23214	MAT 1:1	Weém, Mateo, ded pah Jesucristo ã jʉmatjidih wã daácna caá. Jesucristo ã nʉowãji ĩ wʉ̃tnadih wã jwíih naóhbipna caá. Ã nʉoji jon jã́tih bóo David wʉ̃t jʉmni ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Caán ã jʉmat pínah jã́tih ã nʉoji Abraham wʉ̃t jʉmnibʉt ãt jʉmʉp wʉt jĩ.
23258	MAT 2:20	“Wébítdih mawíhnitji maátaboó ĩ wʉn beedáh bejep be. Pánihna, caandíh ã íinjĩh Israel baácboó ma nʉmah jwʉ́ʉb bejeé, páant mʉntih”, ãt niijíp wʉt jĩ.
23265	MAT 3:4	Juaníh yégueh chóo camello wʉ̃t jʉmni nʉñʉ́p yoócjĩh nóomnit, ĩ yacni chóo wʉt jĩ. Ã́ih jʉyáát tõp momo jiwi chóo tõp wʉt jĩ. Wʉ̃ʉ́c joowã́dih jeémpnit, belo macdihbʉt ãpĩ́ déebep wʉt jĩ.
23272	MAT 3:11	Wã tʉ́ttimah jʉ̃óhni wã chah wẽpni caá. Páant ã jʉmʉchah jenah joinít, ‘Weém oboh jʉmni caá’, wã niíj jenah joiná caá. Pánihna, ñi yéej chãjatdih cádahnit, tʉ́iniboodíh ñi tʉ́ʉt nʉʉmʉ́chah, yeebdíh wã daabána caá. Páant wã daabáát panihni, caánboó yeebdíh Tʉ́ini Espíritu ã wẽpatdih bʉ́dí ã wʉ̃hbipna caá. Caán ã wẽpat tʉʉ iigát panihnijĩh ñi yéejatdih cáwat pah ã chãjbipna caá, jwʉ́ʉb yéej chãjíhatdih ñi jenah joicát pínah niijná.
23287	MAT 4:9	Pánih jʉ́ʉtnit, nin pah caandíh ãt niijíp wʉt yʉh jĩ: —Wã pebh bódicha caj yoh ñajnit, weemdíh ma weñeé. Páant ma weñechah, nihat nin tʉ́tchina ã jʉmatdihbʉt meémboodíh wã wʉ̃hbipna caá, Jesúsdih ãt niijíp wʉt jĩ.
23297	MAT 4:19	—Weemdíh ñi pej jʉm jʉ̃ʉ́wʉ́. Páant ñi jʉ̃ʉ́wʉ́chah, yeebdíh wã bohébipna caá. Páant wã bohénachah joinít, queejwã́dih ñi bidat pah, cã́acwãboodíh bidnit, wĩ́ih doonádih ñi naóhbipna caá, weemdíh jepahna, wĩ́ihwã ĩ jʉmat pínah niijná, ãt niijíp wʉt jĩ.
23312	MAT 5:9	“Det bitadih míic jʉ̃ihñat tʉ́ʉtcan, tʉ́i biícdih chãjat tʉ́ʉtnitdih Dios ã wẽi enna caá. Pánih wẽi ennit, ‘Wã weh caá’, queétdih ã niijbípna caá.
23314	MAT 5:11	“Wĩ́ihwã ñi jʉmat jíib bita yeebdíh ĩ jʉ̃ihñʉchah, yeejép ĩ chãjachah, ĩ yee naóh yacachah, yeebdíh wẽi ennit, wã teo wáacbipna caá.
23339	MAT 5:36	‘Wã báadhna, wã niiját pah yoobópdih wã chãjbipna caá’, ñi niijíchah, biíc yoobó ã tʉ́ican caá. Diosjeh yeebdíh ã jéih báadhdat tʉ́ʉtna caá. Caanjéh ñíih waó yoócdih jéih baabána, ã jéih jwʉ́ʉb eyana caá. Yeéb ã́ihwã jʉmna, ñíih bácahjĩh niijná yʉhna, ã́ih wʉ̃tjĩh niiját pahjeh mʉntih niijná caá ñi chãjap.
23370	MAT 6:19	“Nin baácboó jʉm jwʉhna, ‘Wĩ́ih pínahjeh caá’, niíj jenah joinít, bií déedih dawá ñi ʉb ámohca bojoó. Nin baácboó jʉmni ã moopáh bejbipna caá. Biíh moópcannidih bitaboó ĩ nʉʉmbípna caá. Pánihna, nin baácdih bóo bií dée bʉʉdní pínahjeh ã jʉmʉchah, caandíh ñi en ñinahca bojoó.
23406	MAT 7:21	“Dawá weemdíh ‘Maá’, niijnít jʉmna yʉhna, jeáboó ĩ jʉibícan niít. Wã íip jeáboó jʉmni ã weñat pínahdih chãjnitjeh ã maáh jʉmʉpna ĩ jʉibíbipna caá.
23417	MAT 8:3	—¡Jʉ́ʉ! Wẽinit meemdíh wã booana caá, caandíh teo jã́hanit, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant Jesús ã niijíchahjeh, ã moopát ãt ñʉʉmáh bejep wʉt jĩ.
