23233	MAT 1:20	Uŋ diyaa mafamma‑i u huɔŋga-na, Itieŋo *dɔrpɔpuɔrbiloŋo naŋ wuɔ carra-yuɔ dãnsãaŋ-nu a waŋ baa-yo wuɔ: «Yosɛfu, *Davidi hãayɛ̃lŋ nuɔ, *Diiloŋ-Yalle yaa ciɛ kusũŋ daaku yiɛra Maari‑i-na; baa kãalã, biɛ-yo.
23235	MAT 1:22	Itieŋ uŋ ciɛ u *pɔpuɔrbiloŋo waŋ mamaŋ, ma'i sa ciɛŋ daama‑i wɛi? Pɔpuɔrbiloŋo waaŋ-ma wuɔ:
23237	MAT 1:24	Yosɛfuŋ juɔ sire duɔfũmmu-na, wuɔ ce Itieŋo dɔrpɔpuɔrbiloŋ uŋ waaŋ mamaŋ baa-yo aa u dɔrŋo kãal jo ji tĩɛna baa-yo.
23239	MAT 2:1	Yesu huɔŋ Betelɛmu, dii *Yude mara nuɔ. Huɔŋgu faŋgu-na, *Erɔdi yaa waa *Yude yuŋgu-na. Uŋ huɔŋ, hiriemba namba waa bãpagũŋgu-na; baa sire a jo *Yerusalɛmu‑i-na
23240	MAT 2:2	a ji ta ba yuure u kũŋgu‑i wuɔ: «*Yuifu ba nellentieŋo maŋ huɔŋ fɛlɛmma‑i uu dii hie? I daa u mɔɛle‑i bãpagũŋgu-na ku'i ciɛ i sire tiɛ jo diɛ ji jaal-o.»
23241	MAT 2:3	Erɔdiŋ nuɔ nel daama‑i, u huɔŋ kaa pãŋ cu ka hel baa Yerusalɛmutaamba‑i hiere.
23242	MAT 2:4	Wuɔ bĩ *Diilojigãntaamba yuntaamba maŋ waa nelle-na hiere baa *ãnjĩnamma pigãataamba‑i a ji yuu-ba wuɔ: «Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i wuɔ u ka saaŋ *Koŋkortieŋo maŋ, u saaya u hoŋ terieŋ haku‑i nuɔ‑i?»
23243	MAT 2:5	Baa cira: «U saaya u hoŋ Betelɛmu dii Yude mara nuɔ. *Diilopɔpuɔrbiloŋo nyɛgãaŋ ma yaa‑i wuɔ:
23246	MAT 2:8	Uŋ juɔ yuu ba piiye tũnu-yuɔ, wuɔ cira: «Kãaŋ Betelɛmu‑i-na na ka yuure u kũŋgu‑i jeje na ne; da na ka da-yo, na jo na ji tũnu muɔŋo‑i mi bi kã ka jaal-o.»
23247	MAT 2:9	Erɔdiŋ piiye baa-ba tĩ, baa sire ta ta ba kã Betelɛmu‑i-na. Ba'a ba ne, tiraa da mɔɛl daade‑i ba yaaŋga-na di wuɔ di kã. Baa ta ba nyaanu-diɛ. Diŋ kaa hi biloŋ uŋ waa terieŋgu maŋ nuɔ‑i, diɛ yiɛra ku yudɔrɔ‑i-na.
23248	MAT 2:10	Ba hɔŋ muɔ gbuu pãŋ fɛ̃.
23250	MAT 2:12	Baŋ juɔ'a ba bir, Diiloŋ wuɔ piiye baa-ba dãnsãaŋ-nu wuɔ ba baa kã Erɔdi terieŋgu-na ka tũnu-yuɔ. Baa pãŋ biɛ ba deŋ hũmelle.
23251	MAT 2:13	Hirieŋ baŋ taa, Itieŋo *dɔrpɔpuɔrbiloŋ wuɔ carra Yosɛfu‑i dãnsãaŋ-nu a waŋ baa-yo wuɔ: «Yosɛfu, *Erɔdi ka sire wuɔ u taara naacombiloŋo‑i ko-yo. Sire ŋ gbar baa-yo baa nyuŋo‑i hiere na ka tĩɛna Esipi. Da mi saa ji cira na jo, molo baa jo.»
