23231	MAT 1:18	Tuhca̱ chi che chihndeya̱n Dihvo vo Jesucristo: Chaco ye, María ne, a va ndudo yahn ye che cahneva̱co ye nduco José. Numanahn che metah cahneva̱co ye ne, nduco vederihquentiyon yahn Vaco Ndah yahn Dendiohs nda̱ca da̱ya ye.
23233	MAT 1:20	Ate ndihchero ye va̱n ya̱hnde yahn ye a̱ma ángel yahn Dihvo vo Dendiohs, ne ra̱hn ángel me ri ye ihyan: ―José, nda̱ta yahn David, hua dehve rahque, co cahnevaque nduco María. Hua ndeh ndedecadine, te che quenun da̱ya ye ne, a nduco vederihquentiyon yahn Vaco Ndah yahn Dendiohs.
23235	MAT 1:22	Tihca̱ chi nducuahn chemin ca̱va che conahn che chihquentiyon Dihvo vo Dendiohs, dirun ihyan profeta tuhca̱:
23240	MAT 2:2	ne tumerune ye: ―¿Ti quenan rey yahn ihyan nación yahn Israel che a chihndeya̱n ye ne? A devano nuhn che a va ye, te a ndihchero nuhn iyon che rihco ro che a chihndeya̱n ye. Chemin che cochi nuhn ndeva nuhn yavena̱n ye.
23243	MAT 2:5	Ndahconan ihyan chahn, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Ya̱n Belén, esta̱do yahn Judea, va ca̱de che cuhndeya̱n ye, te dirun ihyan profeta tuhca̱:
23246	MAT 2:8	Tuhme chihquentiyon se ihyan chahn, ne ra̱hn se: ―Cuahn nchuhn ya̱n Belén, tumerune ndah ne ti quenan decua̱h me, ne cuahn che a nta̱ca ne ne, checu ne ndudo yáhn ca̱va che namin cá̱hn ndevá yavena̱n.
23251	MAT 2:13	Cuahn che a cona̱hn ihyan devano chahn ne, ndihchero José va̱n ya̱hnde yahn ye a̱ma ángel yahn Dihvo vo Dendiohs, ne ra̱hn ángel me ri ye ihyan: ―Cuiquenda sa̱hn dihn nduco chaco se, ne codin vi, cuehn cua̱hn nación yahn Egipto. Min conen nde ro che ca̱hcantiyón che ndaconen, te Herodes ne, nuhn se sa̱hn dihn me ca̱va che ca̱hno se sa̱hn.
23253	MAT 2:15	Min chahtenan ye nde nda̱ ro che chih Herodes. Tihca̱ chi ca̱va che conahn ndudo che ca̱h Dendiohs, dirun ihyan profeta tuhca̱: “Nde nación yahn Egipto quendá Da̱yá.”
23255	MAT 2:17	Nduco tihca̱ chinahn ndudo che dirun ihyan profeta Jeremías tuhca̱:
23257	MAT 2:19	Cuahn che a chih Herodes ne, min nación yahn Egipto ndihchero José va̱n ya̱hnde yahn ye, a̱ma ángel yahn Dihvo vo Dendiohs, ne ra̱hn ángel me ri ye ihyan:
23261	MAT 2:23	Min quenan ye a̱ma ya̱n che duche Nazaret. Tihca̱ chi ca̱va che conahn nduhca̱ che dirun ihyan profeta yahn Dihvo vo Jesucristo tuhca̱: “Nazareno ca̱hma ihyan yahn ye.”
23263	MAT 3:2	ne ra̱hn ye: ―Cuento ino nchuhn nunde yahn ne, te Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero ne, a nun cuahn ca̱hcantiyon ye.
23264	MAT 3:3	A yahn Jua̱n che dirun ihyan profeta Isaías tuhca̱: Cuahndudo a̱ma ihyan ya̱hn na̱n che metah duhva, ne ca̱hma ye tuhca̱: “Cuihcoya̱n nchuhn chedave yahn ne ca̱va che nevahnecun ne Dihvo vo.”
