23214	MAT 1:1	Yesu-Kirsa bĩncuɔmbaŋ cuu ba-naa dumaa ku yaa daaku: Yesu-Kirsa hilaa *Davidi hãayɛ̃lmba-na. Davidi fuɔ u hel *Abiramu hãayɛ̃lmba-na.
23215	MAT 1:2	Abiramu siire da *Isaki. Isaki sire da *Yakɔbu. Yakɔbu sire da *Yuda a naara bisãlmba namba.
23216	MAT 1:3	Yuda sire da Perɛsi baa Sera. Bisãlŋ daaba nyu‑i ba taa ba bĩ-yo Tamar. Perɛsi sire da Esirɔmu. Esirɔmu sire da Aramu.
23224	MAT 1:11	Yosiyasi sire da Yekoniya a naara bisãlmba namba. Huɔŋgu faŋgu'i nuɔ‑i baŋ bilaa *Isirahɛl-baamba‑i kã baa-ba *Babilɔni‑i-na.
23225	MAT 1:12	Baŋ kãa Babilɔni‑i-na, Yekoniya wuɔ ka da Salatiɛl. Salatiɛl sire da Sorobabɛl.
23228	MAT 1:15	Eludi sire da Elasar. Elasar sire da Matã. Matã sire da Yakɔbu.
23233	MAT 1:20	Uŋ diyaa mafamma‑i u huɔŋga-na, Itieŋo *dɔrpɔpuɔrbiloŋo naŋ wuɔ carra-yuɔ dãnsãaŋ-nu a waŋ baa-yo wuɔ: «Yosɛfu, *Davidi hãayɛ̃lŋ nuɔ, *Diiloŋ-Yalle yaa ciɛ kusũŋ daaku yiɛra Maari‑i-na; baa kãalã, biɛ-yo.
23234	MAT 1:21	U ka hoŋ naacombiloŋo. Duɔ hoŋ-yo, ŋ haa u yerre‑i Yesu; ku yuŋgu yaa wuɔ koŋkortieŋo. U yaa ka kor u nelleŋ-tobimba‑i ba ãmbabalma-na.»
23237	MAT 1:24	Yosɛfuŋ juɔ sire duɔfũmmu-na, wuɔ ce Itieŋo dɔrpɔpuɔrbiloŋ uŋ waaŋ mamaŋ baa-yo aa u dɔrŋo kãal jo ji tĩɛna baa-yo.
23238	MAT 1:25	Maariŋ kãalãa jo, u juɔ bɔrɔ dumaa Yosɛfu saa suɔ-yo ciɛŋo. Uŋ buɔra, Yosɛfu wuɔ haa biloŋo yerre‑i Yesu.
23239	MAT 2:1	Yesu huɔŋ Betelɛmu, dii *Yude mara nuɔ. Huɔŋgu faŋgu-na, *Erɔdi yaa waa *Yude yuŋgu-na. Uŋ huɔŋ, hiriemba namba waa bãpagũŋgu-na; baa sire a jo *Yerusalɛmu‑i-na
23240	MAT 2:2	a ji ta ba yuure u kũŋgu‑i wuɔ: «*Yuifu ba nellentieŋo maŋ huɔŋ fɛlɛmma‑i uu dii hie? I daa u mɔɛle‑i bãpagũŋgu-na ku'i ciɛ i sire tiɛ jo diɛ ji jaal-o.»
23241	MAT 2:3	Erɔdiŋ nuɔ nel daama‑i, u huɔŋ kaa pãŋ cu ka hel baa Yerusalɛmutaamba‑i hiere.
23242	MAT 2:4	Wuɔ bĩ *Diilojigãntaamba yuntaamba maŋ waa nelle-na hiere baa *ãnjĩnamma pigãataamba‑i a ji yuu-ba wuɔ: «Diiloŋ uŋ pãa nuŋgu‑i wuɔ u ka saaŋ *Koŋkortieŋo maŋ, u saaya u hoŋ terieŋ haku‑i nuɔ‑i?»
23243	MAT 2:5	Baa cira: «U saaya u hoŋ Betelɛmu dii Yude mara nuɔ. *Diilopɔpuɔrbiloŋo nyɛgãaŋ ma yaa‑i wuɔ:
23246	MAT 2:8	Uŋ juɔ yuu ba piiye tũnu-yuɔ, wuɔ cira: «Kãaŋ Betelɛmu‑i-na na ka yuure u kũŋgu‑i jeje na ne; da na ka da-yo, na jo na ji tũnu muɔŋo‑i mi bi kã ka jaal-o.»
