23218	MAT 1:5	Salmon rimi Bo'as, mo o rimdi e Rahabu. Bo'as rimi Obet, mo o rimdi e Ruttu. Obet rimi Yesa.
23220	MAT 1:7	Suleymaana rimi Robo'am. Robo'am rimi Abiya. Abiya rimi Asa.
23229	MAT 1:16	Yaakuuba rimi Yuusufi, jom suudu Mariyama. Mariyama woni inna Iisaa bi'eteeɗo Almasiihu oon.
23233	MAT 1:20	Nde o miilotonoo ɗum ndeen, maleyka Joomiraaɗo wari to makko ley koyɗol, wi'i mo: —Yuusufi, taan Daawda, taa hulu ɓaŋude Mariyama, sabo ɓinngel ngel saawi ngeel e Ruuhu Ceniiɗo ƴuuri.
23235	MAT 1:22	Ɗum fuu, ɗum waɗii faa haala ka Laamɗo yottini annabaajo kaan tabita nde wi'unoo:
23237	MAT 1:24	Nde Yuusufi finunoo ndeen, waɗi no maleyka Joomiraaɗo wi'iri ɗum noon. O ɓaŋi Mariyama,
23239	MAT 2:1	Iisaa rimaama Baytilaama ley leydi Yahuudiya e jamaanu laamu Hirudus. Jom'en anndal ƴuuri lettugal, ngari Urusaliima.
23240	MAT 2:2	Nde ɓe ngarnoo ndeen, ɓe mbi'i: —Toy kaananke Alhuudiyankooɓe dimaaɗo joonin oon woni? Min nji'ii hoodere makko ɓangii lettugal, min ngarii sujidande mo.
23242	MAT 2:4	O noddi hooreeɓe almaami'en e jannginooɓe Tawreeta ɓeen fuu, o ƴami ɗum'en toy Almasiihu oon jeyi rimeede.
23243	MAT 2:5	Ɓe njaabii mo, ɓe mbi'i: —Baytilaama ley leydi Yahuudiya, sabo inan ko annabaajo winndunoo:
23244	MAT 2:6	«Aan, Baytilaama, leydi Yahuudiya, tannyoral a wanaa wuro famaro hakkunde gure Yahuudiya mawɗe ɗeen. Sabo ardotooɗo ƴuuran e maaɗa, garoowo faa dura yimɓe am, Israa'iilankooɓe.»
23245	MAT 2:7	Ndeen Hirudus noddi jom'en anndal ɓeen e cuncukka, ƴami ɓe wakkati mo hoodere ndeen ɓangi. Ɓe paamini mo.
23246	MAT 2:8	Caggal ɗuum, o neli ɓe Baytilaama. O wi'ii ɓe: —Njehee, kumpitowoɗon kabaaru cukalel ngeel faa tannyoron. Si on nji'ii ngel fu, ngaron kumpiton kam faa miin du mi yaha, mi sujidanowa ngel.
23248	MAT 2:10	Ko ɓe nji'i hoodere ndeen ɗuum, ɓe ceyii seyo manngo sanne.
23249	MAT 2:11	Ɓe naati ley suudu nduun, ɓe nji'i cukalel ngeel e inniigel Mariyama. Ɓe kippii e leydi, ɓe cujidani ngel. Ɓe njaltini gineeji maɓɓe, ɓe teddiniri ngel kaŋŋe e sii uurdi mbelndi e ɗakke uurɗe bi'eteeɗe miiri.
23251	MAT 2:13	Nde jom'en anndal ɓeen ndillunoo fu, maleyka Joomiraaɗo wari e Yuusufi ley koyɗol, wi'i ɗum: —Umma, hooƴu cukalel ngel e inna muuɗum, ndoggaa njahaa Misira. Keddoɗaa toon faa nde mbi'oymaami ngartaa. Sabo Hirudus filoto cukalel ngel faa wara ngel.
