23214	MAT 1:1	य़ेसु ख्रिस्‍त़ेन्‌ अब्राहामऱे कुस्‍साः ह़ेक्‍क्‍याङ् दाउद हाङ्‌ङिल्‍ल़े कुस्‍साः वय़ेरो॥ कङ्‌ग खुऩेॽ कुधाःक्‍हाॽऱे खुनिॽ मिङ्‌स्रारो–
23215	MAT 1:2	अब्राहामऱे कुस्‍साः इसहाक वय़े, इसहाकऱे कुस्‍साः याकुब वय़े, याकुबऱे कुस्‍साःहाॽ यहुदा ह़ेक्‍क्‍याङ् खुऩेॽ कुम्‍भुॽ कुन्‍साॽसि म़ेवय़ेरो॥
23231	MAT 1:18	आल्‍ल य़ेसु ख्रिस्‍तऱे कुसावाःन्‍छिङ्‌मान् अक्‍खेलॽरिक् पोःक्‍ख़ेरो–कुम्‍मा मरियमऱे कुमेःक्‍खिम् पोःङ्‌मा पाःन्‍निन् युसुफ़ेन्‍नु पुॽऱेआङ् वय़े, कर खुन्‍छिॽ मेःक्‍खिम् पोःङ्‌मानुःल्‍ल़े तगिए खुऩेॽ सेसेमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुमुक्‍साम्‍लाम् म़ेन्‍छुक्‍मा पोःक्‍ख़ेरो॥
23232	MAT 1:19	खुऩेॽनु कुमेःक्‍खिम् पाःन् क़ेबुॽबा युसुफ़ेङ्‌ग साम्‌योनिबा मना वय़ेबाल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े कुजाःत्‍थि म़ेबेःक्‍ऩेन्‍ल फाॽआङ् ख़ेल्‍ल़े स्‍वाःत्ताङ् नाॽमा निङ्‌वाॽ चोगुरो॥
23233	MAT 1:20	कर ह़ेक्‍के इःत्तुर वय़ेल्‍ल़े स़ेप्‍माङ्‌मो यहवे दाङ्‌बाल्‍ल़े कुमाङ्‌लाइङ्‌बान् ओसेःन्‍धाक्‍सिङ्‌ङाङ्‌अक्‍खे म़ेत्तुरो, “दाउदऱे कुमुॽइदाङ्‌सा युसुप्‍फे, ख़ेऩेॽ मरियम्‍मिन् मेःक्‍खिम् चोःक्‍माआङ् हिम्‍मो ताःप्‍मा म़ेगिस़ेन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े खुऩेॽओबा अङ़ेःक्‌वाःन् सेसेमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुमुक्‍साम्‍लाम्‍बा हाङ्‌सिङ्‌बारो॥
23234	MAT 1:21	खुऩेॽ य़ेम्‍बित्‍छाॽसाःधिक् कत्तुॽ, ह़ेक्‍क्‍याङ् ख़ेल्‍ल़े कुमिङ्‌ङिन् य़ेसु वाःत्त़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेल्‍ल़े कुमनाहाॽ खुनिॽ लायोलाम् ताङ्‌स़ेःप्‍तुसिॽरो॥”
23240	MAT 2:2	अक्‍खेलॽरिक् पाःन् सेःन्‍म़ेदोसु, “यहुदिहाॽऱे खुनिॽ हाङ् क़ेबोःङ्‌बाआङ् साग़ेवाःन्‍छिङ्‌बान् आत्तो वाॽबे? आनिग़े नाम्‍ग़ेन् पिसाङ् कुसावाःन्‍छिङ्‌माल्‍ल़ेन् मिक्‍सेःन् क़ेबिबा खेःम्‍सिक्‍किन् निःसुम्‍ब़ेआङ् खुऩेॽ कुसेवा चोःक्‍स़े त्‍य़ेॽइग़ेबारो॥”
23241	MAT 2:3	ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े कन् पाःन्‍निन् ख़ेप्‍सुआङ् कुनिङ्‌वाॽबाल्‍ल़े साॽरिक् य़ेःक्‍खु, ह़ेक्‍केलॽरिक्‍के खुऩेॽनुए यरुसल़ेम्‍मोबा क़ेऱेक् मनाहाॽआङ् खुनिॽ निङ्‌वाॽबाल्‍ल़े साॽरिक् य़ेःक्‍खुसिरो॥