23252	MAT 2:14	Yosɛfu wuɔ bi sire isuɔŋgu faŋgu-na a biɛ naacombiloŋo‑i baa u nyu‑i hũu ŋ hã-mi! Esipi.
23253	MAT 2:15	U kãa ka tĩɛna kusuɔŋ-nu'i Erɔdi ji tuɔ ku. Itieŋ uŋ ciɛ u *pɔpuɔrbiloŋo waŋ nelma maŋ, ma'i sa juɔŋ daama‑i wɛi? Pɔpuɔrbiloŋo waaŋ-ma wuɔ: «Mi ciɛ mi biɛŋo hel Esipi‑i-na.»
23254	MAT 2:16	*Erɔdiŋ juɔ niya naa, wuɔ suɔ wuɔ hirieŋ daaba tãalãa-yo aa cor ba deŋ. U huɔŋ kaa gbuu pãŋ du. Wuɔ cira ba wuɔra ko naacombiemba maŋ saa cor bieŋa hãi yogo Betelɛmu‑i-na hiere baa nilɛiŋa maŋ u kɔtɔnni-na. Hiriemba naa pigãaŋ-yo huɔŋgu faŋgu yaa‑i wuɔ mɔɛle duɔŋ ta di hel.
23255	MAT 2:17	*Diiloŋ uŋ puɔraa *Seremi waŋ mamaŋ, ma'i saa ce daama‑i wɛi? Seremi waaŋ-ma wuɔ:
23257	MAT 2:19	*Erɔdiŋ juɔ ku, Itieŋo *dɔrpɔpuɔrbiloŋo naŋ wuɔ carra Yosɛfu‑i dãnsãaŋ-nu dii Esipi‑i-na
23260	MAT 2:22	Erɔdi biɛŋo naŋo waa, ba taa ba bĩ-yo Arkelɔsi. Yosɛfuŋ kãa, wuɔ nu-ma wuɔ tuoŋ uŋ kuu, u yaa ciɛ nellentieŋo‑i *Yude‑i-na. Kor maa ta ma da Yosɛfu‑i u saa siɛ duɔ kã ka tĩɛna terieŋgu-na. Diiloŋ wuɔ piiye baa-yo dãnsãaŋ-nu wuɔ u kã u ka tĩɛna *Galile mara nuɔ.
23261	MAT 2:23	Wuɔ kã ka tĩɛna Galile nelle nande-na ba bĩ-de Nasarɛti. *Diilopɔpuɔrbiemba waaŋ-ma wuɔ: «Ba ka ta ba bĩ *Koŋkortieŋo‑i Nasarɛtiyiɛŋo», ma bi ciɛ.
23262	MAT 3:1	Ku huoŋgu-na, *Nsãa-Batisi wuɔ ji sire tuɔ waŋ Diiloŋ-nelma‑i baa nuɔmba‑i dii *Yude *hĩɛkuraaŋgu-na. U taa u piiye wuɔ:
23263	MAT 3:2	«Naanaŋ na cilɔbabalaŋo‑i, *Diiloŋ-bãaŋgu piyaa tĩ!»
23264	MAT 3:3	Diiloŋo puɔraa *Isayi waŋ Nsãa fuɔ maama yaa wuɔ: «Molo dii tuɔ hohuola hĩɛkuraaŋgu-na wuɔ: ‹Migãaŋ Itieŋo hũmieŋa‑i Cãaŋ-yaŋ na viinu-yɛi.›»
23265	MAT 3:4	Joŋgoruo maŋ waa Nsãa nuoŋgu-na, baa sũɔ-yo baa nyɔgɔ̃mɛkuɔsĩnni aa u taa u pɛ̃yɛ̃ u nɛgɛlle‑i baa cãanuŋ-kpãŋkpaaŋgu. U taa u wuo dũŋgbɛrmba baa sɔllu.
