23225	MAT 1:12	Chon' nde'en xa nguila ne' yaa ne' Babilonia ncua cune' Salatiel, cui' sñe' Jeconía, yu Salatiel ncua sti Zorobabel,
23229	MAT 1:16	Jacob ncua sti yu See, cui' nu ncua cuilyi'o María nu ncua jyi'an Jesús, ñi nu lca Cristo.
23230	MAT 1:17	Cuaña'an yato'o yton tsa tilcua ta nten, ti' chendyu nu mdi'in yu Abraham hasta chendyu nu mdi'in yu Davi, ticui' cuaña'an yton cha tilcua ta nten, ti' chendyu 'in Davi tsaya' nguila ne' Israel yaa ne' preso se'en lca Babilonia, ticui' cuaña'an yton cha tilcua ta nten, ti' xa nguila ne' yaa ne' Babilonia tsaya' mdiyaan Cristo chendyu.
23233	MAT 1:20	Cui' cha' can' ntsu'hui tiquee yu, xa ngulo'o tloo sca angujle 'in Ñi X'nan na 'in yu ni' cula, lo' juin 'in yu: See, sñe' ta nten 'in Davi, a cutsen chcuan cunta 'in María nu ca cuilyi'o, si'yana cuhui' nu ndon lo'o cua, si'ya cha' cuiya' 'in Espíritu nu Luhui 'in Ndiose ca lca cuhui'.
23234	MAT 1:21	Cuhui' nu tyi'in cua ca naan cuhui' Jesús, si'yana culo laa ñi quichen 'in ñi si'ya qui'ya nducui ne'.
23236	MAT 1:23	—Ña'an jan ñii, ntsu'hui cha' xilyo ña'an sca ne' cuna'an tsa suhue ti lo' tyi'in sñe' ne', lo' ca naan can' Emanuel—. Cha' re nchca ti' chcui', Ndiose ndi'in lo'o na.
23242	MAT 2:4	M'ni yu cha' nguio' ti'in nchgaa nu ntsu'hui cunta cha' 'in laa, tsatlyu lo'o ne' escriba nu ndi'in quichen can', lo' mñicha' yu 'in ne' cha' la ca ntsu'hui cha' cula ñi nu lca Cristo.
23243	MAT 2:5	Mxcuen ne' 'in yu: Cui' quichen Belén se'en lyi'ya loo Judea, si'yana ndeña'an nguinu scua cha' nu mxiycui' Ndiose 'in nguso 'in ñi cua' s'ni:
23252	MAT 2:14	Cui' xaa mdyi'o sla yu, lo' ticui' tla can' mdo'o yu nguiaa yu lo'o cuhui' can' lo'o jyi'an cuhui' se'en lca Egipto.
23253	MAT 2:15	Can' ndi'in yu xa ngujui yu Herode, yato'o cha' re si'yana chcua cha' nu mxiycui' Ñi X'nan na 'in nguso 'in ñi cua' s'ni, lo' nchcui' na: —Se'en lca Egipto msi'yan 'in Sñen'—.
23255	MAT 2:17	Cuaña'an mducua cha' nu mxiycui' Ndiose 'in yu ncua naan Jeremía xa juin yu:
23264	MAT 3:3	Nde cha' nu mxiycui' Ndiose 'in Isaía cua' s'ni: —Tyi'an yu se'en ngutyi lo' chcui' cueen yu: Cu'ni chu'hue um tucueen se'en caan Ñi X'nan na, lo' cu'ni ñi um tucueen nu ntsu'hui cha' tyijyin ñi—.
23270	MAT 3:9	A cu'ni siye' um ta ljuin um: Sñe' ta nten 'in Abraham lca hua. Cunen lo'o um sca cha': Ndiose tca cu'ni ñi cha' cutsu xca ta nten chon' quee re, lo' ca can' sñe' Abraham.
23272	MAT 3:11	Cha' ñii si'yana nducua tyan 'in um lo'o tyi'a, si'yana cua' mxilo'o chon' um qui'ya 'in um, una nde loo la re ljyaan sca nu ndon loo la que ña'an nan', lo' ndyijyin ya' tsu'hue ntsu'hui tiqueen cha' cua na tca cui'yan snan ñi, cui' ñi tucua tya ñi 'in um lo'o Espíritu nu Luhui 'in Ndiose, a cunta lo'o quii'.
