23214	MAT 1:1	Nde nguinu scua nii ta nten 'in Jesucristo, sñe' ta nten 'in Davi, cui' sñe' ta nten 'in Abraham.
23215	MAT 1:2	Abraham ncua sti Isaac, Isaac ncua sti Jacob, Jacob ncua sti Judá lo'o nchgaa la ña'an ta'a ngula yu.
23216	MAT 1:3	Yu Judá can' ncua sti Fares lo'o Zara, lo' jyi'an chcuaa yu can' ncua naan Tamar, lo' Fares ncua sti Esrom, Esrom ncua sti Aram.
23221	MAT 1:8	Yu Asa ncua sti Josafat, Josafat can' ncua sti Joram, Joram ncua sti Uzía.
23222	MAT 1:9	Uzía ncua sti Jotam, Jotam s ncua sti Acaz, Acaz ncua sti Ezequía.
23223	MAT 1:10	Ezequía ncua sti Manasés, Manasés can' ncua sti Amón, Amón ncua sti Josía.
23224	MAT 1:11	Yu Josía ncua sti Jeconía lo'o ta'a ngula yu, cui' Babilonia ncua cune' yu xa yaa ne' Israel preso.
23225	MAT 1:12	Chon' nde'en xa nguila ne' yaa ne' Babilonia ncua cune' Salatiel, cui' sñe' Jeconía, yu Salatiel ncua sti Zorobabel,
23228	MAT 1:15	Yu Eliud ncua sti Eleazar, Eleazar ncua sti Matán, Matán ncua sti Jacob.
23229	MAT 1:16	Jacob ncua sti yu See, cui' nu ncua cuilyi'o María nu ncua jyi'an Jesús, ñi nu lca Cristo.
23231	MAT 1:18	Ndeña'an yato'o xa ngula Jesucristo: Ncua cuiya' cha' si'yana yu See ntsu'hui cha' ca cuilyi'o 'in María, jyi'an Jesús, una ti' lyijyi chcuan yu cunta 'in María, xa cua' mxilyo ña'an si'ya cha' cuiya' 'in Espíritu nu Luhui 'in Ndiose.
23234	MAT 1:21	Cuhui' nu tyi'in cua ca naan cuhui' Jesús, si'yana culo laa ñi quichen 'in ñi si'ya qui'ya nducui ne'.
23238	MAT 1:25	Una la cua' mdiyaan cuhui' chendyu xacan' m'ni ca'an yu 'in nten 'in yu, lo' mdi'in tyaa yu nii cuhui' ca naan cuhui' Jesús, nde sñe' ne' nu culoo.
23239	MAT 2:1	Xa nu ncua cune' Jesús quichen Belén se'en lyi'ya loo Judea, cui' xa nu lca yu Herode ree, xacan' mdiyaa tucua snan yu mago quichen Jerusalén nu mdo'o tijyo', luhua' se'en nchcua cucha,
23241	MAT 2:3	Xa ynan yu ree Herode cha' re, msu'hua yu cha' tiquee yu, lo' cui' cuaña'an quichen Jerusalén.
23243	MAT 2:5	Mxcuen ne' 'in yu: Cui' quichen Belén se'en lyi'ya loo Judea, si'yana ndeña'an nguinu scua cha' nu mxiycui' Ndiose 'in nguso 'in ñi cua' s'ni:
23244	MAT 2:6	—Nu'huin Belén, cui' quichen nu m'ni ca'an 'in Judá, a lca um nu chin' la cha' 'in lja nu ndon loo lati se'en lyi'ya loo Judea, si'yana loo nu'huin ntsu'hui cha' tyi'o sca nu culo ca tñan, nu chu'hui cunta 'in quichen 'ñan nu lca Israel—.
