23218	MAT 1:5	ह़ेक्‍क्‍याङ् सल्‍मोनऱे कुस्‍साः बोअज वय़े (बोअजऱे कुम्‍माऱे कुमिङ् राहाब वय़े), बोअजऱे कुस्‍साः ओबेद वय़े (ख़ेल्‍ल़े कुम्‍माऱे कुमिङ् रुथ वय़े), ओबेदऱे कुस्‍साः यिसै वय़े॥
23230	MAT 1:17	अक्‍खेलॽरिक् अब्राहामलाम् दाउद हाङ् थारिक् थिक्-लि (१४) थाःक् म़ेवय़े, ह़ेक्‍क्‍याङ् दाउद हाङ्‌लाम् ब़ेबिलोन लाजेॽओ म़ेद़ेम्‍सु म़ेदेॽरुसिआङ् म़ेगत्तुसिबा य़ेम् थारिक् थिक्-लि (१४) थाःक् म़ेवय़े, ह़ेक्‍क्‍याङ् ब़ेबिलोःन्‍नो पुङ्‌लाधाबा म़ेजोगुसिआङ् म़ेदेॽरुसिबा य़ेम्‍माङ्‌धो निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े सेःन्‍दुबा ख्रिस्‍त़ेन्‌सावाःन्‍छिङ्‌बा य़ेम् थारिक् थिक्-लि (१४) थाःक् म़ेवय़ेरो॥
23232	MAT 1:19	खुऩेॽनु कुमेःक्‍खिम् पाःन् क़ेबुॽबा युसुफ़ेङ्‌ग साम्‌योनिबा मना वय़ेबाल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े कुजाःत्‍थि म़ेबेःक्‍ऩेन्‍ल फाॽआङ् ख़ेल्‍ल़े स्‍वाःत्ताङ् नाॽमा निङ्‌वाॽ चोगुरो॥
23233	MAT 1:20	कर ह़ेक्‍के इःत्तुर वय़ेल्‍ल़े स़ेप्‍माङ्‌मो यहवे दाङ्‌बाल्‍ल़े कुमाङ्‌लाइङ्‌बान् ओसेःन्‍धाक्‍सिङ्‌ङाङ्‌अक्‍खे म़ेत्तुरो, “दाउदऱे कुमुॽइदाङ्‌सा युसुप्‍फे, ख़ेऩेॽ मरियम्‍मिन् मेःक्‍खिम् चोःक्‍माआङ् हिम्‍मो ताःप्‍मा म़ेगिस़ेन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े खुऩेॽओबा अङ़ेःक्‌वाःन् सेसेमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुमुक्‍साम्‍लाम्‍बा हाङ्‌सिङ्‌बारो॥
23234	MAT 1:21	खुऩेॽ य़ेम्‍बित्‍छाॽसाःधिक् कत्तुॽ, ह़ेक्‍क्‍याङ् ख़ेल्‍ल़े कुमिङ्‌ङिन् य़ेसु वाःत्त़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेल्‍ल़े कुमनाहाॽ खुनिॽ लायोलाम् ताङ्‌स़ेःप्‍तुसिॽरो॥”
23238	MAT 1:25	कर मरियम्‍मिन् म़ेन्‍छुक्‍मा वय़ेर थारिक् खुन्‍छिॽ सोरिक् म़ेइप्‍स़ेत्‍छिन्‍लो॥ याङ्‌सि मरियम्‍मिल्‍ल़े साः कत्तुआङ् युसुफऱे ख़ेन् अङ़ेःक्‌वाःन् य़ेसु मिङ् वाःत्तुरो॥
23239	MAT 2:1	आल्‍ल य़ेसुःन् यहुदिया थुम्‍मोबा ब़ेथलेह़ेम पाङ्‌जुम्‍मो सावाःन्‍छिङ्‌बा य़ेम्‍मो ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े ख़ेप्‍मो हाङ् चोगुर वय़ेरो॥ य़ेसुःन् सावाःन्‍छिङ्‌ङाङ् नाम्‍ग़ेन् पिसाङ्‌बा लाजेॽलाम् सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽ यरुसल़ेम्‍मो म़ेद्‌य़े, ह़ेक्‍क्‍याङ्
23242	MAT 2:4	ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े क़ेऱेक् तुम्निङ्‌वाॽफुसाम्‍बाहाॽ नु साम्‌योथिम्‍साम्‍बाहाॽ उःत्तुसिआङ् कन् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े सेःन्‍दुबा ख्रिस्‍त म़ेप्‍मनाबान् आत्तो सावाःन्‍छिङ्‌मा क़ेबोःङ्‌बा वाॽबे लॽरिक् सेःन्‍दोसुसि॥
