Wildebeest analysis examples for:   gvn-gvn   Word-Word,    February 25, 2023 at 00:19    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

6  GEN 1:6  Warngku yindu Godungku kuku dajin baja, ngurrban dakanda banamun bada-badamun, wangkar jiringa bundanda. Godungku ngurrban ngami-ngami-bungan banamun. Godungku jiri jirida burri dalkin. Yinya day number two.
9  GEN 1:9  Warngku yindu Godungku kuku dajin baja, jalun murumanda, bubu marral warrmbamanda. Godungku bubu bubuda burri dalkin and jalun jalunda burri dalkin. Bubu and jalun ngulkurr Godundumunbu miyilba. Yinyamun nyulu kuku dajin baja, jurrbu walu-yindu walu-yindu, duduy walu-yindu walu-yindu, juku walu-yindu walu-yindu dakarinda. Jana dakarin, diburr walu-yindu walu-yindu balkajinya, daranya, jurrbu, duduy, juku wubulmarinya diburrmun. God wawu jirray junjuy-junjuynku nyulu nyajin. Yinya day number 3.
20  GEN 1:20  Warngku yindu Godungku kuku dajin baja, jana wubulku junjuy-junjuy bananga bundandarin, kuyu walu-yindu walu-yindu warrmbamarinda bananga. Kaykay-kaykay walu-yindu walu-yindu balkajinya, jaba-jabamarinya, jananga kaykay-kaykay balkajinya baja. Yalaku. Jana wubulmarinda. Godungku dikal walu-yindu walu-yindu yalarrku balkan. Diburr walu-yindu walu-yindu balkajinya, dalkarinya, jaba-jabamarinya, wubulmarinya. Yinya day number 5.
24  GEN 1:24  Warngku yindu Godungku kuku dajin baja, minya walu-yindu walu-yindu warrmbamarinda, bubungu bundandarinya. Godungku yalarrku jarba walu-yindu walu-yindu balkan, junjuy-junjuy walu-yindu walu-yindu bububurr dunganya balkan. Wawu balkanyamun Godungku jananin nyajin, wawurr-wawurrman jananka. Yinyamun Godungku yalaman, “Ngana bamada balkanka. Ngana jananin balkal yala ngana. Jana majamal kuyunku wubulinkaku, majamal dikalanka wubulinkaku, majamal minyanka wubulinkaku. Kanbal minya and dikal wild-bala, kanbal minday, yamba bama majamal wubulinkaku.” Yinyamun Godungku bama bubumun balkan. Nyulu wawu dajin bamandamunbu bujilba, nyulu bama juranman. Wawu yinyamun Godungku wubulku biku-nyajin, wawurr-wawurrmankuda. Yinya day number 6.
32  GEN 2:1  Yala-yala Godungku bubu, jiri, wubulku kunbay-manin. Warngku 7-balaman God wawu-balangajin, kari workmanijin baja. Yala-yalaku bubu, jiri, wubulku Godungku balkan.
39  GEN 2:8  Wawu yinyamun Godungku garden yala park balkan bubungu Eden. Nyulu bama gardenba yijarrin. Nyulu juku wubulku balkan ngulkurrku, kanbal mayiji ngulkurrji. Dindarra gardenba juku jambul janjanan. Nyubunyinja jukubu bama juran-bunganya. Kaki bamangka mayi nukal yinyamun jukumun, nyulu wuljaljiku juranku bundanday. Yinduyngku jukubu bama binal-bunganya. Kaki bamangka mayi nukal yinyamun jukumun, nyulu binal bajaku junjuy-junjuynku, wanyu ngulkurr, wanyu buyun. Wawubaja wanarrin gardendarr, wubulku junjuy-junjuy juranku kujinka.
49  GEN 2:18  Jananin wubulku minya walu-yindu walu-yindu, dikal walu-yindu walu-yindu, jananin Godungku bubumun balkan. Yinyamun nyulu jananin dingkaranda wundin, dingkarangka burri dajinka jananga. Yala-yalaku dingkarangka jananga wubulbuku burri dajin.
62  GEN 3:6  Jalbungku juku ngulkurrijin nyajin, balu mayi ngulkurr bajaku nukanka, wawu jirray mala-nganyimanka. Yinyaynka nyulu mayi manin, nukankuda. Nyulu nyunguwunbu dunyundu yalarrku dajin, dunyungku nukanda. Bula walu-yinduman, binalmankuda. Bula nyajijinda, bulanga kambi yamba-kari. Wawu yinyamun bula birra jukumun manin, muru-bungan, damanda, kambi balkanka bulangaku.
64  GEN 3:8  Yilay-yilayman God jilba dungan bubungu. Bula yanja nyajin God, bula ngakijin dingalba jukungu. God yirrkanda, “Yubal wanjabu?” Dingkarangka yalaman, “Ngayu yunun yanja nyajin. Ngayu kambi-karimanya, ngayu yinyilman, ngakijinda.” Godungku yalaman, “Wanyangka yubalanda balkan yubal kambi-kari? Wanyu? Yubal nukan mayi yinyamun jukumun ngayu yubalanda balkan kari nukanka?” Dingkarangka yalaman, “Yundu ngaykundu yinya jalbu dajin. Nyulu yinyangka ngayku mayi dajin, ngayu nukanda.” Godungku jalbundu babajin, “Yundu wanyurrinku nukan, wanyurrinku dunyundu dajin?” Jalbungku yalaman, “Jarbangka nganya jurril-bungan, yinyaynka ngayu mayi nukanda.”
70  GEN 3:14  Yinyamun Godungku jarbanda yalaman, “Ngayu yunun punishim-bal, yundu bulanin jurril-bunganya. Yundu jiba-badaku warri bulburuburr. Yubal jalbu kuli-kuliku bunday. Nyungu jawun-karra and yunu jawun-karra kuli-kuliku bunday. Yunuwundu jawun-karrangka jalbumu jawun-karra jina baykal. Nyunguwundu jawun-karrangka yunun dukul kunil.” Godungku jalbundu yalaman, “Yundu kangkal manil yirrngajiku. Yamba yundu dunyunku wawu jirray, nyulu yununku majamal.” Godungku dingkaranda yalaman, “Yundu manyarranda milka-jananya, yundu nukan mayi yinyamun jukumun ngayu yubalanda balkan kari nukanka. Yinyaynka ngayu bubu buyun-damal. Yundu yaykarr bajaku workmaka, mayi maninka bubumun. Buljundu mayi buyun-damal. Yundu yaykarrku workmaka, mayi maninka yinyarrinmun jurrbumun. Juma yundu wulay. Jakalbaku yundu bubumun balkajin, juma yundu wulay, yundu bubumal baja.”
76  GEN 3:20  Adamangka nyunguwunbu manyarranga burri dajin, Eve. Nyulu burri Eve dajin, bama wubulku nyungundumun kadari. Yinyamun Godungku minya yulban wundin, balkan kambi bulanga, didanka. Godungku bulanin yunganda gardenmun, workmanijinka bubungu ngalkalba. Godungku angel miyilji bawan gardenba. Nyulu naybu yalbay ngalkalba yijarrin. Naybu yala ngalurri, jurrkin-jurrkijin, bama kari yuba kadanka. God wawu kari jana yubamanka, jana mayi nukanji yinyamun jukumun. Kaki jana nukal, jana wuljaljiku juranku bundayarrku.
84  GEN 4:4  (4.25—5.26) Adamangka, nyunguwundu manyarrangka yindu kangkal manin, burri Seth. Sethangka Abel karrnga-dajin, Cainangka Abel kuninya. Yinyamun Adamandamundu manyarrangka kangkal-kangkal wubul manin. Adam ngadi bajaku bundan, wulmanman, 930 yearsman, wulaynda. Sethangka kangkal manin, burri Enosh. Yala-yala bamangka God buyay-maninda. Nyubun dingkar burri Enoch. Nyunguwundu manyarrangka kangkal manin, burri Methuselah. Enochangka God kuku-nyajinya, nyulu kari wulan. Godungku nyungun wangkar-wangkar jiringa juranku wundin. Methuselah ngadingkaku bundan, wulmanmanda, 969 yearsman. Nyulu jarra mukul bamanka kanbalanka.
89  GEN 4:9  Godungku Cainanda babajin, “Yunu yabaju wanjabu?” Cainangka yalaman, “Ngayu binal kari. Wanyu? Ngayu kari nyungun kujil-kujinya.” Godungku yalaman, “Yundu wanjarrman? Yunuwunbu yabajungu mula bubungu wunanayda. Ngayu yunun punishim-bal, yundu yunu yabaju yarkinkaku kuninya. Wawu yinyamun yundu bubu bakal mayika, yamba yundu mayi jirray kari manil, mayi bubanku yundu manil. Yundu wabiji bubungu yindu-yinduymbu dungay.” Cainangka Godundu yalaman, “Yundu nganya buyun-damanyarrku yinyamundu punishmentmundu. Yundu nganya yunundumun yunganya bubungu kala-kalbaymba. Ngayu wabiji dungay, bamangka nganya nyajil, nganya kunilda.” Godungku yalaman, “Kari. Ngayu yunun markim-bal, yala bulki brandim-bal. Yinyamun bamangka nyajil, jana yunun kari yarkinkaku kunil.” Yinyamun Cainangka God bawan, bubungu nakamun Edenmun dungan. Bama wubulmarin Cainandamun.
139  GEN 6:1  Bama wubulmarin. Jana ngami-ngamiman, yiringkurrku dungan. Godungku yalaman, “Ngayu wawu kari bama nyajinka wuljaljiku bubungu bundanka, jana buyunmanya. Nyikumun jana jarra buban juranku bunday, 120 yearsmunku.”
146  GEN 6:8  Yamba nyubun bama, nyulu kari buyunman. Yinyaynka God nyungunku wawurr-wawurrmanijin. Nyulu bama burri Noah. Nyulu Godunji balkawanya, nyungun wukurrinya, buyay-maninya. Yinyaynka Godungku Noahnda yalaman, “Yundu boat yalbay balka yulalmun. Balka kalbaliku, 133 metres, 22 metres dindarra, 13 metres jarra-jarra yala juku kalbali. Floor kulur balka, yala bayan kulur, nyubun bada bajaku, yindu dindarra, nyubun jarra-jarra baja. Karrngka window nyubun balka dindarranga bayanba. Nyubun door yalarrku balka boatmunbu.” Godungku yalaman baja Noahnda, “Ngayu jalungkarr yungal bubungu, bubu yiringkurrku nandaji. Bama-bama, minya-minya, dikal-dikal wubulku bujil-janjilkuda. Wubulku wulaykuda, yamba ngayu yunu promise dajil. Kaba kadanjiku, yunu manyarr, yunu kangkal-kangkal kuluruku, jananga manyarr-karra boatmunbu-bunga. Yundu yalarrku dingkar nyubun and jalbu nyubun minya walu-yindu walu-yindu boatmunbu walay-mana. Yundu minya marajiku, bijijiku, jinajiku mana, boatmunbu walay-mana. Kanbal minya ngulkurr, ngaykundu dajinka. Jananin 7-bala walay-mana, yalarrku dikal walu-yindu walu-yindu 7-bala. Yala yundu mayi jirrayku walay-mana yurranka, and jananka wubulinkaku.”
