23214	MAT 1:1	'E lo‑o coon²¹ jí² 'e taai² jileei'²¹ tsacøøi'¹³ tya' Jesucristo, jaain²¹ jún² tya' 'lɨɨ²¹² David joongɨ tya' 'lɨɨ²¹² Abraham 'ii.
23219	MAT 1:6	Isaí do jmii²¹ rǿøi¹³ David. Joon rǿøi¹³ David do gasáa¹i Salomón coon'¹³ tsamɨ́² 'in galɨ́² tsamɨ́² tya' Urías.
23231	MAT 1:18	La no‑o galɨ́² mo galiseein²¹ Jesucristo. María, 'in ilíin²in sáa³ Jesús, niganá¹ júu³ coon'¹³ Sé³. Pe la nʉ'gɨ icwaa¹a caain²¹ coon'¹³ Sé³ do gacáan¹in María yʉʉn²¹ coon'¹³ 'ii'²¹ tya' Espíritu Tyʉ́² tya' Dios.
23233	MAT 1:20	Joon la 'ɨɨ²¹² 'ɨ¹‑tsi Sé³ jilaa'²¹ 'elo lawa'a 'e cɨɨ¹o gajnéi¹ jaain²¹ ángel tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' tyaníi¹i joon gajin'²in: ―Sé³, jún² tya' 'lɨɨ²¹² David 'nʉ, 'ii'¹³mo'o María do lawa tsamɨ́² tyi'i. Jo jmaa²'a 'goo'²¹ tsʉ 'in yʉʉn²¹ gacáan¹in do, 'ii'²¹ tya' Espíritu Tyʉ́² tya' Dios do.
23235	MAT 1:22	Jilaa'²¹ 'elo galɨ́¹ la joon 'e untsiin¹in júu³ tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' 'e gafaa'²¹ tsá² tya'a la mo jéei¹³. Gajin'²o:
23237	MAT 1:24	Joon mo gajná²‑tsi Sé³ do gajmaa¹a jiin'¹³ la jin'² ángel tya' Ña'ñʉ'¹ʉ'. Joon ga'ii'²¹mo María lawa tsamɨ́² tya'o.
23240	MAT 2:2	Joon gaunngɨɨ¹ɨ 'in tsá² do: ―¿Xiiafu tyíin¹ 'in rǿøi¹³ 'in nigaliseein²¹ tya' tsá² Israel? Tsʉ jna'a naa²¹a'a lɨ' lɨ 'yeei²¹ ñi'¹ joon ganee²¹²na'a nʉ́ʉ¹ tya'a. Joon nijalii²¹i'i jaun'goo²¹o'o 'ii.
23242	MAT 2:4	Joon 'in rǿøi¹³ do gatø'¹ø jileei'²¹ 'in tyʉ'² to² tya' untsá² coon'¹³ 'in tɨfo'² tya' ley tya' 'in tsá² do. 'E 'iin²¹²in litsáai¹‑tsi xiiafu iliseein²¹ Cristo.
23243	MAT 2:5	Joon 'in tsá² do 'in gatø'¹ rǿøi¹³ do gajin'²in: ―Fuu²¹ Belén joon iliseein²¹ Cristo. Tsʉ 'in tsá² 'in gafaa'²¹ júu³ tya' Dios calɨɨ gataan¹an ni jí² 'elo:
23244	MAT 2:6	Joon 'nʉ‑ʉ, fuu²¹ Belén 'e náa¹ lɨ roon¹on 'wó² tya' Judá, jo lɨ́ɨ²u'u 'in pi'³gɨ la jee²¹² jileei'²¹ 'in tyʉ'² to² 'e 'wó² lo; tsʉ icwo'ɨ́ɨ¹i jee²¹² lo jaain²¹ tsá² feei'¹ 'in tyʉ'² to² tsá² tyiia 'in seein²¹ Israel.
23247	MAT 2:9	Joon mo ganúu²un 'in tsá² 'øøi'²¹‑tsi do júu³ tya' rǿøi¹³ do ngalíin²mo joon no. Joon 'in nʉ́ʉ¹ do 'in ganíi²in 'in tsá² 'øøi'²¹‑tsi fu lɨ née¹i fu lɨ 'yeei²¹ ñi'¹ ngóo¹o nifugɨxʉ lɨ ngalíin² 'in tsá² do. Ngoo²¹o ca ga'ɨ́ɨ² fu yʉ' lɨ raain¹ 'in xuui²¹² do.
23250	MAT 2:12	Joon Dios gajmaa¹a gacɨɨ¹ɨ 'in tsá² do 'e jo tsalíin²gɨ lɨ' lɨ tyíin¹ Herodes do. Joon ngaliin¹mo fuu²¹ goo¹o fu¹ lɨ' xiia'²¹.
23251	MAT 2:13	Mo ngayuui'¹³ ngaliin¹ 'in tsá² 'øøi'²¹‑tsi do la 'ɨɨ²¹² cɨ́¹ Sé³ gajné¹i jaain²¹ ángel tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' gajin'²in sɨɨ'²¹ɨ Sé³ do: ―Ráan²u, jée¹i yʉʉn²¹ coon'¹³ sáa³a cwolíin²naa' Egipto. Joon cwotaan²¹²moo' do ca mi jmáa³aa júu³ tsʉ Herodes i'naa'²¹in 'in yʉʉn²¹ do ijnga'²mo.