23253	MAT 2:15	O heddii toon faa Hirudus maayi, faa haala ka Laamɗo yottini annabaajo kaan tabita nde wi'unoo: «Mi noddii ɓiyam wurtoo ley Misira.»
23254	MAT 2:16	Nde Hirudus faamunoo jom'en anndal ɓeen njambake ɗum ndeen, tikki sanne. O yamiri cukaloy ngoroy Baytilaama e ɗakkol muuɗum fuu mbaree, gilla keccoy faa ngaɗukoy duuɓi ɗiɗi. O waɗii ɗum fodde wakkatiiji ɗi jom'en anndal ɓeen kokki mo ɗiin.
23255	MAT 2:17	Noon haala ka annabi Yeremiya haalnoo kaan tabitiri nde wi'unoo:
23258	MAT 2:20	wi'i ɗum: —Umma, hooƴu cukalel ngel e inna muuɗum, njeccoɗon leydi Israa'iila, sabo yiɗunooɓe warude suka oon ɓeen maayii.
23259	MAT 2:21	Yuusufi ummii, hooƴi cukalel ngeel e inniigel, ɓe kooti leydi Israa'iila.
23261	MAT 2:23	O hoɗowi wuro wi'eteengo Nasaraatu. Noon ɗum laatorii faa ko annabaaɓe mbi'unoo ɗuum tabita: «O wi'ete Nasaraatuujo.»
23262	MAT 3:1	E jamaanu oon, Yaayaa lootoowo lootagal batisima ɓangi. Imo gooyna ley ladde Yahuudiya, imo wi'a:
23264	MAT 3:3	Oon woni mo annabi Esaaya sappinoo, nde wi'unoo: «Daande ina ƴeewnoo ley ladde ina wi'a: Moƴƴinee laawol Joomiraaɗo, ndartinee ɗati makko!»
23268	MAT 3:7	Ko o yi'i Farisa'en e Saduki'en heewɓe na ngara faa lootee lootagal batisima ɗuum, o wi'i ɗum'en: —Onon ɓiɓɓe bolle! Moy sappani on ndoggon tikkere Laamɗo waroore?
23270	MAT 3:9	Taa kooloɗon on kisan saabe wo on taaniraaɓe Ibrahiima. Sabo miɗo wi'a on: Laamɗo ina waawi waylitinde kaaƴe ɗe laatoo ɓiɓɓe Ibrahiima!
23275	MAT 3:14	Ammaa Yaayaa muuyi salaade ɗum, wi'i mo: —Aan haani lootude kam. De noy ngardataa to am, miin, faa mi loote?
23276	MAT 3:15	Iisaa jaabii mo, wi'i: —Accu ɗum laatoroo noon joonin, sabo noon kaanɗen hiɓɓinirde ko dartii fuu. Ndeen o jaɓi.
23277	MAT 3:16	Nde Iisaa lootanoo, ina wurtoo ndiyam ɗaam fu, wakkati oon pay kammu omtii. O yi'i Ruuhu Laamɗo ina jippoo hono wuugaandu, ina wara dow makko.
23278	MAT 3:17	Wakkati oon du, daande ƴuuri dow kammu, wi'i: —O woni Ɓiyam mo korsinmi, mo ceyortoomi.
23281	MAT 4:3	Ndeen, Jarribotooɗo oon ɓattitii mo, wi'i mo: —Si a Ɓii Laamɗo, yamir kaaƴe ɗe laatoo nyaamdu.
23282	MAT 4:4	De Iisaa jaabii mo, wi'i: —Ina winndaa: «Wanaa e nyaamdu tan neɗɗo wuurdata. Ko neɗɗo wuurdata dey, wo e haala fuu ka Laamɗo haali.»
23284	MAT 4:6	wi'i mo: —Si a Ɓii Laamɗo, fittu njippoɗaa e leydi. Sabo ina winndaa: «Laamɗo yamiran maleyka'en muuɗum njaɓɓe e juuɗe muɓɓen taa koyngal maa fiyoo e hayre.»