170  GEN 7:10  Yinyamun jana Noah Godunkuda waitmanijin. Jana warngku 7-bala waitman. Wawu yinyamun Godungku kaba jirray yungan bubungu. Kaba kadan, kadan, kadan, warngku wubul bajaku, 40 daysmunku. Juma banabu jikan nandan, bana dajaliman, juku wubulku nandan. Bama wubulku, minya-minya and dikal-dikal wubulku bujil-janjirin. Manjal jarra-jarra bajaku nandajin. Bubu yamba-kariman, bama jananka. Yinya boat walngkanda. Godungku jananin Noah ngulkurrduku kujin yala nyulu promiseim-ban, yamba janajin kanbal wubulku bujil-janjirin.
197  GEN 8:13  Yinyamun Noahngka door walngan, bubu nyajin, marralmalmanda. Juma bubu marralmankuda, Godungku Noahnda yalamanda, “Noah, yundu manyarr, kangkal-kangkal, minya wubulku ngalkalba yunga, jana wubulmarinka.” Jana minya-minya, dikal-dikal wubulku boatmun wandirin, bubungu bundarin, wubulmarin.
204  GEN 8:20  Noah boatmun wandin, nyulu kulji wubul muru-bungan, minya wayjunku Godumu. Nyulu minya ngulkurrku, dikal ngulkurrku manin, kuljinga yijarrin. Yinyamun nyulu minya wayjun, Godumu dajinda. Godungku jila nyuman, nyuluku yalaman, “Ngayu binal bama buyun, yamba ngayu jananin and junjuy-junjuy wubulku kari yalaku buyun-damal baja jalungkarrda. Ngayu buluriji, wungariji, kambar, wujurr and wungar wuljaljiku yungal.”
226  GEN 9:20  Noahngka bubu bakan, diburr mayi grape nandan. Nyungu kangkal-kangkal burri Ham, Shem, Japheth. Hamamu kangkal burri Canaan. Hamangka nyungu nganjan buyun-daman. Yinyaynka Noahngka yalaman, “Nyikumun jana bama Shemandamun and jana bama Japhethandamun kaday, jana majamal Hamandamunku kangkal-kangkalanka. Jana bama nyunguwunmun kangkalandamun Canaanandamun kaday, jana slave-warramal Japhethamu.” Noahngka yalaman baja, “Ngayu wawu Godungku bama Japhethandamun wubul-bunganka, majamanka.”
268  GEN 11:1  Jakalbaku bama wubulku kuku nyubunku balkawan. Juma jana bulmbuyman, yalaman, “Ngana wawu kari ngami-ngamimanka. Ngana muruku bunday, ngana junkurrjimal. Ngana town yalbay balkanka, bayan wubul bajaku ngaranka. Ngana bayan nyubun dindarranga ngaral, jarra-jarra bajaku yala manjal.” Yinyamun jana bayan ngaral-ngaranda, God wangkar-wangkarmun kadan, bayan nyajinka. Godungku nyuluku yalaman, “Ngayu binal jananka bamanka. Jana nganya kari kuku-nyajil, jana wawu janankaku junjuy-junjuy yalbay balkanka. Ngayu wawu kari jana bulmbuymanka.” Yinyaynka Godungku kuku walu-yindu walu-yindu bamanda dajin. Yinyamun jana walu-ngangkan-ngangkarin kukuku, jana binal kari. Yinyaynka jana bayan yalbay kari kunbay-manin, kari ngaran baja. Godungku bama ngami-ngami-bungan, yiringkurrku yungan bubungu yindu-yinduymbu. Jananga kuku wubulmarin. Yinyaynka jana yinya town burri dajin, Babylon.
303  GEN 12:4  Wawu yinyamun Abram dungan townmun Haranmun yala Godungku nyungundu balkan. Nyulu bubungu Canaan dunganka. Nyulu bulanin wundin, manyarr Sara, mukay Lot. Yalarrku workingman wubulku, yamba-yamba jirray nyulu wundin. Juma jana bubungu Canaan kadan. Jana bububurr Canaandarr dungan, jukungu kadan, burri Moreh. Yinyaymba jana bundandan, God nguwimal milbijin Abramanda. Nyulu yalaman, “Abram, bama yunundumun wubulmal. Ngayu jananga yanyu bubu Canaan dajil.” Abramangka yinya kuku nyajin, nyulu kulji muru-ban, minya wuyar yijarrin, wayjun, Godundu dajinka, buyay-maninka. Yinyamun nyulu naka dungan dindarranga townbu Bethel and townbu Ai. Yinyaymba nyulu wuburrbu bundan, God buyay-manin.
320  GEN 13:1  Abram, nyungu money jirray, minya sheep, minya goat, minya bulki wubul bajaku. Nyulu jikan nubin minyanka. Yinyaynka nyulu bubungu yala bundanya, dunganya baja, yala buban bundanya, dunganya baja, yalaku, yalaku. Juma nyulu dindarrangaku kadan baja townbuku Bethel, townbuku Ai. Yinyaymba nyulu God buyay-manin baja. Abramamu mukay, Lot, nyulu yalarrku rich-balaman, minya sheep, minya goat, minya bulki jirray. Jikan buban yinyay bubungu minya-minyanka. Yinyaynka Abramamu workingmen and Lotamu workingmen kurru-jindawan jikanka.
350  GEN 14:13  Yamba dingkar nyubun townmun Sodommun warrin Abramanda. Nyulu Abramanda yalaman, “Bama kuli-baka kadarin townbu Sodom, bama kanbal kuninka. Jana yunu mukay karrban, wundin.” Abramangka yinya kuku nyajin, nyulu nyungu workingman kunjan, muru-ban. Jana Abramangka jananin wubulku 4-bala king kuli-baka juru-wukurrin. Wujurrman, jana Abram bamanji kuli-warranji kuniwan. Nyulu Abramangka jananin kuli-baka kunin, kangan. Abramangka jananin Lot warrmba-ban, jananin and jananga yamba-yamba wubulku wundin baja.
354  GEN 14:17  Nyulu Abram bayanbaku kankadan, maja-bulal nyungundu maku-janan. Nyubun maja townmunku Sodomanka, nyubun townmunku Salemanka. Nyungu burri Melchizedek. Bula kadan, Abramanda maku-jananka. Nyulu Melchizedek Godumu priest, binal bajaku Godundumunku junkurrku. Nyulu mayi bread, yira wine wundin, Abramanda dajin. Nyulu yalaman, “Ngananga God jiringa, nyulu bubu and jiri wubulku balkan. Nyulu yinyangka Godungku yunun junkurrji-bungan, walay-bungan bamanka kuli-bakanka. Ngana nyungun buyay-maninka.” Yinyamun Abramangka kanbal yamba-yamba bamandamun kuli-bakandamun dajin Melchizedekanda, one tenth.
358  GEN 14:21  Majangka kingangka townmunku Sodomanka Abramanda yalaman, “Yundu ngayku bama and jananga yamba-yamba bamandamun kuli-bakandamun manin. Yundu jananin bama yunga baja ngaykundu, yamba yundu yamba-yamba kujirrku.” Kari. Abramangka kinganda yalamanda, “Kari. Ngayu yunu yamba-yamba kari kujil. Godungku nganya junkurrji-bungan, jananka kuli-bakanka. Kaki ngayu yamba-yamba manil yunundumun, yundu juma balkanji, ‘Ngayu Abram rich-bala-bungan.’ Ngayu junjuy-junjuy kari manil yunundumun. Yamba yinyajin junjuy-junjuy ngaykuwundu soldier-soldierangka manin, balu janaku kuji.”
407  GEN 17:9  Godungku yalaman baja, “Yurra yalarrku ngaykundu promise daya. Ngayu wawu nyajinka yurra nganya kuku-nyajinka, yundu and yunuwundu jawun-karrangka. Yurra dingkar-dingkar wubulku yulban yaka. Kaki dingkar ngawa warngku 8-balamal, yurra nyungu yulban yaka. Yurra murrka nyajil, yurra kari milka-wulay ngayu yurranin promiseim-bungan.”
434  GEN 18:9  Dingkar-dingkarangka mayi kunbay-manin, jana Abrahamanda babajin, “Yunu manyarr Sara wanjabu?” Abrahamangka yalaman, “Nyulu kananga tentmunbuku.” Nyubun dingkar nyulu Maja God. Nyulu Abrahamanda yalaman, “Ngayu next year kaday baja, nyulu Sarangka kangkal dingkar manil.” Nyulu Sarangka yinya kuku nyajin kanamun, nyulu yajarrijin kirayku. Nyulu nyulurrku balkawan, “Ngalin ngayku dunyu mukul bajakudabi, kangkal maninka. Ngayu wanjarr kangkal manil?” Majangka Godungku Abrahamanda babajin, “Sara wanyurrinku yajarrijin? Ngayu God, binal bajaku junjuy-junjuynku balkanka. Nyulu Sarangka next year kangkalkuda manil.” Sara yinyilmanya, nyulu jurrilda yalaman, “Ngayu kari yajarrijin.” Godungku yalamanda, “Yuwu, yundu yajarrijinkuda.”
441  GEN 18:16  Jana dingkar-dingkar wandin, dunganka townbu Sodomanda. Abraham jananji dingkulbu dungan. Nyubun dingkar nyulu Maja God. Nyulu nyuluku yalaman, “Ngayu Abrahamanda balkal ngayu wanjarrmal bamanda townbu Sodomanda, townbu Gomorrahnda.” Nyulu Abrahamanda yalaman, “Ngayu kuku nyajin jananka bamanka Sodom-warranka and Gomorrah-warranka, jana buyun bajaku. Ngayuku bada dungay, nyajinka. Kaki jana buyun bajaku, ngayu jananin buyun-damalarrku.” Bula jambul dingkar jurrkijin, dungan townbu Sodom.
