23216	MAT 1:3	Judá, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Fares ko̱ Zara ki'mì. Ko̱ jè nea̱‑la̱, Tamar ki'mì. Jè Fares, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Esrom ki'mì; ko̱ jè Esrom, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Aram ki'mì;
23231	MAT 1:18	K'e̱ nga kits'iìn Jesucristo kiís'ín komà: María xi nea̱‑la̱ Jesús ko̱ José jñà títsa̱jna'ñó‑la̱ xíkjín nga ki̱xan. K'e̱ nga ti̱kj'eè bìtsa̱jnako̱ xíkjín, María ki'ya‑la̱ nga ki'ndí 'ya xi i̱t'aà ts'e̱ nga'ñó‑la̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá.
23233	MAT 1:20	K'e̱ nga k'oa̱s'ín tísíkítsjeèn jñà kjoa̱ koi, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá tsohóko̱ i̱nga nijñá. Kitsò‑la̱: ―José, xi ya̱ nchrobàt'aà‑ne tje̱‑la̱ David, kì tsakjoòn‑jèn nga bijnakoi María xi chjo̱ón‑lè ko̱ma, jè ki'ndí xi 'ya, nga'ñó ts'e̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá‑né.
23238	MAT 1:25	Ta̱nga mìkiì tsoyijòko̱ xíkjín skanda k'e̱‑né nga kits'iìn ki'ndítjòn‑la̱ María. Ko̱ k'oa̱á s'ín tsibít'aà 'ín‑la̱ nga Jesús ki'mì.
23246	MAT 2:8	K'e̱é kisìkasén ján Belén; kitsò‑la̱: ―Tanguió ján, koa̱ ndaà chji̱nanguio xi i̱t'aà ts'e̱ ki'ndí jè. K'e̱ nga sa̱kò‑nò, ti̱kí'nchré‑ná mé‑ne ti̱koa̱ kjián katsejèn‑la̱ nga skoexkoán koa̱ jeya siìkíjna.
23251	MAT 2:13	K'e̱ nga jye kiì‑ne jñà xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá kisìnijñá‑la̱ José, kitsò‑la̱: ―Ti̱sítji̱in; chjoí jè ki'ndí ko̱ nea̱‑la̱; t'in ján nangui Egipto; ya̱á tijni skanda k'e̱ 'a̱n ko̱xán‑lè. Nga jè Herodes xi xi̱ta̱xá ítjòn tíjna, ko̱hótsji ki'ndí jè nga mejèn‑la̱ nga si̱ìk'en.
23258	MAT 2:20	―Ti̱sítji̱in, chjoí ki'ndí jè ko̱ nea̱‑la̱. T'in ìjngoò k'a‑ne nangui Israel. Jyeé k'en jñà xi̱ta̱ xi tjín‑ne nga mejèn‑la̱ si̱ìk'en ki'ndí jè.
23260	MAT 2:22	Ta̱nga k'e̱ nga kiì'nchré José nga jè tíhotíxoma jè xi 'mì Arquelao ya̱ nangui Judea, nga jè tíjna ngajo‑la̱ na̱'èn‑la̱ Herodes, José kitsakjòn‑né; mì k'oa̱á s'ín kiì. Ján kiì i̱'nde ñánda 'mì Galilea nga k'oa̱á s'ín kis'eno̱jmíya‑la̱ i̱nga nijñá.
23263	MAT 3:2	kitsò: ―Ti̱kájno jé‑nò, kì ti̱ jé binchaàtsji‑nò nga jyeé kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kó s'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23264	MAT 3:3	Jè Isaías, xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá, k'oa̱á s'ín kiskiì xo̱jo̱n‑la̱ xi i̱t'aà ts'e̱ Juan nga kitsò: Na'yà‑la̱ jta̱‑la̱ jngoò xi̱ta̱ xi 'ñó chja̱ ya̱ i̱'nde i̱t'aà xìn ñánda nangui kixì choòn, nga tsò: “Tjandaà ndi̱yá‑la̱ Nainá ya̱ i̱jiìn ini̱ma̱‑nò; kixi̱ ti̱kíjna koni jngoò ndi̱yá ñánda ko̱jmeèya Na̱'èn‑ná.”
