23240	MAT 2:2	Pánih jʉinít, caanjĩ́h moondíh nin pah ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ: —¿Judíowã ĩ chah maáh pínah dedjĩh tigaá ã cã́ac jʉmat? Yeó aáb jʉ̃ʉ́wʉ́pmant jʉmna, chah iigní cʉ́i ã jáap jígohochah enna, ‘Maáh ã cã́ac jʉmna caá’, jwĩ niíj jéihyep jĩ. Páant ã jígohochah enna, caandíh weñedih jʉ̃óhna caá jwĩ chãjap, cʉ́iwãdih bohénit ĩt niijíp wʉt jĩ.
23242	MAT 2:4	Pánihna, Herodesboó sacerdotewã ĩ maáta, Moisés ã wʉtatjidih bohénitdihbʉt ãt bid wáacap wʉt jĩ. Páant ĩ míic wáac jʉí beedéchah ennit, queétdih nin pah ãt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ: —¿Dedboo tígaá Cristo ã cã́ac jʉmat pínahdih Dios naáwátdih naóh yapanit ĩt niíj daác jĩ? ãt niijíp wʉt jĩ.
23388	MAT 7:3	Nin pah yeéb ñipĩ́ chãjna caá: Ñi déedih bainí quíib becát ã jʉmʉchah, caanbítdih ñi tʉ́i enna caá. Caán bainí oj ã jʉmʉchah yʉhna, ñi enat pah, ñi dée ã yéej chãjatbitdih ñipĩ́ enna caá. Obohjeéhtih, yeebdíh bʉ́dí quíib becát ã jʉmʉchah yʉhna, caandíh ñi encan caá. Caandíh ñi encat pah, bʉ́dí yeejép chãjna yʉhna, ñi enah bojna caá. ¿Dépanih tigaá páant ñi chãj?
23389	MAT 7:4	Yeebdíh bʉ́dí quíib becát panihni ã jʉmʉchah yʉhna, ‘Némé, ma quíib becátdih weémboó meemdíh wã póoj yohbipna caá’, ñipĩ́ niijná caá. Pánihat pah, bʉ́dí yéej chãjnit jʉmna yʉhna, ‘Némé, tʉbit yeejép chãjna caá ma chãjap. Caandíh ma cádahaá’, ñipĩ́ niijná caá. ¿Dépanih tigaá yeéb yeejép chãjnit jʉmna yʉhna, bʉ́dí ñi yéej chãjatdih jenah joicánjeh, bita bainí ĩ yéej chãjatdihjeh ñi jenah joí?
23394	MAT 7:9	“¿Pan dahdih ñi wʉ̃ʉ́h yeebdíh ã ʉʉ́bʉ́chah joinít, jee dáhboodíh caandíh ñita wʉ̃h taniít? Ñita wʉ̃hcan tagaá.
23395	MAT 7:10	¿Queejdíh ã ʉʉ́bʉ́chah, bʉcdih ñita wʉ̃h taniít? Ñita wʉ̃hcan tagaá.
23440	MAT 8:26	Páant ĩ niíj wʉcʉchah, jáanit, Jesús queétdih nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —¿Dépanih tigaá bʉ́dí ñi ʉ́ʉm? Weemdíh tʉ́i jenah joiná, ñita ʉ́ʉmcan tagaá, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant niijnít, ñah ñʉhnit, johlit, nolihatdihbʉt jʉ̃ihnit, “Ma yayaá”, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchahjeh, johlit nolihatbʉt biícmantjeh ãt yayáh bejep wʉt jĩ.
23441	MAT 8:27	Páant ã yapachah, en wʉ́hi bejnit, queétjeh nin pah ĩt míic niijíp wʉt jĩ: —¿Dedé cã́ac tigaá nin? Ã naáwáchahjeh, johlit, nolihatbʉt ã yayáh bejna caá, ĩt niijíp wʉt jĩ.
23443	MAT 8:29	Pánihna, Jesúsdih jwãáh dei jʉibínit, nin pah ĩt niíj ñaacáp wʉt jĩ: —¿Meém Dios wʉ̃ʉ́h, dépanih chãjadih jʉ̃óh tigaá ma chãj? ¿Dios ã peéh chãjat pínah ã jʉdh jwʉhʉchah yʉhna, jã́tih jwiítdih peéh chãjadih jʉ̃óhnit beé ma chãjap? ĩt niijíp wʉt jĩ.
23452	MAT 9:4	Páant ĩ niíj jenah joyátdih jéihnit, nin pah Jesús queétdih ãt niijíp wʉt jĩ: —¿Dépanih tigaá páant yeejép ñi jenah joí?
23459	MAT 9:11	Páant queét biícdih jwĩ jeéméchah ennit, biquína fariseowã jwiít Jesús ã bohénitdih nin pah ĩ niíj jʉ̃ihñʉp jĩ: —¿Dépanih tigaá ñíih bohéni dinerodih ʉʉ́bh wʉ̃hnit, yeejép chãjnit biícdih ã jeémp? ĩ niijíp jĩ.
23462	MAT 9:14	Tʉ́ttimah, Juan Daabáni ã bohénitboó jwĩ pebh jʉinít, nin pah Jesúsdih ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —Jwiít Juan ã bohénit, jwĩ nʉowã ĩ wʉtat pah jwĩpĩ́ jeémp jwʉhcan caá. Fariseowãbʉt biíc yoobó ĩpĩ́ chãjna caá. ¿Dépanih tigaá ma bohénitboó páantjeh ĩ jeémp? Jesúsdih ĩ niijíp jĩ.
