23214	MAT 1:1	'Agamũ Jejui Kristu 'ga pytunera 'gã. Abraão 'ga juapyrera 'ga Davia. Davi 'ga juapyrera 'ga Jejui Kristua.
23215	MAT 1:2	Abraão 'ga Isaki 'ga ruwa. Isaki 'ga Jako 'ga ruwa. Jako 'ga Juda 'ga ruwa, 'ga rewirera 'gã netee.
23216	MAT 1:3	Juda 'ga Peres 'ga ruwa, Sera 'ga retee. 'Gã y ẽẽ rera Tamar. Peres 'ga Esrom 'ga ruwa. Esrom 'ga Arão 'ga ruwa.
23217	MAT 1:4	Arão 'ga Aminatape 'ga ruwa. Aminatape 'ga Nasom 'ga ruwa. Nasom 'ga Saumõ 'ga ruwa.
23218	MAT 1:5	Saumõ 'ga Poasi 'ga ruwa. Poasi 'ga y ẽẽ Raape ẽẽ. Poasi 'ga Opete 'ga ruwa. Opete 'ga y ẽẽ Rute. Opete 'ga Jese 'ga ruwa.
23219	MAT 1:6	Jese 'ga Davi 'ga ruwa. Davi 'ga 'ũina 'wyriaramũ judeu 'gã nupe rakue. Davi 'ga Uri 'ga remirekofera ẽẽ rerekou. 'Gã na'yra 'ga Sarumãu 'ga.
23220	MAT 1:7	Sarumãu 'ga Ropoãu 'ga ruwa. Ropoãu 'ga Apiasi 'ga ruwa. Apiasi 'ga Asa 'ga ruwa.
23221	MAT 1:8	Asa 'ga Josafa 'ga ruwa. Josafa 'ga Jorãu 'ga ruwa. Jorãu 'ga Usiasi 'ga ruwa.
23222	MAT 1:9	Usiasi 'ga Jotãu 'ga ruwa. Jotãu 'ga Akasi 'ga ruwa. Akasi 'ga Esekiasi 'ga ruwa.
23223	MAT 1:10	Esekiasi 'ga Manase 'ga ruwa. Manase 'ga Amom 'ga ruwa. Amom 'ga Josiasi 'ga ruwa.
23224	MAT 1:11	Josiasi 'ga Jekoni 'ga ruwa, 'ga rewirera 'gã nuwa nanẽ nũ. Jekoni 'ga rekoramũ Israeu juapyrera 'gã nee iporomutare'ema 'gã 'ua ojemorypa 'gã nee, 'gã pyyka, 'gã faa, 'gã nerawau Papironi ywy pe.
23225	MAT 1:12	Papironi ywy pe weroo re Jekoni 'ga wa'yramũ. Jekoni 'ga Saratieu 'ga ruwa 'ga. Saratieu 'ga Soropapeu 'ga ruwa.
23226	MAT 1:13	Soropapeu 'ga Apiute 'ga ruwa. Apiute 'ga Eriakĩ 'ga ruwa. Eriakĩ 'ga Aso 'ga ruwa.
23227	MAT 1:14	Aso 'ga Satoki 'ga ruwa. Satoki 'ga Akĩ 'ga ruwa. Akĩ 'ga Eriute 'ga ruwa.
23228	MAT 1:15	Eriute 'ga Eriesa 'ga ruwa. Eriesa 'ga Matã 'ga ruwa. Matã 'ga Jako 'ga ruwa.
23229	MAT 1:16	Jako 'ga Jose 'ga ruwa. Jose 'ga Mari ẽẽ mena. Mari ẽẽ ra'yra 'ga Jejui 'ga. Ẽẽ wi futat 'ga 'ari rakue. Jejui Kristu 'ga Janeruwarete 'ga remimurera te.
23230	MAT 1:17	Abraão 'ga remyminũ juapyret awau ojemomytuna katosi rakue. Awau owaẽma Davi 'ga upe rakue. A'eramũ Davi 'ga remyminũ juapyrera nãnẽwẽjẽmĩ ojemomytuna katosi rakue. Awau owaẽma Papironi ywy pe 'gã nerooawa upe. Papironi ywy pe weroo re 'gã nãnẽwẽjẽmĩ 'gã nemymĩnũ juapyrera ojemomytuna katosi rakue. Awau owaẽma Kristu 'ga i'aawa upe.
23231	MAT 1:18	Nan Janeruwarete 'ga Jejui Kristu 'ga muri ywy pe rakue. Janeruwarete 'ga 'Agesagea Jejui 'ga mua Mari ẽẽ upe rakue, ẽẽ ra'yramũ rakue. Mari ẽẽ merama 'ga Jose 'ga. A'ere Jose 'ga ẽẽ rerekoe'emauwe Janeruwarete 'ga 'Agesagea kunumĩ muri ẽẽ upe rakue.
23232	MAT 1:19	“Mari ẽẽ ta'yt” 'e kwaapawe Jose 'ga 'jau ojeupe: “Najera'yra rũi futat. Nakoi we je ẽẽ ree”, 'jau 'ga ojeupe. “Narekokatui je ẽẽ 'awamũ. Maran ajee je ẽẽ rerekoi 'awamũ 'ũ? Namome'ua'uweri je ẽẽ 'gã nupe. ‘Ta'yr ẽẽ’ 'e kwaawe'emauwe pa je ẽẽ retygi kwy”, 'jau 'ga ojeupe. Jose 'ga esage ma'ea. A'jeteetewi tee 'ga mama'e apoi rakue. A'eramũ 'ga a'eramũ oporerekowere'emamũ ẽẽ ree. A'ere 'ga nafutari ẽẽ mojenosĩa nanẽ nũ.
