23214	MAT 1:1	Uvva ukua aglaŋich sivulliaŋiñ Jesus Christ-ŋum, kiŋuviaŋupluni David-miñ Abraham-miñḷu.
23215	MAT 1:2	Abraham aapagigaa Isaac-ŋum, Isaac-li aapagigaa Jacob-ŋum, Jacob-li aapagigaa Judah-ŋum aniqataiñḷu.
23216	MAT 1:3	Aasiiñ Judah aapagigaak Perez-ŋumlu Zerah-ŋumlu, taapkuak aakaŋak Tamar, Perez aapagigaa Hezron-ŋum. Hezron-li aapaŋa Ram-ŋum.
23217	MAT 1:4	Ram-li aapagigaa Amminadab-ŋum, Amminadab-li aapagigaa Nahshon-ŋum. Nahshon-li aapagigaa Salmon-ŋum.
23220	MAT 1:7	Aasiiñ Solomon aapagigaa Rehoboam-ŋum, Rehoboam-li aapagigaa Abijah-ŋum, Abijah-li aapagigaa Asa-ŋum.
23221	MAT 1:8	Asa-li aapagigaa Jehoshaphat-ŋum, Jehoshaphat-li aapagigaa Jehoram-ŋum, Jehoram-li aapagigaa Uzziah-ŋum,
23222	MAT 1:9	Uzziah-li aapagigaa Jotham-ŋum, Jotham-li aapagigaa Ahaz-ŋum, Ahaz-li aapagigaa Hezekiah-ŋum.
23223	MAT 1:10	Hezekiah-li aapagigaa Manasseh-ŋum, Manasseh-li aapagigaa Amon-ŋum, Amon-li aapagigaa Josiah-ŋum.
23226	MAT 1:13	Zerubbabel-li aapagigaa Abiud-ŋum, Abiud-li aapagigaa Eliakim-ŋum, Eliakim-li aapagigaa Azor-ŋum,
23227	MAT 1:14	Azor-li aapagigaa Zadok-ŋum, Zadok-li aapagigaa Achim-ŋum, Achim-li aapagigaa Eliud-ŋum,
23229	MAT 1:16	Aasiiñ Jacob aapagigaa Joseph-ŋum, uiŋan Mary-m, taamna Mary Jesus annivigikkaŋa taiguutiqaqtuam Christ-mik.
23230	MAT 1:17	Iluqatiŋaasiiñ kiŋuviaġiich aullaġniipḷutiŋ Abraham-miñ David-munaglaan akimiaġuutaiḷauniqsut, suli aullaġniipḷutiŋ David-miñ iñuich aullautraułhatnunaglaan Babylon-mun kiŋuviaġiich akimiaġuutaiḷaupmiñiqsut. Aasiiḷi iñuich aullautraułhatniñaglaan akimiaġuutaiḷaupmiut kiŋuviaġiich anił̣hanunaglaan Christ-ŋum.
23231	MAT 1:18	Uvva Jesus Christ-ŋum anił̣ha itnaiḷipḷugu inniqsuq. Aakaŋa Mary nuliaksrausiutianikami Joseph-mun, aglaan katigaluaqatik iḷitchuġiniqsuq siŋaiyautilaaġmiñik Ipqitchuakun Irrutchikun.
23232	MAT 1:19	Aasiiñ uiksrautaa Joseph nalaunŋaruaŋuniqsuq. Iḷisimagaa katchuutiłiksrani Mary-mik nalaunŋaitkisilaaŋa, aglaan kanŋusaaġuŋiññiġaa iñuŋnun. Taatnamik sivunniġñiqsuq avitchukługu nalunautchipḷuni.
23233	MAT 1:20	Taavrumiŋa isumaaluktitlugu Atanġum isaġulgan sagviutiniġaa siññaktukun nipliqhuni, “Joseph, kiŋuviaġigaatin David-ŋum, sivuuġanak Mary-mik tuvaaqatniŋñiaqniḷutin atakkii siŋaiyaupkaġaa Ipqitchuam Irrutchim.