23476	MAT 9:28	Páant ĩ niíj ej ñaacáchah, jwiít Jesús biícdih biíh mʉʉ́boó jwĩ waad béjep jĩ. Páant jwĩ waad béjechah, queét jéih encannitbʉt ĩ ñʉʉ́n waád jʉyʉ́p jĩ. Páant ĩ waád jʉyʉ́chah ennit, Jesús queétdih nin pah ã niijíp jĩ: —‘Jwiítdih ã jéih booami nacaá’, ¿weemdíh ñi niíj jenah joí niít? ã niijíp jĩ. —Páant tigaá jwĩ niíj jenah joyóp, caandíh ĩ niíj jepahap jĩ.
23520	MAT 10:34	“¿Ded pah tigaá yeéb weemdíh ñi niíj jenah joí? ‘Ã́ih doonádih joinít, nihat cã́acwã tʉ́i biícdih ĩ jʉmbipna caá’, ¿ñi niíj jenah joí niít? Obohjeéhtih, pánihcan caá. Cã́acwã wã bohéátdih ĩ joyát tʉ́ttimah, biquína wã naáwátdih ĩ tʉ́i wẽi joyóchah, bitaboó caandíh jepahcan, queétdih ĩ en jʉ̃ihbipna caá.
23531	MAT 11:3	Páant ã wahachah, jwĩ pebh jʉinít, nin pah Jesúsdih ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —Juan jwiítdih nin pah ã niíj ʉʉ́bh joí enat tʉ́ʉtʉp be: ‘ “Wã tʉ́ttimah biíh ã jʉ̃óhbipna caá”, ¿wã niijníji niít meém? ¿Wã niijníji ma nihcah, biíhdih páñat náah niít?’ ã niijíp be, Jesúsdih ĩ niijíp jĩ.
23535	MAT 11:7	Páant ã niijíchah joinít, Juandih naáwádih ĩ jwʉ́ʉb bejep jĩ. Páant ĩ jwʉ́ʉb bejechah, Juan ded pah ã jʉmatdih dawá jwĩjeéh péenitdih Jesús nin pah ã niíj naáwáp jĩ: “¿Dedédih enedih bej tigaá ñipĩ́ chãj, mʉʉ́ wihcapboó bejna? ¿Jiwi jeémp yílip déedih johlit ã joh jwejni panihnidih enedih ñi bejnit beé? Obohjeéhtih, Juan pánihcan beé. Det biáboó ĩ naáwáchah yʉhna, caánboó jweéhcanjeh, yoobópdih ãpĩ́ naáwáp wʉt jĩ.
23536	MAT 11:8	Pánih jʉmnidih bidcan, ¿tʉ́ini yégueh dʉonídih enedih ñi bejnit beé? Obohjeéhtih, tʉ́ini yégueh dʉonít maátaíh mʉʉ́boó ĩpĩ́ jʉmna caá. Juanboó queét pah nihcan beé.
23537	MAT 11:9	Pánih jʉmnidihbʉt bidcan, ¿Dios naáwátdih naóh yapanidih enedih bejnit beé ñi chãj? Páant tigaá Juan ã jʉmʉp. Bita naóh yapanit chah ã jʉmna caá.
23551	MAT 11:23	Yeebbʉ́t Capernaum tʉ́tchidih moón, ‘Jwiít chah jʉmnit jwĩ jʉmna caá’, ¿ñi míic niíj jenah joí niít? Páant niíj jenah joiná yʉhna, oboh jʉmnit ñi jʉmbipna caá.Ñíih tʉ́tchidih Dios ã wẽpatjĩh dawá láa wã chãj jʉ́ʉtʉchah yʉhna, yeéb weemdíh ñi jepahcap be. Sodoma tʉ́tchijidih Dios ã wẽpatjĩh páant wã chãj jʉ́ʉtʉchah nihna, caán tʉ́tchidih moón ĩ yéejatdih ĩta cádah tagaá. Páant ĩ cádahachah, caán tʉ́tchi páantjeh ãta jʉm tagaá.
23560	MAT 12:2	Páant jwĩ ʉ́ʉcʉchah enna, jwĩjeéh bejnit fariseowã íijnit, Jesúsdih nin pah ĩ niíj jʉ̃ihñʉp jĩ: —Jwiítdih ma joi jwʉ́hʉʉ́. ¿Dépanih tigaá jwĩ chooát yeó jáapdih yʉhna, ma bohénit ĩ teo? Pánih teona, Dios ã wʉtatdih yap yohna caá ĩ chãjap, ĩ niijíp jĩ.
23561	MAT 12:3	Páant ĩ niijíchah joinít, “Wã bohénit ĩ yap yohcan caá”, niiját tʉ́ʉt niijná, Jesús queét fariseowãdih nin pah ã niíj bóod chʉñʉp jĩ: —Davidji ã pej jʉmnitjĩh nʉʉgʉ́p wʉnna, Dioíh mʉʉná waadnít, sacerdotewã Diosdih ĩ wʉ̃hniji pandih ĩt jeémép wʉt jĩ. Obohjeéhtih, caán pan sacerdotewãjeh ĩ jeémát pínah ãt jʉmʉp wʉt jĩ. Dios wʉtna, bitadih caán pandih ãt jeémát tʉ́ʉtcap wʉt jĩ. ¿Davidwã páant ĩ chãjatjidih Dios naáwátdih ĩ daácni nʉ́odih ñi bohécannit jĩí? Caán pandih ĩ jeéméchah yʉhna, ‘Ñi tʉ́i chãjcan beé’, Diosboó ãt niijcáp wʉt jĩ. Pánihat pah, bʉʉ nin trigodih ʉ́ʉc jeémpna, wã bohénitbʉt Diosdih ĩ yap yohcan caá.
