23214	MAT 1:1	Hiyana nan lestaan nan kaap-uwan Jesu Cristo ay kianak David, ya hi David at kianak Abraham.
23215	MAT 1:2	Hi Abraham at aman Isaac. Hi Isaac at aman Jacob. Hi Jacob at aman cha Juda ay hen-anag-i.
23216	MAT 1:3	Hi Juda at aman cha Fares kan Zara, ya nan enacha at hi Tamar. Hi Fares at aman Esrom. Hi Esrom at aman Aram.
23217	MAT 1:4	Hi Aram at aman Aminadab. Hi Aminadab at aman Naason. Hi Naason at aman Salmon.
23219	MAT 1:6	Hi Jesse at aman Ari David. Hi David at aman Solomon, ya nan enan Solomon at sikud ay asawan Urias.
23220	MAT 1:7	Hi Solomon at aman Roboam. Hi Roboam at aman Abias. Hi Abias at aman Asa.
23221	MAT 1:8	Hi Asa at aman Josafat. Hi Josafat at aman Joram. Hi Joram at aman Ozias.
23222	MAT 1:9	Hi Ozias at aman Joatam. Hi Joatam at aman Acaz. Hi Acaz at aman Ezekias.
23223	MAT 1:10	Hi Ezekias at aman Manases. Hi Manases at aman Amon. Hi Amon at aman Josias.
23226	MAT 1:13	Hi Zorobabel at aman Abiud. Hi Abiud at aman Eliakim. Hi Eliakim at aman Azor.
23227	MAT 1:14	Hi Azor at aman Sadoc. Hi Sadoc at aman Akim. Hi Akim at aman Eliud.
23230	MAT 1:17	Isunga, hinpuru ya opat am-in nan kaap-uwan Jesus manipud kan Abraham inkiana kan David. Hinpuru ya opat us ay kaap-uwan manipud kan David inkiana as nan naiyuyan nan chiyuycha kianak Israel ad Babilonia. Wacha us chi hinpuru ya opat ay kaap-uwan manipud as nan naiyuyan nan chiyuycha kianak Israel ad Babilonia inkiana as nan naiyankan Cristo.
23233	MAT 1:20	As nan chana mangnumnumnuman as na, nunpaila babaen as nan iitawna nan anghel nan Apo. Kenalen nan anghel, “Jose ay kianak David, achika umugyat ay mangetepon kan Maria, tay nan nasikukianana at babaen as nan pannakafialin nan Espiritu Santo.
23235	MAT 1:22	Enommat am-in chaná ta matongpar nan enpaifiakian Apo Dios as nan usa ay pomapadtu ay kanana,
23236	MAT 1:23	“Munsikugtu nan usa ay fiarasang ay maid laraki as nakiskissuy kan hiya. Iyanaknantu nan usa ay laraki ay mangadnantu as Immanuel.” (Nan laychun nan Immanuel ay kanan at “Wacha hi Apo Dios kan chitaku.”)
23237	MAT 1:24	Kun pay finmangun hi Jose, enatna nan infiakian nan anghel nan Apo, at entepona hi Maria.
23238	MAT 1:25	Ngem chaan nakiskissuy kan Maria inkiana inyanakna nan mutun ay laraki. As nan hiyachi, ngenadnan Jose nan mutun as Jesus.
23239	MAT 2:1	Naiyanak hi Jesus henan ili ay Betlehem henan probinsiya ay Judea as nan timpon Ari Herodes. Kun pay chaan nafiayag, wachacha nan inmuy ad Jerusalem ay nurpu henan tukutukún ay luglukiar as apét fomokfoknakian nan urkiw. Chicha nan mamasilib ay lanaraki ay mangad-achar as maepangkep as taraw.
23240	MAT 2:2	Kuncha pay inumchan hid-i, senarudsudcha, “Ay chaud nan kaiyan-anak ay aren chi Judio? Tay inilami met nan fenmoknakian nan taraw ay sinyar nan naiyankana, at enmali kami ay munchayaw kan hiya.”
23241	MAT 2:3	Kun pay nachamag Ari Herodes nan infiakiacha, nalilifokan hiya as makasolet, ya kaman us as nan am-in ay tataku ad Jerusalem.
23243	MAT 2:5	Tinumforcha kan hiya, “Ad Judea henan ili ay Betlehem, tay hiyana nan insurat nan pomapadtu ay kanana un,
23245	MAT 2:7	Angkiay ya enpaayag Herodes nan chiyuycha mamasilib ay lanaraki ay chidchicha yangkiay, at naammuwana kan chicha nan ustu ay uras ay nunpail-an nan taraw.