23253	MAT 2:15	Do‑o taan¹in ca gajún¹mo Herodes do. La lo‑o galɨ́¹ 'e gatsín¹ júu³ tya' tsá² gafaa'²¹a júu³ tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' la mo jéei¹ 'in gajin'²in: “Tø'³oo Yʉʉn²¹ Tyiia 'in taain²¹² fu Egipto.”
23254	MAT 2:16	Mo galili'³i Herodes 'e nigacon'²on 'in tsá² 'øøi'²¹‑tsi 'ii tóo², 'áa¹mo gatsá² 'nii'²¹‑tsi joon gatyʉ'²ʉ to² júun²in jileei'²¹ yʉʉn²¹ tsañʉʉ'¹ 'in ni ngó¹ tún² jiin'¹ lɨ la 'wó¹. Jileei'²¹ yʉʉn²¹ tsañʉʉ'¹ 'in seein²¹ Belén joongɨ lɨ' caai¹ Belén gatyʉ'²ʉ to² júun²in. Tsʉ la joon gajin'²in 'in tsá² 'øøi'²¹‑tsi do 'e nigangaa¹i 'in nʉ́ʉ¹ do.
23255	MAT 2:17	Joon coon'¹³ la joon ngatiin'¹³ júu³ tya' 'lɨɨ²¹² Jeremías 'in gacwo¹ júu³ tya' Dios ca la mo jéei¹. Gajin'²in:
23256	MAT 2:18	'Áai¹ 'náa¹ 'goo²¹ fuu²¹ Ramá cɨ'²ɨ xuui²¹²‑tsi 'áai¹ tsʉ Raquel cɨ'²ɨ cwáain¹ tya' jóon¹on. Pe jo 'iin²¹²in wa'a cwo'¹ tsá² 'ii fo'feei'¹ tsʉ najún¹mo yʉʉn²¹ tya'a.
23257	MAT 2:19	Pe mo gangɨɨ¹in gajúin¹ Herodes gacɨ́ɨ¹ɨ Sé³ fu Egipto do joon gajnéi¹ jaain²¹ ángel tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' 'in jin'² sɨɨ'²¹ɨ 'ii:
23261	MAT 2:23	Joon mo gatyalíin² lɨ sii²¹ Galilea joon ngacwaa²¹ coon²¹ fuu²¹ sii²¹ Nazaret. La joon galɨ́¹ 'e gatsín¹ júu³ gafaa'²¹a tsá² cwoo¹o júu³ tyʉ́² tya' Dios la mo féei¹ 'in jin'²in: ―Iunsii²¹ tsá² 'ii: tsá² Nazaret.
23262	MAT 3:1	La jee²¹² tyíin¹ Jesús Nazaret ga'láa² Wó³ saai²¹ tsá² jmɨɨ²¹ 'wii²¹² cwoo¹o júu³ tyʉ́² tya' Dios lɨ jo 'in tsá² seein²¹ coon²¹ lɨ sii²¹ Judea.
23264	MAT 3:3	Jaain²¹ tsá² 'in gacwoo¹o júu³ tya' Dios la mo jéei¹ sii²¹ Isaías gafaa'²¹a cwáain¹ tya' Wó³ do mo gajin'²in: Tá² coon²¹ ni 'oo¹o jaain²¹ tsá² fu coon²¹ lɨ jo 'in tsá² seein²¹, jin'²in: “'Ijó¹ Ña'ñʉ'¹ʉ'. Tyaa²aa' tyʉ́² tyii' i'ii'¹³moo' 'ii, tsáa¹mo‑'oo' 'e tyú¹moo'”, jin'² Isaías.
23268	MAT 3:7	Pe mo gacón² Wó³ cwáain¹ 'e 'áai¹ fúui¹ tsá² fariseos coon'¹³ tsá² saduceos jalíin² saa¹i jmii²¹, gajin'²¹in: ―¡Tsá² 'in coon'²¹ tsá² tóo² 'naa'! ¿'Iin nigasɨɨ'²¹ɨ 'naa' 'e laa²¹²naa' yaanaa' jee²¹² coon²¹ wúu¹ 'e nijatyéein¹?
23270	MAT 3:9	Joon jo 'ɨ¹‑'oo': “Jo 'e tsangɨɨ¹na' tsʉ jún² tya' 'lɨɨ²¹² Abraham jna'.” Tsʉ fuu²¹²uu 'naa' 'e ca 'e cuun²¹² roon¹ lo lí² jmá² Dios ca jún² tya' 'lɨɨ²¹² Abraham.
23272	MAT 3:11	'E la ja'²mo jna sáa³na 'naa' jiin'¹³ coon'¹³ jmɨɨ²¹ 'e lɨ́¹ lawa coon²¹ li² 'e nigajoo'²¹‑'oo'. Pe 'in jó¹ cɨɨin²¹gɨxʉ la jna isáa¹i 'naa' jmɨɨ²¹ coon'¹³ Espíritu Tyʉ́² tya' Dios joon coon'¹³ jɨ́². Feei'¹gɨ 'ii lagɨ jna ce jiin'¹³ jo tɨ́ɨ²na cón³oon mɨ́ɨ¹ɨ.