23563	MAT 12:5	Nindihbʉt ñi náhninaá: Dioíh mʉʉ́boó teonit sacerdotewã jwĩ chooát yeó jáapdih ĩpĩ́ choocán caá. Páant ĩ choocán yʉhna, Dios ã wʉtatdih yap yohnit nihcan caá. ¿Páant Moisés ã wʉtatjidih ñi bohécannit jĩí?
23568	MAT 12:10	Caanjĩ́h téihya ágahni ã jʉmʉp jĩ. Pánihna, fariseowãboó Jesúsdih naóh yacat tʉ́ʉt niijná, caandíh nin pah ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Ma jenah joyóchah, jwĩ chooát yeó jáapdih Dios ã booaat tʉ́ʉt niít? ĩ niijíp jĩ.
23569	MAT 12:11	—¿Ñíih oveja íitboó ã bʉʉg yácachah ennit, ñita jwʉ́ʉb ʉbcan taniít?
23585	MAT 12:27	Obohjeéhtih, ‘nemépwãdih bacanit, ĩ maáh ã wẽpatjĩh ã wʉtna caá’, ñi niiját yoobópdih ã jʉmʉchah nihna, ñijeéh jʉmnitboó ¿déhe ã wẽpatjĩh tigaá ĩpĩ́ baca? Páant ĩ bacanachah ennit, ‘Ĩ tʉ́i chãjna caá’, ñipĩ́ niijná caá. Pánihna, weém páant wã bacanachah ennit, ‘Ã tʉ́i chãjcan caá’, ñi jéih niijcán caá.
23606	MAT 12:48	—Ma niiját tʉ́ina caá. Obohjeéhtih, ¿Dedh tigaá wã íin? ¿Det tigaá wã ʉ́ʉdwã? ã niijíp jĩ.
23618	MAT 13:10	Páant ã niiját tʉ́ttimah, jwiít ã bohénit ã bohéátdih beh joicán, ã pebhna jʉibínit, nin pah jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Dépanih tigaá cã́acwãdih bohéna, ma jenah joiní naáwátjĩhjeh mapĩ́ bohé? jwĩ niijíp jĩ.
23659	MAT 13:51	Páant niíj péanit, Jesús jwiítdih nin pah ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Bʉtéh wã bohéátdih ñi beh joinít beé? ã niijíp jĩ. —Jwĩ beh joiná beé, caandíh jwĩ niíj jepahap jĩ.
23662	MAT 13:54	Pánih bejnit, ã behni tʉ́tchina jwĩ jʉibínap jĩ. Caanná jʉibínit, jwiít judíowã jwĩ míic wáacat mʉʉná waadnít, caanjĩ́h jʉmnitdih ã bohénap jĩ. Páant ã bohénachah joiná, joí wʉ́hi bejnit, nin pah ĩ míic niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Dedmant tigaá nin bohéátdih ãt joí? ¿Dépanih tigaá ã tʉ́i jéih beedá? Dios ã wẽpatjĩh jwiít cã́acwã jwĩ chãjca naáhdih ãpĩ́ chãjna caá.
23663	MAT 13:55	¿Nin máa teoni wʉ̃ʉ́h nihcan niít? ¿Ã íin María nihcan niít? ¿Santiago, José, Simón, Judas, ã ʉ́ʉdwã nihcan niít?
23664	MAT 13:56	¿Yad jʉpʉna yaádh nin tʉ́tchidih jwĩjeéh jʉmnit nihcan niít? Pánihna, jwiít jwĩ jʉmat pahjeh jʉmni tigaá ã jʉmʉp. ¿Pánih jʉmna yʉhna, nin bohéátdih dee tígaá ãt joí? ĩ niijíp jĩ.
23697	MAT 14:31	Páant ã niijíchahjeh, ã́ih téihyadih teonit, Jesús caandíh ã wái ñahanap jĩ. —¡Bainíjeh wã wẽpatdih ma jenah joiná caá! ¿Dépanih tigaá weemdíh ma tʉ́i jenah joicán? Pedrodih ã niijíp jĩ.
23704	MAT 15:2	—¿Dépanih tigaá ma bohénitboó jwĩ nʉowã ĩ wʉtatji pah ĩ chãjcan? Jwiít jwĩpĩ́ téih chocat pah, queét ĩ jeémát pínah jã́tih ĩ téih choccan caá, ĩ niijíp yʉh jĩ.
23705	MAT 15:3	Páant ĩ niijíchah joinít, Jesús nin pah queétdih ã niíj ʉʉ́bh joí jwʉ́ʉbanap jĩ: —¿Yeébboó dépanih tigaá Dios ã wʉtatdih jepahcan, jwĩ nʉowã ĩ wʉtatboodíhjeh ñi jepah?