23420	MAT 8:6	—Maá, weemdíh ma teo wáacá. Weemdíh teo wʉ̃hni bʉ́dí wʉnna, wĩ́ih mʉʉ́boó ã lajna caá. Ã́ih bácah jwioní ã jʉmʉchah, bʉ́dí tʉbanit, ã jéih bejcan caá, Jesúsdih ãt niijíp wʉt jĩ.
23422	MAT 8:8	—Obohjeéhtih, Maá, wĩ́ih mʉʉná ma bejcah, ã tʉ́imi nacaá. Weem cháh wẽpni ma jʉmʉchah, ‘Wĩ́ih mʉʉdíh ma waád jʉ̃ʉ́wʉ́’, niijní dée nihcan caá. Ma naáwáchahjeh, weemdíh teo wʉ̃hni ã boobipna caá. Wã chah jʉmnit bita maáta weemdíh ĩ wʉtna caá. Weembʉ́t soldadowãdih wʉtni caá. Biícdih ‘Ma bejeé’, wã niijíchah, ãpĩ́ bejna caá. Biíhdih ‘Ma jʉ̃ʉ́wʉ́’, wã niijíchah, ãpĩ́ jʉ̃óhna caá. ‘Nindih ma chãjaá’, wã niijíchah, páant ã chãjna caá. Weém wʉtni jʉmna, meembʉ́t wʉtni ma jʉmatdih wã jéihna caá. Ma wʉtat pahjeh weemdíh teo wʉ̃hni ã boobipna caá, soldadowã ĩ maáh Jesúsdih ãt niijíp wʉt jĩ.
23424	MAT 8:10	Páant ã niijíchah joí wẽinit, Jesús ãjeéh péenitdih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Nin soldadowã ĩ maáh judío nihcan yʉhna, Diosdih ã tʉ́i jenah joiná caá. Caandíh teo wʉ̃hnidih wã booaat pínahdih ãt jéihyep taga. Weemdíh caán ã tʉ́i jenah joyát pah, ded judío biíc yoobó jenah joinídih wã en jwʉhcan caá.
23436	MAT 8:22	—Weemdíh náahcannit wʉnnit panihnit jʉmna, queétboó wʉnnitdih ĩ yoho naáh. Obohjeéhtih, meémboó wãjeéh jʉmni pínah bʉʉ ma jʉ̃ʉ́wʉ́, Jesús caandíh ãt niijíp wʉt yʉh jĩ.
23440	MAT 8:26	Páant ĩ niíj wʉcʉchah, jáanit, Jesús queétdih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —¿Dépanih tigaá bʉ́dí ñi ʉ́ʉm? Weemdíh tʉ́i jenah joiná, ñita ʉ́ʉmcan tagaá, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant niijnít, ñah ñʉhnit, johlit, nolihatdihbʉt jʉ̃ihnit, “Ma yayaá”, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchahjeh, johlit nolihatbʉt biícmantjeh ãt yayáh bejep wʉt jĩ.
23454	MAT 9:6	Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñé, nin baácdih moondíh jéih booanit, ĩ yéej chãjatdihbʉt wã jéih yohna caá. Pánih tibeé Dios weemdíh ã wah deyanap jĩ, cã́acwã ĩ yéejatdih wã yohat pínah niijná. Pánihna, caán wẽpatdih wã bíbohatdih yeéb ñi jéihyat pínah niijná, nin pah wã chãj jʉ́ʉtbipna caá, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant niíj péanit, jéih yoocannidih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —Ma ñah ñʉhʉʉ́. Ma ñajat chóodih ʉbnit, míih mʉʉ́boó ma jwʉ́ʉb bejeé, ãt niijíp wʉt jĩ.
23457	MAT 9:9	Pánih booa péaniji caán mʉʉmánt bac bejnit, Jesús ã bohénitdih ãt jwʉ́ʉb nʉmah jib bejep wʉt jĩ. Pánih bejnit, caanmánt jʉ̃óhnit, weém Mateo pebh ĩ jʉyʉ́p jĩ. Romanowã ĩ maáta ĩ ʉʉ́bát tʉ́ʉtni dinerodih ʉʉ́bh wʉ̃hni wã jʉmʉp jĩ. Pánihna, caán láa wĩ́ih tewat tólihboó wã chʉ́ʉdʉp jĩ. Caanjĩ́h wã chʉ́ʉdʉchah ennit, nin pah weemdíh Jesús ã niijíp jĩ: —Wãjeéh ma pée jʉ̃ʉ́wʉ́, ã niijíp jĩ. Páant ã niijíchah joinítjeh, ñah ñʉhnit, ãjeéh wã bejep jĩ.
23458	MAT 9:10	Tʉ́ttimah, Jesúswãdih wĩ́ih mʉʉ́boó nʉmah jeémédih wã bejep jĩ. Weem páh dawá dinerodih ʉʉ́bh wʉ̃hnitdih, bita “Yeejépwã caá”, ĩ niijnítdihbʉt wã nʉmah jeémép jĩ.