23243	MAT 2:5	ख़ेङ्‌हाॽऱे नोगप् म़ेबिरु, “यहुदिया थुम्‍मोबा ब़ेथलेह़ेम्‍मो खुऩेॽ सावाःन्‍छिङ्‌मा क़ेबोःङ्‌बा वाॽरो॥ थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पाल्‍ल़े अक्‍खेलॽरिक् साप्‍तुआङ् पत्–
23244	MAT 2:6	‘यहुदिया थुम्‍मोबा ब़ेथलेह़ेम्‍मे, ख़ेऩेॽग यहुदियाबा पाङ्‌जुम्‍हाॽओ साॽरिक् क़ेय़ेक्‍पा क़ेजोःक्‍लो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेऩेॽ क़ेबाङ्‌जुम्‍लाम् हाङ्‌युक्‍पाधिक् ताःरो, खुऩेॽग म़ेल्‍लुक्‍कम्‍बा कुइसिःक् पोःङ्‌ङाङ् आमना इस्राइलिहाॽ कम्‍ब्राङ् क़ेम़ेप्‍पा पोःङ्‌लो॥’”
23246	MAT 2:8	ह़ेक्‍क्‍याङ् ख़ेङ्‌हाॽ अक्‍खे म़ेत्तुसिर ब़ेथलेह़ेम्‍मो पाङ्‌घुदेःसुसि, “पेग़ेम्‍म़ेॽआङ् अङ़ेःक्‌वाःन् कोःत्त़ेम्‍म़ेॽ॥ ख़ेन् अङ़ेःक्‌वाःन् क़ेघोःसुम्‍ऩे फाॽग्र फ़ेऱेम्‍म़ेॽआङ् इङ्‌गाॽ आम़ेत्त़ेम्‍म़ेॽओ॥ इङ्‌गाॽआङ् खुऩेॽ सेवा म़ेत्तुङ्‌लो॥”
23250	MAT 2:12	ह़ेक्‍क्‍याङ् स़ेप्‍माङ्‌मो माङ्‌लाइङ्‌बाल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽ ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍लो म़ेनुःक्‍ख़ेम् म़ेबेग़ेम्‍मिन्‍ऩेॽओ लॽरिक् साम्‍दिङ् पिरुसिबाल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽ वेॽलाम् आबाङे लाजेॽओ म़ेनुःक्‍ख़े म़ेबेरो॥
23251	MAT 2:13	ख़ेन् सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽ म़ेबे ह़ेक्‍क्‍याङ् यहवे दाङ्‌बाल्‍ल़े कुमाङ्‌लाइङ्‌बाधिक् युसुफऱे कुस़ेप्‍माङ्‌मो थाःन्‍छिङ्‌ङाङ् अक्‍खे म़ेत्तु, “पोग़ेॽआङ् अङ़ेःक्‌वाःन् नु कुम्‍माःन् तेॽऱेस़ेॽआङ् मिस्र लाजेॽओ ख़ेत्‍छिङ् पेग़ेॽ, ह़ेक्‍क्‍याङ् इङ्‌गाॽ म़ेम्‍म़ेत्ते थारिक् ख़ेऩेॽ ख़ेप्‍मोए वय़ेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े अङ़ेःक्‌वाःन् स़ेप्‍मा फाॽआङ् कोःत्तुर वाॽरो॥”
23253	MAT 2:15	ह़ेरोद हाङ्‌ङिन् म़ेन्‍छिःए थारिक् खुऩेॽ ख़ेप्‍मोए याःक्‍त़ेरो॥ ह़ेक्‍केलॽरिक् यहवे दाङ्‌बाल्‍ल़े माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पालाम् इङ्‌गाॽ आस्‍साःन् मिस्रलाम् लाःक्‍कात् उःत्तुङ्‌लो लॽरिक्‌उन्‍छेःन् पाःत्तुबान् क़ेऱेरो॥