23243	MAT 2:5	ख़ेङ्‌हाॽऱे नोगप् म़ेबिरु, “यहुदिया थुम्‍मोबा ब़ेथलेह़ेम्‍मो खुऩेॽ सावाःन्‍छिङ्‌मा क़ेबोःङ्‌बा वाॽरो॥ थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पाल्‍ल़े अक्‍खेलॽरिक् साप्‍तुआङ् पत्–
23244	MAT 2:6	‘यहुदिया थुम्‍मोबा ब़ेथलेह़ेम्‍मे, ख़ेऩेॽग यहुदियाबा पाङ्‌जुम्‍हाॽओ साॽरिक् क़ेय़ेक्‍पा क़ेजोःक्‍लो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेऩेॽ क़ेबाङ्‌जुम्‍लाम् हाङ्‌युक्‍पाधिक् ताःरो, खुऩेॽग म़ेल्‍लुक्‍कम्‍बा कुइसिःक् पोःङ्‌ङाङ् आमना इस्राइलिहाॽ कम्‍ब्राङ् क़ेम़ेप्‍पा पोःङ्‌लो॥’”
23245	MAT 2:7	ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े ख़ेन् सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽ स्‍वाःत्ताङ् उःत्तुसि ह़ेक्‍क्‍याङ् ख़ेङ्‌हाॽलाम् खेःम्‍सिक्‍पान् थाःम्‍सिङ्‌बा कुज़ेक् य़ेम्‍मिन् निङ्‌वाॽ खोःसु॥
23246	MAT 2:8	ह़ेक्‍क्‍याङ् ख़ेङ्‌हाॽ अक्‍खे म़ेत्तुसिर ब़ेथलेह़ेम्‍मो पाङ्‌घुदेःसुसि, “पेग़ेम्‍म़ेॽआङ् अङ़ेःक्‌वाःन् कोःत्त़ेम्‍म़ेॽ॥ ख़ेन् अङ़ेःक्‌वाःन् क़ेघोःसुम्‍ऩे फाॽग्र फ़ेऱेम्‍म़ेॽआङ् इङ्‌गाॽ आम़ेत्त़ेम्‍म़ेॽओ॥ इङ्‌गाॽआङ् खुऩेॽ सेवा म़ेत्तुङ्‌लो॥”
23249	MAT 2:11	हिम् सिगाङ् म़ेलाःस्‍स़ेल्‍ल़े अङ़ेःक्‌वाःन् नु कुम्‍मा मरियम्‍मिन् म़ेनिःसुसिरो॥ ख़ेङ्‌हाॽऱे साम्‍बोःन्‍नाङ् अङ़ेःक्‌वाःन् सेवा म़ेम़ेत्तु, ह़ेक्‍क्‍याङ् सुःक्‌वाःन्‌म़ेभाःक्‍खुआङ् साम्‍म्‍याङ्, थिक् परिक्‍पा इम़ेल्‍लुङ्‌बा साङ्‌सिङ् नु कुनाम् क़ेनुॽबा मुर्रहाॽ म़ेदोःन्‍दु म़ेबिरुरो॥
23251	MAT 2:13	ख़ेन् सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽ म़ेबे ह़ेक्‍क्‍याङ् यहवे दाङ्‌बाल्‍ल़े कुमाङ्‌लाइङ्‌बाधिक् युसुफऱे कुस़ेप्‍माङ्‌मो थाःन्‍छिङ्‌ङाङ् अक्‍खे म़ेत्तु, “पोग़ेॽआङ् अङ़ेःक्‌वाःन् नु कुम्‍माःन् तेॽऱेस़ेॽआङ् मिस्र लाजेॽओ ख़ेत्‍छिङ् पेग़ेॽ, ह़ेक्‍क्‍याङ् इङ्‌गाॽ म़ेम्‍म़ेत्ते थारिक् ख़ेऩेॽ ख़ेप्‍मोए वय़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े अङ़ेःक्‌वाःन् स़ेप्‍मा फाॽआङ् कोःत्तुर वाॽरो॥”
23253	MAT 2:15	ह़ेरोद हाङ्‌ङिन् म़ेन्‍छिःए थारिक् खुऩेॽ ख़ेप्‍मोए याःक्‍त़ेरो॥ ह़ेक्‍केलॽरिक् यहवे दाङ्‌बाल्‍ल़े माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पालाम् इङ्‌गाॽ आस्‍साःन् मिस्रलाम् लाःक्‍कात् उःत्तुङ्‌लो लॽरिक्‌उन्‍छेःन् पाःत्तुबान् क़ेऱेरो॥
