23214	MAT 1:1	Nde nguinu scua nii ta nten 'in Jesucristo, sñe' ta nten 'in Davi, cui' sñe' ta nten 'in Abraham.
23215	MAT 1:2	Abraham ncua sti Isaac, Isaac ncua sti Jacob, Jacob ncua sti Judá lo'o nchgaa la ña'an ta'a ngula yu.
23225	MAT 1:12	Chon' nde'en xa nguila ne' yaa ne' Babilonia ncua cune' Salatiel, cui' sñe' Jeconía, yu Salatiel ncua sti Zorobabel,
23229	MAT 1:16	Jacob ncua sti yu See, cui' nu ncua cuilyi'o María nu ncua jyi'an Jesús, ñi nu lca Cristo.
23230	MAT 1:17	Cuaña'an yato'o yton tsa tilcua ta nten, ti' chendyu nu mdi'in yu Abraham hasta chendyu nu mdi'in yu Davi, ticui' cuaña'an yton cha tilcua ta nten, ti' chendyu 'in Davi tsaya' nguila ne' Israel yaa ne' preso se'en lca Babilonia, ticui' cuaña'an yton cha tilcua ta nten, ti' xa nguila ne' yaa ne' Babilonia tsaya' mdiyaan Cristo chendyu.
23231	MAT 1:18	Ndeña'an yato'o xa ngula Jesucristo: Ncua cuiya' cha' si'yana yu See ntsu'hui cha' ca cuilyi'o 'in María, jyi'an Jesús, una ti' lyijyi chcuan yu cunta 'in María, xa cua' mxilyo ña'an si'ya cha' cuiya' 'in Espíritu nu Luhui 'in Ndiose.
23233	MAT 1:20	Cui' cha' can' ntsu'hui tiquee yu, xa ngulo'o tloo sca angujle 'in Ñi X'nan na 'in yu ni' cula, lo' juin 'in yu: See, sñe' ta nten 'in Davi, a cutsen chcuan cunta 'in María nu ca cuilyi'o, si'yana cuhui' nu ndon lo'o cua, si'ya cha' cuiya' 'in Espíritu nu Luhui 'in Ndiose ca lca cuhui'.
23234	MAT 1:21	Cuhui' nu tyi'in cua ca naan cuhui' Jesús, si'yana culo laa ñi quichen 'in ñi si'ya qui'ya nducui ne'.
23236	MAT 1:23	—Ña'an jan ñii, ntsu'hui cha' xilyo ña'an sca ne' cuna'an tsa suhue ti lo' tyi'in sñe' ne', lo' ca naan can' Emanuel—. Cha' re nchca ti' chcui', Ndiose ndi'in lo'o na.
23237	MAT 1:24	Xa mjyin xaa ti' yu See can', mducua yu tñan tsaña'an ycui' angujle 'in Ñi X'nan na lo'o yu, lo' mchcuan yu cunta 'in María.
23238	MAT 1:25	Una la cua' mdiyaan cuhui' chendyu xacan' m'ni ca'an yu 'in nten 'in yu, lo' mdi'in tyaa yu nii cuhui' ca naan cuhui' Jesús, nde sñe' ne' nu culoo.
23240	MAT 2:2	lo' mñicha' yu: ¿La ndi'in yu nu lca ree 'in ne' judio, yu nu ngula can'? Si'yana cua' na'an hua mdo'o tucua sca cuii, lo' nchcui' na cha' 'in yu, ljyaan hua si'yana cu'ni tnu hua 'in yu.
23241	MAT 2:3	Xa ynan yu ree Herode cha' re, msu'hua yu cha' tiquee yu, lo' cui' cuaña'an quichen Jerusalén.
23242	MAT 2:4	M'ni yu cha' nguio' ti'in nchgaa nu ntsu'hui cunta cha' 'in laa, tsatlyu lo'o ne' escriba nu ndi'in quichen can', lo' mñicha' yu 'in ne' cha' la ca ntsu'hui cha' cula ñi nu lca Cristo.
23243	MAT 2:5	Mxcuen ne' 'in yu: Cui' quichen Belén se'en lyi'ya loo Judea, si'yana ndeña'an nguinu scua cha' nu mxiycui' Ndiose 'in nguso 'in ñi cua' s'ni:
23244	MAT 2:6	—Nu'huin Belén, cui' quichen nu m'ni ca'an 'in Judá, a lca um nu chin' la cha' 'in lja nu ndon loo lati se'en lyi'ya loo Judea, si'yana loo nu'huin ntsu'hui cha' tyi'o sca nu culo ca tñan, nu chu'hui cunta 'in quichen 'ñan nu lca Israel—.
