23217	MAT 1:4	Da̱ya Aram ne, Aminadab. Da̱ya Aminadab ne, Naasón. Da̱ya Naasón ne, Salmón.
23218	MAT 1:5	Da̱ya Salmón nduco Rahab ne, Booz. Da̱ya Booz nduco Rut ne, Obed. Da̱ya Obed ne, Isaí.
23219	MAT 1:6	Da̱ya Isaí ne, rey David. Da̱ya rey David nduco nda̱hta yahn Urías ne, Salomón.
23220	MAT 1:7	Da̱ya Salomón ne, Roboam. Da̱ya Roboam ne, Abías. Da̱ya Abías ne, Asa.
23224	MAT 1:11	Da̱ya Josías ne, Jeconías nduco dihno se. Ta̱hn min che din sanda̱do yahn Babilonia preso ihyan nación yahn Israel, quenda se ihyan.
23225	MAT 1:12	Cuahn che chenan ihyan chahn nación yahn Babilonia, chihndeya̱n Salatiel, da̱ya Jeconías. Da̱ya Salatiel ne, Zorobabel.
23226	MAT 1:13	Da̱ya Zorobabel ne, Abiud. Da̱ya Abiud ne, Eliaquim. Da̱ya Eliaquim ne, Azor.
23227	MAT 1:14	Da̱ya Azor ne, Sadoc. Da̱ya Sadoc ne, Aquim. Da̱ya Aquim ne, Eliud.
23228	MAT 1:15	Da̱ya Eliud ne, Eleazar. Da̱ya Eleazar ne, Matán. Da̱ya Matán ne, Jacob.
23230	MAT 1:17	Ri ndichecun ihyan ndico che cochi rihco nda̱ta ye nde cuahn che quenan Abraham iyehnse nde nda̱ ro che quenan David. Me nde ro che quenan David ne, te ndichecun ihyan ndico nde nda̱ ro che chahtenan ihyan nación yahn Israel preso nación yahn Babilonia. Me nde ro min ne, te ndichecun ihyan ndico nde nda̱ ro che chihndeya̱n Dihvo vo Jesucristo, ihyan min che a va ca̱de che dechuh Dendiohs, ndedevahn ye ihyan iyehnse.
23233	MAT 1:20	Ate ndihchero ye va̱n ya̱hnde yahn ye a̱ma ángel yahn Dihvo vo Dendiohs, ne ra̱hn ángel me ri ye ihyan: ―José, nda̱ta yahn David, hua dehve rahque, co cahnevaque nduco María. Hua ndeh ndedecadine, te che quenun da̱ya ye ne, a nduco vederihquentiyon yahn Vaco Ndah yahn Dendiohs.
23236	MAT 1:23	A̱ma nda̱hta ntuhco ne, conun da̱ya ye. Cuahn che cuhndeya̱n ne, conan che duche Emanuel. Che tihca̱ duche ne, conahn che Dendiohs nduco ye uvo.
23237	MAT 1:24	Cuahn che ntuche José ne, dinahn ye nduhca̱ che chihquentiyon ángel me ihyan, ne chihneva̱co ye nduco María.
23239	MAT 2:1	Chihndeya̱n Dihvo vo Jesucristo ya̱n Belén, esta̱do yahn Judea, cuahn che quenan rey Herodes rihquentiyon ye esta̱do min. Ta̱hn min ne, o ino ihyan devano che chica ye ya̱hn yahn cua̱hn na̱n che riquenda̱h ya̱hn ne, nda̱ ye ya̱n Jerusalén,
23240	MAT 2:2	ne tumerune ye: ―¿Ti quenan rey yahn ihyan nación yahn Israel che a chihndeya̱n ye ne? A devano nuhn che a va ye, te a ndihchero nuhn iyon che rihco ro che a chihndeya̱n ye. Chemin che cochi nuhn ndeva nuhn yavena̱n ye.
23241	MAT 2:3	Cuahn che checadino rey Herodes che tihca̱ ne, a̱ma ndeh ndedecadino se. Namin nducoya̱ca ihyan ya̱n Jerusalén a̱ma ndeh ndedecadino ye.
23242	MAT 2:4	Tuhme chihquentiyon rey me che ndo da̱ma chidocuya̱n ndina̱n ma̱n, sa̱hn devano ley che dirun Moisés ma̱n, ne tumerune se ti va ca̱de che cuhndeya̱n ihyan che dechuh Dendiohs, ndedevahn ye ihyan iyehnse.
