Wildebeest analysis examples for:   ign-ignNT      February 25, 2023 at 00:24    Script wb_pprint_html.py   by Ulf Hermjakob

23214  MAT 1:1  Nuvaraha numeta­caheya mayehe ema Jesucristo. Éma, vijaneanahi israelítahi, taicha eta mámarié­que­nérahi ema viáchucaini Abraham. Éneri­chuvare, ema Jesús rey-yarehi taicha eta mámarié­que­nérahi ema víyarahaini rey David. Eta juca eta nalista ena máchucae­que­neanaini ema Jesús.
23215  MAT 1:2  Ema víyarahaini Abraham, macachichapa ema Isaac. Ema Isaac macachichapa ema Jacob. Ema Jacob macachichapa ema Judá énapa ena apamuriana mapara­pe­naveana.
23216  MAT 1:3  Ema Judá macachichapa ema Fares émapa ema Zara. (Esu naena ticaijaru Tamar.) Ema Fares macachichapa ema Esrom. Ema Esrom macachichapa ema Aram.
23217  MAT 1:4  Ema Aram macachichapa ema Aminadab. Ema Aminadab macachichapa ema Naasón. Ema Naasón macachichapa ema Salmón.
23218  MAT 1:5  Ema Salmón macachichapa ema Booz. (Esu maena ticaijaru Rahab.) Ema Booz macachichapa ema Obed. (Esu maena ticaijaru Rut.) Ema Obed macachichapa ema Isaí.
23219  MAT 1:6  Ema Isaí macachichapa ema rey David. Ema rey David macachichapa ema Salomón. (Esu máenaini ticaijaru Betseba, esu mayenainihi ema Urías.)
23220  MAT 1:7  Ema Salomón macachichapa ema Roboam. Ema Roboam macachichapa ema Abías. Ema Abías macachichapa ema Asa.
23221  MAT 1:8  Ema Asa macachichapa ema Josafat. Ema Josafat macachichapa ema Joram. Ema Joram macachichapa ema Uzías.
23222  MAT 1:9  Ema Uzías macachichapa ema Jotam. Ema Jotam macachichapa ema Acaz. Ema Acaz macachichapa ema Ezequías.
23223  MAT 1:10  Ema Ezequías macachichapa ema Manasés. Ema Manasés macachichapa ema Amón. Ema Amón macachichapa ema Josías.
23224  MAT 1:11  Ema Josías macachichapa ema Jeconías énapa ena mapara­pe­naveana, ena nacara­ta­ruanahi námaque­neanahi ena apavasana ticava­sanahi te Babilonia.
23225  MAT 1:12  Te táequenepa eta juca, ema Jeconías macachichapa ema Salatiel. Ema Salatiel macachichapa ema Zorobabel.
23226  MAT 1:13  Ema Zorobabel macachichapa ema Abiud. Ema Abiud macachichapa ema Eliaquim. Ema Eliaquim macachichapa ema Azor.
23227  MAT 1:14  Ema Azor macachichapa ema Sadoc. Ema Sadoc macachichapa ema Aquim. Ema Aquim macachichapa ema Eliud.
23228  MAT 1:15  Ema Eliud macachichapa ema Eleazar. Ema Eleazar macachichapa ema Matán. Ema Matán macachichapa ema Jacob.
23229  MAT 1:16  Ema Jacob macachichapa ema José, ema suímahi esu María, máenahi ema Jesús, ema ticaijare Cristo, ema vicucha­pa­quenehi.
23230  MAT 1:17  Tacahe, catorce­muriana ena mámarié­qé­que­nea­nainihi ema Abraham. Ema rey David, émapa náichecuinehi eta natupa. Tacahe, ema rey David, catorce­mu­ria­navare ena mámarie­que­nea­nainihi. Ena nacara­ta­ruanahi námaque­neanahi ena apava­sanana te Babilonia, énapa náichecuinehi eta natupa. Ema Jeconías, catorce­muriana ena mámarié­que­nea­nainihi. Ema Jesucristo, émapa náichecuinehi eta natupa.
23231  MAT 1:18  Ani tacahehi eta máuchusirahi ema Jesucristo. Esu maena María, tráturipahi eta suítauchi­ra­yarehi ema José. Vuíchahasera nacacha­ne­ca­cahini. Ticaja­ri­pa­hisera ésu, mávajue­chirahi ema Espíritu Santo.