23254	MAT 2:16	आल्‍ल ह़ेरोद हाङ्‌ङिल्‍ल़े सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽऱे ह़ेक्‍केलॽरिक् खुऩेॽ इङ्‌म़ेल़ेक्‍तुआङ् वेॽ लाम् म़ेबेबा निङ्‌वाॽ खोःसुआङ् साॽरिक् कुसिक् पोग़ेरो॥ ख़ेल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े थक्‍सुबाहाॽ पाङ्‌घुसिआङ् ब़ेथलेह़ेम नु ख़ेन् खिरिबा तङ्‌बे ऩेत्‍छिआङ् योबा य़ेम्‍बित्‍छाॽ अङ़ेःक्‌वा साःहाॽ क़ेऱेक् स़ेप्‍पाङ्‌घुसिरो॥ थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेन् सिक्‍कुम्‍निबा खाग़ेइक्‍पाहाॽलाम् खेःम्‍सिक्‍पान् तङ्‌बे ऩेत्‍छिआङ्धो तगि थाःम्‍सिङ्‌बा निङ्‌वाॽ खोःसुआङ् वय़ेरो॥
23256	MAT 2:18	“क़ेहाःप्‍मा क़ेभिःक्‍मा नु मेरिङ् क़ेधक्‍मा यम्‍बा इक्‍लाःन् रामा पाङ्‌जुम्‍मो ख़ेम्‍द़ेत्‍लो, राह़ेलऱे कुस्‍साःहाॽ हाःप्‍तुसिॽरो॥ ख़ेङ्‌ग हाङ्‌हाङ् म़ेत्‍छिङ्‌मा म़ेद़ेन्‍ऩेन्‍लो, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े कुस्‍साःहाॽ क़ेऱेक् म़ेस्‍य़ेरो॥”
23260	MAT 2:22	कर ह़ेरोद हाङ्‌ङिन् स्‍य़ेआङ् खुऩेॽ कुल़ेक्‌वा कुस्‍साः अर्खिलाउसऱे यहुदिया थुम्‍मो हाङ् चोगुर वाॽ क़ेलॽबान् युसुफऱे निङ्‌वाॽ खोःसुआङ् खुऩेॽ ख़ेप्‍मो पेःक्‍मा किःस़े॥ ह़ेक्‍क्‍याङ् माङ्‌लाइङ्‌बाल्‍ल़े याम्‍मो स़ेप्‍माङ्‌मो साम्‍दिङ् पिरुबाल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े खुऩेॽ गालिल थुम्‍मो पेआङ्
23264	MAT 3:3	खुऩेॽ कुयाःम्‍बेओ माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पा यसैयाःल्‍ल़े अक्‍खेलॽरिक् पाःत्तुआङ् वाॽरो, “खुऩेॽ एःक्‍साद़ेन्‍नो अक्‍खेलॽरिक् क़ेअःक्‍पा इक्‍लारो, ‘दाङ्‌बाल्‍ल़े कुमाराम्‍मिन् यारिप् चोग़ेम्‍म़ेॽआङ् कुलाम्‍हाॽ तोःन्‍दोःन्‌चोग़ेम्‍म़ेॽ!’”
23265	MAT 3:4	आल्‍ल युहुन्‍नाःल्‍ल़े उमेऱे कुमुरिक्‍लाम् थाक्‍मनाबा तेःत्तिन् चाक्‍खुआङ् स़ेहोबा फॽइ युप्‍सुरो॥ खुऩेॽ कुजामाङ्‌ग निःङ्‌घुःक्‌वा नु ताम्‍भुङ् सक्‌वाघु वय़ेरो॥
23267	MAT 3:6	म़ेद्‌य़ेआङ् इङ्‌गाॽ लायोबाआरो म़ेबाःत्तुर यर्दन यङ्‌घङ्‌ङो खुऩेॽलाम् बप्‍तिस्‍मा म़ेबोःक्‍ख़ेरो॥
23268	MAT 3:7	कर यरिक् फरिसिहाॽ नु सदुकिहाॽ बप्‍तिस्‍मा पोःङ्‌स़े खुऩेॽओ म़ेद्‌य़ेर म़ेबत्‍छ़ेबा निःसुसिआङ् अक्‍खे म़ेत्तुसिर फ़ेःक्‍तुसि, “असेःक्‍सासे, खिनिॽ कन् क़ेदाःबार क़ेबप्‍पा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुघुम्‍दिङ्‌लाम् ख़ेत्‍छिङ्‌ङ़ेम्‍म़ेॽ फाॽआङ् हाःत्‍ल़े क़ेम़ेत्तिबे?