23255	MAT 2:17	Cuaña'an mducua cha' nu mxiycui' Ndiose 'in yu ncua naan Jeremía xa juin yu:
23260	MAT 2:22	Xa ynan yu cha' si'yana yu Arquelao ndlo yu tñan se'en lyi'ya loo Judea, tñan loo Herode sti yu, ytsen yu quila yu can', una jui nu mtsa' 'in yu ni' cula, can' cha' mdo'o yu nguiaa yu se'en lyi'ya loo Galilea.
23262	MAT 3:1	Ya tucua tsaan, yu Xuhua nu mducua tya 'in nten, mdyisnan ycui' yu cha' tsu'hue 'in Ndiose sca se'en ngutyi, cui' se'en lyi'ya loo Judea,
23266	MAT 3:5	Mdiyaan nten nu mdo'o quichen Jerusalén se'en ndlyu yu, lo'o quichen se'en lyi'ya loo Judea, lo'o sca chcui se'en lyi'ya loo chco tlyu Jordan,
23274	MAT 3:13	Xacan' mdo'o Jesús se'en lca Galilea, lo' mdiyaa ñi chco tlyu Jordan se'en nu tucua tya yu Xuhua 'in ñi.
23276	MAT 3:15	Una mxcuen Jesús 'in yu: Tyaa ya', si'yana cuaña'an ntsu'hui cha' tucua na tñan nchgaa cha' nu ñi 'in Ndiose. La xacan' mslyaa yu.
23277	MAT 3:16	Ña'aan mducua tya Jesús mdyi'o ñi loo tyi'a, cui' ña'an lcaa nguila ni' cuaan, lo' na'an ñi ngu'ya tucua Espíritu 'in Ndiose que ñi, tsaña'an nchca ti' ndyi'ya tucua sca scun' jo'o.
23279	MAT 4:1	Xacan' Espíritu 'in Ndiose mxicu'ni 'in Jesús si'yana tsaa ñi sca se'en ngutyi, lo' can' ncua ti' laxa'an xityu 'in ñi loo qui'ya.
23283	MAT 4:5	Xacan' ya lo'o laxa'an 'in ñi quichen Jerusalén, lo' ycuen lo'o 'in ñi sca se'en cuaan lati 'in laa can',
23285	MAT 4:7	Lo' juin Jesús: Una lo'o cha' re nguinu scua na loo quityi 'in Ndiose: —A tyijyin lyoo 'in Ndiose X'nan—.
23288	MAT 4:10	Mxcuen Jesús: Tyi'o tso' siin', Laxa'an, si'yana ndeña'an nchcui' quityi 'in Ndiose: —'In Ndiose X'nan ntsu'hui cha' cu'ni tnu, lo' scati 'in ñi ca ja'an—.
23290	MAT 4:12	Xa ynan Jesús cha' si'yana yu Xuhua cua' ntsu'hui na'an chcuan, mxitucui ñi se'en lca Galilea.
23293	MAT 4:15	—Yuu nu m'ni ca'an 'in ta nten 'in Zabulón lo'o se'en lyi'ya loo Neftalí, cui' tucueen nu ndiyaa tu'hua tiyo' xca tso' chco tlyu Jordan, se'en lyi'ya loo Galilea, se'en ndi'in ne' gentil,
23295	MAT 4:17	Ti' xacan' mdyisnan Jesús ngulo'o ñi 'in nten, lo' nchcui' ñi: Xilo'o chon' um qui'ya ngui'ni um, si'yana cua' mdiyaa xaa culo Ndiose tñan 'in um.
23296	MAT 4:18	Yato'o sca tsaan mda'an Jesús tu'hua tiyo' Galilea, lo' na'an ñi 'in yu Tyo lo'o yu Ndre ta'a ngula yu, nduguun yu quitan loo tyi'a can' si'yana yu cuta cula lca yu.
23299	MAT 4:21	Chin' ti se'en ti' mda'an ñi, xa na'an ñi 'in tucua yu nu nda'an lo'o ta'a ngula, Jacobo lo'o yu Xuhua, ndlyu yu lo'o Zebedeo sti yu ni' sca yca na'an, nxcuan su'hua yu quitan 'in yu, lo' msi'ya ñi 'in yu.