23243	MAT 2:5	Ndahconan ihyan chahn, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Ya̱n Belén, esta̱do yahn Judea, va ca̱de che cuhndeya̱n ye, te dirun ihyan profeta tuhca̱:
23244	MAT 2:6	Ya̱n Belén, esta̱do yahn Judea ne, co cuande va̱n ya̱n rahte yahn esta̱do min, te min va che cuhndeya̱n ihyan ndina̱n che din ye cuda̱do ihyan yahn Dendiohs, ihyan nación yahn Israel.
23246	MAT 2:8	Tuhme chihquentiyon se ihyan chahn, ne ra̱hn se: ―Cuahn nchuhn ya̱n Belén, tumerune ndah ne ti quenan decua̱h me, ne cuahn che a nta̱ca ne ne, checu ne ndudo yáhn ca̱va che namin cá̱hn ndevá yavena̱n.
23249	MAT 2:11	Chenda̱ ye chete vah, ne cuahn che ndihchero ye lihn me nduco chaco Mariá ne, chehntihya ye ndeva ye yavena̱n. Tuhme na̱hne ye yave na̱n che chenun tume yahn ye, ne tenda̱h ye diya̱hngua̱n ma̱n, cuhn ma̱n, nundeda̱n che duche mirra ma̱n, ca̱h ye co yahn lihn me.
23251	MAT 2:13	Cuahn che a cona̱hn ihyan devano chahn ne, ndihchero José va̱n ya̱hnde yahn ye a̱ma ángel yahn Dihvo vo Dendiohs, ne ra̱hn ángel me ri ye ihyan: ―Cuiquenda sa̱hn dihn nduco chaco se, ne codin vi, cuehn cua̱hn nación yahn Egipto. Min conen nde ro che ca̱hcantiyón che ndaconen, te Herodes ne, nuhn se sa̱hn dihn me ca̱va che ca̱hno se sa̱hn.
23254	MAT 2:16	Cuahn che tumacadino Herodes che chahcota̱hn ihyan devano chahn yahn se ne, a̱ma chi ta̱n se, ne dechuh se sanda̱do ya̱n Belén ma̱n, ya̱n che nino min ma̱n, che chihno se nducoya̱ca decua̱h cha̱hn, nde checa̱hya che a ri o nduyo, te a tih va ro che ndihchero ihyan devano chahn iyon me.
23256	MAT 2:18	A̱ma rah ra̱n ihyan ma̱n, a̱ma raco ye ma̱n, anduhneca̱ ndete che ma̱n Raquel raco ye ca̱va da̱ya ye. Hua nda̱ca ye vedechahtino, te a chihno chihno se da̱ya ye.
23257	MAT 2:19	Cuahn che a chih Herodes ne, min nación yahn Egipto ndihchero José va̱n ya̱hnde yahn ye, a̱ma ángel yahn Dihvo vo Dendiohs, ne ra̱hn ángel me ri ye ihyan:
23258	MAT 2:20	―Cuendiquenda sa̱hn dihn me nduco chaco se, ne conahn nación yahn Israel, te a chih sa̱hn che nahn ca̱hno se sa̱hn.
23259	MAT 2:21	Tuhme ndiquenda José sa̱hn dihn me nduco chaco se, ne ndaconan ye nación yahn Israel.
23260	MAT 2:22	Ate checadino José che Arquelao rihquentiyon se menun chida se esta̱do yahn Judea, ne hua chihquino ye quenan ye esta̱do min. Tuhme ca̱h Dendiohs che checadino ye va̱n ya̱hnde yahn ye, ne cuahn ye esta̱do yahn Galilea.
23265	MAT 3:4	Tino yahn Jua̱n ne, ndiya nduco yudo yahn camello, ne quenan chete ye a̱ma ima. Reh ye a̱ma na̱n ya̱hcada̱hn ma̱n, rih ye nedih yahn che va va̱n chano ma̱n.
23266	MAT 3:5	Ihyan ya̱n Jerusalén ma̱n, ihyan che vate ye ta̱ma te o ya̱n esta̱do yahn Judea ma̱n, chihto ico Jordán ma̱n ne, rahn ye rihnevan ye che rahndudo Jua̱n.
23274	MAT 3:13	Ta̱hn min ne, chica Dihvo vo Jesucristo esta̱do yahn Galilea, nda̱ ye ico Jordán na̱n quenan Jua̱n ca̱va che cuehdenune ye ihyan.
