23231	MAT 1:18	K'e̱ nga kits'iìn Jesucristo kiís'ín komà: María xi nea̱‑la̱ Jesús ko̱ José jñà títsa̱jna'ñó‑la̱ xíkjín nga ki̱xan. K'e̱ nga ti̱kj'eè bìtsa̱jnako̱ xíkjín, María ki'ya‑la̱ nga ki'ndí 'ya xi i̱t'aà ts'e̱ nga'ñó‑la̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá.
23233	MAT 1:20	K'e̱ nga k'oa̱s'ín tísíkítsjeèn jñà kjoa̱ koi, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá tsohóko̱ i̱nga nijñá. Kitsò‑la̱: ―José, xi ya̱ nchrobàt'aà‑ne tje̱‑la̱ David, kì tsakjoòn‑jèn nga bijnakoi María xi chjo̱ón‑lè ko̱ma, jè ki'ndí xi 'ya, nga'ñó ts'e̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá‑né.
23235	MAT 1:22	Ngats'iì kjoa̱ koi, k'oa̱á s'ín tsitasòn koni s'ín kitsò Nainá xi i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá kjòtseé nga kitsò:
23240	MAT 2:2	nga kjònangui. Kitsò: ―¿Ñánda tíjna xi̱ta̱xá ítjòn‑la̱ ts'e̱ xi̱ta̱ judío xi jye kits'iìn? Ki'yaá jngoò‑je̱n ni'ño ján ñánda bitjokàtji‑ne ts'oí xi tsakó nga jye kits'iìn. Ko̱ ngaje̱n koií xá kjoi̱‑naje̱n nga jcha̱xkón‑je̱n.
23243	MAT 2:5	Jñà xi̱ta̱ koi kitsò‑la̱: ―Ya̱á Belén, na̱xa̱ndá xi chja̱‑ne Judea. K'oa̱á s'ín tíchja̱ xo̱jo̱n xi kiskiì jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá nga kitsò:
23246	MAT 2:8	K'e̱é kisìkasén ján Belén; kitsò‑la̱: ―Tanguió ján, koa̱ ndaà chji̱nanguio xi i̱t'aà ts'e̱ ki'ndí jè. K'e̱ nga sa̱kò‑nò, ti̱kí'nchré‑ná mé‑ne ti̱koa̱ kjián katsejèn‑la̱ nga skoexkoán koa̱ jeya siìkíjna.
23251	MAT 2:13	K'e̱ nga jye kiì‑ne jñà xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá kisìnijñá‑la̱ José, kitsò‑la̱: ―Ti̱sítji̱in; chjoí jè ki'ndí ko̱ nea̱‑la̱; t'in ján nangui Egipto; ya̱á tijni skanda k'e̱ 'a̱n ko̱xán‑lè. Nga jè Herodes xi xi̱ta̱xá ítjòn tíjna, ko̱hótsji ki'ndí jè nga mejèn‑la̱ nga si̱ìk'en.
23253	MAT 2:15	Ya̱á tsibìtsa̱jna skanda k'e̱ nga k'en Herodes. K'oa̱á s'ín tsitasòn koni s'ín kitsò Nainá xi i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá nga kitsò: “Ya̱ nangui Egipto kichjà‑la̱ ki'ndí‑na̱.”
23255	MAT 2:17	K'oa̱á s'ín tsitasòn 'én xi kitsò Jeremías, xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá, nga kitsò:
23257	MAT 2:19	K'e̱ nga jye k'en Herodes, xi xi̱ta̱xá ítjòn tíjna, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá kisìnijñá‑la̱ José ján Egipto. Kitsò‑la̱:
23263	MAT 3:2	kitsò: ―Ti̱kájno jé‑nò, kì ti̱ jé binchaàtsji‑nò nga jyeé kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kó s'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23264	MAT 3:3	Jè Isaías, xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá, k'oa̱á s'ín kiskiì xo̱jo̱n‑la̱ xi i̱t'aà ts'e̱ Juan nga kitsò: Na'yà‑la̱ jta̱‑la̱ jngoò xi̱ta̱ xi 'ñó chja̱ ya̱ i̱'nde i̱t'aà xìn ñánda nangui kixì choòn, nga tsò: “Tjandaà ndi̱yá‑la̱ Nainá ya̱ i̱jiìn ini̱ma̱‑nò; kixi̱ ti̱kíjna koni jngoò ndi̱yá ñánda ko̱jmeèya Na̱'èn‑ná.”