23303	MAT 4:25	Qui'an 'a nten mducui ncha'an 'in ñi nu mdo'o se'en lyi'ya loo Galilea, lo'o Decápolis, lo'o quichen Jerusalén, lo'o se'en lyi'ya loo Judea, a cunta nu mdo'o xca tso' chco tlyu Jordan.
23304	MAT 5:1	Xa na'an Jesús si'yana qui'an 'a nten mdiya ti'in can', ycuen ñi sca se'en nu cuaan la, lo' ña'aan yten tucua ñi mdiyaa yu ta'a nda'an ñi tloo ñi.
23338	MAT 5:35	ñi loo chendyu re si'yana nde nxitñan' quiya' ñi, ñi a cu'ni tyi'ya um quichen Jerusalén si'yana lca na quichen 'in ñi nu lca Ree.
23392	MAT 7:7	Jñan um na nu nchca ti' um, lo' caja na 'in um, quia nan um cha' can' lo' quija lyoo na 'in um, chcui' um lo' caja nu sla tuna'an 'in um.
23413	MAT 7:28	Xa mdyi ycui' Jesús cha' can', lyee 'a yuhue ti' ne' ña'an cha' nu ndlo'o ñi,
23415	MAT 8:1	Xa mdo'o Jesús loo qui'ya lyo' ti can', qui'an 'a nten mducui ncha'an 'in ñi.
23417	MAT 8:3	Jesús mxñii ñi yaa' ñi lo' yla' ñi 'in yu, lo' juin ñi: Nchca tin' cu'ni chcan 'in, quinu luhui lo'o quicha cua 'in. Ticui' xaa ngulyijyi quitso' la can' 'in yu.
23418	MAT 8:4	Xacan' juin Jesús 'in yu: Ña'an jan ñi, a chcui' lo'o ñi sca tucui, cui' ca nu tsaa lo' culo'o 'in tloo yu nu ntsu'hui cunta cha' 'in laa, lo' taa sca lcuan tsaña'an nu ngulo Moisé tñan, cuaña'an ca jlyo ti' nten si'yana cua' mchca.
23419	MAT 8:5	Xa mdiyaa Jesús tu'hua quichen Capernaum, sca x'nan sindatu yan ycua 'in ñi, lo' mdyisnan mjñan yu cha' tsu'hue 'in ñi,
23421	MAT 8:7	Xacan' mxcuen Jesús 'in yu: Nan' tsa'an lo' cu'ni chcan 'in yu.
23424	MAT 8:10	Xa ngune 'in Jesús cha' can', yuhue 'a ti' ñi lo' juin ñi 'in nten nu nda'an ncha'an 'in ñi: Nu cha' ñi cunen lo'o um, ñi sca ne' Israel, lo' a ndiyaa ne' cuiya' tsaña'an ndiya qui'an ti' yu re 'ñan.
23425	MAT 8:11	Cunen lo'o um sca cha', qui'an 'a ne' nu ntsu'hui cha' tyi'o luhua' se'en nchcua cucha, lo'o luhua' se'en nguiaa cucha, can' nu chcua sca se'en ti lo'o Abraham, lo'o Isaac, lo'o Jacob la ni' cuaan se'en ndlo Ndiose tñan.
23427	MAT 8:13	Xacan' juin Jesús 'in x'nan sindatu can': Quia lya, lo' tsato'o ña'an nu ndiya qui'an ti'. Ticui' xaa mchca nguso 'in yu.
23428	MAT 8:14	Mdiyaa Jesús la na'an 'in yu Tyo, lo' na'an ñi si'yana jyi'an laa yu nscua ti'i lo'o tique'.
23432	MAT 8:18	Na'an Jesús si'yana qui'an 'a nten msu'hua lo'o 'in ñi, can' cha' mdi'in tyaa ñi cha' si'yana tyijyin xi'yu jun xca tso' tiyo'.