23247	MAT 2:9	Erɔdiŋ piiye baa-ba tĩ, baa sire ta ta ba kã Betelɛmu‑i-na. Ba'a ba ne, tiraa da mɔɛl daade‑i ba yaaŋga-na di wuɔ di kã. Baa ta ba nyaanu-diɛ. Diŋ kaa hi biloŋ uŋ waa terieŋgu maŋ nuɔ‑i, diɛ yiɛra ku yudɔrɔ‑i-na.
23248	MAT 2:10	Ba hɔŋ muɔ gbuu pãŋ fɛ̃.
23249	MAT 2:11	Baa har suur ka da biloŋo‑i baa u nyu‑i. Baa dũuna jaal-o aa naa fir ba coŋgorni‑i hiel sɛ̃nɛ hã-yo baa wusũnaŋo a naara *miir-namma.
23250	MAT 2:12	Baŋ juɔ'a ba bir, Diiloŋ wuɔ piiye baa-ba dãnsãaŋ-nu wuɔ ba baa kã Erɔdi terieŋgu-na ka tũnu-yuɔ. Baa pãŋ biɛ ba deŋ hũmelle.
23251	MAT 2:13	Hirieŋ baŋ taa, Itieŋo *dɔrpɔpuɔrbiloŋ wuɔ carra Yosɛfu‑i dãnsãaŋ-nu a waŋ baa-yo wuɔ: «Yosɛfu, *Erɔdi ka sire wuɔ u taara naacombiloŋo‑i ko-yo. Sire ŋ gbar baa-yo baa nyuŋo‑i hiere na ka tĩɛna Esipi. Da mi saa ji cira na jo, molo baa jo.»
23252	MAT 2:14	Yosɛfu wuɔ bi sire isuɔŋgu faŋgu-na a biɛ naacombiloŋo‑i baa u nyu‑i hũu ŋ hã-mi! Esipi.
23253	MAT 2:15	U kãa ka tĩɛna kusuɔŋ-nu'i Erɔdi ji tuɔ ku. Itieŋ uŋ ciɛ u *pɔpuɔrbiloŋo waŋ nelma maŋ, ma'i sa juɔŋ daama‑i wɛi? Pɔpuɔrbiloŋo waaŋ-ma wuɔ: «Mi ciɛ mi biɛŋo hel Esipi‑i-na.»
23254	MAT 2:16	*Erɔdiŋ juɔ niya naa, wuɔ suɔ wuɔ hirieŋ daaba tãalãa-yo aa cor ba deŋ. U huɔŋ kaa gbuu pãŋ du. Wuɔ cira ba wuɔra ko naacombiemba maŋ saa cor bieŋa hãi yogo Betelɛmu‑i-na hiere baa nilɛiŋa maŋ u kɔtɔnni-na. Hiriemba naa pigãaŋ-yo huɔŋgu faŋgu yaa‑i wuɔ mɔɛle duɔŋ ta di hel.
23256	MAT 2:18	«I nu molo kaal Arama‑i-na; kutieŋo kaal kuliiŋ-kaaluŋgu. Arasɛl yaa kaalaaŋ wuɔ ba kuɔ u bisãlmba. U sa nu gbɛ̃nyɛmma. U bisãlmba taa aa yaŋ-yo.»
23257	MAT 2:19	*Erɔdiŋ juɔ ku, Itieŋo *dɔrpɔpuɔrbiloŋo naŋ wuɔ carra Yosɛfu‑i dãnsãaŋ-nu dii Esipi‑i-na
23258	MAT 2:20	a waŋ baa-yo wuɔ: «Bamaŋ taa ba taara ba ko naacombiloŋo‑i ba kuu. Sire ŋ biɛ-yo baa nyuŋo‑i na bir na kã *Isirahɛl-na.»