23232  MAT 1:19  Ema José, tétavi­cavahi eta máuriva. Eta tacahe, vahi tisemaimahi. Váhivare mavara­hahini máimica­tsi­ria­cahini esu María. Mavara­ha­hisera macaepaha eta matratune suyehe ésu. Váhisera mávara­hahini náechahini ena achaneana eta tacaye­ma­quenehi.
23233  MAT 1:20  Ema Viya máimara­racahi eta mapane­reruhi. Eta tacahe, tiúcupaicapa ema ángele mameta­panahi te mavapure ema José. Ánipa máicha: —Tata José, tímite­canuhi numeta­panavi eta juca: Vahi picueñamava eta pítauchi­rayare esu María. Tájina píchavaimahi. Taicha ticaja­ripahi ésu, mávajue­chirahi ema Espíritu Santo.
23234  MAT 1:21  Tacahe, te máuchucapa ema suchichayare, enacayare eta máijareyare JESÚS. Éma ticatiu­chayare ena achaneana tayehe eta naviure­va­na­ya­rehini taicha eta napeca­turana —máichapa ema ángele.
23235  MAT 1:22  (Títaucha­vapahi tamutu eta juca máechaji­ri­ru­vanahi ema Viya mayehe ema víyarahaini profeta Isaías.
23236  MAT 1:23  Ani tacahehi: “Sutiari­hiyare esu amaperu esena témuna­hi­ri­cavaya ticajari. Ema suchichayare, yátupi­que­neyare eta émaira Viya, tiúcupau­cha­ha­viyare ticatiu­cha­ha­vi­pa­nayare” tacahepa.)
23237  MAT 1:24  Tacahe, te téjamiu­chavapa ema José eta macava­pu­reirahi, ichape­rinehi eta masuapirahi eta máechaji­ri­ru­vanahi ema ángele mavaneruhi ema Viya, eta máitauchi­ra­yarehi esu María.
23238  MAT 1:25  Váhisera náneca­cahini te jena cájeanahi eta sucaja­rirahi. Tacahe, suínacapa ema suárachichahi. Nanacapa eta máijarehi JESÚS.
23239  MAT 2:1  Eta máuchusinehi ema Jesús te avasare ticaijare Belén tayehe eta departamento Judea. Te jena año, ema Aluresi ema tayehehi rey eta Judea. Tásiha, títeca­panapa te Jerusalén ena reye mágoana tiásihanahi te tayere­hiquene avasare tinapaica te táuchusine eta sache.
23240  MAT 2:2  Nacaya­se­se­re­ru­paipahi, ánipa nacahe: —Víti, tímite­cahavi eta vitanu­sirahi ema amuya máuchurehi rey-yarehi eyehe eti israelítana. Taicha vímahahi eta arairu jarairiqui, vémetearuhi máicutiarahi ema Viya eta máuchusinehi ema amuya rey-yare. Titupihapa eta te juca eyehe. Puiti vivarahahi véjira­pa­nayare éma. ¿Távihapuca mávihahi ema amuya? —nacahepa.
23241  MAT 2:3  Te masamai­ri­ricapa ema Aluresi, ichape­rinehi eta mapane­ré­que­ne­háirahi. Vaipa máurisa­mu­rehíni. Ena achaneana te tajuhe eta avasare, éneri­chuvare napane­ré­que­nehahi éna apanavare eta juca téchacarehi.
23242  MAT 2:4  Tacahe, ema Aluresi máimichu­ha­vacapa namutu ena tuparai­ru­cana énapa ena títurue­que­nehana eta Sagrada Escritura. Mayase­re­ca­vacapa: —¿Távihapuca máuchusi­ha­yarehi ema vicucha­pa­quenehi ticaija­reyare Cristo? —macahepa.
23243  MAT 2:5  Éna najicapapa: —Te Belén te tachacaya eta juca viávasa Jerusalén. Taicha tacahehi eta májurehi ema víyarahaini profetaini Isaías. Máechajicahi éma eta avasare tímícu­ti­ji­ri­cavahi eta achané­nahini. Ánipa macahe:
23244  MAT 2:6  “Piti avasare Belén, tachichavihi eta Judea, picuna­cha­ca­re­pá­nayare píti. Taicha eta máuchusi­ha­yarehi piyehe ema ichape­que­ne­yarehi eta maháque­nu­cá­vayare. Éma, téchapa­ji­ri­mu­ri­hayare namutu ena vijaneanana israelítana”.
