23233	MAT 1:20	Alam ida nine, Yusup naho'ok nakail nina aki eniyeni mene namkuru la namarmi. Namlilinnohi Makromod Lalap Nin hophopon a'am raram mai nalhari kemen Yusup lolo nina namarmi na'aheni, “Yusup, Daud upun anan o, Tatana man minle Maria ihin kemen onne, Roh Kudus nina molollo, de yon mamka'uk more ho.
23234	MAT 1:21	Rakan Maria nina lere alam nokor, an mori mo'oniyane. Lere onne waki naran Yesus, ono Ai penia man huri we'er Nin ri nano dohohale nin molollo.”
23236	MAT 1:23	“Dernala! Maekrara ida ma kan ho makun nornoro raramne, de moriyana mo'oni ida. Tatan eniyeni rin waki naran Imanuel.” Nano wanakunu Ibrani, naran ‘Imanuel’ napa'ahne, ‘Makromod Lalap aiyedi ik leken kalarna me'e.’
23240	MAT 2:2	Rakanedi Yerusalem hi ra'ukani, “Emene Tatana man Makromod Lalap nouwedi namwali Rai Yahudi nano nonolu me'eni, mori Ai lolo ewie? Am do'onedi kaliyoro ida ha'a lolo kimur nala tanada mayai nahenia An mori lolo eniyeni, penia am mai leke male ainima hiyene arore.”
23242	MAT 2:4	Enime'ede an hopon imam-imam lalap noro meser Horok Lap na'akeme lawuku hopun pepen leke na'ukani hi tarana. Ai na'ukani, “Emene ri man Makromod Lalap na'anouwedi namwali Rai Yahudi onne, mori ai lolo ewie?”
23243	MAT 2:5	Hir walha ra'aheni, “Ai onne mori lolo kota Betlehem, noho Yudea, ono nabi ida horokedi na'aheni,
23244	MAT 2:6	‘Eih, Betlehem, o kam tana narehi nano kota lalap man minle noho Yudea, ono nano o, ri ida namwali Rai man leluwai makrana Ainu'u ri mormori Israel.’ ”
23245	MAT 2:7	Enime'ede rai Herodes nodi kalla susuwar napolu Majus ma nauroin tada kaliyoro enihe leke na'ukani hi, “Konohi ya'u lere dedesne paphe do'on kaliyoro onne?”
23246	MAT 2:8	Hir konohiyedi Herodes horu ne, an nou hi na'ahenia, “Mim laa Betlehem manoin Tatana onne wawa'an, la mim do'onedi haromo, wali mam konohi ya'u leke i laa ala ainu'u hiyene arore Ai haenhi.”
23250	MAT 2:12	Hi rala'a ne, Makromod Lalap nou hi lolo namarmi na'ahenia, “Mim wali laa minim lekloi, yono lolo rai Herodes me'e.” Ende hir wali laa rir lekloi loledi kalla namehin.
23251	MAT 2:13	Ri Majus onne rala'edi ne, Makromod Lalap Nina hophopon a'am raram mai nalhari kemen Yusup lolo namarmi hopon na'ahenia, “Mamakedi! Herodes maha nanoin Tatana onne leke nesne, de mala Tatana noro inna mala'a laa noho Mesir. Min lolo onne rakan lere Ya'u kukunohi mi mamhara.”
23253	MAT 2:15	Hir min lolo onne hehen nanumene Herodes makiyedi. Ha onnenihe namwali lekpananne na'akuku na'anokor inhawa Makromod Lalap na'aheniyedi lolo Nin nabi na'ahenia, “Ya apolu Ya An'u namhara noho Mesir.”
23256	MAT 2:18	“Lolo leke Rama, rin derne sus mak oir mamani. Rahel nina sus mak oir kan horu, de naherhere mamani, ono anan na'akeme resne horu.”
23258	MAT 2:20	“Mamakedi! Man paeku nesne tataneni makiyedi me'e, de moro tatana noro inna wali wali'ur laa noho Israel.”
23261	MAT 2:23	penia hir laa Galilea ramkene lolo kota Nazaret. Panaeku onne na'akuku na'anokor nabi-nabi lirna ma na'aheni, “Ai onne, rin wekel manin Nazaret.”
23263	MAT 3:2	“Herre minim morimori ma ka namloleni, la derne makani Makromod Lalap, ono lere Makromod nodi molollo ri mormori wakuraniyedi me'e.”
23264	MAT 3:3	Nonolu nabi Yesaya wekel Yohanis eni na'aheni, “Ri ida aile lolo noho mamun ma napro'uk wakaukau na'aheni, ‘Ma'ahari kalla, la ma'anehe, leke Makromod lole.’ ”
23268	MAT 3:7	Enimaa lere an do'on ri Parisi noro ri Saduki nammori mai leke ulutade ne, ai ne'el hi na'ahenia, “Heih, mi eniyenihe ailanna maisa haimoke! Yon makoto mim mai ulutade leke lo'o mahinuriyedi nano hunukum lere man mamai eni.
23273	MAT 3:12	Ai nodi kokopo ka'i na'amou Nina gandum, loiwuku ihin dakar raram, la osorne sopol laedi aiye man mori mamani raram.”
23275	MAT 3:14	maa Yohanis na'okulale na'aheni, “Wa'an rehi Pape ulutada ya'u. Yon Papa napanak ya'u ulutade.”
23276	MAT 3:15	Maa Yesus na'aheni, “Wa'an rehi ors eni ulutade Ya'u leke ik ka'akuku ka'anokor Makromod Lalap Nin honorok panaeku na'akemeni.” Enine ai ne'e, de noro Yesus laa oir raram leke ulutade.
23278	MAT 3:17	Enla lirida nano a'am raram na'aheni, “E'eni Ya An'u, Ya amre'e amharu. An hi'i Ya akin nahuwa'an rehi.”
23281	MAT 4:3	Enine Hayakyak Makromon man ken patal onne, mai na'aheni, “Lo'o namlolo kokkoo Makromod Lalap Anan O, hopon waku eniyenihe namwali hanana'an.”