23259	MAT 2:21	Yosɛfu wuɔ bi sire a biɛ naacombiloŋo‑i baa u nyu‑i ba bir kã Isirahɛl-na.
23260	MAT 2:22	Erɔdi biɛŋo naŋo waa, ba taa ba bĩ-yo Arkelɔsi. Yosɛfuŋ kãa, wuɔ nu-ma wuɔ tuoŋ uŋ kuu, u yaa ciɛ nellentieŋo‑i *Yude‑i-na. Kor maa ta ma da Yosɛfu‑i u saa siɛ duɔ kã ka tĩɛna terieŋgu-na. Diiloŋ wuɔ piiye baa-yo dãnsãaŋ-nu wuɔ u kã u ka tĩɛna *Galile mara nuɔ.
23261	MAT 2:23	Wuɔ kã ka tĩɛna Galile nelle nande-na ba bĩ-de Nasarɛti. *Diilopɔpuɔrbiemba waaŋ-ma wuɔ: «Ba ka ta ba bĩ *Koŋkortieŋo‑i Nasarɛtiyiɛŋo», ma bi ciɛ.
23262	MAT 3:1	Ku huoŋgu-na, *Nsãa-Batisi wuɔ ji sire tuɔ waŋ Diiloŋ-nelma‑i baa nuɔmba‑i dii *Yude *hĩɛkuraaŋgu-na. U taa u piiye wuɔ:
23263	MAT 3:2	«Naanaŋ na cilɔbabalaŋo‑i, *Diiloŋ-bãaŋgu piyaa tĩ!»
23264	MAT 3:3	Diiloŋo puɔraa *Isayi waŋ Nsãa fuɔ maama yaa wuɔ: «Molo dii tuɔ hohuola hĩɛkuraaŋgu-na wuɔ: ‹Migãaŋ Itieŋo hũmieŋa‑i Cãaŋ-yaŋ na viinu-yɛi.›»
23265	MAT 3:4	Joŋgoruo maŋ waa Nsãa nuoŋgu-na, baa sũɔ-yo baa nyɔgɔ̃mɛkuɔsĩnni aa u taa u pɛ̃yɛ̃ u nɛgɛlle‑i baa cãanuŋ-kpãŋkpaaŋgu. U taa u wuo dũŋgbɛrmba baa sɔllu.
23266	MAT 3:5	Yerusalɛmutaamba‑i baa Yudetaamba‑i hiere ka hel baa bamaŋ waa *Yurdɛ̃ nuoraaŋgu kɔtɔnni-na hiere ba taa ba kã u wulaa
23267	MAT 3:6	ba kã ba waŋ ba cãlmuɔ‑i baa-yo aa u tuɔ *batiseŋ-ba Yurdɛ̃ nuoraaŋgu-na.
23268	MAT 3:7	Nsãaŋ juɔ da *Farisĩɛbaa-ba‑i baa *Sadusĩɛbaa-ba kũɔl ba-naa ba jo u wulaa wuɔ u batiseŋ-ba, wuɔ gbɛ̃-ba wuɔ: «Nelbabalaaŋ namaa temma‑i daana‑i! Hai juɔ tũnu-nɛi wuɔ da na batiseŋ Diiloŋo siɛ ka gãŋ baa-na?
23269	MAT 3:8	Yaaŋ aa na ta na ce kumaŋ faa, ku yaa ka pigãaŋ wuɔ na naana na cilɔbabalaŋo‑i kelkel.
23270	MAT 3:9	Baa na da niɛ sĩ *Abiramuŋ yeŋ na bĩncɔiŋo Diiloŋo siɛ ka gãŋ baa-na. Mi tũnu-nɛi: Naŋ fiɛ da tãmpĩɛŋa maŋ daaya‑i, Diiloŋo gbãa bir-a ce-ya Abiramu hãayɛ̃lmba namaa fuoŋgu-na.
23272	MAT 3:11	Muɔmi batiseŋ-na baa hũmma yoŋ da mi pigãaŋ wuɔ na naana na cilɔbabalaŋo‑i; ŋga molo ka jo mi huoŋgu-na. Kutieŋo fɔ̃ŋgũɔ jĩɛnya mɛi wuoŋo‑i. Mɛi saa piɛra u natãaŋgu‑i. Fuɔ ka batiseŋ-na baa *Diiloŋ-Yalle baa dãamu.
23273	MAT 3:12	Kɔkɔruɔŋgu dii u naŋga-na. U ka pe u dĩmma‑i. Duɔ ji pe-ma tĩ hiere torre-na, u ka kũɔl belle‑i dii-de inɔŋgɔ̃-na aa sɛnu fuoru‑i baa dãamu. Dãamu fammu sa dĩŋ dede.»