23254	MAT 2:16	आल्‍ल ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽऱे ह़ेक्‍केलॽरिक् खुऩेॽ इङ्‌म़ेल़ेक्‍तुआङ् वेॽ लाम् म़ेबेबा निङ्‌वाॽ खोःसुआङ् साॽरिक् कुसिक् पोग़ेरो॥ ख़ेल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े थक्‍सुबाहाॽ पाङ्‌घुसिआङ् ब़ेथलेह़ेम नु ख़ेन् खिरिबा तङ्‌बे ऩेत्‍छिआङ् योबा य़ेम्‍बित्‍छाॽ अङ़ेःक्‌वा साःहाॽ क़ेऱेक् स़ेप्‍पाङ्‌घुसिरो॥ थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेन् सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽलाम् खेःम्‍सिक्‍पान् तङ्‌बे ऩेत्‍छिआङ्धो तगि थाःम्‍सिङ्‌बा निङ्‌वाॽ खोःसुआङ् वय़ेरो॥
23256	MAT 2:18	“क़ेहाःप्‍मा क़ेभिःक्‍मा नु मेरिङ् क़ेधक्‍मा यम्‍बा इक्‍लाःन् रामा पाङ्‌जुम्‍मो ख़ेम्‍द़ेत्‍लो, राह़ेलऱे कुस्‍साःहाॽ हाःप्‍तुसिॽरो॥ ख़ेङ्‌ग हाङ्‌हाङ् म़ेत्‍छिङ्‌मा म़ेद़ेन्‍ऩेन्‍लो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े कुस्‍साःहाॽ क़ेऱेक् म़ेस्‍य़ेरो॥”
23257	MAT 2:19	आल्‍ल ह़ेरोद हाङ्‌ङिन् स्‍य़ेआङ् मिस्र लाजेॽओ युसुफ़ेन्‍नु यहवे दाङ्‌बाल्‍ल़े कुमाङ्‌लाइङ्‌बान् कुस़ेप्‍माङ्‌मो थाःन्‍छिङ्‌ङाङ्
23258	MAT 2:20	म़ेत्तु, “पोग़ेॽआङ् अङ़ेःक्‌वाःन् नु कुम्‍माःन् इस्राइल लाजेॽओ तेॽऱेस़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े अङ़ेःक्‌वाःन् स़ेप्‍मा क़ेगोःप्‍प़ेन्‌स्‍य़ेआङ् होःप्‍लो॥”
23260	MAT 2:22	कर ह़ेरोद हाङ्‌ङिन् स्‍य़ेआङ् खुऩेॽ कुल़ेक्‌वा कुस्‍साः अर्खिलाउसऱे यहुदिया थुम्‍मो हाङ् चोगुर वाॽ क़ेलॽबान् युसुफऱे निङ्‌वाॽ खोःसुआङ् खुऩेॽ ख़ेप्‍मो पेःक्‍मा किःस़े॥ ह़ेक्‍क्‍याङ् माङ्‌लाइङ्‌बाल्‍ल़े याम्‍मो स़ेप्‍माङ्‌मो साम्‍दिङ् पिरुबाल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े खुऩेॽ गालिल थुम्‍मो पेआङ्
23261	MAT 2:23	नासरत पाङ्‌जुम्‍मो वाॽमा हेःक्‍त़ेरो॥ कङ्‌ग माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पाहाॽऱे “निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े थुक्‍तुबाङ्‌ग नासरि म़ेम़ेत्तु” लॽरिक् म़ेबाःत्तुबा पाःन्‍निन् क़ेऱेबारो॥
23262	MAT 3:1	ख़ेन् य़ेम्‍मो बप्‍तिस्‍मा क़ेबिबा युहुन्‍ना म़ेप्‍मनाबा मनाःन् यहुदिया थुम्‍मोबा एःक्‍साद़ेन्‍नो अक्‍खेलॽरिक् इङ्‌भन् चोगुर त्‍य़े,
23263	MAT 3:2	“खिनिॽ लायोलाम् हिन्‍द़ेम्‍म़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिन् निःत्ताङ्‌ङे त्‍य़ेआङ् वाॽरो॥”