448  GEN 18:23  Yamba Abrahamangka bamanka Majanda babajin, “Yundu bama ngulkurr-ngulkurr yalarrku buyun-damal jananji buyun-buyunyunji? Kaki bama 50-bala ngulkurr-ngulkurr yinyay townbu bundanday, yundu wubulku yarkinkaku kunil? Yunduku bubuku wubulkuku maja jirray. Yundu buyun kari balkal, yundu ngulkurrku balkal-balkal.” Godungku Abrahamanda yalaman, “Kaki ngayu 50-bala bama ngulkurr warrmba-bal townbu Sodom, ngayu yinya town kari buyun-damalarrku.” Abrahamangka Godundu yalaman baja, “Kari kulimaka ngaykunku. Kaki bama 45-bala ngulkurrku bundanday townbu, yundu jananin buyun-damalarrku?” Godungku yalaman, “Kari. Ngayu 45-bala bama ngulkurr warrmba-bal, ngayu town kari buyun-damal.” Abrahamangka Godundu babajin baja, babajin baja manun-manunmanka jananka bamanka townbu Sodom and Gomorrahnda. Godungku yalaman, “Yaladabi. Kaki bama ngulkurrku bundanday, ngayu manun-manunmal jananka bamanka townbu.” Abrahamangka yalaman baja, “Maja, kari kuli-kaday ngaykunku. Ngayu yunundu nyubunkuda babaji baja. Kaki bama 10-bala ngulkurrku bundanday, yundu wubulku buyun-damal?” Godungku yalaman, “Kari. Kaki bama 10-bala ngulkurrku bundanday, ngayu kanbal kari kunil.” Yinyamun nyulu God dungaynda. Abraham nyunban baja bayanbaku.
462  GEN 19:4  Bula angel wunanjiku, dingkar-dingkar wubulku Sodom-warra Lotanda kadan, yirrkan, “Bula wanjabuda? Bulanin wundi nganjinanda. Nganjin bulanin karrbanka, buyun-damanka.” Lot ngalkalba dungan, door nandan. Nyulu yalaman, “Kari buyunmaka. Yurra ngayku kangkal maral-bulal wundi, dingkar-bulal kari buyun-dama.” Dingkar-dingkarangka Sodom-warrangka yalaman, “Yundu wanyurrinku nganjinanda balkal? Yundu nganjinanga maja karibi! Yundu ngarrbalku kadan. Yundu wanyurrinku nganjinanda yala balkal? Nganjin kuli-kaday yununku.” Bula angelangka Lot kulban, kananga-bungan, door nandan baja. Bula angelangka jananin dingkar-dingkar wubulku miyil-kari-bunganyarrku, jana door kari warrmba-bunganka.
470  GEN 19:12  Bula angel Lotanji balkawan, yalaman, “Godungku yaluyjin bama nyajin, jana buyun bajaku. Yunu manyarr, kangkal-bulal wundi townmun. Ngalin town buyun-damalarrku.” Lot jinbalku dungan, ngalayan milka-bakan, yamba bula ngalayanangka Lot kari kuku-nyajin.
473  GEN 19:15  Mudu-wayjul-wayjunda, bula angelangka yaykarrdaku balkan Lotanda, “Jinbal! Dungayda, bawada!” Yamba Lot nguju-ngujurin, kariku dungan. Bula jananin Lot, nyungu manyarr, maral-bulal, bula jananin mara karrban, wundinka townmun. Bula yalaman, “Jinbal! Kari kudamundu nyaka. Wuburrbu warri, yurra wulanji.” Lotangka yalaman, “Ngayu yinyilji wuburrbu dunganka. Yalada nganjin townbu yubaku dunganka? Yinyaymba townbu Zoar?” Bula yalaman, “Yalada. Jinbal!”
515  GEN 21:1  Abraham wulmanmanda, 100 yearsman, Sara kulngkulman, kangkal manin yala nyuluku Godungkuku ngadiku balkan Abrahamanda. Abrahamangka burri dajin, Isaac. Isaac warngku 8-balaman, nyunguwundu nganjanangka yulban yakan. Sarangka yalaman, “God ngaykunku ngulkurrman. Ngalin ngayku dunyu mukulman, ngadimun; kari, ngayu kangkal dingkar manin. Bama wawurr-wawurrmalda, yajarrijida.” Juma nyulu Sarangka kari bibi dajin baja Isaacamu. Yinyamun Abrahamangka mayi jirray wayjun, partyka, bamanga wubulbuku wambanda.
528  GEN 21:14  Yalibalaku Abrahamangka mayi and bana dajin Hagaranda, nyungundu yalaman, “Dungayda.” Bula, Hagar, nyungu kangkal, bula dungaynda. Bula jilbaku dungan-dungan, bubungu yindu-yinduymbu, kadanda bubungu bana yamba-kariku, Beersheba.
529  GEN 21:15  Bulanga bana yamba-kariman, Hagarangka Ishmael bawan bada-bada duduymbu. Nyulu buban dungan baja, bundanda. Nyulu nyuluku balkawan, “Ngayu wawu kari nyajinka ngayku kangkal wulanya.” Nyulu badin. Yinyamun angel kadan Godundumun, Hagaranda yirrkan, “Kari yinyilmaka. Ngayu Ishmael nyajin warrngkan-warrngkanya. Nyulu kari wulay, nyungu jawun-karra wubulmal.” Godungku nyungundu burayda springda milbin. Nyulu bana manin, dajinda kangkalba. Kangkal juranmanda. Wawu yinyamun Ishmael jirrayman, bundan bubungu Paran. Nyulu jalbu bubumun Egyptmun wunan.
551  GEN 22:3  Warngku yindu yalibalaku Abrahamangka baya mukungu donkeynda yijarrin. Yinyamun nyulu Isaac and workingman jambul kunjan, jana wubulku dungarin. Jana dungan, dungan, dungan, warngku jambulman kadan bubungu Moriah. Abrahamangka dingkar-bulalanda yalaman, “Yubal yalamundu kuji. Ngalin, ngayku kangkal, ngalin dungayda wuburrbu, balkawanka Godunji. Ngalin kaday baja.” Isaacangka baya jarra-kulban. Abrahamangka naybu and ngunjil wundin. Bula dungan-dungan, Isaacangka nganjananda babajin, “Nganjan, minya wanjabu dajinka Godundu?” Abrahamangka yalaman, “Kari, Godungku minya dajil ngalinda.”
557  GEN 22:9  Bula bubungu kadan, Abrahamangka kulji wubul muru-bungan, baya yijarrin kuljinga, yamba kariku wayjun. Nyulu Isaac karrabu kajan, nyungun yijarrin bayanga, naybu manin, kangkalda kuninka. Kari, nyulu angel Godundumun yirrkan Abrahamanda, “Abraham, kangkal kari kuni! Godungku yunun nyajin-nyajil, nyulu binalda yundu nyungun kuku-nyajil-nyajinya.” Abrahamangka walu-wukurrin, minya nyajin jaybajinya duduymbu. Nyulu kangkal walngan, minya yijarrin kuljinga. Nyulu minya kunin, wayjun, dajinda Godundu. Abrahamangka yalaman, “God ngalinka ngulkurr bajaku, ngalinga minya dajinya.”
563  GEN 22:15  Godungku Abrahamanda yalaman, “Yundu wawurr-wawurrduku Isaac dajin ngaykundu. Yundu nyungun kari kurinya ngaykundumun, ngayu yunun wawurr-wawurr-bungal manubajabuku. Yunu jawun-karra wubulmal, wubulmal yala dawar jiringa. Yunu jawun-karra wubulmanya, bama kanbal yiringkurrku wawurr-wawurrmal. Ngayuku balkalarrku.” Jana, Abraham, Isaac, workingman-bulal, jana bubunguku Beershebaku dungan baja.
604  GEN 24:12  Nyulu dingkarangka Godundu babajin, “God, yundu ngulkurrmaka Abrahamanka, ngaykundu maral milbi. Jana maral-maral townmun wellba kaday, ngayu nyubunyimba babaji ngayku bana dajinka. Kaki nyulu yalarrku bana dajil camel-camelanda, ngayu binalmal yundu yinya jalbu dajinka Isaacanda, manyarrmanka.”
607  GEN 24:15  Nyulu dingkar Godunji balkan-balkawanku, maral burri Rebecca kadan, bana maninka. Nyulu ngulkurrijin bajaku, dingkaranji kariku wunan. Dingkarangka nyungundu babajin, “Bana ngayku wundi, ngayu nukanka.” Rebeccangka bana jinbaldaku wundin nyungundu, yalaman, “Ngayu yalarrku bana manil yunuwunbu camel-camelumu.” Maralangka bana manil-manin, dingkarangka nyungun biku-nyajil-nyajin, binalmanka nguba Godungku yinya maral nyungundu milbin, nguba kari. Nyulu dingkarangka Rebeccamu ring dajin, junjuy jambul goldmun dakilka dajin, babajin, “Yunu nganjan wanya? Nyungu bayan jirray? Ngayu bundanka yurranji.” Rebeccangka yalaman, “Ngayku nganjan Bethuel. Ngayku babi Milchah, kami Nahor. Nganjin mayiji, bayan jirray. Yundu nganjinanji bunday.”
620  GEN 24:28  Rebecca ngamundu warrin, balkanka. Maralamu yaba, Laban, nyulu kadan wellba, dingkar maku-nyajinka. Nyulu Labanangka yalaman, “Kaday, bunday nganjinanji. Ngayu bayan yanday-bungan, yalarrku room jirray camel-camelanka.” Dingkar Labananji dungan.
624  GEN 24:32  Labanangka mayi dajin camel-camelamu, bana wundin dingkaranda, janjinka, mayi wundin nyungu. Dingkarangka yalaman, “Mayi kariku daya, ngaykundurr milka-janay. Ngayu kukuji kadan Abrahamandamun. Wawu yinyamun ngayu mayida nukal. Ngayu Abrahamandamunbu workingmanamu maja. Godungku Abraham ngulkurrduku kujin, wawurr-wawurr-bungan. Nyungu yamba-yamba jirray bajaku. Bula Sara, Abraham mukulman, bulanga kangkal balkajin, burri Isaac. Kaki Abraham wulay, Isaacangka yamba-yamba wubulku manil. Abrahamangka ngaykundu yalaman, ‘Yundu dungay ngaykuwunbu jawun-karranda, Isaacamu manyarr maninka. Godungku yunundu maral milbil. Kaki yinya maral wawu kari kadanka, yalada, bawa.’ Ngayu wellba kadan, Godundu babajin, ‘Maral ngaykundu milbi, Isaacamu manyarr.’ Junkaynjaku Godungku ngaykunduda Rebecca milbin. Yurra Rebecca yunganka kangkalba Abrahamandamunbu? Balkada, ngayu binalmanka.”