23270	MAT 3:9	आनिग़ेग अब्राहामऱे कुस्‍साःसिग़े, ख़ेल्‍ल़े चोगुल्‍ल़े खुम्‍दिङ्‌लाम् ख़ेत्‍छिङ्‌मा सुक्‍तिग़ेॽ फाॽआङ् निङ्‌वाॽ म़ेइःत्त़ेम्‍मिन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़ेग कन् लुङ्‌हाॽआङ् अब्राहामऱे कुस्‍साः चोःक्‍मा सुक्‍तुसिॽरो॥
23272	MAT 3:11	लायोलाम् क़ेहिन्‍दिआङ् इङ्‌गाॽग च्‍वाःत्तिल्‍ल़े बप्‍तिस्‍मा पिनिङ्‌लो, कर आएगाङ् क़ेदाःब़ेङ्‌ग इङ्‌गाॽनुःल्‍ल़ेआङ् मुक्‍साम्‍साबा चोःक्‍लो॥ खुऩेॽ कुलाङ्‌सुःप्‍हाॽ इङ्‌गाॽ योःक् कुइसिःक् पङ्‌माआङ् म़ेलाॽआन्‍लो॥ खुऩेॽ सेसेमाङ् नु मिःल्‍ल़े बप्‍तिस्‍मा क़ेबिरिॽरो॥
23273	MAT 3:12	कुभॽएःत्तिल्‍ल़े सिःन् आःम्‍मा फाॽआङ् खुऩेॽ यारिप् वाॽ, ह़ेक्‍क्‍याङ् खुऩेॽ तुगुर सुप्‍सुआङ्‌सिःन् चाधोःक्‍लाओ चिक्‍खुॽ ह़ेक्‍क्‍याङ् कुहक्‍हाॽ आप्‍फाल्‍ल़ेआङ् म़ेन्‍छिःमनाबा मिओ हाःन्‍दुदेःसुॽरो॥”
23275	MAT 3:14	कर युहुन्‍नाऱे अत्तुर खुऩेॽ अक्‍खे म़ेत्तु, “इङ्‌गाॽऩे ख़ेऩेॽनु बप्‍तिस्‍मा पोःङ्‌मा क़ेबोःङ्‌बा, आक्‍खेलॽरिक् ख़ेऩेॽ इङ्‌गाॽओ क़ेद्‌य़ेबाबे?”
23276	MAT 3:15	य़ेसुऱे नोगप् पिरु, “आल्‍लोऱे लागि अक्‍खेए पोःङ्‌लरो, अक्‍खेलॽरिक् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े क़ेऱेक् निङ्‌वाॽ चोगुबा पाःन्‍निन् क़ेत्‍लरो॥” ह़ेक्‍क्‍याङ् युहुन्‍नाःन् त़ेन्‍द़ेआङ् खुऩेॽ बप्‍तिस्‍मा पिरुरो॥
23277	MAT 3:16	य़ेसुःन् बप्‍तिस्‍मा पोःक्‍ख़ेआङ् च्‍वाःत्तोलाम् लाःक्‍कात् लःन्‍द़ेनुम़ेःन्‍ने ताङ्‌साक्‍प़ेन्‌हऱेआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुसेसेमाङ्‌ङिन् पुत्तुःक्‍के ह़ेक्‍के खुऩेॽ कुसम्‍दाङ् य़ेःर पत्‍छ़ेबा निःसुरो॥
23278	MAT 3:17	ह़ेक्‍क्‍याङ् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌लाम् अक्‍खेलॽरिक् इक्‍लाधिक् त्‍य़े, “कन् आमिःम् आस्‍साःरो, इङ्‌गाॽ खुऩेॽनु साॽरिक् सःत्ताङ्‌ङाङ् वाॽआरो॥”
23280	MAT 4:2	ख़ेप्‍मो खुऩेॽ लिबोःङ्‌(४०) स़ेन्‍दिक् नु ल़ेन्‍दिक् थारिक् थेआङ् म़ेजऩेन्‍नाङ् साॽरिक् कुस़ेत्‍लाःक्‍त़ेरो॥
23281	MAT 4:3	ह़ेक्‍क्‍याङ् माफ़ेन्‍साम्‍मिन् ख़ेप्‍मो त्‍य़ेआङ् खुऩेॽ अक्‍खे म़ेत्तुर कुनिङ्‌वाॽ साॽरु, “ख़ेऩेॽ निङ्‌वाॽफुसाःऩे फाॽग्र कन् लुङ्‌हाॽ खऱेःङ् पोःक्‍ख़ेॽ फाॽआङ् म़ेत्त़ेॽ॥”