23234	MAT 1:21	Iġñiqaġisiruq. Atchiġisigiñ Jesus-mik. Atakkii anniqsuġisigai iñuŋni killuqsautiŋitñiñ.”
23235	MAT 1:22	Tamatkua iluqatiŋ atuumarut taŋiqsaqługu Atanġum uqauttutigikkaŋa tumigiplugu taimña sivuniksriqiri,
23236	MAT 1:23	“Taamna aŋutituqsimaitchuaq siŋaiyauniaqhuni iġñiqaġisiruq. Iñuich taiguutiqaġisigaat Immanuel” (itnautauruaq, Agaayyutim iqatigigaatigut).
23237	MAT 1:24	Joseph-ŋum itiqami taimma iḷaqatiksraqtaaġigaa Mary isaġulgan Atanġum uqauttutaagun.
23246	MAT 2:8	Iḷitchuġianikamiuŋ Bethlehem-muquniġai nipliqhuni, “Aullaġusi pakallapiaqsiuŋ iḷiḷgauraq, aasiiñ paqitkupsiuŋ iḷitchuġipkaġumagipsitŋa. Uvaŋaptuuq utlakkumagiga sitquġvigityaqtuaġlugu.”
23249	MAT 2:11	Isiqhutiŋ tupiġmun tautuŋniġaat iḷiḷgauraq aakaŋalu Mary. Sitquġviginiġaat sivuġaanun iḷiḷgauraq. Aŋmaġniġaich akisuruaġikkatiŋ qaitchipḷuguasiiñ maniŋñik kaviqsaanik tipraġiksautiniglu, frankincense-nik suli myrrh-niglu.
23250	MAT 2:12	Aasiiñ kilikkauniqsut siññaktukun utiquŋitḷugich Herod-mun. Tavra aiñiqsut atlakun apqutikun.
23251	MAT 2:13	Taapkua aullaanikmata isaġulga atanġum sagviġñiqsuq Joseph-mun siññaktukun nipliqhuni, “Makillutin. Pigruutiuŋ iḷiḷgauraq aakaŋalu Egypt-mun, aasiiñ taamaniitchumausi uvamnun uqautiniałłapsiknunaglaan. Atakkii Herod pakaŋniaġaa iḷiḷgauraq tuqqutchuglugu.”
23253	MAT 2:15	Immiġñiqsuq Atanġum uqauttutigikkaŋa tumigiplugu sivuniksriqiri, “Egypt-miñ tuqłuġiga Iġñiġa.” Taatnamik tavraniinniqsut tuquniałhanunaglaan Herod-ŋum.
23257	MAT 2:19	Herod tuquanikman isaġulga Atanġum sagviġñiqsuq Joseph-mun siññaktukun Egypt-mi uqaqhuni,
23260	MAT 2:22	Aglaan tusaakamiuŋ Archelaus atanġunipḷugu Judea-mi inaani aapami Herod sivuuġatchaŋniqsuq aullałiksraġmiñik. Kilikkaukami siññaktukun aullaġniqsut nunaŋanun Galilee-m.
23261	MAT 2:23	Aasiiñ iñuuniagaqsipḷutiŋ nunaaqqimi Nazareth-mi. Immiumaniqsuq uqautaumaruaq tumigiplugich sivuniksriqirit, “Taiguutiqaġisiruq Nazareth-miumik.”
23263	MAT 3:2	uqaqhuni, “Isummitqigitchi atakkii Agaayyutim aŋaayuqautaa qalliruq.”
23264	MAT 3:3	Taamna John ilaaŋuruq sivuniksriqirim Isaiah-m uqautigikkaŋa nipliqhuni, “Iñuk tuqłiraqtuq iñuiḷaamiñ, Itqanaiyautisiuŋ apqutiksraŋa Atanġum, nalġuġlugu tumiksraŋa.”