23265	MAT 3:4	आल्‍ल युहुन्‍नाःल्‍ल़े उमेऱे कुमुरिक्‍लाम् थाक्‍मनाबा तेःत्तिन् चाक्‍खुआङ् स़ेहोबा फॽइ युप्‍सुरो॥ खुऩेॽ कुजामाङ्‌ग निःङ्‌घुःक्‌वा नु ताम्‍भुङ् सक्‌वाघु वय़ेरो॥
23266	MAT 3:5	यरुसल़ेम य़ेक्‌यक्‍लाम् नु यहुदिया थुम् ह़ेक्‍क्‍याङ् यर्दन यङ्‌घङ् खिरिबा क़ेऱेक् थुम्‍हाॽओलाम् मनाहाॽ कुदुम्‍स़े
23270	MAT 3:9	आनिग़ेग अब्राहामऱे कुस्‍साःसिग़े, ख़ेल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े खुम्‍दिङ्‌लाम् ख़ेत्‍छिङ्‌मा सुक्‍तिग़ेॽ फाॽआङ् निङ्‌वाॽ म़ेइःत्त़ेम्‍मिन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़ेग कन् लुङ्‌हाॽआङ् अब्राहामऱे कुस्‍साः चोःक्‍मा सुक्‍तुसिॽरो॥
23274	MAT 3:13	ख़ेन् य़ेम्‍मो य़ेसुःन् गालिल थुम्‍मोलाम् यर्दन यङ्‌घङ्‌ङो बप्‍तिस्‍मा पोःङ्‌स़े युहुन्‍नारो त्‍य़ेरो,
23280	MAT 4:2	ख़ेप्‍मो खुऩेॽ लिबोःङ्‌(४०) स़ेन्‍दिक् नु ल़ेन्‍दिक् थारिक् थेआङ् म़ेजऩेन्‍नाङ् साॽरिक् कुस़ेत्‍लाःक्‍त़ेरो॥
23282	MAT 4:4	कर य़ेसुऱे नोगप् पिरु, “ह़ेक्‍के म़ेजोःक्‍कान्, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साम्‌योसाप्‍लाओ मोसाऱे अक्‍खेलॽरिक् साप्‍तुआङ् पत्, ‘म़ेन्‍छाम् याप्‍मिःङ्‌ग कुजाःल्‍ल़ेरक् म़ेहिङ्‌ऩेन्‌, कर निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े पाःत्तुबा क़ेऱेक् पाःन्‍निल्‍ल़े हिङ्‌॥’”
23284	MAT 4:6	“ख़ेऩेॽ स़ेक्‍खाए निङ्‌वाॽफुसाःऩे फाॽग्र पिन्‍द़े थ्‍य़ेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साम्‌योसाप्‍लाओ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍त़ेआङ् पत्, ‘निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुमाङ्‌लाइङ्‌बाहाॽ ख़ेऩेॽ क़ेलागि इङ्‌जाःङ् पिरुसिआङ् ख़ेऩेॽ थाःङ्धाःङ्‌ङे खुनिॽ हुक्‍को क़ेम्‍दाःक्‍काङ् क़ेलाङ्‌ङिन् लुङ्‌ङो म़ेधाम्‍सिङ्‌ङिन्‍लो॥’”
23288	MAT 4:10	य़ेसुऱे ख़ेन् म़ेत्तु, “सैताने, कप्‍मोलाम् पेग़ेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साम्‌योसाप्‍लाओ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍त़ेआङ् पत्, ‘ख़ेऩेॽ दाङ्‌बा क़ेनिङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन्‍लक् सेवा म़ेत्त़ेॽ ह़ेक्‍क्‍याङ् खुऩेॽइन्‍लक् कुसेवा चोग़ेॽओ॥’”
23290	MAT 4:12	आल्‍ल य़ेसुऱे युहुन्‍नाःन् पुङ्‌लाहिम्‍मो म़ेसाक्‍तुआङ् याक्‌क़ेलॽबा ख़ेप्‍सुआङ् खुऩेॽ गालिल थुम्‍मो नुःक्‍ख़े पे॥
23291	MAT 4:13	खुऩेॽ नासरत पाङ्‌जुम्‍मिन् ल़ेरुआङ् कपर्नहुम पाङ्‌जुम्‍मो वाॽस़े पेरो॥ ख़ेङ्‌ग गालिल वरक्‍किल्‍ल़े कुबेसाङ् नाप्‍तालि नु जबुलुन थुम्‍मो ऩेरो॥