23268	MAT 3:7	A̱ma ya̱hn sa̱hn fariseo ma̱n, sa̱hn saduceo ma̱n, renda̱ se ca̱va che cuehdenune Jua̱n sa̱hn. Ate rihya ye sa̱hn: Nchuhn ne, nduhchan cu ta̱n tihchan ne. ¿Duh te cuande nchuhn che din nun ino ne ca̱va che ndevahn ne yahn castigo yahn Dendiohs che va che co ne?
23275	MAT 3:14	Ate ra̱hn Jua̱n ri ye ihyan: ―U che rendotenán ndih ca̱va che cuehdenune ne u, ¿ta̱ca̱ che u cuehdenuné ndih?
23276	MAT 3:15	Ndahconan Dihvo vo, ne ra̱hn ye ri ye ihyan: ―Nahn che cuehdenune u, te redin yahn che dinahn vo nducuahn vederihquentiyon yahn Dendiohs. Tuhme chehdenune Jua̱n ihyan.
23278	MAT 3:17	Tuhme chenun a̱ma ndudo che chica vahchetero che ra̱hn tuhca̱: ―Sa̱hnguh che Da̱yá. Yahinó sa̱hn. A̱ma yenó che va se.
23281	MAT 4:3	Tuhme chahn nda̱ chundah, ne ra̱hn se ri se ihyan: ―Ndete che Da̱ya Dendiohs ndih ne, codin ne che tu che tuhchan ne, nda̱conda̱ pa̱n.
23282	MAT 4:4	Ate ndahconan Dihvo vo, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―A ndirun na̱n Ndudo yahn Dendiohs tuhca̱: “Ndiyu dema̱n pa̱n che rendotenan ihyan, te namin rendotenan ye ndudo yahn Dendiohs.”
23284	MAT 4:6	Ra̱hn se ri se ihyan: ―Ndete che Da̱ya Dendiohs ndih ne, ca̱va ne muhn, co ne nde ndiya̱hn, te a ndirun na̱n Ndudo yahn Dendiohs tuhca̱: Ca̱hcantiyon Dendiohs ángel yahn ye che din ye cuda̱do ndih, ca̱va che hua dehva co yahn ne.
23285	MAT 4:7	Ndahconan Dihvo vo, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Namin ndirun na̱n Ndudo yahn Dendiohs tuhca̱: “Hua tumerende Dihve Dendiohs.”
23287	MAT 4:9	Ra̱hn se ri se ihyan: ―Ndete che cahntihya ne ná̱n, ndeva ne yavená̱n ne, té nducuahn vederihquentiyon che ta̱hchan ndih.
23288	MAT 4:10	Ate ndahconan ye, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Cuavi ná̱n, chundah, te a ndirun na̱n Ndudo yahn Dendiohs tuhca̱: “Cuendeva yavena̱n Dihve Dendiohs. A ihyan min no codinehn yahn ye.”
23292	MAT 4:14	Tihca̱ chi ca̱va che conahn nduhca̱ che dirun ihyan profeta Isaías tuhca̱:
23295	MAT 4:17	A nde ta̱hn min cana̱n Dihvo vo rahndudo ye, ne ra̱hn ye: ―Cuento ino nchuhn nunde yahn ne, te Dendiohs, ihyan min che va ye vahchetero, a nun cuahn ca̱hcantiyon ye.
23297	MAT 4:19	Tuhme ra̱hn ye ri ye ihyan chahn: ―Cuhn vo conduco nchuhn u, ne ndotenan che din da̱ma ne ya̱hca ne, cacuáhn nchuhn ca̱va che din da̱ma ne ihyan, conduco ye u.
23305	MAT 5:2	ne chicuahn ye ihyan chahn tuhca̱:
23324	MAT 5:21	’Nchuhn ne, a devano ne te ihyan ndico yahn ne chicuahn ye tuhca̱: “Hua cahne ihyan, te adecoduhno ihyan che ca̱hno ye vih ne, va che co ye castigo.”