23268	MAT 3:7	Aglaan tautukamigich iñugiaktuat Pharisee-ŋuruat Sadducee-ŋuruatlu utlautiruat paptaaġvianun uqautiniġai, “Tuqunaliktun nimiġiatun ittusi. Qimakkumiñaitchusiasu aggiġñiaqtuamiñ qinnautaaniñ?
23270	MAT 3:9	Suli isumaniaqasi, ‘Uvagut Abraham-mik aapaqaqtugut.’ Nipliutiniaġipsi uumiŋa, uyaġaŋniñ makunakŋa Agaayyun iñiqsił̣hiñauruq iḷiḷgaanik Abraham-mun.
23274	MAT 3:13	Aquagun Jesus tikiññiqsuq Galilee-miñ Jordan-mun John-mun paptaaqupluni ilaanun.
23275	MAT 3:14	Aglaan John-ŋum paptaaġuŋitkaluagaqsiñiġaa uqautiplugu, “Ilvich paptaaqtaksraġigaluaġikma. Suvaata utlautivich uvaŋnun paptaaquplutin?”
23276	MAT 3:15	Aglaan Jesus kiuniġaa, “Nakuuruq. Taamna taatnaġuptigu taŋiġñiaġikpuk iluqaan Agaayyutim iŋiaŋa.” John taatna piyumaliġñiqsuq.
23277	MAT 3:16	Jesus paptaakkauŋanikami mayuġniqsuq imiġmiñ. Aasiiñ qiḷak aŋmaqhuni tautuŋniġaa Irrusia Agaayyutim atqaqtuaq tiŋmiaġruuratun mitḷuni ilaanun.
23278	MAT 3:17	Aasiiñ nipi qiḷaŋmiñ nipliġñiqsuq, “Taamnatavra piqpagikkaġa Iġñiġa. Quyalisimaaġaaŋa.”
23280	MAT 4:2	Aasiiñ uisauraaqhuni malġukipiani uvluni unnuaniḷu niġisuliġñiqsuq.
23281	MAT 4:3	Uuktuaqtitchirim utlakamiuŋ uqautiniġaa, “Iġñiġipiaqpatin Agaayyutim makua uyaġaich qaqqiaġuqtitkich.”
23282	MAT 4:4	Aglaan Jesus kiuniġaa, “Aglausimaruq Agaayyutim uqałhani, ‘Iñuk iñuuniaŋitchuq niqiłhiñakun aglaan uqałipayaatigun aniruatigun qanġaniñ Agaayyutim.’”
23284	MAT 4:6	uqautiplugu, “Iġñiġipiaqpatin Agaayyutim nutigiaġiñ. Aglausimaruq, ‘Tiligisigai isaġuligikkani munaġitqulutin. Argagikkaġmiknik akigaġisigaatin. Atniŋitchumaittin isigaktin uyaġaŋnun.’”
23285	MAT 4:7	Jesus-ŋum uqautiniġaa, “Aglausimaruqsuli, ‘Uuktuaġumiñaitchiñ Ataniq Agaayyutin.’”
23288	MAT 4:10	Jesus-ŋum kiuniġaa, “Tuunġaaq, piiġiñ! Atakkii aglausimaruq, ‘Ataniq Agaayyutigikkan kisian agaayyuvigiyumagiñ savautilugulu.’”
23295	MAT 4:17	Tikiñŋanikami Capernaum-mun Jesus-ŋum aullaġniiñiġaa quliaqtuałłi, “Isummitqigitchi atakkii Agaayyutim aŋaayuqautaa qalliruq.”
23296	MAT 4:18	Jesus pisukhuni siñaagun narvaqpaŋan Galilee-m tautuŋniġik aniqatigiik, Simon taiguutiqaqtuaq Peter-mik suli Andrew aniqataa, kuvriqsuak narvaqpaŋmun aqaluŋniaqtauplutik.
