23233	MAT 1:20	Nadid, pégisip-isip na pabi ta éya, éy nipatagenép diya i esa a anghel, a kinagi na kan diya, a “Hose, diyan ka méganteng. Tulosén mo san a asawan ti Maria, dahilan i ilog naa éy gimet ina na Banal a Espiritu.
23234	MAT 1:21	Magenak siya ta lélake. Ey ta pégenak na,” kagi na, “éy ngahinan mo siya ni Jesus, da siya ngani i méngiligtasa du sakup na a tolay ta kasalanan de.”
23236	MAT 1:23	“Mangilog i esa a madiket, a tulos magenak siya ta lélake; Sakay ngahinan de siya a Manwel.” (I kahulugen na éya, éy “Kaguman tam i Diyos.”)
23240	MAT 2:2	Nagpakipakelagip side a kinagi de, a “Ahe tu nienak a hari kan na Judeo? Da neta me ta sikatan a linumitaw tu biton a tanda no nikeenak na. Kanya inumange kame se a sumamba kame diya.”
23243	MAT 2:5	Ey kinagi de diya, a “Ienak kan siya ta Betlehem ta Hudea; tukoy me ya, da saye tu nisulat du purupeta:
23246	MAT 2:8	Sakay tulos pinéglakad na side ta Betlehem, a pinagbilinan na side a kinagi na, a “Ikad moy dén ahayukén moy tu anak. Ey péketa moy diya,” kagi na, “éy ikagi moy diyakén, a monda makaangeék be sa a sumamba diya.”
23251	MAT 2:13	Nadid, to kéhektat dén du Matalinung, éy nipatagenép ni Hose i esa a anghel a gébwat ta Panginoon. Kinagi na kan diya, a “Umikat ka dén, Hose, a kébilén mo agad di patenaa ta Egipto. Sakay diyan kam sa huméhektat hanggan éwan ko kagin diko, da ahayukén ni Herod i anaka a bunon na.”
23253	MAT 2:15	Ey édsa sa side a négiyan a hanggan to nikate ni Hari Herod. Nanyari ya a monda matupad tu nipekagi na Panginoon to purupeta to araw, a “Utusan ko tu anak ko, a paluwasén ta Egipto.”
23256	MAT 2:18	“Mabati ta banuwan na Rama i mégsésangitén a mégsésangitén. Du apo ni Rakel a bébe, éy pégsangitan de du anak de. Sala de a wile-wilen side, da pate dén du anak de.”
23258	MAT 2:20	“Hose, umégkat ka dén, a sumoli kam dén a mététena ta banuwan na Israel, da minate dén tu hari a gustu na a ipabuno tu anak moy.”
23263	MAT 3:2	“Magsisi kam a ibutan moy du kasalanan moy,” kagi na, “da adene dén a maghari i Diyos.”
23264	MAT 3:3	Ti Juan i pinégkagiana ni Purupeta Isayas to nipégkagi na to araw, a “Te magpahayag ta ilang a lugar, a i kagi naa du tolay éy dapat maghanda side ta kédemét na Panginoon, a husayén de be i péglakaden na.”
23268	MAT 3:7	Pero péketa ni Juan ta meadu a Pariseo sakay Saduseo a inumange diya a ipabinyag, éy kinagi na dide, a “Sikam éy magkadukés kam a tolay. Anya i kailangan moya ta éye? Akala moy wade a makaginan kam ta parusa na Diyos?
23269	MAT 3:8	Baguén moy pa,” kagi na, “i ugali moya, a patunayan moy a nagsisi kam dén a talaga.
23270	MAT 3:9	Diyan kam umasa a agawén kam na Diyos da apo kam ni Abraham, da éwan ya tu kabuluhan ta Diyos. Da maski di bituae,” kagi na, “éy maari na Diyos a gemtén a maging apo ni Abraham.
23271	MAT 3:10	“Tandaan moy,” kagi ni Juan, “mara i parusa na Diyos, éy wasay. Ey mehanda dén nadid tu wasay a pagpukan du kayo. Eng mara, sikam éy kayo kam. Ey du étanan a kayo a éwan magbunga ta mahusay a bunga, éy pukanén, sakay ibut ta apoy.