23268	MAT 3:7	K'e̱ nga kijtseè Juan nga kjìn xi̱ta̱ fariseo ko̱ xi̱ta̱ saduceo j'iì nga ko̱ma bautizar, kitsò‑la̱: ―¡Jñò, k'oa̱á s'ín ngaya‑nò koni tsà tje̱‑la̱ ye̱! ¿Yá xi o̱kitsò‑nò nga ki̱nchat'aàxìn‑là jè kjo̱'in xi nchrobá machrañàt'aà‑nò?
23270	MAT 3:9	Kì k'oa̱á s'ín nìkítsjeèn i̱jiìn ini̱ma̱‑nò nga bixón: “Ngaje̱n, [mìkiì s'e̱‑naje̱n kjo̱'in nga] ya̱á inchrobàt'aà‑naje̱n tje̱‑la̱ Abraham.” K'oa̱á xan‑nò, Nainá, skanda jñà nda̱jo̱ ko̱ma‑la̱ si̱ìkjatjìya‑la̱ nga i̱xti‑la̱ Abraham ko̱ma.
23275	MAT 3:14	Ta̱nga jè Juan k'e̱ nga sa̱ ítjòn mìkiì kòkjeiín‑la̱, kitsò‑la̱ Jesús: ―'A̱án xi mochjeén‑na nga ji̱í s'e̱en‑ná bautizar, ta̱nga ngaji̱, ta̱ sa̱á 'a̱n f'iìchòn‑ná.
23276	MAT 3:15	K'e̱é kitsò Jesús: ―Tjiì‑lè kjo̱ndaà, t'e̱en‑ná bautizar mé‑ne nga k'oa̱s'ín si̱kitasoán kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá. K'e̱é kòkjeiín‑la̱ Juan.
23278	MAT 3:17	K'e̱é kina'yà jngoò‑la̱ 'én xi ngajmiì inchrobà‑ne xi kitsò: ―Jè jèe̱ xi ki'ndí‑na̱ xan‑la̱ xi 'ñó matsjake̱; tsja tjín‑la̱ takoàn i̱t'aà ts'e̱.
23281	MAT 4:3	Jè xi̱ta̱ nei̱í xi ma‑la̱ kona̱cha̱n ijchò kasìt'aà chrañà‑la̱ ñánda tíjna Jesús, kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ngaji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, tjiì‑la̱ o̱kixi̱ jñà nda̱jo̱ koi nga i̱nchra̱jín kàtama.
23282	MAT 4:4	Ta̱nga Jesús kitsò‑la̱: ―Tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá, nga tsò: “Mìtsà tà koi tsojmì xi ma chine kítsa̱kon‑ne xi̱ta̱, ti̱koa̱á kítsa̱kon‑ne nga yije 'én xi chja̱ Nainá.”
23284	MAT 4:6	Kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, ti̱katje̱ngui yijo‑lè, nga k'oa̱á s'ín tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: Nainá koií xá‑la̱ àkja̱le̱‑la̱ i̱t'aà tsi̱ji, nga ko̱ tsja tso̱ba̱'ñó‑lè, mé‑ne nga ni̱jngoò nda̱jo̱ satíngui‑ne ndso̱koiì.
23285	MAT 4:7	Jesús kitsò‑la̱: ―Ti̱koa̱á tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá, nga tsò: “Kì k'oa̱á s'ín chít'iì Na̱'èn‑ná xi Nainá.”
23287	MAT 4:9	Kitsò‑la̱: ―Nga ji̱í tsjaà yije‑lè na̱xa̱ndá koi, tsà ko̱si̱xkó'nchit'aà‑ná ko̱ jeya si̱kíjna‑ná.
23288	MAT 4:10	K'e̱é kitsò Jesús: ―Ti̱xín xi̱ta̱ nei̱í, ti̱si̱t'aàxìn‑ná. Nga k'oa̱á s'ín tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: “Jeya ti̱kíjni Na̱'èn‑ná xi Nainá 'mì‑la̱; tà jè ta̱jngoò ti̱kitasòn‑la̱.”
23292	MAT 4:14	K'oa̱á s'ín komà mé‑ne nga tsitasòn‑ne 'én xi kiskiì Isaías xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá nga kitsò:
23295	MAT 4:17	K'e̱é tsibíts'ia̱ Jesús nga kiìchja̱ya 'én ndaà‑la̱ Nainá. Kitsò: ―Ti̱kájno jé‑nò, kì ti̱ jé binchaàtsji‑nò nga jyeé kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kós'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23297	MAT 4:19	Jesús kitsò‑la̱: ―Nchrohótji̱ngui‑ná, 'a̱án tsjaà‑nò xá nga kíxkóya xi̱ta̱ xi 'a̱n kjìt'aà‑na koni s'ín maxkóya ti̱n.