23282	MAT 4:4	Maa Yesus walhe, “Makromod Lalap na'aheniyedi lolo Horok Lap raram, ‘Ri kan mori nano hanana'an mehe, maa nano Makromod Lalap Lirna na'akeme haenhi.’ ”
23284	MAT 4:6	“Lo'o namlolo kokkoo Makromod Lalap Anan O, nehu laa yawa, ono horhorok aile Lirna Wawan ma na'ahenia, ‘Makromod Lalap hopon Nin hophopon a'am raram mai leke radiyaka O. Hir mai paku O leke yom wekur wakue.’ ”
23285	MAT 4:7	Yesus walha, “Maa horhorok aile haenhi ma na'aheni, ‘Yon hi'i ha ma kan min haida modi kene Makrommu, ma namwali Makromod Lalap.’ ”
23287	MAT 4:9	“Ya ala ha onne na'akeme ki O, horo kadi eum korno yawa, ma'uli masa'a ya'u.”
23288	MAT 4:10	Maa Yesus walhe, “Hayakyak Makromon o, mala'a here! Horhorok aile man hopon mayai na'ahenia, ‘Ma'uli masa'a Makromod Lalap, la derne makani Ai mehe.’ ”
23293	MAT 4:15	“Lolo ri Zebulon noro Naptali rira nohorai man aile ranrani oir lapa Galilea, la man aile oir wauwau Yordan wali enne, ri nammori ma ka namwali Yahudi holi enne.
23294	MAT 4:16	Hir do'on Ropropo man lapida, la Ropropo onne ropa'ahedi hi man minle metmetek kalkala onnenihe me'e.”
23295	MAT 4:17	Nano lere onne me'ede Yesus loikaru Makromod Lalap Lirna Wawan na'aheni, “Herredi minim morimori ma ka namloleni, la derne makani Makromod Lalap, ono Nin lere alam nodi molollo ri mormori na'uraniyedi me'e.”
23296	MAT 4:18	Lerida Yesus nala'ala'a lolo oir lapa Galilea arkan ne, An do'on mo'oni woro'o, Simon (rapolu ‘Petrus’ haenhi) noro mo'oniwalla Andreas. Woro'ohe ma nohu meki de mahar sopol diyale.
23297	MAT 4:19	Yesus napolu hi na'ahenia, “Mam lernohi Ya'u, leke Ya'u wakuku mi manoin ri mormori naise manoin i'in.”
23299	MAT 4:21	Hi rala'a kan ko'uwala, An do'on ri woro'o wali'ur, Yakobus noro mo'oniwalla Yohanis. Hi roro aman Zebedeus mahanoro tapil dari lolo korkore wawan. Yesus napolu hi, “Mam lernohi Ya'u.”
23303	MAT 4:25	Heri nammori mai lolo ewi-ewi lernohi Yesus. Hir mai nano noho Galilea, Dekapolis (napa'ahne, ‘Leke Idaweli’), kota Yerusalem, noho Yudea, noro leke-leke ma aile oir wauwau Yordan wali kimur haenhi.
23306	MAT 5:3	“Ri ma nauroin nahenia ai mehe ka nauroin hi'i haida-haida man wa'an, de honorok akin pu'ik mehe Makromod Lalap, ai akin nahuwa'anedi, ono ai namwali Makromod Lalap Nin ri.
23315	MAT 5:12	Horhorok, nonolu rin hi'i apinpinha nabi-nabi haenhi. Ende hi'i mi akim nahuwa'an wake'edi here, ono Makromod Lalap na'akenedi minim mahmaha kolkoli ihin ennen man lap aiyedi a'am raram me'e.”
23316	MAT 5:13	“Mi man lernohi Ya'u, mamwali asir noho wawan, maa lo'o mi kam lernohi Ainu'u wanakuku, mi maisa asir ma ka nam'arha me'e. Rodi inhawe leke hi'i nam'arha wali'ur? Asir onne wawedi ha man yaka, de sopoledi laa kalla wawan leke rin hihir hamar.
23319	MAT 5:16	Ende yon mim suwarala minim ropropo lolo heri kalarna, maa hurinohi heri onne do'on minim hini'i wenewhe man wa'ane, leke hi ra'uli rasa'a minim Pape man minle a'am raram.”
23320	MAT 5:17	“Yom pene'ek Ainu'u panaeku mai eni a'amoluloinedi Makromod Lalap Nina keneri hono'ok noro nabi-nabi rira horok. Ka! Ya'u mai leke a'akuku a'anokor rira wanakuku na'akeme.
23323	MAT 5:20	Ende mahinorokedi, lo'o mi ka mamkene lernohi Makromod Lalap Nin honorok panaeku eni narehi nalewen meser-meser Horok Lape roro ri Parisi enihe, mi kam laa onno man Makromod Lalap nodi molollo raram.”
23324	MAT 5:21	“Mi mauroinedi nounaku ik upud a'ad kokaledi me'e ma na'ahenia, ‘Yono resne ri. Inhoi ma nesne ri, na'amoli ho'ok kail ai leke hukum.’
23325	MAT 5:22	Maa Ya aheni ki mi, inhoi ma na'ahan noro walinne, na'amoli ho'ok kail ai leke hukume. Inhoi man warei yaksala noro walinne, ai onne rodi laa nakpali Yahudi rir man ho'ok kail enihe. Inhoi ma ne'el walinne na'ahenia, ‘Maplo'edi,’ ai onne na'akeki rakanedi kawali pire ai porom raram me'e.
23329	MAT 5:26	Horhorok Ainu'u nou ma na'ono eniyeni: Lo'o mi ka mahuwa'anedi noro ai nolu, hi kar huri mi nano bui raram hehen nanumene mim pair minim okon raka onne na'akeme horu.”
23330	MAT 5:27	“Mi mauroinedi nounaku ma na'ahenia, ‘yono lerwa'u hailai’.
23333	MAT 5:30	Lo'o mi liman malanna nakoko mi hi'i dohohala, heru sopoledi. Wa'an rehi min wewerre Makromod Lalap mamani, kade mi liman wali kaale. Yon hi'i de mi liman woro'o aile, maa mi mala'a kawali pire ai porom raram.”
23334	MAT 5:31	“Mi mauroinedi nounaku man hopon heheni, ‘Ri ma namhene nin maekleher, hi'i horok reiha'ar nala nin maekleher nanumene reiha'ar noro ai.’
23335	MAT 5:32	Maa Ya aheni ki mi, inhoi namhene nin maekleher, la maeke onne kan larlewenedi rir nou, mo'oni onne penia hi'i maeke onne lerwa'u lere an ho mo'oni namehin. Enla mo'oni man ho noro maeke onneni, an lerwa'u hailai haenhi.”
23336	MAT 5:33	“Mi mauroin haenhi nounaku ik upud a'ad kokaledi ma na'ahenia, ‘Yono lari nano onum noue. Lo'o rin nou haida la nahopedi laa Makromod Lalap, kan huri ai lari nano nin nou onne!’