23274	MAT 3:13	Nsãa uŋ taa u *batiseŋ nuɔmba‑i huɔŋgu-na, Yesu wuɔ sire *Galile‑i-na a kã *Yurdɛ̃‑i-na u duɔ ka batiseŋ-yo.
23275	MAT 3:14	Nsãa wuɔ ka muo jãŋ wuɔ fuɔ siɛ ce-ma. Aa naa tuɔ piiye baa-yo wuɔ: «Nuɔnɛi saaya ŋ batiseŋ muɔ, nuɔ da ŋ bir yaŋ aa jo wuɔ mɛi ji batiseŋ-ni, mi batiseŋ-ni niɛ?»
23276	MAT 3:15	Yesu wuɔ cira: «Diiloŋ uŋ'a ma ce dumaa, yaŋ i ce-ma dumɛi. Yaŋ aa ŋ ce-ma ŋaa miŋ waaŋ-ma dumaa.» Nsãa wuɔ naa wuɔ hũu-ma.
23279	MAT 4:1	Ku huoŋgu-na, *Diiloŋ-Yalle kã baa Yesu‑i *hĩɛkuraaŋgu-na *Sitãni duɔ ka guɔl u gbeini‑i.
23280	MAT 4:2	Uŋ kãa, wuɔ ce bãaŋ-yinni komuɔŋa hãi baa isuɔyinni komuɔŋa hãi u saa dii kuuwuoŋgu u nuŋgu-na. Yiŋ daaniŋ juɔ cor, nyulmu sire cuɔl-o.
23281	MAT 4:3	Sitãni wuɔ jo ji waŋ baa-yo wuɔ: «Da kuɔ Diiloŋ-Biɛŋo yaa nuɔŋo‑i kelkel, ce tãmpĩɛŋ daaya bir niiwuoni i ne!»
23282	MAT 4:4	Yesu wuɔ cira: «Ma nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹Niiwuoni‑i yoŋ, ni siɛ gbãa ce nɛliɛŋ nuɔ ŋ ba. Ŋ saaya ŋ bi ta ŋ nu Diiloŋo nuŋ-ãndaaŋgu‑i hiere naara.›»
23283	MAT 4:5	Uŋ piiye dumaaŋo-na, Sitãni wuɔ kã baa-yo *Yerusalɛmu‑i-na, ka haa-yo *Diilodubuɔ dɔrɔ‑i-na
23284	MAT 4:6	aa naa cira: «Da kuɔ Diiloŋ-Biɛŋo yaa nuɔŋo‑i kelkel, tie ŋ diire i ne! Ma sĩ ma nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹Diiloŋo ka ce *dɔrpɔpuɔrbiemba tũu-ni ba nammu-na ŋ baa ji tisĩŋ ŋ fɛrɛ› kɛ?»
23285	MAT 4:7	Yesu wuɔ cira: «Ma bi nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹Baa dãŋ Itieŋo‑i Diiloŋo‑i ŋ ne.›»
23286	MAT 4:8	Sitãni wuɔ tiraa kã baa-yo tãnuŋgu naŋgu dɔrɔ‑i-na, ku maama saa fa baa jajaatamma‑i, ka pigãaŋ-yo nilɛiŋa‑i hiere baa a huɔya-niini‑i
23287	MAT 4:9	aa naa cira: «Da ŋ dũuna jaal-mi, niŋ daa nilɛiŋa maŋ daaya‑i hiere mi ka hã-ni baa-ya.»
23288	MAT 4:10	Uŋ waaŋ mafamma‑i, Yesu wuɔ cira: «Sitãni, kã ŋ filiɛŋ ŋ halaŋ! Ma nyɛgãaŋ Diiloŋ-nelma-na wuɔ: ‹Ŋ saaya ŋ ta ŋ dũuna ŋ jaal Itieŋo‑i Diiloŋo yaa‑i, aa ta ŋ cãa u yaa u diei yoŋ.›»
23289	MAT 4:11	Sitãni wuɔ naa u ta aa yaŋ-yo. Uŋ taa, dɔrpɔpuɔrbiemba namba jo ji ta ba kãyã-yuɔ.
23290	MAT 4:12	Huɔŋgu naŋgu juɔ hi, baa bel Nsãa‑i dii-yo kaso. Yesu wuɔ nu-ma aa bir kã *Galile‑i-na.