23272	MAT 3:11	Xi o̱kixi̱, 'a̱n ko̱ó nandá s'i̱in‑nò bautizar, mé‑ne nga si̱kájnoò jé‑nò ko̱ mì ti̱ jé ki̱nchátsji‑nò. Ta̱nga jè xi nchrobátji̱ngui‑na s'iìn‑nò bautizar ko̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá koa̱ ko̱ ni'ín. Ìsa̱á tjín‑la̱ nga'ñó mì k'oa̱á‑ne 'a̱n. Skanda mìkiì tjí'nde‑na̱ nga 'a̱n kjíkoa̱a xo̱jté‑la̱.
23275	MAT 3:14	Ta̱nga jè Juan k'e̱ nga sa̱ ítjòn mìkiì kòkjeiín‑la̱, kitsò‑la̱ Jesús: ―'A̱án xi mochjeén‑na nga ji̱í s'e̱en‑ná bautizar, ta̱nga ngaji̱, ta̱ sa̱á 'a̱n f'iìchòn‑ná.
23276	MAT 3:15	K'e̱é kitsò Jesús: ―Tjiì‑lè kjo̱ndaà, t'e̱en‑ná bautizar mé‑ne nga k'oa̱s'ín si̱kitasoán kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá. K'e̱é kòkjeiín‑la̱ Juan.
23277	MAT 3:16	K'e̱ nga jye komà bautizar Jesús, k'e̱ nga jye itjojiìn‑ne nandá, i̱kjoàn kitáx'a̱‑la̱ ngajmiì, ko̱ jè Jesús kijtseè Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá xi inchrobàjen‑ne ngajmiì, koni kji ni̱se paloma kji; ya̱á kiskaàsòn‑la̱ Jesús.
23279	MAT 4:1	Jè Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá kiìko̱ Jesús jngoò i̱'nde i̱t'aà xìn nga jè xi̱ta̱ nei̱í skót'aà nga mejèn‑la̱ nga kàtátsji jé.
23281	MAT 4:3	Jè xi̱ta̱ nei̱í xi ma‑la̱ kona̱cha̱n ijchò kasìt'aà chrañà‑la̱ ñánda tíjna Jesús, kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ngaji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, tjiì‑la̱ o̱kixi̱ jñà nda̱jo̱ koi nga i̱nchra̱jín kàtama.
23282	MAT 4:4	Ta̱nga Jesús kitsò‑la̱: ―Tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá, nga tsò: “Mìtsà tà koi tsojmì xi ma chine kítsa̱kon‑ne xi̱ta̱, ti̱koa̱á kítsa̱kon‑ne nga yije 'én xi chja̱ Nainá.”
23284	MAT 4:6	Kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, ti̱katje̱ngui yijo‑lè, nga k'oa̱á s'ín tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: Nainá koií xá‑la̱ àkja̱le̱‑la̱ i̱t'aà tsi̱ji, nga ko̱ tsja tso̱ba̱'ñó‑lè, mé‑ne nga ni̱jngoò nda̱jo̱ satíngui‑ne ndso̱koiì.
23285	MAT 4:7	Jesús kitsò‑la̱: ―Ti̱koa̱á tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá, nga tsò: “Kì k'oa̱á s'ín chít'iì Na̱'èn‑ná xi Nainá.”
23288	MAT 4:10	K'e̱é kitsò Jesús: ―Ti̱xín xi̱ta̱ nei̱í, ti̱si̱t'aàxìn‑ná. Nga k'oa̱á s'ín tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: “Jeya ti̱kíjni Na̱'èn‑ná xi Nainá 'mì‑la̱; tà jè ta̱jngoò ti̱kitasòn‑la̱.”
23291	MAT 4:13	Ta̱nga mì ya̱ tsibìjna ñánda 'mì Nazaret; ján kiì kíjna ñánda 'mì Capernaum, jngoò na̱xa̱ndá xi kijnandiì ndáchikon ya̱ i̱'nde xi chja̱‑ne Zabulón ko̱ Neftalí.
23295	MAT 4:17	K'e̱é tsibíts'ia̱ Jesús nga kiìchja̱ya 'én ndaà‑la̱ Nainá. Kitsò: ―Ti̱kájno jé‑nò, kì ti̱ jé binchaàtsji‑nò nga jyeé kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kós'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23315	MAT 5:12	Tsja t'è‑là ini̱ma̱‑nò, koa̱ tsja t'è‑là takòn. Jñò, tseé kjo̱ndaà tjoé‑nò ján ngajmiì. Mìtsà tà jñò xi o̱tínìko̱‑nò. K'oa̱á ti̱s'ín kinìko̱ jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá xi chinchima ítjòn‑nò.