23330	MAT 5:27	’Nchuhn ne, a devano ne te ihyan ndico yahn ne chicuahn ye tuhca̱: “Hua ndere conen nduco nda̱hta che hua nihneva̱co ndoque.”
23334	MAT 5:31	’Nchuhn ne, a devano ne te chicuahn ihyan ndico yahn ne tuhca̱: “Adecoduhno ihyan che nahn tehche ye nda̱hta yahn ye ne, va che dirun ye a̱ma ca̱ca, ca̱h ye ta̱hn na̱n che ca̱hco ro ye che a ntehche ye ta̱hn.”
23336	MAT 5:33	’Nchuhn ne, a devano ne te chicuahn ihyan ndico yahn ne tuhca̱: “Hua ndere cah ndudo yehn Dihve Dendiohs, te va che dinehn nducuahn ndudo yehn che cah.”
23341	MAT 5:38	’Nchuhn ne, a devano ne te chicuahn ihyan ndico yahn ne tuhca̱: “Adecodehno nunde che din ihyan ne, a nunde min no va che nuhnde menun yahn ye.”
23346	MAT 5:43	’Nchuhn ne, a devano ne te chicuahn ihyan ndico yahn ne tuhca̱: “Codin yahine ihyan che yahino ye di, ne codin tan nduco ihyan che redin ta̱n ye ndoque.”
23347	MAT 5:44	Ate u ne, rá̱hn rí nchuhn: Codin yahino ne ihyan che rendihche ta̱n ye nchuhn ma̱n, cuica ne Dendiohs che din ye che ndah nduco ihyan che ra̱hva ye yahn ne ma̱n, ihyan che rihya ye nchuhn ma̱n, ihyan che redin ta̱n ye nduco ne ma̱n.
23360	MAT 6:9	Chemin che cova̱h nchuhn tuhca̱: Chida nuhn che va ne vahchetero, Rica nuhn ndih che din ne che ndeva nducoya̱ca ihyan yavena̱n ne, co devano ye che metah nde a̱ma nunde na̱n ne.
23376	MAT 6:25	’Rá̱hn rí nchuhn: Hua cua̱hcora̱n ne deh cheh ne ma̱n, deh cuh ne ma̱n, ti nda̱ca ne tino che cuahtenun ne ma̱n. A Dendiohs che deco ye nchuhn iyehnse, ne te ye che cheh ne ma̱n, tino che cuahtenun ne ma̱n.
23407	MAT 7:22	Cuahn che cuhnde ca̱de yahn nducoya̱ca ihyan ne, a̱ma ya̱hn ihyan ca̱hma ye yáhn: “Dihve nuhn, nuhn ne, din nuhn ntiyon yahn ne, ntihyon ya̱n nuhn ndih, ne nduco chemin ndetenda̱h nuhn vaco chihnga̱ ma̱n, din nuhn a̱ma ndeh na̱n vederihno ma̱n.”
23408	MAT 7:23	Ate ca̱hmá có sa̱hn chahn: “Ndiyu ihyan yáhn nchuhn. Cuahn ne a̱ma la̱do. Nchuhn ne, duhtuno ihyan ne.”
23416	MAT 8:2	Ura min nda̱ a̱ma sa̱hn che ndi se cah che recha̱ yute, chehntihya se na̱n ye, ne ra̱hn se ri se ihyan: ―Dihvé, ndete che nahn ne ne, co din ne che ndoyáhn.
23417	MAT 8:3	Tuhme nahn ta̱h ye sa̱hn, ne ra̱hn ye: ―Ta̱ca̱ hua. Náhn. Ma̱n ne, a ndoyehn. Ndeta̱hno che ra̱hn ye tihca̱ ne, ndoyahn se.
