23214	MAT 1:1	Diita maji eeta Jisas Kraist riina yimowurek eeka tar wayega yechi maji. Jisas Kraist rii Devit riiti neja. Devit rii Ebraham riiti neja.
23215	MAT 1:2	Ebraham rii Aisak riiti apoko. Aisak rii Jekop riiti apoko. Jekop rii Juda riiti apoko riiti yaka kumwoy yechaka eecha tar.
23220	MAT 1:7	Solomon rii Riaboam riiti apoko. Riaboam rii Abaisa riiti apoko. Abaisa rii Esa riiti apoko.
23221	MAT 1:8	Esa rii Jihosapat riiti apoko. Jihosapat rii Joram riiti apoko. Joram rii Asaia riiti apoko.
23222	MAT 1:9	Asaia rii Jotam riiti apoko. Jotam rii Ehas riiti apoko. Ehas rii Hesekaia riiti apoko.
23223	MAT 1:10	Hesekaia rii Manasa riiti apoko. Manasa rii Emos riiti apoko. Emos rii Josaia riiti apoko.
23226	MAT 1:13	Serababel rii Abaiat riiti apoko. Abaiat rii Elaiakim riiti apoko. Elaiakim rii Eso riiti apoko.
23227	MAT 1:14	Eso rii Sedok riiti apoko. Sedok rii Ekim riiti apoko. Ekim rii Elaiat riiti apoko.
23228	MAT 1:15	Elaiat rii Eliesa rii apoko. Eliesa rii Matan riiti apoko. Matan rii Jekop riiti apoko.
23230	MAT 1:17	Warek, na he. Ebraham riina heechi Devit riina heechi eeta ye wayega tar. Devit riina heechi Bebilon akamak ye i poko jir nedii heechi i eeta ye 14 wayega tabatar. Bebilon akama heechi i Kraist riiti nedii eechaba 14 wayega tabatar.
23234	MAT 1:21	Komas siita eeta yikapwa riina yimowunak riiti hi napa eecha haba, Jisas. Rii riiti ma mima yechi kapasek boboy bachi poyechi yesokwa hehar yicha tawa yikapwa. Eena riiti hi Jisas habato.”
23236	MAT 1:23	“Omunyego mima pochi sii hoyey yikapwan biika siichi yimowukiita. Yimowunak, riina eecha habakiita, Emanyuel.” (Diita maji eecha wocho, “God rii notaka eecha tawa.”)
23238	MAT 1:25	Siina yarek, rii siitaka eecha bana bana takasakech. Eecha ta iri, i Jisas riina yimowur. Yimowurek, Josep rii riina hi eecha habar, Jisas.
23239	MAT 2:1	Herot rii aka tabo yima tarek, Maria sii i Jisas riina Judia nosap Bethlehem akamak eeka yimowur. Worek, winymayn hechar ma ye ya sokwa nobok eeka tar. Eeta ma yecha Jerusalem akamak eeka yar.
23244	MAT 2:6	‘Judia nosap Bethlehem akama ma mii aka tabo yiman otiitawey, mii eeta karakadakasakech. Kwoti nediik siitii kowu tawa ma por sokwanak, eeji Isrel ma yenya nobon mukuchikiita. Eena nota eecha wocho, rii Bethlehem akamak eeka yimowukiita.’”
23253	MAT 2:15	Irek, rii eecha tarek, Herot rii har. Eecha otirek, Harapa riiti majin piirapet por riita keyiri sii eeta siiken sokwar. Eecha wor: “Ada eeji yikapwan uwarek, rii Isip nosapen heechi yar.”
23260	MAT 2:22	Irek, Josep rii meejir Akeleas rii apoko Herot riita otii tar Judia aka tabo yima yon rii eena yar. Eena meejichi akiichi eeta nosapek saka yirek. Sukwiya majik God riita riina eecha worek, eena rii heechi Galili nosapek ir.