654  GEN 24:62  Jana dungan, dungan, dungan, yubaku kadan Abrahamandamunbu bayanba. Yilay-yilay Isaac jilba dungan-dungan, nyulu camel-camel nyajin kankadanya kala-kalbaymunkuku. Rebeccangka Isaac nyajin, jalaman camelundumun, dingkaranda babajin, “Yinya dingkar wanya?” Dingkarangka yalaman, “Nyulu Isaac, yunu dunyu.” Rebecca walu nandajinda kambibu. Dingkarangka Isaacanda balkan nyulu wanjarrman. Isaacangka Rebecca wundin nyunguwunbu bayanba. Nyulu nyungu manyarrmanda.
678  GEN 25:19  Rebecca kangkal kariku. Yinyaynka Isaac Majanda Godundu babajin manyarr kulngkulmanka. Godungku Isaac kuku-nyajin, Rebecca kulngkulmankuda. Juma dingkar-bulal jambul balkajin muruku. Yaba jarra ngala-ngala, mungka jirray bangkarrba. Ngamungku and nganjanangka burri dalkin Esau. Yabaju balkajin yabamu jina karrban-karrbanya. Ngamungku and nganjanangka nyungun burri dalkin Jacob.
686  GEN 25:27  Bula yaba-yabaju jirrayman, Esau mala-minya, yarbarrka jilba dungan. Jacob walu-yindu, nyulu bayandarrku workmanijinya, wawu kari jilba dunganka. Nganjan Isaac Esaunku wawu-jirrayman, nyulu wawu nukanka minya Esaungku wundinya. Yamba ngamu Rebecca Jacobankaku wawu-jirray.
688  GEN 25:29  One day Jacobangka milkul wayjul-wayjun, Esau dakuynji kadan jilbamun. Nyulu Jacobanda yalaman, “Ngayu dakuy bajaku, yinya mayi ngayku daya.” Jacobangka yalaman, “Yundu yaba. Yinyaynka yundu majamal. Nganjan wulay, nyulu junjuy-junjuy jirray yununduku bawal. Kaki yundu ngaykundu wubulku dajil, ngayu yunu mayi dajil.” Esaungku yalaman, “Ngayu dakuynji wulay. Ngayu wulay, ngayu kari yamba-yamba manil.” Jacobangka yalaman, “Nganya manubajabuku promiseim-bunga wubulku junjuy-junjuy dajinka.” Esaungku manubajabuku promiseim-ban, wubulku dajinka. Yinyamun Jacobangka mayi dajin, bread, milkul. Esaungku nukan, dunganda. Esaulu, nyulu yaba, nyuluku maninyaku. Jana yalaku, yabangka nganjanandamun jirray maninya, nganjan wulan. Yamba nyulu wubulku dajin yabajundu.
729  GEN 27:1  Isaac wulman bajaku, miyil-burraman. Nyulu kangkal jakalbamunku kunjan, nyungundu yalaman, “Ya, ngayu wulman bajaku, wanja-wanja baja wulay. Bow and arrow mana, jilba dungay, ngayku minya damanka. Yinya minya wayju, ngulkurr bajaku, yalaku wayju ngayuku nukanka. Ngayu nukal, yinyamun yunun blessing-bunganka, ngayu wulanjiku.”
733  GEN 27:5  Kari. Rebeccangka Isaac nyajin Esaunji balkan-balkawanya. Esau jilba dungan, Rebeccangka Jacobanda yalaman, “Ngaykundu milka-janay. Goat karrkay-bulal jambul mana, wandul. Ngayu wayjunku yalaku yunuku nganjanku wawu. Yundu nyungundu daya, nyulu yunun blessing-bungal, nyulu wulanjiku.” Jacobangka ngamundu yalaman, “Kari. Esau mungka jirray bangkarrba. Nganjanangka nganya nguba marabu karrbal. Mungka yamba-kari ngaykundu dakilba, nyulu binalmalda ngayu nyungun jurril-bal-bal. Yinyamun nyulu nganya kari blessing-bungal, nyulu Godundu babaji nganya buyun-damanka.” Ngamungku yalaman, “Kari. Kaki nyulu Godundu babaji yunun buyun-damanka, balu nyulu babajika. Godungku nganyaku buyun-damal, yunun kari. Yundu nganya kuku-nyaka.”
754  GEN 27:26  Nganjanangka Jacobanda yalaman, “Yubamaka, nganya kissim-bunga.” Jacob nganjananda yuba kadan, nganjanangka kambi nyuman, Jacob blessing-bunganda. Nyulu yalaman, “Yunu kambi jila yala bubu Godungku ngulkurrduku balkan. Ngayu wawu nyajinka Godungku kaba yunganya mayika, bubu ngulkurrku yunu dajinka. Ngayu wawu nyajinka Godungku mayi jirray-bunganka, yunuwunbu bubungu. Ngayu wawu yunun nyajinka majamanka bamanka bubumun yindu-yindumun, bama wubulku yunundu milka-jananka. Ngayu wawu yunun nyajinka majamanka yunuwunku jawun-karranka, jana yunundu milka-jananka. Kaki bamangka yunun buyun-damal, Godungku yalarrku jananin buyun-damal. Kaki bama yunundu ngulkurrku bunday, God yalarrku jananda ngulkurrmal.” Isaacangka Jacob yalaku blessing-bungan. Jacobangka nganjan bawanda.
758  GEN 27:30  Jacobangka nganjan bawan, yinyamun Esau jilbamun kadan, minyaji. Nyulu Esaungku minya wayjun, nganjananda wundin, yalaman, “Ya, nganjan, dakada, minya nukanka ngayu yunu wundin, yundu nganya blessing-bunganka.” Isaacangka babajin, “Yundu wanya?” Esaungku yalaman, “Ngayu Esau, yunu kangkal jakalbamun.” Isaac yararrinda, babajin, “Yala wanyangka ngayku minya dajin jakalbaku? Ngayu yinya minya nukan before yundu kadanjiku. Ngayu nyungun blessing-bungankuda, yinya blessing kari kunbay baja, nyungukuda.” Esau yaykarrku badinda, yalaman, “Nganya yalarrku blessing-bunga.” Yamba Isaacangka yalaman, “Yunuwundu yabajungku nganya jurril-bungan, ngayu nyungun blessing-bungankuda.” Esaungku babajin baja, “Nganya blessing-bunga, nganjan. Kaki blessing yalbay yamba-kari, blessing buban dayarrku.” Nyulu banbadin. Isaacangka yalaman, “Yundu bunday bubungu marralba, mayi buban bajaku. Yundu bamanji kuniway mayika, yamba-yambaka. Bama Jacobandamun majamal yunuwunku bama-bamanka wubulinkaku, yamba juma jana free-balamalda.”
769  GEN 27:41  Nganjanangka Jacob blessing-bunganya, Esau Jacobanka wawu-karimanijin, nyungun yarkinkaku kuninka. Rebecca yinyaynka binalman, nyulu Jacobanda balkan dunganka kulimun. Nyulu Jacobanda yalaman, “Yunuwundu yabangka yunun yarkinkaku kuninka, payim back-bunganka, yundu nyungundumun blessing ngakinya. Nyaka. Dungayda ngaykuwunbu yabanda, burri Laban, nyulu bubungu Haran bundanday. Nyungunji bunday, balu yaba kulika milka-wulay.”
774  GEN 27:46  Rebeccangka Isaacanda yalaman, “Ngayu wawu kari Esaundumunku manyarr-bulalanka, bula yaluymun bubumun. Ngayu wawu kari nyajinka Jacob jalbu yala yinya-bulal marryim-banka.”
775  GEN 28:1  Isaacangka Jacob kunjan, nyungundu yalaman, “Jalbu yaluymun kari wunay. Kalnganda, ngajindaku dungay baja, jalbu-jalbu kambanmu-karra yinyamun bubumun wunay. Ngayu wawu nyajinka Godungku kangkal-kangkal wubul yunu dajinka. Ngadiku Godungku yunu kami bubuku promiseim-ban, ngayu wawu nyajinka nyulu yinya bubu yunu dajinka.” Isaacangka Jacob yunganda, kalnganda Labananda.
784  GEN 28:10  Jacobangka ngamu, nganjan bawanda. Nyulu bubungu maku Haran dungan-dungan, wungar daran, nyulu warngku wunan, dukul yijarrin kuljinga. Nyulu ladder bijarrin, ladder jirimun bubungurrku. Angel-angel ladderburr bada-bada kankadan, wangkar-wangkar dakal-dakan. Nyulu Maja God bijarrin, nyungunjiku janjananya. Godungku yalaman, “Ngayu Maja God Abrahamamu, Isaacamu, bula ngaykundu milka-janan. Ngayu bubu yanyu dajil yunundu, and bamamu yunundumun kaday. Jana wubulmal, jananga bubu yalbay-bungal. Ngayu bama wubulku yiringkurrku blessing-bungal yununku, and bamanka yunundumun kaday. Milkanga kuji, ngayu yununji dungay, yunun ngulkurrduku kujil, wundil baja yalaymbaku. Ngayku kuku ngayu manubajabuku yunundu balkal.”
797  GEN 29:1  Jacobangka bubu Bethel bawan, kadan bubungu Haran. Nyulu wellba kadan, sheep wubul bajaku yubaku wellba wunanan. Kulji yalbay bajaku wuyar wellba wunanan, well nandanka. Sheep wubulku wellba kadanya, jana dingkarangka shepherdangka yinya kulji walnganya wellmun, sheepanda wubulbuku bana dajinya, well nandanya baja kuljibu. Jacobangka jananda dingkaranda shepherdanda babajin, “Yurra wanjamun?” Jana yalaman, “Bubumun Haranmun.” Nyulu babajin, “Yurra Labananka binal?” Jana yalaman, “Yuwu, nyungunku binalkuda.” Nyulu babajin, “Nyulu ngulkurrku bundanday?” Jana yalaman, “Yuwu, nyulu ngulkurrku bundanday. Nyaka, yinya jalbu kankaday, yinya nyungu kangkal burri Rachel, nyulu kankaday nyunguwunji sheepanji.” Jana balkan-balkawan, Rachel kadan sheepanji. Jacob wellba dungan, kulji wellmun walngan, bana sheepamu dajin. Yinyamun nyulu Rachelanda yalaman, “Ngayu yunuwunbu nganjanamu juway.” Nyulu Rachel nganjananda warrin, balkanda. Labanangka nyajin, nyulu juwayanda warrin, nyungun kissim-ban, wundinda bayanba. Jacobangka nyungundu balkan nyunguwunku jawun-karranka. Labanangka yalaman, “Yundu ngayku juway bajakuda.”