23718	MAT 15:16	—¿Yeebbʉ́t páantjeh ñi beh joi jwʉ́hcan niít?
23735	MAT 15:33	—¿Obohjeéhtih, ninjĩh tʉ́tchi wihcapboó jʉmna, queét dawá ĩ jʉmʉchah, dedboo tígaá ĩ jeémát pínahdih jwĩ jíib chãj bií? Jesúsdih jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
23736	MAT 15:34	—¿Débói pan tigaá ñi bíboh? Jesús ã niijíp jĩ. —Siete pan dahna, daocánni queejwã́bit, páant bóojeh jwĩ bíbohna caá, caandíh jwĩ niíj jepahap jĩ.
23749	MAT 16:8	Páant jwĩ míic niijátdih jéihna, Jesús jwiítdih nin pah ã niíj naáwáp jĩ: —¿Dépanih tigaá pan ã wihcatdih ñi náhni dahwa? ¡Wã wẽpatdih bainíjeh caá ñi jenah joyóp!
23750	MAT 16:9	¿Páantjeh ñi jéih jwʉhcan niít? ¿Cinco mil neoná yaádh biícdih cinco pandihjeh wã pãáátjidih ñi náhnican niít? ¿Ĩ jʉdh jeémpni doce wʉhna ñi ʉb yac yáwaatjidihbʉt ñi náhnican niít?
23751	MAT 16:10	¿Bʉʉ siete pandih dajnit, cuatro mil neoná yaádh biícdih wã wʉ̃hatdihbʉt ñi náhnican niít? ¿Débói wʉhnadih ñi yáwaatdih ñi náhnican niít?
23752	MAT 16:11	Pánihna, ‘pan paáát’, wã niijíchah, ¿dépanih tigaá ñi beh joicán? Páant niijná, pan yoobátdih niijná wã chãjcan caá. Fariseowã, saduceowãbʉt ĩ bohéát pan paáát panihni ã jʉmʉchah, ñi tʉ́i chãja chaáh. Ĩ bohéát yeebdíh ã tobohna caá, ã niijíp jĩ.
23754	MAT 16:13	Pánih chʉ́ʉh jʉibínit, Cesarea Filipo wʉ̃t jʉmni tʉ́tchina bejni namáboó bejnit, Jesús jwiít ã bohénitdih nin pah ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Weém nihat cã́acwã ʉ́ʉd jeñédih ded pah tigaá bita ĩ niíj? ã niijíp jĩ.
23756	MAT 16:15	—Queét páant ĩ niijíchah, ¿yeébboó ded pah tigaá ñi niíj jenah joí? jwiítdih ã niijíp jĩ.
23779	MAT 17:10	Páant ã niijíchah joinít, queét biíc peihcannit caandíh nin pah ĩt niíj ʉʉ́bh joí enep wʉt jĩ: —‘Dios ã wahni, ã jʉ̃ʉ́wát pínah jã́tih, Elíasboó ã jʉ̃óhbipna caá’, Moisés ã wʉtatjidih bohénit ĩpĩ́ niíj bohéna caá. ¿Dépah niíjíh tigaá queét páant ĩ niíj? ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ.
23786	MAT 17:17	Páant ã niijíchah joinít, Jesús nin pah ã niijíp jĩ: —Yeéb yeejépwã weemdíh jenah joicánnit ñi jʉmna caá. ¿Débólih maatápdih tigaá weemdíh tʉ́i jenah joicán, ñi tac bʉʉgábi? Wã pebh caandíh ñi ʉb jʉ̃ʉ́wʉ́, ã niijíp jĩ.
23788	MAT 17:19	Páant ã yapat tʉ́ttimah, jwiít ã bohénit míicjeh jʉmna, Jesúsdih nin pah jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Dépanih tigaá jwiítboó caán nemépdih jwĩ wʉtʉchah yʉhna, ãt baccan? jwĩ niijíp jĩ.
23793	MAT 17:24	Capernaum tʉ́tchina jwĩ jʉibínachah, Dioíh mʉʉdíh ĩ en dawát jíib ʉbnitboó Pedro pebhna jʉibínit, caandíh nin pah ĩt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ: —¿Yeebdíh bohéniboó Dioíh mʉʉdíh en dawát jíib pínahdih ã jíib chãjcan niít? ĩt niijíp wʉt jĩ.
23794	MAT 17:25	—Ã jíib chãjbipna caá, Pedro ãt niíj jepahap wʉt jĩ. Páant ã niiját tʉ́ttimah, jwĩ jʉmni mʉʉná Pedro ã waadáchah, Jesúsboó caandíh nin pah ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Simón, dépah tigaá ma niíj jenah joí? ¿Nin baácdih moón ĩ maáta detboodíh tigaá ĩ jíib ʉb, ma jenah joyóchah? ¿Ĩ́ih baácdih moondíh niít? ¿Biíh baácdih moónboodíh niít ĩ jíib ʉbʉp, ma jenah joyóchah? Pedrodih ã niijíp jĩ.
23797	MAT 18:1	Caán láa jwiít ã bohénit Jesús pebh jʉibínit, nin pah caandíh jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Dios ã maáh jʉmʉpboó jwĩjeéh jʉmni déhe tigaá jwĩ maáh panihni ã jʉmbi? jwĩ niijíp jĩ.