23418	MAT 8:4	Tuhme ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Culhque cuda̱do. Hua cahme nduco nde a̱ma ihyan ta̱ca̱ chi che ndoyehn. Tahque ndah ne, cuehn na̱n chidocuya̱n, ndihchero ye di, ne cah vedino nduhca̱ che chihquentiyon Moisés ca̱va che co devano nducoya̱ca ihyan che a ndoyehn.
23420	MAT 8:6	ne ra̱hn se: ―Dihvé, sa̱hn deca̱hya yáhn ne, ndi cheche se, ametah cocha se.
23421	MAT 8:7	Ra̱hn Dihvo vo ri ye sa̱hn: ―Cuhn vo ndoque, dín che ndoyahn se.
23422	MAT 8:8	Ate ra̱hn sa̱hn capitá̱n me ri se ihyan: ―Dihvé, hua denduh ne ndih ca̱va no u, te u ne, ndiyu ihyan che redin yahn che ca̱hn ne ndeva̱có. Nduco a̱ma ndudo che ca̱hma ne ne, ndoyahn sa̱hn deca̱hya yáhn.
23424	MAT 8:10	A̱ma cuahn ino Dihvo vo che tihca̱ ra̱hn se, ne ra̱hn ye nduco ihyan che nduco ye: ―Cua̱co rá̱hn rí nchuhn te nde va̱n ihyan nación yahn Israel ne, hua nda̱cá nde a̱ma ihyan che a̱ma ritahno ye nduhca̱ sa̱hnguh.
23427	MAT 8:13	Tuhme ra̱hn ye ri ye capitá̱n me: ―Conahn ndevaque, ne nduhca̱ che chitehne ne, tihca̱ conahn ndoque. Me sa̱hn deca̱hya me ne, a ura min no ndoyahn se.
23431	MAT 8:17	Tihca̱ chi ca̱va che conahn nduhca̱ che dirun ihyan profeta Isaías tuhca̱: “Ma̱n ye cahnevi ye cah yahn ihyan.”
23433	MAT 8:19	Ura min a̱ma sa̱hn devano ley che dirun Moisés chahn nda̱ se na̱n Dihvo vo, ne ra̱hn se ri se ihyan: ―Ihyan Ricuahn, nahn conducó ndih adecotino che ca̱hn ne.
23434	MAT 8:20	Ndahconan ye, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Yuhne ne, va ive va̱co te, ne ya̱hda ne, va na̱n che rahte te, ate u che rinducó nducoya̱ca ihyan ne, metah nde na̱n che condité.
23435	MAT 8:21	Tuhme ta̱ma sa̱hn che rinduco se ihyan ne, ra̱hn se ri se ihyan: ―Dihvé, cuahnecun ne che conán na̱n chidá nde nda̱ ro che coh ye. Cuhché ihyan, tuhme conducó ndih.
23436	MAT 8:22	Ate ndahconan Dihvo vo yahn se: ―Di ne, nahn che condoque u. Hua ndedecadine ca̱va chemin. Ihyan che anduhneca̱ ndete che a ndih ye na̱n Dendiohs ne, ihyan chahn co cuhche ye tena̱hn yahn ye.
23439	MAT 8:25	Tuhme ndedetuhche ihyan apóstol chahn ihyan, ne ra̱hn ye: ―Dihve nuhn, ¡cuendedevahn ne nuhn!, te cuehchenun nuhn va̱n nune.
23440	MAT 8:26	Ndahconan Dihvo vo: ―¿Dehco che a̱ma va̱h nchuhn? ¿Ta̱ca̱ che hua numa ino ne ritahno ne? Tuhme necuan ye, chihco dihn ye yuhne me ma̱n, vine me ma̱n, ne nuhnde dihn.
23441	MAT 8:27	Nduco neve se va̱n ihyan chahn, ne ra̱hn se: ―¿Duhra ihyan cuh che nde yuhne ma̱n, nde vine ma̱n, redinahn che rihquentiyon ye?