23262	MAT 3:1	Eeta nedii Jon Baptis rii ya God riiti majin Judia me biish tar eemek eeka sawo tasiir.
23266	MAT 3:5	Eeta nedii Jerusalem akamak tar ma ye, Judia nosapek tar ma ye, Jodan pak bana bana tar ma ye eyey heechi riitak yar.
23269	MAT 3:8	Ma yenya na jecha mukuchicha: Kwo kwoti inyaka na dareboyetanak, yo kepin na otii ta. Eena na eecha mukuchicha.
23270	MAT 3:9	Opoche eecha hikitanakech ‘Ebraham rii eeta noti wayega.’ li eeta saka kiki siikiitawak. Ada kwona wocho, God rii eeta kiki sowa rii papan yeechi otiiney, iipa Ebraham nejak siikiita!
23271	MAT 3:10	Eeta yeeberu sii men muku tawa. Tawak, sii yiiken kowutu. Kata me siik kepi wanan siiney, iipa yiichi hik rabochinyak uwukiita.
23274	MAT 3:13	Eeta nedii Jisas rii Galili nosapen heechi Jodan pak ir. Irek, rii Jon riitak uku yeechiken yar.
23275	MAT 3:14	Yarek, Jon rii Jisas riiti inyakan dareboyeken rii eena otii her. Eecha wor: “Eeta kepi miita ana uku yeechikiita. Boyewak ada miina uku yeechikiita?”
23280	MAT 4:2	Eeka tarek, jisas rii aboboy yadii 40 niyi 40 rii akasakech. Biish tarek, rii eecha har.
23288	MAT 4:10	Jisas rii awasen eecha wor: “Gaba mii na heechi i! ‘God riiti keyir maji eecha wocho: ‘Eeta Harapa Ma Miiti God, riiti hiban na yesokwa ta. Riiti yoban na otii ta.’”
23291	MAT 4:13	Irek, rii Nasaret akamak siikasakech. Rii i Kapaneam akamak eeka siir. Kapaneam Galili pagirebak bana tar. Eeta Sebyulan Naptalai nosapek eeka tar.
23295	MAT 4:17	Eeta nedii Jisas rii diita majin yesokwachi bar. Rii eecha wor: “Kwoti kapasek boboyen na dareboy! God riiti kigdom diika bana bana tawa!”
23296	MAT 4:18	Jisas rii Galili pak pagiirebak chishi icharek, rii i yaka kumwoy piiriin her. Saimon, riiti anadii hi, Pita, riiti kumwoy, Endru piiriin her. Piir emiyepen mayak yater yon otiitar.
23302	MAT 4:24	Riita eecha otiir yo maji sii eyey Siria nosapek i ye yar. I ye yarek, ma mima ye eyey ma ye hak otii ye i tarin yeechichi riitak yayar. Eyey kapasek hak otii tar boboy ma eecha tari, kapasek Spiritek tar ma yen, kuja sugwiyabak saka tar ma yen, yatii tapa ha tar ma yen yeechichi riitak yayar. Yayarek, rii eeta yenya eyey otii kepi siir.
23303	MAT 4:25	Eecha otii tarek, nokwapa nokwapa ma mima ye Galili nosapek tari, Dekapolis eeka tari, Jerusalem eeka tari, Jodan pa pagiireba yepak tari, ye heechi ya riitaban sumowu chishitar.
23316	MAT 5:13	“Ana sumowu tawa ma kwota diita nosapek tawa woshiga eecha tawa. Woshi somakwo taweyn heechiney, kwopa shecha otiinak woshi kawka somakwo takiita? Eeta yikadey woshi sii boyen otikasakech? Na kayek eeta rabowak, ma ye yatiik piitiichishitu.
23332	MAT 5:29	“Miiti mama yepak tawa miy siita miina otiichinyak, miita kapasek boboyeka sakaney, ii na siin korii yeechi rabo! Eeta kepi miiti kapasek miyin mii heechi ikiita. Eeta kapasek miiti eyey maban hi uwu tawa eemek eyey rabochinyak uwukiita.