23298	MAT 4:20	Tavrauvaa Simon-ŋum suli Andrew-m uniññiġaik kuvratik malikługuasiiñ.
23301	MAT 4:23	Jesus kukiḷuŋniqsuq iluqaani Galilee-mi, iḷisautripḷuni Jew-ŋuruat katraġviŋitñi suli quliaqtuaġiplugu tusaayugaallautaq Agaayyutim aŋaayuqautaata, mavruuqługiḷḷu iñuich atniġñautipayaaŋitñik.
23306	MAT 5:3	Quvianamiurut tamatkua iḷitchuqsriruat inuqsrałiġmiknik irrutchikun, atakkii Agaayyutim aŋaayuqautaa pigigaat.
23307	MAT 5:4	Quvianamiurut tamatkua kiŋuvġuruat, atakkii Agaayyutim arakkisigai.
23309	MAT 5:6	Quvianamiurut tamatkua kimmutiqaqtuat nalaunŋaruałiġmik, atakkii Agaayyutim pisuiqsimaaqtitkisigai.
23310	MAT 5:7	Quvianamiurut tamatkua nagliktauruat, atakkii Agaayyutim nagliktuġisipmigai.
23311	MAT 5:8	Quvianamiurut tamatkua uummatiqaqtuat ipqitchuamik, atakkii qiñiġisigaat Agaayyun.
23312	MAT 5:9	Quvianamiurut tamatkua tutqiutiqaqtitchiruat akunġatni iñuich, atakkii Agaayyutim taiguutiqaġisigai qitunġaġmiñik.
23313	MAT 5:10	Quvianamiurut tamatkua piyuaqsiuruat piqutigiplugu nalaunŋaruałiq, atakkii Agaayyutim aŋaayuqautaa pigigaat.
23316	MAT 5:13	“Ilipsi taġiuġigaasi nunam. Taġiuq taġiuġniiġumi qanuġuni taġiuġniḷitqikkisiva? Atuġumiñaiqsuq aglaan igitaksraġułhiñaqtuq tutmiġaġuqhuni iñuŋnun.
23320	MAT 5:17	“Isumanasi aggiġñiḷuŋa piyaqquġiaġlugich maliġutaksraŋi Moses-ŋum naagaqaa iḷisauttutiŋich sivuniksriqirit. Aggiŋitchuŋa piyaqquġiaġlugich aglaan taŋiġiaġlugich.
23322	MAT 5:19	Kiñapayaaq navguiruaq kamanaiññiqsrallapiaŋatnik tillisit aasiiñ iḷisautripḷuni atlanik iñuŋnik taatnaquplugich, taamna iñuk kamanaiññiqsrauniaqtuq ukunakŋa iñuŋniñ Agaayyutim aŋaayuqautaani. Aglaan kiñapayaaq kamaksriruaq tillisiñik iḷisautripḷuniasiiñ atlanik taatnaquplugich, taamna iñuk taiguutiqaġisiruq kamanaqtuamik ukunakŋa iñuŋniñ Agaayyutim aŋaayuqautaani.
23323	MAT 5:20	Uvva uqautigipsi, Nalaunŋaruałiqsi nakuutluŋitpan iñuuniaġusiatniñ aglaliqirit suli Pharisee-ŋuruat suuramikunniiñ isiġumiñaitchusi aŋaayuqautaanun Agaayyutim.
23325	MAT 5:22	Aglaan uqautigipsi, Kiñapayaaq qinnautriruaq aniqatmiñik tikiutraugisiruq atanniiviŋmun, suli kiñapayaaq nipliraqtuaq aniqatmiñun suksrauŋiññipḷugu tikiutraugisiruq uqaqsittaaġviŋmun, suli kiñapayaaq nipliraqtuaq aniqatmiñun kinnaunipḷugu tikiutraugisiruq ikniŋanun anasiñŋuqsaġvium.