23808	MAT 18:12	Queét iiguípna bejnit, bʉʉdnít ovejawã panihnit ĩ jʉmna caá. Pánihnit ĩ jʉmʉchah, nin wã naáwátdih ñi tʉ́i jenah joyoó: Cien ovejawãdih bíbohni biíc oveja ã bʉʉdʉ́chah ennit, ¿ded pah tigaá ã chãjbi, yeéb ñi jenah joyóchah? Bita noventa y nueve ovejawãdih ĩ jeémát yílip jʉmʉpboó jwejnit, caán bʉʉdnídih bididih ã bejbipna caá.
23817	MAT 18:21	Páant Jesús ã niijíchah joiníji Pedro ã pebh jʉibínit, nin pah caandíh ã niijíp jĩ: —¿Maá, wã dée dawá láa weemdíh ã yéej chãjachah, débói láa tigaá caán ã yéej chãjatdih wã íij cádahbi? ¿Siete láa cádahat ã náah niít? ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
23834	MAT 19:3	Páant jwĩ bejechah, jwiítdih jwãáhnit, biquína fariseowã nin pah Jesúsdih ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ, ded pah ã jepahachah joinít, caandíh naóh yacat tʉ́ʉt niijná: —¿Jwĩ weha mána yaádhdih jwĩ yohochah, ãta tʉ́i taniít? ¿Dios ã wʉtatboó páant niít ã chãjat tʉ́ʉtʉp, ma jenah joyóchah? ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
23835	MAT 19:4	—¿Moisés nin pah ã niíj daacátjidih ñi bohé jwʉhcannit jĩí? ‘Dios biíhmah nin baácdih chãjni newé yaddihbʉt ãt chãjap wʉt jĩ’, ãt niíj daacáp tajĩ.
23836	MAT 19:5	Páant niíj daácnit, nin pahbʉt ãt jwʉ́ʉb niíj daacáp tajĩ: ‘Páant ã chãjachah, newé ã mánadih cádahnit, yadjĩh biícdih ã jʉmbipna caá. Pánih jʉmna, queét chénewã jʉmna yʉhna, biíc bácah panihnit caá ĩ jʉmʉp’, ãt niíj daacáp tajĩ.¿Páant ã niíj daacátjidih ñi bohé jwʉhcannit jĩí?
23838	MAT 19:7	Páant ã niijíchah joinít, queét fariseowã nin pah ĩ jwʉ́ʉb niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ, páant mʉntih: —Meém páant ma niijíchah yʉhna, Moisésjeh nin pah ãt niíj daacáp tajĩ: ‘Majeéh bólidih yohíhna, “Meém ma tʉ́icat enna, meemdíh wã yohna caá”, niíj daácnit, caántdih ñi wʉ̃hʉʉ́. Páant niíj daác wʉ̃hnit, majeéh bólidih ma yohochah, ã tʉ́ina caá’, Moisés ãt niíj daacáp tajĩ. ¿Páant ma niijíchah yʉhna, Moisésboó dépanih tigaá páant ãt niíj daácji? ĩ niijíp yʉh jĩ.
23847	MAT 19:16	Páant jwiítdih ã nʉmah bejechah, biíc newé Jesús pebh jʉinít, nin pah caandíh ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Bohéní, páantjeh Diosjeéh jʉmíhna, ded pah tigaá tʉ́inidih wã chãjbi? ã niijíp jĩ.
23848	MAT 19:17	—¿Dépanih tigaá tʉ́i chãjat pínahdih weemdíh ma ʉʉ́bh joí? Diosjeh caá tʉ́ini. Páantjeh Diosjeéh jʉmíhna, ã wʉtat pah ma chãjaá, caandíh Jesús ã niíj jepahap jĩ.
23849	MAT 19:18	—¿Ded wʉtatdih niij tígaá ma chãj? ã niíj jwʉ́ʉb ʉʉ́bh joyóp jĩ. —Cã́acwãdih ma mao yohca bojoó. Ma áa nihcannijĩh ma yéej chãjca bojoó. Ma nʉʉmcá bojoó.Ma yeeca bojoó.
23851	MAT 19:20	—Caán wʉtatdih weém wãpĩ́ yap yohcan caá. ¿Diosjeéh tʉ́i jʉmat tʉ́ʉt niijná, ded panihat tigaá weemdíh páantjeh ã jʉdh? Jesúsdih ã jwʉ́ʉb niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
23858	MAT 19:27	Páant ã niijíchah joinít, Pedroboó caandíh nin pah ã niijíp jĩ: —Maá, weemdíh ma joi jwʉ́hʉʉ́. Majeéh péeat tʉ́ʉt niijná, jwiítboó nihatdih jwĩ cádahap jĩ. ¿Páant jwĩ chãjat jíib, dedédih tigaá jwiítdih ma wʉ̃hbi? ã niijíp jĩ.
23882	MAT 20:21	Páant mi bódicha caj yoh ñajachah ennit, Jesús nin pah ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Ded pah wã chãjatdih tigaá ma náah? ã niijíp jĩ. —Maáh waadná, nit chénat pah wã weh meém biícdih ĩ wʉtat pínah niijná, biíc ma jéihyepmant bóo bʉwámant, biíhdih wáyámant bóo bʉwámant ma chʉ́ʉdat tʉ́ʉtʉ́, mi niijíp jĩ.