23333	MAT 5:30	Miiti mama yepa tapa siita miina kapasek boboyen otiichinyak, mii sakaney, ii na tiimiichi rabo! Eeta kepi miiti tapa pochin raboney, eeta kapasek miita eyey maba miitin hik rabochiyak uwukiita.
23340	MAT 5:37	Kwota na eecha ba, ‘Ayo, yaho.’ Eeta kiki sowa. Kwo kawka wonyey, eeta boboy sii Gaba riita yakiita.
23375	MAT 6:24	“Ma por rii aka tabo yima upurusen eepiira eepiira yo otiiney, ii saka kikisiikiitawak. Li riipa poren kwoya henyak, poren yuyakiita. Li riipa poren sumowunak, poren wosowoyekiita. Eena God riiti noboka moni noboka eepiira sumowukasakech. Li saka kikisiikiitawak.
23376	MAT 6:25	“Eena ada kwona wocho: Opoche kwo ukuban aboboyeban aken hikitanakech. Miiti maba rikiban hikitaqnakech. Eechaba eechaba tawa boboy sii ukuka aboboyeka eecha kikisiikasakech. Eechaba eechaba tawa boboy sii rikiy siitaka kikisiikasakech.
23382	MAT 6:31	Eena kwo opoche eecha hikitanakech, nopa kapo boyen boboyen akiita? Boy ukun akiita? Boy rikin ruwukiita?
23384	MAT 6:33	Kwota na mapo God riiti kigdom na yesha henyak God riiti inyakan na sumowu ta. Eecha otii taney, riipa kwona diita anadii boboyen kwona habatakiita.
23386	MAT 7:1	“Kwo opoche anadii ma riiti yon wosowoyetanakech. Eecha otiiney, anadii ma ye miiti yon awasen wosowoyekasakech.
23390	MAT 7:5	Eecha wochawak, mii keena woshepii tawa ma. Miita na mapo miiti miyik tawa men honii yeechi komas miiti kumwoy riiti miyik tawa regiin napa ya.
23393	MAT 7:8	Eyey ma ye wohechaney, ii yepa yakiita. Kata ma rii yeshataney, ii riipa hekiita. Kata ma rii nuburejan hapakataney, iipa riina tagwachikiita.
23398	MAT 7:13	“Kwota na i karakada nubureja yar. Hi uwu tawa eemek ichawa nobo sii eeta harapa. Eeka i yar tawa nubureja eeta bad mayaka. Eeechatawak, nokwapa nokwapa ma mima ye eena eeta nobok ichu.
23399	MAT 7:14	Eechaba eechaba hadabas eemek ichawa nubureja sii eeta karakada. Nobo eeta nokwapa nokwapa ma ye eena yeshahekasakech.
23400	MAT 7:15	“Woshepii tawa piirapet yenya na ow poy sii ta. Yecha sapi giiriichi yecha yatawey, eeta sipsip yatawabaga eecha he yato. Eecha yatawey, ii kwasheka tawa asaga eecha taws.
23405	MAT 7:20	Eecha otii tawak, kwo woshepii tawa piirapet yecha otii tawa abon kwo henyak, eena na hiki ta.
23406	MAT 7:21	“Eyey ma yecha ana eecha haba tawey, ‘Harapa, Harapa’ yepa saka God riiti kigdom iyarekiitawak. Kata ma ye eeji hevenek tawa Apoko riiti inyakak eecha otii tawey, yechaba keena hevenek ikiita.
23411	MAT 7:26	Eyey ma ye diita majin meejiri ye eena sumowunan siiri, ye eeta hikisha yesha maga eecha tawak, ye aka eeta kesinek otiitarek, wayi vatari, uku yi ichari, sowa yatari, eeta akan ameya otiichirek, sii sakar. Sakarek, siita harapa kapasek wey siir!”