23434	MAT 8:20	Mxcuen Jesús 'in yu: Sca cuta' nducua tyi 'in, cui' cuaña'an quiñi ntsu'hui ten 'in, una Yu Qui'yu nu Mdo'o nde ni' Cuaan, a ndyijyi se'en nxitñan' yu.
23436	MAT 8:22	Mxcuen Jesús 'in yu: Chcui ncha'an 'ñan, si'yana a s'nan nu chu'hui yuhue' ti' cutsi' 'in nu cua' ngujui.
23437	MAT 8:23	Ña'aan yten Jesús ni' yca na'an, cua' lo'o yu ta'a nda'an ñi yten 'in na.
23438	MAT 8:24	Cui' xaa ti can' yaan sca quio cui'in tnu, lo' mdyisnan nguitsa tiyo' can', mdyiton sten na lo' ncho'o ti'in na 'in yca na'an can', una Jesús nscua lja' ñi.
23440	MAT 8:26	Juin ñi 'in yu: ¿Ñi cha' ta nguitsen um, ta jo'o 'a ndiya qui'an ti' um? Xacan' mdyiton ñi, lo' ngusun lo'o ñi 'in cui'in can' lo'o tiyo' can', lo' cui' xaa mdi'in tiin na.
23443	MAT 8:29	Ycui' cueen yu: Jesús, 'un ñi nu lca Sñe' Ndiose, ¿ñi cha' ljyan taa um cha' nsin' ti' 'in hua? ¿Ta na ljyaan um xitijin um 'in hua nu ti'i, lo' na ti' lyijyi tiyaa xaa 'in hua?
23448	MAT 8:34	Ña'aan quichen ne' ya ycua ne' 'in Jesús. Lo' xa na'an ne' 'in ñi, mjñan ne' cha' tsu'hue 'in ñi si'yana xitucui ñi nde se'en mdo'o ñi.
23450	MAT 9:2	Yato'o mdiyan lo'o ne' sca yu ti'i nscua loo qui'ñan se'en ndon ñi, lo' a nchca tyi'an yu. Xa na'an Jesús si'yana lyee ndiya qui'an ti' yu nu ndiya lo'o 'in nu ti'i can', xacan' juin ñi 'in nu ti'i can': Sñen', cu'ni tnu tiquee, cua' nguten qui'ya 'in.
23452	MAT 9:4	Jesús, cui' xaa ngujlyo ti' ñi ña'an cha' nu ñan ti' ne', lo' juin ñi 'in ne': ¿Ñi cha' ñan ti' cusya 'in um cha' ngunan'?
23457	MAT 9:9	Xacan' mdo'o Jesús nguiaa ñi, se'en mdijin ñi, can' na'an ñi sca yu naan Mateo, nducua yu se'en nsu'hua lyiya' nten tñi, lo' juin ñi 'in yu: Chcui ncha'an 'ñan. Cui' xaa mdyiton yu lo' mducui ncha'an yu 'in ñi.
23458	MAT 9:10	Yato'o sca tsaan mdiyaa ñi sca na'an, lo' yten tucua ñi tu'hua msa lo'o yu ta'an nda'an ñi, a cunta qui'an nu mdiya ti'in can', ne' nducun' lo'o yu nu ndlo tñi, tsatlyu mducua ne' lo'o Jesús.
23460	MAT 9:12	Xa ngune 'in Jesús cha' nu ycui' ne', xacan' juin ñi: Nten nu tsu'hue lca 'in, a 'ni cha' 'in ne' lo'o nu n'ni rmiyu, una nu ti'i can' nu 'ni cha' 'in.
23462	MAT 9:14	Yato'o sca tsaan mdiyaa tucua snan ta'a nda'an yu Xuhua, lo' mñicha' yu 'in Jesús: ¿Ñi cha' huare' lo'o ne' fariseo lyee 'a n'ni hua ayuna, lo' yu ta'a nda'an um a n'ni yu ayuna?