23460	MAT 9:12	Páant ĩ niijíchah joinít, Jesúsboó queét fariseowãdih nin pah ã niíj jepahap jĩ: —Tʉbʉ́p chʉ̃ʉ́hcannit cohnidih ĩpĩ́ bidcan caá. Wʉnnitjeh caá caandíh ĩ bidip. Pánihat pah ‘Weém yéejat wihcanni caá’, niíj jenah joinít, teo wáacni pínahdih ĩpĩ́ bidcan caá. Obohjeéhtih, ‘Wã yéejatdih jĩ́gahnit, wã tʉ́ʉt nʉʉ́míhna caá’, niíj jenah joinít caá teo wáacni pínahdih ĩ bidip. ‘Jwiít yeejépwã caá’, niíj jenah joinítdihjeh teo wáacadih wã jʉ̃ʉ́wʉ́p be, ĩ yéej chãjatdih cádahnit, tʉ́iniboodíh ĩ tʉ́ʉt nʉʉmát pínah niijná. Dios naáwátdih naóh yapani ã niíj daacátjidih yeebdíh jéihyat caá náahap. ‘ “Nʉñʉ́pwãdih ñi mao cáo wʉ̃hatdih weém wã náahcan caá. Obohjeéhtih, bitadih ñi jĩ́gah en teo wáacatdih caá yeebdíh wã náah yacap”, Dios ã niijná caá’, ãt niíj daacáp tajĩ.Caán ded pah ã daacátjidih jéihyat tʉ́ʉt niijná, ñi jwʉ́ʉb bohénaá. Caán ã daacátji pah, jĩ́gah ennit, weém cã́acwãdih teo wáacadih wã jʉ̃ʉ́wʉ́p be, ã niijíp jĩ.
23463	MAT 9:15	—Nin pah caá ã jʉmʉp: Téihya chéoni ã nʉmah jeémpnit biícdih ã jʉm jwʉhʉchah, jĩ́gahcan, ĩpĩ́ tʉ́i wẽi jeémpna caá. Obohjeéhtih, caán téihya chéonidih bita ĩ ʉb bejat tʉ́ttimah, jĩ́gahnit, ĩta jeémp jwʉhcan tagaá. Weém caán téihya chéoni panihni wã jʉmna caá. Pánihat pah tigaá wã bohénit wãjeéh jʉmna, wẽinit, páantjeh ĩ jeémpna caá. Obohjeéhtih, bita weemdíh ĩ ʉb bejat tʉ́ttimah, wã bohénitjeéh wã wihcah, caán láa jĩ́gahnit, ĩ jeémp jwʉhcan niít, Jesús queétdih ã niijíp jĩ.
23466	MAT 9:18	Wĩ́ih mʉʉ́boó páantjeh jwĩ jʉmʉchah, jwiít judíowã jwĩ míic wáacat mʉʉdíh en daonít ĩ maáh ã waád jʉyʉ́p jĩ. Waád jʉinít, Jesús pebh bódicha caj yoh ñajnit, nin pah ã niijíp jĩ: —Wã nʉʉ́m jáantjeh mi wʉnah bejep be. Obohjeéhtih, caántdih ma teo jã́ha booaat tʉ́ʉt niijná, wãjeéh ma jʉ̃ʉ́wʉ́. Páant ma teo jã́hanachah, mi jwʉ́ʉb boobipna caá, Jesúsdih ã niijíp jĩ.
23470	MAT 9:22	Páant mi jʉí tewatdih jéihna, tac pʉ́ʉd ennit, Jesús caántdih nin pah ã niijíp jĩ: —Nʉʉmʉ́, ma weñeé. Weemdíh tʉ́i jenah joinít, ma boona caá, ã niijíp jĩ. Páant ã niijíchahjeh, mit boonap tajĩ.
23478	MAT 9:30	Páant ã niijíchahjeh, ĩ jéih enep jĩ, bʉca. Pánih booanit, Jesús nin pah queétdih ã jwʉ́ʉb niijíp jĩ: —Weém bʉʉtéh yeebdíh wã booaatdih bitadih ñi naóhca bojoó, ã niijíp jĩ.
23489	MAT 10:3	Felipe, Bartolomé, Tomás, weém Mateobʉt jwĩ jʉmʉp jĩ. Weémboó Romanowã ĩ maáta ĩ ʉʉ́bát tʉ́ʉtni dinerodih ʉʉ́bh wʉ̃hni wã jʉmʉp jĩ. Biíh Santiago, Alfeo wʉ̃ʉ́hbʉt ã jʉmʉp jĩ. Tadeo, Lebeo ĩ niíj wʉ̃t bʉ́ʉdhnibʉt ã jʉmʉp jĩ.
23496	MAT 10:10	Wʉh wʉʉ́h, tʉ́ʉt nʉʉmát pínah camisa, zapatos ʉb bejcan, íoh cajat nahdihbʉt ñi ʉb bejca bojoó. Ñi dʉwát chóojeh ñi dʉo béjeé. Ñi bohénit pínahboó yeebdíh ĩ nʉmah jeémpbipna caá. Ñi dʉoní chóo ã moopóchah, queétboó ñi tʉ́ʉt nʉʉmát pínah chóodihbʉt ĩ wʉ̃hbipna caá. Queétdih ñi teo wáacat jíib, páant caá yeebdíh ĩ chãjbipna caá.