23281	MAT 4:3	Cui' ña'an lcaa yaan laxa'an tloo ñi, lo' juin 'in ñi: Cha' nu'huin lca Sñe' Ndiose, chcui' lo'o quee re lo' chca na jaslya.
23284	MAT 4:6	lo' juin 'in ñi: Cha' lca Sñe' Ndiose, tyi'o cuaan re lo' qui'ya ton la 'ya cua, si'yana nchcui' quityi 'in Ndiose: —Culo ñi tñan 'in angujle 'in ñi si'yana chu'hui cunta 'in, lo' su'hua yaa' can' 'in se'en nguiaa, si'yana a tsa ton quiya' loo quee—.
23291	MAT 4:13	Xacan' mdo'o ñi quichen Nazaret, lo' mcha'an ti'in ñi Capernaum, sca quichen ndi'in tu'hua tiyo', cui' loo yuu nu m'ni ca'an 'in Zabulón lo'o Neftalí,
23297	MAT 4:19	Lo' juin ñi 'in yu: Chcui ncha'an um 'ñan, nan' culo'on 'in um cu'ni um cuta, tyicana 'in nten.
23299	MAT 4:21	Chin' ti se'en ti' mda'an ñi, xa na'an ñi 'in tucua yu nu nda'an lo'o ta'a ngula, Jacobo lo'o yu Xuhua, ndlyu yu lo'o Zebedeo sti yu ni' sca yca na'an, nxcuan su'hua yu quitan 'in yu, lo' msi'ya ñi 'in yu.
23300	MAT 4:22	Cui' xaa mdyi'o yu ni' yca na'an can', ngula' ton yu 'in sti yu lo' mducui ncha'an yu 'in ñi.
23315	MAT 5:12	Chcui ti' um lo' ca tsu'hue chu'hui tiquee um, si'yana tlyu cha' tsu'hue qui'ni ca'an 'in um la ni' cuaan, si'yana cuaña'an jui nu m'ni lyi'o 'in yu nu mxiycui' Ndiose 'in cua' s'ni.
23319	MAT 5:16	Cui' cuaña'an taa um ya' ca um sca xaa 'in nten chendyu, ña'an ca si'yana ca chcan' loo tñan tsu'hue nu ngui'ni um, lo' cu'ni tnu ne' 'in Stina Ndiose, ñi nu nducua ni' cuaan.
23322	MAT 5:19	Can' cha' nu cucha ti'in cha' nu suhue lati ngulo Ndiose tñan, lo' cha' cuaña'an culo'o can' 'in xca tucui, a caja nu su'hua loo 'in se'en ndlo Ndiose tñan. Una nu tucua tñan 'in na lo' culo'o 'in na, can' nu ca sca nu ndon loo se'en ndlo Ndiose tñan.
23323	MAT 5:20	Cunen lo'o um sca cha', cha' a lyee la quia nan um 'in Ndiose que ña'an ngui'ni ne' escriba lo'o ne' fariseo, a tca sten um se'en ndlo Ndiose tñan.
23324	MAT 5:21	Cua' ngune 'in um ña'an jui nu ycui' lo'o ne' mdi'in s'ni: —A cujui nten—, lo' nu cujui nten tyi'o qui'ya 'in lo' ca xñan bsya 'in.
23326	MAT 5:23	Can' cha' xa yan lo'o um sca lcuan 'in Ndiose, lo' lja xacan' quia yu'hui ti' um si'yana nducui ncha'an cha' 'in um lo'o ta'a um,
23330	MAT 5:27	Cua' ngune 'in um ña'an jui nu ycui': —A sten yu'hui um lo'o cuilyi'o nten—.
23332	MAT 5:29	Cha' si'ya quiloo um ngui'ni um qui'ya, lyoo um 'in na, tsu'hue lati nu ndiya lyijyi sca tso' quiloo um sten um ni' cuaan, lo' si'i nu ña'an chcui um tsaa um loo quii'.