23285	MAT 4:7	Iisaa jaabii mo, wi'i: —Ina winndaa katin: «Taa ndaartinda Laamɗo, Joomiraaɗo maa.»
23287	MAT 4:9	wi'i mo: —Mi hokkete ɗum ɗo fuu si a hippake, a sujidanii kam.
23288	MAT 4:10	Iisaa wi'i mo: —Woɗɗam Seyɗaani! Sabo ina winndaa: «Wo Laamɗo Joomiraaɗo maa kaanɗaa sujidande, kam tan kaanɗaa rewude.»
23289	MAT 4:11	Ndeen Ibiliisa seli mo. Wakkati oon, maleyka'en ngari to makko, ina ngollana mo.
23292	MAT 4:14	Ɗum waɗii faa haala ka annabi Esaaya haalnoo kaan tabita nde wi'unoo:
23293	MAT 4:15	«Leydi Jabulon e leydi Naftali dow laawol jahoowol maayo manngo, caggal Urdun, ley leydi Galili, joonnde yimɓe ɓe nganaa Alhuudiya'en,
23294	MAT 4:16	yimɓe wonɓe e nimre nji'ii annoora mawɗo. Wuurɓe e ley leydi niɓɓundi nimre maayde, annoora yaynanii ɗum'en.»
23295	MAT 4:17	Gilla ndeen, Iisaa fuɗɗi waajaade ina wi'a: —Tuubee, sabo laamu Laamɗo ɓadake.
23296	MAT 4:18	Iisaa ina yaha hunnduko maayo Galili, de yi'i sakiraaɓe ɗiɗo, Simon bi'eteeɗo Piyeer e sakiike mum Andire. Iɓe paɗɗa fiiliiji maɓɓe ley maayo ngoon. Wo ɓe nanngooɓe liƴƴi.
23297	MAT 4:19	Iisaa wi'i ɓe: —Njokkee kam, mi waɗan on filotooɓe yimɓe.
23299	MAT 4:21	O yehi yeeso, o yi'i katin sakiraaɓe ɗiɗo woɓɓe, Yaakuuba e Yuhanna, ɓiɓɓe Jebede. Kam'en e baaba muɓɓen Jebede ina ngoni ley laana, ina moƴƴintina fiiliiji muɓɓen. O noddi ɗum'en.
23302	MAT 4:24	Kabaaru makko sankitii ley leydi Siiriya fuu. Yimɓe na ngadda nyawɓe nyawuuji feere feere e male fuu to makko. Woɓɓe wo wonduɓe e ginnaaji, woɓɓe jom'en dabidabiije, woɓɓe du wo jom'en ɓalli-mbaatuɗi. O danni ɗum'en.
23303	MAT 4:25	Jamaa keewɗo sanne jokki mo. Wo ɓe ƴuuruɓe Galili e leydi mbi'eteendi Galluuje Sappo e Urusaliima e Yahuudiya e caggal gooruwol Urdun.
23304	MAT 5:1	Iisaa yi'i jamaa keewɗo oon de ƴeeŋi dow waamnde, jooɗii. Taalibaaɓe muuɗum ɓeen ɓattitii ɗum.
23305	MAT 5:2	O fuɗɗi waajaade ɓe, o wi'i:
23311	MAT 5:8	Barke woodanii laaɓuɓe ɓerɗe, sabo ɓe nji'an Laamɗo.
23319	MAT 5:16	Hono noon annoora mooɗon haani yaynirde yeeso yimɓe, faa nji'a golleeji lobbi ɗi ngaɗoton, de njetta Baaba mooɗon gonɗo dow kammuuli oon.
23323	MAT 5:20	Sabo miɗo haalana on: si on ɓuraay jannginooɓe Tawreeta e Farisa'en fonnditaare fu, on naatataa e ley laamu Laamɗo.