23502	MAT 10:16	“¡Weemdíh ñi tʉ́i joyoó! Yeéb ovejawã panihnitdih jiowã́ panihnit pebhboó wã wahna caá. Pánihna, jopwã pah tac behcannit, maiwã pah ñi tʉ́i yap náhninaá.
23504	MAT 10:18	Wĩ́ihwã ñi jʉmat jíib, caán tʉ́tchinadih moón ĩ maáta pebhna, chah wẽpnit maáta pebhnabʉt yeebdíh ĩ ʉb bejbipna caá. Caanná ĩ ʉb bejechah, queét maátadih, judíowã nihcannit maátadihbʉt wĩ́ih tʉ́ini doonádih ñi naóhbipna caá.
23509	MAT 10:23	Wĩ́ih tʉ́ini doonádih ñi naáwát jíib, biíc tʉ́tchidih moón yeebdíh ĩ yéej chãjachah, biíh tʉ́tchina jwei béjnit, caanjĩ́h moondíhbʉt ñi naáwá. Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Nihat Israel baácboó jʉmni tʉ́tchinadih moondíh ñi naóh beedáát pínah jã́tih, weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñé nin baácboó wã jwʉ́ʉb dei jʉ̃óhbipna caá.
23511	MAT 10:25	‘Ded pah weemdíh bohénidih ã yapat pah mʉntih weemdíhbʉt ã yapbipna caá’, jáap jéihnidih niíj jenah joyát caá náahap. Teo wʉ̃hnibʉt ‘Ded pah wã maáhdih ã yapat pah mʉntih weemdíhbʉt ã yapbipna caá’, niíj jenah joyát caá náahap. Obohjeéhtih, ‘Wã maáh chah jʉmna, caandíh yeejép ã yapat pah weémboodíh ã yapcan niít’, niíj jenah joicát caá náahap. Weém mʉʉ́ mínah panihni, yeébboó wã pebh moon pánihnit ñi jʉmna caá. Pánihna, cã́acwã weemdíh ‘Beelzebú caá’, niijná, yeéb wĩ́ihwãdihbʉt biíc yoobó yeejép ĩ niijbípna caá”, Jesús jwiítdih ã niijíp jĩ.
23518	MAT 10:32	“ ‘Weém Jesúíh caá’, ded bitadih ã niijíchah, weembʉ́t caandíh ‘Caán wĩ́ih caá’, wã íip jeáboó jʉmnidih wã niijbípna caá.
23519	MAT 10:33	Obohjeéhtih, ded wĩ́ih jʉmna yʉhna, ‘Weém Jesúíh nihcan caá’, bitadih ã niijíchah, ‘Caán wĩ́ih nihcan caá’, weembʉ́t wã íipdih wã niijbípna caá”, Jesús ã niijíp jĩ.
23531	MAT 11:3	Páant ã wahachah, jwĩ pebh jʉinít, nin pah Jesúsdih ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —Juan jwiítdih nin pah ã niíj ʉʉ́bh joí enat tʉ́ʉtʉp be: ‘ “Wã tʉ́ttimah biíh ã jʉ̃óhbipna caá”, ¿wã niijníji niít meém? ¿Wã niijníji ma nihcah, biíhdih páñat náah niít?’ ã niijíp be, Jesúsdih ĩ niijíp jĩ.
23545	MAT 11:17	‘Jwĩ pelat póoj tíhwichah yʉhna, yeébboó ñi bʉ́ʉdíhcan beé. Wʉnnitdih jwĩ jʉ̃í tíhwichah yʉhna, ñi jʉ̃í wáaquíhcan beé’, ĩ niíj míic jʉ̃ihna caá.
23557	MAT 11:29	Weém biícdih tʉ́i bejnit, wã naáwátdih jenah joinít, ñi wẽi jepahaá. Weém cã́acwãdih jĩ́gah ennit, oboh jʉmni pah queétdih tʉ́i teo wáacni wã jʉmna caá. Páant wã jʉmatdih en yacnit, wã naáwátdih tʉ́i jenah joiná, tʉ́i choonít panihnit ñi jʉmbipna caá.
23561	MAT 12:3	Páant ĩ niijíchah joinít, “Wã bohénit ĩ yap yohcan caá”, niiját tʉ́ʉt niijná, Jesús queét fariseowãdih nin pah ã niíj bóod chʉñʉp jĩ: —Davidji ã pej jʉmnitjĩh nʉʉgʉ́p wʉnna, Dioíh mʉʉná waadnít, sacerdotewã Diosdih ĩ wʉ̃hniji pandih ĩt jeémép wʉt jĩ. Obohjeéhtih, caán pan sacerdotewãjeh ĩ jeémát pínah ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Dios wʉtna, bitadih caán pandih ãt jeémát tʉ́ʉtcap wʉt jĩ. ¿Davidwã páant ĩ chãjatjidih Dios naáwátdih ĩ daácni nʉ́odih ñi bohécannit jĩí? Caán pandih ĩ jeéméchah yʉhna, ‘Ñi tʉ́i chãjcan beé’, Diosboó ãt niijcáp wʉt jĩ. Pánihat pah, bʉʉ nin trigodih ʉ́ʉc jeémpna, wã bohénitbʉt Diosdih ĩ yap yohcan caá.