23293	MAT 4:15	“यर्दन यङ्‌घङ्‌ङिल्‍ल़े नाधाःम्‍बिबा गालिल वरक्‍किल्‍ल़े कुबेसाङ्‌बा नाप्‍तालि नु जबुलुन क़ेयुङ्‌बा याप्‍मिसे, गालिल थुम्‍मो क़ेवाॽबा थिम्‍म़ेन्‍दङ् सुवाङ्से,
23295	MAT 4:17	ख़ेन् य़ेम्‍माङ्धो य़ेसुऱे अक्‍खे पाःत्तुर इङ्‌भोःमा हेःक्‍तु, “लायोलाम् हिन्‍द़ेम्‍म़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिन् निःत्ताङ्‌ङे त्‍य़ेआङ् वाॽरो॥”
23296	MAT 4:18	थिक् य़ेन् य़ेसुःन् गालिल वरक्‍किल्‍ल़े कुयाओ लाङ्‌घेग़ेर वय़ेल्‍ल़े पत्रुस म़ेप्‍मनाबा सिमोऩेन् नु कुन्‍साॽ आन्‍द्रियास़ेन् निःसुसि॥ ख़ेङ्‌हाॽ वरक्‍को योःङ् ल़ेप्‍त़ेत्‍छुर याग़ेत्‍छि, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽ योःङ् क़ेल़ेप्‍पा वय़ेत्‍छिरो॥
23297	MAT 4:19	य़ेसुऱे ख़ेङ्‌हाॽ म़ेत्तुसि, “इङ्‌गाॽ आएगाङ् थाऩेत्‍छ़ेॽओ, खिन्‍छिॽ ङा क़ेद़ेम्‍सु क़ेदाःत्‍छुबा कुइसिःक् इङ्‌गाॽओ मना क़ेदाःप्‍पा चोःक्‍ऩेत्‍छिङ्‌लो॥”
23298	MAT 4:20	खिमो ख़ेङ्‌हाॽऱे खुन्‍छिॽ योःङ्‌ङिन् ऩेस्‍स़ेत्‍छु थ्‍य़ेस़ेत्‍छुआङ् खुऩेॽनु पेसि॥
23300	MAT 4:22	खःङ्‌बेन् नु खुन्‍छिॽ पाःन् ल़ेऱेत्‍छु थ्‍य़ेस़ेत्‍छुआङ् य़ेसुःन्‍नु पेसिरो॥
23301	MAT 4:23	य़ेसुऱे यहुदि चुम्‍लुङ्‌हिम्‍हाॽओ निसाम् हुॽरुसिर निङ्‌वाॽफुहाङ्‌जुम्‍मिल्‍ल़े कुयाःम्‍बेओ सुनाइङ् स़ेःसु, ह़ेक्‍क्‍याङ् क़ेऱेक् परिक्‍ल़ेन् तुक्‍मा यॽमालाम् क़ेदुक्‍पाहाॽ वेःन्‍दुसिर गालिल थुम्‍मो खाराक् ताक्‍कन्‍द़ेरो॥
23302	MAT 4:24	य़ेसुऱे कुयाःम्‍बेओ इङ्‌घङ्‌ङिन् सिरिया लाजेॽ खाराक् स़ेःऱे, ह़ेक्‍क्‍याङ् यरिक् परिक्‍ल़ेन् तुक्‍माल्‍ल़े तरुसिबा मनाहाॽ, क़ेदुक्‍पाहाॽ, फ़ेन्‍साम्‍मिल्‍ल़े याङ्‌घुसिबाहाॽ, ह़ेक्‍क्‍याङ् थप्‍मा क़ेमःबाहाॽ नु क़ेदुक्‍पा क़ेयॽबाहाॽ खुऩेॽओ म़ेदारुसिआङ् ख़ेङ्‌हाॽ क़ेऱेक् नुसुसिरो॥
23303	MAT 4:25	ह़ेक्‍क्‍याङ् गालिल थुम्, थिबोःङ् पाङ्‌जुम्‍मिल्‍ल़ेन्‌थुम्, यरुसल़ेम, यहुदिया नु यर्दन यङ्‌घङ् नाधाःम्‍बिबा थुम्‍मोलाम् क़ेदाःबा यरिक् मनाहाॽऱे खुऩेॽ म़ेदिम्‍दुरो॥
23304	MAT 5:1	आल्‍ल य़ेसुऱे यरिक् मनाहाॽ निःसुसिआङ् कोःक्‍माओ थाःङ् पेआङ् युङ्‌सिङ्, ह़ेक्‍क्‍याङ् कुहुॽसाम्‍बाहाॽआङ् ख़ेत्‍थो म़ेबेआङ् कुघिरि म़ेयुङ्‌सिङ्॥
23306	MAT 5:3	“क़ेऱेक् पाःन्‍नो निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् चाहाबा क़ेजोःक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिन् ख़ेङ्‌हाॽऱेन्‍नेरो॥
23307	MAT 5:4	मेरिङ् क़ेधक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽऱे हाङ्‌हाङ् म़ेत्‍छिङ्‌मान् म़ेघोःसुॽरो॥