23273	MAT 3:12	Mara,” kagi ni Juan, “i pamuhubaan naa ta tolay, éy bilao. Mara te kébil siya a bilao, monda tapan na tu béges na. Ey tu mahusay a béges, éy iedton na ta bile na, éy tu lupés, éy itutod na ta apoy a éwan maadép.”
23275	MAT 3:14	Ey sésawayén siya ni Juan, a kinagi na, a “Mésanikeék a sakén i magbinyaga diko. Sakén i kailangana a binyagen mo!”
23276	MAT 3:15	Pero, “Ewan,” kagi ni Jesus. “Saye i dapat a gemtén ta a monda matupad i kaluuben na Diyos.” Ey nadid, to pégkagi ni Jesus ta éya, éy pinumayag ti Juan.
23278	MAT 3:17	Ey négkagi nadid i boses ta langet, a “Séˈ ina i anak ko a mahal, éy mésayaék diya.”
23281	MAT 4:3	Ey inumange diya ti Satanas, a kinagi na, a “Eng anak ka na Diyos a talaga, éy gamitén mo i kapangyarian mua a paging tinapayén mo di bitoae.”
23282	MAT 4:4	Ey mégidel ti Jesus, a kinagi na, a “I kagia ta kasulatan na Diyos, éy éwan san kanén i ikabuhay mia, éngˈwan salita be na Diyos i ikabuhaya na tolay.”
23284	MAT 4:6	“Eng siko i anak na Diyos,” kagi na, “éy tumépduk ka dén. Ewan ka maanya, da i kagia ta kasulatan na Diyos, éy utusan kan na Diyos du anghel na a mangalaga diko. Sakay agawén de ka kan,” kagi ni Satanas, “monda éwan ka mebagsak ta bito.”
23285	MAT 4:7	Ey mégidel man dén ti Jesus, a kinagi na, a “I kagi a iba ta kasulatan, éy ‘Ewan maari a puhubaan na tolay i Diyos, éng aguman na.’”
23287	MAT 4:9	Sakay kinagi na ni Jesus, a “Iatéd ko diko i étanan a éya, éng dumapa ka san a sumamba diyakén.”
23288	MAT 4:10	Pero kinagi ni Jesus, a “Umadeyo ka dén, Satanas. Da utus be na kasulatan na Diyos, éy ‘Panginoon mo a Diyos, éy siya san i sambaan mua; éy siya be san i péniwalaan mua.’”
23293	MAT 4:15	“Du taga Sabulon sakay du taga Neptali, éy side du édse ta adene na diget, to dibilew na Hordan. Sakay du éwan Judeo a mégiyan ta Galilea.
23295	MAT 4:17	Sapul ta éya a oras, éy négtétolduén ti Jesus, a kinagi na, a “Magsisi kam a ibutan moy du kasalanan moy, da adene dén a maghari i Diyos.”
23297	MAT 4:19	Kinagi na dide, a “Kumuyoyog kam diyakén a maging alagad ko. Sapul nadid, éy éwan kam dén mangalap ta ikan,” kagi na, “éngˈwan i alapén moya éy tolay a para diyakén.”
23306	MAT 5:3	“Masuwerte du mababa, a Diyos san i asaan dia, da masakup side na kaharian na.
23314	MAT 5:11	“Masuwerte kam dahil ta péngahew dikam du tolay,” kagi ni Jesus, “sakay ta péngloko de dikam, sakay ta péngupos de dikam a mebuli. O, bagay lélokon de kam da sikam i sakup ko, éy masuwerte kam.
23316	MAT 5:13	“Sikam a alagad ko, mara sikam i asen ta mundua,” kagi ni Jesus, “da sikam i magpahusay du tolay ta mundua. Pero éng maibut tu asen, a tumablal dén tu sida, éy pakodyan moy a mamasoli to asen na? Ewan dén nadid tu pasa. Kanya ibut san dén a tulos yudakén na tolay.
23317	MAT 5:14	“Sikam i demlag a magpaliwanag ta tolay ta mundua,” kagi ni Jesus. “Ewan meliso i banuwan a édse ta buked.