23282	MAT 4:4	कर य़ेसुऱे नोगप् पिरु, “ह़ेक्‍के म़ेजोःक्‍कान्, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साम्‌योसाप्‍लाओ मोसाऱे अक्‍खेलॽरिक् साप्‍तुआङ् पत्, ‘म़ेन्‍छाम् याप्‍मिःङ्‌ग कुजाःल्‍ल़ेरक् म़ेहिङ्‌ऩेन्‌, कर निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े पाःत्तुबा क़ेऱेक् पाःन्‍निल्‍ल़े हिङ्‌॥’”
23283	MAT 4:5	ह़ेक्‍क्‍याङ् माफ़ेन्‍साम्‍मिल्‍ल़े खुऩेॽ यरुसल़ेम्‍मो तेॽरुआङ् माङ्‌हिम्‍मोबा क़ेऱेक्‍नुःल्‍ल़े केःम्‍बा चम्‍जम्‍बा त़ेन्‍नो य़ेप्‍सुआङ् म़ेत्तु
23284	MAT 4:6	“ख़ेऩेॽ स़ेक्‍खाए निङ्‌वाॽफुसाःऩे फाॽग्र पिन्‍द़े थ्‍य़ेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साम्‌योसाप्‍लाओ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍त़ेआङ् पत्, ‘निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुमाङ्‌लाइङ्‌बाहाॽ ख़ेऩेॽ क़ेलागि इङ्‌जाःङ् पिरुसिआङ् ख़ेऩेॽ थाःङ्धाःङ्‌ङे खुनिॽ हुक्‍को क़ेम्‍दाःक्‍काङ् क़ेलाङ्‌ङिन् लुङ्‌ङो म़ेधाम्‍सिङ्‌ङिन्‍लो॥’”
23285	MAT 4:7	य़ेसुऱे नोगप् पिरु, “कर साम्‌योसाप्‍लाओ याम्‍मो अक्‍खेलॽरिक्‍काङ् साप्‍त़ेआङ् पत्, ‘दाङ्‌बा क़ेनिङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुनिङ्‌वाॽ म़ेसाॽऱेन्‍ऩेॽ॥’”
23286	MAT 4:8	ह़ेक्‍क्‍याङ् माफ़ेन्‍साम्‍मिल्‍ल़े खुऩेॽ साॽरिक् चम्‍जम्‍बा कोःक्‍माओ तेॽरुआङ् इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मोबा क़ेऱेक् हाङ्‌जुम्‍हाॽ ह़ेक्‍क्‍याङ् ख़ेप्‍मोबा पयम्‌यम्‍बा नु नुःब्‌नुःबा पाःन्‍हाॽ ओसेःन्‍धाक्‍तुआङ्
23287	MAT 4:9	म़ेत्तु, “ख़ेऩेॽ साम्‍बोःन् क़ेभन्‍छिङ्‌ङाङ् इङ्‌गाॽ सेवा क़ेम़ेत्ताऩे फाॽग्र कङ्‌हाॽ क़ेऱेक् पिऩेॽ॥”
23288	MAT 4:10	य़ेसुऱे ख़ेन् म़ेत्तु, “सैताने, कप्‍मोलाम् पेग़ेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े साम्‌योसाप्‍लाओ अक्‍खेलॽरिक् साप्‍त़ेआङ् पत्, ‘ख़ेऩेॽ दाङ्‌बा क़ेनिङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन्‍लक् सेवा म़ेत्त़ेॽ ह़ेक्‍क्‍याङ् खुऩेॽइन्‍लक् कुसेवा चोग़ेॽओ॥’”
23289	MAT 4:11	ह़ेक्‍क्‍याङ् माफ़ेन्‍साम्‍मिल्‍ल़े य़ेसुःन् ल़ेरुधआङ्‌माङ्‌लाइङ्‌बाहाॽ म़ेद्‌य़े ह़ेक्‍क्‍याङ् खुऩेॽ कम्‍ब्राङ् म़ेम़ेत्तु॥
23290	MAT 4:12	आल्‍ल य़ेसुऱे युहुन्‍नाःन् पुङ्‌लाहिम्‍मो म़ेसाक्‍तुआङ् याक्‌क़ेलॽबा ख़ेप्‍सुआङ् खुऩेॽ गालिल थुम्‍मो नुःक्‍ख़े पे॥
23291	MAT 4:13	खुऩेॽ नासरत पाङ्‌जुम्‍मिन् ल़ेरुआङ् कपर्नहुम पाङ्‌जुम्‍मो वाॽस़े पेरो॥ ख़ेङ्‌ग गालिल वरक्‍किल्‍ल़े कुबेसाङ् नाप्‍तालि नु जबुलुन थुम्‍मो ऩेरो॥