23463	MAT 9:15	Lo' juin Jesús 'in yu: ¿Ta tca tyi'in lu'un ti' nten nu ndi'in se'en ndyija cuilyi'o ne', cha' na ti' nducua yu nu ndyija cuilyi'o can'? Una tsa tucua tsaan, yu nu ndyija cuilyi'o can', a la 'a quine cueen yu, la xacan' cu'ni ne' ayuna.
23466	MAT 9:18	Lja nu ti' nchcui' ñi cha' can' mdiyaan sca yu nu ndon loo quichen can' se'en ndon Jesús, mdyi'ya xtyin' yu tloo ñi lo' juin yu: Sca sñen' nan' nu cuna'an tca ngujui, cu'ni um sca cha' tsu'hue tsaa um lo' tyi'in tyaa um yaa' um que, lo' tyiqui'o.
23467	MAT 9:19	Cui' xaa mdo'o Jesús nguiaa ñi lo'o ta'a nda'an ñi la na'an 'in yu.
23470	MAT 9:22	Una Jesús mxiton ñi lo' na'an ñi 'in ne', lo' juin ñi: Sñen', cu'ni tnu tiquee, cua' mchca si'yana ndiya qui'an ti'. Ticui' xaa can' mchca ne'.
23471	MAT 9:23	Xa yten Jesús ña'an 'in yu nu ndon loo can', na'an ñi si'yana cua' ndi'in yla yu cuhuii, a cunta qui'an nten cua' ndi'in can'.
23475	MAT 9:27	Xa mdo'o Jesús nguiaa ñi, tucua yu cuityin' mducui ncha'an 'in ñi, msi'ya yja cueen yu, lo' nchcui' yu: 'Un ñi nu lca Sñe' ta nten 'in Davi, ña'an 'tnan ti' um 'in hua.
23476	MAT 9:28	Xa mxitucui ñi nde ña'an, mdiya ncha'an yu cuityin' can' 'in ñi, lo' juin Jesús 'in yu: ¿Ta ndiya qui'an ti' um si'yana tca cu'ni chcan 'in um? Mxcuen yu: Ndiya qui'an ti' hua, Ñi X'nan hua.
23478	MAT 9:30	Cui' xaa nguila xaa quiloo yu. Una Jesús tla mdi'in tyaa ñi cha' lo'o yu lo' juin ñi: Ña'an jan ñi, a chcui' um lo'o ñi sca tucui cha' re.
23483	MAT 9:35	Jesús mdyisnan mdijin ñi scasca quichen tnu lo'o quichen suhue ti, ndlo'o ñi 'in nten se'en n'ni tnu ne' 'in Ndiose, nchcui' ñi cha' tsu'hue 'in ñi ña'an ntsu'hui cha' culo ñi tñan 'in nten, lo' ngui'ni chca ñi 'in nchgaa nu ti'i lo'o cuati loo quicha.
23488	MAT 10:2	Ndeña'an naan ta'a tichcua yu nu lca apóstol: Nu culoo can' lca yu Simón nu nchcui' ne' lo'o lca Tyo, lo'o yu Ndre ta'a ngula yu, lo'o Jacobo lo'o yu Xuhua, sñe' Zebedeo,
23489	MAT 10:3	yu Lpe, yu Bartolomé, yu Toma, lo'o Mateo nu ngulo tñi, yu Jacobo, sñe' Alfeo, yu Lebeo nu nchcui' ne' lo'o lca Tadeo,
23490	MAT 10:4	yu Simón nu lca ne' cananista, lo'o yu Juda Iscariote, yu nu mdyaa 'in ñi.
23491	MAT 10:5	Tsa tichcua yu re ngua'an tñan Jesús 'in yu, lo' ngulo'o ñi 'in yu ña'an ntsu'hui cha' cu'ni yu, lo' juin ñi: A nchca cha' tsaa um se'en ndi'in ne' gentil, ñi quichen Samaria lo' a sten um,
23529	MAT 11:1	Xa mdyi cha' nu ngulo'o Jesús 'in tsa tichcua yu ta'a nda'an ñi, mdo'o ñi se'en can', nguiaa ñi scasca quichen, ngulo'o ñi lo' ycui' ñi cha' tsu'hue 'in Ndiose.