23245  MAT 2:7  Tacahe, te masamapa ema Aluresi, máichuha­vacapa ena mágoana. Mañaji­cha­muripa, taicha mavaraha máechaya tájamu­hupuca te tépana­vainapa náimahapa eta jarairiqui.
23246  MAT 2:8  Te máechapa, mavane­ca­vacapa éna te Belén. Máichapa: —Eyana etanuca ema amuya te Belén. Te étupia­capuca, echava emeta­ca­nuyare, apaesa nuyana núti apanavare néjira­pa­nayare —máichavacapa.
23247  MAT 2:9  Tacahe, ena mágoana, eta nasamirahi, tiyana­na­varepa. Tásiha, náimaha­varepa eta jarairiqui náehirupahi. Tiyanapa te namirahu. Étapa te Belén eta tatupi­haiyahi, te táinahu eta mávihahi ema amuya.
23248  MAT 2:10  Tétavicava eta náurisa­mu­revahi ena mágoana eta náimairahi eta tatupi­hai­raripa.
23249  MAT 2:11  Títeca­pá­na­vanepa eta te peti mávihahi ema amuya. Náimahapa éma, ésupa esu maena María. Tásiha, tépuyu­canapa natsiucapa ema amuya. Navecuhapa eta námava­hua­napahi. Náijara­ca­sichapa eta oro, eta incienso étapa eta táijiyequene perfume.
23250  MAT 2:12  Te táequenepa eta náejirairahi ema amuya, tichava­na­yarepa te návasa. Apana­pasera eta achene eta nayani­hapahi, taicha ticame­ta­ca­sianapa te navapure vaipa nacueta­vajica te mávihahi ema Aluresi.
23251  MAT 2:13  Tacahe, te táequenepa eta nayanirahi ena mágoana, tiúcupaicapa ema émana ángele mavaneruhi ema Viya, mameta­pa­na­yarehi ema José te mavapure. Ánipa máicha: —Péchepuca, José. Piyana piáma ema amuya ésupa esu María tayehe eta Egipto. Pinasiyare ánaqui. Tiámainucava te numeta­ca­vivare eta pichavi­rainapa, taicha ema Aluresi títecayare matanu­cayare ema amuya, mavarairahi macapa­cayare —máichapa ema ángele.
23252  MAT 2:14  Tacahesera ema José téchepucapa. Tétupi­rí­ca­va­na­vanepa te jena yati. Tiyananapa námapa ema amuya tayehe eta Egipto.
23253  MAT 2:15  Nanasipa ánaqui. Tiámainucava te tépenapa ema Aluresi, ticava­na­hia­na­varepa mayehe ema ángele eta nachavi­rayare. Tamutu eta juca títauchavahi eta juca mametarapi ema Viya eta te Sagrada Escritura, ani macahehi: “Te Egipto nímiju­naiyahi ema nuchicha. Te táequenepa, níchuha­yarepa éma”.
23254  MAT 2:16  Tacahe, ema Aluresi te masamai­ri­ricapa eta nánucui­raripa ena mágoana, tisema­rinehi eta navayua­sirahi. Máimiva­ne­recapa nacapa­pa­ji­capana namutu ena amuyana ajairana tiávihanahi te Belén énapa ena tiávihanahi te tachaca­ya­rahana, ena ticaye­hea­naripa apina año énapa ena náuchusi­rávana. Máepanae­que­nehapa eta táuchusihahi eta jarairiqui náimaha­quenehi ena mágoana.
23255  MAT 2:17  Tacahe, te Belén eta táitauchi­ravahi eta májucha­quenehi ema víyarahaini profetaini Jeremías. Ani tacahehi:
23256  MAT 2:18  “Tétavi­cavahi eta najapa­nui­ravahi ena esenana. Ichape eta náiyairahi taicha ena suntaruana nacapa­pa­ji­sirahi ena nachicha­naveana. Nájina narata­hahini nacama­ti­na­cahini taicha eta najapa­nui­ravahi ichape” tacahepa.