23340	MAT 5:37	Lo'o minim panaeku ma'aheni, ‘Ya,’ ma'aheni mehe, ‘Ya.’ Lo'o minim panaeku ma'aheni, ‘Ka,’ ma'aheni mehe, ‘Ka.’ Wanakunu ma narehi onne, Hayakyak Makromon nina panaeku me'e.”
23341	MAT 5:38	“Mi mauroinedi nounaku ma na'ahenia, ‘Maka herre maka, nihi herre nihi.’
23345	MAT 5:42	Lo'o ri napanak haida-haida nano mi, male, la lo'o ri napanak herre haida ki mi, yon ma'okulale.”
23346	MAT 5:43	“Mi mauroin wanakuku ida aile ma na'ahenia, ‘Maramyaka mi walinne, la sopoledi minim arwali.’
23351	MAT 5:48	Ende hi'i ha ma namlolo moro ri na'akeme naise mi Ammu man aile a'am raram eni.”
23352	MAT 6:1	“Horhorok! Yom paeku hi'i agame nina holoor halauk lolo heri kalarna leke rin do'on la ra'uli rasa'a mi. Lo'o mim hi'i heheni, mi kam lernala wawa'an rara'a nano Makromod Lalap man minle a'am raram.
23355	MAT 6:4	Na'amoli mi Ammu ma nauroin ha ma nasinuwar na'akeme, po'on minim hini'i wawa'an onne, mehen herre walha minim hini'i onne.”
23356	MAT 6:5	“Lere mim hi'i lir napanak yom hi'i naise ri man kokme'e ramwali ri molololo. Hir suk laa ramriri hi'i lir napanak lolo kerei raram, la hir suk minle kalla heri lololo lalaa leke rin do'onne, ra'uli. Loi honorok wawa'an Ainu'u panaeku ma na'ono eniyeni: Hi kar kokala haida nano Makromod Lalap, ono hir lernaledi ri mormori rira uli sa'a me'e.
23360	MAT 6:9	Ende mim hi'i lir napanak, hi'i heheni leke! ‘Ainim Pape man minle a'am raram, Na'amoli O naran man moumou dewdewe, ri na'akeme rahiyene arore.
23364	MAT 6:13	Ewekala kawala mayai leke yono am lernala kenene panatal, la morle'ule'u morwaliwali yai leke yono hayakyaka makromon nodi molollo mayai, [ono O penia Rai man siksik lerlere, la ma nodi molollo laa ewi-ewi.’]
23366	MAT 6:15	Maa lo'o mi ka mala ampun ri man hi'i sala ki mi, mi Ammu man aile a'am raram ka nala ampun minim sale haenhi.”
23367	MAT 6:16	“Enla rakan lere mi ma'aluli mi kemen ka ma'ak leke ma'uli masa'a Makromod Lalap wawa'an, yon hi'i naisa ri man kokme'e ramwali ri molololo. Hir hi'i oin makan sus leke rin po'onne, ra'aheni hir maha ra'aluli kemen ka ra'ak. Loi honorok wawa'an Ainu'u panaeku ma na'ono eniyeni: Makromod Lalap ka nala haida hi, ono hir kokaledi uli sa'a nano ri mormori me'e.
23369	MAT 6:18	leke yon ri nauroin nahenia mi maha ma'aluli mi kemen ka ma'ak. Naukara ik Amad man kak dodo'on eni mehe nauroin minim hini'i ma nasinuwar onne, la An herre walha minim hini'i wenewhe onneni.”
23370	MAT 6:19	“Yom loiwuku kanaru lolo noho wawan ono wutu rau noro karkoi nano'onyaka, la ma namna'a lo'o namna'e.
23372	MAT 6:21	ono minim linikir kanaru nin miminlole namwali mi akim nin miminlole haenhi.”
23373	MAT 6:22	“Makum namwali wadu mi kemmu. Lo'o mi makum mou, mim do'on mauroin wawa'an naise ri man min lolo ropropo.
23375	MAT 6:24	Ri kan paekunala namwali man howok makromon woro'o, kalo'o nalida wa'an, nalida yaka, ee namkene lernohi ida, la ida ka. Kam paekunala mamwali Makromod Lalap Nin man howok noro idewe man howok nanoin linikir kanaru mamani.”
23376	MAT 6:25	“Enpenia Ya'u konohi mi, yon ma'irhu minim morimori akilere. Yon ma'aheni, ‘Lo'o ai mo'on momun inhawa, ee lo'o am hewek nair inhawa?’ ono ha ma na'ono lolo minim morimori eni ka namwali hanana'an noro nainair mehe.
23382	MAT 6:31	Enpenia Ya aheni, yon mamka'uk. Yon ma'aheni, ‘Lo'o ai mo'on momun inhawa, ee lo'o am nair inhawa?’
23385	MAT 6:34	Ende yono mamka'uk alam oreki nin suse, ono lere eniyeni nina suse nokoredi me'e. Yon ma'uwali alam oreki onne nina sus wali'ur.”
23386	MAT 7:1	“Yom ho'ok kail ri namehin, leke yono Makromod ho'ok kail mi,
23389	MAT 7:4	Hi'ihepenia mi me'el mi wallum ma'aheni, ‘Mai, ya aledi au mo'o onne nano makum,’ maa mi makan me'ene au lapida aile kam do'one?
23390	MAT 7:5	Yon kokme'e mamwali ri molololo! Maledi au lapa man aile mi makan raram leke mim do'on wawa'an nanumene mi mala au mo'o man aile mi wallum makan mai paharne.”
23391	MAT 7:6	“Yon mala ha man moumou dewdewe ahue, kalo'o wali kili'ur na'unihi mi, la yono diuk mutiyare laa wawi, kalo'o hihir hamar mutiyara onne.”
23392	MAT 7:7	“Mapanak ik Makromod Lalap leke mim lernala, manoin leke lernale, la disna nike leke hari nika.
23397	MAT 7:12	Inhawa hini'i wenewhe mim suk rin hi'i ki mi, hi'i onne laa hi haenhi. Onne penia wanakuku ma na'ono lolo agame nina keneri hono'ok noro nabi enihe rira wanakuku.”
23398	MAT 7:13	“Lole nike man mamarke leke laa raram, ono nike noro kalla ma naprororo naphari laa kawali pire ai porom raram, la ri nammori lole.
23399	MAT 7:14	Maa nike mamarka noro kalla mamarka man laa or'ori dardari onno onne, sus mene rin do'on de ri taran mehe lole.”