23320	MAT 5:17	“Diyan moy isipén a inumangeék se a monda paibut ko tu utus ni Moises, sakay tu pégtoldu du purupeta,” kagi ni Jesus. “Ewan! Ewanék se kanya inumange éy paibut ko, éngˈwan para ipaliwanag ko ya, sakay ganapén ko.
23324	MAT 5:21	“Tukoy moy dén i dati a utus,” kagi ni Jesus, “a ‘Diyan ka mémuno, sakay sindu makabuno éy hukumén na huwes.’
23326	MAT 5:23	“Kanya éng mégatang ka ta Diyos, sakay maala-ala mo a te kasalahan ka to kaguman mo,
23328	MAT 5:25	“Eng te méngiabla diko ta huwes,” kagi ni Jesus, “éy mékipéguhon ka diya hanggan éwan kam pabi humarap ta huwes. Dahilan éng dumemét i oras na asuntu moy, éy iatéd na ka ta huwes, a tulos iatéd de ka ta pulis, a tulos mepihesu ka dén.
23330	MAT 5:27	“Tukoy moy dén tu dati a utus,” kagi ni Jesus, “a diyan ka kan méngibébi.
23332	MAT 5:29	Kanya nadid,” kagi na, “éng na mata mo i mangatéd diko ta ipagkasala mo, éy lékwabén mo sakay ibut mo! Da maigi pa éy maibutan ka ta esa a kasangkapan na bégi mua kesira ta buu ka a ibut ta impiyerno.
23334	MAT 5:31	“I kagi be ya no utus a iba, éy bagay hiwalayan kan na lélake tu asawa na, éy dapat a atdinan siya ta katibayan ta péghiwalay.
23335	MAT 5:32	Pero sakén,” kagi ni Jesus, “i kagin kua dikam, éy bagay hiwalayan no lélake tu asawa na a éwan be néngilélake, sakay paasawa siya a huway, i lélake a éya éy te kasalanan, da nisonson na tu asawa na a méngilélake. Sakay éng te mangasawa to bébe a hiniwalayan éy méngibébi be.”
23336	MAT 5:33	“Nabati moy be dén tu dati a utus, a diyan ka kan sumésida to pinanumpaan mo a pangako, éngˈwan tupadén mo tu sinumpaan mo ta Panginoon.
23337	MAT 5:34	Pero iba i kagin kua dikam,” kagi ni Jesus, “éy diyan kam sumésumpa éng mangako kam. Diyan moy kékagin a sistigu moy i langet, da saya i édsean na Diyos.
23341	MAT 5:38	“Tukoy moy dén tu dati a utus,” kagi ni Jesus, “a ‘Tu mangbuhék ta mata mua, éy buhékén mo kan be, sakay tu manuntuk ta ngipén mua, éy suntukén mo kan be ta ngipén naa.’
23346	MAT 5:43	“Tukoy moy dén tu dati a utus, a ‘Mahalén mo kan tu kadimoy mo, sakay kaiyamutan mo tu kalbug mo.’
23347	MAT 5:44	Pero iba i utus kua dikam,” kagi ni Jesus. “I utus kua, éy mahalén moy be tu kalbug moy, sakay ipanalangin moy du mangloko dikam.
23352	MAT 6:1	“Mangilag kam a diyan moy san gemtén i mahusay ta harap na tolay a monda purién de kam. Eng kona sa i gemtén moya,” kagi ni Jesus, “éy éwan kam tu maalap a gantimpala moy a gébwat Nama moy a Diyos.
23353	MAT 6:2	“Kanya éng maglimos ka, éy diyan mo dén ipeta ta tolay a iba. Saya i ugalia du palalo a tolay bagay manglimos side ta kapilya sakay ta karsada. Gustu de a meta na tolay tu péglimos de, monda purién de side. Ey tandaan moy ye: purién side na tolay a talaga, pero séˈ san ya i gantimpala de. Ewan side tu gantimpala a gébwat ta Diyos.