23324	MAT 5:21	—On nanii maamiraaɓe meeɗen ɓeen mbi'anooma: «Taa waɗu war-hoore, gaɗuɗo war-hoore fuu ina haani sareede.»
23325	MAT 5:22	Miin kaa miɗo wi'a on: tikkanɗo sakiike muuɗum fuu, ina haani sareede. Bi'uɗo sakiike muuɗum wo cuubaaɗo fu, ina jeyi darneede yeeso sariya laamu. Katin du, neɗɗo fuu biiɗo mo wo o jiiɓiiɗo, ina haani naatude yiite jahannama.
23330	MAT 5:27	—On nanii wi'anooma: «Taa waɗu jeenu!»
23331	MAT 5:28	Miin kaa miɗo wi'a on: ƴeewruɗo debbo janano muuyo fuu, jeenii e ley ɓernde mum.
23334	MAT 5:31	—Wi'anooma katin: «Ceeruɗo deekum fuu, hokka ɗum talkuru ceergal.»
23335	MAT 5:32	Miin kaa miɗo wi'a on: neɗɗo fuu ceeruɗo deekum de tawi o wanaa jeenoowo, si o ɓaŋowaama, gorko ceeruɗo mo oon waɗii mo jeenoowo. Neɗɗo fuu ɓaŋuɗo debbo ceeraaɗo, kam du jeenii.
23336	MAT 5:33	—On nanii katin, maamiraaɓe meeɗen mbi'anooma: «Taa fiirtu hunayeere maa, tabintinaa nde yeeso Joomiraaɗo.»
23337	MAT 5:34	Miin kaa miɗo wi'a on: taa kunoɗon fey. Taa kunoroɗon kammu, sabo wo jooɗorgal Laamɗo.
23340	MAT 5:37	Mbi'aa «ayyo» naa «a'aa» tan. Ko faltii ɗuum fuu, wo to Bonɗo oon ƴuuri.
23341	MAT 5:38	—On nanii wi'anooma: «Yitere yomnitorte yitere, nyiinde yomnitorte nyiinde.»
23342	MAT 5:39	Miin kaa miɗo wi'a on: taa njomnitee gaɗuɗo on ko boni. Si goɗɗo feenyii ma gere nyaamo fu, acca ɗum feenya gere nano oon du.
23345	MAT 5:42	Si goɗɗo ŋaarake ma, hokku ɗum. Si goɗɗo wi'ii mbuƴoɗaa ɗum fu, taa salana ɗum.
23346	MAT 5:43	—On nanii wi'anooma: «Njiɗaa gondo maa, mbanyaa ganyo ma.»
23347	MAT 5:44	Miin kaa miɗo wi'a on: njiɗee wayɓe on, ndu'anoɗon torrooɓe on.
23352	MAT 6:1	—Tinnee taa ngaɗiron golleeji mooɗon lobbi faa yimɓe nji'a on. Si on ngaɗii ɗum fu, on keɓataa mbarjaari to Baaba mooɗon gonɗo dow kammuuli oon.
23353	MAT 6:2	Ndelle, si aɗa itta jakka, taa feeka faa yimɓe nji'e. Wo hono noon munaafiki'en ɓeen ngaɗata ley cuuɗi baajorɗi e dow laabi faa yimɓe mana ɗum'en. Goonga kaalanammi on, ɓe keɓii mbarjaari maɓɓe faa timmi.
23355	MAT 6:4	Ndeen jakka maa oon laatoto ko suuɗii, de Baabiraaɗo maa ji'oowo ko suuɗii oon yoɓe.
23356	MAT 6:5	—Si oɗon ndu'oo, taa ngaɗon no munaafiki'en ni. Kamɓe, iɓe njiɗi daraade ley cuuɗi baajorɗi e hakkunde to laabi kawrata, de ɓe ngaɗa du'aare yalla yimɓe fuu ina nji'a ɓe. Goonga kaalanammi on, ɓe keɓii mbarjaari maɓɓe faa timmi.