23587	MAT 12:29	“Nin pahbʉt ã jʉmna caá: Wẽpép newéíh mʉʉná ded nʉʉ́míhna yʉhna, ã jéih waadcán caá. Obohjeéhtih, caandíh chéo péanit, ã́ih bií déedih ã jéih ʉbna caá”, Jesús á niijíp jĩ. Páant niijná, nin pah niíj naóhna ãt chãjap wʉt jĩ: Nemépwã ĩ maáh wẽpép ã jʉmʉchah yʉhna, Jesúsboó caandíh chah wẽpni jʉmna, ã jéih yap yohna caá.
23602	MAT 12:44	Pánih bid jʉicán, ‘Weemdíh ĩ bacaniji mʉʉná wã jwʉ́ʉb bejbipna caá, páant mʉntih’, ã míic niíj jenah joiná caá. Páant niíj jenah joinít, ã jwʉ́ʉb jʉí enechah, ã́ih mʉʉjí tʉ́i tóodh ámohni panihni ã jʉmna caá. Caán cã́acboó ã tʉ́ʉt nʉʉmcáh, ã́ih jẽc páantjeh pãa lajni panihni ã jʉmna caá.
23622	MAT 13:14	Jon jã́tih Isaías ã daacátji pah caá ĩ jʉmʉp. ‘Nin pah caá Dios ã niijíp: “Wã naáwátdih maatápdih joiná yʉhna, caandíh ñi beh joicán niít. Ded pah wã chãjatdih enna yʉhna, ñi beh encan niít.
23623	MAT 13:15	Ded pah wã naáwát, wã chãjatdihbʉt jéihíhcannitjeh ñi jʉmna caá. Pánih jʉmnit, weemdíh joííhcan, ñíih molítdih ñi nem teona caá. Wã chãjatdih eníhcan, ñi quíib ʉ̃ona caá. Páant ñi chãjcan nihna, tʉ́i enna, tʉ́i joiná, tʉ́i beh joinít ñita jʉm tagaá. Pánih tʉ́i beh joinít jʉmna, tʉ́ʉt nʉʉmnít, weemdíh ñita bid tagaá. Páant weemdíh ñi bidichah, ñi yéejatdih yohnit, yeéb iiguípna ñi bejat déedih wãta tʉ́i ʉb tagaá”, Dios ã niijná caá’, Isaías ãt niíj daacáp tajĩ.
23626	MAT 13:18	“Waáh momni naáwátdih beh joyát tʉ́ʉt niijná, nindih wã naáwáchah, ñi tʉ́i joyoó.
23627	MAT 13:19	Wĩ́ih tʉ́ini dooná naóhni waáh momni panihni caá. Biquína joinít namáboó bʉʉg ñájni panihni ĩ jʉmna caá. Caandíh joiná yʉhna, beh joicán, ĩ jepahcan caá. Pánihna, caandíh ĩ joyát tʉ́ttimahbitjeh, nemépboó jʉ̃óhnit, jwébehwã caán tíibnadih ĩ jeémát pahjeh, queét ĩ joyátjidih ã quíib bʉʉdána caá.
23632	MAT 13:24	“Dios ã maáh jʉmat nin pah ã jʉmna caá: Wápchi mínah ã́ih wápchiboó trigodih ã momop yʉh be.
23636	MAT 13:28	‘Weemdíh eníhcanni caandíh ãt momop taga’, ã niíj jepahap be. ‘¿Caán jã́oni yílipdih jwĩ wʉi yóh jĩíh?’ ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp be.
23643	MAT 13:35	Pánih bohéna, Dios naáwátdih naóh yapani nin ã daacátji pahjeh biíc yoobó ãpĩ́ bohénap jĩ: “Nin pah Dios ã niijná caá: ‘Wã jenah joiní naáwátjĩh wã bohébipna caá. Nin baácdih wã chãjat tʉ́ttimah, cã́acwãdih wã naóh jwʉhca naáhdih wã naóhbipna caá’, ã niijná caá”, ãt niíj daacáp tajĩ.
23645	MAT 13:37	Páant jwĩ niijíchah joinít, Jesús nin pah ã niíj jepahap jĩ: —Weém, nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñé, wápchi mínah panihni caá. Weém Dios ã wahni jʉmna, trigodih momni panihni wã jʉmna caá.
23649	MAT 13:41	Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñé, wĩ́ih ángelwãdih nin baácboó wã wahbipna caá, wĩ́ih cã́acwã cãtíh yeejép chãjnit, yéej chãjat tʉ́ʉtnitdihbʉt ĩ ʉb bejat pínah niijná.
23668	MAT 14:2	Pánih joinít, caandíh teo wʉ̃hnitdih nin pah ãt niijíp wʉt yʉh jĩ: “Wã maoniji Juan Daabáni ãt jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óh tagaá. Pánih jwʉ́ʉb booni jʉmna, jwiít cã́acwã jwĩ jéih chãjca naáhdih ãt chãjap taga”, ãt niijíp wʉt jĩ. Jesúsdih “Juan tigaá”, ãt niíj jenah joyóp wʉt yʉh jĩ.
