jabi yaca-yacaria, yaca pistia, tihi cabo qui cahëxo tsi toa xo tsi shinajiaxëni ca joni mëracana. Mërahax jahuë xobo roha tsi chitëcana. Xobo huëtsa qui boyamacana.
23500	MAT 10:14	Jasca pi xobó ca nohiria bá mato joihuacas-yamano tsi jato jisbayacana. Jasca pi yacatá ca nohiria bá mato qui nicacasyamano tsi jato jisbayacana. Jisbaya tsi mato tahë ca cospo toj-tojhacahuë jato jocha jismaxëna. Toca tsi jato qui Dios caxa ma jismaxëti xo.
23504	MAT 10:18	Ea tahëxo tsi prefecto bo, chama-chamaria bo, tihi cabo qui mato bëcaxëcani quiha, naa mato jimibo. Jatsi xaba jayaxëqui mato ra, jato qui chaniti ëa yoati na. Jatsi Dios Chani nicacaxëcani quiha carayanabo ri.
23505	MAT 10:19	Jabi chama bo qui mato jimibá pi mato mëano tsi ma yoati ca yoaxëti ca yoati tsi shina-huëjënayamacana. Toa xaba tsëquëno tsi mato qui acacaxëhi quiha ma yoaxëti cato.
23508	MAT 10:22	Ea tahëhax tsi mato qui caxayocaxëcani quiha nohiria tëquë. Jama, xabahamahacaxëhi quiha jatiroha ca jahuë rëso qui tënë-tënëcanaibo.
23514	MAT 10:28	Jasca, mato acascanaibo qui raquëyamacana. Mato yora bo roha ati mëtsa ca xo, mato shina ati mëtsa jaca nomari. Jama, Dios qui nohiria raquëxëti xo. Ja tsi xo toa tënëtiya qui nohiria raati ibo-iboria, naa yora, shinana, tihi cabo quëyoti mëtsa cato.
23515	MAT 10:29	Jabi mato ó bësohi quiha Dios ra. Jatiroha ca cahëhi quiha. Huësti ca copiriama ca chorobo pi mai qui paquëno tsi ¿cahëyama-yamahi ni mato Jahëpa ra?
23518	MAT 10:32	‘Nohiria bo bësojó pi “Cristó-na xo ëa” i nohiria no tsi noho naipá ca Jahëpa bësojó tsi “Nohó-na xo toa” ixëquia ëa ri.
23519	MAT 10:33	Jama, nohiria bo bësojó pi ëa pasomaha nohiria chanino tsi noho naipá ca Jahëpa qui “Nohó-na ma xo toa” ixëquia ëa ri.
23522	MAT 10:36	Ea tahëhax tsi mato qui caxa-caxariaxëhi quiha mato xobó ca yoi bo ra.
23523	MAT 10:37	‘Ea oquë pi jahuë jahëpa, jahuë jahëhua, tihi cabo noihi tsi nohó-natimaxëni ca xo toa nohiria ra. Jasca, jahuë baquë bo, jahuë jahi bo, tihi cabo pi oquë tsi noihi tsi nohó-natimaxëni ca xo ra.
23534	MAT 11:6	Rani-ranicani quiha ëa chahahuacanaibo ra. Tihi ca tsi yoata —nëa tsi jato qui Jesu nëcaniquë.
23536	MAT 11:8	¿Jahuë jisi ma bocani? ¿Copixëni ca raiti sahuë ca joni jisti ó ma pasoni pa? Toca tsi ja iyamani quiha. Jabi xobo-xoboriá tsi racacani quiha copixëni ca sahuëti jaya cabo.
23541	MAT 11:13	Jabi siri tsi Dios Chani yoahi Juan jonox pari no tsi Quënëhacanish cabá chani-chanipaoniquë Ibo johai ca yoati na.