23316	MAT 5:13	’Jñò, k'oa̱á s'ín ngaya‑nò koni tsà na̱xa̱ xi mochjeén‑la̱ xi̱ta̱ i̱sò'nde. Ta̱nga tsà jè na̱xa̱ mì ti̱ kiì si̱ìjnchra‑ne tsojmì, ¿kó ti̱s'ín ko̱chjeén‑ne? Mì ti̱ mé chjí‑la̱; xíxteèn‑ne ko̱ ya̱á ki̱nchanè xi̱ta̱.
23317	MAT 5:14	’Jñò, k'oa̱á s'ín ngaya‑nò koni tsà ni'ín xi mochjeén‑la̱ xi̱ta̱ i̱sò'nde. Tsà jngoò na̱xa̱ndá xi i̱sò'nga nindoò kijna, mìkiì ko̱ma kíjna'ma.
23320	MAT 5:17	’Jñò, kì k'oa̱á s'ín nìkítsjeèn: mìtsà koi xá j'i̱‑na 'a̱n nga kochrjekànguia jè kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés ko̱ jè xi tsakóya xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá. Tà sa̱á j'i̱ sìjngoò‑ná 'én xi tjít'aà kjo̱tíxoma.
23325	MAT 5:22	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò, tsà jngoò xi̱ta̱ xi ko̱jtikeè 'ndse̱, s'e̱é‑la̱ kjo̱'in. Jè xi ch'o ki̱tso̱‑la̱ 'ndse̱, xi̱ta̱xá tsjá‑la̱ kjo̱'in. Ko̱ jè xi 'ndse̱ ki̱tso̱‑la̱: “Ngaji̱ ni̱mé chjí‑lè”, ok'ìn‑la̱ nga ján kjoi̱ i̱jiìn ni'ín ts'e̱ i̱'nde kjo̱'in.
23326	MAT 5:23	’Tsà k'e̱ nga kíkoi̱i tsojmì kjo̱tjò‑lè nga Nainá k'oi̱‑la̱ ya̱ i̱'nde tsjeè‑la̱, koa̱ ya̱ koi̱ìtsjeèn‑lè nga jè 'ndsì tjín‑la̱ kondra̱ tsi̱ji,
23328	MAT 5:25	’Tsà tjín xi̱ta̱ xi ko̱hòngui‑lè nga kji̱ko̱‑lè ni'ya osen, k'e̱ nga tjaàya ndi̱yá, ni̱to̱ón jchi̱bàndaà‑nò, mé‑ne nga mì ya̱ kji̱ko̱‑lè nguixko̱n xi̱ta̱xá, ko̱ jè xi̱ta̱xá mì ya̱ tsjá‑la̱ kinda̱ jñà policía nga mì nda̱yá kji̱ko̱‑lè.
23331	MAT 5:28	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò, ni̱ta̱ yá‑ne xi kotsejèn‑jno jngoò chjo̱ón nga fahajiìn‑la̱, jye kjoa̱ chijngui tís'ín koni títsò ini̱ma̱‑la̱.
23332	MAT 5:29	’Tsà jñà xkoòn kixi̱ ótsji jé‑nò, ti̱nachrjeè; kjiìn ti̱katsjoò. Ìsa̱á ndaà‑ne tsà chija jngoò xkoòn mì k'oa̱á‑ne tsà ya̱ ki̱xo̱jiìn yije yijo‑nò ya̱ i̱jiìn ni'ín ya̱ i̱'nde kjo̱'in.
23333	MAT 5:30	Tsà jñà ndsei̱i kixi̱ ótsji jé‑nò, ti̱chátjòn; kjiìn ti̱katsjoò. Ìsa̱á ndaà‑ne tsà chija jngoò ndsei̱i mì k'oa̱á‑ne tsà ján kjoi̱ yijo‑nò i̱jiìn ni'ín ya̱ i̱'nde kjo̱'in.