23693	MAT 14:27	Páant jwĩ ʉ́ʉmʉchah ennit, Jesúsboó jwiítdih nin pah ã niijíp jĩ: —¡Weemjéh tigaá! ¡Weemdíh ñi en ʉ́ʉmca bojoó! ã niijíp jĩ.
23724	MAT 15:22	Caanná jwĩ jʉibínachah, caán baácdih bóli Jesús pebh jʉinít, nin pah mi niíj ñaacáp jĩ: —¡David jʉima, Dios ã wahni, weemdíh ma jĩ́gah eneé! ¡Wã nʉʉmdíh nemép jʉmna, caántdih bʉ́dí ã moh yéejana caá! mi niijíp jĩ.
23728	MAT 15:26	—Wébít ĩ jeémát pínahdih ʉbnit, ĩ́ih mʉjjiowã́dih jwĩ wʉ̃hʉchah, ã tʉ́ican caá. Pánihat pah judíowã ĩ jeémát panihnidih biíh baácdih moondíh wã wʉ̃hʉchah, ã tʉ́ican caá, Jesús caántdih ã niijíp jĩ.
23749	MAT 16:8	Páant jwĩ míic niijátdih jéihna, Jesús jwiítdih nin pah ã niíj naáwáp jĩ: —¿Dépanih tigaá pan ã wihcatdih ñi náhni dahwa? ¡Wã wẽpatdih bainíjeh caá ñi jenah joyóp!
23754	MAT 16:13	Pánih chʉ́ʉh jʉibínit, Cesarea Filipo wʉ̃t jʉmni tʉ́tchina bejni namáboó bejnit, Jesús jwiít ã bohénitdih nin pah ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñédih ded pah tigaá bita ĩ niíj? ã niijíp jĩ.
23765	MAT 16:24	Páant niíj péanit, jwiítboodíh nin pah ã niíj naáwáp jĩ: —Ded wĩ́ih jʉmíhna, ã weñat pínahdih chãjcan, wã náahatboodíh chãjat caá náahap. Wĩ́ih ã jʉmat jíib yeejép yapna yʉhna, weemdíh páantjeh cádahcat caá náahap.
23768	MAT 16:27	Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñé wã íip ã yeh iigátjĩh ã́ih ángelwã biícdih nin baácboó jwʉ́ʉb dei jʉ̃óhnit, nihat cã́acwã ded pah ĩ chãjatji jíib wã jíib wʉ̃hbipna caá. Tʉ́i chãjnitjidih wã tʉ́i chãjbipna caá. Obohjeéhtih, tʉ́i chãjcannitjiboodíh wã peéh chãjbipna caá.
23778	MAT 17:9	Tʉ́ttimah, jeemánt dei jʉ̃óhna, Jesús queétdih nin pah ãt niíj wʉtʉp wʉt jĩ: —Bʉtéh ñi enatjidih bitadih ñi naóh jwʉhca bojoó. Weém, nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñé, wʉnniji wã jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wát tʉ́ttimah, caandíh bitadih ñi naáwáchah, ã tʉ́ibipna caá, ãt niijíp wʉt jĩ.
23786	MAT 17:17	Páant ã niijíchah joinít, Jesús nin pah ã niijíp jĩ: —Yeéb yeejépwã weemdíh jenah joicánnit ñi jʉmna caá. ¿Débólih maatápdih tigaá weemdíh tʉ́i jenah joicán, ñi tac bʉʉgábi? Wã pebh caandíh ñi ʉb jʉ̃ʉ́wʉ́, ã niijíp jĩ.
23789	MAT 17:20	—Wã wẽpatdih yeebdíh wã wʉ̃hʉchah yʉhna, caandíh náhnican, weemdíh ñit tʉ́i jenah joicáp taga. Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Mostaza tíbih ã jʉmat pah, yeéb Dios ã wẽpatdih bainíjeh ñi tʉ́i jenah joiná yʉhna, nin pah ñi jéih chãjbipna caá: Nin jeedíh ‘Conboó ma bejeé’, ñi niijíchah, ã bejbipna caá. Pánih tʉ́i jenah joiná, nihatdih ñi jéih chãjna caá.
23791	MAT 17:22	Galilea baácboó Jesús biícdih jwĩ bejechah, caán jwiítdih nin pah ã jwʉ́ʉb niíj naáwáp jĩ: —Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñédih cã́acwã teonit, bitadih ĩ wʉ̃hbipna caá.
23807	MAT 18:11	Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñé, nin baácdih moón yeejép chãjnit, iiguípna bejnit déedih tʉ́i ʉbʉdih wã jʉ̃ʉ́wʉ́p jĩ.
23814	MAT 18:18	“Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Ded ã yéej chãjatdih cádahcat jíib, ‘Meém yéejatdih yohcanni ma jʉmna caá’, yeéb wĩ́ihwã ñi niijíchah, Diosbʉt caandíh biíc yoobó ã niijbípna caá. Ded ‘Wã yéej chãjatdih jĩ́gahnit, wã cádahna caá’, niijnídih ‘Meém yéejatdih yohni ma jʉmna caá’, ñi niijíchah, Diosbʉt caandíh biíc yoobó ã niijbípna caá.