23269	MAT 3:8	Yaaŋ aa na ta na ce kumaŋ faa, ku yaa ka pigãaŋ wuɔ na naana na cilɔbabalaŋo‑i kelkel.
23270	MAT 3:9	Baa na da niɛ sĩ *Abiramuŋ yeŋ na bĩncɔiŋo Diiloŋo siɛ ka gãŋ baa-na. Mi tũnu-nɛi: Naŋ fiɛ da tãmpĩɛŋa maŋ daaya‑i, Diiloŋo gbãa bir-a ce-ya Abiramu hãayɛ̃lmba namaa fuoŋgu-na.
23272	MAT 3:11	Muɔmi batiseŋ-na baa hũmma yoŋ da mi pigãaŋ wuɔ na naana na cilɔbabalaŋo‑i; ŋga molo ka jo mi huoŋgu-na. Kutieŋo fɔ̃ŋgũɔ jĩɛnya mɛi wuoŋo‑i. Mɛi saa piɛra u natãaŋgu‑i. Fuɔ ka batiseŋ-na baa *Diiloŋ-Yalle baa dãamu.
23273	MAT 3:12	Kɔkɔruɔŋgu dii u naŋga-na. U ka pe u dĩmma‑i. Duɔ ji pe-ma tĩ hiere torre-na, u ka kũɔl belle‑i dii-de inɔŋgɔ̃-na aa sɛnu fuoru‑i baa dãamu. Dãamu fammu sa dĩŋ dede.»
23275	MAT 3:14	Nsãa wuɔ ka muo jãŋ wuɔ fuɔ siɛ ce-ma. Aa naa tuɔ piiye baa-yo wuɔ: «Nuɔnɛi saaya ŋ batiseŋ muɔ, nuɔ da ŋ bir yaŋ aa jo wuɔ mɛi ji batiseŋ-ni, mi batiseŋ-ni niɛ?»
23277	MAT 3:16	Baŋ juɔ batiseŋ Yesu‑i tĩ aa u hel hũmma-na, dɔrɔ wuɔ puur. Wuɔ u ne da *Diiloŋ-Yalle hilaa koŋhuruŋ temma jo ji diire-yuɔ.
23278	MAT 3:17	Baa nu molo piiye dɔrɔ‑i-na wuɔ: «Mi Biɛŋo yaa daayo‑i; u maama sa suɔ aa dɔlnu-miɛ. U yaa fĩɛŋ mi huɔŋga‑i.»
23281	MAT 4:3	Sitãni wuɔ jo ji waŋ baa-yo wuɔ: «Da kuɔ Diiloŋ-Biɛŋo yaa nuɔŋo‑i kelkel, ce tãmpĩɛŋ daaya bir niiwuoni i ne!»
23283	MAT 4:5	Uŋ piiye dumaaŋo-na, Sitãni wuɔ kã baa-yo *Yerusalɛmu‑i-na, ka haa-yo *Diilodubuɔ dɔrɔ‑i-na
23284	MAT 4:6	aa naa cira: «Da kuɔ Diiloŋ-Biɛŋo yaa nuɔŋo‑i kelkel, tie ŋ diire i ne! Ma sĩ ma nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹Diiloŋo ka ce *dɔrpɔpuɔrbiemba tũu-ni ba nammu-na ŋ baa ji tisĩŋ ŋ fɛrɛ› kɛ?»
23286	MAT 4:8	Sitãni wuɔ tiraa kã baa-yo tãnuŋgu naŋgu dɔrɔ‑i-na, ku maama saa fa baa jajaatamma‑i, ka pigãaŋ-yo nilɛiŋa‑i hiere baa a huɔya-niini‑i
23289	MAT 4:11	Sitãni wuɔ naa u ta aa yaŋ-yo. Uŋ taa, dɔrpɔpuɔrbiemba namba jo ji ta ba kãyã-yuɔ.
23292	MAT 4:14	Diiloŋ uŋ puɔraa *Isayi waŋ mamaŋ, ma'i sĩ daama‑i wɛi?
23294	MAT 4:16	Bamaŋ waa kukulmaŋ-nelle-na kuliiŋgu nammu-na, bãaŋgu paa-bɛi.»
23295	MAT 4:17	Yesuŋ kãa dumaaŋo-na, wuɔ doŋ tuɔ waŋ Diiloŋ-nelma‑i baa nuɔmba‑i wuɔ: «Naanaŋ na cilɔbabalaŋo‑i, *Diiloŋ-bãaŋgu piyaa tĩ!»