23257  MAT 2:19  Tacahe, te jácani año te táequenepa eta máepenirahi ema Aluresi, tiápecha­va­varepa ema ángele máechajicahi ema José te mavapure ánaqui te Egipto. Ánipa maicha:
23258  MAT 2:20  —Péchepuca, José. Piveha ema amuya ésupa esu maena. Piyana pichava te piávasa Israel taicha vaipa táeñama­vacare. Tépenaipahi ema tipane­reu­chainihi ticapa­ca­ya­rehini ema amuya —máichapa ema ángele.
23259  MAT 2:21  Jéhesare, ema José téchepucapa. Tétupi­ri­cavapa, ésupa esu maena ema amuya. Tiyananapa tichavanahi tayehe eta návasa.
23260  MAT 2:22  Tacahe, eta napaisi­rapahi eta nachavirapa tayehe eta návasa, masamai­ri­ricapa ema José eta mavira­vaipahi aquenuca ema Arquelao, machicha ema Aluresini. Tipicapa ema José machavahini tayehe eta Belén. Tásiha, ema ángele mápecha­varepa máechajicahi te mavapure eta matupi­rui­ra­yarepa te Nazaret te tinapaica Galilea.
23261  MAT 2:23  Te títeca­panapa, ánaqui étapa náejasihahi. Tacahehi eta táitauchi­ravahi eta táechaji­ri­ru­vanahi eta Sagrada Escritura nájureanahi ena profetanaini eta macaija­re­ra­yarehi Nazareno ema Jesús.
23262  MAT 3:1  Tacahe, te jácani treinta áñohi, matiari­hi­hivare ema achane ticaijare Juan. Éma, máichuha­quenehi ema Viya eta macame­ta­rai­rui­rayare, máetupi­ri­ca­va­cayare ena achaneana. Tacahe, masuapahi eta matupa­rahahi. Tiyanapa vámahi­cu­ruhapa. Váipa avasa­re­cu­ru­hai­nahini. Ticame­ta­rai­rupaipa nayehe ena macuti­que­neanahi vámahi­cu­ruhana, ticava­sanahi te tachausi eta Jordán te tinapaicahi eta Judea.
23263  MAT 3:2  Ánipa macahehi eta máimitu­re­sirahi: —Ítsivacha eta epane­reruana. Éneuchava mayehe ema Viya, taicha máraja­painapa ema aquenu­cayare mavaneruhi ema Viya —máichavacapa.
23264  MAT 3:3  Ánaquia­pa­ripahi eta áñoana acane, ema Viya mametacapa ema víyarahaini profeta Isaías eta mapane­reruhi, eta mavane­si­rayare ema Machicha te juca apaquehe, ticatiu­ra­hi­yarehi eta tímite­ca­yarehi. Éneri­chuvare matiari­hi­yareva ema apana achane máichuha­que­ne­yarehi ema Viya. Macame­ta­rai­ru­yarehi, máetupi­ri­ca­va­cayare ena achaneana, náinaji­si­ra­yarehi eta napane­reruana tamauri­queneana, apaesa táuri eta najaca­pi­rayare ema Machicha ema Viya. Émaripa ema Juan, ema máechaji­si­ha­quenehi ema Viya, máetupi­ri­ca­va­cayare ena achaneana.
23265  MAT 3:4  Ema Juan, vanairucahi me Viya, profetahi éma. Eta mamuirihahi eta náitsameru tajiyaha eta náitátiquene ticaijare camello. Eta máitijuhe, vácapi jayumepi. Eta maniriji manicasare eta tsacara. Eta matítivera eta mápama.
23266  MAT 3:5  Tiyana­navare nacapayaca ena achaneana ticavasana te Jerusalén, navarairahi nasama­raraca eta máechaji­si­haquene; énapa ena ticavasana te Judea, énapa ena tiávihanahi tayehe eta cajacure Jordán.
23267  MAT 3:6  Tacahe, eta nametau­re­si­ravaipa, navarai­ra­hivare náinajica eta napeca­turana, ema Juan máicacha­si­ca­va­capaipa te cajacure Jordán.
23268  MAT 3:7  Énaripa ena fariséoana énapa ena saducéoana nayanau­cha­hivare ema Juan. Vahi náeneucha­vahini, navara­ha­hisera ticaica­chasiana. Tacahe, ema Juan máichavacapa: —¿Tájaha tacayema eta epauchi­ranuhi, eti tachicha­na­vea­na­tataji eta quichare? Esamai­ri­ri­ca­hipuca eta járaja­pai­ra­yarepa eta táiñehi­que­neyare ecuñaraqui. Evara­ha­hipuca iúchucu­hayare.