23335	MAT 5:32	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: tsà jngoò xi̱ta̱ x'i̱n xi tsjín chjo̱ón‑la̱, tsà mìtsà kjoa̱ chijngui tís'ín jè chjo̱ón, jè x'i̱n‑la̱ tíbít'in‑la̱ nga kjoa̱ chijngui kàtas'ín chjo̱ón. Jè chjo̱ón, k'e̱ nga ki̱xan ìjngoò k'a‑ne, jè x'i̱n xi ki̱xan‑ko̱, ti̱koa̱á jye kjoa̱ chijngui tís'ín.
23336	MAT 5:33	’Ti̱koa̱á jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑la̱ jñà xi̱ta̱ jchínga‑ná: “K'e̱ nga bixón: tíbeè Nainá, kì chona̱cha̱n‑jèn, ti̱kitasòn 'én‑nò.”
23337	MAT 5:34	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: K'e̱ nga 'bioò 'én‑nò, jngoò k'aá kì yá xi nìkíjna ítjòn. Kì k'oa̱s'ín bixón: “Tíbeè ngajmiì.” Nga jè ngajmiì, jè íxi̱le̱ kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá.
23338	MAT 5:35	Ti̱koa̱á kì bixón‑jèn: “Tíbeè i̱sò'nde”, nga jè nangui, ya̱á nchasòn ndso̱ko̱ Nainá. Ti̱koa̱á kì bixón‑jèn: “Tíbeè na̱xa̱ndá Jerusalén”, nga jè na̱xa̱ndá jè, ts'e̱é Xi̱ta̱xá Ítjòn xi Nainá.
23339	MAT 5:36	Ti̱koa̱á kì skoò nìkíjna ítjòn k'e̱ nga mé 'én xi 'bioò. Nga mìkiì ko̱ma‑nò nga si̱jmà o si̱chroba jngoò tsja̱ skoò.
23340	MAT 5:37	Tà k'oa̱á s'ín ti̱nókjoa̱a “jon”, o xi “majìn”. Jñà 'én xi kjisòn, ya̱á nchrobá‑ne i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ nei̱í.
23341	MAT 5:38	’Jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑nò kjòtseé: “Tsà yá xi ko̱chrje jngoò xkoiìn, ti̱nachrjeè ngajo‑ne ts'e̱. Ko̱ tsà yá xi skoe̱toòn‑lè nga skónáje̱n jngoò ni'ñoi, chjínáje̱n ngajo‑ne ts'e̱.”
23342	MAT 5:39	Ta̱nga 'a̱n, k'oa̱á xan‑nò: Ti̱kjeiín‑là xi̱ta̱ ts'e̱n. Tsà jngoò xi̱ta̱ xi si̱ìjts'iìn‑t'aà kjioòn kixi̱, ti̱koa̱á tjiì‑là xi ngobà nga kàt'eé‑la̱.
23343	MAT 5:40	Tsà jngoò xi̱ta̱ ko̱hòngui‑nò nga mejèn‑la̱ skoé na̱chro̱‑nò, ti̱koa̱ tjiì‑là na̱chro̱kisòn‑nò nga kàtakjoé.
23344	MAT 5:41	Tsà jngoò xi̱ta̱ xi kjò'ñó s'i̱n‑nò nga si̱ìkajen jngoò hora‑nò ch'á‑la̱ nga onguíko̱‑là, jò hora ìsa̱ kjiìn tanguíko̱‑là.
23345	MAT 5:42	Tsà yá xi̱ta̱ xi síjé‑nò tsojmì, tjiì‑là; ko̱ tsà jngoò xi̱ta̱ xi mejèn‑la̱ ski̱ñat'aà‑nò tsojmì, kì 'mì‑là: mìkiì ko̱ma.
23346	MAT 5:43	’Ti̱koa̱á jye kina'yà koni ki'mì‑nò kjòtseé: “Ti̱tsjacha xi̱ta̱ xinguio̱o ko̱ ti̱jticha kondra̱‑nò.”
23347	MAT 5:44	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: Ti̱tsjacha jñà xi kondra̱‑nò, ti̱chikon‑t'ioòn jñà xi chja̱'on‑ko̱‑nò, ndaà ti̱ko̱o jñà xi jtikeè‑nò, titsi'batjiò jñà xi ch'o tsò‑nò ko̱ jñà xi ch'o síko̱‑nò.