23273	MAT 3:12	Joon san'²o 'ido 'mó² tyʉʉn'²¹ trigo tsʉ tɨ lí² untyʉ́² trigo tya'a. Ijmáa¹a coon'²¹ tyi¹ tya' trigo do. I'má² trigo fu lɨ 'má² tsá² trigo pe tyi¹ do tya'a ijún² coon'¹³ jɨ́² 'e jo dyʉʉ¹.
23277	MAT 3:16	Joon mo ngayuui'¹³ gasaa¹i Wó³ jmɨɨ²¹ Jesús joon gacwo'ɨ́ɨ¹ Jesús tsi jmɨɨ²¹ do. Joon tsifu joon ganó¹ fu ñʉ'fú² joon Jesús gangaa¹i 'in Espíritu Tyʉ́² tya' Dios lɨ́ɨ¹i maa²¹² gajngáa¹i yʉ' lɨ siin'²¹ Jesús.
23279	MAT 4:1	Tsifu joon gangajée¹i 'in Espíritu Tyʉ́² tya' Dios Jesús fu coon²¹ lɨ jo 'in tsá² seein²¹. Icón² Satanás cwáain¹ xiiala lɨ́ɨi¹ Jesús.
23282	MAT 4:4	Pe Jesús gañii¹i: ―Ni jí² tya' Dios jin'²in: “Jo taain²¹² tsá² tyʉ́²‑ʉ fu juncwii²¹ lo jiin'¹³ coon'¹³ 'e 'iñi'¹ 'e sá² dø'²ø pe coon'¹³ jilaa'²¹ júu³ tyʉ́² 'e gafaa'²¹ Dios Jmii²¹.”
23283	MAT 4:5	Joon ngajée¹i Satanás Jesús ngalíin² 'e fuu²¹ nicwaai'³ Jerusalén. Joon gasáa¹i Jesús fu yʉ' cwo'¹ fee'¹ si'² do.
23284	MAT 4:6	Joon gajin'² Satanás sɨɨ'²¹ɨ Jesús: ―Wana 'nʉ‑ʉ jóon¹ Dios, cwó² cwotee'²¹'u tsʉ ni jí² tya' Dios 'e jin'²: Ityʉ'² Dios to² 'e 'áa¹i 'nʉ ángeles tya'a. Isáa¹i 'nʉ coon'¹³ cwoo²¹o la coon'²¹ jo tyʉʉn'²¹ cuun²¹² tɨ́ɨ¹³'ɨ.
23285	MAT 4:7	Joon gañii¹i Jesús: ―Jin'²o jon ni jí² tya' Dios: “Jo untsáai¹‑'o'o xiiala lɨ́ɨ¹i Ña'ñʉ'¹ʉ' Dios tyi'i.”
23286	MAT 4:8	Xiia'²¹gɨ tún² ngajée¹i Satanás Jesús fu yʉ' moo'²¹ ñíi¹ 'áai¹. Joon ga'e'²e Jesús jilaa'²¹ fuu²¹ náa¹ la 'ui juncwii²¹ coon'¹³ jilaa'²¹ 'e 'ya'²gɨ tya'a.
23288	MAT 4:10	Joon jin'² Jesús sɨɨ'²¹ɨ 'ii: ―Cwei'², Satanás, tsʉ ni jí² tya' Dios jin'²: “Un'goo²'o Ña'ñʉ'¹ʉ' Dios tyi'i; joon jmoo²'o jiin'¹³ to² tyʉ'² 'ii.”
23291	MAT 4:13	Pe jo gajaan¹ fuu²¹ Nazaret, gangacwaa²¹a fu Capernaum, coon²¹ fuu²¹ náa¹ tɨ' tyíia¹ do. 'Wó² tya' 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ Zabulón coon'¹³ Neftalí.
23292	MAT 4:14	La joon galɨ́¹ 'e gatsín¹ júu³ tya' jaain²¹ tsá² sii²¹ Isaías. 'Ii jaain²¹ 'in gafaa'²¹ júu³ tya' Dios la mo jéei¹. Joon gataan¹an ni jí² júu³ 'e jin'²:
23293	MAT 4:15	'Wó² tya' Zabulón coon'¹³ Neftalí 'e roon¹ lɨ' caai¹ tyíia¹, lɨ' caai¹ lɨ 'yee²¹i ñi'¹ jmɨɨ²¹ Jordán lɨ sii²¹ Galilea, lɨ néei¹ tsá² 'in jo seein²¹ Israel.
23294	MAT 4:16	'In tsá² 'in néei¹ lɨ 'íi¹ nʉʉ²¹ ganii²¹i coon²¹ jɨ́² fee'¹. Joon nigajná² joo'²¹ tya' 'in tsá² 'in tói¹ 'mó¹ do.
23296	MAT 4:18	La 'ɨɨ²¹² ngóo¹o Jesús tɨ' tyíia¹ Galilea gangaa¹i gái¹ tsá² taain²¹² to² pii²¹i 'mó¹ tsi tyíia¹ do. Tsʉ joon to² tya'a. La 'oo'²¹ ruu'²¹mo 'in tsá² gái² do. Jaain²¹ sii²¹ Simón 'in sii²¹o jon Tʉ́³, 'in jaain²¹gɨ sii²¹ Dɨ́ɨ³.