23233	MAT 1:20	Wemiaporam are 'ga wea'aramũ oser enune. 'Ga ser ire Janeruwarete 'ga pyriwara 'ga amũ 'ua ojesaukaa 'ga upe, 'ga fayupaw ipe. A'eramũ 'ga oje'ega Jose 'ga upe, judeu 'gã 'wyriat ymanera 'ga juapyrera 'ga upe, Davi 'ga juapyrera 'ga upe: —Ku'jywa 'ga 'Agesagea te kunumĩ amut Mari ẽẽ upe. A'eramũ ene epy'a'wyre'emamũ ẽẽ ree. “Narekoi je ẽẽ”, ere awi.
23234	MAT 1:21	Kũima'ea futat ẽẽ ra'yra 'ga. 'Ga 'aramũ ene 'ga re'roka. 'Ga futat 'ut opytuna 'gã tywera moiawamũ 'gã nui. A'eramũ ene Jejui nuga 'ga ree— 'jau ywagipewara 'ga Jose 'ga fayupaw ipe 'ga upe. (Grego 'gã je'eg imũ aekatu'okat 'ea futat poromũ Jejui 'ea.)
23235	MAT 1:22	Ymã te 'ã Janeruwarete 'ga oje'ega mome'ui Isai 'ga upe rakue. “Anure nipo kũjãmuku ẽẽ mũ ra'yramũ. Kunumĩ 'ga 'ar ire nipo 'ga 'jau Emanueu 'jau 'ga upe”, 'jau 'ga Isai 'ga upe rakue. (Epyreu 'gã je'eg imũ Emanueu 'ea Janeruwarete 'ga ako jane pyri 'ea futat.) U'eawer imũ etee futat Janeruwarete 'ga Jejui 'ga muri kũjãmuku ẽẽ mũ upe.
23237	MAT 1:24	Opag ire Jose 'ga awau Mari ẽẽ 'wyr ipe, ẽẽ rerua oje'wyr ipe, ywagipewara 'ga 'eawer imũ etee futat rakue.
23238	MAT 1:25	A'ere 'ga ẽẽ ra'yra 'ga 'are'emauwe nokoi futari ẽẽ ree. Ẽẽ ra'yra 'ga 'ar ire Jose 'ga 'ga re'rogi. Jejuja 'ga inuga 'ga ree, ywagipewara 'ga 'eawer imũ etee futat.
23239	MAT 2:1	Perẽi me Jejui 'ga u'aa rakue. Judeja ywy pype Perẽi 'jawa amunawa 'upa. Israeu juapyrera 'gã nupe 'wyriaramũ Erote 'ga renamũ Jejui 'ga u'aa rakue. Jejui 'ga 'ar ire kũima'e 'gã amũ 'ua Jerusareg ipe, Erote 'ga rekwaw ipe. Muku awi 'gã nuri. Kwara poawa katy awi 'gã nuri. Jaytata mojopyrũara 'gã.
23240	MAT 2:2	'Gã poromũ 'ut muku awi. A'eramũ 'gã oporonupa ee judeu 'gã nupe: —Ma'ape te pẽ'wyriarareterama 'ga 'ari 'awamueuu rai'i? Oroje'wyr ipe ore rekoramũ jaytata yau renyfugamũ ojesaukaa oree ai'i. Esakawe ore 'jau arajaupe ai'i: “Judeu 'gã 'wyriarareterama 'ga u'at ra'e”, 'jau ore arajaupe ai'i. A'eramũ ore arajua koromũ 'ga muorypa arakou— 'jau 'gã Jerusareg ipewara 'gã nupe.
23241	MAT 2:3	A'eramũ Erote 'ga opy'a'wyramũ ee. “Ma'ape te judeu 'gã 'wyriarareterama 'ga 'ari rai'i” 'e renupawe 'ga opy'a'wyramũ ee. “Tỹỹ. Je futat nã'ã a'ỹi 'wyriaramũ judeu 'gã nupe re'ã”, 'jau 'ga ojeupe. “Awỹja upe sipo 'gã 'i poromũ 'wei?” 'jau 'ga ojeupe. A'eramũ 'ga opy'a'wyramũ akou ee. Jerusareg ipewara 'gã juejue futat nanẽ opy'a'wyramũ aipo are nũ.
23242	MAT 2:4	A'eramũ Erote 'ga mainana 'wyriara 'gã murukaa ojepyri Moisesi 'ga je'eger are moromu'jara 'gã neewe. —Ma'ape te Janeruwarete 'ga remimurama 'ga 'ari e'i te 'gã nakue— 'jau 'ga 'gã nupe.
23243	MAT 2:5	—“Perẽi me nipo 'ga 'ari”, e'i 'gã nakue. “Judeja ywy pype 'up ma'e pype nipo 'ga 'ari”, e'i 'gã nakue— 'jau mainana 'gã Erote 'ga upe.
23244	MAT 2:6	—Ymã te Janeruwarete 'ga oje'ega kwasiarukari ka'aran are oje'ega mome'wara 'ga upe rakue: “Perẽi mewaramũ pẽẽ pejejenosõue'em pejeje'wyr awi. Sikõi'ĩ agawewi pẽ'wyra. A'etea nipo pẽ'wyr ipe futat pẽ'wyriarareterama 'ga u'at anure. Poromũ futat nipo 'ga 'ua ajemogou 'wyriarareteramũ jeremiayuwamũ pẽ nupe, Israeu juapyreramũ pẽ nupe”, 'jau 'ga ikwasiarukaa Mikeiasi 'ga upe rakue— 'jau mainana 'wyriara 'gã imome'wau Erote 'ga upe.