23414	MAT 7:29	Rii yechi on otii hechawa mak banaga eecha bakasakech. Rii harapa ma yecha batawabaga riieecha batar. Eena batarek ye heneba rabor.
23423	MAT 8:9	Ada eechaba harapa tawa ma riiti kuruk tawa. Ada eechaba harapa tawak eeji ow ana pichawa ma ye eechaba eeji kuruk tawa. Eecha tawak, ada iken wowey, ye ichu. Ada akar man yaken wowey, ye yato. Ada eeji yo otii tawa wakasa ma yo otiiken wochawey, ye otiito.” eeka kepi sii.
23425	MAT 8:11	“Ada kwona wocho nokwapa nokwapa ma mima ya sokwa tawa nobok yanak, ya ye i tawa nobok yanak, yepa Ebraham, Aisak, Jekop yechaka eecha howuk tawa kigdom kepik siikiita.
23426	MAT 8:12	Ma ye God riiti kigdom mashi iyar henyak tanak, yeeena saka ikiitawak. Eena yen sabak tawa niyik yik rabokiita. Wonyak, yecha kiyatanak pu takiivii kiikiirena siitiichichakiita.”
23438	MAT 8:24	Ibatarek, harapa sowa yatarek, pa uku boro harapa sokwabatarek, jabiir gubuken otiitar. Eeecha otiitarek, Jisas rii watar.
23442	MAT 8:28	Worek, Jisas rii i akar pa giireba yepak iti, Gadara yechi nosapek i it. Icharek, spirit kapasek tar ma upurus piir tiitiimo supun heechi yari, Jisas riina nobok jawor. Eeta ma piir kapasek boboyen otiitarek, eena ma mima ye eeta nobon i ye yakasakech ye akiitar.
23466	MAT 9:18	Jisas rii diita majin batarek, Ju yechi harapa ma por rii ya Jisasriina yatii bogok piitiichi eecha wor: “Eeji yikapwa eeta hawey har. Miita na ya miiti tapak neeki siipa kawka ya sokwakiita.”
23483	MAT 9:35	Jisas rii eyey akaman i chishi ye itar. Chishi ye itarek, rii yechi lotu akak i yar yenya maji pikii tar. Rii God riiti kigdom hadabas maji kepin sawotar. Eyey ma mima hak otii ye i tarin rii yenya eyey otii kepi siir.
23486	MAT 9:38	Eena na Nowo Ma riina maji batanak, riipa akar nokwapa nokwapa saga ya man rii heechinak yakiita.”
23488	MAT 10:2	Eeta 12 aposel yechi hi diitata: mapo eeta Saimon, riina habatar Pita. Endru, Pita riiti kumwoy. Jems, riiti kumwoy, Jon. Piir Sebedi riiti yikapwa.
23497	MAT 10:11	Kwo opoche saket upurus yatii ruwu tawa boboy ye ichanakech. Kubu opoche neeki ichanakech. Yaho. Ma yon otiiney riipa riiti aboboyen yakiita. “Kwo akaman iyarenak, anadii akaman iyarenak, na i ma kepin na yesha hechi riiti akak riitaka eecha na sii. Eeka eeta akabak tanak kwopa eeta akaman heechi sokwa ikiita.
23499	MAT 10:13	Eecha otiinak, yecha kwona yaney, ii na yenya maji kepiban ba. Banak, yechi inyaka kwoya hikikiita. Woshi anak, yecha kwona awasen woshi anan siiney, ye meejiney, eena na heechi ya.
23500	MAT 10:14	Aka ma por rii kwona yeechi ye inyan siiney, anadi akama tawa ma ye kwona yeechi ye inyan siiney, ii na heechi. Kwoti yatii cheren kavakava pakachi heechi i. Eeta akaman God riipa harapa kapasek otiikiita.