23883	MAT 20:22	—Ded pah ñi ʉʉ́bátdih ñi jéihcan caá. Ded wã maáh jʉmʉpboó jʉmíhni, weemdíh yeejép ã yapat pínah, biíc yoobó caandíhbʉt ã yapachah yʉhna, weemdíh cádahcat caá náahap. Pánih cádahcan, wã maáh jʉmʉpboó wãjeéh ã wʉtbipna caá. ¿Yeebdíhbʉt páant yeejép ã yapachah yʉhna, ñi cádahbican naniít? mi wehdih Jesús ã niijíp jĩ. —Jwĩ cádahcan niít, ĩ niíj jepahap jĩ.
23893	MAT 20:32	Páant ĩ niíj ñaacáchah joinít, Jesús chão ñʉ́h, ã pebhna jʉ̃ʉ́wát tʉ́ʉtnit, queétdih nin pah ã niijíp jĩ: —¿Ded pah wã chãjatdih tigaá ñi náah? ã niijíp jĩ.
23905	MAT 21:10	Pánih bejnit, Jerusalén tʉ́tchina jwĩ waadáchah, caanjĩ́h jʉmnitboó en wʉ́hi bejnit, nin pah ĩ niíj míic ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Nin déhe tigaá? ĩ niijíp jĩ.
23911	MAT 21:16	Pánih íijnit, Jesúsdih nin pah ĩ niíj jʉ̃ihñʉp jĩ: —Meemdíh páant ĩ niíj ñaacáchah, ¿ma joicán niít? Páant ĩ niijcá bojo naáh, Jesúsdih ĩ niijíp jĩ. —Wã joiná caá. Obohjeéhtih, Davidji Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ã niíj daacátjidih ¿yeébboó ñi bohécannit jĩí? ‘Wébítdih, bita ĩ tʉ́ʉhnitdihbʉt meém ma wẽi naáwát tʉ́ʉtna caá’, Diosdih wẽinit, David ãt niíj daacáp tajĩ, Jesús queétdih ã niíj jʉ̃ihñʉp jĩ.
23915	MAT 21:20	Páant ã wʉnʉchah ennit, jwiít ã bohénitboó jwĩ en wʉ́hi bejep jĩ. —¿Dépanih tigaá waícanjeh ã wʉnah bej? Jesúsdih jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
23918	MAT 21:23	Pánih bejna, Jerusalén tʉ́tchina jʉibí, Dioíh mʉʉdíh waad béjnit, Jesús cã́acwãdih ã jwʉ́ʉb bohénap jĩ. Páant ã bohéát pónih, sacerdotewã ĩ maáta, jwiít judíowã jwĩ maátabʉt ã pebh jʉinít, nin pah caandíh ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Deíh wẽpatjĩh tibeé jwíin páant ma chãj? ¿Déhe tibeé meemdíh páant ã wʉt? ĩ niijíp jĩ.
23920	MAT 21:25	Juan Daabánidih ¿déhe tigaá ãt wʉtji? ñi jenah joyóchah. ¿Dios ãt wʉtjican taniít? ¿Cã́acwãboó niít caandíh ĩt daabáát tʉ́ʉtjip? yeéb ñi jenah joyóchah, Jesús queétdih ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ. Páant ã niíj ʉʉ́bh joyóchah joinít, queétjeh nin pah ĩt míic niijíp wʉt jĩ: “¿Ded pah tigaá jwĩ niíj jepahbi? ‘Dios caá Juandih ãt wʉtjip taga’, jwĩ niijíchah, ‘Páant ã jʉmʉchah yʉhna, ¿dépanih tijĩí caandíh ñi jepahcan?’ jwiítdih ã niíj jʉ̃ihbipna caá.
23923	MAT 21:28	Páant niíj péanit, jwĩ maátadih Jesús nin pah ã jwʉ́ʉb niíj naáwáp jĩ: —Nin wã naáwátdih ¿ded pah ñi niíj jenah joí? Biíc newé chénewã ã weh ĩ jʉmʉp be. Pánihna, biíc yeó jáap ĩ íipboó weép jeñédih, ‘Wʉ̃ʉhʉ́, bʉʉ wĩ́ih iguíhaboó tewedih ma bejeé’, ã niijíp be.
23926	MAT 21:31	¿Ded tigaá ã íipdih ã tʉ́i jepah? Jesús queétdih ã niijíp jĩ. —Weép jeñéboó ã tʉ́i jepahap be, queét ĩ niíj jepahap jĩ. —Yoobópdih yeebdíh wã naóhna caá. Romano maátadih nʉ́o ʉʉ́bh wʉ̃hnit, deoh nah jʉmnit yaádh biícdih yeéb jã́tih Dios ã maáh jʉmatdih ĩ waadná caá.
23937	MAT 21:42	Páant ĩ niijíchah joinít, Jesús nin pah ã jwʉ́ʉb niijíp jĩ: —Dios naáwátdih naóh yapani nin pah ã niíj daacátjidih ¿yeébboó ñi bohécannit beé? ‘Mʉʉ́ teonit tʉ́ini jee dáhnadih ñíonit, ĩ náahcanni dahdih ĩ yohop yʉh be. Obohjeéhtih, queét ĩ yohni dahdihjeh tigaá Dios ã ñíwip. Caandíh ñíonit, ã́ih mʉʉ pánihnidih chãjna, caán mʉʉdíh ã tʉ́i jenah enat tʉ́ʉt niijná, choójboó caan dáhdih ã jwíih jwejep be. Caán jee pánihni Dios ã wahni pínah tigaá. Páant ã chãjachah ennit, jwiítboó caandíh bʉ́dí jwĩ wẽina caá’, ãt niíj daacáp tajĩ.