23443	MAT 8:29	A̱ma yudo na̱n se ra̱hn se: ―Jesús, Da̱ya Dendiohs, ¿dehco che renun menda̱hn ne yune yahn nuhn? ¿Ta̱ca̱ che cochi ne din ne che chuhrihn nuhn?, te ametah nda̱ ro yahn.
23445	MAT 8:31	Vaco chihnga̱ chahn ne, chica favor Dihvo vo, ne ra̱hn ri ihyan: ―Ndete che ndetenda̱h ne nuhn ne, cuahnecun ne che conda̱ nuhn cuche sih.
23446	MAT 8:32	Ra̱hn Dihvo vo ri ye vaco chihnga̱ chahn: ―Cuahn nchuhn. Tuhme ndiquenda̱h vaco chihnga̱ chahn sa̱hn, ne chenda̱ cuche chahn. Nducoya̱ca cuche chahn ne, cochahn te rano te na̱n ndava, cheranun te chete vine me, chihno chih te.
23450	MAT 9:2	Min nda̱ ihyan na̱n ye, nda ye a̱ma sa̱hn che ndi cheche se quendite se na̱n yundo. Cuahn che ndihche Dihvo vo nduhca̱ che ritahno ihyan chahn ne, ra̱hn ye ri ye sa̱hn che ndi cheche me: ―Da̱yá, hua dehve rahque, a ndaque vederenchahco ca̱va nunde yehn.
23451	MAT 9:3	Min chenun va̱n a̱ma o sa̱hn devano ley che dirun Moisés, ne rendedecadino se: “Sa̱hn tih ne, ducherino se Dendiohs che tihca̱ ra̱hn se.”
23452	MAT 9:4	Ndeta̱hno checadino Dihvo vo che tihca̱ rendedecadino sa̱hn chahn, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―¿Dehco che chihnga̱ rendedecadino nchuhn?
23453	MAT 9:5	Ndete che ca̱hmá có sa̱hnguh: “A nchahcó nunde yehn” ne, nde hua co devano ne ndete che va vederihquentiyon yáhn, o hua. Ate ndete che ca̱hmá có sa̱hn: “Cuenecuen, ne cuique” ne, co devano ne.
23454	MAT 9:6	Chemin che ca̱va che cadino ne che u che rinducó nducoya̱ca ihyan ne, quenan cumá vederihquentiyon che nchahcó nunde yahn ihyan ne, condihche ne. Tuhme ra̱hn ye nduco sa̱hn che ndi cheche me: ―Cuenecuen, cotah yundo yehn, conahn ndevaque.
23457	MAT 9:9	Cuahn che chica Dihvo vo min, cuahn ye ne, ndihchero ye a̱ma ihyan che duche ye Mateo. Ihyan min ne, quenan ye ntiyon che rica ye tume ca̱de iyo, ne ra̱hn ye ri ye ihyan: ―Cuhn vo, condoque u. Tuhme necuan Mateo, cuahn ye chinduco ye ihyan.
23459	MAT 9:11	Ndihchero a̱ma o sa̱hn fariseo, ne ra̱hn se ri se ihyan apóstol chahn: ―¿Dehco che tihca̱ redin Ihyan Ricuahn yahn nchuhn che reh ye da̱ma nduco sa̱hn rica tume ca̱de iyo ma̱n, sa̱hn nunde chena̱hn ma̱n?
23460	MAT 9:12	Chihnevan Dihvo vo che tihca̱ ra̱hn se, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Ihyan cah che rendotenan ye sa̱hn doctor, ndiyu ihyan che hua cah ye. Atihnoca̱ u, te ndá̱ ca̱va che conán ihyan nunde, nto ino ye nunde yahn ye, ndiyu ca̱va ihyan metah nunde yahn ye che ra̱hco ye. Che va che din nchuhn ne, cuahn ne dinahn ne vederihquentiyon yahn Dendiohs che tuhca̱: “Tahque náhn che cuahtenan cuma nchuhn vedeva̱hino che co che ca̱hno ne ite, co te vedino ná̱n.”