816  GEN 29:20  Jacob Labananda 7 yearsanka workmanijin, Rachel maninka, manyarr-banka. Yinyamun Jacobangka Labananda yalaman, “7 yearsmanda, Rachel ngayku daya.” Labanangka mayi jirray-bungan weddingka, wubulku kunjan mayika. Wujurrman, Jacobangka Rachel kujil-kujin, yamba Labanangka babarr Leah wundin Jacobanda, manyarr-bunganka, Rachel kari. Warngku yindu wungar wandin, Jacob binalmanda, nyulu jalbu Leah manin, Rachel kari. Nyulu Labananda dungan, yalaman, “Yundu wanyurrinku nganya jurril-bungan? Rachelankaku ngayu workmanijin, Leahnka kari.” Labanangka yalaman, “Nganjin yalaku, babarrngarr dajil, yinyamun jinkurrda. Yundu warngku 7-bala bunday Leahnji. Ngayu Rachelda dajil, yundu 7 yearsanka workmanijika baja Rachelanka.” Jacobangka yalaman, “Yala.” 7 daysman, Labanangka Rachel Jacobanda dajin, manyarr-banka. Jacob Rachelanka wawu jirray, Leahnka jarra yala. Nyulu Labananda workmanijin baja 7 yearsanka.
828  GEN 29:32  (29.32-30.36) Jacobamu kangkal-kangkal dingkar-dingkar burri Reuben, Simeon, Levi, Judah, Dan, Naphtali, Gad, Asher, Isaachar, Zebulon, Joseph. Wawu Josephandamun Jacobangka Labananda yalaman, “Nganjinin yungada, ngayu bayanbaku dunganka, nganjanandaku, bubunguku.” Labanangka yalaman, “Ngayu binal Godungku ngayku sheep, goats jirray-bungan, yundu ngaykundu workmanijinya. Ngayu wanjarrku yunun payim-bal, yundu ngaykundu workmanijinka baja?” Jacobangka yalaman, “Ngayu moneyka wawu kari. Ngayku wubulku sheep daya kaykay-kaykayku, ngumbu, wubulku goat kaykay-kaykayku, jinjurr-jinjurr. Kaki yundu ngaykundu yinyarrin dajil, ngayu yunundu workmal baja.” Labanangka yalaman, “Yala.” Yamba Labanangka same day goat jinjurr-jinjurr, sheep ngumbu manin, ngami-ngami-bungan yindu-yindumun kanbalmun, dajin nyunguwunbu dingkar-dingkaranda kangkal-kangkalanda, kujinka. Nyulu jananin kala-kalbay yungan. Jacobangka kanbal goat, sheep kujin Labanamu.
877  GEN 31:3  Yinyamun Godungku Jacobanda yalaman, “Yunuwunbuku bubunguku dungay baja, jawun-karrandaku. Ngayu yalarrku yununji dungay.” Jacobangka kuku yungan manyarr-bulalanda, Rachelanda, Leahnda, nyungundu kadanka paddockmunbu. Nyulu bulanda yalaman, “Yubalanga nganjan ngaykunku wawu-kariman. Yamba God ngaykunji bundanday. Yubal binal ngayu yubalandamunbu nganjananda ngulkurrku workmanijin, yamba nyulu nganya jurril-bungan, ngaykundu buyunman. Yamba Godungku nyungun kari letim-ban nganya buyun-damanka. Godungku ngaykundu balkan ngaykuwunbuku bubunguku dunganka baja.” Rachel bula Leahngka Jacobanda yalaman, “God kuku-nyaka.” Jacob readymanda, nganjanandaku dunganka baja bubunguku Canaanandaku. Nyulu junjuy-junjuy wubulku wundin, manyarr-bulal, kangkal-kangkal, nyungu goat, sheep, camel, donkey, bulki wubulku. Jana dungarinda.
896  GEN 31:22  Warngku kulurman Labanangka kuku nyajin jana Jacob warrinya. Nyulu jananin juru-wukurrinda. Warngku 7-balaman nyulu Jacob juru-manin, nyungundu yalaman, “Yundu wanjarrmalmal? Wanyurrinku nganya jurril-bungan, wanyurrinku ngayku kangkal-bulal ngakin, wanyurrinku kirayku ngakijin? Kiru-kari bajaku! Ngayu junkurrji, yunun kuninyaku. Kari. Wujurrbuku yunuwundu Godungku nganya milka-bakan, yunun kari kuninka.” Jacob kuli-kadanda. Nyulu yalaman, “Ngayu wurrmay-baka kari, ngayu 20 yearsanka yunundu ngulkurrku workmanijin, junjuy-junjuy yunundumun kari ngakin. Yala-yalaku ngayu yunundu workmanmanijin, yunu sheep, goat wubulman, ngayu yunu minya kari nukan. Yunu sheep or goat walu-kunbanya, ngayu yunu ngaykundumun dajinya. Yundu ngaykundu buyunmanya, yamba Godungku nganya ngulkurrduku kujinya. Nyulu wujurrbuku yunun murru-kangan.” Labanangka Jacobanda yalaman, “Ngali promise balkanka. Ngali kulji muru-bungal, ngalingan milka-bakanka ngali promise balkan.” Bula kulji wubul muru-bungan, promise balkanda. Labanangka yalaman, “Ngali ngami-ngamiku bundanday, Godungku ngaliyan nyajin-nyajil. Ngayu ngundu-ngundu kuljinga bunday, yundu naka-naka kuljinga bunday. Ngayu kari walkuku dungay yarra kuljiburr, yunun kuninka. Yundu kari walkuku yarra kuljiburr kaday, nganya kuninka.” Yalakuda bula promise balkanda. Warngku yindu Labanangka kangkal-bulal, jija-karra baru karrban, bayanbaku dungan baja.
930  GEN 32:2  Jacob dungan-dungan, angel-angelangka nyungunda maku-nyajin. Nyulu Jacobangka yalaman, “God yaluyda bundanday.”
932  GEN 32:4  Jacobangka bama yungan kukuji yabanda Esaundu, bubungu Edom. Jana Esaundu balkan, “Yunu yabaju Jacob Labananji bundandan, yamba nyulu kankadayda. Yundu majamal nyungunku, nyulu yunundu milka-jananka.” Jana kukuji Jacobandaku kadan baja, yalaman, “Nganjin yunuwunbu yabanda dungan; nyulu kankadayda, yunundu maku-warrinka. Nyulu dingkar-dingkaranji 400-balanji kankaday.” Jacob yinyilman, worry-balaman. Nyulu junjuy-junjuy, bama-bama ngami-ngami-bungan, kanbal yarra yungan, kanbal yarra naka yungan. Nyulu nyulurrku balkawan, “Kaki Esaungku kanbal kunil, kanbal nguba warriri.” Yinyamun nyulu Godunji balkawan, “God, yundu kamimu Abrahamamu God, nganjanamu Isaacamu God. Ngaykundu milka-janay. Maja God, yundu ngaykundu balkan bubunguku dunganka baja, jawun-karrandaku. Yundu balkan yundu nganya ngulkurrduku kujil. Ngayu buyun bajaku, yamba yundu ngaykunku ngulkurr bajaku. Nganya kujinka ngaykuwundumun yabandamun. Ngayu yinyilmal, nyulu nganjinin yarkinkaku kuninji, jalbu-jalbu, kaykay-kaykay, wubulku kuninji. Yundu nganya promiseim-ban ngulkurrduku kujinka, bama ngaykundumun wubulmanka.” Jacobangka yalaku Godundu balkan.
951  GEN 32:23  Wawu yinyamun Jacobangka bama wubulku yungan jakalba, jana nyungu yamba-yamba wundin ngubar-ngubar wawubajanga Jabbok. Nyulu nyulurrku bawajin. Nyubun dingkar nyungundu kadan, nyungunji wrestleman, mudu-wayjulmalmanda. Mudu-wayjun, bula kariku kunban, junkurrku dungan-dungan. Dingkarangka Jacob malbin kunin, bajibay wabamun wandin. Nyulu dingkarangka Jacobanda yalaman, “Nganya yungada, wungar juma wandilda.” Jacobangka yalaman, “Kariku, nganya blessing-bungarr, ngayu yunun yungalda.” Dingkarangka babajin, “Yunu burri wanya?” Jacobangka yalaman, “Jacob.” Dingkarangka yalaman, “Yunu burri Jacob karida. Yundu wrestleman Godunji, and bamanji, yundu beatim-ban. Yinyaynka ngayu yunun burri dalkil, Israel.” Yinyamun nyulu Jacob blessing-bungan. Jacobangka yalaman, “Ngayu God nyajinda, yamba ngayu juranku, kari wulan.” Wungar dakan, Jacob dungan baja, yalkan-yalkajinda, bajibay wandinya wabamun.
962  GEN 33:1  Jacobangka Esau nyajin kankadanya dingkar-dingkaranji, nyulu Jacob jakalba dungan, manyarr-karra, kangkal-kangkal kudamundu. Jacob, Esau bula yuba kadan, Esau warrin Jacobanda, nyulu kuli kunbaynda Jacobanji. Bula banbadinda. Jacobangka Esaundu wubulku milbin, nyungu manyarr-karra, kangkal-kangkal. Esaungku wawu kari present maninka Jacobandamun, yamba Jacobangka yarbarrka yalaman, “Manada, manada.” Esaungku maninda, dungan baja nyunguwunbuku bayanbaku.
1028  GEN 35:16  Wawu yinyamun jana bubu Bethel bawan. Jana dungan-dunganda, ngawa karrkay burri Benjamin balkajin. Nyulu balkajin, ngamu Rachel wulanda. Jana nyungun nandan juljalba yubaku baralba.
1085  GEN 37:1  Jacob kangkalanka Josephanka wawu jirray bajaku, nyulu balkajinya Jacobandamun wulmanandamunku. Joseph nyungu kurrbar. Jacobangka Josephamu kambi ngulkurrijin balkan, kambi kalbali, dakil kalbali, yala maja-majangka didal. Jana yaba-karrangka nyungun ngura-nyajin, kuliku bundandan.