23333	MAT 5:30	Cui' cuaña'an, cha' si'ya yaa' um cu'ni um qui'ya, si'yu co' um 'in na, tsu'hue lati nu ndiya lyijyi sca tso' yaa' um sten um ni' cuaan, lo' si'i nu ña'an chcui um tsaa um loo quii'.
23340	MAT 5:37	Xa chcui' um sca cha', ljuin um: Cui' na, uta, si'i na, si'yana cha' ti' tucua la um cha' can', cua' lo'o cha' cuiñi ljyan lo'o na.
23341	MAT 5:38	Cua' ngune 'in um jui nu ycui': —Cha' caja nu culo quiloo um, cui' cuaña'an cu'ni um lo'o can', cha' caja nu xityu lyi'ya um, ticui' cuaña'an cu'ni um—.
23343	MAT 5:40	Cha' nde'en nu nchca ti' taa qui'ya 'in um lo' lyaa xcan' um, tyaa um 'in na 'in cui' ña'aan lo'o te' ycan' tnu tu'hua can' 'in um.
23344	MAT 5:41	Cha' caja nu xicu'ni 'in um cui'ya um su'hua sca kilometro, 'un cui'ya um 'in na tucua kilometro.
23345	MAT 5:42	Cha' nde'en la na jñan ne' 'in um, tyaa um 'in na, cui' cuaña'an cha' ntsu'hui nu jñi' na 'in um, a cu'ni tiji um lo'o can'.
23346	MAT 5:43	Cua' ngune 'in um jui nu ycui': —Ña'an 'tnan ti' um 'in ta'a nten um—, lo' xcuan tloo um 'in ta'a cusuun um.
23350	MAT 5:47	Cha' chcui' cha' um 'in tsalca ta'a ti um, ¿ta nducua la ngui'ni um 'in xca tucui? ¿Ta si'i lo'o ne' gentil n'ni ne' cuaña'an?
23351	MAT 5:48	Can' cha' ca um sca nten nu ñi ndi'in cha' 'in, tsaña'an Sti um ñi nu nducua ni' cuaan, ñi ndi'in cha' 'in ñi.
23353	MAT 6:2	Can' cha' xa taa um sca lcuan, a xicune um cha' can' tloo nten, si'yana cuaña'an ngui'ni sca nu a ñi ndi'in cha' 'in se'en n'ni tnu ne' 'in Ndiose, uta sca se'en la, ña'an ca si'yana caja nu taa loo can'. Nu cha' ñi cunen lo'o um, lo'o tsacan' ti cua' lca siya' can'.
23360	MAT 6:9	Can' cha' xa chcui' lyi'o um 'in Ndiose, ndeña'an chcui' um: Ndiose Sti hua, 'un ñi nu nducua ni' cuaan, scati um ntsu'hui cha' cu'ni tnu hua 'in um.
23362	MAT 6:11	Cunda scaa tsaan taa um na nu cunajo'o 'in hua.
23363	MAT 6:12	Cu'ni um cha' tlyu ti' 'in hua si'ya qui'ya ngui'ni hua, si'yana cuaña'an ngui'ni hua cha' tlyu ti' 'in nchgaa nu ngui'ni cha' ngunan' lo'o hua.
23365	MAT 6:14	Cha' cu'ni um cha' tlyu ti' 'in ta'a nten um, cui' cuaña'an Sti um, ñi nu nducua ni' cuaan, cu'ni ñi cha' tlyu ti' 'in um,
23375	MAT 6:24	A tucui nu tca chu'hui tucua x'nan, si'yana ña'an ti'i yu 'in sca, lo' xca can' lyee la chu'hui yu cunta 'in, uta lyee la su'hua loo yu 'in sca, lo' xca xcuan tloo yu 'in. Cui' cuaña'an a tca tyi'in tyaa um quiloo um 'in Ndiose, lo' ticui' xaa chcua quiloo um 'in cha' cuilyiya'.
23376	MAT 6:25	Can' cha' cunen lo'o um: A su'hua um cha' nduhue ti' tiquee um lo'o na nu cunajo'o 'in um, ñi ste' um lo' a chu'hui yuhue' ti' um. ¿Ta a ndon loo la chendyu 'in um que 'in cha' nchcu, cui' cuaña'an cunan' um, ta a ntsu'hui lyoo la na que 'in ste' um?