23269  MAT 3:8  Tiuri puiti, te evara­hapuca eta iúchucuha, yátupina tátupiruva eta epane­reruana. Ímerecava eta ínaji­siraya eta epeca­turana.
23270  MAT 3:9  Váhivare ecuca­ja­murava eta mámarié­que­ne­hái­rahehi ema viáchucaini Abraham. Taicha tayanapane mámari­hepuca éma, váhisera iúchucu­haimahi te vahi ecuitsivacha eta epane­reruana. Ema Viya, tájina máemaitu­caimahi éma. Te mávara­hapuca, vahi máejeca­ra­chaimahi máepiyaca achaneanaina eta juca mari, mavarai­rainahi yátupina ena mámarie­que­neanaina ema Abraham.
23271  MAT 3:10  Ecauneuchava, taicha tiánehipa eta táiteca­pau­chi­ra­ha­viyare eta ecuñaraqui nayehe ena achaneana máituca­ra­hanahi téneuchavana, váhivare náitsiva­chahini eta napane­reruana. Tímicu­ti­ji­rí­cavaipa te máechuca­yarepa ema achane eta yucuqui máhireana. Ticaechu­yarehi tamutu eta tapareana. Tíjuyarehi.
23272  MAT 3:11  Yátupi núti nícacha­si­cahehi te une, te éneuchava mayehe ema Viya. Ávane­pai­pa­hisera mácani ema yátupiquene Cristo. Te yátupina ecasiñava mayehe, tícacha­si­ca­he­yareva; tíjara­ca­he­yareva ema Espíritu Santo. Téhesera vahi ecuca­si­ña­vapuca mayehe, tícuña­ca­heyare tayehe eta táijurequene yucu. Éma, ichape­quenehi nuyehe núti. Váiparinehi nácuti­na­simahi eta máitupa­ji­jia­si­ravahi. Váipari­ne­hivare nácaemu­ña­vaimahi macamu­su­ra­nuhini núti páuresami.
23273  MAT 3:12  Puiti éma máraja­painapa tinere­ji­ri­cainapa nácani yátupi­queneana téhicana. Máunacainapa éna. Ticutinapa mácani achane te tiácata­ya­jirica eta arusu. Máunacainapa. Tásiha, máquijicapa eta tapiraquiji. Máijucha­yarepa te yucu. Eta nacaheyare ena máurira­hanahi, tíjuanáinapa te yucu, máitava­ca­ca­yarehi eta namuruira —máichavacapa ema Juan.
23274  MAT 3:13  Tacahe, títeca­pa­varepa ema Jesús te cajacure Jordán te mávihahi ema Juan. Éma, másihapahi te tinapaica eta Galilea. Mavarahahi ticaica­cha­siyare mayehe ema Juan.
23275  MAT 3:14  Émasera ema Juan, vahi mávara­hahini máicacha­si­cahini. Ánipa macahe: —Tata Jesús, nútira táuricahi nútivaina pícacha­sicanu. Nusapihapa núti picaiju­henuhi eta nícacha­si­caviya —máichapa.
23276  MAT 3:15  Émasera ema Jesús majicapapa: —Tájinachucha táichava. Ticamu­nu­carehi nítauchayare eta mavara­ha­quenehi ema Nucaiyaquene —máichapa. Tásiha, ema Juan tísapavapa.
23277  MAT 3:16  Te tamutupa eta macaica­cha­sirahi ema Jesús, tiúcupaicapa tayehe eta une. Tásiha, tíjahú­chavapa téjiaca eta anuma. Máimahapa ema Espíritu Santo tiúcupai­ca­paipahi, mavasi­ma­hipaipa eta paloma. Tavene­sicapa ema Jesús.
23278  MAT 3:17  Tacahe, tiárami­carepa eta mahu ema Viya tásiha­quenehi te anuma, ánipa macahe: —Ema maca ema yátupi­quenehi nuchicha némuna­ru­quenehi. Tétavi­cavahi eta núrisa­mu­revahi máicha —macahepa.
23279  MAT 4:1  Tacahe, ema Espíritu Santo enurujipa máimitu­caipahi ema Jesús eta mayaniraya te mávapahi apaquehe. Ánaqui macucha­pa­yarehi eta máitsama­ra­jiyare ema Váinaraji.