23298	MAT 4:20	Baa bi pãŋ nanna ba jɔnaamba‑i aa cu Yesu huoŋ-nu.
23299	MAT 4:21	Ba'a ba kã yaaŋga-na, a tiraa da naacolŋo naŋo baa u hãaŋo a naara ba to. Ba bĩ tuoŋo‑i Sebede aa bĩ bɛpomɔlŋo‑i Sake aa hãaŋo‑i Nsãa. Ba waa beŋ-na ta ba migãaŋ ba jɔnaamba. Yesu wuɔ bĩ bɛpuɔmba‑i.
23302	MAT 4:24	Siiritaamba‑i hiere baa nu u maama‑i ka saa. Baa ta ba jo baa jaamba‑i ba sĩnni-na hiere ba jo ba hã u tuɔ sire-bɛi. *Jĩnabaa-baŋ waa bamaŋ nuɔ‑i ba waa, kurmɔrɔ̃ntaamba waa, ka hel baa murgubaa-ba‑i hiere. Yesu wuɔ sire-bɛi kpɛ̃mmu!
23303	MAT 4:25	Nuɔŋ baa sire kũɔl ba-naa ta ba nyaanu-yuɔ; Galiletaamba waa, a naara banamba naa hel Dekapol jo, banamba *Yerusalɛmu, banamba *Yude, banamba hel *Yurdɛ̃ bãpagũŋgu-na jo.
23305	MAT 5:2	Wuɔ doŋ tuɔ piiye baa-ba wuɔ:
23313	MAT 5:10	Baŋ ceŋ bamaŋ kpãncɔ̃lgũɔ ba viisĩnni maama-na, ba yunni dɔlaa; Diiloŋ-nelle‑i bafamba diele‑i.
23315	MAT 5:12	Taa na gbu na nyɛ aa na fɛ̃ na hɔmmu‑i; Diiloŋo ka pã-na bɔi dɔrɔ‑i-na. Na saa da, *Diilopɔpuɔrbiemba maŋ siire namaa yaaŋga-na, ba ciɛ-ba sũlma dumɛi.»
23316	MAT 5:13	«Namɛi dii dãmma‑i hĩɛma-na. Ŋga dãŋ da ma ji saara, ma gbãa tiraa ce niɛ ce kpɛ̃nnɛ? Ma siɛ gbãa fa wɛima; ba biɛ ka kũnna fuoreŋ.
23320	MAT 5:17	Ku huoŋgu-na, Yesu wuɔ cira: «Baa na da niɛ sĩ *Moisi‑i baa *Diilopɔpuɔrbiembaŋ nyɛgãaŋ mamaŋ hã-na wuɔ na ta na ce, mi juɔ da mi ji gbuonu ma yaa‑i, ma'i sĩ. Mi juɔ da mi ji pigãaŋ-na nelma famma belle yaa‑i.
23323	MAT 5:20	Mi tũnu-nɛi: Da na saa vii yaŋ *ãnjĩnamma pigãataamba‑i baa *Farisĩɛbaa-ba‑i, na cɛraa na suur Diiloŋ-nelle-na.»
23326	MAT 5:23	A ce dumaaŋo-na, da ŋ fiɛ kã baa bĩŋkũŋgu da ŋ ka pã-ku hã Diiloŋo‑i, aa ka ne da wɛima dii nuɔ baa moloŋ hɔlma-na,
23327	MAT 5:24	yaŋ ku bĩŋkũŋgu‑i dii mumbuolmuŋ-terieŋgu caaŋgu-na aa ŋ jo na ji nunu na-naa baa kutieŋo‑i igɛ̃na aa ŋ suɔ ŋ kã ŋ ka pã-ku ŋ hã Diiloŋo‑i.