23245	MAT 2:7	A'eramũ Erote 'ga muku awi 'ut ma'efera 'gã nenũina. —Pe'je pejejua. 'Gã nemianuwa tywi saporogyta jarejetee 'jau— 'jau 'ga 'gã nupe. A'eramũ 'gã awau oporogytau 'ga upe. A'eramũ 'ga 'jau 'gã nupe: —Maranime te peesak jaytata yaua rai'i? Ma'e 'ara rupi te peesak rai'i?— 'jau 'ga 'gã nupe. A'eramũ 'gã jaytata yau resakawera mome'wau esage 'ga upe.
23246	MAT 2:8	A'eramũ Erote 'ga 'jau 'gã nupe: —Pe'je pejewau Perẽi me. “Perẽi me futat ore'wyriarareterama 'ga 'ari”, e'i mainana 'wyriara 'gã jee— 'jau 'ga jaytata yau resakarera 'gã nupe. —A'eramũ pẽẽ pejewau 'ga rekaa. 'Ga resag ire tepejot 'ga rekwawa mome'wau jee 'jau. A'eramũ je nanẽ tewau 'ga muorypa— 'jau Erote 'ga 'gã nupe. A'ere o'meramũ te Erote 'ga 'i 'gã nupe. “'Ga rekwawa tejeupe 'gã imome'u re too 'ga jukau 'jau kwy”, e'i te 'ga ojeupe.
23247	MAT 2:9	Ojeupe 'ga imome'u re 'gã awau nũ. 'Gã waw ipe jaytata yau ojesaukaru'japa 'gã nupe nũ. —Kuu. Kweramũ janeremiesagera rekoi ra'e kũi— 'jau 'gã ajaupe. A'eramũ 'gã aku'iramũ jaytata yau are. Jaytata weny rerawau 'gã nenune. A'eramũ 'gã jaytata reny rewiri etee futat akou. Awau jaytata opytau Jejui 'ga rekwawa 'oga 'arimũ.
23249	MAT 2:11	A'eramũ 'gã awau osou 'ga 'wyr ipe. Kunumĩ'ĩ 'ga 'gã esaka 'ga y ẽẽ retee, Mari ẽẽ retee. A'eramũ 'gã wapyka wenupy'ãu Jejui 'ga rowase 'ga muorypa. A'eramũ 'gã wemirerurera okaraemã renũ'jãu imua wepyrũ awi imonou 'ga upe. Ouru, Janeruwarete 'ga upe iapypyra jany kasig, mira 'jawa jany kasig. Mĩmera 'gã imonou Jejui 'ga upe. 'Ga upe 'gã nemirerurera epy ete mama'ea.
23250	MAT 2:12	Ypytunimũ Janeruwarete 'ga oje'ega jaytata mojopyrũara 'ga amũ upe 'ga fayupaw ipe: —Pejewyt kasi pejewau Erote 'ga pyu ne— 'jau 'ga 'ga upe, 'ga fayupaw ipe. Opag ire ofayup ma'efera 'ga imome'wau opytuna 'gã nupe. A'eramũ 'gã awawe'em Erote 'ga pyu. Amutee pe rupi etee 'gã awau ojewya oje'wyr ipe nũ.
23251	MAT 2:13	'Gã o re ywagipewara 'ga amũ ojesaukaa Jose 'ga upe. 'Ga fayupaw ipe 'ga ojesaukaa oje'ega 'ga upe: —Erote 'ga ifuewet Jejui 'ga ree. Anurenure'i nipo 'ga wemiayuwa 'gã murukari Jejui 'ga rekaa, 'ga jukaawamũ. A'eramũ ene 'awauwe futat 'ga rerawau 'ga y ẽẽ retee eroka'jama 'ga wi. Egitu ywy pe pekwap. Peu futat pejepytau. “Pe'je pejejewya Judeja ywy pe”, pejejeupe je'e'emamũ pẽẽ pejekou Egitu ywy pe etee futat— 'jau ywagipewara 'ga Jose 'ga upe, 'ga fayupaw ipe.
23252	MAT 2:14	A'erauwe Jose 'ga ojypa, okaraemã mogatyrũmũ. Ypytunimũwe futat 'ga Jejui 'ga rerawau 'ga y ẽẽ reewe 'gã neroka'jama erawau Egitu ywy pe.
23253	MAT 2:15	Erote 'ga manũe'emamũ 'gã akou Egitu ywy pe etee futat. Ymã te Janeruwarete 'ga oje'ega kwasiarukari Oseja 'ga upe rakue: “Egitu ywy awi je teja'yra 'ga muri”, 'jau 'ga ikwasiarukaa 'ga upe rakue. A'eramũ 'ga u'eawer imũ etee futat 'gã monoukaa Egitu ywy pe.
23254	MAT 2:16	Erote 'ga jaytata mojopyrũara 'gã napesaka 'ũina numiamũ. A'ere 'gã nooi 'ga pyu. “Tỹỹ. Nuri futari te 'gã imome'wau jee 'wei. Je morytee pa 'gã nai'i”, 'jau 'ga ojeupe. A'eramũ 'ga amara'neramũ 'ũina 'gã nee. A'eramũ 'ga wea'aramũ jaytata mojopyrũara 'gã je'eger are jaytata yau resakawer are. A'eramũ 'gã 'jau: “Nomagwawi we kunumĩ 'ga mukũi kwara”, 'jau 'ga ojeupe. A'eramũ 'ga 'jau wemiayuwa 'gã nupe: —Pe'je pejewau kunumĩ'ĩ'ĩ apisaupap. Perẽi mewara 'gã na'yra 'gã, ipyriu'i ajemogy ma'e 'gã na'yra 'gã. Mĩmera ki peapisi. Mukũi kwara magwapare'ema 'gã juejue ki peapisi— 'jau Erote 'ga wemiayuwa 'gã nupe.