23505	MAT 10:19	Yepa kwona asasak ye inyak, kwo opoche akiichi eecha wochanakech, ‘Nopa kapo boy majin awasen bakiita? Nopa kapo shecha bakiita?’ Yaho. Eeta nediibak God riipa kwota ba majin sawo mukuchikiita.
23508	MAT 10:22	Eeji hi kwotaka eecha tawey, eyey ma yepa eeta kwona henyey, yuyakiita. Ma kaw ye hapago siichi taney, yepa i komas hamak tawa nediik i siiney, God riipa yenya hechi yesokwa yichikiita.
23511	MAT 10:25	Eena eeta kiki sowa skul ya tawa ma ye yechi maji pokii tawa ma riitaka eecha kiki sowa. Yo otii tawa wakasa ma ye sokwa yechi harapa; ma riitaka eecha kiki sowa. Ma ye eeta Harapa Ma riina kapasek otii tawa harapa ma habataney, yepa riiti yo otii tawa wakasa ma yen kapo shecha habatakiita? Hi kapasek habatakiita!
23512	MAT 10:26	“Wowak, kwo ma yenya opoche akiitanakech. Eyey boboy veenyichi tawey, komas sii geenyik ya sokwakiita. Eyey veenyi tawa majin geenyik kwodii wokiita.
23533	MAT 11:5	Miy kiitii tar ma ye mey maka hecho. Yatii ha tar ma ye kepi chishitu. Maba kapasek tar ma ye eeta kepi hecho. Mabiya giitar ma ye eeta hehar meejito. Har ma yen yesokwa yichitu. Eeta hadabas majin kiiriisiiposii tawa ma yenya sawo mukuchichu. Een na sawota.
23536	MAT 11:8	Boyen heken eena ir? Kwo kapo iri riki kepin ruwu tawa ma riina heken eena ir? Yaho. Eeta yikadey ma ye aka tabo yima riiti harapa akak ye eeka yichu!
23541	MAT 11:13	Eyey piirapet ye, Moses riiti o maji sii mashi Jon riiti nedii God riiti kigdom maji sawotar.
23546	MAT 11:18	Eecha otiitari, Jon riita yari, rii aboboy akasakech. Rii wain ukun akasakech. Rii eecha otiitarek, ma mima ye eecha wor: ‘Rii eeta hikishato!’
23553	MAT 11:25	Eeta nedii Jisas rii eecha wor: “Apoko, mii howuka tawa Harapa, nosapeka tawa Harapa. Miita miiti inyakak tawa boboyen yikapwa yena mukuchitarek, harapa otii hechar ma yenya mii veenyitarek, eena ad miina woshiato.
23555	MAT 11:27	Eeji Apoko rii eyey boboyen eeji tapak howu har. Ma ye eeta Yikapwa riina hekasakech. Apoko riitaba saniga riina hecho. Eeta Apoko riina ma ye hekasakech. Eeta Yikapwa riitaba riina hechi kata ma yen eeta Yikapwa rii Apokon mukuchichawak, ye hebato.
23557	MAT 11:29	Ada kiyatawak nomoyatawa boboyen kwo na yeechi kiyabachi kwo eeji inyakak hiki tawa boboyen na yaba ta. Eecha otiiney, kwopa yo otii nedii yi hapakakiita. Ada eshar otii tawa ma. Ada wohipu tawa makasakech.
23560	MAT 12:2	Eecha otii atarek, Peresi ma ye hechi Jisas riina eecha wor: “Na he. Eeta yikadey boboyen miiti disaipel yecha Sabat nedii otii tawey, ii ye noti on nediik reekiito!”
23561	MAT 12:3	Jisas rii meejichi eecha wor: “Kwo kapo Devit riiti majin saka kenyitarek? Eeta nedii rii riiti wakasa ma yechaka eecha hatarek, ye God riiti akak iyarer. Iyarechi rii riiti ma yechaka God riina har geyen ye eena yeechi ar. Geyen yeechi atari dii eeta ye on reekiir. Opelen otiitar ma yechaba diita geyen atari ii on reekiikasakech.