23246	MAT 2:8	Kuna pay infiaor chicha ad Betlehem, infilina, “Umuy kayu's chi, ya emamadyu man ay manganap as nan onga. As nan manguchananyu, epakaammuyu kan ha-un ta uyaktu us munchayaw kan hiya.”
23247	MAT 2:9	Kuncha pay chinngor nan kenalen nan ari, nunligwatcha. As nan chacha manarcharanan, inilacha kasin nan chiyuy taraw ay inilacha as nan kawad-ancha pay laing henan fomokfoknakian nan urkiw. Naragsakancha as solet as nan nangil-ancha as nan taraw. Nan chiyuy taraw at enpanguna chicha inkiana naitungor as nan kawad-an nan onga.
23250	MAT 2:12	Angkiay ya as nan kenmatamancha henan lukiarcha, tukún nan inuycha kiapú ta enpaiitaw Apo Dios kan chicha ay achicha munfiangad kan Herodes.
23251	MAT 2:13	Kun pay nak-ak nan chiyuycha mamasilib ay lanaraki, nunpaila nan anghel nan Apo kan Jose babaen as nan iitawna. Kenalen nan anghel, “Fumangunka. Etakinmu nan hen-ena ya lomayaw kayu ay umuy ad Egipto. Mayaschi kayu inkiana ifiakiak ay mak-ak kayu, tay epaanap Herodes nan onga ta patayuna.”
23253	MAT 2:15	Nakiilicha hid-i inkiana natuy hi Herodes. Enommat am-in chaná ta matongpar nan enpaifiakian nan Apo as nan pomapadtu ay kanana, “Enayakiak nan anakku ta mak-ak ad Egipto.”
23256	MAT 2:18	“Nadngor nan pararu ay tangugngug ya akorcha ad Rama. Cha ag-akiaran Raquel nan an-akna. Achina laychun ay maliwliwa, tay natuycha am-in.”
23257	MAT 2:19	Kun pay natuy hi Ari Herodes, nunpaila nan anghel nan Apo kan Jose ad Egipto babaen as nan iitawna.
23259	MAT 2:21	As nan hiyachi, finmangun hi Jose, entakina nan hen-ena, ya kenmatamcha ad Israel.
23260	MAT 2:22	Ngem kun pay nachamag Jose ay hi Arkelao nan naisubrat kan Herodes ay amana ay muntoray ad Judea, inmugyat hiya ay umuy hid-i. Kiapú ta finag-an Apo Dios hiya babaen as nan iitawna, nunligwatcha ay umuy henan probinsiya ay Galilea.
23262	MAT 3:1	As nan timpu ay nanagyanan cha Jesus ad Nazaret, uy nun-ekaskasaba hi Juan ay Fumufunyag as nan chiyuycha tataku ay uy nunchungchungor kan hiya henan disyerto ad Judea.
23263	MAT 3:2	Kenalina kan chicha, “Munfiafiawi kayu as nan fiasfiasoryu, tay kiayud umchan nan muntorayan Apo Dios.”
23264	MAT 3:3	Hi Juan ay anna nan infiakian Isaias ay pomapadtu ad pus-uy ay kanana, “Wacha nan taku henan disyerto ay cha mangifugfukiaw un, ‘Esakianayu nan ayun nan Apo. Munlutkunyu nan ayuna.’ ”
23268	MAT 3:7	Kun pay inilan Juan nan ongor ay Fariseo ya Saduseo ay cha omali ay munpafunyag, kenalina kan chicha, “Hoy! Chakayu ay kaman an-ak chi kubra! Anan mangali kan chakayu ay malisiyanyu nan omali ay ichusan Apo Dios mu mafunyakian kayu?
23270	MAT 3:9	Achiyu kankanan as achoryu un, ‘Achi chakami challu chusaun kan Apo Dios, tay hi Abraham nan kaap-uwanmi.’ Tay ifiakiak kan chakayu ay uray nan nauycha fiatu at mafialin ay munfialinun Apo Dios as kiankianak Abraham!
23271	MAT 3:10	Nan ichusan Apo Dios at kaman as nan wasay ay naesasakiana ay manipor as kaiw. Am-in ay kaiw ay achi fumkias as ammay at maesalepooncha ay masipor, ya maichus-orcha as nan apuy.”
23272	MAT 3:11	Inturuy Juan, “Funyakiak chakayu as chanum ay mangepaila ay nunfiafiawi kayu at. Ngem nan cha umunud kan ha-un at am-amud mu ha-un. Achiyak paat maekari ay mangchun as sapatosna. Hiya nan mangfunyag kan chakayu as Espiritu Santo ya apuy.
23274	MAT 3:13	As nan timpu ay nunfunfunyakian Juan, inumchan hi Jesus ay nurpu ad Galilea ta uy munpafunyag kan Juan henan wawwang ay Jordan.