23348	MAT 5:45	Tsà k'oa̱s'ín s'e̱én, ki'ndí‑la̱ Nainá xi tíjna ngajmiì ko̱ma; Nainá síhiseèn‑la̱ ndobá‑la̱ ts'oí xi̱ta̱ xi ndaà ko̱ xi mì kì ndaà; ti̱koa̱á Nainá sík'a‑la̱ jtsí jñà xi̱ta̱ kixi̱ ko̱ xi mìtsà xi̱ta̱ kixi̱.
23350	MAT 5:47	Tsà tà jñà xi̱ta̱ xinguio̱o xi 'ndsè chiba si̱xat'aà, ¿a k'oa̱á ma‑nò nga 'ñó ndaà titsa̱'nè?; nga ti̱koa̱á jñà xi̱ta̱ xi mìkiì beèxkon Nainá, k'oa̱á ti̱s'ín.
23352	MAT 6:1	’K'e̱ nga ndaà tjín kjoa̱ xi 'nè, ti̱kinda̱ko̱‑nò yijo‑nò; kì tà k'e̱é k'oa̱ 'nè k'e̱ nga nguixko̱n xi̱ta̱, tsà tà jè xi mejèn‑nò nga skoe̱‑nò xi̱ta̱ xi kj'ei̱í. Tsà k'oa̱s'ín s'e̱en, Na̱'èn‑ná xi tíjna ngajmiì mìkiì si̱ìchikon‑t'in‑nò.
23353	MAT 6:2	K'e̱ nga jngoò kjo̱ndaà k'oi̱i‑là xi̱ta̱ i̱ma̱, kì kiì bèno̱jmí‑là ngats'iì xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, koni s'ín xi̱ta̱ xi jò i̱sén tjín‑la̱ ya̱ ni'ya i̱ngo̱ sinagoga ko̱ ya̱ ndi̱yá nga tsjá kjo̱tjò‑la̱ tsojmì xi̱ta̱; tà jé xi mejèn‑la̱ nga skoe̱ yije xi̱ta̱. Ta̱nga o̱kixi̱í xi xan‑nò, jñà xi̱ta̱ xi k'oa̱s'ín s'ín, jyeé tjín‑la̱ chjí‑la̱ [nga nguixko̱n xi̱ta̱. Mì ti̱ mé si̱ìchikon‑t'in‑ne Nainá.]
23355	MAT 6:4	Tjà'ma‑là jè kjo̱ndaà‑nò; k'e̱ nga jè Na̱'èn‑ná skoe̱ jè xi kjoa̱'ma, jè tsjá‑nò chjí‑nò.
23357	MAT 6:6	Ta̱nga k'e̱ nga mejèn‑lè nga kítsi'ba‑la̱ Na̱'èn‑ná, ti̱tjás'i̱in ni'ya‑lè, tichjoì xotjoa̱‑la̱ ni'ya‑lè, i̱kjoàn ti̱jé‑la̱ kjo̱ndaà‑la̱ Na̱'èn‑ná xi ya̱ ta̱jngoò tíjna'mako̱‑lè. Jè Na̱'èn‑ná tsjá‑lè chjí‑lè nga jè tíbeè xi kjoa̱'ma.
23362	MAT 6:11	Tjiì‑náje̱n i̱'ndei̱ jè ni̱ño̱ xi mochjeén‑naje̱n nga na̱chrjein inchijòn.
23363	MAT 6:12	Ti̱jchàat'aà‑náje̱n jé‑na̱je̱n koni s'ín nìjchàat'aà‑la̱je̱n jñà xi̱ta̱ xi ch'o síko̱‑na̱je̱n.
23364	MAT 6:13	Kì kiì biì'ndi yá xi mejèn‑la̱ nga kot'aà‑naje̱n nga ki̱nchátsji jé‑je̱n. Ti̱kinda̱‑náje̱n xi i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ nei̱í. Nga̱ tsi̱jií kjo̱tíxoma, tsi̱jií nga'ñó ko̱ tsi̱jií kjoa̱jeya ni̱ta̱ kjé‑ne. K'oa̱s'ín kàtama.
23365	MAT 6:14	’Tsà jñò si̱jchàat'aà‑là jé‑la̱ xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, ti̱koa̱á jè Na̱'èn‑ná xi tíjna ngajmiì si̱ìjchàat'aà‑nò jé‑nò.