23400	MAT 7:15	“Nakinemen ki mi! Madiyaka nabi ma ka namlolo. Hir mai kokme'e hi'i rira morimori naise pipdume, maa hi onneni naise ahu merwui ma na'an makmaka nomun rarara.
23406	MAT 7:21	Ri nammori rapolu Ya'u, ‘Makromod! Makromod!’ Maa nano hi, heruwali ka ramwali Makromod Lalap Nina ri. Inhoi man hi'i lernohi Ya Am'u man aile a'am raram Nin honorok panaeku, ai onne mehen laa onno man Makromod Lalap nodi molollo, de na'amoli noro Ai min wewerre.
23407	MAT 7:22	Lere alam Makromod Lalap naho'ok nakail noho wawan na'akeme, ri nammori lo'o ra'aheni Maya'u, ‘Makromod! Makromod! Om mehe do'on am nair O naran loikaru Num nou laa ri mormoriyaneni. Ai modi O naram mohiyedi hayakyaka, la ai modi Makromod naran hi'i ha nammori ri kan dodo'onnala makun.’
23408	MAT 7:23	Ya'u walha hi na'ahenia, ‘Ka auroin mi! Mala'a here, mi man hi'i ha yakyaka mamani.’ ”
23409	MAT 7:24	“Ende ri man derne Ainu'u wanakunu, la lernohie, ai onne akin namkene naise ri ma nauroin, de na'ariri nina nakar waku wawan.
23412	MAT 7:27	Lere okon, anna, noro oir rulu lapa mai nediyala nakar onne, nakar nadiporedi.”
23416	MAT 8:2	Lere onne mo'oni ida man ulik yak hi'ie mai Yesus kadi ein korno kalarna, na'aheni, “Papa ne'e harome, hi'i wa'anedi ainu'u apinha ke'e.”
23417	MAT 8:3	Enime'ede Yesus kemenala liman laa ri onneni, na'aheni, “Ye e'e! Wa'anedi here!” Me'e'eni me'ede ri onne nina ulik yake wa'anedi.
23418	MAT 8:4	Horu ne, Yesus nou na'ahenia, “Yom konohi ri ha ma namwali o kemmu eniyeni, maa mala'a laa imam nanu leke an po'onala o kemmu, nauroin nahenia om wa'anedi me'e, la modi onum honoi kanani mala ai leke lernohi agame nina holoor halauk eni. Hi'i onne leke namwali tanada nahenia om wa'anedi kokkoo me'e.”
23420	MAT 8:6	Ai na'aheni, “Pape, naramyakala ainu'u hophopon ida ma nakni'ir, aile ainu'u nakar. Ai ka nauroin nawollo me'e, la kemen apinha wake'e, de ya apanak hi'i wa'anedi.”
23421	MAT 8:7	Yesus na'aheni, “Wa'an, Ya'u ki num nakar leke hi'i wa'ane.”
23422	MAT 8:8	Maa uluwakun onne na'aheni, “Eih! Kan wa'an Pape ki ainu'u nakar, ono ya'u inhoi penia Pape ki ainu'u nakar! Lo'o Pape wekelle wanakunu lisir ida woro'o, ainu'u ma nakni'ir wa'anedi me'e.
23423	MAT 8:9	Ya auroin Papa nodi molollo hi'i wa'an ai, ono ya'u me'ene man derne nakani ri ma nodi molollo haenhi, la yo odi molollo ri namehin haenhi. I hopon ainu'u ma nasala ke'urauk, ‘Mala'a here!’ Hi rala'a. Ya'u polu mai, hir mai. Ya'u hopon ainu'u hophopon lolo nakar hi'i haida, hir hi'ie.”
23424	MAT 8:10	Yesus derne nina wanakunu onneni, heheledi, de ne'el heri man lernohi onnenihe na'ahenia, “Loi honorok wawa'an Ainu'u panaeku ma na'ono eniyeni! Ri ma ka namwali Yahudi eniyeni, akin naili'il kokkoo! Lolo Israel raramne ka oro ri ma naise eniyeni pakromala makun.
23426	MAT 8:12	Nano nonolu eni Makromod Lalap na'ono Yahudi enihe ramwali Nin ri, maa ri nammori nano hi akin ka naili'il Ai, de lere man mai An sopol hi laa paharne laa noho momohon man ko'u Ai. Lolo onne hi raherhere la apinpinha mamani.”
23427	MAT 8:13	Kame'ede Yesus hopon uluwakun onne, “Mala'a wawa'anedi, ono ha man o akim naili'il onneni namwaliyedi me'e.” Ai na'aheni onne horu nina hophopon wa'anedi me'e.
23431	MAT 8:17	An hi'i ha eni na'akeme leke na'akuku na'anokor nabi Yesaya lirna ma na'ahenia, “Ai penia na'uwara iknik apinha wo'operi rahue la hi'i wa'an iknika kini'ir na'akeme.”
23433	MAT 8:19	Maa, kar ha'a korkore makun, meser Horok Lapida mai Yesus na'aheni, “Papa Meser, i raram nodi lernohi Papa laa ewi-ewi!”
23434	MAT 8:20	Yesus na'aheni, “La'u nina ku'il aile, manu liwliwar nina wonno aile, maa Ya'u ma namwali Ri Mormori Anane, Ya a'alehe nakar leke ren warnala.”
23435	MAT 8:21	Onne horu man lernohi ida mai Yesus na'aheni, “Pape, hurinohi ya'u ke'ede waliyala laa nakar karuwedi ainu'u papa nanumene i wali mai lernohi Papa wali'ur.”
23436	MAT 8:22	Yesus hopon na'ahenia, “Lernohi Ya'u mamani! Na'amoli ri man maki meher karu rira makie!”
23439	MAT 8:25	Enime'ede hir laa ramake, ra'aheni, “Pape, Pape, pelek mamaka! Pakuwala yai nanu, kalo'o ik maki!”
23440	MAT 8:26	Enime'ede Ai namaka ne'el hi na'ahenia, “Alhi'ihepe mi mamka'uk? Mi akim ka naili'il Maya'u wawa'an makun!” Yesus namriri komdere na'ahenia, “Heih! Kahi anna lapa, mamlinedi here!” Idewe kahi anna lapa onne namlina namkaiyedi.
23441	MAT 8:27	Hir do'on ha ma namwali onne hir hehel rehi, la ida ma na'ukani ida na'ahenia, “Leher eni inhoi, penia kahi anna lapa derne nakani Aie?”
23443	MAT 8:29	Hayakyaka man hu'ur raramne enihe wakaukau, “Makromod Lalap Anan O! Onum panaeku inhawa noro mayai? Yom ma'o'o mayai! Kan rakan Makromod Lalap Nina lere alam hukum mayai makun!”