23381	MAT 6:30	Cha' cuaña'an nxico' Ndiose 'in quixin', cua' ñii tsu'hue ña'an na una quiaa quinan' na lo' tsaa na loo quii'. ¿Ta si'i nde lyee la xico' ñi 'in um, 'un nu jo'o ndiya qui'an ti' 'in ñi?
23382	MAT 6:31	Can' cha' a su'hua um cha' nduhue ti' tiquee um, ta ljuin um: ¿Ñi na cu na, ñi na co'o na, lo' ñi na co' na?
23385	MAT 6:34	Can' cha' a su'hua um cha' nduhue ti' tiquee um ña'an tyijyin um tsaan quiaa, si'yana quiaa cua' ljyan lo'o na cha' nduhue ti' 'in na, cui' lya lo'o cha' nu nchca tsaan re ñii.
23396	MAT 7:11	Cha' 'un lca um nten nu nducun', lo' ndaa um na nu tsu'hue 'in sñe' um, ¿ña'an la ca Stina Ndiose, ñi nu nducua ni' cuaan, na a taa ñi cha' tsu'hue nu jñan um 'in ñi?
23397	MAT 7:12	Can' cha', tsaña'an nu nducua tloo um cu'ni nten lo'o um, cuaña'an ntsu'hui cha' cu'ni um lo'o ne', si'yana nde cha' nu nsu'hua lo'o ña'aan cha' nu nchcui' lee lo'o cha' nu ycui' yu nu mxiycui' Ndiose 'in cua' s'ni.
23402	MAT 7:17	Cui' cuaña'an ndi'in cha' 'in sca yca: Cha' tsu'hue na, tsu'hue mti ndyi'yu loo na, lo' cha' a tsu'hue na, ticui' cuaña'an a tsu'hue mti ndyi'o loo na.
23404	MAT 7:19	Can' cha' nchgaa yca nu a ndyi'yu mti nu tsu'hue ña'an loo, xi'yu na lo' tsaa na loo quii'.
23405	MAT 7:20	Can' cha' si'ya tñan nu n'ni sca nten tca chu'hui lyoo na 'in ne'.
23419	MAT 8:5	Xa mdiyaa Jesús tu'hua quichen Capernaum, sca x'nan sindatu yan ycua 'in ñi, lo' mdyisnan mjñan yu cha' tsu'hue 'in ñi,
23423	MAT 8:9	Si'yana lo'on nan' ntsu'hui nu ndlo tñan 'ñan, a cunta ndlon tñan 'in sca ta sindatu, lo' cha' cunen lo'o sca yu: Nde se'en tsaa, lo' tsaa yu. Cha' cunen lo'o xca yu: Quiaan nde re, lo' quiaan yu. Cha' chcuin' lo'o nguso 'ñan: Nde tñan cu'ni, lo' cu'ni yu 'in na.
23425	MAT 8:11	Cunen lo'o um sca cha', qui'an 'a ne' nu ntsu'hui cha' tyi'o luhua' se'en nchcua cucha, lo'o luhua' se'en nguiaa cucha, can' nu chcua sca se'en ti lo'o Abraham, lo'o Isaac, lo'o Jacob la ni' cuaan se'en ndlo Ndiose tñan.
23431	MAT 8:17	si'yana chcua cha' nu mxiycui' Ndiose 'in yu Isaía xa juin yu: —Cui' ñi ngu'ya ñi quicha 'in na, lo' mdijin ñi nu ti'i tñan loo na—.
23434	MAT 8:20	Mxcuen Jesús 'in yu: Sca cuta' nducua tyi 'in, cui' cuaña'an quiñi ntsu'hui ten 'in, una Yu Qui'yu nu Mdo'o nde ni' Cuaan, a ndyijyi se'en nxitñan' yu.
23436	MAT 8:22	Mxcuen Jesús 'in yu: Chcui ncha'an 'ñan, si'yana a s'nan nu chu'hui yuhue' ti' cutsi' 'in nu cua' ngujui.
23438	MAT 8:24	Cui' xaa ti can' yaan sca quio cui'in tnu, lo' mdyisnan nguitsa tiyo' can', mdyiton sten na lo' ncho'o ti'in na 'in yca na'an can', una Jesús nscua lja' ñi.