23283	MAT 4:5	Chihno min ne, quenda se ihyan nde tin ya̱co yahn ya̱n Jerusalén.
23284	MAT 4:6	Ra̱hn se ri se ihyan: ―Ndete che Da̱ya Dendiohs ndih ne, ca̱va ne muhn, co ne nde ndiya̱hn, te a ndirun na̱n Ndudo yahn Dendiohs tuhca̱: Ca̱hcantiyon Dendiohs ángel yahn ye che din ye cuda̱do ndih, ca̱va che hua dehva co yahn ne.
23289	MAT 4:11	Tuhme chihcoma̱n chundah me ihyan, ne nda̱ ángel chinduco ye ihyan.
23290	MAT 4:12	Cuahn che checadino Dihvo vo che quenun Jua̱n va̱coya̱hn ne, cona̱hn ye esta̱do yahn Galilea.
23291	MAT 4:13	Ate hua quenan ye ya̱n Nazaret. Tahque ndah ye ne, cuahn ye quenan ye ya̱n Capernaum, ya̱hn yahn Zabulón ma̱n, Neftalí ma̱n.
23293	MAT 4:15	Ya̱hn yahn Zabulón ma̱n, Neftalí ma̱n, chihto yune che rahn na̱n vine ma̱n, ta̱ma la̱do yahn ico Jordán ma̱n, esta̱do yahn Galilea, ya̱n va̱co ihyan ta̱ma nación ma̱n,
23296	MAT 4:18	A̱ma yune ne, quechica Dihvo vo chihto vine yahn Galilea. Ndihchero ye o ihyan reta̱h ya̱hca, Simón Pedro ma̱n, dihno ye Andrés ma̱n. Ura min ne, rentihyon ihyan chahn ya̱na chete vine me ca̱va che cota̱h ye ya̱hca.
23301	MAT 4:23	Chihno min ne, quechica Dihvo vo numacuahn ya̱n yahn Galilea, ricuahn ye nduh cua̱n ya̱co yahn ihyan nación yahn Israel. Rahndudo ye nduhca̱ che rihquentiyon Dendiohs ihyan yahn ye, ne redin ye che rendoyahn ihyan cah.
23303	MAT 4:25	A̱ma ya̱hn ihyan chinduco ye ihyan, ihyan esta̱do yahn Galilea ma̱n, ihyan esta̱do yahn Judea ma̱n, ihyan ya̱n Decápolis ma̱n, ihyan ya̱n Jerusalén ma̱n, ihyan che vate ye ta̱ma la̱do lco Jordán ma̱n.
23320	MAT 5:17	’Cuedevano nchuhn che ndá̱ ndiyu ca̱va che cuahcotá̱hn yahn ley che dirun Moisés ma̱n, ndudo che dirun ihyan profeta ma̱n, te ca̱va che ca̱h cuandé ihyan deh conahn.
23321	MAT 5:18	Cua̱co rá̱hn rí nchuhn te numanahn che metah cuihno vahchetero ma̱n, iyehnse ma̱n ne, hua condanan nde a̱ma ndudo na̱n ley min. Nde nducuahn che hua nduh rigonun chihve che ra̱hco ihyan ne, va che conahn.
23323	MAT 5:20	Rá̱hn rí nchuhn te ndete che hua nde tahque runeca̱de cuahtechica ne che co sa̱hn fariseo ma̱n, sa̱hn devano ley che dirun Moisés ma̱n ne, nde hua co cuahtenan ne vahchetero na̱n che rihquentiyon Dendiohs.
23328	MAT 5:25	’Me ndete che va ihyan che nahn ca̱ca nunde ye yahn nchuhn ne, codin nun ino ne cuenedin ndah ne ndudo nduco ye numanahn che metah ca̱ca nunde ye yahn ne, te ndete che hua ne, ca̱hco ye nchuhn ta̱h intiyahn. Intiyahn ne, ca̱hcantiyon ye policía che tihyon se nchuhn va̱coya̱hn,
23338	MAT 5:35	Nde hua ntihyon ya̱n ne muhn iyehnse, te quenan ye numachahte. Nde hua ntihyon ya̱n ne Jerusalén, te ya̱n yahn ye.
23339	MAT 5:36	Nde hua ntihyon ya̱n ne tin ne, te nde a̱ma yudo tin ne ne, metah vederihquentiyon yahn ne che ca̱hcantiyon ne che ndacorun color yahn.
23342	MAT 5:39	Ate u ne, rá̱hn rí nchuhn te hua da̱ma co ne nduco ihyan che din ta̱n ye nduco ne. Ndete che va ihyan che cuahn ye a̱ma la̱do va̱cona̱n ne ne, ndotenan che da̱ma co ne nduco ye ne, cuahnecun ne che cuahn ye ta̱ma la̱do.