23445	MAT 8:31	Hayakyaka man hu'ur raram onnenihe rapanak Yesus ra'aheni, “Lo'o hopon mayai mamhara ri eniyenihe, hurinohi yai laedi wawi ukun onne raramne.”
23446	MAT 8:32	Yesus na'aheni, “Wa'an, mamhara here!” Ende hayakyak onnenihe laedi wawi onnenihe raramne, penia wawi rahu onne lari lolo wo'or laa yawa idewe wauwedi laa oir lapa Galilea raram de keper mouwedi.
23448	MAT 8:34	Ende leke raram onneni na'akeme ramhara lar pakromo noro Yesus. Hi ramka'uk, de rapanak rehrehi lewlewen, “Wa'an rehi Pape laedi onno namehin here! Yon min lolo eni me'e.”
23450	MAT 9:2	Lolo onne, ri ida woro'o le'ule'u mo'oni ma naplu'uk nap'eker ida mai Yesus. An po'on ri onnenihe akin naili'il wake'e, de ne'el ri man apinha onne na'ahenia, “Pa'e, yon mamka'uk! Ya a'ohu ahaledi num dohohala me'e.”
23451	MAT 9:3	Lere onne, meser Horok Lap ida woro'o aile man derne lirna onneni, de roro akin wakunu, ra'aheni, “Ri eni na'ihoru na'idaru Makromod Lalap!”
23452	MAT 9:4	Maa Yesus nauroinedi hi honorok akin, de na'ukani na'ahenia, “Alhi'ihepeni mim paeku honorok yaka mi raramne?
23454	MAT 9:6	Ya'u hi'i wa'an ri eni leke mi mauroin mouropo nahenia Ya'u eni ma namwali Ri Mormori Anan, la Yo odi molollo lolo noho wawan a'ohu ahala ri nina dohohala!” Enime'ede Yesus hopon ri ma naplu'uk nap'eker onne, “Mamakedi! Modi num namkuru onno, wali laa num nakar here!”
23457	MAT 9:9	Yesus namhara lolo onne nala'ala'a, An po'on ri ida naran Matius naikorkoro lolo onno rodi ra'uk paipair. Ai napolu na'ahenia, “Mam lernohi Ya'u!” Idewe ai lan lernohi Yesus.
23459	MAT 9:11	Enla ri Parisi ida woro'o po'on onneni, de hi ra'ukani Yesus Nina man lernohi pakunohi ra'aheni, “Hi'ihepenia minim Meser eni na'ak wewerre noro man ra'uk paipair noro man hi'i dohohala onnenihe?”
23460	MAT 9:12	Yesus dederne rira na'ukankani onne de walha na'ahenia, “Ri ma kan apinha, ka nanoin ma na'inapin, maa ri man apinha penia nanoin ma na'inapin.
23461	MAT 9:13	Ken koklolo ma'inau Makromod Lalap Lirna Wawan ma na'ahenia, ‘Ya'u raram nodi mi ida man kukul aki man wa'an ida, narehi mala honoi kanani Maya'u.’ Ka'u mai apolu ri man hi'i ha ma namlolo mamani, maa Ya'u mai apolu ri man hi'i dohohala, leke hir lernohi Ya'u.”
23462	MAT 9:14	Enla Yohanis man ulutade eni, ainina man lernohi pakunohi enihe mai Yesus ra'ukani, “Alhi'ihepe ai moro ri Parisi ma'aluli kemen ka ma'ak momun, maa Num man lernohi pakunohi enihe, kae?”
23463	MAT 9:15	Yesus walhe, “Emene ik min hohoo ida, popolu lalariyala ka ra'ak romune? Kan wa'an hi akin sus la ka ra'ak! Mo'oni man ho eni nornorhe makun, de hi ra'ak romun. Enimaa rakan orekiyedi, ri namehin mai rala man ho eni nano hi leken kalarne nanumene hi ra'aluli kemen ka ra'ak.”
23464	MAT 9:16	Yesus nala wanakunu naho'ok na'aheni, “Ri ka nadedem tapil nainair lo'olo'ol nodi tapi a'un worworu, kalo'o tapi a'un rodi tatapil onne hi'i riki nainair onne eren lalapa.”
23465	MAT 9:17	Ai na'aheni ida wali'ur, “Ri ka nadedem nala anggur worworu halle sak ulik lo'olo'ole, kalo'o anggur worworu eni hi'i sak ulik onne napriki. Maa ri nadedem nala anggur worworu halle sak ulik worworu, leke yon sak ulik napriki, de anggur worworu halle.”
23466	MAT 9:18	Yesus wakunkunu makun ne, Yahudi rir man panulu ida mai, kadi ein korno Yesus kalarna. Ai napanak an'anhedi na'ahenia, “Pape, ya an'u maekida eni nanu maki, maa Papa ki nakar ke'e de, rouwalle leke mori wali'ur.”
23470	MAT 9:22	Yesus wali kili'ur do'onedi, de na'aheni, “Ya an'u, ma'alapedi o akim, o akim naili'il Ya'u, de num apinha wa'anedi me'e.” Idewe nina apinha wa'anedi.
23472	MAT 9:24	An hopon hi na'ahenia, “Laedi paharne! Tataneni kan maki, maa namkuru mehe!” Hir derne Ai lirna onneni, na'akeme ralauwedi.
23475	MAT 9:27	Yesus noro Nina man lernohi pakunohi enihe ramhara nakar onne, rala'a. Mo'oni woro'o makan tokedi lernohi Ai wakaukau ra'aheni, “Daud upun anan O, maramyakala mayai ke'e!”
23476	MAT 9:28	Yesus rakan nakar An miminle, laedi romleher ne, maktoko woro'o onnenihe lernohie laa raram haenhi. Yesus na'ukani hi na'ahenia, “Hi'ihehewi? Mi akim naili'il Yo odi molollo hi'i mi makam mouwedi?” Hir walhe, “Ya, ai akim naili'il Pape.”
23477	MAT 9:29	Enime'ede Yesus kemenala liman makanhe, na'aheni, “Ya'u hi'i mi makan wa'anedi, ono mi akim naili'il Maya'u kokkoo.”
23478	MAT 9:30	Me'e'eni me'ede hi makan mouwedi, la Yesus nou an'anhedi hi na'aheni, “Yono konohi ri ha ma namwali mi eniyeni.”