23255	MAT 2:17	Ymã te Jeremi 'ga ka'arana kwasiari ee rakue. “Rama 'jaw ipewara 'gã wapirũ wa'yra 'gã. Opapap 'gã na'yra 'gã nui. Rakeu ẽẽ taetu wa'y'ri are u'arasigeteteramũ. Ni'arasĩmawa'uweri te ẽẽ wa'yra 'gã nee”, 'jau Jeremi 'ga ikwasiaa inuga rakue. A'jea futat 'ga remikwasiarera. 'Ga remikwasiarer imũ etee futat Erote 'ga kunumĩ'ĩ'ĩ apisaupawukaa wemiayuwa 'gã nupe.
23257	MAT 2:19	Anure, Erote 'ga manũ re, Janeruwarete 'ga ojepyriwara 'ga amũ resaukaa Jose 'ga upe, 'ga fayupaw ipe.
23258	MAT 2:20	—Jejui 'ga ree ifuewet ma'e 'ga amanũ 'awamũ. A'eramũ ene 'ga rerawau erojewya 'ga y ẽẽ retee pejejewya Israeu juapyreramũ pejeywy pe— 'jau ywagipewara 'ga Jose 'ga upe 'ga fayupaw ipe.
23259	MAT 2:21	A'erauwe Jose 'ga ojypa, okaraemã mogatyrũmũ. A'eramũ 'ga Jejui 'ga rerawau 'ga y ẽẽ reewe, 'gã nerojewya oywy pe nũ.
23260	MAT 2:22	Oywy upe owaẽmawe Jose 'ga 'wyriara 'ga rera renupa. “Erote 'ga ra'yra 'ga, Akirau 'ga 'ũi 'wyriaramũ Judeja ywy pewara 'gã nupe”, 'jau 'ga amũ Jose 'ga upe. A'eramũ 'ga okyjau 'ga pyri oo awi. A'eramũ ywagipewara 'ga ojesaukaa 'ga upe nũ, 'ga fayupaw ipe nũ. “Garireja ywy pe pekwap”, 'jau 'ga 'ga upe, 'ga fayupaw ipe. A'eramũ Jose 'ga 'gã nerawau Garireja ywy pe.
23261	MAT 2:23	Nasare 'jawa amunawa 'upa Garireja ywy pype. A'eramũ Jose 'ga 'gã nerawau 'gã neropytau Nasare pe. Ymã te Janeruwarete 'ga je'ega mome'wara 'gã 'i rakue: “Anure nipo 'gã 'i 'ga remimono 'ga upe, Nasare pe waranup ma'efera 'ga, 'jau nipo 'gã 'ga upe”, 'jau Janeruwarete 'ga je'ega mome'wara 'gã nakue. A'eramũ Jose 'ga Jejui 'ga muaranupa Nasare pe futat, 'gã 'eawer imũ etee futat.
23262	MAT 3:1	Anure, Jejui 'ga aranuw ire, Juã Batista 'ga awau amunawe'em ipe oje'ega ojepyri oo ma'e 'gã nupe. Judeja ywy pype 'ga rekoi oje'ega 'gã nupe:
23263	MAT 3:2	—Peru'arasig tee awi pejetywera. Pepoit tãmẽjẽ pejetywer awi— 'jau 'ga 'gã nupe. —Anurenure'i nipo Janeruwarete 'ga wemimura 'ga resaukari janee. 'Ga remimurera 'ga 'ã Janejararetea. A'eramũ ki pẽẽ pejepoia pejetywer awi 'ga rur enune— 'jau 'ga 'gã nupe.
23264	MAT 3:3	Ymã te Janeruwarete 'ga ka'arana kwasiarukari Isai 'ga upe, Juã 'ga rekwawam are rakue: “Amunawe'em ipe nipo 'ga amũ awau akou wafukaita 'ga nupe: Pe'je Jarejararete 'ga rape katu'oka imonou 'ga renune. Pepyo esage etee futar iki imonou jarejeupe 'ga ruawamũ, 'jau nipo 'ga akou wafukaita amunawe'em ipe”, 'jau Janeruwarete 'ga ikwasiarukaa Isai 'ga upe rakue. “Jarejararete 'ga rapea pekatu'ok imonou 'ga renunewe”, 'jau 'ga 'gã nupe. Aipo 'ga “pejetywer awi pepoit”, e'i te 'ga 'ua janee.
23265	MAT 3:4	Juã 'ga kameru rawa apopyrera rerekou waityramũ imunepa. Wyra pirera 'ga erekou aku'afaawamũ. 'Ga raitya ymãwarera 'ga raity 'jawerimũ etee futat, Eliasi 'ga raity 'jawerimũ etee futat. 'Ga remi'ua tukut, eit. Mĩmera etee 'ga remi'ua rakue.
23266	MAT 3:5	A'eramũ 'gã 'ua Jerusareg awi 'ga je'ega renupa ajatykau. Judeja ywy awi, Jotãuy ka'a awi. Mĩmer awi 'gã 'ua ajatykau 'ga je'ega renupa.