23326	MAT 5:23	Taatnamik, aatchuityaġniġuvich aatchuutiksraqnik Agaayyutmun tuniḷḷaqtuġviŋmi itqaġluguasiiñ aniqatvich sua-tasamma akikŋautaa ilipnun,
23328	MAT 5:25	Akiḷḷiġikkaqpich uqaqsittaaġviŋmuutiniaqpatin iḷauraaġiliutiyumagiñ qilamik piqatigiŋŋaan apqutmi. Aatchuutigiviaġaatin atanniqsuqtimun, aasiiñ atanniqsuqtim qaiḷḷutin qaunaksrimun isiqtautqulutin.
23329	MAT 5:26	Uqautigikpiñ, Aniyumiñaipiaqtutin kisianik akiḷiiguvich akiqsruutipnik ilaanun.
23330	MAT 5:27	“Tusaamarusi itna uqaqsimaruamik, ‘Atlatuġniaqnak.’
23331	MAT 5:28	Aglaan uqautigipsi, Kiñapayaaq qiñiqtuaq aġnamik ikł̣igiplugu atlatuaniktuq isumamiñi.
23335	MAT 5:32	Aglaan uqautigipsi, Aŋutim nuliani tuniqsimagaluaŋŋaan ilaanun avitkumiuŋ atlatuqtitkaa. Taamna avittuaq patchisauruq. Suli aŋun nuliaqtuaq avittuamik atlatuqmiuq.
23336	MAT 5:33	“Tusaasimagiksisuli itna uqautaumaruaq iñugikkaptiknun iŋiḷġaan, Akiqsruqtaġuvich naviŋñiaqnagu aglaan atuumayumagiñ akiqsruutigikkan iñuŋnun Atanġum sivuġaani.
23337	MAT 5:34	Aglaan uqautigipsi, Sumiunniiñ akiqsruġumiñaitchusi qiḷakun atakkii qiḷak Agaayyutim aquppiutaġigaa,
23342	MAT 5:39	Aglaan uqautigipsi, Akisaqtuġniaqnagu iñuum pimaqłuktaqpatin. Kisupayaam isaksaqpatin taliqpiagun iqsraqpich alaġumagiñ igḷuanik iqsraqpich.
23347	MAT 5:44	Aglaan uqautigipsi, Piqpagiyumagisi uumiksrigikkasi suli agaayutilugich tamatkua piyuaqtigikkasi.
23349	MAT 5:46	Piqpagigupsigik kisiitñik tamatkua piqpaksrigikkasi, suvaata akiññaktaaqaġniaqpisi Agaayyutmiñ? Taatnatun tax-siliqirit pitḷapmiut.
23354	MAT 6:3	Aglaan aatchuġuvich nagliktuutinik inuqsraqtuanun saumik argaiñ iḷisimapkaġniaqnagu taliqpium argakpich savaaŋanik.
23355	MAT 6:4	Nagliktuisitchi nalunaqtuakun. Aapavich qiḷaŋmi qiñitlaruam supayaanik akiḷiusiaksritkisigaatin.”
23356	MAT 6:5	“Aasiisuli agaayugupsi piñiaqasi atriḷugich ukpiŋŋuaqtit, atakkii agaayullaturut makitaplutiŋ katraġviŋitñi suli saqquviŋitñi tumitchiat qiñillaŋniaquplutiŋ iñuŋnun. Uqautigipsi, akiḷiusiaqaaniktut.
23357	MAT 6:6	Aglaan agaayutyaġniaġuvich isiġutin inipnun taluluguasiiñ suli agaayuyumautin aapapnun qiñiġnaitchuamun. Aapavich qiñitlaruam nalunaqtuakun akiḷḷiġisigaatin.
23358	MAT 6:7	Suli agaayuguvich nipliraġniaqnak imaiḷaanik uqautinik atriḷugich ukpiqtuaŋuŋitchuat, atakkii isumasuurut Agaayyutmun tusaagisiñipḷutiŋ takłiḷugu agaayugumiŋ.