23344	MAT 5:41	Ndete che ta̱hn nun sanda̱do nchuhn yune, ca̱hcantiyon se che quendehde ne chede yahn se nduhneva che rihquentiyon ley ne, nde chuhnan ca cuiquendehde ne yahn se.
23361	MAT 6:10	Rica nuhn ndih che cuana̱n ca̱hcantiyon ne nuhn. Nahn nuhn che dinahn ihyan iyehnse vederihquentiyon yahn ne nduhca̱ che redinahn ángel che vate ye vahchetero.
23380	MAT 6:29	ne rá̱hn rí nchuhn te nde rey Salomón andahre a̱ma chahte vederihquentiyon quenan cuma ye, ate tahque ndah chan ro na̱nda che co tino che quenun ye.
23397	MAT 7:12	’Codin nchuhn che ndah nduco ihyan nduhca̱ che nahn ne che din ye nduco ne, te tihca̱ rihquentiyon na̱n ley che dirun Moisés ma̱n, libro che dirun ihyan profeta ma̱n.
23408	MAT 7:23	Ate ca̱hmá có sa̱hn chahn: “Ndiyu ihyan yáhn nchuhn. Cuahn ne a̱ma la̱do. Nchuhn ne, duhtuno ihyan ne.”
23414	MAT 7:29	te numacuahn vederihquentiyon yahn Dendiohs chicuahn ye, ndlyu nduhca̱ che ricuahn sa̱hn devano ley che dlrun Moisés.
23418	MAT 8:4	Tuhme ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Culhque cuda̱do. Hua cahme nduco nde a̱ma ihyan ta̱ca̱ chi che ndoyehn. Tahque ndah ne, cuehn na̱n chidocuya̱n, ndihchero ye di, ne cah vedino nduhca̱ che chihquentiyon Moisés ca̱va che co devano nducoya̱ca ihyan che a ndoyehn.
23424	MAT 8:10	A̱ma cuahn ino Dihvo vo che tihca̱ ra̱hn se, ne ra̱hn ye nduco ihyan che nduco ye: ―Cua̱co rá̱hn rí nchuhn te nde va̱n ihyan nación yahn Israel ne, hua nda̱cá nde a̱ma ihyan che a̱ma ritahno ye nduhca̱ sa̱hnguh.
23432	MAT 8:18	Cuahn che ndihchero Dihvo vo che a̱ma ya̱hn ihyan nduco ye ne, chihquentiyon ye ihyan apóstol yahn ye che cuahtenun ye chete a̱ma ba̱rco, chuh ye nduco vih ta̱ma la̱do viche yahn vine yahn Galilea.
23433	MAT 8:19	Ura min a̱ma sa̱hn devano ley che dirun Moisés chahn nda̱ se na̱n Dihvo vo, ne ra̱hn se ri se ihyan: ―Ihyan Ricuahn, nahn conducó ndih adecotino che ca̱hn ne.
23437	MAT 8:23	Chihno min ne, chenda̱ Dihvo vo chete ba̱rco me nduco ihyan apóstol yahn ye, cuahn ye nduco vih.
23439	MAT 8:25	Tuhme ndedetuhche ihyan apóstol chahn ihyan, ne ra̱hn ye: ―Dihve nuhn, ¡cuendedevahn ne nuhn!, te cuehchenun nuhn va̱n nune.
23442	MAT 8:28	Cuahn che nda̱ Dihvo vo ta̱ma la̱do viche yahn vine me, ya̱hn yahn ya̱n Gadara ne, nda̱ o sa̱hn che chenun vaco chihnga̱ sa̱hn, che chica se va̱n ya̱yan na̱n che chenun tena̱hn. A̱ma redin ta̱n se che nde a̱ma ihyan hua rihquino ye chuh ye yune nino na̱n che chenun se.
23451	MAT 9:3	Min chenun va̱n a̱ma o sa̱hn devano ley che dirun Moisés, ne rendedecadino se: “Sa̱hn tih ne, ducherino se Dendiohs che tihca̱ ra̱hn se.”
23458	MAT 9:10	A̱ma yune ne, reh Dihvo vo nduco ihyan apóstol yahn ye. Namin nduco a̱ma ya̱hn sa̱hn rica tume ca̱de iyo ma̱n, ya̱hn ca sa̱hn nunde ma̱n, vate se reh se nduco ye.