23329	MAT 5:26	Mi waŋ ninsoŋo‑i baa-ni: Da ba dii-ni kaso‑i-na, da ŋ saa ji pã ŋ cɛ̃mɛlle tĩ hiere, ŋ cɛraa ŋ da muŋhelmu.»
23334	MAT 5:31	«Naŋ siire, na nuɔ ba ciɛra wuɔ: ‹Umaŋ duɔ nanna u ciɛŋo‑i, u saaya u nyɛgɛ̃ŋ sɛbɛ hã-yo. Sɛbɛ maŋ pigãaŋ wuɔ ba ãnsorre buɔra.›
23336	MAT 5:33	«Naŋ siire, na nuɔ wuɔ ma waaŋ baa na bĩncuɔmba‑i wuɔ: ‹Da ŋ pã nuŋgu aa bĩ Diiloŋo yerre‑i wuɔ ŋ ka ce mamaŋ, ce-ma; baa yaŋ-ma.›
23339	MAT 5:36	Molo siɛ gbãa ce halle kuɔsĩŋgu diei pusũŋ u yuŋgu-na, u siɛ bi gbãa ce ku biil; terieŋgu faŋgu-na, molo baa bi cira fuɔ baa u yuŋgu.
23347	MAT 5:44	Ŋga ma miŋ ka waŋ mamaŋ baa-na, ma yaa daama: Taa na dɔl baa na bigãarãamba‑i, taa na cãrã Diiloŋo‑i na hã bamaŋ ciɛŋ-naŋ kpãncɔ̃lgũɔ‑i,
23352	MAT 6:1	Ku huoŋgu-na Yesu wuɔ cira: «Baa na ta na wuɔ na Diiloŋ-hũmelle‑i wuɔ nuɔmba da-na; da na ce mafamma‑i, na To‑i dɔrɔ‑i-na u siɛ ka pã-na.
23354	MAT 6:3	Ŋga da ŋ'a ŋ hã moloŋo‑i bĩŋkũŋgu‑i, hã-yo aa ŋ baa yaŋ halle ŋ jĩɛkpekpelŋo suɔ,
23355	MAT 6:4	ku yaa ma siɛ hel bomborma-na. Niŋ ciɛ kumaŋ, ŋ To‑i Diilo fuɔ daa-ku, u ka pã-ni ku sɔlaaŋgu.»
23357	MAT 6:6	Da ŋ'a ŋ cãrã Diiloŋo‑i, suur dũŋ-nu aa ŋ bĩŋ-ku ŋ fɛrɛŋ nuɔ, ŋ To dii terieŋgu faŋgu-na, cãrã-yuɔ. Niŋ fuyaa ta ŋ ce kumaŋ u daa-ni, u ka pã-ni.
23358	MAT 6:7	«Da na ta na cãrã Diiloŋo‑i, baa na ta na piiye pirri ŋaa bamaŋ sa suyaaŋ Diiloŋo‑i baŋ ceŋ dumaa. Bafamba daa niɛ sĩ da ba piiye agaga ku yaa Diiloŋo ka nu ba nuŋgu‑i.
23359	MAT 6:8	Baa na suur ba nallu-na. Na saa da, namaaŋo‑i, aa na suɔ da na puur na nunni‑i da na cãrã, na To suyaa kumaŋ maama‑i dii-nɛi tĩ.»
23369	MAT 6:18	ku yaa molo siɛ suɔ wuɔ ŋ diyaa sũŋgu. Ŋga ŋ To maŋ fuyaa, u yaa ka suɔ u diei yoŋ. U da mamaŋ fuyaa hiere. U ka pã-ni.»
23379	MAT 6:28	Mafammaŋ yaraa-na, bige‑i ciɛ na hɔmmu ta mu cu baa na niidiiniŋ-kũŋgu‑i? Na sa ne hĩɛŋguŋ puŋ fafamma dumaa wɛi? Ku sa bi ce maacemma, ku sa bi sũ joŋgorbaa.