23357	MAT 6:6	Onon kaa, nde ndu'otoɗon fuu, naaton ley cuuɗi mon, ommbon dammbugal, de ŋaaroɗon Baaba mon e suuraare. Ndeen, Baaba mon ji'oowo ko suuɗii oon, yoɓan on.
23358	MAT 6:7	Si oɗon ndu'oo, taa kebbinee haalaaji ɓoli ɗi ngalaa nafaa hono no yimɓe ɓe anndaa Laamɗo ɓeen ngaɗata ni. Iɓe miilii Laamɗo jaabanto ɓe si ɓe kebbinii haala.
23360	MAT 6:9	Onon le, inan no ndu'ortoɗon: Baaba amin gonɗo dow kammuuli, innde maa laatoo seniinde.
23367	MAT 6:16	—Si on cuumake, taa njurminkinee hono munaafiki'en ɓeen: ɓe ɓalinto, yalla yimɓe fuu ina anndita ɓe suumiiɓe. Goonga kaalanammi on: ɓe keɓii mbarjaari maɓɓe faa timmi.
23369	MAT 6:18	taa paamina yimɓe a cuumiiɗo. Baaba maaɗa gonɗo ley suuraare oon tan anndata. Wooɗi du Baaba maa ji'oowo ko ngaɗuɗaa e suuraare oon, yoɓete.
23370	MAT 6:19	—Taa ndesanon ko'e mon jawdi adunaaru, ɗo mooƴu e puundi mbonnata, ɗo wuyɓe kelata gampuuje de mbujja.
23371	MAT 6:20	Ndesanon ko'e mon jawdi dow kammu, ɗo fay huunde bonnataa, wanaa mooƴu wanaa puundi, ɗo wuyɓe kelataa gampuuje sakko mbujja.
23376	MAT 6:25	Ɗum le, miɗo wi'a on: taa kaɓɓu-ko'u wona e mooɗon e dow nguurndam mon - ko nyaamoton e ko njaroton. Taa ɓalli mooɗon du kaɓɓu on ko'e e ko ɓornotoɗon. Sabo nguurndam ina ɓuri nyaamdu, ɓanndu du ina ɓuri koltal, naa wanaa?
23377	MAT 6:26	Ndaaree pooli piirooji ɗi: ɗi aawataa, ɗi taƴataa, ɗi ndesataa faa'e, ammaa Baaba mooɗon gonɗo dow kammuuli oon ina nyaamna ɗi. Onon le, wanaa oɗon ɓuri pooli teddude to woɗɗi?
23379	MAT 6:28	Ko waɗi de kolte na kaɓɓi on ko'e? Ndaaree pinndiiji ladde no ɗi mawnirta: ɗi ngollataa, ɗi mottataa.
23382	MAT 6:31	Ndelle, taa ko'e mon kaɓɓoo faa mbi'on: «Ɗume nyaameten? Ɗume njareten? Ɗume ɓornotoɗen?»
23385	MAT 6:34	Ndelle, taa jaango haɓɓa on ko'e, sabo jaango du wardan e ko muuɗum. Nyannde fuu, donngal muuɗum ina heƴa ɗum.
23388	MAT 7:3	Ko waɗi de aɗa yi'a kuɗol ley yitere sakiike maa, de aan le, a taykataako leggal gonngal e ley yitere maa ndeen?
23389	MAT 7:4	Noy mbaawruɗaa wi'ude sakiike maa: «Sakiike, accu mi ittane kuɗol gonngol e yitere maa ngol», de aan le, wo leggal woni ley yitere maa ndeen?
23400	MAT 7:15	—Tinnee e annabaaɓe fewreeɓe. Si ɓe ngarii to mooɗon fu, iɓe nga'i hono baali, de si goonga, wo ɓe cuuli jolbuɗi.