23267	MAT 3:6	Otywer awi 'gã poir ire Juã 'ga 'gã pymĩãu 'y pe. Jotãuy pe 'ga 'gã pymĩãu. “'Awamũ je mama'e esage etee iapoi, Jarejuwarete 'ga je'eg imũ”, 'jau 'gã ojepymĩãukaa 'y pe 'ga upe.
23268	MAT 3:7	A'eramũ fariseu 'gã satuseu 'gã netee 'ua kwaiwete ojepymĩãukaa Juã 'ga upe. A'eramũ 'ga 'gã nesakawe 'jau 'gã nupe: —Ma'eramũ pẽẽ pejejua pejejepymĩãukaa ekoete jee ki 'ei, pejetywer awi opoit ma'e 'jawe 'ũ? Pejetywer awi ra'ne pepoit kũi. A'eramũ te je pẽ pymĩ kũi— 'ga 'i etee 'gã nupe ojee 'gã jatykaramũ. A'eramũ 'ga 'jau 'gã nupe: —Janeruwarete 'ga imara'ne pẽ nee. Pẽtywer are 'ga mara'neramũ pẽ nee. A'eramũ nipo 'ga pẽ nerekou tyweaete pẽtywer are. “Ene'me awi”, pe'je awi etee jee. A'jea futat nipo 'ga pẽ nereko tyweretei. “Nore rereko tywera'uweri 'ga”, pe'je awi. A'jea futat 'ga pẽ nereko tyweretei— 'jau Juã 'ga 'gã nupe.
23269	MAT 3:8	—Pe'je pejewau mama'e esage mũ apou pejetywer awi pejepoira resaukaawamũ kũi— 'jau 'ga oje'ega moywyrafena 'gã nupe.
23270	MAT 3:9	—“O'meramũ 'ga 'i”, pe'je kasi jee ne. “Je 'ã Abraão 'ga juapyrera te. A'eramũ 'ga a'eramũ je rereko tywere'ema”, pe'je kasi ne. Janeruwarete 'ga ifutar ire amunipo 'ã 'ga ita mu'jagi Abraão 'ga juapyreramũ— 'jau 'ga 'gã nupe.
23271	MAT 3:10	—Sã'ã ae 'ywa i'a a'wyre'ema iypy mosoga. A'eramũ 'ã ae erawau imonou imomoa tata pe. Nan tee futat 'ga pẽ nerekoi pejetywer awi pepoire'emamũ— 'jau 'ga fariseu 'gã nupe satuseu 'gã netee.
23272	MAT 3:11	A'eramũ 'ga 'jau najuejue etee 'gã nupe: —Je 'ã a'jea futat apymĩ pẽẽ 'y pe tekou pejetywer awi pẽ poira resaukaawamũ. A'ere je rewiri 'ut ma'e 'ga te Jarejuwarete 'ga 'Agesage muri pẽ nupe. Je rewiri 'ut ma'e 'ga te kũima'eeteetea te. Je naani. Je akotee'i ma'ea te. Apoat te je 'ga tekou— 'jau 'ga 'gã nupe. —Werowiaara 'gã nupe 'ga 'Uwarete 'ga 'Agesage muri. Werowiare'ema 'gã te nipo aje 'ga wereko tywerete anure— 'jau Juã 'ga 'gã nupe.
23273	MAT 3:12	—Sã'ã ae juowuuran ape 'oga. A'eramũ 'ã ae a'ỹi esage mũ'jãu jui. A'eramũ 'ã ae iapefera monou tata pe. Nan tee futat nipo 'ga werowiare'ema 'gã monoi mama'eukwaawa rapyaw ipe. Aipoa tata nowewi futari. Nitywi futari imowepara 'ga amũ— 'jau 'ga 'gã nupe imome'wau.
23274	MAT 3:13	Jotãuy pe Juã Batista 'ga rekoramũ, Jejui 'ga 'ua owaẽma 'ga upe rakue. Garireja ywy awi 'ga 'ua owaẽma ojepymĩãukaa 'y pe Juã 'ga upe.
23275	MAT 3:14	A'ere Juã 'ga 'i: —Naani nũ'ũ. Naje rũi ene pymĩara. Ene te 'ã kũima'eeteetea. Je 'ã naani. Je 'ã akotee'i ma'ea te. A'eramũ je te amunipo 'ã tejepymĩãukaa enee— 'jau Juã 'ga Jejui 'ga upe.
23276	MAT 3:15	A'ere Jejui 'ga 'i 'ga upe: —A'jea futat ere poromũ jee. A'ere Janeruwarete 'ga ene je pymĩa futari. A'eramũ jane iapou 'ga remifutar imũ etee futat— 'jau Jejui 'ga Juã 'ga upe. —Nai'i— 'jau 'ga 'ga upe. A'eramũ 'ga 'ga pymĩãu 'y pe.
23277	MAT 3:16	Opymĩ re Jejui 'ga 'ua awua 'y awi. 'Y awi 'ga wyrauwe ywaga owoka 'ga upe. A'eramũ 'ga 'Uwarete 'ga 'Agesage rura resaka. Pykau 'jawe 'ua ywag awi wapyka 'ga ree.
23278	MAT 3:17	U'agesage jyw ire Janeruwarete 'ga oje'ega mua ywag awi: —Koromũ futat jera'yrarete 'ga. Jeremifutararetea 'ga. 'Ga etee futat je muorypararetea ojee— 'jau 'ga oje'ega mua ywag awi 'gã nupe, Jejui 'ga 'ga imome'wau 'gã nupe.