23275	MAT 3:14	Ngem penachas Juan ay mamas-iw kan hiya as nan nangaliyana, “Apo, ha-un met koma nan munpafunyag kan he-a. Sungang t'uy he-a nan omali ay munpafunyag kan ha-un?”
23276	MAT 3:15	Ngem tinumfor hi Jesus, “Ayu at! Atum na ad wani, tay masapor tongparunta nan am-in ay laychun Apo Dios.” Isunga inyafud Juan.
23277	MAT 3:16	Kun pay nafunyakian hi Jesus, hiya at chi ya tenmakchang hiya as nan chanum. As nan hiyachi, natkafian ad chaya, ya inilana nan Espiriton Apo Dios ay kaman karopati ay cha komsop inkiana penmatang kan hiya.
23281	MAT 4:3	Angkiay ya inmuy hi Satanas kan hiya, ya kanana, “Mu tit-iwa ay anak chaká kan Apo Dios, filinum nan nauycha fiatu ta munfialincha as tenapay.”
23282	MAT 4:4	Ngem tinumfor hi Jesus, “Nan naisurat as nan Kalen Apo Dios at kanana un, ‘Fiakun yangkiay makan nan pagfiyag nan taku, ngem masaporcha challu nan am-in ay ifiagfiakian Apo Dios.’ ”
23283	MAT 4:5	Angkiay ya inyuy Satanas hi Jesus henan nasantowan ay siyudad, ya enpatakchugna hiya as nan kangatuwan ay parten nan Templo.
23284	MAT 4:6	Kenalina kan hiya, “Mu tit-iwa ay Anak chaká kan Apo Dios, ud-a pay omagkiangka inkiana as kuwabna, tay kanan met nan naisurat as nan Kalen Apo Dios un, ‘Filinun Apo Dios nan anghelesna ay mangaywan kan he-a. Tatag-uyun chakantu kan chicha as nan limacha ta achi maepakpak nan sukem as nan fiatu.’ ”
23285	MAT 4:7	Tinumfor hi Jesus, “Wacha met us nan naisurat as nan Kalen Apo Dios ay kanana un, ‘Achim chischistingun nan Apo ay Diosmu.’ ”
23288	MAT 4:10	Ngem tinumfor hi Jesus kan hiya, “Mak-akka Satanas! Nan naisurat met as nan Kalen Apo Dios at kanana un, ‘Chayawum nan Apo ay Diosmu, ya kan hiya yangkiay nan munserfiyam.’ ”
23289	MAT 4:11	Haat taynan Satanas hiya. As nan hiyachi, enmalicha nan angheles ay uy nangfiachang kan hiya.
23291	MAT 4:13	As nan kawad-ana henan probinsiya ay Galilea, chaan nakiili ad Nazaret, ngem kun at uy nakiili ad Capernaum. Nan ili ay Capernaum at wacha henan olet nan fiayfiay ay Galilea ya henan lutan us nan chiyuycha kianak Zabulon ya Neftali.
23293	MAT 4:15	“Ad Galilea, henan lutan Zabulon ya henan lutan Neftali as nan charan ay umuy henan fiayfiay, ya chuchumangun nan wawwang ay Jordan, hid-i nan nakiiliyan nan ongoongor ay Gentil.
23295	MAT 4:17	Nunlapu as nan hana ay timpu, enlapon Jesus ay nun-ekaskasaba. Kenarkalina, “Munfiafiawi kayu as nan fiasfiasoryu, tay kiayud umchan nan muntorayan Apo Dios.”
23296	MAT 4:18	As nan usa ay urkiw ay cha manarcharanan Jesus henan olet nan fiayfiay ay Galilea, inilana nan hen-aki ay cha manafukor, tay hiyasa nan chunucha. Chicha cha Simon ay makali us un Pedro, ya hi Andres ay ifiana.
23299	MAT 4:21	Kuncha pay inturturuy ay manaran, inilan Jesus nan tukún ay hen-aki ay cha Santiago kan Juan ay potot Zebedeo. Nakilurukiancha kan amacha ay hi Zebedeo as nan fiangka, ya chacha esakiana nan tafukorcha. As nan hiyachi, enayakian Jesus chicha.
23301	MAT 4:23	Nunliklikud hi Jesus henan intiru ay probinsiya ay Galilea. Nun-is-isuru hiya as nan chiyuycha senagogacha, ya enkaskasabana nan Ammay ay Chamag maepangkep henan muntorayan Apo Dios. Kenaana us nan am-in ay karasen chi saketcha ya iliwas chi achorcha.