23366	MAT 6:15	Ta̱nga tsà jñò mìkiì si̱jchàat'aà‑là jé‑la̱ xi̱ta̱, ti̱koa̱á Na̱'èn‑ná mìkiì si̱ìjchàat'aà‑nò jé‑nò.
23368	MAT 6:17	Ta̱nga jñò, k'e̱ nga bitsa̱jnachjan, kì k'oa̱á 'nè. Ta̱ sa̱á ta̱nìjnoò i̱sén‑nò ko̱ ta̱si'a tsja̱skoò,
23371	MAT 6:20	Ta sa̱á ján ngajmiì ti̱nchatjò tsojmì. Ján ngajmiì mìkiì bits'on ko̱ mìkiì makixo tsojmì; ti̱koa̱á tsjìn xi̱ta̱ chijé.
23375	MAT 6:24	’Ni̱jngoò xi̱ta̱ xi jò ko̱ma nei‑la̱ nga si̱ìxá‑la̱. Tsà jò ko̱ma nei‑la̱, jngoò ko̱jtikeè koa̱ jngoò ko̱tsjakeè; jngoò ndaà kjit'aà‑la̱ koa̱ ch'o si̱ìko̱ xi ìjngoò. Jñò, tsà kjoa̱ nchi̱ná si̱ìs'in‑là, mìkiì ko̱s'in‑la̱ kjoa̱ ts'e̱ Nainá.
23376	MAT 6:25	’K'oa̱á xan‑nò, kì makájno‑nò mé tsojmì xi chji̱ne̱e, xi s'io̱o, nga si̱jchá yijo‑nò, ko̱ mé nikje xi chi̱kjá. ¿A mì 'ya‑jèn k'e̱ nga titsa̱jnakoaán i̱ i̱sò'nde tjín‑ìsa kjoa̱ xi ìsa̱ 'ñó chjí‑la̱ mì k'oa̱‑ne koni tsojmì xi ma chine? Ti̱koa̱á yijo‑ná, tjín‑ìsa kjoa̱ xi ìsa̱ 'ñó chjí‑la̱ mì k'oa̱‑ne koni jè nikje xi chíkjá.
23380	MAT 6:29	Ta̱nga 'a̱n, k'oa̱á xan‑nò, ndaà tsà jè Salomón xi xi̱ta̱xá ítjòn tsibìjna nga 'ñó xi̱ta̱ jeya, mì k'oa̱á kjoàn nikje xi tsohòkjá koni kjoàn jñà naxó nga ndaà kjoàn.
23383	MAT 6:32	Nga yije tsojmì koi, k'oa̱á tjín xi ótsji jñà xi̱ta̱ xi mìkiì mokjeiín‑la̱ i̱t'aà ts'e̱ Nainá. Ta̱nga jñò tíjnaá‑nò Na̱'èn xi tíjna ngajmiì xi jyeé tíjiìn‑la̱ nga mochjeén‑nò ngats'iì tsojmì koi.
23389	MAT 7:4	Tsà yá chi̱so̱ kjinangui xkoiìn, ¿a ko̱ma k'oín‑la̱ xi̱ta̱ xingui̱i: “Tjiì'nde‑ná nga kochrjekànguia tjé xi kjinangui xkoiìn”?
23391	MAT 7:6	’Tsojmì tsjeè xi ts'e̱ Nainá, kì nañá 'biì‑la̱ mé‑ne nga mì ya̱ si̱ìkáfat'aà‑lè ko̱ ya̱ ski̱ne̱‑lè. Koa̱ jè ndáto̱n chjí xi nìkjiín, kì chi̱nga̱ nìkatje̱n‑la̱ mé‑ne nga mì ndso̱ko̱ ki̱nchanè‑ne.
23392	MAT 7:7	’Ti̱jé mé xi mejèn‑nò, jè Nainá tsjá‑nò; ti̱nchátsjioò Nainá, sakó‑nò; ti̱nókjoa̱t'aà‑là Nainá mé xi mejèn‑nò mé‑ne skíx'a̱'nde‑nò koni jngoò xotjoa̱.
23398	MAT 7:13	’Ti̱tjás'io̱òn jè xotjoa̱ xi 'nchrèya kji. Jè xotjoa̱ ko̱ jè ndi̱yá xi 'ñó tiyà, ndi̱yá‑la̱ kjo̱'in‑né. Kjìn xi̱ta̱ xi ya̱ fahas'en.