23823	MAT 18:27	Páant ã niíj ʉʉ́bʉ́chah joinít, caandíh jĩ́gah ennit, ‘Weemdíh ma jíib bʉʉdáát ã jʉmʉ naáh’, ã maáh caandíh ã niijíp be.
23824	MAT 18:28	“Páant ã niiját tʉ́ttimah, bʉ́dí jíib bʉʉdánijiboó bac bejnit, biíh caán biícdih ĩ maáhdih teo wʉ̃hnidih ã jwãááp be. Pánih jwãáhnit, caánboodíh bainí ã jíib bʉʉdáátdih íijnit, ã́ih bʉt nahdih jõp teonit, ‘¡Weemdíh ma jíib bʉʉdáátdih waícanjeh ma jíib chãjaá!’ caandíh ã niijíp be.
23825	MAT 18:29	Páant ã niijíchah joinít, caán bainí jíib bʉʉdániboó ã pebh bódicha caj yoh ñajnit, caandíh bʉ́dí ã ʉʉ́bʉ́p yʉh be. ‘Weemdíh jĩ́gah ennit, bainí ma pã́i jwʉhʉʉ́. Meemdíh wã jíib bʉʉdáátdih wã jíib chãj beedábipna caá’, ã niijíp yʉh be.
23845	MAT 19:14	Páant jwĩ jʉ̃ihñʉchah joinít, Jesús jwiítdih nin pah ã niijíp jĩ: —Wébít wã pebh ĩ jʉ̃ʉ́wʉ́ naáh. ‘Ñi bejca bojoó’, queétdih ñi niijcá bojoó. ‘Dios wã maáh caá’, niijnít, queét wébít caá tʉ́i jenah joinít ĩ jʉmʉp. Pánihna, Dios ã maáh jʉmʉpna waadnítboó nit wébít ĩ jenah joyát pah jenah joinít ĩ jʉmna caá, ã niijíp jĩ.
23863	MAT 20:2	Pánih bejnit, jwãáhna, queétdih nin pah ã niijíp be: ‘Wĩ́ih iguíhadih ñi teo wʉ̃hat jíib jwĩpĩ́ jíib chãjat pah yeebdíh wã wʉ̃hbipna caá’, ã niijíp be. Páant ã niijíchah joinít, tewedih ĩ bejep be.
23868	MAT 20:7	‘Jwiítdih tewat wʉtni ã wihcan caá’, ĩ niíj jepahap be. Páant ĩ niijíchah joinít, iguíha mínah queétdih nin pah ã niijíp be: ‘Wĩ́ih iguíhana bejnit, ñi teobi jwʉhʉʉ́’, queétdih ã niijíp be.
23875	MAT 20:14	Ma tewat jíib ʉbnit, ma bejeé. Weém wã náahat pahjeh queét bainí teonitdihbʉt meemdíh wã wʉ̃hat biíc yoobó wã jíib wʉ̃hʉp be.
23876	MAT 20:15	Ded pah wĩ́ih dinerojĩh chãjna, wĩ́ih pínahjeh caá. Weém queét moh yéejnitdih jĩ́gah ennit, bʉ́dí wã jíib wʉ̃hʉchah enna, ¿yeébboó íij niít, páant ñi niijíp?’ iguíha mínah queétdih ã niijíp be.
23884	MAT 20:23	—Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Yeejép wã yapat pah yeebbʉ́t biíc yoobó ñi yapbipna caá. Obohjeéhtih, wãjeéh wʉtnit pínahdih weémboó wã jéih ñíocan caá. Wã íipboó queétdih ãtát ñíwip taga, Jesús queétdih ã niijíp jĩ.
23888	MAT 20:27	Waóhnit jʉmíhna, teo wʉ̃hnit pah jʉmat caá náahap.
23889	MAT 20:28	Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñéboó cã́acwã weemdíh ĩ teo wáacat pínah niijná, nin baácboó wã jʉ̃óhcap jĩ. Obohjeéhtih, cã́acwãdih teo wáacat tʉ́ʉt niijná, queét iiguípna ĩ bejat déedih wʉn wʉ̃hʉdih wã jʉ̃ʉ́wʉ́p be, Jesús ã niijíp jĩ.
23908	MAT 21:13	Pánih ʉb yoh ã́acanit, Jesús nin pah queétdih ã niíj jʉ̃ihñʉp jĩ: —Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: ‘ “Wĩ́ih mʉʉ́ cã́acwã weemdíh ĩ ʉʉ́bát pínah mʉʉ́ caá”, Dios ã niijíp be’, ĩt niíj daacáp tajĩ.Obohjeéhtih, cã́acwã Diosdih ʉʉ́bʉ́dih ĩ jʉyʉ́chah yʉhna, yeébboó queétdih yeenit, nʉʉmná caá ñi chãjap. Pánih nʉʉmnít, Dioíh mʉʉdíh yéejanit, nʉʉmnít ĩ jʉmat pínah mʉʉ́ chãjna caá ñi chãjap, ã niijíp jĩ.