23354	MAT 6:3	Kanya sikam,” kagi ni Jesus, “éng manglimos kam, éy diyan moy dén ikagi ta maski ti ésiya,
23356	MAT 6:5	“Bagay manalangin kam,” kagi ni Jesus, “éy diyan kam uméaheg du palalo. Mégwari-wari side a mékidiyos, a manalangin side ta harap du tolay ta kapilya sakay ta karsada, monda mabati du tolay i panalangin de. Ey purién side na tolay a talaga. Pero séˈ san ya i gantimpala a maalap de.
23358	MAT 6:7	“Eng manalangin kam, éy diyan moy pakadun tu kagi moy, a kona ta panalangin du éwan mékidiyos a tolay. Side, i akala dia, éy baten side na Diyos dahil ta kaatakdug na panalangin de.
23365	MAT 6:14	Dahilan,” kagi ni Jesus, “éng patawadén moy i te kasalanan dikam, éy patawadén kam be Nama moy ta langet.
23367	MAT 6:16	“Bagay magkulasiyon kam, éy diyan kam malungkut tu mudet, a kona du palalo a tolay,” kagi ni Jesus. “Side, éy éwan side mégayus, sakay légian de tu mata de, monda meta du tolay a mégkulasiyon side. Ey purién side na tolay a talaga. Pero séˈ san ya i gantimpala a maalap de.
23370	MAT 6:19	“Diyan kam magimbak ta kayamanan moy ta munduae,” kagi ni Jesus. “Da kutamén ya a talaga, sakay pikasén, sakay takawén.
23373	MAT 6:22	“Na mata mua,” kagi ni Jesus, “éy saya i pinakang-simbu na bégi mua. Kanya éng medemlag i mata mua, éy mademlagen be i étanan a bégi mo.
23375	MAT 6:24	“Ewan maari,” kagi ni Jesus, “tu isesa a utusan a makasunud ta éduwa a amo na. Dahilan, éng éduwa i amo naa, éy mahal na san tu esa, sakay kaiyamutan na tu esa. Maniwala siya to amo na a esa, sakay lukoén na tu esa. Ey nadid, kona sa dikam--éwan kam maari a méniwala ta Diyos, éng kuhata san i gustu moya.
23376	MAT 6:25	“Kanya i pégtoldu kua dikam,” kagi na, “éy diyan kam métageg ta buhay moy, éng anya i kanén moy éy ta badu moy. Da tandaan moy, éng nilalang kam na Diyos, éy bakit isipén moy a éwan na kam atdinan ta kanén moy éy ta badu moy?
23378	MAT 6:27	Ataay,” kagi ni Jesus, “éng dumemét i oras a ikate mo, maari ka beman a magpaatakdug ta buhay mo ta maski esa a oras, éng mabalisa ka?
23379	MAT 6:28	“Bakit métageg kam ta badu moy? Isipén moy éng kodya i kébékyaga na bulaklak. Ewan side mégtarabaho, éwan side mégimet ta badu.
23381	MAT 6:30	Ey nadid,” kagi ni Jesus, “éng bihisan na Diyos i bulaklak ta kona sa, maski sandali san i buhay de, éy anya, éwan na kam pabaduan? Bakit kétihék i péniwala moya diya?
23386	MAT 7:1	“Diyan kam mégpintas ta kapareho moy, monda éwan kam pintasan na Diyos,” kagi ni Jesus.
23387	MAT 7:2	“Da pintasan kam na Diyos ayun ta pégpintas moy to kapareho moy. Tu gemtén moy ta iba, éy siya be ya i gemténa dikam na Diyos.
23391	MAT 7:6	“Mara,” kagi ni Jesus, “diyan moy iatéd ta aso i mahalaga a bagay, da péngigewat mo, éy basta kagitén na ka a talaga. Ey kona be sa i kagi na Diyos, éng ipahayag mo ta medukés a tolay, éy basta habuhabukan na ka san, da éwan na be tukoy i kabuluhan na éya diya.”
23392	MAT 7:7	“Eng mékeged kam ta Diyos, éy atdinan na kam. Eng mégahayok kam, éy paketan na kam. Eng tumuktuk kam ta pintuan na Diyos, éy bukasan na kam.