23401	MAT 7:16	Jñò jcha̱xkoòn xi̱ta̱ koi i̱t'aà ts'e̱ xá xi s'ín. K'oa̱á ngaya‑la̱ koni jngoò yá xi ndaà toò ojà‑la̱. Jè toò uva, mìtsà jè majchá‑la̱ yá na'yá. Ti̱koa̱á jè toò iko̱, mìtsà jè majchá‑la̱ yá na'yá.
23402	MAT 7:17	Ngats'iì yá xi ndaà kjoàn, ndaà toò ojà‑la̱. Ta̱nga jè yá xi mìkiì ndaà kjoàn, mìkiì ndaà toò xi ojà‑la̱.
23406	MAT 7:21	’Mìtsà tà ngats'iì xi̱ta̱ xi tsò‑na: “Na̱'èn, Na̱'èn”, kjoa̱s'en‑jiìn jè kjo̱tíxoma‑la̱ ngajmiì. Tà jñà xi̱ta̱ xi kjoa̱s'en‑jiìn xi síkitasòn koni s'ín mejèn‑la̱ Na̱'èn‑na xi tíjna ngajmiì.
23408	MAT 7:23	K'e̱é k'oa̱ xán‑la̱: “Mìkiì bexkon‑nò. Ti̱nchat'aàxìn‑ná jñò xi ch'o ki'nè.”
23411	MAT 7:26	Ta̱nga ni̱ta̱ yá‑ne xi 'nchré 'én‑na̱ ko̱ mìkiì síkitasòn, k'oa̱á ngaya‑la̱ koni jngoò xi̱ta̱ xi tsjìn‑la̱ kjo̱hítsjeèn; ya̱á bíndaàsòn ni'ya ñánda jncha tsomì.
23418	MAT 8:4	K'e̱é kitsò‑la̱ Jesús: ―Ti̱ná'yi, kì yá xi̱ta̱ xi bèno̱jmí‑la̱. T'in ñánda tíjna no̱'miì, ta̱kó‑la̱ yijo‑lè nga jyeé kjòndaà‑ne; koa̱ jch'i̱i kjo̱tjò‑lè, tsojmì xi síjé kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés, mé‑ne nga kàteè‑ne jñà xi̱ta̱ nga jyeé kjòndaà‑ne ch'in‑lè.
23420	MAT 8:6	Kitsò‑la̱: ―Na̱'èn, xi̱ta̱ chi̱'nda‑na̱ kijna‑né ján ni'ya‑na̱. Tsí 'ñó xk'én koa̱ tífa kjo̱'in nga mìkiì ma síhiníyá yijo‑la̱.
23423	MAT 8:9	'A̱n, tíjiìn‑na nga tjín‑lè kjo̱tíxoma. Ti̱koa̱á 'a̱n, tjín‑na xi̱ta̱ ítjòn xi otíxoma‑na, ti̱koa̱á tjín‑na soldado xi 'a̱n otiìxoma‑la̱, k'e̱ nga xan jngoò‑la̱: “T'in”, fì‑né; xan‑la̱ xi ìjngoò: “Nchroboí”, nchrobá‑né; koa̱ k'e̱ nga xan‑la̱ jè xi chi̱'nda‑na̱: “K'oa̱ t'i̱in”, síkitasòn‑na.
23426	MAT 8:12	Ta̱nga jñá xi̱ta̱ xi tjín‑ne nga ya̱ kítsa̱jna ñánda ko̱tìxoma Nainá, ki̱tjokàjiìn‑né; ján kjoi̱ ndi̱tsin ñánda jñò choòn, ko̱ ya̱á ski̱ndàya koa̱ si̱ìjts'iìn ni̱'ño̱.
23427	MAT 8:13	K'e̱é kitsò‑la̱ Jesús jè xi̱ta̱ sko̱‑la̱ soldado: ―T'in‑ne ni'ya‑lè; koni s'ín nga ndaà mokjeiín‑lè, k'oa̱á s'ín ko̱ma. Jè chi̱'nda‑la̱ ti̱k'e̱é kjòndaà‑ne.
23438	MAT 8:24	Tà ni̱to̱ón tsatsejèn jngoò tjo̱xkón ko̱ jtsí ya̱ i̱jiìn ndáchikon, ko̱ jè ndáchikon ta̱xki̱ komà‑né, mejèn bíjtsa'ma jè chitso. Ta̱nga jè Jesús kjinafé‑né.