23958	MAT 22:17	Páant yoobópdih naóhni jʉmna, ded pah ma jenah joyátdih jwiítdih ma naáwá. ¿Roma baácdih moón ĩ maáh César ã ʉʉ́bát tʉ́ʉtni nʉ́odih caandíh jwĩ wʉ̃hʉchah, ã tʉ́i niít? ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp yʉh jĩ.
23959	MAT 22:18	Páant ĩ niíj ʉʉ́bh joyóchah, ĩ yeeatdih jéihnit, nin pah queétdih ã niíj ʉʉ́bh joí jwʉ́ʉbanap jĩ: —Yeéb yeenit, ¿dépanih tigaá weemdíh mácah ñi jepahat tʉ́ʉt?
23961	MAT 22:20	—¿Caán jʉ́dʉdih deíh móot, deíh wʉ̃t tigaá ã jʉm? queétdih ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
23969	MAT 22:28	Pánihna, queét nihat ĩ áa jʉmnihji, nihat cã́acwã ĩ jwʉ́ʉb boo pʉd jʉ̃ʉ́wʉ́chah, ¿ded áa tigaá mi yoób jʉmbi? Jesúsdih ĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
23972	MAT 22:31	Obohjeéhtih, wʉnnitji ĩ boo pʉd jʉ̃ʉ́wát pínahdih yeéb ñi jéihyatdih náah yacna, nin pah wã naóhna caá. ¿Moisésdih Dios nin pah ã niijátjidih ñi encannit jĩí?
23977	MAT 22:36	—¿Bohéní, Dios jwiítdih ã wʉtat deddih tigaá chah jenah joyát náah? ã niijíp jĩ.
23983	MAT 22:42	—¿Dios ã wahni Cristodih ded pah tigaá ñi jenah joí? ¿Ded jʉima tigaá? queétdih ã niijíp jĩ. —David jʉima caá, ĩ niíj jepahap jĩ.
23984	MAT 22:43	—Páant ã jʉmʉchah yʉhna, ¿Dépanih tigaá Tʉ́ini Espíritu nin pah caandíh ã naáwát tʉ́ʉtʉchah, Davidjiboó caandíh ‘Maá’, ãt niijí?
23986	MAT 22:45	Páant niíj daácnit, Davidji Cristodih ‘Maá’, ãt niijíp wʉt jĩ. Páant ã niijíchah yʉhna, ¿dépanih tigaá Cristo David jʉima ãt jʉmji? Jesús queétdih ã niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ.
24004	MAT 23:17	¡Yeéb jenah joicánnit, jéih encannit panihnit ñi jʉmna caá! ¿Ded tigaá chah ã jʉm? ¿Dioíh mʉʉ́ chah niít? ¿Caán mʉʉ́ diítboó jʉmni oroboó niít chah ã jʉmʉp? Caán mʉʉ́ diítboó oro jʉmna, Dioíh caá ã jʉmʉp. Obohjeéhtih, biíh pebhboó jʉmna, Dioíh ãta nihcan taga. Pánihna, oro chah Dioíh mʉʉ́ ã jʉmna caá.
24006	MAT 23:19	¡Yeéb jéih encannit panihnit ñi jʉmna caá! ¿Ded tigaá chah ã jʉm? ¿Diosdih cáo wʉ̃hni niít chah ã jʉm? ¿Caán ñi cáagat naá niít chah ã jʉm? Caán naajíh ñi cáagna, Diosdih ñi wʉ̃hʉchah, ã́ih pínah caá. Biáboó ñi cáagachah nihna, Diosdih ñi wʉ̃hni ãta nihcan tagaá. Pánihna, caán ñi cáagat naá caá chah ã jʉmʉp.
24029	MAT 24:3	Páant niíj míic wéhe bejna, Olivo jeená bejni namáboó bejna jwĩ chãjap jĩ. Pánih bejna, caán jeená pʉ́ʉh laáb jʉibínit, Jesús ã chʉ́ʉdʉp jĩ. Páant ã chʉ́ʉdʉchah ennit, jwiítboó ã pebh jʉibínit, nin pah caandíh jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —Maá, jwiítdih ma naáwá. ¿Débólih tigaá ma niiját pah ã yapbi? ¿Meém ma jwʉ́ʉb dei jʉ̃ʉ́wát pínah jã́tih, péeni yeó jáap jã́tihbʉt ded pah ã jwíih yapachah tigaá jwĩ enbi? jwĩ niijíp jĩ.
24103	MAT 25:26	‘Meém yeejép tewíhcanni ma jʉmna caá. Weemjéh teocan, bitadih wʉtnitjeh ĩ tewat jíib wã bíbohatdih ¿ma jéihnit beé?
24114	MAT 25:37	Páant wã niíj naáwáchah joinít, queét weemdíh nin pah ĩ niíj ʉʉ́bh joibípna caá: ‘¿Maá, débólih tijĩí meém ma nʉʉgʉ́p wʉnʉchah, jeémát jwĩ wʉ̃h? ¿Débólih tijĩí meemdíh ã taca jootóchah, babhbat jwĩ wʉ̃h?