23462	MAT 9:14	Ura min ne, nda̱ a̱ma o ihyan che rinduco ye Jua̱n Bautista, ne ra̱hn ye ri ye Dihvo vo: ―Nuhn nduco sa̱hn fariseo cuahn da̱ma rahte nuhn ya̱hte. ¿Dehco che ihyan che rinduco ye ndih hua rahte ye ya̱hte ne?
23463	MAT 9:15	Ndahconan Dihvo vo yahn ye: ―Ihyan che rinduco ye sa̱hn rihneva̱co ne, hua rahtera̱n ye. Ate ndete che quenda ihyan sa̱hn ne, cuahtera̱n ye. Atihnoca̱ ihyan che rinduco ye u, te ma̱n ro cuh ne, metah deh cuande che cuahte ye ya̱hte. Ate cuahn che nda̱ ro che quenda sa̱hn nunde u ne, tuhme che cua̱co, cuahte ye ya̱hte.
23466	MAT 9:18	Numanahn che rente ca Dihvo vo nduco ihyan chahn ne, nda̱ a̱ma sa̱hn ndina̱n. Chehntihya se na̱n ye, ne ra̱hn se ri se ihyan: ―Ta̱hn da̱yá ne, a chih te cade mena̱n lihn. Cuhn vo nduco ne, nahn ta̱h ne ta̱hn, ne ndaconan conan te.
23469	MAT 9:21	Tihca̱ din te, te ndedecadino te: “Mare tino yahn ye nahn tá̱h, ne ndoyáhn.”
23470	MAT 9:22	Ndaconan ye ndihchero ye ta̱hn, ne ra̱hn ye: ―Da̱yá, hua dehve rahque. Nducote chitehne ne, a ndoyehn. A ura min no ndoyahn te.
23472	MAT 9:24	Ra̱hn ye ri ye ihyan chahn: ―Cona̱hn nchuhn, te ta̱hn dihn ne, hua dehve ndih te, quiya̱do te. Ate chihyon nan ihyan chahn ihyan.
23475	MAT 9:27	Cuahn che cona̱hn Dihvo vo ne, cuahn o sa̱hn na̱n ve cua̱hn veda̱me ye rah se: ―Da̱ya David, ¡conan va̱hino ne nuhn!
23476	MAT 9:28	Cuahn che nta̱ ye, ndonda̱ ye chete vah ne, chenda̱ vah sa̱hn na̱n ve chahn, chahn nda̱ se na̱n ye, ne tumerune ye sa̱hn: ―¿A ritahno nchuhn che co dín che co ro na̱n ne ne? Ndahconan se yahn ye: ―Dihve nuhn, ritahno nuhn che co din ne che co ro na̱n nuhn.
23477	MAT 9:29	Tuhme nahn ta̱h ye ndutina̱n se, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Conahn nduco nchuhn nduhca̱ che ritahno ne.
23478	MAT 9:30	A ndeta̱hno chi ro na̱n sa̱hn chahn. Tuhme a̱ma ca̱h ye cuda̱do sa̱hn, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Condi nchuhn ca̱hma ne nduco nde a̱ma ihyan ta̱ca̱ chi che chi ro na̱n ne.
23481	MAT 9:33	Ndetenda̱h Dihvo vo vaco chihnga̱ me, ne ndeta̱hno ndiquenda̱h ca̱hn se, cana̱n rente se. A̱ma cuahn ino ihyan, ne ra̱hn ye: ―Nde menahn ametah conahn vederihno che tuhchan muhn nación yahn Israel.
23482	MAT 9:34	Ate sa̱hn fariseo ne, ra̱hn se: ―Ihyan tih ne, quenan cuma ye vederihquentiyon yahn chundah, ne nduco chemin rendetenda̱h ye vaco chihnga̱.