23305	MAT 5:2	Jesús k'e̱é tsakóya‑la̱ kitsò‑la̱:
23320	MAT 5:17	’Jñò, kì k'oa̱á s'ín nìkítsjeèn: mìtsà koi xá j'i̱‑na 'a̱n nga kochrjekànguia jè kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés ko̱ jè xi tsakóya xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá. Tà sa̱á j'i̱ sìjngoò‑ná 'én xi tjít'aà kjo̱tíxoma.
23324	MAT 5:21	’Jñò jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑la̱ jñà xi̱ta̱ jchínga‑nò: “Kì xi̱ta̱ nìk'eèn; ni̱ta̱ yá‑ne xi xi̱ta̱ si̱ìk'en, kjo̱'in s'e̱‑la̱.”
23325	MAT 5:22	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò, tsà jngoò xi̱ta̱ xi ko̱jtikeè 'ndse̱, s'e̱é‑la̱ kjo̱'in. Jè xi ch'o ki̱tso̱‑la̱ 'ndse̱, xi̱ta̱xá tsjá‑la̱ kjo̱'in. Ko̱ jè xi 'ndse̱ ki̱tso̱‑la̱: “Ngaji̱ ni̱mé chjí‑lè”, ok'ìn‑la̱ nga ján kjoi̱ i̱jiìn ni'ín ts'e̱ i̱'nde kjo̱'in.
23330	MAT 5:27	’Jñò, jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑nò kjòtseé: “Kì kjoa̱ chijngui 'nè.”
23335	MAT 5:32	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: tsà jngoò xi̱ta̱ x'i̱n xi tsjín chjo̱ón‑la̱, tsà mìtsà kjoa̱ chijngui tís'ín jè chjo̱ón, jè x'i̱n‑la̱ tíbít'in‑la̱ nga kjoa̱ chijngui kàtas'ín chjo̱ón. Jè chjo̱ón, k'e̱ nga ki̱xan ìjngoò k'a‑ne, jè x'i̱n xi ki̱xan‑ko̱, ti̱koa̱á jye kjoa̱ chijngui tís'ín.
23336	MAT 5:33	’Ti̱koa̱á jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑la̱ jñà xi̱ta̱ jchínga‑ná: “K'e̱ nga bixón: tíbeè Nainá, kì chona̱cha̱n‑jèn, ti̱kitasòn 'én‑nò.”
23337	MAT 5:34	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: K'e̱ nga 'bioò 'én‑nò, jngoò k'aá kì yá xi nìkíjna ítjòn. Kì k'oa̱s'ín bixón: “Tíbeè ngajmiì.” Nga jè ngajmiì, jè íxi̱le̱ kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá.
23338	MAT 5:35	Ti̱koa̱á kì bixón‑jèn: “Tíbeè i̱sò'nde”, nga jè nangui, ya̱á nchasòn ndso̱ko̱ Nainá. Ti̱koa̱á kì bixón‑jèn: “Tíbeè na̱xa̱ndá Jerusalén”, nga jè na̱xa̱ndá jè, ts'e̱é Xi̱ta̱xá Ítjòn xi Nainá.
23341	MAT 5:38	’Jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑nò kjòtseé: “Tsà yá xi ko̱chrje jngoò xkoiìn, ti̱nachrjeè ngajo‑ne ts'e̱. Ko̱ tsà yá xi skoe̱toòn‑lè nga skónáje̱n jngoò ni'ñoi, chjínáje̱n ngajo‑ne ts'e̱.”
23342	MAT 5:39	Ta̱nga 'a̱n, k'oa̱á xan‑nò: Ti̱kjeiín‑là xi̱ta̱ ts'e̱n. Tsà jngoò xi̱ta̱ xi si̱ìjts'iìn‑t'aà kjioòn kixi̱, ti̱koa̱á tjiì‑là xi ngobà nga kàt'eé‑la̱.
23345	MAT 5:42	Tsà yá xi̱ta̱ xi síjé‑nò tsojmì, tjiì‑là; ko̱ tsà jngoò xi̱ta̱ xi mejèn‑la̱ ski̱ñat'aà‑nò tsojmì, kì 'mì‑là: mìkiì ko̱ma.
23346	MAT 5:43	’Ti̱koa̱á jye kina'yà koni ki'mì‑nò kjòtseé: “Ti̱tsjacha xi̱ta̱ xinguio̱o ko̱ ti̱jticha kondra̱‑nò.”
23347	MAT 5:44	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: Ti̱tsjacha jñà xi kondra̱‑nò, ti̱chikon‑t'ioòn jñà xi chja̱'on‑ko̱‑nò, ndaà ti̱ko̱o jñà xi jtikeè‑nò, titsi'batjiò jñà xi ch'o tsò‑nò ko̱ jñà xi ch'o síko̱‑nò.