23911	MAT 21:16	Pánih íijnit, Jesúsdih nin pah ĩ niíj jʉ̃ihñʉp jĩ: —Meemdíh páant ĩ niíj ñaacáchah, ¿ma joicán niít? Páant ĩ niijcá bojo naáh, Jesúsdih ĩ niijíp jĩ. —Wã joiná caá. Obohjeéhtih, Davidji Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ã niíj daacátjidih ¿yeébboó ñi bohécannit jĩí? ‘Wébítdih, bita ĩ tʉ́ʉhnitdihbʉt meém ma wẽi naáwát tʉ́ʉtna caá’, Diosdih wẽinit, David ãt niíj daacáp tajĩ, Jesús queétdih ã niíj jʉ̃ihñʉp jĩ.
23919	MAT 21:24	—Yeebdíh wã jwíih ʉʉ́bh joibípna caá. Weemdíh ñi tʉ́i jepahachah, weembʉ́t yeebdíh wã jepahbipna caá.
23923	MAT 21:28	Páant niíj péanit, jwĩ maátadih Jesús nin pah ã jwʉ́ʉb niíj naáwáp jĩ: —Nin wã naáwátdih ¿ded pah ñi niíj jenah joí? Biíc newé chénewã ã weh ĩ jʉmʉp be. Pánihna, biíc yeó jáap ĩ íipboó weép jeñédih, ‘Wʉ̃ʉhʉ́, bʉʉ wĩ́ih iguíhaboó tewedih ma bejeé’, ã niijíp be.
23924	MAT 21:29	‘Wã bejcan caá’, ã niíj jepahap be. Páant niijná yʉhna, jwʉ́ʉb jenah joinít, tewedih ã bejep be.
23925	MAT 21:30	Tʉ́ttimah, ã ʉ́ʉddihbʉt biíc yoobó ã niijíp be. ‘Wã bejmi caá’, ã niíj jepahap yʉh be. Obohjeéhtih, páant niijná yʉhna, ã bejcap be.
23926	MAT 21:31	¿Ded tigaá ã íipdih ã tʉ́i jepah? Jesús queétdih ã niijíp jĩ. —Weép jeñéboó ã tʉ́i jepahap be, queét ĩ niíj jepahap jĩ. —Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Romano maátadih nʉ́o ʉʉ́bh wʉ̃hnit, deoh nah jʉmnit yaádh biícdih yeéb jã́tih Dios ã maáh jʉmatdih ĩ waadná caá.
23932	MAT 21:37	“Tʉ́ttimah, ‘Wã wʉ̃ʉ́hdih caá ĩ jepahmi dée caá’, niijnít, caandíh ã wahap be.
23939	MAT 21:44	Pánihna, weemdíh jepahcannitboó caán jee dáhdih tóoc bʉʉgnít panihnit ĩ jʉmbipna caá. Weemdíh ĩ jepahcatji jíib caán jee dáh ã néehat pah, peéh chãjna, iiguípna Dios queétdih ã wahbipna caá, Jesús ã niijíp jĩ.
23949	MAT 22:8	Pánihat tʉ́ttimah, bita caandíh teo wʉ̃hnitdih nin pah ã niijíp be: ‘Wã wʉ̃ʉ́h ã téihya chéona nʉmah jeémát pínahdih ámoh péanit, cã́acwãdih wã bidichah yʉhna, queét yeejépwã ĩt jepahcap taga.
23965	MAT 22:24	Pánih jenah joinít, nin pah Jesúsdih ĩ niijíp jĩ: —Bohéní, nin pah Moisés ãt niíj bohénap tajĩ: ‘Weép jeñé weh wihcanjeh ã wʉnʉchah, ã ʉ́ʉdboó weép jeñé áajidih jwʉ́ʉb áa jʉmat caá náahap. Pánihna, ã ʉ́ʉdboó áa wih jwʉhcanni jʉmna, éemp wʉnnihdih ã bíboho naáh, ã ʉ́ʉd jeñé báadhda weh pah ĩ weh jʉmat pínah niijná’, jwiítdih Moisés ãt niijíp tajĩ.
23966	MAT 22:25	Biíc weh sietewã ĩ jʉmʉp be. Weép jeñéboó áa jʉm, weh wihcanjeh ã wʉnʉp be. Pánihna, ã ʉ́ʉdboó weép jeñé áajidih ã jwʉ́ʉb áa jʉmʉp yʉh be. Páant áa jʉmat tʉ́ttimah, weép jeñé pahjeh mʉntih, weh wihcanjeh caanbʉ́t ã wʉnʉp be.
23971	MAT 22:30	Wʉnnitji ĩ jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wát tʉ́ttimah, jeáboó jʉmna, ángelwã pah áa wihcannit ĩ jʉmbipna caá.
23973	MAT 22:32	‘Weém Abraham, Isaac, Jacob ĩ Maáh caá’, ãt niíj naáwáp wʉt jĩ. Queét ĩ wʉnat tʉ́ttimah yʉhna, ‘Ĩ Maáh caá’, Dios ãt niijíp wʉt jĩ. ‘Ĩ Maáh caá’, ã niijátjidih joinít, báadhnit ĩ jʉmatdih jwĩ jéihna caá. Dios báadhnitdihjeh maáh ã jʉmna caá. Pánihna, ‘Wʉnnitji ĩ jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃óhcan niít’, niíj jenah joiná, yoobópdih ñi jenah joicán caá, Jesús ã niijíp jĩ.