23401	MAT 7:16	Golle maɓɓe annditirton ɓe hono no lekki annditirtee ɓiɓɓe muuɗum ni. Cabiije ɓorataake e ngi'eehi, ƴibbe du ɓorataake e nyakkaɓere.
23406	MAT 7:21	—Wanaa wi'ooɓe kam «Joomam, Joomam» ɓeen fuu naatata e laamu Laamɗo. Ammaa wo waɗooɓe muuyɗe Baaba am gonɗo dow kammuuli oon, ɓeen ngoni naatooɓe.
23407	MAT 7:22	Nyannde darngal, heewɓe mbi'an kam: «Joomam, Joomam! Wanaa e innde maa min mbaajorii naa? Wanaa e innde maa min ndiiwri ginnaaji naa? Wanaa e innde maa min ngaɗiri kaayeefiiji keewɗi naa?»
23408	MAT 7:23	Ndeen mbi'ammi ɓe: «Abada mi anndaano on. Mboɗɗee kam, onon waɗooɓe ko boni!»
23413	MAT 7:28	Nde Iisaa tilinoo e haalaaji ɗiin ndeen, jama'aaje ɗeen kaaynaama sanne e waaju makko oon.
23416	MAT 8:2	Wakkati oon, gorko ceppinɗo ɓattitii ɗum, hippii yeeso muuɗum, wi'i: —Joomam, si a muuyii fu, aɗa waawi dannude kam faa mi laaɓa.
23417	MAT 8:3	Iisaa foorti junngo mum, meemi mo, wi'i: —Mi muuyii, daɗu. Wakkati oon pay, gorko oon daɗi ceppam muuɗum, laaɓi.
23418	MAT 8:4	Caggal ɗuum, Iisaa wi'i mo: —Tinna taa kaalanaa ɗum fay gooto. Ammaa yahu holloy hoore maa almaami, ngaɗaa sadaka mo Muusaa yamiri oon, faa faamina ɓe a daɗii.
23419	MAT 8:5	Nde Iisaa naatannoo Kafarnahum ndeen, hooreejo sordaasiiɓe ɓattitii ɗum, ŋaarii ɗum mballa, wi'i:
23421	MAT 8:7	Iisaa wi'i mo: —Mi waran, mi dannowa mo.
23422	MAT 8:8	Ammaa hooreejo sordaasiiɓe oon jaabii, wi'i: —Moodibbo, miin, mi hewtaay ko naataa ley suudu am. Ammaa si a haalii haala ngoota tan, golloowo am oon daɗan.
23423	MAT 8:9	Miin e hoore am, wo mi dawranaaɗo, de miɗo dawrana sordaasiiɓe du. Si mi wi'ii gooto maɓɓe yaha fu, yahan. Si mi wi'ii goɗɗo wara, waran. Si mi wi'ii maccuɗo am waɗa huunde, waɗan.
23424	MAT 8:10	Nde Iisaa nannoo ɗum ndeen, ɗum haaynii ɗum sanne, wi'i jokkuɓe ɗum ɓeen: —Goonga kaalanammi on, mi yi'aay goonɗinal hono ngal sellude e Israa'iilanke fay gooto.
23427	MAT 8:13	Caggal ɗuum, Iisaa wi'i hooreejo sordaasiiɓe oon: —Hootu. Ɗum laatane hono no ngoonɗinirɗaa ni. Wakkati oon jaati, golloowo hooreejo sordaasiiɓe oon daɗi.
23431	MAT 8:17	Ɗum laatorake noon faa ko annabi Esaaya haalnoo ɗuum tabita nde wi'unoo: «O ittii tampiriiji meeɗen, o ronndake nyawuuji meeɗen.»
23432	MAT 8:18	Nde Iisaa yi'unoo jamaa oon ina fiilii ɗum ndeen, yamiri ɓe peƴƴita maayo ngoon.