23360	MAT 6:9	K'e̱ nga bìtsi'ba, kiís'ín ti̱nókjoa̱a: Na̱'èn‑na̱je̱n xi tijni ngajmiì, kàtayaxkón‑la̱ kjoa̱jeya‑lè nga tsjeè tijni.
23382	MAT 6:31	Kì makájno‑nò, kì bixón‑jèn: “¿Mé xi chji̱ne̱é?, ko̱ ¿mé xi s'ioa̱á? ko̱ ¿mé nikje xi chi̱kjá?”
23389	MAT 7:4	Tsà yá chi̱so̱ kjinangui xkoiìn, ¿a ko̱ma k'oín‑la̱ xi̱ta̱ xingui̱i: “Tjiì'nde‑ná nga kochrjekànguia tjé xi kjinangui xkoiìn”?
23406	MAT 7:21	’Mìtsà tà ngats'iì xi̱ta̱ xi tsò‑na: “Na̱'èn, Na̱'èn”, kjoa̱s'en‑jiìn jè kjo̱tíxoma‑la̱ ngajmiì. Tà jñà xi̱ta̱ xi kjoa̱s'en‑jiìn xi síkitasòn koni s'ín mejèn‑la̱ Na̱'èn‑na xi tíjna ngajmiì.
23407	MAT 7:22	K'e̱ nga ki̱jchò na̱chrjein, kjìn xi̱ta̱ ki̱tso̱‑na: “Na̱'èn, Na̱'èn, ngaje̱n kinokjoàya‑náje̱n 'én‑lè xi i̱t'aà tsi̱ji. Nga ko̱ó 'ín‑lè kinachrjekàjiìn‑náje̱n ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í xi mìkiì ndaà; ti̱koa̱á kjìn kjo̱xkón ki'nè‑je̱n xi ndaà tjín.”
23408	MAT 7:23	K'e̱é k'oa̱ xán‑la̱: “Mìkiì bexkon‑nò. Ti̱nchat'aàxìn‑ná jñò xi ch'o ki'nè.”
23416	MAT 8:2	Jngoò xi̱ta̱ xi tíbindojno chrjoa̱ yijo‑la̱ ijchòkon koa̱ tsasìxkó'nchit'aà‑la̱, kitsò‑la̱: ―Na̱'èn, tsà mejèn‑lè, ti̱tsjeè‑ná ch'in xi tjín‑na.
23417	MAT 8:3	Jesús, k'e̱é tsijmeé tsja nga tsohót'aà‑la̱ yijo‑la̱ xi̱ta̱ jè, kitsò‑la̱: ―Mejèn‑na, kàtandaà‑ne yijo‑lè. K'e̱ nga o̱kitsò Jesús, ni̱to̱ón kjòndaà‑ne.
23418	MAT 8:4	K'e̱é kitsò‑la̱ Jesús: ―Ti̱ná'yi, kì yá xi̱ta̱ xi bèno̱jmí‑la̱. T'in ñánda tíjna no̱'miì, ta̱kó‑la̱ yijo‑lè nga jyeé kjòndaà‑ne; koa̱ jch'i̱i kjo̱tjò‑lè, tsojmì xi síjé kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés, mé‑ne nga kàteè‑ne jñà xi̱ta̱ nga jyeé kjòndaà‑ne ch'in‑lè.
23420	MAT 8:6	Kitsò‑la̱: ―Na̱'èn, xi̱ta̱ chi̱'nda‑na̱ kijna‑né ján ni'ya‑na̱. Tsí 'ñó xk'én koa̱ tífa kjo̱'in nga mìkiì ma síhiníyá yijo‑la̱.
23421	MAT 8:7	Jesús kitsò‑la̱: ―Ko̱ma kjísìndaà‑na.
23422	MAT 8:8	Jè xi̱ta̱ sko̱‑la̱ soldado kitsò: ―Na̱'èn, mìkiì ok'ìn‑na nga ngaji̱ k'oín sobì ni'ya‑na̱, ta̱ sa̱á tjiì o̱kixi̱ nga kàtandaà‑ne, koa̱ ko̱ndaà‑ne chi̱'nda‑na̱.
23423	MAT 8:9	'A̱n, tíjiìn‑na nga tjín‑lè kjo̱tíxoma. Ti̱koa̱á 'a̱n, tjín‑na xi̱ta̱ ítjòn xi otíxoma‑na, ti̱koa̱á tjín‑na soldado xi 'a̱n otiìxoma‑la̱, k'e̱ nga xan jngoò‑la̱: “T'in”, fì‑né; xan‑la̱ xi ìjngoò: “Nchroboí”, nchrobá‑né; koa̱ k'e̱ nga xan‑la̱ jè xi chi̱'nda‑na̱: “K'oa̱ t'i̱in”, síkitasòn‑na.