23485	MAT 9:37	Tuhme ra̱hn Dihvo vo ri ye ihyan apóstol yahn ye: ―Cua̱co rá̱hn rí nchuhn te a̱ma ya̱hn ihyan che nahn cahnevan ye ndudo yahn Dendiohs, ate ihyan che rahndudo ye ne, a̱ma doh ri ye. Anduhneca̱ ndete che a̱ma va ndute nda̱ta ate ihyan che redin ye ntiyon ne, a̱ma doh ri ye.
23491	MAT 10:5	Dechuh Dihvo vo ihyan che ndichio chahn, chihquentiyon ye ihyan tuhca̱: ―Hua cuahndudo nchuhn va̱n ihyan ta̱ma nación, nde huane va̱n ihyan nación yahn Samaria.
23498	MAT 10:12	Cuahn che conda̱ nchuhn ne, ca̱hma ne co ne ihyan che va̱co min: “Dendiohs din yahino ye nchuhn.”
23531	MAT 11:3	tumerune ye: ―¿A ndih ihyan che a va ca̱de chi ye ndedevahn ye ihyan iyehnse, o coma̱n va che chi ihyan min ne?
23532	MAT 11:4	Ndahconan ye, ne ra̱hn ye ri ye ihyan chahn: ―Cuahn nchuhn cuengo ne Jua̱n nducuahn che rendihchero ne ma̱n, rihnevan ne ma̱n.
23535	MAT 11:7	Cuahn che a cona̱hn ihyan chahn ne, cana̱n rente Dihvo vo nduco ihyan che chenun ye min yahn Jua̱n, ne ra̱hn ye: ―¿Duh che chahn nchuhn chendihchero ne min ya̱hn ne na̱n che metah duhva ne? A devano ne te ndiyu a̱ma ihyan che ran do ye, che anduhneca̱ a̱ma nduco che a muhn a min redecuehte yuhne.
23538	MAT 11:10	A yahn ihyan min che ra̱hn Dendiohs, ndirun na̱n Ndudo yahn ye tuhca̱: Dechúh a̱ma se numanahn che metah cahn, ca̱hcoya̱n se chedave yahn ihyan ca̱va che a vate ya̱n ye cuahn che nda.
23544	MAT 11:16	’Nchuhn che vate ne ma̱n ro cuh ne, nduhchan sa̱hn ca̱hya che reduche se ndihve, tihchan ne. Sa̱hn chahn ne, ra̱hn se ri se combiero yahn se: “Tive nuhn curetive, ate hua ca̱h yeno nchuhn, ndeh ne. Chita ra̱n nuhn, ate hua chaco ne.”
23547	MAT 11:19	A namin no tun cuahn che nda̱ u che rinducó nducoya̱ca ihyan. Réh ma̱n, ríh ma̱n, da̱ma nduco ihyan che rahte vihco ye, ne ra̱hn ihyan: “Sa̱hn tih ne, a̱ma reh se ma̱n, a̱ma rih se ma̱n, rinduco se sa̱hn rica tume ca̱de iyo ma̱n, sa̱hn nunde chena̱hn ma̱n.” Renda̱hchenan ihyan ntiyon che redin nuhn, ate hua dehve din yahn, te ihyan che renahn ye ne, a devano ye che vededevano yahn Dendiohs ne, chemin che tahque ndah.
23548	MAT 11:20	Chihno min ne, nte Dihvo vo yahn ihyan ya̱n na̱n che tahque din ye vederihno, te ihyan chahn ne, hua nahn nto ino ye nunde yahn ye. Ra̱hn ye:
23553	MAT 11:25	Tuhme cova̱h Dihvo vo, ne ra̱hn ye: ―Chida má̱n, ndih che rihquentiyon ne vahchetero ma̱n, iyehnse ma̱n, rendevá yavena̱n ne, te a ihyan che necun ye ca̱h ne che cadino ye vededevano yahn ne, ndiyu ihyan che a̱ma devano ye che ra̱hco ye.