23394	MAT 7:9	Anya,” kagi ni Jesus, “éng magaged du anak moy ta tinapay, éy anya i iatéd moya, bito?
23397	MAT 7:12	“Gustu moy a aguman kam na tolay, tama? Pero i utus kua dikam, éy sikam i mangaguma dide. Saya i kahulugina no kautusan ni Moises, sakay tu pégtoldu du purupeta.
23398	MAT 7:13	“Somdép kam ta mepiit a pintuan ta langet. Da melawa i pintuan ta impiyerno, a éwan mehirap a dimanén a tamo ta éya. Kanya meadu i umangea ta éya.
23400	MAT 7:15	“Mangilag kam du mebuli a purupeta,” kagi ni Jesus. “Umange side dikam a koman side i mebait, pero metapang side, a lokon de kam a talaga.
23403	MAT 7:18	Ewan makapagbunga tu mahusay a kayo ta medukés a bunga,” kagi ni Jesus. “Sakay éwan makapagbunga tu medukés a kayo ta mahusay a bunga.
23406	MAT 7:21	“Te meadu a méngdulaw diyakén a Panginoon. Pero éwan side a étanan i makasdép ta kaharian na Diyos. Basta du sumésunud Nama ko ta langet i makasdépa.
23409	MAT 7:24	“Maski ti ésiya i mégbati ta kagi kua, éng sundin na, éy ikahalimbawa na éy tu lélake a matalinung a nagpataknég ta bile na to bito.
23411	MAT 7:26	Pero,” kagi ni Jesus, “du makabati ta kagi kua, sakay éwan na sundin, éy ikahalimbawa na éy tu lélake a luku-luku a nagbile san to baybay.
23416	MAT 8:2	Ey inumadene diya i lélake a te saket a ketong. Linumuhud siya ta harap ni Jesus, a kinagi na, a “Panginoon, éng maari, éy pahusayénék pad.”
23417	MAT 8:3	Ey ti Jesus, éy kembilan na siya, a kinagi na, a “Maari, maghusay ka dén.” Ey to pégkagi na ta éya, éy bigla a naibut tu ladu na.
23418	MAT 8:4	Ey kinagi ni Jesus, a “Diyan mo kékagin i éye ta maski ti ésiya, éngˈwan umange ka pa pumeta ta padi, a mahusay ka dén. Sakay atdinan mo tu padi,” kagi ni Jesus, “ta péngiatang na diko, a kona to niutus ni Moises. Saya i pagpatunay mua ta tolay a mahusay ka dén.”
23420	MAT 8:6	Kinagi na diya, a “Panginoon, tu utusan ko éy te karamre, a te datay san dén ta bile, a masiyadu a méghirap.”
23421	MAT 8:7	Ey kagi ni Jesus, a “Umangeék sina a pahusayén ko siya.”
23422	MAT 8:8	Pero kinagi no kapitan, a “Mésanikeék diko a umange ka ta bile me, da mataas ka diyakén. Basta kagi mo san dén, Panginoon, éy maghusay tu utusan ko.
23423	MAT 8:9	Maski sakén,” kagi no kapitan, “éy te mégutus be diyakén a heneral; sakay sakén, mégutusék be du sundalu ko, éy sundin de san. Ey kona be sa du katulung ko. Kanya éng magutus ka san, Panginoon, éy maghusay siya a talaga.”
23424	MAT 8:10	Nadid, pékabati ni Jesus ta éya, éy nagtaka siya, a kinagi na du umunonod diya, a “Sapul to éya, éy éwan ko pabi neta i maski isesa a Judeo a méniwala diyakén a kona ta kapitanae.
23425	MAT 8:11	Tandaan moy ye,” kagi ni Jesus, “meadu i éwan Judeo a magébwat ta sikatan sakay ta sahéman, a dumulug side ta kaharian ta langet. Ey négdipon side de Abraham, sakay ti Isak, sakay ti Hakob.
23427	MAT 8:13	Ey nadid, kinagi ni Jesus to kapitan, a “Ikad mo dén. Manyari ina ayun to péniwala mo.” Ey tu utusan no kapitan, naghusay dén to oras a éya.
23431	MAT 8:17	Ey saya i nipangtupada to hula ni Purupeta Isayas to araw, a “Alapén ni Cristo i étanan a saket tam, sakay ibutan na i étanan a hirap tam.”