23424	MAT 8:10	K'e̱ nga kiì'nchré Jesús jñà 'én koi, tà kjòxkón‑la̱. Kitsò‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi tji̱ngui‑la̱: ―O̱kixi̱í xi xan‑nò, ya̱ Israel ni̱ sa̱á jngoò xi̱ta̱ sakó‑na xi k'oa̱s'ín ndaà mokjeiín‑la̱ koni jè xi̱ta̱ jè.
23427	MAT 8:13	K'e̱é kitsò‑la̱ Jesús jè xi̱ta̱ sko̱‑la̱ soldado: ―T'in‑ne ni'ya‑lè; koni s'ín nga ndaà mokjeiín‑lè, k'oa̱á s'ín ko̱ma. Jè chi̱'nda‑la̱ ti̱k'e̱é kjòndaà‑ne.
23431	MAT 8:17	Kjoa̱ koi koni s'ín komà, koií tsitasòn koni kitsò Isaías xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá k'e̱ nga kitsò: “Jè jaàxìn ch'in‑ná ko̱ jè kisìkjeiín kjo̱'in nga kjòndaà‑ne ñánda kitsì'on yijo‑ná.”
23433	MAT 8:19	K'e̱é j'iì jngoò xi̱ta̱ xi okóya kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés, ijchòkon Jesús, kitsò‑la̱: ―Maestro, kjítji̱ngui‑lè ni̱ta̱ ñánda nga k'oín.
23434	MAT 8:20	Jesús kitsò‑la̱: ―Jñà ni̱nda̱ tjín‑la̱ nguijo ñánda oyijò, koa̱ jñà ni̱se tjín‑la̱ tjé, ta̱nga 'a̱n xi Ki'ndí‑la̱ Xi̱ta̱ xan‑la̱ yijo‑na̱, tsjìn‑na i̱'nde ñánda síkjáya.
23435	MAT 8:21	Ìjngoò xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ kitsò‑la̱: ―Na̱'èn, tjiì'nde‑ná nga ítjòn kjián kìhijñaà na̱'èn‑na̱.
23436	MAT 8:22	Jesús kitsò‑la̱: ―Ji̱, nchrobátji̱ngui‑ná, jñà mik'en kàtìhijiìn mik'en‑la̱.
23439	MAT 8:25	Jñà xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ k'e̱é kiìkon nga kisìkjaá‑la̱ Jesús, kitsò‑la̱: ―Na̱'èn, ti̱kinda̱‑náje̱n. Jye titsa̱bixònguindá.
23440	MAT 8:26	Kiìchja̱ Jesús kitsò: ―¿Mé‑ne tsakjoòn‑nò? 'Ñó chiba mokjeiín‑nò xi i̱t'aà ts'a̱n. K'e̱é tsasítje̱n Jesús, tsohótiko̱ tjo̱xkón ko̱ ndáchikon koa̱ ni̱to̱ón kisijyò‑ne tjo̱ koa̱ kjòndaàya‑ne.
23441	MAT 8:27	Koa̱ jñà xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ tà kjòxkón‑la̱, kitsò: ―Yá xi̱ta̱‑ne jè skanda jè tjo̱ ko̱ ndáchikon síkitasòn‑la̱.
23443	MAT 8:29	'Ñó kiìchja̱ nga kitsò: ―¿Mé xi mejèn‑lè ko̱ ngaje̱n, ji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè? ¿A koií xá kòf'i̱‑ne nga jcha̱toòn‑náje̱n k'e̱ nga ti̱kj'eè bijchó na̱chrjein‑la̱ kjo̱'in?
23445	MAT 8:31	koa̱ jñà ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í tsibítsi'ba‑la̱ Jesús, kitsò‑la̱: ―Tsà ki̱nachrjekàjiìn‑náje̱n, tjiì'nde‑náje̱n nga ki̱tjás'e̱n‑jiìn‑je̱n yijo‑la̱ chi̱nga̱ koi.
23446	MAT 8:32	Jesús kitsò‑la̱: ―Ndaà tjín, tanguió. I̱kjoàn itjojiìn yijo‑la̱ jñà xi̱ta̱ koi, k'e̱é jahas'en‑jiìn yijo‑la̱ jñà chi̱nga̱, koa̱ ngats'iì chi̱nga̱ tsatíkjájen‑jno ya̱ na̱xi̱ skanda i̱jiìn ndáchikon ko̱ ya̱á k'en.