23301	MAT 4:23	Joon gangó¹ Jesús la caain²¹ lɨ sii²¹ Galilea 'e'²e tsá² inʉʉ cwo'¹ tya' tsá² Israel sii²¹ sinagoga. Ga'e'²e tsá² xiiala ilí² mi tyʉ'² Dios to² tsá² joon gaun'láa¹i Jesús tsatsaa'¹³ 'in tyán¹an jilaa'²¹ nii² jmoowúu¹.
23303	MAT 4:25	Joon fúu¹mo tsá² néei¹ Galilea ngalíin²mo coon'¹³ Jesús. Ngalíin²mo jon 'inlɨ́ɨi¹³ tsá² néei¹ Decápolis, coon'¹³ Jerusalén. Seen²¹mo jon 'in ningalíin² coon'¹³ fu lɨ sii²¹ Judea joongɨ fu cwoo'¹³ roon¹on lɨ' caai¹ lɨ 'yeei²¹ ñi'¹ jmɨɨ²¹ Jordán.
23304	MAT 5:1	Joon mo gangaa¹i Jesús 'in tsá² fúui¹ lɨ¹ gasoo¹o coon²¹ moo'²¹ joon do‑o gacwó²o. Joon gangatyéein¹ tsá² tya'a cu' lɨ' lɨ tyíin¹in,
23310	MAT 5:7	’Jløø'³mo 'in feei'¹‑tsi tya' tsá² xeei'²¹ tsʉ ilifeei'¹‑tsi Dios coon'²¹ tún² tya'a.
23315	MAT 5:12	Jmaa²aa' jløø'³naa' jo cwolii¹innaa' caain'²¹ tsʉ i'ii'¹³naa' coon²¹ 'e tyʉ́² 'áai¹ tyii' fu ñʉ'fú². Tsʉ la joon jon gajmaa¹a tsá² tya' 'in nigacwoo¹o júu³ tyʉ́² tya' Dios ca la mo jéei¹, ga'ǿø¹mo tsá² 'ii.
23317	MAT 5:14	’'Naa', 'in lɨ́ɨi¹ tsá² tyiia, lɨ́ɨ¹naa' lawa coon²¹ jɨ́² 'e coo²¹ tya' tsá² taain²¹² juncwii²¹. Wana ná¹ coon²¹ fuu²¹ yʉ' moo'²¹ jo lí² 'meei'²¹ 'ña'a.
23318	MAT 5:15	La joon jon jiin'¹³ jaain²¹ tsá² jo lí² 'úi¹ jɨ́² coon²¹ jɨ́² coo²¹o joon sii'²¹i nʉ' coon²¹ 'mó² 'ii'²¹ cwuu²¹. Pe xʉ joon isii'²¹i lɨ yʉ'gɨ do joon lí² jnee¹i jleei'²¹ 'in néei¹ tsi inʉʉ do.
23319	MAT 5:16	Joon la joon 'naa' jmaa²aa' 'e tyʉ́² 'e tɨ́ɨ²naa' joon coon'¹³ la joon icón² tsá² cwáain¹ 'e tyʉ́² jmoo²oo' joon iun'goo²¹o tsá² Dios Jmii²¹ tyii' tyíin¹ nʉ'fú².
23320	MAT 5:17	’Jo cwolíi²naa' gacwéi¹na 'a jmáa³aa 'e jo 'ee to² tí¹gɨ ley tya' 'lɨɨ²¹² Moisés coon'¹³ júu³ ga'ee¹ 'in nigacwoo¹o júu³ tya' Dios la mo jéei¹. Jon'on gagóo³oo jmáa³aa la joon, gagóo³oo jmaa'¹³aa tsá² júu³ 'ee 'øøi'²¹‑tsi tsá² 'e júu³ do.
23323	MAT 5:20	Tsʉ fuu²¹²uu 'naa' wana jo 'øøi'²¹gɨ‑'oo' joon wana jo jmaa²gɨɨ' jiin'¹³ la 'iin²¹²in Dios jmá¹ tsá² lagɨ 'in tɨfo'² tya' ley coon'¹³ 'in tsá² fariseos jo jmɨɨ²¹² cwotáan²naa' lɨ tyʉ'² Dios to².
23324	MAT 5:21	’Nanʉʉ²ʉʉn' júu³ tya' 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ jin'²: “Jo jngaa'¹²naa' tsá², tsʉ 'ná¹‑a lisá² 'ii'²¹ tya' 'in jngaai'¹² tsá².”
23325	MAT 5:22	Pe fuu²¹²uu 'naa', doñi'iin 'in tya'nii'²¹‑tsi coon'¹³ ruu'²¹i ilisá² 'ii'²¹ tya' 'ii. Joon tya' jileei'²¹ 'in jíi²in ruu'²¹i 'in tsacøøi'¹³ jee²¹² 'in tyʉ'² to nifu ijmáa¹a 'ii'²¹ tya' 'ii. Joon 'in unsii²¹ ruui'²¹: “Tsá² caai²¹ 'nʉ.” 'Áai¹ tyan' 'íi¹ fo'² lɨ sɨtyʉ́² 'in jin'² la joon.