23445	MAT 8:31	koa̱ jñà ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í tsibítsi'ba‑la̱ Jesús, kitsò‑la̱: ―Tsà ki̱nachrjekàjiìn‑náje̱n, tjiì'nde‑náje̱n nga ki̱tjás'e̱n‑jiìn‑je̱n yijo‑la̱ chi̱nga̱ koi.
23453	MAT 9:5	¿Mé xi ìsa̱ chiba 'in tjín, tsà xán‑la̱ jè xi̱ta̱ xi xk'én: “Jé‑lè jye kichàat'aà‑lè”, ko̱ tsà xán‑la̱: “Ti̱sítji̱in koa̱ ti̱tjeí”?
23454	MAT 9:6	Kokoò‑nò nga 'a̱n xi Ki'ndí‑la̱ Xi̱ta̱ xan‑la̱ yijo‑na̱, tjí'nde‑na nga sìjchàat'aà‑la̱ jé‑la̱ xi̱ta̱ i̱ i̱sò'nde. K'e̱é kitsò‑la̱ jè xi̱ta̱ xk'én: ―Ti̱sítji̱in, chjoí na̱chan‑lè, t'in‑ne ni'ya‑lè.
23458	MAT 9:10	K'e̱ nga tíjnat'aà ími̱xa̱ Jesús nga tíkjèn ya̱ ni'ya‑la̱ Mateo, kjìn xi̱ta̱ j'iì xi ti̱koa̱ tsojmì síkíchjítjì ko̱ xi̱ta̱ xi jé tjín‑la̱. Ti̱koa̱ tsibìtsa̱jnat'aà ími̱xa̱, tsakjèn‑ko̱ Jesús ko̱ jñà xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱.
23459	MAT 9:11	Ta̱nga jñà xi̱ta̱ fariseo, k'e̱ nga kijtseè xi̱ta̱ koi, kiskònangui‑la̱ xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ Jesús, kitsò‑la̱: ―¿Mé‑ne k'oa̱s'ín‑ne maestro‑nò nga xi̱ta̱ xi síkíchjítjì tsojmì ko̱ xi̱ta̱ jé kjèn‑ko̱‑ne?
23461	MAT 9:13	Tanguió chíta'yà ìsa̱ kó tsòya‑ne Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá xi tsò: “'A̱n mejèn‑na nga kàtas'e‑nò kjo̱hi̱ma̱takòn; kì ta̱ tsjaà cho̱ nìk'eèn kjo̱tjò xi 'a̱n 'biì‑ná.” Mìtsà koi xá j'i̱‑na 'a̱n nga j'i̱kjaàjñaà xi̱ta̱ kixi̱, jñà‑né xi̱ta̱ xi tjín‑la̱ jé nga kàtasíkájno jé‑la̱ nga mì ti̱ jé ko̱hótsji‑ne.
23463	MAT 9:15	Jesús kitsò‑la̱: ―¿A baá bìtsa̱jna xi̱ta̱ k'e̱ nga s'eí tjín k'e̱ nga títsa̱jna osen xi kòbixan? Ta̱nga ki̱jchò na̱chrjein k'e̱ nga tjáxìn‑la̱ x'i̱n xi kòbixan, k'e̱‑né nga kítsa̱jnachjan xi̱ta̱.
23465	MAT 9:17	Ti̱koa̱á mìkiì ma si̱nchá xán ixiì jè chrjoa̱ jchínga, jè xán ixiì ko̱tijnda‑né jè chrjoa̱ jchínga koa̱ xíxteèn jè xán. Ti̱koa̱á chi̱ja jè chrjoa̱. Jè xán ixiì, chrjoa̱ xi̱tse̱é si̱nchá. K'oa̱á s'ín ndaà si̱nchá ingajò.
23466	MAT 9:18	Ti̱k'e̱é‑ne nga tíchja̱ Jesús, ijchò jngoò xi̱ta̱ sko̱‑la̱ jñà xi̱ta̱ judío, tsasìxkó'nchit'aà‑la̱, kitsò‑la̱: ―Ndí tsòti‑na̱, sa̱ kò jye k'en; ta̱nga tsà ji̱ k'oín ko̱ tsà kjòt'aà‑la̱ ndsei̱i, kíjnakon ìjngoò k'a‑ne.