23568	MAT 12:10	Ma por rii eeka tari riiti tapa kapasek tar. Worek, ma ye eeka tari, ye Jisas rii kapasek yon ba diimaken eena hiki ye itar. Eecha hiki tarek, ye eena riina woher: “Nopa boy Sabat nediik hak otii tawa man boy otii kepi siikiita?”
23570	MAT 12:12	Wowak, ma rii eeta harapa. Sipsip sii eeta karakada. Wowak, noti lo eecha wokasakech: Sabat nediik man otii kepi siikasakech. Eena nota keena yo kepin Sabat nedii otiito.
23585	MAT 12:27	Kwo eecha wocho: ‘Besebul riita ana hapaga boboyen hatawak, ada eeka otiito! Eecha siiken taney, nama kwona sumowu tawa ma yenya hapaga boboyen hatawak yecha kapasek spiriten yeechi raboto. Kapo Beselbull? Kwona sumowu tawa ma ye otiitawey, ye geenyik kwodii mukuchichawey, kwoti inyaka eeta kapasek hikitu!
23589	MAT 12:31	Eena ada kwona wocho: ma ye eyey kapasek boboy otiiney kapasek maji bataney, iipa God riita kwoyava yakiita. Ma por ri Hoi Spiriten wokwoyaney ii riina kwoyava yakasakech.
23607	MAT 12:49	Worek, rii riiti disaipel yenya tapak mukuchichi eecha wor: “Na he! Eeji awi eeji kumwoy ye diitata!
23609	MAT 13:1	Eeta nedii Jisas rii akaman heechi pak ir. I yi rii maji pikiitar.
23621	MAT 13:13	Eena ada shiy tawa majik yenya bato. Yecha hechawey, ye hehar hikasakech. Yecha meejitawey, ye hehar meejikasakech, hikikasakech.
23627	MAT 13:19	Ma ye God riiti kigdom sawo tawa maji meejichi meejinan siiney, ye eeta nobok saka tawa wit siikega eecha tawa. Eeta Gaba rii ye eeta yechaka chir majin yeechi kayek raboto.
23629	MAT 13:21	Kwoya hikitawey harapa he ye ikasakech. Eeta majin ameda ye kwoya hikichi abosuchitu. Eecha kaw God riiti majin ameda hikitawey, Jisas riiti hi yechaka eecha tawey, eena kapasek boboy yechak yaney, kikir poy tawa boboy eetaq yechak yanak, yecha eeta majin eeta ameya yapaka chikiita.
23646	MAT 13:38	Eeta nowo eeta diita nosap. Siik kepi sii eeta God riiti ma mima. Kuru sii eeta Gaba riiti ma mima.
23649	MAT 13:41	Eeta nedii Ma Yikapwa rii riiti ejelen heechinak ikiita. Inyak, ya anadii man kapasek yon mukuchichawa man riiti kigdom taweyn yeechi yayakiita. Yayanak, ejel ye anadii eyey yo kapasek otii taweyn yeechi yayabakiita.
23657	MAT 13:49	Hamak tawa nedii sii yanak, diita eechaba otiikiita. Ejel ye yanak, kapasek tawa ma ye ma kepi yechaka eecha tanak, yen keyibo yeechi hik rabochinyak uwutanak ye pu giiriiga wa giiriigatakiita.”
23667	MAT 14:1	Eeta nedii harapa aka tabo yima, Herot, Galili nosapen siiti kowu tar ma, rii Jisas riita otiitar boboyen meejir.
23668	MAT 14:2	Rii riiti kiyatayetar wakasa ma yenya eecha wor: “Diita ma rii eeta Jon Baptis riita saniyeechi awasen yesokwar. Eena hapaga tawa boboy kata riitaka eecha tawak rii eena ottito.”