1089  GEN 37:5  Josephangka bijarrin, nyulu yaba-karranda bijarr balkan. Nyulu yalaman, “Ngana wheat paddockmunbu workmanmanijin, mayi wheat muru-bungal-bunganya, kajal-kajanya. Mayi ngayu kajanya, yinya mayi janarinya, mayi yurra kajanya dukul badamarin ngaykuwunbu mayinga, yala bama dukul badamal kinganda.” Yaba-karrangka murru-kangan, yalaman, “Yundu nganjinanka kari bajaku majamal.” Jana nyungunku wawu kari bajaku bijarrka. Juma Josephangka bijarrin baja, balkan nganjananda, yaba-karranda. Nyulu yalaman, “Jana, wungar, kija, dawar 11-bala, jana dukul badamarin ngaykundu.” Nganjanangka nyungun murru-kangan, yalaman, “Nganjin, ngayu, yunu ngamu, yunu yaba-karra, nganjin yunundu kari dukul badamal, yundu kari majamal nganjinanka.” Josephamu yaba-karra kuli-kadarin, wawu-kariman bajaku nyungunku. Yamba nganjanangka bijarr milkabu wukurrin.
1109  GEN 37:25  Jana mayinga nukan-nukajin, kanbal dingkar-dingkar janandarrku kankadan, dungan-dunganya bubungu Egyptmunbu. Judahngka yalaman, “Ngana Joseph kari kuni, nyulu ngananga yabaju. Nyungun dingkar-dingkaranda sellim-banka moneyka.” Jana Joseph wellmun jarra-kulban, sellim-ban moneyka. Jana dingkar-dingkarangka nyungun naka wundin bubungu Egypt.
1120  GEN 37:36  (37:36; 39:1-6) Jana dingkar-dingkarangka Joseph bubungu Egyptmunbu wundin, sellim-ban Potipharanda. Potiphar, nyulu maja bubuku Egyptanka. God Josephanji bundanya, Joseph ngulkurr bajaku workmanijin. Potipharangka Joseph nyajin ngulkurrku workmanijinya, nyulu Joseph maja-bungan nyunguwunku bayanka, yamba-yambaka. Godungku yinyaynka Potipharamu junjuy-junjuy, and yamba-yamba jirray-ban.
1156  GEN 39:6  Joseph ngulkurrijin bajaku. Potipharamu manyarr kuruku bundan Josephanka. Nyulu Josephanda yalaman, “Ngaykunji wunay.” Josephangka yalaman, “Kari. Ngayu wawu kari yununji wunanka. Potipharangka nganya maja-bungan yamba-yambaka wubulkuku, yamba yundu nyunguku manyarr. Kaki ngayu yunun wunay, God kuli-kaday ngaykunku.” Warngku yindu-yindu Potipharandamundu manyarrangka Joseph kunjanya, yamba Josephangka kari wunan nyungun. Wawu yinyamun Joseph bayanba walan workmanijinka. Potipharamu manyarr, nyulu nyulurrku bayanba, kanbal ngalkalba. Nyulu Potipharandamundu manyarrangka Josephamu kambi karrban, yalaman, “Ngaykunji wunayda.” Josephangka kambi bawan, ngalkalbada warrin. Nyulu manyarr kuli-kadan Josephanka, kanbal kunjan. Nyulu jurrilda balkan jananda, “Yinya dingkar, nyulu balu ngaykunji wunanyaku; kari, ngayu jinbalku yirrkajin, nyulu warrinda. Nyaka, kambi nyungu yanyunya.” Potiphar bayanbaku kadan, nyulu manyarr nyungu kuku jurril nyajin, nyulu yalarrku kuli-kadan. Nyulu Joseph mumban jailmunbu. Kari, Godungku Joseph nyajil-nyajin, buliman nyungunku ngulkurr bajaku. Nyulu bulimanangka Joseph maja-bungan kanbalanka jailba.
1174  GEN 40:1  Nyubun bama king bubuku Egyptmunku. Nyulu kuli-kadan dingkar-bulalanka jambulinka nyungundu workmalman. Nyulu nyubunyinja wine wundinya kinganda, yindu baker kingamu. Nyulu kingangka bulanin mumban jailba yinyay Joseph bundandan. Bula ngadingka jailba bundan. Bula juma jambulinjaku jailba bijarrin. Warngku yindu Joseph bulanda kadan, bula jirrbu-jirrbuku bundandan. Nyulu bulanda babajin, “Yubal wanyurrinku milka-bujarmalmal?” Bula yalaman, “Ngalin bijarrin, yamba bama yamba-kari, ngalinyanda bijarr milkanga-bunganka.” Josephangka yalaman, “Godku binal bajaku bijarrka. Ngaykundu balka.”
1193  GEN 40:20  Warngku kulurman kingamu birthday. Nyulu mayi jirray wayjun partyka, nyunguwunbu workingmananga. Kingangka dingkar kunjan, wine nyungu wundinka baja nyunguwunbu bayanba, yala Josephangkaku balkan. Nyuluji baker, kingangka nyungun yarkinkaku dukul nyandan, yarkin walngkan-daman yala Josephangkaku balkan. Wawu yinyamun yinyayangka wine wundinya kinganda, nyulu Josephanka milka-wulanda, kinganda kari balkan nyungunku.
1197  GEN 41:1  Wawu yinyamun years jambulman, kingangka bijarr jambul bijarrin. Nyungu bijarr yalaku: nyulu king wawubajanga Nile janjanan, bulki 7-bala wandul bajaku wawubajamun wandin. Jana bulkingka jikan nukal-nukan, bulki 7-bala jirburr-jirburr wawubajamun wandinda, jananin bulki wandul-wandul nukanda. Nyulu king warngkumun wandinda, yinyamun warngku wunan baja, bijarrin baja. Bijarr yalaku: jurrbu nyubun dakan, corn, dakil 7-bala mayiji jaba-jabaji. Mayi 7-bala yindu balkajinda, buyun bajaku. Yinyamundu buyundu mayingka ngulkurr mayi buyun-daman. Warngku yindu nyulu king milka-bujarman, jana nyungundu bijarr kari milkanga-bungan.
1205  GEN 41:9  Dingkarangka wine wundinya kingamu, nyulu kinganda yalaman, “Ya, ngayu Josephanka milka-wulan, ngayu binal nyungunku. Ngadiku yundu kuli-kadan ngalinyanka bakeranka, ngalinyan mumban jailba. Ngalin jailba bijarr-bijarrji wunan. Joseph nyulu ngalinyanda bijarr milkanga-bungan. Nyulu balkan yundu nganya kunjal, yundu baker yarkinkaku yakal. Nyulu junkaynjaku balkan, manubajabuku.”
1210  GEN 41:14  Kingangka Joseph kunjan. Joseph walarr yakajin, kambi ngulkurr didan, kinganda kadan. Kingangka Josephanda yalaman, “Ngayu bijarrin, yamba bamangka murruji bijarr milkanga-bunganka. Ngayu yununku kuku nyajin, yundu bijarr milkanga-bungal.” Josephangka yalaman, “Ngaykuwundu Godungku yunu bijarr milkanga-bungal, kuku ngulkurr dajil.” Kingangka Josephanda yalaman, “Ngayu bijarrin, ngayu wawubajanga Nile janjanan, bulki 7-bala wandul bajaku, ngulkurr bajaku wawubajamun wandin. Jana bulkingka wandulungku jikan nukal-nukan, bulki 7-bala jirburr-jirburr wawubajamun wandin. Jana jirburr-jirburrungku bulki wandul-wandul nukanda. Ngayu warngkumun wandinda, yinyamun warngku wunan baja, bijarrin baja. Jurrbu nyubun dakan, corn, dakil 7-bala mayiji jaba-jabaji. Mayi 7-bala yindu balkajinda, buyun bajaku. Yinyamundu buyundu mayingka ngulkurr mayi buyun-daman. Ngayu bamanda bijarr balkan, yamba jana murruji milkanga-bungan.”
1221  GEN 41:25  Josephangka kinganda yalaman, “Jambul bijarr, yamba kuku nyubunku. Godungku yunun milka-bakan, nyulu wanjarrmanka. Bulki 7-bala wandul-wandul and 7-bala mayi jaba-jaba yala-karrajiku, 7 yearanka. Bulki 7-bala jirburr-jirburr, 7-bala mayi buyun yalarrku 7 yearsanka. Yaluy bubungu Egypt mayi jirraymal 7 yearsmunku. Wawu yinyamun mayi yamba-karimalda 7 yearsmunku. Yundu dingkar binal bajaku mana, junjuy-junjuynku binal yindu-yinduynku. Mayi jirraymal, nyulu dingkarangkala dingkar-dingkar kanbal yungal, mayi mujanka. Jana yinya mayi yalbaymba binba yijarrinka, townbuku yindu-yinduymbu kujinka bamanka wubulkuku. 7 yearsmal mayi kari dakil baja, bamangka yinya mayi binmun buban-bubanku nukal-nukal, mayi townmun manil.”
1242  GEN 41:46  Joseph 30 years oldmanda yala-yala nyulu kingandada workmalman. Yala-yalaku mayi jirray dakal-dakarin, Josephangka dingkar-dingkar yungan, jana mayi jirray mujal-mujan, townbu yindu-yinduymbu wubulku yijarrin. Wawu yinyamun mayi yamba-karimanda. Bama kinganda babajin mayika. Kingangka yalaman, “Josephanda dungay, nyungun kuku-nyaka.” Josephangka mayi manin jana mujan, bamanda dajin moneyka. Bubungu wubulbuku mayi yamba-kariman, jana bama bubumun wubulmunku kadan, mayi maninka Josephandamun moneyjiku.
1254  GEN 42:1  Bubungu Canaan mayi yamba-kariman. Jacobangka kuku nyajin mayi jirray bajaku bubungu Egypt. Nyulu kangkal-kangkalanda yalaman, “Yurra bubungu Egyptmunbu dungay, mayi moneybu mana ngananga.” Josephamu yaba-karra 10-bala dungarinda. Jacobangka kangkal Benjamin kari yungan yaba-karranji, nyulu kudamundumun. Nyulu Jacobangka yalaman, “Ngayu murru-kaday nyungunku, nyulu yurrajinji.”