23450	MAT 9:2	Ya̱ ijchòko̱ jngoò‑la̱ xi̱ta̱ xi mìkiì ma síhiníyá yijo‑la̱; kjinasòn‑la̱ na̱chan‑yá. K'e̱ nga kijtseè Jesús nga jñà xi̱ta̱ koi mokjeiín‑la̱ i̱t'aà ts'e̱, kitsò‑la̱ jè xi̱ta̱ xk'én: ―Ji̱ ndí na̱'èn, tjiì‑la̱ nga'ñó yijo‑lè; jé‑lè jye kichàat'aà‑lè.
23451	MAT 9:3	Jñà xi̱ta̱ xi okóya kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés, tjín i'nga xi kitsò kjo̱hítsjeèn‑la̱: “Xi̱ta̱ jè, Nainá chja̱jno‑la̱.”
23452	MAT 9:4	Jesús ni̱to̱ón kijtseèya‑la̱ koni s'ín nchisíkítsjeèn, kitsò‑la̱: ―¿Mé‑ne ko̱tsò‑ne kjo̱hítsjeèn‑la̱ ini̱ma̱‑nò nga ch'o tsò‑ne?
23453	MAT 9:5	¿Mé xi ìsa̱ chiba 'in tjín, tsà xán‑la̱ jè xi̱ta̱ xi xk'én: “Jé‑lè jye kichàat'aà‑lè”, ko̱ tsà xán‑la̱: “Ti̱sítji̱in koa̱ ti̱tjeí”?
23454	MAT 9:6	Kokoò‑nò nga 'a̱n xi Ki'ndí‑la̱ Xi̱ta̱ xan‑la̱ yijo‑na̱, tjí'nde‑na nga sìjchàat'aà‑la̱ jé‑la̱ xi̱ta̱ i̱ i̱sò'nde. K'e̱é kitsò‑la̱ jè xi̱ta̱ xk'én: ―Ti̱sítji̱in, chjoí na̱chan‑lè, t'in‑ne ni'ya‑lè.
23457	MAT 9:9	Jesús kiì‑ne i̱'nde jè. K'e̱ nga tífì, kijtseè jngoò xi̱ta̱ xi 'mì Mateo xi tíjnat'aà ími̱xa̱ ya̱ ñánda síkíchjítjì tsojmì, to̱n xi fì Roma; kitsò‑la̱: ―Nchrobátji̱ngui‑ná. K'e̱é tsasítje̱n Mateo, kiìtji̱ngui‑la̱ Jesús.
23459	MAT 9:11	Ta̱nga jñà xi̱ta̱ fariseo, k'e̱ nga kijtseè xi̱ta̱ koi, kiskònangui‑la̱ xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ Jesús, kitsò‑la̱: ―¿Mé‑ne k'oa̱s'ín‑ne maestro‑nò nga xi̱ta̱ xi síkíchjítjì tsojmì ko̱ xi̱ta̱ jé kjèn‑ko̱‑ne?
23460	MAT 9:12	Kiì'nchré Jesús, k'e̱é kitsò‑la̱: ―Jñà xi̱ta̱ xi mì ch'in tjín‑la̱, mì chji̱ne̱xkiì mochjeén‑la̱, jñà‑né xi̱ta̱ xi xk'én xi mochjeén‑la̱ chji̱ne̱xkiì.
23461	MAT 9:13	Tanguió chíta'yà ìsa̱ kó tsòya‑ne Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá xi tsò: “'A̱n mejèn‑na nga kàtas'e‑nò kjo̱hi̱ma̱takòn; kì ta̱ tsjaà cho̱ nìk'eèn kjo̱tjò xi 'a̱n 'biì‑ná.” Mìtsà koi xá j'i̱‑na 'a̱n nga j'i̱kjaàjñaà xi̱ta̱ kixi̱, jñà‑né xi̱ta̱ xi tjín‑la̱ jé nga kàtasíkájno jé‑la̱ nga mì ti̱ jé ko̱hótsji‑ne.
23462	MAT 9:14	Jè Juan xi kis'iìn bautizar xi̱ta̱, jñà xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ j'iìkon Jesús ñánda tíjna koa̱ kiskònangui‑la̱, kitsò: ―Ngaje̱n ko̱ xi̱ta̱ fariseo kjit'aà na̱chrjein bitsa̱jnachjan‑je̱n. ¿Mé‑ne jñà xi̱ta̱ tsi̱ji mìkiì bìtsa̱jnachjan‑ne?
23463	MAT 9:15	Jesús kitsò‑la̱: ―¿A baá bìtsa̱jna xi̱ta̱ k'e̱ nga s'eí tjín k'e̱ nga títsa̱jna osen xi kòbixan? Ta̱nga ki̱jchò na̱chrjein k'e̱ nga tjáxìn‑la̱ x'i̱n xi kòbixan, k'e̱‑né nga kítsa̱jnachjan xi̱ta̱.