23280  MAT 4:2  Tájina manicahini ema Jesús te jena cuarenta­quenehi sache, cuarentavare yati eta mayerevahi. Ichapepa eta máecuavahi.
23281  MAT 4:3  Tásiha, ema Váinaraji témeña­havapa mayehe. Mavarahapa macaete­ma­yarehi. Ánipa máicha: —¿Pécuhapa píti? Tacahe, pivaneca eta juca mari táepiyacava pan, taicha píti machichavihi ema Viya, ¿masi? —máichapa.
23282  MAT 4:4  Ema Jesús majicapapa: —Váhipuca pecha eta táechaji­ri­ruvahi eta Sagrada Escritura, ani tacahehi: “Vahi tacari­chuimahi eta tinicacare ticaita­re­cayare ena achaneana. Tacacha­ne­yarehi eta máechaji­ri­ruvana ema Viya. Jéhevare, éta ticaita­re­ca­ra­hiyare” macahepa.
23283  MAT 4:5  Tásiha, ema Váinaraji mámavarepa tayehe eta tacapi­ca­huquene avasare Jerusalén. Máimiapanapa te táinahu eta Templo.
23284  MAT 4:6  Tásiha, máichapa: —Te yátupina machichavina ema Viya, písapa­vayare pémirica te apaquehe. Tájina píchavaimahi eta pémiri­si­rayare. Pécharichuhi eta táechaji­riruva eta Sagrada Escritura, ani tacahe: “Ema Viya mavanecapa ena mayeheana ángeleana téchapa­ji­ri­caviana. Tiámavia­nayare te navahuana, apaesa vahi picuca­yutetu eta máriana eta te pipaisi­rayare” tacahepa. Tásiha, németeaca tijanea­ca­via­nayare puiti, vahi náisapaimahi picajara te pémirica —máichapa ema Váinaraji.
23285  MAT 4:7  Tacahe, ema Jesús majica­pa­varepa: —Éneri­chuvare ani tacahe eta Sagrada Escritura: “Vahi picaitsa­ma­ra­jimahi ema Viya, taicha Piáquenuhi éma” —máichapa.
23286  MAT 4:8  Tacahe, ema Váinaraji mámavarepa te táinahu eta anuquehe mari cerro. Máimechapa tamutu eta ichape­queneana avasareana te juca apaquehe ticuti­rinehi tacacha­ca­ya­ji­ri­ca­cahini taicha eta máitupa­ji­jia­si­ra­va­hicacha ema Váinaraji. Máimecha­varepa eta ichape­queneana náimaha­queneana ena achaneana.
23287  MAT 4:9  Tacahe, máichapa: —Núti níjara­ca­viyare tamutu eta juca avasareana. Pítina náquenuvina ena távacuanahi eta avasareana. Pépuyu­ca­nu­masera te numirahu. Pitsiucanu apaesa níjara­ca­vi­sarepa tamutu —máichapa ema Vainaraji.
23288  MAT 4:10  Émasera ema Jesús majicapapa: —Pévuisi­ha­tataji piti Satanás te juca numirahu. Váhipuca pecha eta táechaji­ri­ruvahi eta Sagrada Escritura. Ani tacahehi: “Macarichu ema Viya vépuyu­mi­rau­chayare. Macari­chuvare vicaema­ta­nea­cayare” tacahepa. Váhiquene táurica nucaema­ta­nea­ca­vihini —máichapa ema Jesús.
23289  MAT 4:11  Tacahe, ema Váinaraji téraji­cavapa. Majuni­jicapa ema Jesús. Tásiha, tiúcupai­canapa ena ángeleana, náechapa­ji­ricapa ema Jesús.
23290  MAT 4:12  Tacahe, te jena sácheana, nacara­tacapa ema Juan. Námapa te jácani tayere­hiquene. Tacahe, ema Jesús, eta masamai­ri­ri­sirapa eta macaera­tairahi te cárcel ema macheji Juan, tiyanapa tichava te mávasa Nazaret te Galilea.