23308	MAT 5:5	चुङ्‌जिग़ेन् नःम्‍नःम्‍बा मनाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मान् ख़ेङ्‌हाॽऱेन्‍नेरो॥
23309	MAT 5:6	ह़ेक्‍क्‍याङ् साम्‌योनिबा याःम्‍बक् चोःक्‍माओ स्‍याङ्‌म़ेन्‍दाङ् क़ेबप्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुनिङ्‌वाॽ ह़ेक्‍के चोःक्‍मा ख़ेङ्‌हाॽ फाॽरुसिॽरो॥
23310	MAT 5:7	वेॽ मनाहाॽ लुङ्‌माॽ क़ेदुक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽ लुङ्‌माॽ म़ेदुक्‍तुसिॽरो॥
23311	MAT 5:8	सिक्‍लुङ्‌मो सेसे क़ेवाॽबाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽऱे निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् म़ेनिःसुॽरो॥
23312	MAT 5:9	नादङ् क़ेजोःक्‍पाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽग निङ्‌वाॽफुसाः म़ेबोःङ्‌लो॥
23313	MAT 5:10	साम्‌योनिबा याःम्‍बक् म़ेजोगुल्‍ल़े मनाहाॽऱे तुक्‍खे म़ेजाःत्तुसिबाहाॽ मुॽइसाबासिरो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मिङ्‌ग ख़ेङ्‌हाॽऱेन्‍नेरो॥
23315	MAT 5:12	ख़ेन् य़ेम्‍मो पसःत् सःत्त़ेम्‍म़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङो खिनिॽ थुम्‍घोःन् यम्‍बा चोःक्‍लो॥ उन्‍छेःन्‍स्‍मा माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पाहाॽआङ् मनाहाॽऱे बा ह़ेक्‍केए म़ेम़ेत्तुसिरो॥
23316	MAT 5:13	खिनिॽग इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍माओबा युम्‍निङ्‌लो, कर युम्‍मिल्‍ल़े कुलिम्‍म़ेन् माःबेःक्‍ऩे फाॽग्र याम्‍मो क़ेलिम्‍बा चोःक्‍मा सुक्‍म़ेद़ेत्‍ऩेन्‍लो॥ ख़ेल्‍ल़े कुयाःम्‍बक् थेआङ् होःप्‍लो, कर ख़ेङ्‌ग लाप्‍फुमा पोःङ्‌ङाङ् मनाहाॽऱे म़ेदोॽरुरो॥
23317	MAT 5:14	खिनिॽग इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मोबा ओःत्तिनिङ्‌लो॥ कोःक्‍माओबा य़ेक्‌यक्‍किन् थेःल्‍ल़ेआङ् इःप्‍मा म़ेसुक्‍तुन्॥
23318	MAT 5:15	आत्तिल्‍ल़ेआङ् सेमिःन् हाःन्‍दुआङ् नइमाल्‍ल़े म़ेसुःप्‍तुन्, कर हिम् सिगाङ्‌बा क़ेऱेक् मनाहाॽ खानिःमा म़ेसुक्‍ल फाॽआङ् थो सेमि युङ्‌द़ेन्‍नो युक्‍खुॽरो॥
23320	MAT 5:17	इङ्‌गाॽ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े मोसाःन् पिरुबा साम्‌योथिम्‍मिन् नु माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पाहाॽऱे म़ेबाःत्तुबा पाःन्‍निन् कुसुम् म़ेन्‍दम्‍नाबा चोःक्‍स़े त्‍याङ्‌बा फाॽआङ् म़ेइःत्त़ेम्‍मिन्‍ऩेॽओ॥ इङ्‌गाॽग कुसुम्‌म़ेन्‍दम्‍नाबा चोःक्‍स़े म़ेःन्, कर ख़ेङ्‌हाॽ कुलिङ्‌धो क़ेत्‍छ़ेऩे त्‍याङ्‌बारो॥