23466	MAT 9:18	Ti̱k'e̱é‑ne nga tíchja̱ Jesús, ijchò jngoò xi̱ta̱ sko̱‑la̱ jñà xi̱ta̱ judío, tsasìxkó'nchit'aà‑la̱, kitsò‑la̱: ―Ndí tsòti‑na̱, sa̱ kò jye k'en; ta̱nga tsà ji̱ k'oín ko̱ tsà kjòt'aà‑la̱ ndsei̱i, kíjnakon ìjngoò k'a‑ne.
23469	MAT 9:21	K'oa̱á s'ín tíhóko̱ ini̱ma̱‑la̱: “Tsà tà jè sìkoa̱a nikje‑la̱, ko̱ndaá‑na.”
23470	MAT 9:22	Jè Jesús kisìkáfaya, kijtseè chjo̱ón jè, kitsò‑la̱: ―Ndí nea̱, tjiì‑la̱ nga'ñó yijo‑lè. Kòmandaà‑ne koií‑né nga mokjeiín‑lè i̱t'aà ts'a̱n. Ti̱jè‑ne hora kjòndaà‑ne chjo̱ón jè.
23472	MAT 9:24	Kitsò‑la̱: ―Tìtjo̱o ni'ya; jè tsòti mìtsà kòbiyaà, tà kjinafé‑né. Jñà xi̱ta̱, tà tsijnòkeè‑né k'e̱ nga o̱kitsò Jesús.
23475	MAT 9:27	K'e̱ nga itjo‑ne Jesús i̱'nde jè, jò xi̱ta̱ xi mìkiì tsejèn‑la̱ kiìtji̱ngui‑la̱; 'ñó kiìchja̱, kitsò‑la̱: ―¡Jcha̱hi̱ma̱takòn‑náje̱n, ngaji̱ xi ya̱ nchrobàt'aà‑ne tje̱‑la̱ xi̱ta̱xá ítjòn David [nga ji̱ tijna ngajo‑la̱]!
23476	MAT 9:28	K'e̱ nga jahas'en ni'ya Jesús, jñà xi̱ta̱ xi mìkiì tsejèn‑la̱ ijchòkon. Jesús, kiskònangui‑la̱, kitsò‑la̱: ―¿A mokjeiín‑nò nga ko̱ma‑na sìndaà‑nò? K'e̱é kitsò jñà xi̱ta̱ xi mìkiì tsejèn‑la̱: ―Jon, Na̱'èn. Ko̱maá‑lè.
23477	MAT 9:29	Jesús k'e̱é kisìko̱ jñà xko̱n, kitsò‑la̱: ―Jñò, koni s'ín mokjeiín‑nò, k'oa̱s'ín kàtandaà‑nò.
23478	MAT 9:30	Jñà xi̱ta̱ xi mìkiì tsejèn‑la̱, kitáx'a̱‑ne xko̱n koa̱ kjòndaà‑ne. Jesús 'ñó tsibínè‑la̱ nga kitsò‑la̱: ―Ndaà t'e̱en kinda̱ nga mì yá xi̱ta̱ xi skoe̱ kjoa̱ koi.
23481	MAT 9:33	Jesús k'e̱ nga jye tsachrjekàjiìn ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í xi tíjiìn ini̱ma̱‑la̱ jè xi̱ta̱ xi mìkiì ma chja̱, ti̱k'e̱é komà kiìchja̱‑ne. Ngats'iì xi̱ta̱ xi ya̱ títsa̱jna tà kjòxkón‑la̱. Kitsò: ―Kj'eè kiì 'yaá kjoa̱ xi k'oa̱s'ín ma i̱ i̱'nde Israel.
23482	MAT 9:34	Ta̱nga jñà xi̱ta̱ fariseo kitsò: ―Jè sobà xi̱ta̱ sko̱‑la̱ xi̱ta̱ nei̱í tsjá‑la̱ nga'ñó nga ma‑la̱ ochrjekàjiìn ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í xi tjín‑la̱ xi̱ta̱.