23555	MAT 11:27	Tuhme rá̱hn Dihvo vo ri ye ihyan che chenun ye min: ―Chidá ne, nda̱hco ye vederihquentiyon tá̱h che ca̱hcantiyón nducuahn dehtenduh. Nde a̱ma ihyan hua rendihche ye u, te atena̱n Chidá che rendihche ye u. Namin nde a̱ma ihyan hua rendihche ye Chidá, te atena̱n u, nduco ihyan che má̱n ricuáhn ihyan ta̱ca̱ ye, che rendihche nuhn ihyan.
23560	MAT 12:2	Ndihchero a̱ma o sa̱hn fariseo, ne ra̱hn se ri se Dihvo vo: ―Condihche ne ihyan apóstol yahn ne. Hua nda̱hca̱ che tihca̱ redin ye ma̱n ro cuh, te ma̱n ne, ro che rahtetuhno ihyan.
23561	MAT 12:3	Ate ndahconan Dihvo vo, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―A ndihchenan nchuhn na̱n Ndudo yahn Dendiohs nduhca̱ che din David ro min cuahn che chi cuico ye nduco combiero yahn ye.
23565	MAT 12:7	Nchuhn ne, nde hua renahn ne ndudo yahn Dendiohs che ndirun tuhca̱: “Tahque náhn che cuahtenan cuma nchuhn vedeva̱hino che co che ca̱hno ne ite, co te vedino ná̱n.” Ndete che renahn nchuhn ndudo min ne, nde hua ndere ca̱hma nunde ne yahn ye.
23568	MAT 12:10	Min quenun a̱ma sa̱hn che ndi cuma a̱ma ta̱h se. Namin min chenun a̱ma o sa̱hn fariseo, ne nducote nahn ca̱ca nunde se yahn Dihvo vo ne, tumerune se ihyan: ―¿A rihquentiyon na̱n Ndudo yahn Dendiohs che co din vo che ndoyahn ihyan ro che rahtetuhno vo ne?
23569	MAT 12:11	Ndahconan Dihvo vo, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Ndete che va itecuche yahn nchuhn ne conda̱hnun te chete veh ico ro che rahtetuhno ihyan ne, ndeta̱hno ca̱hn ne ndetenda̱h ne ite.
23571	MAT 12:13	Tuhme ra̱hn ye ri ye sa̱hn min: ―Cua̱condihque tah. Chacondihco ta̱h se, ne ndo ndah nduhca̱ ta̱h se che ta̱ma me.
23575	MAT 12:17	Tihca̱ din ye ca̱va che conahn ndudo che ra̱hn Dendiohs yahn ye, dirun ihyan profeta Isaías tuhca̱:
23581	MAT 12:23	Chahn ino nducoya̱ca ihyan, ne ra̱hn ye: ―¿A din ndete che ihyan cuh che da̱ya David ne?
23582	MAT 12:24	Ate chihnevan a̱ma o sa̱hn fariseo, ne ra̱hn se: ―Ihyan tih ne, quenan cuma ye vederihquentiyon yahn chundah, ne nduco chemin rendetenda̱h ye vaco chihnga̱.
23583	MAT 12:25	A checadino Dihvo vo che tihca̱ ra̱hn se, ne ra̱hn ye ri ye sa̱hn: ―Ndete ihyan che vate ye rihquentiyon ye cuahtecuhma ye va̱n ma̱n ye nduco vih ne, hua co quendi ye ca̱hcantiyon ye. Ndete intiyahn ya̱n cuahtecuhma ye va̱n ma̱n ye nduco vih ne, hua co quendi ye ca̱hcantiyon ye. Ndete ihyan che chenun ye a̱ma vah cuahtecuhma ye va va̱n ma̱n ye nduco vih ne, hua co quendi ye cuahtenun da̱ma ye.
23596	MAT 12:38	Tuhme ra̱hn a̱ma o sa̱hn fariseo ma̱n, sa̱hn devano ley che dirun Moisés ma̱n: ―Ihyan Ricuahn, nahn nuhn che din ne a̱ma vederihno ndihchero nuhn ca̱va che co devano nuhn che Dendiohs dechuh ye ndih.