23321	MAT 5:18	स़ेक्‍खाए इङ्‌गाॽ म़ेत्‍निङ्, इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मान् नु ताङ्‌साक्‍प़ेन्‌माःमा पेःक्‍मानुःल्‍ल़े तगि साम्‌योथिम्‍मो क़ेबप्‍पा क़ेऱेक् पाःन्‍निन् म़ेङ्‌ग़ेत्ते थारिक् ख़ेप्‍मोबा क़ेऱेक्‍नुःल्‍ल़े चुक्‍सा पाःन्‍धिक्‍काङ् म़ेमाःऩेन्‍लो॥
23323	MAT 5:20	कर ख़ेप्‍स़ेम्‍म़ेॽओ, फरिसिहाॽ ह़ेक्‍क्‍याङ्‌साम्‌योथिम्‍साम्‍बाहाॽनुःल्‍ल़ेआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुइङ्‌जाःङ्‌हाॽ खिनिॽ नुःरिक्‍काङ् क़ेन्‍इःत्तुम्‍मिन् क़ेन्‍नाःत्तुम्‍मिन्‍ऩे फाॽग्र स़ेक्‍खासाङ् खिनिॽ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मो क़ेन्‍लासिन्‍लो॥”
23324	MAT 5:21	आल्‍ल, “उन्‍छेःन् मोसाऱे कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ल़े अक्‍खे पाःत्तुबान् खिनिॽ क़ेघ़ेप्‍सुम्‍माङ् क़ेवयिॽ, ‘मना म़ेस़ेऱेन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े मना क़ेस़ेप्‍पाल्‍ल़े खुम्‍दिङ् खोःसुॽरो,’
23327	MAT 5:24	क़ेल़ेत्तिङ्‌ङिन् ल़ेत्तिङ्‌तोःम्‍माद़ेन्‍निल्‍ल़े कुबेसाङ् ऩेस्‍स़े थ्‍य़ेॽआङ् क़ेऱेक्‍नुःल्‍ल़े तगि क़ेन्‍देःङ्‌बाल्‍लो पेग़ेॽआङ् नादङ् चोग़ेत्‍छ़ेॽओ॥ ह़ेक्‍क्‍याङ्‌लक् त्‍य़ेॽआङ् क़ेल़ेत्तिङ्‌ङिन् तोःन्‍द़ेॽओ॥
23329	MAT 5:26	इङ्‌गाॽ स़ेक्‍खाए म़ेत्‍ऩेॽ, ख़ेप्‍मो साम्‍बाःन्‌याङ् क़ेऱेक् म़ेन्‍हुङ्‌ङे थारिक् ख़ेप्‍मोए क़ेयाक्‍लो॥”
23332	MAT 5:29	ख़ेऩेॽ चुप्‍साङ् क़ेमिक्‍किल्‍ल़े लायो चोःक्‍मा क़ेबाङ्‌ऩे फाॽग्र लःत्त़ेॽआङ् लाप्‍फुःस़ेॽओ॥ क़ेऱेक् नासिङ्‌ग़ेन् थक्‍किन् ख़ेमायङ्‌सङ्‌ङो लाप्‍फुमानुःल्‍ल़े मिक्‍थिक् म़ेःन्‍ने वाॽमाए नुःबारो॥
23333	MAT 5:30	ह़ेक्‍क्‍याङ् चुप्‍साङ् हुक्‍किल्‍ल़े लायो चोःक्‍मा क़ेबाङ्‌ऩे फाॽग्र ख़ेन्‍नाङ् खक्‍त़ेॽआङ् लाप्‍फुःस़ेॽओ॥ क़ेऱेक् नासिङ्‌ग़ेन् थक्‍किन् ख़ेमायङ्‌सङ्‌ङो लाप्‍फुमानुःल्‍ल़े हुक्‍थिक् म़ेःन्‍ने वाॽमाए नुःबारो॥”
23337	MAT 5:34	कर इङ्‌गाॽ खिनिॽ म़ेत्‍निङ्, आप्‍फाल्‍ल़ेआङ् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽ॥ ह़ेक्‍केलॽरिक् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङिल्‍ल़े कुमिङ्‌ङोआङ् म़ेःन्, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌ग निङ्‌वाॽफुमाङ् युक्‍नारो॥