23291  MAT 4:13  Váipasera mánasihini te majuru­sinehi. Tiyanapa tayehe eta avasare Caperaum. Étapa máejasihahi. Eta juca avasare távihahi te tachausi eta cáquiure Galilea. Eta macame­ta­rai­ruirahi, tamutuhi mapaica eta tinapaica eta provincia Galilea —Éneuchava mayehe ema Viya. Ítsivacha eta epane­reruana, taicha tiánehi eta sácheyare tímere­cavaya eyehe ema ticatiu­cha­heyare. Aquenu­cayare mavaneruhi ema Viya, téchaheyare éma —máichavacapa. Eta juca títauchavahi eta májureanahi ema víyarahaini profeta Isaías, ani tacahehi: “Tiúrica­ca­rea­nainapa ena achaneana cávasanahi te tachausi eta cáquiure Galilea tayehe eta provincia Zabalón étapa eta Neftalí, namutu támairiaca ena ticavasana te apachara eta Jordán. Éna, tiyerehi eta nacata­ji­vai­ranahi, tacuti eta tavayureva eta tamapicuva. Puítisera máiteca­pau­cha­va­ca­ripahi ema timícau­cha­murihi. Ticatiu­cha­va­ca­yarehi tayehe eta nacata­ji­vairahi. Éma, tétume­cha­va­ca­hivare eta mamícau­chi­ra­vacahi” tacahepa.
23296  MAT 4:18  Tacahe, eta mapaisi­rapahi ema Jesús te tachausi eta cáquiure Galilea, máimaha­vacapa ena apinana ajairana, ema ticaijarehi Simón Pedro émapa ema maparape Andrés. Eta náemata­nerepi ena nani, ténica­ra­hianahi. Náquijie­recahi eta nayehe tarrafa.
23297  MAT 4:19  Tacahe, ema Jesús máichuha­vacapa: —Yare, éhicanu. Núti níjara­ca­heyare eta apana émata­ne­re­piyare. Éti ítuca­va­pa­racahi eta jímana; tacaheyare eta ítusi­ra­va­yareva ena achaneana, machane­ra­nayare ema Viya —máichavacapa.
23298  MAT 4:20  Enevanepa náinajicapa éna eta náenisirahi. Tiyananapa náehicapa ema Jesús.
23299  MAT 4:21  Ánaqui­pa­na­varepa máimaha­varepa ema Jesús ena apinana ticapa­ra­pe­cá­ca­navare: ema Jacobo émapa ema Juan. Téjacanahi te napacure. Matiari­hi­hivare ema naiya Zebedeo. Náititi­ji­ricahi eta nayehe tarrafa. Ema Jesús máichuha­varepa.
23300  MAT 4:22  Enurujipa náehicavare. Nanaqui­ca­varepa eta napacure, émapa ema naiya. Najuni­ji­ca­varepa.
23301  MAT 4:23  Eta mapaisirahi ema Jesús tayehe eta avasareana te Galilea, máimitu­ca­va­capahi ena achaneana te sávaru­muhuana tayehe eta náuruji­si­ra­revana. Mavanecapa eta náeneuchi­ravaina taicha tiánehipa eta sácheyare tímere­ca­vayare ema ticatiu­chayare, ema aquenu­cayare mavaneruhi ema Viya. Éneri­chuvare ema Jesús macana­ra­ca­pa­hivare tamutu eta apana­pa­ne­que­neanahi jumareana eta najuma­napahi ena achaneana.
23302  MAT 4:24  Tacahe, nasamai­ri­ricapa ena achaneana ticava­sanahi eta tasimu­tu­queneana avasareana te tinapaica eta Siria. Tásiha, námava­capaipa ena nacaju­ma­queneana, apana­pa­ne­ne­ji­quenehi eta najumana, nacati­ru­ha­vanahi. Énaripa ena návahá­ruanahi ena éreanana, ena tirapa­pasiana, énapa ena muraca­quihana. Namutu ena nani, macana­ra­ca­va­capahi ema Jesús.
23303  MAT 4:25  Tacahe, camuriana ena achaneana téhicanahi éma. Éna, tiásihana te Galilea, te Judea, te Jerusalén, te avasareana tinapaica eta Decápolis, étapa te apachara eta Jordán.
23304  MAT 5:1  Tacahe, eta máimaira­vacahi ema Jesús ena camuri­queneana achaneana, tiápanapa tayehe eta anuque­hepahi apaquehe taicha tiúripanahi eta nasama­ra­ra­si­ra­yarehi ena achaneana. Téjacaripa éma, énapa ena máimitureana nachaya­caipahi.