23279	MAT 4:1	'Y pe 'ga jepymĩ re Janeruwarete 'ga 'Agesagea Jejui 'ga rerawau erekou amunawe'em ipe, mama'eukwaawa 'wyriara 'ga resakaawamũ.
23280	MAT 4:2	Peu akou Jejui 'ga ojemi'ware'ema akou. Kwarẽta 'ara 'ga imagwapa akou ojemi'ware'ema. A'eramũ 'ga opy'arayparamũ akou.
23281	MAT 4:3	A'eramũ mama'eukwaawa 'wyriara 'ua 'ga resaka. “Taesak 'ga poira 'uwa 'ga rerowiar awi 'jau kwy”, 'jau akou ojeupe etee futat. “Teje'ega taenuwukat esaka 'ga upe 'jau kwy”, 'jau 'ũina ojeupe etee futat. A'eramũ 'jau Jejui 'ga upe: —“Ku'jywa 'ga ra'yra je”, ere 'ã. A'eramũ ene ita mu'jaga ejemi'uramamũ— 'jau mama'eukwaawa 'wyriara 'ua Jejui 'ga upe.
23282	MAT 4:4	Aipo ojeupe 'eramũ Jejui 'ga 'jau jupe: —Naani. Naene rũi je arowiat tekou. Tejuwarete 'ga etee te je arowiat tekou. Jeruwarete 'ga e'i oree: “Nawemi'uram are tee rũi ae rekoi”, 'jau oree jepi— 'jau etee 'ga jupe. —“Jeje'ega renupara 'gã etee te ajemogy a'jea futat”, e'i 'ga ikwasiarukaa inuga oree rakue. A'eramũ je 'ga je'ega renupa tekou— 'jau Jejui 'ga mama'eukwaawa 'wyriara upe.
23283	MAT 4:5	A'ere mama'eukwaawa 'wyriara Jejui 'ga rerawau Jerusareg ipe. Jerusarega pype Janeruwarete 'ga mogytaawa 'ũina. A'eramũ 'gã 'jau, Janeruwarete 'ga 'wyrarete, 'jau 'gã Jerusarega upe. Peu futat 'ga rerawau. Janeruwarete 'ga mogytaawa apyte'rarimũ 'ga rerawau erojeupia. Ywatewate 'ga mogytaawa.
23284	MAT 4:6	A'eramũ mama'eukwaawa 'wyriara 'jau 'ga upe nũ: —Ku'jywa 'ga ra'yra 'ã ene. A'eramũ ene ewau epoa 'aw awi. Nerepena'uweri ewau. Jaruete ereo e'aa. Ymã ako Ku'jywa 'ga ka'arana kwasiarukari 'ga amũ upe wa'yramũ ene ree ikue. “Tejepyriwara 'gã je omono enee. A'eramũ 'gã ojejukau ene ree. A'eramũ ene ejemokanãje'ema ewau e'aa. Epya miamũ ene imokanãje'ema ita are”, 'jau ako Ku'jywa 'ga ka'arana kwasiarukaa wa'yra 'ga ree ikue— 'jau mama'eukwaawa 'wyriara Jejui 'ga upe. “Omorytee pa je 'ga kwy”, 'jau ojeupe numiamũ.
23285	MAT 4:7	A'ere Jejui 'ga 'i etee jupe: —A'jea futat aipo 'ea numiamũ. A'ere je narowiari futari eneje'ega. Jeruwarete 'ga ka'arana okwasiarukat ajepeja 'ga upe nanẽ nũ: “A'jea futat sipo ajee 'ga jejukai je ree, pe'je kasi jee ne, je rerowiare'ema ne”, e'i 'ga ikwasiarukaa ajepeja 'ga upe rakue— 'jau 'ga jupe. —A'eramũ je eneje'ega mojerowiare'ema— 'jau etee Jejui 'ga mama'eukwaawa 'wyriara upe.
23286	MAT 4:8	A'eramũ mama'eukwaawa 'wyriara Jejui 'ga rerawau 'ga rerojeupia ywytyr apyte'rarimũ nũ. Peu 'ga rerowaẽm ire mama'eukwaawa 'wyriara ywy resaukaa 'ga upe. Mama'ea ipype ajemogy ma'e reewe futat esaukapap 'ga upe. Kamẽsĩete futat mama'e resaukaa ywy pypewara resaukapap 'ga upe.
23287	MAT 4:9	—Ikaturam te 'ã eneremiesaga. Je rowase eapyk ejenupy'ãu je muorypa. A'eramũ je eneremiesagera monoupap enee— 'jau Jejui 'ga upe.
23288	MAT 4:10	A'eramũ Jejui 'ga 'jau jupe: —Ere ejepe'au je wi, ki mama'eukwaawaiwet. Ymã 'ã Jeruwarete 'ga oje'ega kwasiarukari ka'aran are 'ga amũ upe rakue. “Je te 'ã Pẽjararetea. Je te 'ã Pẽnuwaretea. A'eramũ ki pẽẽ jeje'ega tee enupa pejejemogyau. Je tee ki je muoryp pejepe pejejemogyau”, 'jau 'ga 'ã ikwasiarukaa 'ga amũ upe rakue— 'jau etee Jejui 'ga jupe.
23289	MAT 4:11	Amojerowiare'emauwe mama'eukwaawa 'wyriara ojepe'au awau Jejui 'ga wi. 'Ga wi iorauwe ywagipewara 'gã amũ 'ua ojejukau 'ga ree.