23245	MAT 2:7	Xacan' yu Herode msi'ya cunan ti yu 'in yu mago can', lo' mñicha' lyicua yu 'in, cha' ti' ñi xaa mdo'o tucua cuii can',
23246	MAT 2:8	xacan' ngua'an tñan yu 'in tsaa quichen Belén, lo' juin yu: Yaa um, lo' cunan tsu'hue um suun ña'an ndi'in cha' 'in cuhui' can', xa quija lyoo um 'in cuhui', xitucui um lo' quitsa' um 'ñan, si'yana lo'on nan' tsa y'nin tnun 'in cuhui'.
23249	MAT 2:11	Xa yten yu ña'an can', na'an yu 'in cuhui' can' lo'o María jyi'an cuhui', mdyi'ya xtyin' yu lo' m'ni tnu yu 'in cuhui', msla yu se'en ntsu'hui cha' tsu'hue nu ljyan lo'o yu, lo' mdaa yu na oro 'in cuhui', lo'o na xityi'i nu ndiquin tucua ne' tloo Ndiose, lo'o mirra.
23251	MAT 2:13	Xa cua' nguiaa yu mago can', sca angujle 'in Ñi X'nan na ngulo'o tloo 'in yu See can' ni' cula, lo' juin 'in yu: Ndla ti cu'ni, lo' tsa lo'o 'in cuhui' cua lo'o jyi'an cuhui' se'en lca Egipto, can' tyi'in um la xa nu nan' quitsan' 'in, si'yana yu Herode nan yu ña'an nu cujui yu 'in cuhui'.
23253	MAT 2:15	Can' ndi'in yu xa ngujui yu Herode, yato'o cha' re si'yana chcua cha' nu mxiycui' Ñi X'nan na 'in nguso 'in ñi cua' s'ni, lo' nchcui' na: —Se'en lca Egipto msi'yan 'in Sñen'—.
23254	MAT 2:16	Lo' yato'o lyee 'a ycuen tique' yu Herode, xa ngujlyo ti' yu si'yana nguñilyi'o yu mago 'in yu, ngulo yu tñan si'yana caja nchgaa cuhui' nu ndi'in quichen Belén lo'o chcua tyi'iin tso', tsalca cuhui' nu ndiyaa tucua yjan, tsaña'an cunta nu ngulo yu lo'o suun nu mdaa yu mago can'.
23255	MAT 2:17	Cuaña'an mducua cha' nu mxiycui' Ndiose 'in yu ncua naan Jeremía xa juin yu:
23256	MAT 2:18	—Ngune msi'ya yja cueen ne' quichen Ramá, nguinan ne', ti'i nga'an 'in Raquel si'ya sñe', lo' a ncua lca tiquee caja nu tyaa cha' tnu tiquee 'in si'yana ngujui sñe'—.
23260	MAT 2:22	Xa ynan yu cha' si'yana yu Arquelao ndlo yu tñan se'en lyi'ya loo Judea, tñan loo Herode sti yu, ytsen yu quila yu can', una jui nu mtsa' 'in yu ni' cula, can' cha' mdo'o yu nguiaa yu se'en lyi'ya loo Galilea.
23261	MAT 2:23	Mdiya ti'in jun quichen Nazaret, cuaña'an mducua cha' nu ycui' nchgaa yu nu mxiycui' Ndiose 'in cua' s'ni, ña'an ca si'yana ca naan ñi Nazareno.
23263	MAT 3:2	lo' nchcui' yu: Xilo'o chon' um qui'ya ngui'ni um, si'yana cua' mdiyaa xaa culo Ndiose tñan 'in na.
23264	MAT 3:3	Nde cha' nu mxiycui' Ndiose 'in Isaía cua' s'ni: —Tyi'an yu se'en ngutyi lo' chcui' cueen yu: Cu'ni chu'hue um tucueen se'en caan Ñi X'nan na, lo' cu'ni ñi um tucueen nu ntsu'hui cha' tyijyin ñi—.