23296	MAT 4:18	थिक् य़ेन् य़ेसुःन् गालिल वरक्‍किल्‍ल़े कुयाओ लाङ्‌घेग़ेर वय़ेल्‍ल़े पत्रुस म़ेप्‍मनाबा सिमोऩेन् नु कुन्‍साॽ आन्‍द्रियास़ेन् निःसुसि॥ ख़ेङ्‌हाॽ वरक्‍को योःङ् ल़ेप्‍त़ेत्‍छुर याग़ेत्‍छि, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽ योःङ् क़ेल़ेप्‍पा वय़ेत्‍छिरो॥
23297	MAT 4:19	य़ेसुऱे ख़ेङ्‌हाॽ म़ेत्तुसि, “इङ्‌गाॽ आएगाङ् थाऩेत्‍छ़ेॽओ, खिन्‍छिॽ ङा क़ेद़ेम्‍सु क़ेदाःत्‍छुबा कुइसिःक् इङ्‌गाॽओ मना क़ेदाःप्‍पा चोःक्‍ऩेत्‍छिङ्‌लो॥”
23298	MAT 4:20	खिमो ख़ेङ्‌हाॽऱे खुन्‍छिॽ योःङ्‌ङिन् ऩेस्‍स़ेत्‍छु थ्‍य़ेस़ेत्‍छुआङ् खुऩेॽनु पेसि॥
23302	MAT 4:24	य़ेसुऱे कुयाःम्‍बेओ इङ्‌घङ्‌ङिन् सिरिया लाजेॽ खाराक् स़ेःऱे, ह़ेक्‍क्‍याङ् यरिक् परिक्‍ल़ेन् तुक्‍माल्‍ल़े तरुसिबा मनाहाॽ, क़ेदुक्‍पाहाॽ, फ़ेन्‍साम्‍मिल्‍ल़े याङ्‌घुसिबाहाॽ, ह़ेक्‍क्‍याङ् थप्‍मा क़ेमःबाहाॽ नु क़ेदुक्‍पा क़ेयॽबाहाॽ खुऩेॽओ म़ेदारुसिआङ् ख़ेङ्‌हाॽ क़ेऱेक् नुसुसिरो॥
23303	MAT 4:25	ह़ेक्‍क्‍याङ् गालिल थुम्, थिबोःङ् पाङ्‌जुम्‍मिल्‍ल़ेन्‌थुम्, यरुसल़ेम, यहुदिया नु यर्दन यङ्‌घङ् नाधाःम्‍बिबा थुम्‍मोलाम् क़ेदाःबा यरिक् मनाहाॽऱे खुऩेॽ म़ेदिम्‍दुरो॥
23305	MAT 5:2	ह़ेक्‍क्‍याङ् खुऩेॽ अक्‍खेलॽरिक् ख़ेङ्‌हाॽ हुॽमा हेःक्‍तुसि–
23316	MAT 5:13	खिनिॽग इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍माओबा युम्‍निङ्‌लो, कर युम्‍मिल्‍ल़े कुलिम्‍म़ेन् माःबेःक्‍ऩे फाॽग्र याम्‍मो क़ेलिम्‍बा चोःक्‍मा सुक्‍म़ेद़ेत्‍ऩेन्‍लो॥ ख़ेल्‍ल़े कुयाःम्‍बक् थेआङ् होःप्‍लो, कर ख़ेङ्‌ग लाप्‍फुमा पोःङ्‌ङाङ् मनाहाॽऱे म़ेदोॽरुरो॥
23320	MAT 5:17	इङ्‌गाॽ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े मोसाःन् पिरुबा साम्‌योथिम्‍मिन् नु माङ्‌निङ्‌वाॽपाःन् क़ेबाःप्‍पाहाॽऱे म़ेबाःत्तुबा पाःन्‍निन् कुसुम् म़ेन्‍दम्‍नाबा चोःक्‍स़े त्‍याङ्‌बा फाॽआङ् म़ेइःत्त़ेम्‍मिन्‍ऩेॽओ॥ इङ्‌गाॽग कुसुम्‌म़ेन्‍दम्‍नाबा चोःक्‍स़े म़ेःन्, कर ख़ेङ्‌हाॽ कुलिङ्‌धो क़ेत्‍छ़ेऩे त्‍याङ्‌बारो॥
23321	MAT 5:18	स़ेक्‍खाए इङ्‌गाॽ म़ेत्‍निङ्, इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मान् नु ताङ्‌साक्‍प़ेन्‌माःमा पेःक्‍मानुःल्‍ल़े तगि साम्‌योथिम्‍मो क़ेबप्‍पा क़ेऱेक् पाःन्‍निन् म़ेङ्‌ग़ेत्ते थारिक् ख़ेप्‍मोबा क़ेऱेक्‍नुःल्‍ल़े चुक्‍सा पाःन्‍धिक्‍काङ् म़ेमाःऩेन्‍लो॥