23330	MAT 5:27	’'Nanʉʉ²ʉʉn' júu³ tya' 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ 'e jin'²: “Jo foo¹u'u tsamɨ́² tya' tsá² xeei'²¹.”
23335	MAT 5:32	Pe fuu²¹²uu 'naa' wa gatíui² tsá² 'oo²¹²o, wana jo mo 'láa¹a coon'¹³ tsañʉʉ'¹ xeei'²¹, 'in tsañʉʉ'¹ do jmoo¹o 'e 'lee'²¹i 'in tsamɨ́² do wa cuu'²¹i cwoo²¹o tún¹ coon'¹³ tsá² xeei'²¹. La joon jon doñi'iin tsañʉʉ'¹ 'in cuui'²¹ cwoo²¹o coon'¹³ jaain²¹ tsamɨ́² 'in nigatíui² nʉʉ'¹ tya'a i'noo¹o 'in tsañʉʉ'¹ do tsaa² lawa'a fee'²¹i tsamɨ́² tya' tsá² xee'²¹mo.
23336	MAT 5:33	’Nanʉʉ²ʉʉn' júu³ tya' 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ 'e jin'²: “Jo cuu'¹³'u júu³ tyi'i 'e niga'é¹u tyani Ña'ñʉ'¹ʉ'.”
23337	MAT 5:34	Pe fuu²¹²uu 'naa' jo 'é¹u'u tyani tsá² coonti. Jo 'é¹u'u coon'¹³ ñʉ'fú² tsʉ joon si'² lɨ sɨlɨɨ²¹² tya' Dios.
23338	MAT 5:35	Jon'gɨ'ɨ 'é¹u'u coon'¹³ cwoo'¹³ juncwii²¹ tsʉ do‑o 'ø'²ø Dios. Jon'gɨ'ɨ coon'¹³ Jerusalén tsʉ do‑o fuu²¹ tya' rǿøi¹³ 'in feei'¹.
23341	MAT 5:38	’Nanʉʉ²ʉʉn' júu³ tya' 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ 'e jin'²: “Wana gatyí²'i coon²¹ mɨ'² unní² tsá² la joon jon tyí¹ tsá² mɨ'² unní²'i. Joon wana gatyí²'i moojon² tsá² la joon tyí¹ tsá² moojón²'on.”
23342	MAT 5:39	Pe fuu²¹²uu 'naa': Jo tɨ́ɨ¹³u'u coon'¹³ 'in gó². Lɨ' cɨɨ'¹³'ɨ jmaa²'a. Wana gatyʉʉn¹ʉn tsá² ju'²'u cataain²¹² pe cwóo¹³'o lɨ' cataain²¹gɨ ju'²'u cwotyʉʉn¹ʉn.
23346	MAT 5:43	’Nanʉʉ²oo' jon júu³ tya' 'lɨɨ²¹² tsacøøi'¹³ 'e jin'²: “Cwoli'iin²¹²mo'o tsá² 'in seen²¹u'u tyʉ́² coon'¹³on joon 'ee'¹mo'o 'in 'eei'¹ 'nʉ.”
23347	MAT 5:44	Pe jna‑gɨɨ fuu²¹²uu 'naa', ―gajin'² Jesús― cwoli'née¹moo' 'in 'eei'¹ 'naa', fáa¹³aa' tyʉ́² tya' 'in faa'²¹a 'laa'²¹ tyii', jmaa²aa' jmaai'² 'e tyʉ́² tya' 'in 'eei'¹ 'naa', fáa¹³aa' júu³ tyʉ́² tya' 'in jíi²in 'naa' joon tya' 'in jmaai'²¹ 'naa'.
23348	MAT 5:45	Joon coon'¹³ la joon ilii²naa' jóon¹ Dios ñʉ²ʉʉ' 'in tyíin¹ ñʉ'fú². Tsʉ Dios jmoo¹ 'yeei²¹ ñi'¹ tya' tsá² gó² la joon jon tya' tsá² tyúi¹, jmoo¹o jon 'e tsáa¹ jmɨ́¹ jee²¹² tsá² jmoo¹o la to² tyʉ'²ʉ la joon jon jee²¹² 'in tsá² 'in jo jmoo¹o la to² tyʉ'².
23349	MAT 5:46	¿Tɨ lɨ́ɨ²naa' 'e tɨ́²‑tsi Dios tyii' wa'a 'iin²¹²naa' jiin'¹³ 'in 'iin²¹²in 'naa'? Tsʉ 'in cón²on 'laa'¹³ tya' lɨ 'nɨɨ¹ tsá² jmoo¹o la joon.
23350	MAT 5:47	¿Tɨ lɨ́ɨ²naa' 'e tyʉ́² jmoo²oo' mo foo'¹³naa' 'e tyʉ́² tya' jiin'¹³ 'in tyʉ́² seen²¹naa' coon'¹³on? Ca 'in jo cwii¹in Dios jmoo¹o la joon.