23444	MAT 8:30	Cua' tijyo' chin' nda'an nan ycu sca ta tlyu cuhue'.
23445	MAT 8:31	Cui'in xa'an can' mjñan cha' tsu'hue 'in ñi, lo' juin: Cha' ntsu'hui tiquee um culo um 'in hua, una taa um cha' cuiya' sten hua 'in cuhue' cua.
23446	MAT 8:32	Mxcuen ñi 'in: Yaa um. Cui' xaa mdo'o cui'in xa'an can' lo' yten se'en ndi'in cuhue' can', cui' ña'an lcaa mdo'o 'in msnan 'in, lo' tsatlyu mxityu loo 'in loo tiyo' can', can' ngujui yu'hui 'in.
23454	MAT 9:6	Ca jlyo ti' um si'yana lo'on nan', Yu Qui'yu nu Mdo'o nde ni' Cuaan, ntsu'hui cha' cuiya' 'ñan xicuten qui'ya 'in nten, (xacan' juin ñi 'in yu ti'i can'): Tyiton, xñi s'ñan lo' quiaa nde ña'an 'in.
23455	MAT 9:7	Cui' xaa mdyiton yu ti'i can', lo' nguiaa yu nde ña'an 'in yu.
23457	MAT 9:9	Xacan' mdo'o Jesús nguiaa ñi, se'en mdijin ñi, can' na'an ñi sca yu naan Mateo, nducua yu se'en nsu'hua lyiya' nten tñi, lo' juin ñi 'in yu: Chcui ncha'an 'ñan. Cui' xaa mdyiton yu lo' mducui ncha'an yu 'in ñi.
23461	MAT 9:13	Quia nan um cha' tiyaa 'in um ñi cha' nchca ti' chcui' cha' re: —Cha' tsu'hue nu tyi'o ni' cusya 'in um nchca tin', lo' si'i nu tiquin tucua um 'ni tloon—. Si'yana a ljyan nan 'in nten nu cua' lca tsu'hue, cui' ca nu 'in nten nu ngui'ni qui'ya, si'yana xilo'o chon' ne' cha' ngunan' 'in ne'.
23465	MAT 9:17	Cui' cuaña'an a tucui nu nsu'hua vino nu cui ti ni' sca cuijyin quijyin nu cula, si'yana cha' cu'ni ne' cuaña'an, cutsu quijyin can' lo' quilo vino can', a cunta jlyo quijyin can'. Can' cha' nsu'hua ne' vino nu cui ti ni' sca cuijyin quijyin nu cui ti, lo' ñi sca na lo' a jlyo na xacan'.
23467	MAT 9:19	Cui' xaa mdo'o Jesús nguiaa ñi lo'o ta'a nda'an ñi la na'an 'in yu.
23477	MAT 9:29	Xacan' yla' ñi quiloo yu lo' juin ñi: Cui' tsaña'an ndiya qui'an ti' um, lo' cuaña'an tsato'o na.
23478	MAT 9:30	Cui' xaa nguila xaa quiloo yu. Una Jesús tla mdi'in tyaa ñi cha' lo'o yu lo' juin ñi: Ña'an jan ñi, a chcui' um lo'o ñi sca tucui cha' re.
23486	MAT 9:38	Can' cha' jñan um 'in ñi nu lca X'nan tñan re, lo' ca'an tñan ñi nguso 'in ñi loo xñan ñi.
23493	MAT 10:7	Cua' yaa ña'an nda'an um, chcui' um lo'o ne': Cua' nchcui cuii' cha' culo Ndiose tñan 'in nten.
23494	MAT 10:8	Cu'ni chca um nu ti'i, lo'o nu ndon quitso' la 'in, xiqui'o um nu cua' ngujui, lo' culo um cui'in xa'an nu ntsu'hui 'in nten. Cha' tsu'hue nu cua' jui 'in um, cui' cuaña'an taa um 'in na 'in xca tucui.