23305  MAT 5:2  Ani tacahehi eta máimitu­ra­pianahi:
23306  MAT 5:3  —Ena náimatihi eta tacamu­nu­que­neanahi eta náchanevana, tétavi­cavahi eta náurica­ca­revaya taicha máejerare eta najaca­pi­rayare eta máechaji­riruva ema Viya, machane­ra­na­yarehi.
23307  MAT 5:4  Ena nani tijapa­nu­ji­ri­ca­vanahi, tétavi­cavahi eta náurica­careva taicha émaripa ema Viya macuri­sa­mu­re­cha­va­cayare.
23308  MAT 5:5  Ena nani tisuapa­ji­ra­hianahi me Viya, mánsuanahi mayehe, tétavi­cavahi eta náurica­careva taicha máijara­rua­nayare eta arairu apaquehe náicuchihi me Viya.
23309  MAT 5:6  Ena nani, ichape eta najamu­ra­chirahi eta náitare­sirahi eta matapi­ra­vacare te mamirahu ema Viya, tétavi­cavahi eta náurica­ca­revaya taicha máijara­cayare éma eta navara­ha­quenehi.
23310  MAT 5:7  Ena nani tijapa­nu­ra­hianahi nayehe ena apamuriana achaneana, tétavicava eta náurica­ca­revaya; taicha ema Viya, éma apanava majapa­nu­va­cayare éna.
23311  MAT 5:8  Ena nani vahi náisapa­ji­rí­ca­vahíni tahapa­pi­cahini eta náehisirahi ema Viya, tétavi­cavahi eta náurica­ca­revaya; taicha éna, títeca­pa­nainapa te mamirahu ema Viya, náimara­ra­cainapa éma.
23312  MAT 5:9  Ena nani ticonse­ja­ra­hianahi nayeheana ena achaneana, nacaepa­hairahi eta semanereana, tétavicava eta náurica­ca­revaya éna; taicha máimereu­chainapa ema Viya eta machichai­ra­vacahi éma.
23313  MAT 5:10  Ena nani ticata­ji­vanahi eta nacatia­na­ca­sivahi nayehe ena achaneana te juca apaquehe táichavenehi eta táurivahi eta náitare­sirahi, tétavi­cavahi eta náurica­ca­revaya; taicha éna aquenu­ca­ra­hanaya majupa­ha­nayare ema Viya.
23314  MAT 5:11  Eti nuchane­ranahi, járaja­painapa eta sache eta nacatia­na­si­raheya ena achaneana táichavenehi eta éhisi­ranuhi. Tipana­ra­ra­cha­hea­nainapa, tépiyae­que­ne­ha­hea­nai­na­varepa. Váhisera ecuarami eta juca. Ene nacahehi eta nacata­ji­vairahi ena profetanaini, ena náinapu­reanahi machane­ranahi ema Viya. Eta tacahe, te nacatia­na­ca­hepuca, ¡ecuri­sa­mu­re­cha­vachucha, evapi­na­vachucha! ¡Tétavi­cavahi eta iúrica­careva taicha ejaca­payare eta ícuchiyare te anuma, taicha ichape eta macuna­chi­rahehi ema Viya!
23316  MAT 5:13  Eti ímiya­na­vayare eta ecamu­nu­ca­re­ravahi nayehe ena achaneana, tacutihi eta tacamu­nu­ca­revahi eta icheve. Vahi tacuepaha eta ecamu­nu­careva. Vahi ecucuti eta tajachira eta icheve, taicha tájina eta táicheve­vai­nahíni. Tásiha, nájinapa ticamu­nuimahi. Náepuruinapa namutu.
23317  MAT 5:14  Tacutiquene éti ecutihi eta tijarahi. Éti, namica­hu­yarehi namutu ena achaneana eta ímitu­si­ra­vacaya, apaesa náinajica eta náehisirahi eta tamauri­queneana. Ímereu­cha­ya­re­hivare eta iúriva, ecutiya eta avasare tiávihahi te tajirumane eta anuquehe mari.
23318  MAT 5:15  Tacutiquene, vahi ecucuti nácani súnsuana tiyusta­canahi jácani lámpara, tásiha nanaca­pa­pucaini te tajuhe eta cajune, nayumu­ru­si­hahini. Nanaca­ya­re­hisera te anuquehe apaesa náimairi­ri­ca­sarepa namutu ena tiávihanahi te peti, tamicau­rea­na­yarehi.