24115	MAT 25:38	¿Débólih tijĩí meemdíh beh encan yʉhna, jwĩ tʉ́i wẽi jwãáh? ¿Débólih tijĩí yégueh ma wihcah enna, jwĩ yégueh yac?
24131	MAT 26:8	Páant mi pʉhwʉchah ennit, jwiít ã bohénitboó jwĩ íijip jĩ. Pánih íijnit, nin pah jwiítjeh jwĩ míic niijíp jĩ: —¿Dépanih tigaá nint chej jʉmni yíi bʉ́dí jíib jʉmnidih páant mi pʉoh peét?
24133	MAT 26:10	Páant jwĩ míic niijíchah joinít, Jesús jwiítdih nin pah ã niíj naáwáp jĩ: —¿Dépanih tigaá caántdih páant ñi niíj jʉ̃ih? Weemdíh caántboó mi tʉ́i chãjna caá.
24138	MAT 26:15	—Jesús pebhna yeebdíh wã dʉó wáyat pínah jíib ¿débóo ñi wʉ̃hbi? ãt niijíp wʉt jĩ. —Páant jwiítdih ma dʉó wáyachah, treinta platajĩh ĩ chãjniji jʉ́dʉnadih jwĩ wʉ̃hbipna caá, wẽinit, ĩt niijíp wʉt jĩ. Páant niijnít, Judasdih ĩt jíib chãjap wʉt jĩ.
24140	MAT 26:17	Paacánni pandih jwĩ jeémát yeó jáapna jwíih waadní yeó jáapdih jwiít Jesúsdih nin pah jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Ded mʉʉ́boo tígaá Pascua jeémátdih jwiítdih ma nʉmah jeémpbi? ¿Dedboo tígaá jeémát jwĩ chãjbi? jwĩ niijíp jĩ.
24145	MAT 26:22	Páant ã niijíchah joinít, bʉ́dí jenah joiná, jwiít nihat biquínajeh caandíh nin pah jwĩ niíj ʉʉ́bh joyóp jĩ: —¿Weém nihcan niít? jwĩ niijíp jĩ.
24148	MAT 26:25	Páant ã niijíchah joinít, Judas, caandíh eníhcannitdih dʉó wáini pínah, Jesúsdih nin pah ã niijíp jĩ: —¿Maá, weém nihcan niít? ã niijíp jĩ. —Ma niiját pah meemjéh tigaá, Jesús caandíh ã niíj jepahap jĩ.
24163	MAT 26:40	Páant niíj ʉʉ́bh péanit, Jesús queét biíc peihcannit ã bohénit ĩ páñapboó ãt jwʉ́ʉb jʉyʉ́p wʉt jĩ. Páant ã jwʉ́ʉb jʉí enechah, ʉ̃ona ĩt chãjap wʉt jĩ. —¿Pedro, biíc horabit ʉ̃ocanjeh, ma noón pã́icannit beé?
24168	MAT 26:45	Pánih ʉʉ́bh péanit, ã bohénit pebhna jwʉ́ʉb jʉinít, nin pah ãt niijíp wʉt jĩ: —¿Yeéb páantjeh ʉ̃onit, choó niít ñi chãjap? Páant bóojeh tigaá. Bʉtéh yeejépwã weemdíh tewedih jʉiná caá ĩ chãjap.
24172	MAT 26:49	Pánihna, jwĩ pebhna jʉinít, Judasboó Jesús pebh ã jʉyʉ́p jĩ. —¿Ma jʉm, Bohéní? niíj ʉʉ́bhnit, Jesúíh pʉ́o tíibdih ã nomop jĩ.
24176	MAT 26:53	¿Nindih ñi jéihcan niít? Wã íip ã teo wáacatdih wã ʉʉ́bʉ́chah, cien mil ángelwãdih ãta wah taga, weemdíh ĩ ʉb bejat pínah niijná.
24178	MAT 26:55	Páant niíj péanit, caandíh tewedih jʉinítboodíh nin pah ã niijíp jĩ: —¿Nʉʉmnídih tewat pah íibat naaná, máa quiítnadihbʉt ʉbnit, weemdíh tewedih ñi jʉ̃óhnit beé? Yeó jáap jʉmat pah Dioíh mʉʉ́boó ñijeéh wã jʉmʉchah yʉhna, weemdíh ñi teocap be.
24185	MAT 26:62	Páant ĩ niijíchah joinít, sacerdotewã ĩ maáh ñah ñʉhnit, Jesúsdih nin pah ãt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ: —¿Dépanih tigaá queétdih ma jepahcan? ¿Dedé tibeé ma yéej chãj, meemdíh páant ĩ niíj naóh yacachah? ãt niijíp wʉt jĩ.
24186	MAT 26:63	Páant ã niijíchah joiná yʉhna, Jesús ãt jepahcap wʉt jĩ. Páant ã jepahcah enna, sacerdotewã ĩ maáh nin pah caandíh ãt niíj ʉʉ́bh joyóp wʉt jĩ: —Meemdíh wã wʉtna caá. Dios ã enechah, yoobópdih jwiítdih ma naáwá. ¿Meém Dios wʉ̃ʉ́h, ã wahni Cristo niít ma jʉmʉp? ãt niijíp wʉt jĩ.
24189	MAT 26:66	¿Yeébboó ded pah tigaá ñi niíj jenah joí? queétdih ãt niijíp wʉt jĩ. —Caandíh peéh mao yohat caá náahap, ĩt niíj jepahap wʉt jĩ.