23351	MAT 5:48	Tsʉ 'wii'¹³ joon jmaa²aa' tyʉ́² tya' jileei'²¹ tsá² la jmoo¹o Dios tyíin¹ ñʉ'fú² tyʉ́² tya' jileei'²¹ tsá².
23352	MAT 6:1	’Jo jmaa²aa' 'e tyʉ́² tya' tsá² jiin'¹³ la ní²i tsá² xeei'²¹, tsʉ wana jmoo²oo' la joon jo 'ii'¹³naa' tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' Dios tyii' 'in tyíin¹ ñʉ'fú² jiin'¹³xʉ tya' 'e tyʉ́² 'e nigajmaa²aa' do.
23353	MAT 6:2	Tsʉ 'wii'¹³ joon jo fu'²'u tsá² mo 'e cwo'²'o tsá² sɨtyéein¹³ jmɨɨ²¹². Tsʉ seein²¹ tsá² 'in sɨsɨ́ɨ²i 'ɨ¹‑tsi 'e jmoo¹o inʉʉ cwo'¹ sinagagas joon jee²¹² 'nʉ́¹ 'in jmoo¹o 'e tyʉ́² tya' 'in sɨtyéein¹³ jmɨɨ²¹² pe jiin'¹³ 'e ní²i tsá². Joon faa'²¹ tsá² tyʉ́² tya'a. Pe 'e la ja'²mo fuu²¹²uu 'naa', coon'¹³ 'e tyʉ́² do 'e nigafaa'²¹ tsá² tya'a ga'ii'²¹mo 'ido jiin'¹³ i'ii'²¹i 'e gatɨ́ɨ²i.
23358	MAT 6:7	’Joon mo fó²oo' júu³ tyʉ́² jo jmaa²aa' la jmoo¹o 'in jo cwii¹in Dios Jmii²¹, tsá² 'in faa'²¹a júu³ 'e jo 'ee to² tí² 'ii. Joon 'ɨ¹‑tsi 'e nuu¹un dios tya'a wa faa'²¹a 'láai² naa' júu³ tyʉ́² tya'a.
23365	MAT 6:14	’Tsʉ wana 'naa' jmoo²oo' feei'¹‑'oo' tya' 'in nigajmaa¹a 'e gó² tyii' la joon jon Ñʉ́²ʉʉ' 'in tyíin¹ ñʉ'fú² ijmáa¹a feei'¹‑tsi 'wii²¹² tyii'.
23366	MAT 6:15	Pe wana jo jmoo²oo' feei'¹‑'oo' tya' tsá² xeei'²¹ la joon jon 'Ñʉ́²ʉʉ' jo ijmáa¹a feei'¹‑tsi 'wii²¹² tsaa² tyii'.
23370	MAT 6:19	’Jo saa²aa' jilaa'²¹ 'e tyʉ́² tyii' fu ni cwoo'¹³ juncwii²¹ tsʉ fu ni cwoo'¹³ juncwii²¹ joo'fu² cuu'²¹u, sɨ ili'oo² 'ee sɨ itsataai² 'uun²¹ icón² 'ee.
23371	MAT 6:20	'Áa¹mo tyʉ́²gɨ tyii' wa saa²aa' 'e tyʉ́² tyii' fu ñʉ'fú² lɨ jo icuu'²¹u joo'fu² jon'gɨ ili'oo² joon jo lí² tsataai² 'uun²¹ icón².
23372	MAT 6:21	Joon doñilɨɨ' 'e sáai¹ tsá² 'e tyʉ́² tya'a do‑o jon 'iin²¹²in cwá²a ―jin'² Jesús. Faa'²¹gɨ Jesús jin'²in:
23376	MAT 6:25	’Tsʉ 'wii'¹³ joon fuu²¹²uu 'naa', jo cuu'¹³‑'oo' coon'¹³ jilaa'²¹ 'e cøø²øø' coon'¹³ 'e 'uu²uu' 'e taan²¹²naa' juncwii²¹ jon'gɨ tya' 'mɨ'² tyi²ii'. Tsʉ tyiin²gɨ juncwii²¹ tya' tsá² lagɨ 'e gø'² tsá² joon tyiin²gɨ cuerpo tya' tsá² lagɨ 'mɨ'² 'e tyi'²i.
23377	MAT 6:26	Coon²oon' cwáain¹ tya' ton¹ 'øø¹i tya'cwí² tsʉ jo 'ee jñii¹i, jon'gɨ 'ee roo²¹ tya'a 'e coon¹on, jon'gɨ 'e coon¹on wa 'máa¹a tsi tyʉʉ², xʉ lɨ'ɨ Ñʉ'²oo' 'in tyíin¹ ñʉ'fú² cwoo¹o 'e gø'²ø 'ido. Joon tyiin²gɨ 'naa' lagɨ ton¹.
23379	MAT 6:28	’¿'Ee lɨ' cu'²‑'oo' coon'¹³ jilaa'²¹ 'mɨ'² tyii²ii'? Tyaan²aan' cwáain¹ lí³ cartu'² 'e cwaain²¹ jiin'¹³ lɨ cwii'²¹. 'E lí³ do jo jmoo¹o to² jon'gɨ 'mii¹i 'mɨ'²
23382	MAT 6:31	Tsʉ 'wii'¹³ joon jo cwotaan²naa' cu'²‑'oo' coon'¹³ Dios. Jo 'ɨ¹‑'oo' 'ee icøø²øø' jon'gɨ tya' i'uu²uu' jon'gɨ tya' 'mɨ'² ityíi¹³ii'.