23290	MAT 4:12	Aipo re Jejui 'ga Juã Batista 'ga rera renupa. “Juã Batista 'ga 'gã opyyk imonou imunepa imỹina moromunepawa pype” 'e renupa. A'eramũ Jejui 'ga awau ojewya Garireja ywy pe nũ.
23291	MAT 4:13	A'ere 'ga nopytai oje'wyr ymaner ipe, Nasare pe. Kafanaũ 'jaw ipe etee 'ga awau opytau. Kafanaũ 'jawa 'upa ypiauu pyri, Garireja 'jawa pyri. Ymã te Sepurõ 'ga juapyrera 'gã 'upa Garireja ywy pype Nafitari 'ga juapyrera 'gã netee 'gã 'upa rakue.
23292	MAT 4:14	Ymã te Janeruwarete 'ga je'ega mome'wara 'ga, Isai 'ga ka'arana kwasiari ee rakue, peuwara 'gã mome'wau rakue. Sepurõ 'ga juapyrera 'gã nekwaw ipewat, Nafitari 'ga juapyrera 'gã nekwaw ipewat, Jotãuy pyriwat, 'yẽ'ẽ pyriwat, Garireja ywy pewat. Mĩmera 'gã 'ga imome'wau rakue. Garireja ywy pe judeue'ema 'gã nekoi judeu 'gã pyri rakue: “Anure nipo ypytunimũ ajemogy ma'e 'jawewara 'gã mama'e reny 'jawewara resagi. 'Awamũ 'gã nokwaawi Janeruwarete 'ga. A'ere nipo 'gã anure 'ga kwaawi”, 'jau Isai 'ga ikwasiaa rakue. Isai 'ga 'eawer imũ etee futat Jejui 'ga oi peu, Garireja ywy pe Jarejuwarete 'ga mome'wau 'gã nupe.
23295	MAT 4:17	A'eramũ Jejui 'ga 'jau 'gã nupe: —Pejetywer are ki pẽnea'at peje'arasigamũ pejejemogyau. A'eramũ futat pejepoia pejetywer awi. Anurenure'i nipo Janeruwarete 'ga wemimureramũ je mỹi 'wyriaramũ pẽ nupe. Pejetywer awi pepoir ire 'ga pẽ mogyi wemiayuwamũ— 'jau Jejui 'ga 'gã nupe.
23296	MAT 4:18	A'ere Jejui 'ga awau watau Garireja ypiauu reme'y'warimũ. Aipo pe awau 'ga ipira rewara 'gã nesaka. Simão 'ga, Andre 'ga. Mĩmera 'gã 'ga esaka. Simão 'ga rer irũa Pedroa. Andre 'ga Simão Pedro 'ga rewirera. Jejui 'ga wesagamũ 'gã taityuu monou etyka 'y pe.
23297	MAT 4:19	A'eramũ Jejui 'ga 'jau 'gã nupe: —Pe'je pejejua je rupi. Simu'e pẽẽ 'jau. Naipira rewara rũi pẽẽ 'awamũ. Jarejuwarete 'ga je'ega mome'wara te pẽẽ 'awamũ— 'jau 'ga 'gã nupe.
23298	MAT 4:20	A'erauwe 'gã taityuu rejaa awau 'ga rupi.
23299	MAT 4:21	Awaw ipe Jejui 'ga Tiago 'ga resaka 'ga rewirera 'ga retee, Juã 'ga retee. Sepeteu 'ga ra'yra poromũ. Yaruu pype 'gã 'upa 'uwa 'ga pyri, taityuu momyka. A'eramũ Jejui 'ga 'gã mo'wya: —Pe'je pejejua je rupi— 'jau 'ga Tiago 'ga upe, Juã 'ga retee.
23300	MAT 4:22	A'erauwe 'gã ũ'jãu yaruu awi, 'uwa 'ga rejaa awau Jejui 'ga rupi.
23301	MAT 4:23	Garireja ywy pyterimũ Jejui 'ga awau akou peuwara 'gã mu'jau 'Uwarete 'ga ree. —Pejetywer awi pẽpoiriweramũ Janeruwarete 'ga pẽtywera moiri pẽ nui. A'eramũ 'ga pẽ mogyau wemiayuwamũ— 'jau 'ga 'gã nupe, 'gã mu'jau 'Uwarete 'ga ree. 'Gã jatykaaw ipe 'ga 'gã mu'jau 'ga ree. Ojero'wu ma'e 'gã 'ga ikatu'oka.
23302	MAT 4:24	“Jejui 'ga ojero'wu ma'e 'gã okatu'ok” 'ea awau uãina Siria ywy pypiaruga. A'eramũ kwe pewara 'gã we futat ikwaapa. A'eramũ kwe pewara 'gã ojero'wu ma'e 'gã nerua 'ga upe. Ojero'wu ma'e, iypip ma'e, ika'na ma'e, iteu ma'e, mama'eukwaawa rerekwat. Mĩmera 'gã 'gã erua Jejui 'ga upe. A'eramũ Jejui 'ga 'gã katu'okapap.
23303	MAT 4:25	A'eramũ kwaiwete 'gã awau Jejui 'ga rewiri. Tekapuru ywy awi, Garireja ywy awi, Jerusareg awi, Judeja ywy awi, Jotãu ry owajara katywar awi. Mĩmer awi 'gã 'ua ajatykau Jejui 'ga ree, 'ga je'ega renupa. Ojero'wu ma'e 'gã katu'oga resaka nanẽ 'gã 'ua ajatykau 'ga ree nũ.