1261  GEN 42:8  Nyungundu Josephanda bijarrda milkanga kadan nyunguwunku yaba-karranka. Nyulu yalaman, “Yurra kadan bama nyajinka, bubu walu-wukurrinka. Yurra juma kaday baja bamanji kulijinji, kuniwanka nganjinanji.” Jana yalaman, “Kari. Nganjin kadan mayi maninka. Nganjin yaba-yabaju, nganjananka nyubunyinkaku bubungu Canaan. Yabaju kudamundumun nganjananjiku bundanday, yabaju nyubun wulaynda.” Josephangka yalaman, “Ngayu binalmanka, kaki yurranga kuku manubajaku. Kaki yurranga yabaju kadayda, yurra bayanbaku dungay baja bubunguku. Nyubunku yurrandamun dungay, yurranga yabaju wundi baja. Yurra kanbal jailba bunday. Kaki yurranga kuku manubajaku kari, ngayu yurranka binalmalda, yurra kadan, nganjinanji kuniwanka.” Nyulu jananin wubulku mumban warngku kulur jailba.
1271  GEN 42:18  Warngku kulurman Josephangka jananda yaba-karranda yalaman, “Yurra nganya kuku-nyaka. Nyubun nyulurrku bunday jailba, yurrajin kanbal dungay, mayi wundi jawun-karranda. Kaki yurra yabaju wundil ngaykundu, ngayu binalmal yurranga kuku manubajaku. Kaki yurranga kuku manubajaku, ngayu yurranin kari kunil.” Jana yaba-karra kukuku Egyptmunku binal kari. Joseph jurrilman, nyulu janawunku kukuku binal. Yinyaynka nyulu jananda balkan kukubu Egyptmundu. Yindu dingkar yinyaymba janjanan, nyulu kukuku jambulku binal. Nyulu yaba-karranda janawundu kukubu balkan wanyu Josephangka balkan, Josephanda kukubu Egyptmundu balkan wanyu yaba-karrangka balkan. Yaba-karra balkawan jana-karrajiku kukubu janangunduku. Jana yalaman, “Ngana yabajunku buyunman, Josephanka. Ngana nyungun nyajin milka-bujarmanya, banbadinya, because ngana nyungun sellim-banka, yamba ngana bayjan, nyungun kari kuku-nyajin. Yinyaynka Godungku kuli dajil-dajin ngananda.” Reubenangka yalaman, “Ngayu yurranda balkan kari buyunmanyaku yabajunku. Yamba yurra kari milka-janan.” Nyulu Joseph binal janawunku kukuku. Yinyaynka nyulu dumu jurrkijin janandamun, nyulu badinda. Wawu yinyamun nyulu Simeon karrban, karrabu kajan. Josephangka kiraynjaku yalaman dingkar-dingkaranda workingmananda, “Canaan-warranga kurmun jakal-bunga mayibu. Jananga money mumba baja kurmunbuku, mayi daya jananga, baraldarr nukanka.” Jana dingkar-dingkarangka yalaman, “Yalada.”
1306  GEN 43:15  Jana dungarinda. Jana Josephanda kadarin, nyulu Benjamin nyajin. Nyulu yalaman dingkaranda nyungu bayan kujil-kujinya, “Yundu jananin dingkar-dingkar bayanba walay-mana. Mayi, minya yalbayku wayju. Jana ngaykunji mayi nukal.” Dingkarangka mayi yalbayku wayjun. Jana yaba-karra Josephandamunbu bayanba kadarin, jana yinyilmarin, yalaman dingkaranda Josephanda workmanmanijinya, “Nganjin binal kari, wanjungku baja money yijarrin nganjinandamunbu kurmunbu jakalbaku? Nganjin yinya money wundin baja, nganjin yalarrku money kanbal wundin mayika.” Dingkarangka yalaman, “Kari yinyilmarika. Ngayu yurranga money jakalbaku manin. Kunka Godungku kanbal money yijarrin yurrawunbu kurmunbu.” Yinyamun dingkarangka Simeon walngan jailmun, jana wubulku Josephandamunbu bayanba walan.
1316  GEN 43:25  Joseph bayanbaku kadanda, nyungu yaba-karra dukul badaman nyungundu, present dajin nyungundu. Josephangka babajin, “Yurranga nganjan yalada?” Jana yalaman, “Nyulu yalada, ngulkurrku bundanday.” Jana Josephanda dukul badaman baja. Nyulu Josephangka Benjamin nyajin, jananda babajin, “Yanyuji yurranga yabaju?” Nyulu wawurr-wawurrmanijin, Benjaminanda yalaman, “Ngayu wawu nyajinka Godungku yunun wawurr-wawurr-bunganka.” Nyulu balu badinka; kari, nyulu wawu kari badinka jananda miyilba. Nyulu jinbalku yinduymbu kananga walan, badin, badin, kunbayn. Nyulu walu julurrijin, kadan baja. Jana mayi nukanjiku, nyulu Josephangka yabangarr jakalba bunday-manin, yabaju kanbal karangkalba, yalaku. Jana kungkurr-kadarin, jana-karrajiku nyajiwan, yalaman, “Nyulu wanjarrku binal, nganjinin yalaku bunday-maninka, jakalbamun bada warrundumunku?” Josephangka mayi jananda wamban, nyulu mayi yalbayku wamban Benjaminamu. Jana nukajinda.
1326  GEN 44:1  Josephangka juma yalaman dingkaranda nyungundu workmanijinya, “Jananga dingkar-dingkaramu kurmun wubulku jakal-bunga mayibu, ngami-ngamiku money mumba janawunbu kurmunbu. Ngayku cup ngulkurr mumba kurmunbu Benjaminandamunbu.” Dingkarangka mayibu kurmun jakal-bungan, money, cup mumban. Warngku yindu Josephamu yaba-karra dungarinda, bayanbaku dungarinka baja. Josephangka workingmananda yalaman, “Yundu jananin juru-mana, jananda balka jana ngayku cup ngulkurr ngakin.” Dingkarangka jananin juru-manin, babajin, “Wanyangka majamu cup ngulkurr ngakin?” Jana yalaman, “Kari. Nganjin cup kari ngakin. Kaki yundu wanyandamunbu kurmunbu warrmba-bungal, yundu nyungun yarkinkaku kuni. Nganjin kanbal yunuwunbu majamu slavemal.”
1335  GEN 44:10  Dingkarangka yalaman, “Kari. Yinyayangkaku cup ngakin, nyuluku slavemal. Yurra kanbal dungarika.” Nyulu cup nubin, yindu-yinduymbu kurmunbu nyajin, nyulu kurmunbu Benjaminandamunbu cup warrmba-bungan. Josephamu yaba-karra kungkurr-kadarin, yinyilmarin. Jana Josephanda nyunbarin baja, yinyiljiku, dukul badamarin nyungundu. Josephangka yalaman, “Ngayu yurranka binal bajaku. Yurra wanyurrinku cup ngakin?” Judahngka yalaman, “Nganjin binal kari, yundu nganjinanda wanjarrmal? Nganjin buyunman, yundu nganjinin slave-bungal.” Josephangka yalaman, “Kari. Yinyangkaku ngayku cup ngakin, nyuluku slavemal. Yurra kanbal yurrandamunbuku nganjanandaku dungarika baja.”
1343  GEN 44:18  Judahngka Josephanda balkan, “Maja, balu ngayu yununji balkawaka. Yundu maja bajaku, yala king. Ngaykunku kari kuli-kaday. Nganjin jakalbaku kadan, yundu nganjinanda babajin, ‘Yurranga nganjan wunay? Yabaju yindu wunay?’ Nganjin balkan, ‘Nganjinanga nganjan wulman bajaku, yabaju bayanbaku, nyulu balkajin nganjanandamunku wulmanandamun. Nganjinanga yabaju yindu wulan, bulanga ngamu nyubunku. Nganjinanga nganjan nyungunku wawu jirray bajaku.’ Yundu nganjinanda balkan yabaju wundinka, yundu nyajinka. Nganjin balkan yabajungku nganjan kari bawal, nganjan wulanji. Yundu yalaman, ‘Kaki yurra yabaju kari wundil, yurra nganya kari nyajil baja, mayi kari manil ngaykundumun.’ Nganjin nganjanandaku dungarin baja, yunu kuku balkan nyungundu. Juma nyulu yalaman baja, ‘Yurra dungarika baja, mayi maninka.’ Nganjin nyungundu balkan baja, ‘Nganjin kari dungari yabaju-kariku. Kaki yabaju nganjinanji kari, majangka nganjinin kari nyajil. Nganjin must yabaju wundi.’ Nganjanangka yalaman, ‘Ngaykuwunbu manyarramu Rachelamu kangkal-bulal jambul. Nyubun minyabu kulijingka nyungun yarkin-ban, ngayu nyungun kari nyajin baja. Kaki yurra Benjamin ngaykundumun wundil, nyulu nguba kari kaday baja. Ngayu wulayda, milka-bujarku.’” Judahngka yalaman baja Josephanda, “Kaki ngayu nganjanandaku dungay baja yabaju-kariku, nyulu wulaykuda, milka-bujarku. Ngayu nyungun promiseim-ban, yabaju wundinka baja. Kaki ngayu nyungun kari wundil baja, ngayu malaji. Yinyaynka yundu nganyaku slave-bunga, ngayu yabaju karrnga-dajinka. Nyungun nganjanandaku yunga. Ngayu kari nganjanandaku dungay baja yabaju-kari. Ngayu wawu kari nganjan nyajinka milka-bujarku wulanka.” Judahngka yalaku Josephanda balkan.
1360  GEN 45:1  Nyulu Josephangka yinya kuku nyajin, nyulu balu badinyaku. Josephangka nyungu workingman ngalkalba yungan. Nyulu yaykarrku badinda. Egypt-warrangka nyungun nyajin banbadinya, jana kinganda balkan. Nyulu Josephangka yaba-karranda yalaman, “Ngayu yurranga yabaju Joseph. Ngayku nganjan juranku?” Yaba-karra yinyilmarinyarrku, kungkurr-kadarinyarrku, kuku-karimarin. Nyulu yalaman, “Yurra nganya ngadiku dajin bamanda, jana nganya yalaymba bubungu Egypt wundin. Yurra kari nyajijika. Godungkuku nganya jakalba yungan, yurranin juran-bunganka mayibu. Nyulu nganya maja-bungan, ngayu bama bubuku Egyptmunku ngulkurrduku kujil-kujil. 2 yearsmunku nganjin mayi kari nyajin dakanya yaluy bubungu; 5 yearsmunku mayi kari nyajil baja. Godungkuku nganya jakalba yungan yurranka, yurra mayijiku bundandanka. Nyulu wawu kari nyajinka yurranin wularinya. Nyulu wawu yurranga kangkal-kangkal juranku bundandanka. Yurra kari nganya yungan, Godungkuku. Nyulu Godungku nganya maja-bungan bubuku Egyptmunku. Nganjanandaku jinbalku dungay baja, nyungundu balka nyulu jawun-karra, junjuy-junjuy wubulku wundi bubungu Egyptmunbu. Mayi yamba-kariburr ngayu yurranin ngulkurrduku kujinka. Ngayu wawu kari nyajinka yurranin mayi-karimun wularinya. Ngayu Josephkuda. Ngayu manubajabuku yurranda balkan-balkal.” Nyulu Benjamin baru karrban, milbal muruku, yinyamun yaba-karrada. Yinyamun jana balkawan.