23433	MAT 8:19	Péghanda de pabi, éy inadenean siya no esa a maistu ta rilihiyon, a kinagi na, a “Maistu, kumuyugék diko maski ahe i angayan mo.”
23434	MAT 8:20	Ey kinagi diya ni Jesus, a “Isipén mo pa, da entan mo, maski aso, éy te pégiyanan. Sakay du manok éy te lobun a pégiyanan de. Pero sakén a lélake a gébwat ta langet, éy éwanék tu katidugen.”
23435	MAT 8:21	Sakay kinagi be diya no alagad na a esa, a “Panginoon, kumuyogék diko; pero pabayanék pad pa, monda angen ko pa ielbéng tama ko.”
23436	MAT 8:22	“Ewan,” kagi ni Jesus. “Kumuyog ka dén nadid. Pabayan mo du éwan méniwala ta Diyos a méngielbéng to ama mo.”
23439	MAT 8:25	Kanya linukag siya du alagad na, a kinagi de, a “Panginoon, tulungan mo kame! Omléd kitam dén!”
23440	MAT 8:26	Ey ti Jesus, kéégkat na, éy kinagi na dide, a “Bakit méganteng kam? Kétihék bale pabi i péniwala moya diyakén.” Tulos sinaway na tu pahés sakay tu diget, a agad tinumahimik dén.
23441	MAT 8:27	Ey nagtaka du alagad, a kinagi de, a “Anya wade i lélakeae? Maski pahés éy ta diget, éy méniwala side diya!”
23443	MAT 8:29	Agad side a dinumulaw, a “Anya i pékialam mua dikame, siko a Anak na Diyos? Inumange ka se a pahirapan mo kame? Maski éwan me pabi oras a maghirap?”
23445	MAT 8:31	Ey du dimonyo a édse to éduwa a lélake, éy pinékiohon de ni Jesus, a “Eng ibutan mo kame, éy pasdépén mo kame pad ta bégi di babuy yae.”
23446	MAT 8:32	“Nay, ikad moy dén sa,” kagi ni Jesus. Kanya inumibut side to éduwa, a tulos sinomdép side du babuy. Ey bigla a minagpaginan du babuy a bulnok, a sinumegbu to diget, a tulos de a minalimés.
23450	MAT 9:2	Ey du tolay sa, kembil de diya i esa a lumpu. Siya éy te katidug san to kama na. Ey ti Jesus, péketa na a méniwala side diya, éy kinagi na to lumpu, a “Patibayén mo i isip mua, Anéng. Pinatawad ka dén ta kasalanan mo.”
23451	MAT 9:3	Nadid, du maistu sa ta rilihiyon, pékabati de to kinagi ni Jesus, éy mégisip side a, “Anya i lélake a éye; isip na Diyos siya?”
23452	MAT 9:4	Pero ti Jesus, tukoy na dén i isip dia, a kinagi na dide, a “Bakit mégisip kam ta kona sina a medukés?
23453	MAT 9:5	Tama,” kagi na, “maari i maski ti ésiya a mégwari-wari a magpatawad ta kasalanan na tolay. Pero ti ésiya i maaria a makapagpalakad ta lumpu a tolay?
23454	MAT 9:6	Nadid,” kagi na, “sakén i lélake a gébwat ta langet; éy patunayan ko dikam a te kapangyarianék a magpatawad ta kasalanan, a péglakadén ko i lumpuae.” Nadid, kinagi ni Jesus to lumpu, a “Nay, umégkat ka dén, a alapén mo dén i kama mua, a ikad mo dén ta bile moy.”
23457	MAT 9:9	Nadid, to kéhektat ni Jesus ta éya, éy neta na i esa a lélake a ti Mateo i ngahen na. Te eknud siya to pégsingihan ta buwes. Ey kinagi ni Jesus diya, a “Kumuyog ka diyakén a maging alagad ko.” Ey tinumaknég ti Mateo, a inumunonod diya.
23459	MAT 9:11	Ey du Pariseyo, péketa de, éy kinagi de du alagad ni Jesus, a “Bakit mékidipon tu maistu moy du makasalanan a tolay?”