23304	MAT 5:1	Kwaiwete 'gã nesakawe Jejui 'ga ojeupia'i awau ywytyra rupi. A'eramũ 'ga wapyka. 'Ga apygauwe 'ga ree ijemu'ewet ma'e 'gã 'ua wapyka 'ga pyri.
23305	MAT 5:2	A'erauwe Jejui 'ga oje'ega 'gã nupe, 'gã mu'jau 'Uwarete 'ga remifutar are.
23306	MAT 5:3	—Jarejuwarete 'ga upe “Jetywerete je tekou. Ejejuka je ree” 'jara 'gã aku'iramũ ajemogyau. A'e 'gã Janeruwarete 'ga imogyau wemiayuwamũ. A'eramũ 'gã aku'iramũ ajemogyau.
23307	MAT 5:4	Ojoo'o ma'e 'gã aku'iramũ ajemogyau. Anure nipo Janeruwarete 'ga 'gã mojemogypyyka'i 'gã mogyau 'gã 'arasig awi. A'eramũ nipo 'gã aku'iramũ ajemogyau.
23308	MAT 5:5	Ajuee ipota'wa ma'e 'gã aku'iramũ ajemogyau. 'Gã nupe Janeruwarete 'ga mama'e esage monoi u'eawer imũ etee futat. A'eramũ 'gã aku'iramũ ajemogyau.
23309	MAT 5:6	A'jea futat Janeruwarete 'ga remifutar imũ etee mama'e are iparuapowet ma'e 'gã aku'iramũ ajemogyau. A'e 'gã a'jea futat Janeruwarete 'ga opoat mama'e apoukaa wemifutar imũ. A'eramũ 'gã aku'iramũ ajemogyau.
23310	MAT 5:7	Ajuee ajemuaẽm ma'e 'gã a'jea futat iku'i ajemogyau. 'Gã nee nipo Janeruwarete 'ga jemuaẽmi. A'eramũ 'gã aku'iramũ ajemogyau.
23311	MAT 5:8	A'jea futat mama'e esage are etee ea'at ma'e 'gã iku'i futat ajemogyau. “Tamuoryp Jarejuwarete 'ga 'jau”, 'jau nipo 'gã ojeupe. A'eramũ nipo anure aipo 'gã awau Jarejuwarete 'ga pyri. A'eramũ 'gã a'e are aku'iramũ ajemogyau.
23312	MAT 5:9	Ajaupe ojomota'waara 'gã aku'iramũ ajemogyau. Anure nipo Janeruwarete 'ga 'i 'gã nupe: “'Agamũ jera'yra 'gã”, 'jau nipo 'ga 'gã nupe. A'eramũ 'gã aku'iramũ ajemogyau.
23313	MAT 5:10	Jarejuwarete 'ga remifutara apo are ereko tyweripyrera 'gã nipo aku'iramũ ajemogyau. A'e 'gã Janeruwarete 'ga amogy wemiayuwamũ. A'eramũ 'gã aku'iramũ ajemogyau— 'jau Jejui 'ga 'gã nupe, 'gã mu'jau ee.
23314	MAT 5:11	—Jeremiayuwamũ pejemogyramũ nipo je rerowiare'ema 'gã pẽ kurawi. Pẽ nerekou tyweaete je ree. Pẽ je'ẽwu'jaga je ree. A'ere pẽẽ pejejereko tywereteramũ pẽku'i etee futat pejejemogyau— 'jau 'ga 'gã nupe.
23315	MAT 5:12	—Anure nipo Janeruwarete 'ga mama'e esage monoi pẽ nupe kwaiwete. A'eramũ pẽẽ pejeku'iramũ etee pejejemogyau. Ymã te 'ã Janeruwarete 'ga rerowiare'ema 'gã 'ga je'ega mome'wara 'gã nereko tyweretei rakue. A'eramũ nipo 'ga rerowiare'ema 'gã pẽẽ nanẽ pẽ nerekou tyweaete 'ga rerowiaaramũ— 'jau Jejui 'ga 'gã nupe, 'gã mu'jau ee.
23316	MAT 5:13	—Jukyra 'jawe pẽẽ. Sã'ã jukyra. Ipyu omosa re 'ã miaro'oa oneme'emamũ. Nan tee futat pẽẽ. Mama'e esage apo re mama'e tywera apoukare'ema 'gã nupe. Sã'ã ae jukyra tyweramũ monoa imỹina imomoa ukupepe. A'eramũ 'ã ipyu wata ma'e 'gã opyruga ee. Nan tee futat pẽẽ. Mama'e tywera aporamũ 'gã mu'jawarũe'em mama'e esage apo are. Nepẽ nerowiari 'gã a'eramũ— 'jau Jejui 'ga 'gã nupe, 'gã mu'jau ee.
23317	MAT 5:14	—Tata reny 'jawe nanẽ pẽẽ nũ. Tata renya 'ã ypytunaiwa mojesaka. Nan tee futat pẽẽ. Jarejuwarete 'ga remifutar imũ etee mama'e apo re pẽ nesakara 'gã neapyoramũ Jarejuwarete 'ga ree. A'eramũ nipo 'gã 'ga muorypa pẽ nee. Ywytyr apyte'rarimũ amunawa apo re ipyriwara 'gã juejue esaka. Nomimarũi 'ga amũ. Nan tee pẽẽ. Pẽ pyriwara 'gã juejue pẽnemiapofera resaka ajemogyau— 'jau Jejui 'ga 'gã nupe.
23318	MAT 5:15	—Nomonyga'uweri ae arãparĩna mũ imỹina imima mama'e 'ag are. Imonyg ire ae imonoi imỹina ajuesawamũ te.