1375  GEN 45:16  Kingangka kuku nyajin Josephandamunku yaba-karranka, nyulu wawurr-wawurrmanijin. Nyulu Josephanda yalaman, “Yaba-karranda balka wagon wubul wundinka janawunbu bubungu, nganjan and jawun-karra maninka, yaluy wundinka, bundanka.” Josephangka jananga mayi, kambi dajin baralka. Nyulu Benjaminamu money jirrayku dajin, kambi wubulku. Nyulu mayi and minya yungan nganjananga.
1384  GEN 45:25  Yaba-karra dungan baja bubunguku Canaanku, nganjananda Jacobanda balkan Josephanka. Jacob kungkurr-kadan, kuku-kariman. Juma nyulu yalaman, “Ngayu yurranin kari kuku-nyajil. Yurra jurril-bal-bal.” Yamba nyulu wagon wubul nyajin Josephangka yungan. Yinyaynka nyulu yalaman, “Yurra junkaynjaku balkan, jurril kari. Joseph jurankubi. Ngayu dungay, nyungun nyajinka, ngayu wulanjiku.”
1388  GEN 46:1  Jacobangka nyungu yamba-yamba wubulku manin, dungan townbu Beersheba. Nyulu minya wayjun, dajin Godundu, nyungun buyay-maninka. Godungku nyungundu yalaman, “Ngayu God. Yunuwundu nganjanangka nganya kuku-nyajin, nyulu milkanga ngaykunjiku bundandanya. Kari yinyilmaka bubungu Egyptmunbu dunganka. Ngayu yinyaymba bama yunundumun wubul-bungal. Ngayu yununji dungay, bama yunundumun wundil baja. Yundu yinyaymba Josephandaku wulay.”
1392  GEN 46:5  Jana, Jacob, nyungu kangkal-kangkal and jananga kangkal-kangkal, jana naka bubungu Egyptmunbu dunganda. Jana Egyptmunbu kadan, yala Jacobamu jawun-karra 70-bala.
1441  GEN 47:20  Josephangka jananda bamanda bubungu Egyptmunbu yalaman, “Kari milka-wulay yurra kinganda daya baja, diburrmun yurra mayi manil. Mayi balkajida, yurra buban daya kinganda, kanbal kuji mayika, diburrku.” Bama wawurr-wawurrmanijin, yalaman, “Nganjin juranku bundayda, kari wulay. Nganjin wawurr-wawurrku workmaniji kinganda.”
1453  GEN 48:1  Bamangka juma Josephanda yalaman, “Yunu nganjan bambayman.” Yinyaynka Joseph, nyungu kangkal-bulal dingkar-bulal jambul, Manasseh and Ephraim, jana dungarin, Jacob nyajinka. Jacobangka Josephanda yalaman, “God nguwimal milbijin ngaykundu, townbu Bethel, bubungu Canaan. Nyulu ngaykundu balkan bama wubulmanka ngaykundumun, nyulu Godungku jananga bubu Canaan dajinka. Yunu kangkal-bulal, bula balkajin bubungu Egyptmunbu, ngayu kadanjiku, yamba bula yalarrku ngayku. Bulanin wundi ngaykundu, ngayu bulanin blessing-bunganka.”
1502  GEN 49:28  Jacobamu kangkal-kangkal 12-bala. Bama janandamun kadan, burri Israel-warra, burri yindu Jew-warra. Israel-warramu jawun-karra wubulman yaba-karrandamun, Jacobandamun kangkal-kangkalandamun.
1508  GEN 50:1  Josephangka nganjan karrban, banbadinda. Nyulu workingmananda balkan junjuy-junjuynju julngkanka, nyungu nganjan bangkarr buyunmanji, kabumanji. Kija kulur jana banbadarin. Josephangka dingkar-dingkar kukuji yungan kinganda, balkanka, “Ngayu nganjan promiseim-ban ngayu nyungun nandanka bubungu Canaanbaku. Nganya yungada. Ngayu nyungun nandal, kaday baja.” Kingangka kuku yungan, “Yala, dungayda.” Jana, Joseph, nyungu yaba-karra, maja-maja wubul bubuku Egyptmunku, jana bubungu Canaan dungarinda. Jana bubungu Canaan kadarin, warngku wubul yaykarrku badirin. Jacobandamundu kangkal-kangkalangka nyungun nandanda kuljinga, karangkalba nganjananda, kaminda.
1521  GEN 50:14  Jana, Joseph, nyungu yaba-karra, bama wubulku nyungunji, jana bubunguku Egyptmunbuku kadarin baja. Yaba-karra Josephanka yinyilman. Jana murru-kadarin nyungunku, nyulu nguba kuli-kaday, jana ngadiku nyungu kuli dajinya. Jana yalaman nyungundu, “Ngadiku nganjin buyunman yununku. Nganjin milka-bujar yinyaynka buyun-buyunku. Yundu milka-wulayda buyunku nganjin balkanya. Nganjin yunun kuku-nyajilarrku.” Joseph badinda, kuku ngulkurrku balkawan jananda. Nyulu yalaman, “Kari yinyilmaka. Yurra ngaykunku ngadiku buyunman; kari, Godungku nyulu bama wubulku juran-bunganka ngaykundumundurr. Godungku nyuluku yurranin mambarrin nganya jananda bamanda dajinka, bama wubul juran-bunganka, mayibu. Ngayu yurranin ngulkurrduku kujinka.”
1529  GEN 50:22  Jana, Joseph, nyungu jawun-karra, jana bubungu Egypt bundandan. Nyulu Joseph wulmanman, ngadingka bundan, 110 yearsanka. Nyulu nyunguwunbu jijanga kangkal-kangkal nyajin. Nyulu jawun-karranda yalaman, “Ngayu kunbayda yurranka. Godungku yurranin wundil baja bubunguku Canaanku. Nyulu yinya bubu dajin Abrahamamu, Isaacamu, Jacobamu. Yurra nganya promiseim-bunga, yurra nganya wundinka baja yurranjiku, nganya nanda bubungu Canaanku.” Joseph wulanda, jana junjuynju nyungun bangkarr julngkan, kabumanji. Yinyamun jana nyungun yarkin mumban yulalba.
1534  EXO 1:1  Jacobamu jawun-karra 70-bala, jana bubungu Egypt dungarin. Joseph, nyulu bubungu Egypt jakalba dungan. Juma Joseph, nyungu yaba-yabuju-karra wubulku wularin, yamba bama janandamun Israel-warra, jana wubulmarin bubungu Egypt.
1541  EXO 1:8  Yinyamun nyubun bama walu-yindu kingman bubuku Egyptmunku. Nyulu binal kari Josephanka. Nyulu nyunguwunbu bamanda Egypt-warranda yalaman, “Jana Israel-warra wubulmarinda, junkurrjida. Jana ngananji kuniwanji. Ngana wawu kari jananin nyajinka wubulmanka baja.” Yinyaynka Egypt-warrangka jananin slave-bungan, wawu-buyun-bunganka. Israel-warrangka town wubul balkan Egypt-warranga. Egypt-warrangka jananin Israel-warra buyun-daman, yamba jana Israel-warra wubulmalmankuda. Yinyaynka Egypt-warrangka jananin workim-ban baja, workim-ban baja, towndurr, paddockmundurr, jananka kari jiba-badin.
1556  EXO 2:1  Nyubun bama, nyulu Levi-warrandamun, nyulu jalbu nyubun wunan, yalarrku Levi-warrandamun. Bulanga kangkal dingkar balkajin. Bula karrkay ngakin kija kulur, wawu kari wawubajanga yilbanka. Nyulu karrkay jarra yalbayman, ngamungku balji wukurrin, junjuynju yala burriwajabu julngkan, bana kari walanji. Nyulu ngawa kananga yijarrin baljinga, balji jikanba yijarrin yikinba wawubajanga. Karrkayamu babarr yubaku janan, jikanmun nyajil-nyajin.
1566  EXO 2:11  Nyulu Moses jaba-jabaman, nyulu kingandamun bayanmun dungan, nyungu jawun-karra nyajinka. Nyulu nyajin jana Egypt-warrangka nyungu jawun-karra slave-bunganya. Nyulu nyajin nyubunyinja dingkarangka Egyptmun nyubun dingkar Israelmun yarkinkaku kuninya. Yinyaynka Mosesangka yarra kuwa nyajin, yarra naka nyajin, yinyamun nyulu yinya dingkar Egyptmun yarkinkaku kunin. Nyulu nyungun yarkin jukaranga nandan.
1571  EXO 2:16  Bubungu Midian Moses wellba bundandan, maral-maral 7-bala kadan, bana maninka janawunbu minyanga sheepanga, goatanga. Jana priestamu kangkal-kangkal, jananga nganjan priest burri Jethro. Jana yuba kadan wellba, kanbalangka shepherdangka jananin maral-maral kangan. Mosesangka yinya nyajin, nyulu kuli-kadan jananka shepherdanka, maral-maralanda hand dajin, minyanga bana dajinka. Juma jana maral-maral bayanbaku kadan, janawundu nganjanangka babajin, “Yurra wanyurrinku jinbalku bayanbaku kadan baja?” Jana yalaman, “Nyubun dingkar Egyptmun, nyulu wellba bundandan. Nyulu jananin shepherd kuli-baka kangan, nganawunbu minyanga bana dajin.” Nganjan babajin, “Nyulu wanjabuda? Yurra nyungun kari yinyaymba bawanyaku. Dungay, nyungun mana, nyulu ngananji mayi nukal.” Nyulu Moses jananji bundan, juma nganjanangka Mosesanda nyungu kangkal maral burri Zipporah dajin, wunanka.