23481	MAT 9:33	Ende Yesus nohiyedi hayakyaka man hu'uhu'ur ri onne raramne, idewe nauroin wakunuwedi. Heri lolo onne hehel rehi, la ida ma ne'el ida na'ahenia, “Rakan lere eni ik kak do'onala ha ma namwali heheni lolo Israel makun!”
23482	MAT 9:34	Maa ri Parisi man aile lolo onne ra'aheni, “Hayakyak Makromon nala molollo Ai, penia Ai nodi molollo nohi hayakyaka.”
23485	MAT 9:37	Enime'ede Yesus ne'el Nina man lernohi pakunohi enihe na'ahenia, “Noho ihin ennen nammori, maa, ma na'ili nadai tarana mehe.
23486	MAT 9:38	Ende mapanak Orkirneni, Makromod Lalap, leke nala man howok mai na'ili nadai Nina kirna raramne.”
23491	MAT 10:5	Yesus hopon ri idaweli woro'o enihe laa manin Israel. An nou hi na'ahenia, “Yono mim laa ri ma ka namwali Yahudi, maa mala'a ri Yahudi mehe. Yon laa kota-kota lolo Samaria haenhi,
23493	MAT 10:7	Lam loikaru mouropo ma'aheni, ‘Lere alam Makromod Lalap nodi molollo ri mormori lolo noho wawan na'uraniyedi me'e.’
23501	MAT 10:15	Loi honorok wawa'an Ainu'u panaeku ma na'ono eniyeni: Rakan lere Makromod Lalap hukum ri na'akeme, manin kota onne lernala hunukum man werek narehi manin kota Sodom noro Gomora nonolu eni.”
23502	MAT 10:16	Yesus nala nounaku Nina ri idaweli woro'o enihe wali'ur na'ahenia, “Nakinemen ki mi, ono I hopon mim laa mamkene noro ri man ailanna naise pipduma man maru min lolo ahu merwui raram. Ende madiyakyaka mi kemen leke mi maise nee ma nauroin nahala kemen nano ha yakyaka, maa madiyaka leke mi akim wa'an mamani naise manu merpati.
23511	MAT 10:25	Ha man wa'an, pudpude nin hini'i wenewhe namnenehe nin meser, la hophopon wahwahan nin hini'i wenewhe namnenehe noro makromon. Lo'o hir waki Ya'u ma namwali uluwakun nakar raramne naran Beelzebul, Hayakyak Makromon onne, Ainu'u nakar raramne lo'o lernala naran man yaka narehi.”
23512	MAT 10:26	“Enimaa yono mamka'uk ri ma na'okul minim loloi kakaru eni, ono lere man mai ha man rin suwsuwar lere eniyeni na'akeme ralhari mouwedi.
23518	MAT 10:32	Inhoi na'aheni ai namwali Ainu'u ri lolo ri leken kalarna, Ya'u konohi Ya Am'u man aile a'am raram, ‘Ai onne lernohi Ya'u.’
23519	MAT 10:33	Maa inhoi wiuk namhene Ya'u lolo ri mormori leken kalarna, Ya'u wiuk amhenedi ai lolo Ya Am'u man aile a'am raram kalarna haenhi.”
23520	MAT 10:34	“Yom pene'ek Ya'u mai noho wawan odi moiliwi mahuwele. Ka! Ya'u mai eni hi'i ida ma nasesi na'ara noro ida.
23528	MAT 10:42	Loi honorok wawa'an Ainu'u panaeku ma na'ono eniyeni: Inhoi paku ri yakyak halhala ono an lernohi Ya'u, Makromod Lalap herre walha nin hini'i wawa'an onne, kade ai nala oir lali'oir raram mehe nomun.”
23531	MAT 11:3	laa ra'ukani, “Pape penia man Makromod Lalap nouwedi mai noho wawan, ee am newek ri namehin?”
23532	MAT 11:4	An walhe na'ahenia, “Wali here! Lam konohi Yohanis inhawe mi mehem derne la mehem do'on:
23534	MAT 11:6	Konohi ai haenhi na'ahenia, ‘Ri ma namkene akin naili'il Ya'u, ai akin nahuwa'anedi.’ ”
23535	MAT 11:7	Yohanis nin man lernohi onnenihe rala'edi ne, Yesus wakunu Yohanis nina hini'i man wa'an laa heri onne. Ai na'aheni, “Minim panaeku inhawa mim laa noho mamun ma napro'uk leke derne Yohanis wakukue? Lo'o mim laa leke po'on ri ma akin ka namkene naisa penek larlari man anna huhue?
23538	MAT 11:10	Nonolu eni Makromod Lalap wekel Yohanis ma namwali Nin hophopon eni lolo Horok Lap na'ahenia, ‘Ya'u hopon Ainu'u ma nodi Lir'u nolu mai na'ahari kalla leke Om lole.’ ”
23539	MAT 11:11	Yesus na'aheni wali'ur, “Loi honorok wawa'an Ainu'u panaeku ma na'ono eniyeni: Rakan lere eni, lolo noho wawan na'akeme ri kaale man kulu narehi Yohanis man ulutadeni. Maa nano lere eni ri na'akeme man Makromod Lalap nodi molollo, kade hi onne tana rehi, hir lernala rere'e haharu narehi ai.
23543	MAT 11:15	Inhoi kilinna aile, derne nakani!”
23544	MAT 11:16	“Ya aho'ok ri mormori ku eniyeni noro inhawe? Hi raisa tatana man ha'ar ramwali muku woro'o ma naikoro ra'aromo lolo pasar raram,
23545	MAT 11:17	la muku ida napopolu muku namehin ra'aheni, ‘Ai mahinara hanara man hi'i ri nahere, maa mi mamhene mahere moro mayai! Enla ai mou poloit modi mahinara soksok murmura, maa mi mamhene pe'uk waur moro mayai.’
23546	MAT 11:18	Ri ku eniyeni namnehe noro onne. Lere Yohanis mai wakuku ri, ai ka nomun arak, la lere romromo ka na'ak. Hi ra'aheni, ‘Ai onne hayakyaka hu'uhu'ur raramne.’
23547	MAT 11:19	Enla Ya'u ma namwali Ri Mormori Anan mai, Ya a'ak Yo omun mamani, maa hi ramhene kokala Ya'u haenhi la ra'aheni, ‘Po'onala ri onne! An suk na'ak nammori, nomun manha mamani, Ai nawaur noro ri man ra'uk paipaire, la minwuku noro ri man hi'i dohohala mamani!’ Kade hi ramhene kokala Maya'u, maa ik kauroin Makromod Lalap Nin honorok panaeku namlolo, ono ik do'on honorok panaeku onne ihin ennen.”