23304	MAT 5:1	As nan nangil-an Jesus as nan ongoongor ay tataku, tinmikid henan usa ay chuntug. Kuna pay entokor, enmali nan disipulusna kan hiya,
23306	MAT 5:3	“Nakiasat nan chiyuycha mamigfig as nan kenakurang chi kafiaelancha ay mangekaman as nan laychun Apo Dios, tay maetapichantu as nan muntorayana.
23307	MAT 5:4	“Nakiasat nan chiyuycha ngumunguyus kiapú as fiasor, tay liwliwauntu Apo Dios chicha.
23308	MAT 5:5	“Nakiasat nan chiyuycha napakumbaba, tay tawichunchantu nan luta ay enkaren Apo Dios kan chicha.
23309	MAT 5:6	“Nakiasat nan chiyuycha kaman cha munchukiaang ya masketan ay chicha nan munlarayad ay mangekaman as nan laychun Apo Dios, tay mapnekchantu.
23310	MAT 5:7	“Nakiasat nan chiyuycha manug-ang as pachongcha ay taku, tay sug-angantu Apo Dios chicha.
23311	MAT 5:8	“Nakiasat nan chiyuycha nacharos chi numnumcha, tay ilaunchantu hi Apo Dios.
23312	MAT 5:9	“Nakiasat nan chiyuycha mangepakappia as nan pachongcha ay taku, tay ifilangtu Apo Dios chicha as an-akna.
23313	MAT 5:10	“Nakiasat nan chiyuycha cha maparpalikiat kiapú as nan chacha mangekamkamanan as nan laychun Apo Dios, tay maetapichantu henan muntorayana.
23319	MAT 5:16	Assesa us ay masapor sumilaw kayu as nan mangiilan nan tataku ta mailacha nan ammay ay chayu at-atun, ya ichaychayawcha hi Amayu ad chaya.”
23320	MAT 5:17	Kenalen pay Jesus, “Achiyu kanan un enmaliyak ay manachael as nan Lintig Moises ya nan insurat nan chiyuycha pomapadtu. Chaanak enmali ay manachael as nan hanacha, ngem kunak at enmali ay mangtongpar as nan laychuncha ay kanan.
23321	MAT 5:18	Ifiakiak kan chakayu nan tit-iwa. Uray inkiana mamaid nan chaya ya nan luta, achi poros mamaid chi uray tektek winnu kaaptekan ay kali as nan lintig Apo Dios inkiana matongpar nan am-in ay pangkepna.
23322	MAT 5:19	Isunga uray ngachana nan achi mangafurot as nan filfilin Apo Dios uray nan chiyuycha kararakaan ay tongparun, ya mangisuru as nan tapina ta ukiayuncha nan hanacha at maifilang hiya as kun lawá apud henan muntorayan Apo Dios. Ngem nan mangafurot as nan lintig ya mangisuru kan chicha ta ekamancha us at maifilang hiya as amud henan muntorayan Apo Dios.
23323	MAT 5:20	Ifiakiak kan chakayu ay mafialin kayu ay maetapi henan muntorayan Apo Dios mu nalinlintig kayu mu nan chiyuycha mun-isursuru as Lintig ya nan chiyuycha Fariseo.”
23324	MAT 5:21	Inturuy Jesus, “Chinngoryu ay naifiakia as nan kaap-uwan takú un, ‘Achi kayu pomatuy,’ ya ‘nan pomatuy at maokóm ta machusa.’
23326	MAT 5:23	Isunga mu kiayudka mun-ichaton kan Apo Dios as nan altar ya nanumnummu iwa ay wachay finmungtan nan pachongmu ay taku kan he-a,
23327	MAT 5:24	esaadmu nan chatonmu as nan sangwanan nan altar. Uyka on-ona makekappia as nan hana pachongmu ay taku, angkiay munfiangadka ay mun-ichaton kan Apo Dios.
23328	MAT 5:25	“Kamuwum ay makealiglu as nan nangicharum kan he-a sakbay iyuyna chaká as nan lupon. Tay mu achi, ipurang chaká as nan huwis. Angkiay ya nan huwis at ipurang chaká as nan pulis ay mangifiarud kan he-a as pagfiaruchan.
23330	MAT 5:27	“Chinngoryu at ay naifilin ad pus-uy un, ‘Achi kayu umiwet.’
23336	MAT 5:33	“Chinngoryu ay naifilin as nan kaap-uwan takú un, ‘Achim chukchukkian nan ensapatam as nan Apo, kunmu at masapor tongparun.’
23337	MAT 5:34	Ngem ad wani, ifiakiak kan chakayu ay achi kayu poros munsapsapata. Achiyu kankanan un, ‘Ilaum ay chaya,’ tay hiyasa nan tomotokoran Apo Dios ay muntotoray.