23265	MAT 3:4	Yu Xuhua can' lco' yu sca te' nu nguiaa' lo'o quichan' camello, lo'o sca quijyin nchcan' na sii' yu, lo' scua nu nchcu yu lca 'in sco', lo' ndyi'yo yu cuiñan' nu ntsu'hui ni' quixin'.
23267	MAT 3:6	mducua tya yu 'in ne' chco tlyu can', lo' ñee ne' qui'ya 'in ne'.
23268	MAT 3:7	Xa na'an yu si'yana qui'an ne' fariseo lo'o ne' saduceo ljyaan ne' si'yana chcua tya ne', nchcui' yu lo'o ne': 'Un ta nten nu cuiñi, ¿ti nu ngulo'o 'in um si'yana xnan yu'hui um, lo' a qui'ni ca'an 'in um lo'o cha' nsin' ti' nu tyi'o tiquee Ndiose tiyaa xaa?
23269	MAT 3:8	Xilo'o chon' um qui'ya ngui'ni um, lo' culo'o xñan um 'in um lo'o sca chendyu nu luhui.
23270	MAT 3:9	A cu'ni siye' um ta ljuin um: Sñe' ta nten 'in Abraham lca hua. Cunen lo'o um sca cha': Ndiose tca cu'ni ñi cha' cutsu xca ta nten chon' quee re, lo' ca can' sñe' Abraham.
23272	MAT 3:11	Cha' ñii si'yana nducua tyan 'in um lo'o tyi'a, si'yana cua' mxilo'o chon' um qui'ya 'in um, una nde loo la re ljyaan sca nu ndon loo la que ña'an nan', lo' ndyijyin ya' tsu'hue ntsu'hui tiqueen cha' cua na tca cui'yan snan ñi, cui' ñi tucua tya ñi 'in um lo'o Espíritu nu Luhui 'in Ndiose, a cunta lo'o quii'.
23273	MAT 3:12	Yaa' ñi cua' nducua tiyaa na nu ntsu'hui cha' tyuhui trigo nu cua' nguio' ti'in, lo' xu'hua se'en ñi trigo can', a cunta ntsu'hui cha' tiquin ñi quixin can', lo'o sca quii' nu a ntsu'hui 'a cha' ti' tyuhui'.
23274	MAT 3:13	Xacan' mdo'o Jesús se'en lca Galilea, lo' mdiyaa ñi chco tlyu Jordan se'en nu tucua tya yu Xuhua 'in ñi.
23275	MAT 3:14	Una yu Xuhua a ncua ti' yu tucua tya yu 'in ñi, lo' juin yu: 'Un ntsu'hui cha' tucua tya um 'ñan nan', lo' nde ljyaan um si'yana nan' tucua tyan 'in um.
23276	MAT 3:15	Una mxcuen Jesús 'in yu: Tyaa ya', si'yana cuaña'an ntsu'hui cha' tucua na tñan nchgaa cha' nu ñi 'in Ndiose. La xacan' mslyaa yu.
23277	MAT 3:16	Ña'aan mducua tya Jesús mdyi'o ñi loo tyi'a, cui' ña'an lcaa nguila ni' cuaan, lo' na'an ñi ngu'ya tucua Espíritu 'in Ndiose que ñi, tsaña'an nchca ti' ndyi'ya tucua sca scun' jo'o.
23278	MAT 3:17	Xacan' ngune ycui' sca nu ycui' la ni' cuaan: Nde Sñen' nu ta'a lati 'ñan, tsu'hue 'a ntsu'hui tiqueen lo'o.
23279	MAT 4:1	Xacan' Espíritu 'in Ndiose mxicu'ni 'in Jesús si'yana tsaa ñi sca se'en ngutyi, lo' can' ncua ti' laxa'an xityu 'in ñi loo qui'ya.
23280	MAT 4:2	Xa cua' m'ni ñi ayuna tucua yla tsaan lo' tucua yla tla, xacan' mdyisnan ngute' ti' ñi.
23281	MAT 4:3	Cui' ña'an lcaa yaan laxa'an tloo ñi, lo' juin 'in ñi: Cha' nu'huin lca Sñe' Ndiose, chcui' lo'o quee re lo' chca na jaslya.
23282	MAT 4:4	Mxcuen ñi 'in, ndeña'an nchcui' quityi 'in Ndiose: —Si'i tsaloo ti si'ya cha' nchcu ndyu'hui nten chendyu, cui' ca nu si'ya nchgaa cha' nu nchcui' Ndiose—.