23549	MAT 11:21	Ai nawuhur hi na'aheni, “Mi manin Korazim noro Betsaida, mim mayo'o. Ya'u hi'iyedi tanada nammori ri kan dodo'onnala makun mi herne kalarna, maa kam kokala Maya'u. Lo'o Ya'u hi'i tanada rahu onne lolo ri manina kota Tirus noro Sidon (ri ma ka namwali Yahudi enihe), hir nairedi homnono yak, loiyedi apu hi uluwakun leke namwali tanada hir herredi rira morimori ma ka namlolo me'e, la derne rakani Makromod Lalap Nin panaeku me'e.
23552	MAT 11:24	Ende horhorok, rakan lere Makromod Lalap naho'ok nakail ri mormori na'akeme, Ai nala hunukum mi man werek narehi Sodom onne.”
23553	MAT 11:25	Me'e'eni me'ede Yesus hi'i lir napanak Aman na'aheni, “Papa, Makromod ma nodi molollo a'am noro noho wawan na'akeme, Ya apanak trimkasi nammori ono Om kukul ha wo'ira ri ma nin woroin kan kuku kan nokor, maa Om suwarala ha wo'ira nano orworoin roro ma nauroin ha wo'ira lolo noho wawan enihe.
23554	MAT 11:26	Pape, Num hini'i onne penia ma nahuwa'an O akim.”
23555	MAT 11:27	Yesus na'aheni heri wali'ur, “Ha wo'ire na'akeme Ya Am'u naledi Ya'u me'e. Ya Am'u mehe nauroin Ya'u ma namwali Ananne, ri namehin ka nauroin Ya'u, la Ya'u mehe auroin Ya Am'u. Enla inhoi-inhoi Ya ala woroin, hi rauroin Ya Am'u haenhi.
23558	MAT 11:30	Honowok Ya ala ki mi eni kan werek, la yodiwara Ya ala mi eni namrana.”
23560	MAT 12:2	Parisi enihe do'on hi reku gandum ra'an ne, re'el Yesus, “Po'onala Num man lernohi enihe! Iknik agame nina keneri hono'ok kan huri ika howok Alam Renren Warwarna, de kan wa'an hir howok reku gandum lere eniyeni.”
23561	MAT 12:3	An walhala hi, “Lo'o mim lesedi Horok Lap Lirna man konohi inhawa namwaliyedi nonolu lere Daud noro nin man lernohi enihe ramlara, ee kaun?
23565	MAT 12:7	Lolo Horok Lape raram Makromod Lalap na'aheni, ‘Ya'u raram nodi mi ida man kukul aki man wa'an ida narehi nano mi mala honoi kanani Maya'u.’ Lo'o mi mauroinedi panaeku onne wawa'an me'e, mi kam hukum ri ma kan sala enihe.
23566	MAT 12:8	Ya amwali Ri Mormori Ananne, eni penia Yo odi molollo hopon rin hi'i inhawa-inhawa Alam Renren Warwarna.”
23568	MAT 12:10	Lolo onne mo'oni ida aile liman wali makiyedi. Ri ida woro'o namehin aile haenhi maha ranoin Yesus Nina sale, de ra'ukani, “Hi'ihehewi, iknik holoor halauk huri ika hi'i wa'an ri Alam Renren Warwarna, ee ka?”
23569	MAT 12:11	An walha na'ahenia, “Nano mi eniyenihe, lo'o ri ida nina pipi waku ida nediyawedi laa ku'il raram lolo Alam Renren Warwarna, orpipi lo'o nahehe nala mai paharne, ee ka?
23570	MAT 12:12	Ri mormori peni wa'an narehi ha mormori, de kan hi'i haida ika hi'i ha man wa'an lolo Alam Renren Warwarna.”
23571	MAT 12:13	Horu ne, Yesus hopon ri man liman wali maki onne na'aheni, “Ma'aloledi o limmu.” Ri onne na'alolo liman ideweni ne, wa'anedi naisa liman walie.
23574	MAT 12:16	la komdere hi, “Yono konohi ri, Ya'u eni inhoi.”
23576	MAT 12:18	“Ai eni penia Ya'u niliyedi namwali Ainu'u hophopon. Ya aramyaka la Ya akin nodi nale. Ya ala Ainu'u Roh Ai, la Ai penia man loikaru Ainu'u hono'ok kanail ma namlolo laa ri mormori noho wawan na'akeme.
23579	MAT 12:21	Enla Ai onne penia ri mormori noho wawan lalapan.”
23581	MAT 12:23	Kame'ede na'akeme polletilu do'on Yesus Nina hini'i onne, de ida ma na'ukani ida na'ahenia, “Lo'o leher eni Daud Anan?”
23582	MAT 12:24	Parisi enihe derne onne, hi ra'aheni, “Beelzebul, Hayakyak Makromon onne, penia nala molollo Ai nohi hayakyaka nano ri raramne.”
23583	MAT 12:25	Maa Yesus nauroiroin hi honorok akin de na'aheni, “Lo'o hair ida napye'er ono ida ma kan derne ida, de namwali muku woro'o, hair onne ra'akeperedi. Lo'o kote ida, meheromo ida, ee nakar raram, hi ida ma kan derne wawa'an ida, na'akeme nakperredi haenhi.
23585	MAT 12:27	Mi ma'aheni Yo ohi hayakyaka ono Beelzebul nala molollo maya'u, de Ya a'ukani mi, ‘Inhoi nala molollo minim man lernohi enihe, leke hi rohi hayakyaka?’ Lo'o Beelzebul harome? Ka! Ma namlolo, hi rodi molollo nano Makromod Lalap. Rir hini'i onne penia kukul nahenia minim tunum desne Maya'u onne, saledi.
23590	MAT 12:32	Makromod Lalap nala ampun ri ma na'ihoru na'idaru Ri Mormori Anan, maa Ai ka nala ampun ri ma na'ihoru na'idaru Nin Roh, lere eniyeni noro idewe lere man maie.”
23591	MAT 12:33	“Lo'o au'ono ida ka namnoro nahuwa'an, ik kak lernala au woin man wa'an. Lo'o au'ono ka namnoro nahuwa'an, woinni kan wa'an. Ik po'onala au woin ik kauroin idewe, au'ono onne namnoro nahuwa'an, ee ka!
23595	MAT 12:37	Minima wanakunu mehe nala kenekrohu mim saledi, ee ka!”
23596	MAT 12:38	Horu ne, meser Horok Lap ida woro'o noro ri Parisi enihe ra'aheni, “Pap Meser, am suk po'onala Pape hi'iyala tanada ri kan dodo'onnale makun.”