23532	MAT 11:4	Xacan' mxcuen Jesús 'in yu: Quia ytsa' um 'in yu Xuhua nchgaa cha' nu ngune 'in um lo' na'an um cua' ñii:
23535	MAT 11:7	Xa mdo'o nu ngua'an tñan yu Xuhua can' nguiaa, xacan' mdyisnan ycui' Jesús lo'o nten can' cha' 'in yu Xuhua, lo' juin ñi: ¿Ñi na ya nan' 'ya um se'en ngutyi cua? ¿Ta cui' 'in quii nu mcha ti'in cui'in can'?
23559	MAT 12:1	Nu ncua sca tsaan, cui' tsaan nu nxitñan' ne' judio, mdijin Jesús lo'o yu ta'a nda'an ñi sca loo jyaan se'en nducua trigo, lo' si'yana nguite' ti' yu, mston yu jun trigo can' lo' ycu yu 'in na.
23572	MAT 12:14	Ne' fariseo xa mdyi'o ne' se'en can', m'ni cuiya' ne' cha' ña'an tca cujui ne' 'in Jesús.
23573	MAT 12:15	Xa ngujlyo ti' Jesús cha' can', mdo'o ñi nguiaa ñi, lo' qui'an 'a nten mducui ncha'an 'in ñi, lo' m'ni chca ñi 'in nchgaa nu ti'i.
23580	MAT 12:22	Chon' nde'en can' ya lo'o ne' 'in sca yu ntsu'hui cui'in xa'an 'in tloo Jesús, a cunta cuityin' yu lo' cu'un yu. M'ni chca ñi 'in yu, cui' xaa ncua chcan' 'in yu lo' mdyisnan ycui' yu.
23583	MAT 12:25	Ngu'ya Jesús cunta ña'an lca tiquee ne', lo' juin ñi 'in ne': Sca quichen tnu tsatii cha' 'in na cha' tyisnan xuun na lo'o ticuii' ta'a na, cui' cuaña'an lo'o cunda scaa quichen uta cunda scaa na'an, cha' nsuun can' lo'o ticuii' ta'a, a cula scua cha' 'in.
23597	MAT 12:39	Mxcuen ñi 'in ne': Ta nten nducun' nu a ñi ndi'in cha' 'in, can' nu njñan scasca cha' nu tnu, una a ntsu'hui cha' ña'an ne' cha' can', cui' lya lo'o cha' nu yato'o 'in Jonás.
23599	MAT 12:41	Xa ca xñan bsya 'in nten chendyu, tyiton ne' Nínive lo' culo qui'ya ne' 'in ta nten re, si'yana nten can' mxilo'o chon' ne' qui'ya 'in ne' lo'o cha' nu ycui' Jonás, una lja na re ndon sca nu ndon loo lati que 'in Jonás.
23609	MAT 13:1	Ticui' tsaan can' mdyi'o Jesús ña'an can', lo' mdiyaa ñi tu'hua tiyo'.
23639	MAT 13:31	Nde xca cha' nu ycui' Jesús: Tsaña'an nu ndlo Ndiose tñan 'in nten, nguiaa cha' 'in na tsaña'an nguiaa cha' 'in mti mostaza nu yta sca yu qui'yu loo x'ñan yu.
23642	MAT 13:34	Nchgaa cha' re ycui' nchcun Jesús lo'o nten, lo' a ncua nu a chcui' nchcun ñi lo'o ne',