23544	MAT 11:16	‘¿Jënixëhi ni ëa pë, naa jaboqui bësocanai ca nohiria yoati na? Plazá ca chotëxëni ca xocobo jascaria ca xo rë. I-iquí tsi nëca tsi quënacaqui:
23547	MAT 11:19	Jatsi ë joquë, naa Nohiria Baquë ë nori cato. Ea ti tsi xo oriquihaina. Jasca ëa ti tsi xo toa jënë acaina. Tocahëno tsi ë qui yosacaqui pë. “Oriquitinaxëni, pahëxëni ca tsi xo toa” icaqui. “Tsayacapa, impuesto bicanaibo, jochacanaibo, tihi cabo ya rabënahi quiha pë” ii quiha jatiroha cabo ëa yoati na. Jabi mato qui yoi tsi xo noho jabi, ë acaina, tihi cabo. Jasca, mato qui yoi ini quiha Juan jabi jaa ri pë. Jama, tiisiyoi-canaibo qui jia tsi xo noba jabi bo, no acaina ra —nëa tsi nohiria bo qui Jesu nëcaniquë.
23551	MAT 11:23	¿Japa mato Capernaum yacatá cabá? ¿Nai qui bocascanai pa? ¡Maj! Tënëtiya qui botëxëqui mato ra. Mato yacata ax tsi huëstima ca jisti bo acacaniquë ra; mahitsa rë. Jabi jochahuaxëni ca Sodoma xo pi jasca ca jisti bo acacarohano tsi ja chahahuaquë acaniquë ra. Jato yaca potas-hacayamaquë ani quiha ra.
23555	MAT 11:27	Jatsi, —Chama ë qui noho Jahëpá aniquë ra jahuë bo tëquë yonati. Jabi yama tsi xo toa ëa, naa Dios Baquë-baquëria ca cahëyoihai cato. Noho Jahëpa roha tsi xo toa ëa cahëyoihai cato iquia. Jasca, yama tsi xo toa Jahëpa Dios cahëxëni cato. Jahëpa Dios cahëxëni ca roha ca ëa xo naa, naa jahuë baquë. Jasca, Jahëpa Dios cahëcani quiha chahahuacanaibo ri. Jato qui noho Jahëpa jisiquimaquia, ja cahëcano iquish na.
23565	MAT 12:7	Quënëhacanish cabo pi cahërohahi tsi ë qui, naa anoma ca ayamahai ca qui ma quësoyamaquë aquë ra. “E qui oquë-oquëria tsi xo toa ëa ma noihaina ra, naa ë qui ma acai ca jaca nomari” i Dios ni quiha.
23566	MAT 12:8	Jasca, joiti bari ibo-iboria ca ëa xo naa ra, naa Nohiria Baquë ë nori cato —nëa tsi jodiobo chama bo qui Jesu nëcaniquë.
23572	MAT 12:14	Jatsi jodiobo chama bá jisbayaniquë caxahi na. Joiti barí tsi ja jënimahuani iqui tsi Jesu ja namëcascani quiha. Jabi toca tsi quiha ja shina-shinacaniquë pë, namëti quinia mërahi na.
23584	MAT 12:26	Jasca, Satanás-na maxo pasomaha pi Satanás maxo huëtsa iquinano tsi ¿jënahuariahax jahuë chama naamana?
23590	MAT 12:32	Jabi ëa pasomaha pi nohiria chanino tsi iriama tsi xo toa. Jahuë jocha masaxëhi quiha Dios. Jama, Espíritu Santo pasomaha pi nohiria chanino tsi jahuë jocha masayamaxëhi quiha Dios. Masahaca-timaxëni ca jocha tsi xo toa ra.
23599	MAT 12:41	Jatsi quiniacaxëcahuë. Copiti bari-baririá tsi niixëhi quiha Ninivé ca nohiria bo mato qui quësoxëna. Jato qui Dios Chani Jonás yoaquë tsi quiha jato jocha quima Dios quiri ja bësocani quiha, nicahax na. Jama, jaboqui nëá xo Jonás yamabo oquë cato. Jaha chahahuacas-yamaqui mato pë. Ja tsi xo toa mato qui quësocaxëcani quiha Ninivé ca nohiria bo ra.