23380	MAT 6:29	Mi tũnu-nɛi: *Salomɔ‑i baa u wɛisĩnni‑i hiere u saa ji dii kompaŋga maŋ faa yii baa pũlma‑i dede.
23391	MAT 7:6	«Baa na ta na hã juoraamba‑i Diiloŋ-bĩmbĩnni‑i. Da na hã-ba baa-ni, ba gbãa sire pu baa-na. Baa na ta na nanna na niibilenni‑i pɛrmba hɔlma-na, ba ka fĩɛna-niɛ muonu-niɛ hã-na.»
23394	MAT 7:9	Namaaŋo-na, hai moloŋ biɛŋo‑i duɔ cãrã *buruo u wulaa, u yaŋ-yo aa biɛ tãmpɛ̃lle hã-yo?
23397	MAT 7:12	«Da na ta na taara ba ta ba ce kumaŋ ba hã-na, taa na ce ku temma na hã banamba‑i. *Moisi‑i baa *Diilopɔpuɔrbiemba‑i ba'a i tiɛ ce ku yaa‑i.»
23400	MAT 7:15	«Coikartaamba maŋ wuɔ bafamba *Diilopɔpuɔrbiemba, bilaaŋ na fɛrɛ bɛi. Da ŋ da-ba, ŋ cira nelfafaamba, ŋga ba hɔmmu sa suɔ aa doŋ ŋaa maamunaamba.
23401	MAT 7:16	Da na da ba ciluɔ‑i, na ka pãŋ suɔ-ba. Namaa daa ba yagal musĩɛŋa kaapugammu-na wɛi? Aa ba sa bi biɛra hãlɛ̃iŋa caaterreŋ-yuŋ-nu.
23405	MAT 7:20	Terieŋgu faŋgu-na, coikartaamba maŋ wuɔ bafamba Diilopɔpuɔrbiemba, na ka bi suɔ-ba ba ciluɔ yaa nuɔ‑i.»
23407	MAT 7:22	Gɛ̃ŋgɛryiiŋ da ku ji hi, nuɔmba bɔi ka cira: ‹Itie, i saa tiɛ ce Diilopɔpuɔruŋgu‑i naŋ yerre yaa nuɔ‑i wɛi? I taa i gbuuse nuɔnɛi aa tiɛ donya *jĩnabaa-ba‑i. I ciɛ gbɛrɛ-wɛima‑i baa naŋ yerre yaa‑i.›
23409	MAT 7:24	Yesuŋ waaŋ mafamma‑i, wuɔ cira: «Umaŋ duɔ nu mi nelma‑i aa ce-ma, kutieŋo‑i mi gbãa saa-yo baa cɛ̃cɛ̃muntieŋo maŋ maa u dũŋgu‑i tãmpɛ̃lleŋ.
23412	MAT 7:27	Diiloŋ uŋ juɔ tã, kanni gbar, fafalmu sire, ku pãŋ cii hiere bĩŋkũŋgu saa tĩɛ!»
23413	MAT 7:28	Yesuŋ juɔ piiye tĩ, u nel maa cu nuɔmba hɔmmu‑i.
23414	MAT 7:29	U taa u piiye baa bibɛsĩnni u yaŋ *ãnjĩnamma pigãataamba‑i.
23415	MAT 8:1	Yesuŋ juɔ piiye tĩ, wuɔ hiire tãnuŋgu-na tuɔ kã. Nuɔŋ baa sire cu u huoŋ-nu.
23417	MAT 8:3	Yesu wuɔ haa u naŋga‑i yuɔ aa naa cira: «Mi taara ma ta!» Naacolŋo jarma pãŋ ta-yuɔ terduɔŋgu faŋgu-na.
23418	MAT 8:4	Yesu wuɔ cira: «Baa tũnu nɛliɛŋo baa-ma dɛ! Mamaŋ dii, kã *Diilojigãntieŋo wulaa u ka ne-ni aa ŋ pã niikonni maŋ dii pãmma ŋ hã-yo ŋaa *Moisiŋ nyɛgãaŋ-ma dumaa ku yaa nuɔmba ka suɔ wuɔ ŋ jarma taa-niɛ.»
23420	MAT 8:6	ka cira: «Itie, mi maacembiloŋo naŋo gaala dii cĩiŋgu-na u sa gbãa sire, kuu dii-yuɔ kpelle! Jande, kãyã-miɛ!»