23283	MAT 4:5	Xacan' ya lo'o laxa'an 'in ñi quichen Jerusalén, lo' ycuen lo'o 'in ñi sca se'en cuaan lati 'in laa can',
23284	MAT 4:6	lo' juin 'in ñi: Cha' lca Sñe' Ndiose, tyi'o cuaan re lo' qui'ya ton la 'ya cua, si'yana nchcui' quityi 'in Ndiose: —Culo ñi tñan 'in angujle 'in ñi si'yana chu'hui cunta 'in, lo' su'hua yaa' can' 'in se'en nguiaa, si'yana a tsa ton quiya' loo quee—.
23286	MAT 4:8	Xacan' ya lo'o laxa'an 'in ñi sca loo qui'ya cuaan ya', lo' ngulo'o 'in ñi sca chcui chendyu se'en ndlo ne' tñan, lo'o cha' cuilyiya' 'in ne',
23287	MAT 4:9	lo' juin 'in ñi: Ña'aan cha' re taan 'in, cha' tyon xtyin' lo' cu'ni tnu 'ñan.
23288	MAT 4:10	Mxcuen Jesús: Tyi'o tso' siin', Laxa'an, si'yana ndeña'an nchcui' quityi 'in Ndiose: —'In Ndiose X'nan ntsu'hui cha' cu'ni tnu, lo' scati 'in ñi ca ja'an—.
23289	MAT 4:11	Xacan' mdo'o tso' laxa'an can' sii' ñi, cui' ña'an lcaa mdiyaan angujle nu ta yaa' 'in ñi.
23290	MAT 4:12	Xa ynan Jesús cha' si'yana yu Xuhua cua' ntsu'hui na'an chcuan, mxitucui ñi se'en lca Galilea.
23291	MAT 4:13	Xacan' mdo'o ñi quichen Nazaret, lo' mcha'an ti'in ñi Capernaum, sca quichen ndi'in tu'hua tiyo', cui' loo yuu nu m'ni ca'an 'in Zabulón lo'o Neftalí,
23295	MAT 4:17	Ti' xacan' mdyisnan Jesús ngulo'o ñi 'in nten, lo' nchcui' ñi: Xilo'o chon' um qui'ya ngui'ni um, si'yana cua' mdiyaa xaa culo Ndiose tñan 'in um.
23296	MAT 4:18	Yato'o sca tsaan mda'an Jesús tu'hua tiyo' Galilea, lo' na'an ñi 'in yu Tyo lo'o yu Ndre ta'a ngula yu, nduguun yu quitan loo tyi'a can' si'yana yu cuta cula lca yu.
23297	MAT 4:19	Lo' juin ñi 'in yu: Chcui ncha'an um 'ñan, nan' culo'on 'in um cu'ni um cuta, tyicana 'in nten.
23298	MAT 4:20	Ticui' xaa ngula' sti yu quitan 'in yu, lo' mducui ncha'an yu 'in ñi.
23299	MAT 4:21	Chin' ti se'en ti' mda'an ñi, xa na'an ñi 'in tucua yu nu nda'an lo'o ta'a ngula, Jacobo lo'o yu Xuhua, ndlyu yu lo'o Zebedeo sti yu ni' sca yca na'an, nxcuan su'hua yu quitan 'in yu, lo' msi'ya ñi 'in yu.
23300	MAT 4:22	Cui' xaa mdyi'o yu ni' yca na'an can', ngula' ton yu 'in sti yu lo' mducui ncha'an yu 'in ñi.
23301	MAT 4:23	Ña'aan se'en lyi'ya loo Galilea mda'an lo'o ñi cha' tsu'hue 'in Ndiose, lo'o se'en ndiyo' ti'in ne' judio, ngulo'o ñi ña'an ntsu'hui cha' culo Ndiose tñan 'in nten, lo' m'ni chca ñi 'in nchgaa nu ti'i lo'o cuati loo quicha.
23302	MAT 4:24	Ña'aan se'en lyi'ya loo Siria mscua cueen cha' 'in ñi, mdiyan lo'o ne' 'in nu ti'i lo'o cuati loo quicha, a cunta lo'o nu ntsu'hui cui'in xa'an 'in, lo'o nu nxñi cui'in 'in, lo'o nu mchcun' quiya', lo' m'ni chca ñi 'in.