23323	MAT 5:20	कर ख़ेप्‍स़ेम्‍म़ेॽओ, फरिसिहाॽ ह़ेक्‍क्‍याङ्‌साम्‌योथिम्‍साम्‍बाहाॽनुःल्‍ल़ेआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ल़े कुइङ्‌जाःङ्‌हाॽ खिनिॽ नुःरिक्‍काङ् क़ेन्‍इःत्तुम्‍मिन् क़ेन्‍नाःत्तुम्‍मिन्‍ऩे फाॽग्र स़ेक्‍खासाङ् खिनिॽ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा हाङ्‌जुम्‍मो क़ेन्‍लासिन्‍लो॥”
23324	MAT 5:21	आल्‍ल, “उन्‍छेःन् मोसाऱे कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ल़े अक्‍खे पाःत्तुबान् खिनिॽ क़ेघ़ेप्‍सुम्‍माङ् क़ेवयिॽ, ‘मना म़ेस़ेऱेन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े मना क़ेस़ेप्‍पाल्‍ल़े खुम्‍दिङ् खोःसुॽरो,’
23326	MAT 5:23	ह़ेक्‍केःल्‍ल़े ख़ेऩेॽ माङ्‌हिम्‍मोबा ल़ेत्तिङ्‌तोःम्‍माद़ेन्‍नो ल़ेत्तिङ्‌ङिन् तोःम्‍मानुःल्‍ल़े तगि ख़ेऩेॽनु क़ेन्‍देःङ्‌बाल्‍ल़े कुनिङ्‌वाॽ तुग़ेआङ् वाॽबा क़ेनिङ्‌वाॽ सुम्‍मो ताऩे फाॽग्र
23327	MAT 5:24	क़ेल़ेत्तिङ्‌ङिन् ल़ेत्तिङ्‌तोःम्‍माद़ेन्‍निल्‍ल़े कुबेसाङ् ऩेस्‍स़े थ्‍य़ेॽआङ् क़ेऱेक्‍नुःल्‍ल़े तगि क़ेन्‍देःङ्‌बाल्‍लो पेग़ेॽआङ् नादङ् चोग़ेत्‍छ़ेॽओ॥ ह़ेक्‍क्‍याङ्‌लक् त्‍य़ेॽआङ् क़ेल़ेत्तिङ्‌ङिन् तोःन्‍द़ेॽओ॥
23328	MAT 5:25	आप्‍तिक् क़ेगुःप्‍पाल्‍ल़े ख़ेऩेॽ खास़ेन्‍द़ेन्‍नो तेॽमानुःल्‍ल़े तगि खुऩेॽनु नादङ् चोग़ेॽओ, म़ेःन्‍ऩे फाॽग्र ख़ेऩेॽ खास़ेन्‍लोःम्‍बाल्‍लो क़ेदेॽआङ् खास़ेन्‍लोःम्‍बाल्‍ल़े तिलिङ्‌गाहाॽरो हुक्‍क़ेसुप्, ह़ेक्‍क्‍याङ् ख़ेङ्‌हाॽऱे पुङ्‌लाहिम्‍मो क़ेम्‍साक्‍लो॥
23329	MAT 5:26	इङ्‌गाॽ स़ेक्‍खाए म़ेत्‍ऩेॽ, ख़ेप्‍मो साम्‍बाःन्‌याङ् क़ेऱेक् म़ेन्‍हुङ्‌ङे थारिक् ख़ेप्‍मोए क़ेयाक्‍लो॥”
23330	MAT 5:27	आल्‍ल, “खिनिॽ मोसाऱे कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ल़े अक्‍खे पाःत्तुबा क़ेघ़ेप्‍सुम्‍माङ् क़ेवयि, ‘ख़ेऩेॽ चाराम्‍मा याःम्‍बक् म़ेजोग़ेन्‍ऩेॽओ’
23332	MAT 5:29	ख़ेऩेॽ चुप्‍साङ् क़ेमिक्‍किल्‍ल़े लायो चोःक्‍मा क़ेबाङ्‌ऩे फाॽग्र लःत्त़ेॽआङ् लाप्‍फुःस़ेॽओ॥ क़ेऱेक् नासिङ्‌ग़ेन् थक्‍किन् ख़ेमायङ्‌सङ्‌ङो लाप्‍फुमानुःल्‍ल़े मिक्‍थिक् म़ेःन्‍ने वाॽमाए नुःबारो॥
23333	MAT 5:30	ह़ेक्‍क्‍याङ् चुप्‍साङ् हुक्‍किल्‍ल़े लायो चोःक्‍मा क़ेबाङ्‌ऩे फाॽग्र ख़ेन्‍नाङ् खक्‍त़ेॽआङ् लाप्‍फुःस़ेॽओ॥ क़ेऱेक् नासिङ्‌ग़ेन् थक्‍किन् ख़ेमायङ्‌सङ्‌ङो लाप्‍फुमानुःल्‍ल़े हुक्‍थिक् म़ेःन्‍ने वाॽमाए नुःबारो॥”