23485	MAT 9:37	K'e̱é kitsò‑la̱ xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱: ―Xi o̱kixi̱, 'ñó tse xá tjín xi i̱t'aà ts'e̱ 'Én‑la̱ Nainá koni s'ín ma k'e̱ nga kjìn tsojmì majchá ta̱nga jñà xi̱ta̱ chi̱'nda xi síxá, chiba ma‑ne;
23488	MAT 10:2	Jñà 'ín‑la̱ xi̱ta̱ xi tejò jaàjiìn Jesús nga tsibíxáya‑la̱: jè tíjna ítjòn, Simón xi ti̱koa̱ Pedro ki'mì, ko̱ Andrés xi 'ndse̱ ma Pedro; Jacobo ko̱ 'ndse̱ Juan xi i̱xti‑la̱ Zebedeo;
23491	MAT 10:5	Jesús kisìkasén nga tejò xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ nga kisìka'bí 'én‑la̱ Nainá koa̱ kitsjaà‑la̱ kjo̱tíxoma, kitsò‑la̱: ―Mìkiì onguió ya̱ i̱'nde‑la̱ jñà xi mìtsà xi̱ta̱ judío; ti̱koa̱ mìkiì bitjaàs'en‑jñoò ya̱ na̱xa̱ndá‑la̱ xi̱ta̱ Samaria.
23493	MAT 10:7	K'e̱ nga onguió ti̱nókjoa̱ya koa̱ tixón: “Jye kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kó s'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.”
23531	MAT 11:3	nga kiì kjònangui‑la̱. Kitsò‑la̱: ―¿A ji̱‑né xi Cristo xi tjínè‑lè nga kjoi̱i a xi kj'ei̱í chíña‑la̱je̱n?
23532	MAT 11:4	Jesús kitsò‑la̱: ―Tanguió, tèno̱jmí‑là Juan jñà kjoa̱ xi titsa̱'yaà ko̱ xi titsa̱na'yà.
23535	MAT 11:7	K'e̱ nga jye kiì‑ne xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ Juan, tsibíts'ia̱ Jesús nga tsohóko̱ xi̱ta̱ xi i̱t'aà ts'e̱ Juan, kitsò‑la̱: ―¿Mé xi tsanguì chìtsejèn‑là ya̱ i̱'nde i̱t'aà xìn ñánda nangui kixì choòn? ¿A jè tsanguì chìtsejèn‑là jngoò xi̱ta̱ xi yá ína̱xo̱ kji nga tsjìn‑la̱ nga'ñó nga ma síjtìya‑la̱ tjo̱?
23538	MAT 11:10	I̱t'aà ts'e̱ Juan, ya̱á tíchja̱ Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: 'A̱án sìkasén ítjòn‑lè xi̱ta̱‑na̱ xi kji̱ko̱ 'én, jè xi koi̱ìndaàya ítjòn‑lè ndi̱yá‑lè.
23544	MAT 11:16	’¿Yá xi siìngásòn‑koa̱a jñà xi̱ta̱ xi tjín na̱chrjein i̱'ndei̱? Jñà ko̱ngásòn‑kjoò jñà i̱xti xi bìtsa̱jna ndi̱tsi̱n nga síská, chja̱‑la̱ xíkjín, tsò‑la̱:
23546	MAT 11:18	K'e̱ nga j'iì Juan, mìtsà 'ñó tsakjèn, ni̱ mì xán kits'iì, koa̱ jñò bixón‑nò: “Ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í tjín‑la̱.”
23547	MAT 11:19	I̱kjoàn j'ia̱a xi Ki'ndí‑la̱ Xi̱ta̱ xan‑la̱ yijo‑na̱; ma‑na kje̱en, ti̱koa̱ ma‑na 'bia̱a; jñà xi̱ta̱ tsò‑né: xi̱ta̱ chrjá'a‑né, xi̱ta̱ ch'i̱‑né, amigo‑la̱‑né jñà xi̱ta̱‑la̱ xi̱ta̱xá Roma xi síkíchjítjì tsojmì ko̱ jñà xi xi̱ta̱ jé. Ta̱nga jè kjoa̱chji̱ne̱‑la̱ Nainá, 'yaá‑la̱ nga kixi̱ tjín k'e̱ nga jye bitasòn.
23548	MAT 11:20	Jesús k'e̱é tsibíts'ia̱ nga tsohótiko̱ ngats'iì xi̱ta̱ na̱xa̱ndá ñánda nga kjìn kjo̱xkón‑ndaà kis'iìn, koií kjoa̱‑la̱ nga jñà xi̱ta̱ xi ya̱ i̱'nde‑la̱ mìkiì kisìkájno jé‑la̱ nga tákó jé nchihótsji. Kitsò‑la̱:
23553	MAT 11:25	Jñà na̱chrjein koi Jesús kitsò: ―Na̱'èn xi tsi̱ji ngajmiì ko̱ tsi̱ji i̱sò'nde, jeya síkíjna‑lè nga jñà kjoa̱ koi tsibì'ma‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱ ko̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjo̱hítsjeèn nga jñà tsakoò‑la̱ xi ta̱xki̱ ndí xi̱ta̱ i̱ma̱ kjoa̱.