23600	MAT 12:42	Jasca, copiti bari-baririá tsi mato qui quësoxëhi quiha yoxa chama ri, naa Saba mai ax jonish cato. ¿Nëama ax ja joyamayamani Salomón yamaba tiisi nicaxëna? Jama, jaboqui nëá xo Salomón yamabo oquë cato. Ja qui nicacasyamaqui mato pë. Ja tsi xo toa mato qui quësoxëhi quiha toa yoxa chama ri —nëa tsi chama bo qui Jesu nëcaniquë.
23601	MAT 12:43	—Jabi joni quima tsëquëhax tsi quiha xabachá tsi co-cohi quiha yoshini, iti huëtsa mërahi na. Joicatsi quiha. Mahitsa mërahax,
23603	MAT 12:45	Jatsi cahi quiha jabë yoshi bo mërahi na. Mëraxo tsi siete ca yoshi oquë ca bëhi quiha ja bëtati. Jatsi pë ja bëta joni qui jicocani quiha yoshi huëtsa bo ri, racaxëna. Japi noiti-noitiria xo toa joni ra. Ja iqui tsi jaboqui oquë tsi xo toa joni yoyo rë. Jabi naa joni jascariaxëhi quiha jaboqui bësocanai ca yoixëni cabo ri. Oquëriaxëhi quiha ma noitihaina ra —nëa tsi quiha Jesu nëcaniquë toá ca nohiria bo qui.
23614	MAT 13:6	Bari tsëquëquë tsi quiha ja mëshahaca-caniquë. Tapo mishni quiha. Ja iqui tsi ja chonicaniquë rë.
23620	MAT 13:12	Japi jia pi ë qui ma nicano tsi anixëhi quiha ma bichi ca tiisi. Cahëyoixëqui mato ra. Jama, naa ma bichi ca tiisi pistia ca bënoxëqui mato, nicariayama-piquí na.
23622	MAT 13:14	Toca tsi jatihuahacaxëhi quiha Isaías yamabá quënënina jato yoati na. Jabi ja yoani ca tsi xo naa: “Cahëyamapistiariacaxëcani quiha, nicaxo na. Jasca, tsaya-tsayapama tsi jabija ca jisyamacaxëcani quiha.
23624	MAT 13:16	‘Jama, shoma xo mato ra. Tsaya-tsayapama tsi jabija ca jisqui mato ra. Jasca jia tsi jabija ca jahuë bo nicahi quiha mato pahoqui.
23625	MAT 13:17	Jatsi ma shina-bënoyamano ra. Jabi ëa ma jisquë. Jasca, noho chani ma nicaquë. Jabi ma jisi ca jisti bo, naa ë acai ca jisti bo ó quëëni quiha huëstima ca Dios Chani yoanish cabo jisxëna. Jasca, ma nicaha ca chani nicati ó ja quëëcani quiha, nicati mëtsama jaca nori —nëa tsi jahuë rabëti bo qui Jesu nëcaniquë.
23629	MAT 13:21	Jama, naamayamahi quiha ja chahahuacanaina rë, tapo yama ca jascaria jaca nori iqui na. Dios Chani pi iqui tsi tënëhi tsi jahari bësotapi-cani quiha pë.
23640	MAT 13:32	Mishni-mishniria tsi xo naa bëro ra. Jama, shinahaquí tsi pistiama tsi xo jahuë jihui ra. Banahaca ca jocohai ca huëtsa bo oquë quiha. Shinahacax jihui manëhi quiha. Jatsi jahuë mëshi bo ó tsi paihi quiha isa bo ra —i Jesu niquë tiisimahi na.
23643	MAT 13:35	Jabi ejemplo bá tsi ja chani-chaniniquë, Dios Chani yoanish cató quënëni ca jatihuaxëna. Jabi Jesu yoati ja yoani tsi xo naa: “Chani bo, naa ejemplo bá tsi nohiria bo qui chanixëhi quiha. Chanihax jonë ca jahuë bo bërohuaxëhi quiha, naa mai nëhohuahacanitiya rohari ca jahuë bo” iquiina.
23657	MAT 13:49	Jabi tocaxëhi quiha xaba rësó no. Bocaxë-cani quiha ángel bo jochahuaxëni cabo catiaxëna. Mëstëxëni ca xërëquë ó ca yoi cabo aquëquëmacaxëcani quiha.