23597	MAT 12:39	Yesus walhe na'ahenia, “Kulere alam eni ailanna la akinhe ka namkene naili'il Makromod Lalap. Mi mapanak Ya'u hi'i tanada man ri kan dodo'onnale makun, maa Ka'u hi'i haida mim do'on, naukara inhawa ma namwali noro nabi Yunus mehe.
23600	MAT 12:42	Lere Alam Ho'ok Kail ri na'akeme, rai maeke nano noho wali karanna mori wali'ur, la mai namriri noro ku enie kuku sala mi, ono nonolu ai nala'a kalla man ko'u mai leke derne nakani rai Salomo nina wanakuku. Kade lere eniyeni ri ida aile man kulu narehiyedi rai Salomo, maa mi kam derne makani Ai!”
23601	MAT 12:43	Yesus na'aheni wali'ur, “Lo'o hayakyaka ida namharedi ri raram, an lalaa mamai noho mamun nanoin onno man wa'an leke holi, maa kan lernala.
23603	MAT 12:45	de ai noro hayakyaka wo'ikku man ailanna narehi ai, hu'ur ri onne raramne wali'ur. Ende ri onne nina morimori eren yayaka narehi nonolu eni. Onne lo'o namwali ri mormori man ailanna ku eni haenhi.”
23605	MAT 12:47	Rin laa kukunohi Ai na'ahenia, “Papa Meser, Num mame noro mo'oniwallumhe aile paharne. Hi raram nodi roro Papa wakunu.”
23606	MAT 12:48	An walha na'ahenia, “O mauroin Yi in'u la I mo'oniwal'uhe inhoi?”
23607	MAT 12:49	Horu ne, An kukuwala liman Nina man lernohi pakunohi enihe la na'aheni, “Hi penia Yi in'u noro I mo'oniwal'uhe.
23608	MAT 12:50	Ri man lernohi la derne nakani Ya Am'u man aile a'am raram, hi onne penia Yi in'u, I nar'u, la I mo'oniwal'uhe.”
23611	MAT 13:3	Ai nodi wanakunu naho'ok wakuku panaeku nammori na'ahenia, “Ler ida, man howok kirna ida nodi wini hawono lan wahair nin kirna.
23617	MAT 13:9	Ende lo'o mi kilinum aile, makani wawa'an.”
23618	MAT 13:10	Man lernohi pakunohi Yesus mai ra'ukani Ai, “Alhi'ihepe nair wanakunu naho'ok noro herie?”
23619	MAT 13:11	Yesus walha na'ahenia, “Makromod Lalap nala woroin mi leke mauroin hi'ihehewi Ai nodi molollo ri mormori. An hi'i mi mauroin panaeku ma nasinuwar onne, ri namehin, ka.
23621	MAT 13:13	Enpenia Ya'u nair wanakunu naho'ok eniyeni wakuku herie ono: ‘Hir do'odo'one, maa naise ri ma kan do'on, hir derderne, maa naise ri ma kan derne, la ka rauroin haida-haida.’
23622	MAT 13:14	Ende inhawa man Makromod Lalap konohiyedi lolo nabi Yesaya nonolu eni namwali noro hi, ‘Lo'o mim dederne mamani, maa ka mauroin haida. Lo'o mim dodo'on mamani, maa ka mauroin inhawa ma namwali,
23623	MAT 13:15	ono mi honorok akim kerhe, de mamhene makani, mamhene do'on, la mamhene mauroin. Ende Ka'u huri mim do'on, derne, mauroin, la wali wali'ur Maya'u leke Ya'u hi'i wa'an mi.’ ”
23624	MAT 13:16	Yesus na'aheni Nina man lernohi pakunohi enihe, “Mi akim nahuwa'anedi, ono mim do'on la derne kokkoo.
23625	MAT 13:17	Loi honorok wawa'an Ainu'u panaeku ma na'ono eniyeni: Nonolu nabi-nabi roro ri nammori ma akin mou lolo Makromod Lalap kalarna, hi raram nodi do'on inhawa mim dodo'on lere eniyeni, la raram nodi derne inhawa mim dederneni, maa lere onne Ka'u mai noho wawan makun de hi kar do'on kar derne.”
23626	MAT 13:18	“Derne wawa'an! Ya apa'aha wanakunu ma na'ono ri man wahair wini hawono eni.
23631	MAT 13:23	maa wini ma nadiyaur elimo'o man meur onne na'ono ri man derne nakani la nauroin Makromod Lalap Lirna Wawan eni. Ende ihin ennen nammori, heruwali lernala ihin ennen rewen rahu ida, heruwali welneme, la heruwali welikelu.”
23632	MAT 13:24	Yesus nala wanakunu naho'ok ida wali'ur na'aheni, “Lere Makromod Lalap nodi molollo ri mormori, naho'ok naise ri man howok kirnida. Ri onne lan pekir ariyono wini gandum man wa'an nina kirne.
23635	MAT 13:27	Orkirne nina man howok enihe mai ra'aheni, ‘Pape, lere pekir ariyono wini nonolu eni, kirne ra'amouwedi la pape pekir ariyono wini man wa'an menee, alhi'ihepe penek hohoro mormori raram me'e?’
23636	MAT 13:28	Orkirne walha na'ahenia, ‘Onne ainu'u arwali nin hini'i.’ Nina man howok ra'ukani wali'ur, ‘Lo'o pape ne'e, am laa he'uledi penek hohoro onne, ka?’
23637	MAT 13:29	An walha na'ahenia, ‘Yono, kalo'o gandum onno nahine'uledi haenhi.
23638	MAT 13:30	Na'amolia mori wewerre rakan nina alam rereku mene ya'u konohi ma neku enihe ra'ukwuku penek hohore, leke harne. Onne horu, ra'ukwuku gandum rodi laa ra'akene lolo ainu'u na'akene onno.’ ”
23639	MAT 13:31	Yesus nala wanakunu naho'ok ida wali'ur heri onne na'aheni, “Lere Makromod Lalap nodi molollo ri mormori lo'o naise wanakunu naho'ok eniyeni. Ri ida nala wini au manu waku ida hap nin kirna.
23640	MAT 13:32	Wini au manu waku onne tutusiyana wake'e, maa an moriyedi, lapa narehi nano au or'oriyana man aile lolo onne na'akeme, penia namwali au'ono lape, de manu liwliwar mai hi'i rira wonne min hinan hanan.”