23498	MAT 10:12	Chcui' cha' um xa sten um na'an can'.
23499	MAT 10:13	Cha' nten can' cuan xu'hue ne' 'in um, chcua tucui ne' cha' tsu'hue, una cha' a cuan xu'hue ne' 'in um, a chcua tucui ne' cha' tsu'hue can'.
23500	MAT 10:14	Cha' siya' ti a cuan xu'hue ne' 'in um lo'o cha' nu nchcui' um, tyi'o um se'en can' lo' scuin um yuu quiya' um, quinu cunta 'in ne' cha' nde'en la cha' caan 'in ne'.
23509	MAT 10:23	Xa tyisnan cu'ni lyi'o ne' 'in um quichen se'en tiyaa um, tsaa um xca quichen. Nu cha' ñi cunen lo'o um, ñi a nchca tyi'o yso um ña'aan se'en lca Israel, xa quiaan Yu Qui'yu nu Mdo'o nde ni' Cuaan xiya'.
23512	MAT 10:26	Can' cha' a cutsen um 'in nten, si'yana a sca cha' nu nchca cunan ti, ta a ca chcan' loo na, lo' nchgaa na nu nchca cutsi' ti, ndyi'o yne cha' 'in na.
23513	MAT 10:27	Cha' nu chcuin' lo'o um se'en tla, chcui' la um 'in na cucha xaa, cha' nu ngune 'in um cunan ti, tca chcui' cueen um 'in na sca se'en la.
23517	MAT 10:31	Can' cha' a su'hua um cha' tiquee um, si'yana qui'an la ntsu'hui lyoo um que 'in qui'an quiñi.
23521	MAT 10:35	Cuaña'an tsato'o —yu qui'yu xuun yu lo'o sti yu, ne' cuna'an xuun ne' lo'o jyi'an ne', cui' cuaña'an ne' cuna'an xuun ne' lo'o jyi'an laa ne',
23523	MAT 10:37	Nu lyee la nsu'hua loo 'in sti lo'o jyi'an que 'ñan nan', a tca chcui ncha'an 'ñan. Cui' cuaña'an nu lyee la nsu'hua loo 'in sñe' yu qui'yu uta nu cuna'an que 'ñan nan', a tca chcui ncha'an 'ñan.
23524	MAT 10:38	Cha' a cua' m'ni tiquee can' tyaa 'in siya' ti si'ya cha' 'ñan, a tca chcui ncha'an 'ñan.
23530	MAT 11:2	Ti' se'en ntsu'hui yu Xuhua na'an chcuan ynan yu cha' nchgaa tñan nu ngui'ni Cristo, xacan' ngua'an tñan yu tucua ta'a nda'an yu se'en ndlyu ñi.
23536	MAT 11:8	Cha' si'i, ¿ñi na ta nan' 'ya um xacan'? ¿Ta cui' 'in sca yu qui'yu nu lco' te' tsu'hue ña'an? Ña'an jan ñi, nu lco' te' tsu'hue ña'an, can' nu ndi'in na'an 'in ree.
23537	MAT 11:9	¿Tucui na'an um cha' na can'? ¿Ta sca nu nxiycui' Ndiose 'in? Cui' yu, una cunen lo'o um sca cha': Ndon loo la can' que 'in sca nu nxiycui' Ndiose 'in.
23542	MAT 11:14	Cha' nchca ti' um cuan xu'hue um cha' re, yu Xuhua can' ca lca yu Elía nu ntsu'hui cha' caan, tsaña'an cha' nu nguinu scua.
23546	MAT 11:18	Xa mdiyaan yu Xuhua nu mducua tya nten, lo' si'yana a ycu yu ñi a yi'o yu, can' cha' juin um: Cui'in xa'an ntsu'hui 'in yu.
23547	MAT 11:19	Cua' ñii mdiyaan Yu Qui'yu nu Mdo'o nde ni' Cuaan, lo' si'yana nchcu yu lo' ndyi'yo yu, can' cha' nchcui' um: Yu re lca yu sca nu tucun' lo'o cha' nchcu, yu cu'hui, lo' ta'a tsu'hue yu 'in nu ndlo tñi lo'o nu nducun'. Si'ya cha' tiyaa nu ñi nchca chcan' loo scasca tñan nu tsu'hue.