23383	MAT 6:32	'Áa¹mo 'ɨ¹‑tsi 'in jo cwii¹in Dios tya' jilaa'²¹ 'e júu³ lo, pe Ña'ñʉ'¹ʉ' 'in tyíin¹ ñʉ'fú² ñii¹o jilaa'²¹ 'e 'ná¹ jméi¹ to² tyii'.
23385	MAT 6:34	Jo 'ɨ¹‑'oo' jmɨɨ²¹² nano tya' fa'í³ ilisá² tsa'oo²¹ tsʉ fa'í³ ilisá² tsa'oo²¹ 'e tya' tsa'oo²¹‑o joon. 'E fa'í³ 'e sá² la coon²¹ jmɨɨ²¹² líin²mo tya' jmɨɨ²¹² joon.
23386	MAT 7:1	’Jo jmaa²aa' 'ii'²¹ tya' tsá² xeei'²¹ joon jo ijmá¹a Dios 'ii'²¹ tyii'.
23387	MAT 7:2	Tsʉ Dios ijmáa¹a 'ii'²¹ tyii' jiin'¹³ la nigajmaa²aa' do. Coon'¹³ 'ii'²¹ 'e gatyiin²aan' tya' tsá² coon'¹³ 'ii'²¹ joon icoon¹on Dios 'ii'²¹ tyi'naa'.
23389	MAT 7:4	¿'Ee lɨ' fu'²'u tsaruu'²¹'u: “Cwó² tyíi³ii tyi¹ 'yʉ unni²'i”, pe joongɨ 'yʉ coon²¹ po'³ 'mó² 'yʉ unni²'i?
23391	MAT 7:6	’Jo cwoo²oo' 'e júu³ cwaai'³ tya' Dios tya' tsá² 'in lɨ́ɨ¹i la lɨ́ɨ¹i tsii²¹, 'in jo tsí¹ tsa'goo¹o, jo 'ee ilinʉʉ'¹³ʉ jiin'¹³ ijmee'²¹mo 'naa'. La joon jon jo cwoo²oo' jilaa'²¹ 'e jai'² lɨ́ɨ²naa', 'e lɨ la lɨ perlas tyii', tya' 'in tsá² 'in lɨ́ɨ¹i la lɨ́ɨ¹i ñí¹ tsʉ jiin'¹³ i'ø'¹o 'e júu³ do ―jin'² Jesús. Faa'²¹gɨ Jesús jin'²in:
23393	MAT 7:8	Tsʉ tya' jileei'²¹ 'in mɨ́¹ɨ, i'ii'²¹mo; joon jileei'²¹ 'in 'noo'¹o ityii'¹³a; joon 'in pó² 'ooca'nʉ́¹ 'e 'náa¹a i'ná¹ tya'o.
23394	MAT 7:9	’Jiin'¹³ jaain²¹ jee²¹² 'naa' jo icwoo²oo' yʉʉn²¹ tyii' coon²¹ cuun²¹² wa'a gamɨɨ¹ɨ coon²¹ 'iñi'¹.
23396	MAT 7:11	Joon wana 'naa', 'in lɨ́ɨi¹ 'in gó², ñí²oo' 'e cwoo²oo' 'e tyʉ́² tya' yʉʉn²¹ tyii', fee'¹gɨ 'áai¹ icwo'¹ Dios 'e tyʉ́² tya' 'in mɨ́¹ɨ.
23397	MAT 7:12	’Tsʉ 'wii'¹³ joon jmaa²aa' tya' tsá² xeei'²¹ jiin'¹³ la 'iin²¹²naa' jmaa¹a tsá² xeei'²¹ tyii'. Coon'¹³ la joon itiin'¹³moo' 'e ley tya' Moisés coon'¹³ jilaa'²¹ júu³ tya' 'in tsá² 'in gacwoo¹o júu³ tyʉ́² tya' Dios ca la mo jéei¹.
23400	MAT 7:15	’Un'øø'¹naa' yaanaa' coon'¹³ 'in tsá² 'in jin'² 'e faa'²¹a cwáain¹ tya' Dios pe jo jo'¹. Jalíin²mo jee²¹² 'naa' lawa joo'saa'²¹ xuui²¹² 'in 'wo²‑tsi 'áai¹ pe 'yiia'¹ tsiinuu²¹ 'in 'lɨɨ'³mo 'ii.
23407	MAT 7:22	Joon mi tyé¹ jmɨɨ²¹² joon fúu¹mo 'in jin'²in sɨɨ'²¹ɨ jna: “Ña'ñʉ'¹ʉ', nigafaa'²¹ jna'a coon'¹³ 'e sii²¹ 'nʉ, joon coon'¹³ 'e sii²¹ 'nʉ niga'wóo³na'a 'in 'lɨɨi'³ taai² 'alma tya' tsá², la joon jon nigajmoo²¹o'o milagros fee'¹ 'láai² tya' tsá².”