23459	MAT 9:11	Ndihchero a̱ma o sa̱hn fariseo, ne ra̱hn se ri se ihyan apóstol chahn: ―¿Dehco che tihca̱ redin Ihyan Ricuahn yahn nchuhn che reh ye da̱ma nduco sa̱hn rica tume ca̱de iyo ma̱n, sa̱hn nunde chena̱hn ma̱n?
23466	MAT 9:18	Numanahn che rente ca Dihvo vo nduco ihyan chahn ne, nda̱ a̱ma sa̱hn ndina̱n. Chehntihya se na̱n ye, ne ra̱hn se ri se ihyan: ―Ta̱hn da̱yá ne, a chih te cade mena̱n lihn. Cuhn vo nduco ne, nahn ta̱h ne ta̱hn, ne ndaconan conan te.
23467	MAT 9:19	Tuhme necuan ndi Dihvo vo, ne cuahn ye nduco se nduco ihyan apóstol yahn ye.
23480	MAT 9:32	Cade ndiquenda̱h sa̱hn chahn vah ne, nda̱ a̱ma o ihyan, nda ye a̱ma sa̱hn lihme che quenun a̱ma vaco chihnga̱ sa̱hn.
23481	MAT 9:33	Ndetenda̱h Dihvo vo vaco chihnga̱ me, ne ndeta̱hno ndiquenda̱h ca̱hn se, cana̱n rente se. A̱ma cuahn ino ihyan, ne ra̱hn ye: ―Nde menahn ametah conahn vederihno che tuhchan muhn nación yahn Israel.
23483	MAT 9:35	Chihno min ne, quechica Dihvo vo nduh cua̱n ya̱n rahte ma̱n, ya̱n ca̱hya ma̱n, ricuahn ye chete ya̱co yahn ihyan nación yahn Israel. Rahndudo ye ndudo yahn vederihquentiyon yahn Dendiohs, ne redin ye che rendoyahn nducoya̱ca ihyan cah.
23485	MAT 9:37	Tuhme ra̱hn Dihvo vo ri ye ihyan apóstol yahn ye: ―Cua̱co rá̱hn rí nchuhn te a̱ma ya̱hn ihyan che nahn cahnevan ye ndudo yahn Dendiohs, ate ihyan che rahndudo ye ne, a̱ma doh ri ye. Anduhneca̱ ndete che a̱ma va ndute nda̱ta ate ihyan che redin ye ntiyon ne, a̱ma doh ri ye.
23487	MAT 10:1	Chihno min ne, nedin da̱ma Dihvo vo nduh che ndichio ihyan apóstol yahn ye, ne ca̱h ye vederihquentiyon ihyan ca̱va che ndetenda̱h ye vaco chihnga̱ ma̱n, din ye che ndoyahn ihyan cah, adecodehno cah che ndi ye ma̱n.
23489	MAT 10:3	Felipe ma̱n, Bartolomé ma̱n, Tomás ma̱n, Mateo, ihyan min che rica ye tume ca̱de iyo ro mena̱n ma̱n, Jacobo, da̱ya Alfeo ma̱n, Lebeo, che namin duche ye Tadeo ma̱n,
23492	MAT 10:6	Tahque ndah ne, cuahndudo ne va̱n ihyan nación yahn Israel, ihyan chahn che a ndihcoma̱n ye Dendiohs. Ihyan chahn ne, anduhneca̱ itecuche che a chinda te.
23502	MAT 10:16	’Cuedevano nchuhn te dechúh nchuhn va̱n ihyan che a̱ma duhtuno ye. Anduhneca̱ ndete che va̱n lobo dechúh itecuche. Nahn che rino na̱n nchuhn ma̱n, necun ne ma̱n.
23509	MAT 10:23	Cuahn che din ta̱n ihyan nduco nchuhn a̱ma ya̱n ne, cuahn ne ta̱ma ya̱n. Cua̱co rá̱hn rí nchuhn te u che rinducó nducoya̱ca ihyan ne, ndaconan chí cuahn che nde metah conan cuahtechica ne nducuahn ya̱n yahn ihyan nación yahn Israel.
23515	MAT 10:29	’Ihyan ne, rino ye ya̱hda ca̱hya anduhneca̱ ndete che nde hua rigonun chihve te, te ra ye a̱ma centa̱vo no na̱n che o te. Ate nde a̱ma ya̱hda lihn ne, hua coh te ndete che Chida nchuhn che va ye vahchetero hua cuahnecun ye.