23658	MAT 13:50	Aquëquëmaxo tsi horno chihi qui jato niacaxëcani quiha. Toá tsi xo huëstima ca ara-aracanaina ra. Toá tsi “Erama. Jishopë” icaxëcani quiha tënëhi na —nëa tsi Jesu nëcaniquë.
23667	MAT 14:1	Toatiyá tsi quiha chama-chamaria Herodés nicaniquë Jesu yoati na. Nicahax,
23671	MAT 14:5	Ja iqui tsi Herodés Juan acasniquë. Jama, jodiobo qui ja raquëni quiha “Dios Chani yoati ibo-iboria xo Juan” i nohiria bo ni quëshpi na.
23696	MAT 14:30	Capama tsi quiha yoshi xotoriahai ca ja tsaya-tsayaniquë. Tsayahax ja raquëniquë. Jatsi jëtëquëtsijaniquë ra. Jatsi ja quënaniquë: —Ea mëbihuë, Ibobá —iquiina.
23716	MAT 15:14	Jatsi jato qui shina-huëjëyamacana. Bëco ca rëquëniniti ibo bo ca xo ra. Bëco ca joní pi bëco ca nohiria mëpino tsi naporoquini qui paquëcaxëcani quiha jato tëquëta ra. Jabi toca tsi ca xo —i Jesu niquë jodioba chama bo yoati na.
23721	MAT 15:19	Jasca, nohiria shina ax johi quiha yoi ca shinahai ri. Yoi ca pi shinaquí tsi anoma ca axëhi quiha ra. Shina yoi iqui tsi tobi xo ati ibo bo. Tobi quiha joni huëtsa ahui bichiina. Tobi quiha anoma ca chotahaina, quiahaina, ranimis-haina.
23725	MAT 15:23	Quëbiyamaniquë Jesu nicaxo na. Jatsi quiha ja qui jahuë rabëti bo bëcaniquë. Bëhax, —Naa yoxa raahuë. Jari noqui banahuahi quiha pë. Anoma xo ja pacots-huahaina ra —i Jesu qui jaca niquë.
23734	MAT 15:32	Jatsi quiha jahuë rabëti bo Jesú quënaniquë. —Noitiria tsi xo naa nohiria bo rë. Tres bari no tsi ë bëta-jacaquë. Yama tsi xo ja picanaina rë. Paxnacani quiha ra. Toca tsi jato xobo qui raacasyamaxo ëa ra, ja rësocana-camitsa iqui na —nëa tsi Jesu nëcaniquë jahuë rabëti bo qui.
23744	MAT 16:3	Jasca, “Jopaima xo oi ra” iqui mato baquishmari tsi tsëmoria ca xabaria ca nai jisi na. Jabi nai tsaya-tsayaquí tsi oi johai ca, yota johai ca, tihi cabo cahëriaqui mato ra; jama, mato xërëquë ó ca jënipihai ca cahëyamaqui mato iquia.
23746	MAT 16:5	Jatsi quiha ia rabëquëx ca qui ja shitacaniquë. Shitahax, —Jishopë. Mapari piti no shina-bënoquë rë —i jahuë rabëti bo niquë.
23748	MAT 16:7	Jatsi jato xërëquë tsi chaninatsijacaniquë: —Toca tsi chanihi quiha pë, mapari no shina-bënoha iqui na —iquiina.
23749	MAT 16:8	Jabi ja chaninacanai ca Jesú cahëniquë. Cahëhax ja nëcaniquë: —¿Jënihax joi i-icanai rë, naa ma shina-bënoha ca mapari yoati na? Iriama tsi xo ë qui ma chitimihaina rë.
23759	MAT 16:18	Mi yoaha iqui tsi nicaparihuë. Maxa-maxaria xo mia Pedró. Jabi tocahi quiha mi janë. Mia cacha noho iglesia axëquia. Bëbohacatimaxëni ixëhi quiha ra, naa toa ë qui chitimicaxëcanaibo. Jato bëboyamaxëhi quiha Satanás chama ra.
23761	MAT 16:20	Jatsi jahuë rabëti bo Jesú yobaniquë, nohiria bo Xabahamati Ibo-iboria ja iqui ca ja yoayamacano.