23338	MAT 5:35	ह़ेक्‍क्‍याङ् इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍माल्‍ल़े कुमिङ्‌ङोआङ् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌ग खुऩेॽ कुलाङ् तोॽभेःत्‍लो॥ ह़ेक्‍केलॽरिक्‍के यरुसल़ेम्‍मिल्‍ल़े कुमिङ्‌ङोआङ् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌ग पयम् यम्‍बा हाङ्‌ङिल्‍ल़े कुय़ेक्‌यक्‍लो॥
23339	MAT 5:36	ह़ेक्‍केलॽरिक्‍के खिनिॽ थ़ेगेःक्‍पाल्‍ल़ेन् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े खिनिॽ थ़ेगेःक्‍इधिक्‍काङ् फःग़ेलॽबा इग्र माक्‍क़ेलॽबा चोःक्‍मा क़ेन्‍छुक्‍तुम्‍मिल्‍लो॥
23344	MAT 5:41	थक्‍सुबाल्‍ल़े ख़ेऩेॽ क़ेन्‍द़ेन्‍ऩेन्‍छाङ् किलोमितर थिक् थारिक् कुगक्‍किन् कुःप्‍मा तेॽमा क़ेगोःत्‍ऩे फाॽग्र ख़ेन्‍नु किलोमितर ऩेत्‍छि थारिक् पेग़ेॽओ॥
23345	MAT 5:42	क़ेनाःक्‍पाहाॽ ख़ेऩेॽ पिऱेस़ेॽ, आत्तिल्‍ल़े थ़ेत्‍ला क़ेनाःक् ख़ेन् पिऱेॽओ॥”
23348	MAT 5:45	ह़ेक्‍केलॽरिक् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङोबा खिनिॽ पानुदिङ् पाः निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुस्‍साः क़ेबोःक्‍खिॽरो॥ थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़ेग नुःबा नु ताप्‍फ़ेःम्‍बा सम्‍दाङ् नाम्स़ेःक् पाङ्‌घुआङ् साम्‌योनिबाहाॽ नु लायोबाहाॽओ पाङ्‌ग़ेन्‍दिङ् वाहिःत्‌थाःमा पाङ्‌घुरो॥
23349	MAT 5:46	खिनिॽ लुङ्‌माॽ क़ेदुक्‍पाहाॽरक् लुङ्‌माॽ क़ेदुक्‍तुम्‍सिम्‍ऩे फाॽग्र खिनिॽ थे हाङ्‌स़ेम्‍मिन् क़ेघोःसुम्‍माङ्‌बे? ह़ेक्‍तङ्‌बा याःम्‍बक्‍किङ्‌ग एःङ्‌याङ् क़ेभोःङ्‌बाहाॽऱेआङ् म़ेजोगुरो॥
23350	MAT 5:47	फुॽनुसाॽहाॽनुरक् खिनिॽ सेवा क़ेमःइऩे फाॽग्र वेॽहाॽनुःल्‍ल़े थे यम्‍बा याःम्‍बक् क़ेजोगुम्‍माङ्बे? ख़ेङ्‌ग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् कुसिङ् म़ेन्‍निःप्‍मनाबाहाॽऱेआङ् म़ेजोगुरो॥
23352	MAT 6:1	य़ेसुऱे याम्‍मो म़ेत्तुसि, “सिङ्‌सिङ् य़ेक्‌य़ेक् लॽऱेम्‍म़ेॽओ, खिनिॽ क़ेजोगुम्‍बा साम्‌योनिबा याःम्‍बक्‍हाॽ मनाहाॽऱे म़ेनिःसुआङ् खिनिॽ नारा म़ेभोःसुर फाॽआङ् मना तगि म़ेजोग़ेम्‍मिन्‍ऩेॽओ॥ ह़ेक्‍के क़ेजोगुम्‍ऩे फाॽग्र साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङोबा पानुदिङ् पाः निङ्‌वाॽफुमाङ्‌लाम् थेआङ् क़ेङ्‌घोःसुम्‍मिन्‍लो॥
23356	MAT 6:5	“ह़ेक्‍क्‍याङ् खिनिॽ तुवा क़ेजोगुम्‍मिल्‍ल़े कुनिङ्‌वाॽ क़ेजिःप्‍पाहाॽ कुइसिःक् म़ेजोग़ेम्‍मिन्‍ऩेॽओ॥ ख़ेङ्‌हाॽऱेग मनाहाॽऱे म़ेनिःसुर फाॽआङ् यहुदि चुम्‍लुङ्‌हिम्‍मो नु लाम्‍लाम्‍मो य़ेप्‍माआङ् तुवा चोःक्‍मा खुनिॽ सिराॽ थाङ्‌लो॥ इङ्‌गाॽ स़ेक्‍खाए म़ेत्‍निङ्, ख़ेङ्‌हाॽऱे खुनिॽ याःम्‍बक्‍किल्‍ल़ेन् हाङ्‌स़ेम्‍मिन् तगिए म़ेघोःसु म़ेसुरुआङ् म़ेवाॽरो॥