23334	MAT 5:31	“याम्‍मो मोसाऱे कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ल़े अक्‍खे पाःत्तुआङ् वाॽ, ‘आत्तिल्‍ल़े मेलिङ्‌ग़ेन् कुमेःत्तिन् नाॽरु, ख़ेल्‍ल़े नाॽऩेबारो फाॽआङ् साप्‍ला साप्‍मा पिमा पोःङ्‌॥’
23336	MAT 5:33	“याम्‍मो खिनिॽ मोसाऱे कुसाम्‌यो इङ्‌जाःङ्‌ङिल्‍ल़े अक्‍खे पाःत्तुबा क़ेघ़ेप्‍सुम्‍माङ् क़ेवयिॽ, ‘खिनिॽ क़ेजोगुम्‍बा माङ्‌ह़ेक्‍किन्‌म़ेभेःन्‍द़ेम्‍म़ेन्‍ऩेॽ, कर यहवे दाङ्‌बान्‍नु क़ेजोगुम्‍बा माङ्‌ह़ेक्‍किन्‌क़ेग़ेत्तुम्‍लए पोःङ्‌लो॥’
23337	MAT 5:34	कर इङ्‌गाॽ खिनिॽ म़ेत्‍निङ्, आप्‍फाल्‍ल़ेआङ् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽ॥ ह़ेक्‍केलॽरिक् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङिल्‍ल़े कुमिङ्‌ङोआङ् म़ेःन्, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌ग निङ्‌वाॽफुमाङ् युक्‍नारो॥
23338	MAT 5:35	ह़ेक्‍क्‍याङ् इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍माल्‍ल़े कुमिङ्‌ङोआङ् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽओ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌ग खुऩेॽ कुलाङ् तोॽभेःत्‍लो॥ ह़ेक्‍केलॽरिक्‍के यरुसल़ेम्‍मिल्‍ल़े कुमिङ्‌ङोआङ् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े ख़ेङ्‌ग पयम् यम्‍बा हाङ्‌ङिल्‍ल़े कुय़ेक्‌यक्‍लो॥
23339	MAT 5:36	ह़ेक्‍केलॽरिक्‍के खिनिॽ थ़ेगेःक्‍पाल्‍ल़ेन् माङ्‌म़ेह़ेक्‍कासिम्‍म़ेन्‍ऩेॽ, थेआङ्‌भ़ेल्‍ल़े खिनिॽ थ़ेगेःक्‍इधिक्‍काङ् फःग़ेलॽबा इग्र माक्‍क़ेलॽबा चोःक्‍मा क़ेन्‍छुक्‍तुम्‍मिल्‍लो॥
23340	MAT 5:37	खिनिॽ पाःन्‍निङ्‌ग ‘ओ’ ऩे फाॽग्र ‘ओ’ पाःत्त़ेम्‍म़ेॽ, ‘म़ेःन्’ ऩे फाॽग्र ‘म़ेःन्’ पाःत्त़ेम्‍म़ेॽ॥ ख़ेन्‍नाङ्‌धोबाङ्‌ग माफ़ेन्‍साम्‍लाम् क़ेदाःबारो॥”
23342	MAT 5:39	कर इङ्‌गाॽ खिनिॽ म़ेत्‍निङ्, मनाहाॽऱे ताप्‍फ़ेःल्‍लिक् क़ेम्‍म़ेत्तिल्‍ल़े ख़ेङ्‌हाॽ ताप्‍फ़ेःल्‍लिक् म़ेम़ेत्त़ेम्‍सिम्‍म़ेन्‍ऩेॽ॥ आत्तिल्‍ल़े चुप्‍साङ् ल़ेप्‍माङ्‌बा क़ेऩेद़ेङ्‌बान् क़ेल़ेङ् क़ेबिॽ, ख़ेन् वेॽस्‍मान्‍नाङ् तोःन्‍द़े पिऱेॽ॥
23344	MAT 5:41	थक्‍सुबाल्‍ल़े ख़ेऩेॽ क़ेन्‍द़ेन्‍ऩेन्‍छाङ् किलोमितर थिक् थारिक् कुगक्‍किन् कुःप्‍मा तेॽमा क़ेगोःत्‍ऩे फाॽग्र ख़ेन्‍नु किलोमितर ऩेत्‍छि थारिक् पेग़ेॽओ॥