23414	MAT 7:29	Tsʉ ga'e'²e Jesús tsá² lawa 'in 'oo¹o to² jo 'ee¹ la 'é¹ 'in tɨfo'² tya' ley tya' Moisés.
23416	MAT 8:2	Joon gangatyéen¹in jaain²¹ tsá² 'in lɨ́ɨi¹ jmoowúu¹ 'e jgoo'²¹ tya' coo'¹³ lɨ ngaai'¹ Jesús. Joon 'in tsá² do gasii'²¹i wojníi¹i tyani Jesús joon jin'²in sɨɨ'²¹ɨ Jesús: ―Tsañʉʉ'¹, feei'¹du'‑'o'o, wana 'iin²¹²u'un lí²‑i un'láa²u jna.
23417	MAT 8:3	Joon gataan¹an Jesús cwoo²¹o tya' 'ido joon jin'²in sɨɨ'²¹ɨ 'ido: ―'Iin²¹²moo jon. Un'láa²moo 'nʉ. Joon tsifu joon ga'láa²mo 'e jmoowúu¹ 'e jgoo'²¹ 'e lɨ́ɨ¹i.
23418	MAT 8:4	Joon jin'² Jesús sɨɨ'²¹ɨ 'ido: ―Jo 'in fu'²'u jiin'¹³ jaain²¹. Jiin'¹³ cwoo'¹³'o cwo'eei'¹³ 'wo'o untsá². Joon cwocwoo²'o fa'¹ tya' Dios jiin'¹³ la to² gatyʉ'² ley tya' Moisés. Joon coon'¹³ la joon liñi¹ tsá² 'e niga'láa²mo'o.
23419	MAT 8:5	Joon mo ga'í² Jesús fuu²¹ Capernaum joon gangatyéen¹in jaain²¹ 'in tyʉ'² to² 'láa² Roma co' lɨ siin'¹² Jesús
23425	MAT 8:11	Fuu²¹²uu 'naa' 'e fúu¹mo jalíin² lɨ 'yeei²¹ ñi'¹, jalíin²mo jon lɨ' lɨ yooi'¹³ ñi'¹ jaa'¹³i 'í¹ coon'¹³ Abraham, coon'¹³ Isaac coon'¹³ Jacob fu lɨ tyʉ'² Dios to² ñʉ'fú².
23426	MAT 8:12	Pe i'woo²¹mo Dios fu caluu 'in nanáa¹ tyʉ́² tya' 'e dø'¹ do. I'woo²¹mo fu caluu lɨ 'íi¹ nʉʉ²¹. Joon ityi'²i, joon cuu'²¹i moojóon¹on ―jin'² Jesús sɨɨ'²¹ɨ tsá² fúui¹ do.
23431	MAT 8:17	La joon galɨ́¹ 'e gatsín¹ júu³ ga'ɨ́ɨ² 'in tsá² gacwoo¹o júu³ tya' Dios la mo jéei¹ sii²¹ Isaías mo gajin'²in: “Gajeen'¹³mo 'e jo pí³‑tsi', joon ga'wo'²o jmoowúu¹ 'e lee²e'.”
23432	MAT 8:18	Joon mo gangó¹ Jesús 'áai¹ fúui¹ tsá² niteen¹in ce cu' lɨ' lɨ siin'¹²in, joon gatyʉ'² Jesús to² wa'a tsalíin² tsá² tya'a lɨ' ngoo'¹³ lɨ náa¹ tyíia¹ do.
23433	MAT 8:19	Joon jaain²¹ jee²¹² 'in tɨfo'² tya' ley do gangatyéen¹in lɨ sin'² Jesús joon jin'²in sɨɨ'²¹ɨ Jesús: ―Tɨfo'², 'iin²¹²na níi³ii coon'¹³ 'nʉ doñixiia' cwoo'¹³'o.
23440	MAT 8:26	Joon Jesús do gañii¹i: ―¿'Ee lɨ' 'goo'²¹oo' 'áai¹? ¡'Áai¹ xʉ jai'² lɨ́ɨ²naa'! Joon garóon² Jesús joon gatyʉ'²ʉ to² 'e tyí² do coon'¹³ jmɨɨ²¹ do 'e ján² tii². Joon coonti gajaan¹an tii².
23442	MAT 8:28	Joon mo gatyíi¹a Jesús lɨ' ngóo'¹³ tyíia¹ cataain²¹ do lɨ roon¹ cwoo'¹³ 'wó² tya' tsá² seein²¹ Gadara gái¹ tsañʉʉ'¹ 'in taai² 'in 'lɨɨi'³ alma tya'a ga'woo²¹i lɨ taa'¹³ 'áan³ tya' 'lɨɨ²¹². 'In gái¹ do 'in 'lɨɨ'³mo ca jo lí² ngɨ́i¹ tsá² lɨ' co' lɨ táa¹i. Joon gangatyéen¹in lɨ sin'² Jesús.
23445	MAT 8:31	Joon 'in 'lɨɨi'³ taai² tya' 'in tsá² do gamɨɨ¹ɨ tyani Jesús jin'²in: ―Wana 'woo²¹o'o jna'a wa'a cwo'²'o tsatoo²¹o'o alma tya' 'in ñí¹ no.