23214	MAT 1:1	Jè xo̱jo̱n xi oxki̱t'aà 'ín‑la̱ na̱'èn‑jchá kjiìn‑la̱ Jesucristo, xi ya̱ inchrobàt'aà‑ne tje̱‑la̱ David ko̱ ts'e̱ Abraham.
23219	MAT 1:6	ko̱ jè Isaí, jè komà na̱'èn‑la̱ xi David ki'mì xi xi̱ta̱xá ítjòn tsibìjna; koa̱ jè David, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Salomón ki'mì; ko̱ jè nea̱‑la̱ Salomón, jè xi komà chjo̱ón‑la̱ Urías nga sa̱ ítjòn.
23224	MAT 1:11	ko̱ jè Josías, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Jeconías ki'mì, ko̱ jñà xi̱ta̱ 'ndse̱, k'e̱ nga kiìko̱ kjo̱'in xi̱ta̱ Israel ján i̱'nde ñánda 'mì Babilonia.
23229	MAT 1:16	ko̱ jè Jacob, jè komà na̱'èn‑la̱ José. Ko̱ José, jè xi x'i̱n‑la̱ komà María; ko̱ jè María, nea̱‑la̱á komà Jesús xi Cristo, [xi̱ta̱ xi xó kisìkasén‑ne Nainá].
23230	MAT 1:17	Ngats'iì xi̱ta̱ jchínga‑la̱ Jesús, teñijòn sko̱ ma‑ne xi inchrobàt'aà‑ne ts'e̱ Abraham skanda David. Ko̱ jñà xi̱ta̱ jchínga‑la̱ Jesús xi inchrobàt'aà‑ne ts'e̱ David skanda k'e̱ nga kiìko̱ kjo̱'in jñà xi̱ta̱ Israel ján i̱'nde ñánda 'mì Babilonia, ti̱koa̱á teñijòn sko̱ ma‑ne. Ko̱ nguì teñijòn sko̱ ma‑ne skanda k'e̱ kits'iìn xi Cristo, [xi̱ta̱ xi xó kisìkasén‑ne Nainá].
23231	MAT 1:18	K'e̱ nga kits'iìn Jesucristo kiís'ín komà: María xi nea̱‑la̱ Jesús ko̱ José jñà títsa̱jna'ñó‑la̱ xíkjín nga ki̱xan. K'e̱ nga ti̱kj'eè bìtsa̱jnako̱ xíkjín, María ki'ya‑la̱ nga ki'ndí 'ya xi i̱t'aà ts'e̱ nga'ñó‑la̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá.
23233	MAT 1:20	K'e̱ nga k'oa̱s'ín tísíkítsjeèn jñà kjoa̱ koi, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá tsohóko̱ i̱nga nijñá. Kitsò‑la̱: ―José, xi ya̱ nchrobàt'aà‑ne tje̱‑la̱ David, kì tsakjoòn‑jèn nga bijnakoi María xi chjo̱ón‑lè ko̱ma, jè ki'ndí xi 'ya, nga'ñó ts'e̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá‑né.
23238	MAT 1:25	Ta̱nga mìkiì tsoyijòko̱ xíkjín skanda k'e̱‑né nga kits'iìn ki'ndítjòn‑la̱ María. Ko̱ k'oa̱á s'ín tsibít'aà 'ín‑la̱ nga Jesús ki'mì.
23239	MAT 2:1	Jesús kits'iìn ya̱ na̱xa̱ndá xi 'mì Belén, nangui xi chja̱‑ne Judea, k'e̱ nga xi̱ta̱xá ítjòn tíjna xi 'mì Herodes ya̱ i̱'nde jè. Ijchò ján Jerusalén, xi na̱xa̱ndá sko̱‑la̱ Judea, xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱, xi inchrobà‑ne ñánda bitjokàtji‑ne ts'oí
23240	MAT 2:2	nga kjònangui. Kitsò: ―¿Ñánda tíjna xi̱ta̱xá ítjòn‑la̱ ts'e̱ xi̱ta̱ judío xi jye kits'iìn? Ki'yaá jngoò‑je̱n ni'ño ján ñánda bitjokàtji‑ne ts'oí xi tsakó nga jye kits'iìn. Ko̱ ngaje̱n koií xá kjoi̱‑naje̱n nga jcha̱xkón‑je̱n.
23241	MAT 2:3	K'e̱ nga kiì'nchré Herodes xi xi̱ta̱xá ítjòn tíjna, tà kitsakjòn‑né ko̱ ngats'iì xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Jerusalén.
23243	MAT 2:5	Jñà xi̱ta̱ koi kitsò‑la̱: ―Ya̱á Belén, na̱xa̱ndá xi chja̱‑ne Judea. K'oa̱á s'ín tíchja̱ xo̱jo̱n xi kiskiì jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá nga kitsò:
23244	MAT 2:6	Jñò xi xi̱ta̱ Belén 'mì‑nò, xi nangui Judá nokjoà‑nò, ngásòn chjí‑la̱ na̱xa̱ndá‑nò koni jñà na̱xa̱ndá ítjòn‑la̱ nangui Judá, nga ya̱á ki̱tjojiìn jngoò xi̱ta̱xá ítjòn xi si̱ìkinda̱ na̱xa̱ndá‑na̱ Israel.
23246	MAT 2:8	K'e̱é kisìkasén ján Belén; kitsò‑la̱: ―Tanguió ján, koa̱ ndaà chji̱nanguio xi i̱t'aà ts'e̱ ki'ndí jè. K'e̱ nga sa̱kò‑nò, ti̱kí'nchré‑ná mé‑ne ti̱koa̱ kjián katsejèn‑la̱ nga skoexkoán koa̱ jeya siìkíjna.
23249	MAT 2:11	K'e̱ nga jahas'en ni'ya jñà xi̱ta̱ koi, kijtseè ki'ndí ko̱ nea̱‑la̱ María. K'e̱é chincha-xkó'nchit'aà‑la̱ jè ki'ndí ko̱ kijtseèxkón; jeya kisìkíjna. I̱kjoàn kiskíx'a̱ kaxa̱‑la̱ ko̱ kitsjaà‑la̱ to̱n oro, ko̱ chrjongó‑la̱ Nainá ko̱ xkiì xi 'ñó ndaà jne̱ xi 'mì mirra.
23250	MAT 2:12	Nga komà i̱skan kits'iì‑la̱ nijñá xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱ nga mì ti̱ k'oa̱á s'ín ndi̱yá kjoi̱‑ne ñánda tíjna Herodes. Xìn ndi̱yá kiì‑ne nangui‑la̱.
23252	MAT 2:14	K'e̱é tsasítje̱n José, k'e̱ nga ni̱tje̱n kiskoé jè ki'ndí ko̱ nea̱‑la̱ nga kiì ján nangui Egipto.
23253	MAT 2:15	Ya̱á tsibìtsa̱jna skanda k'e̱ nga k'en Herodes. K'oa̱á s'ín tsitasòn koni s'ín kitsò Nainá xi i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá nga kitsò: “Ya̱ nangui Egipto kichjà‑la̱ ki'ndí‑na̱.”
23254	MAT 2:16	K'e̱ nga kijtseè jè Herodes nga jñà xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱ kiskoòna̱cha̱n‑la̱, tsí jti komà‑la̱. I̱kjoàn kitsjaà o̱kixi̱ nga si̱ìk'en yije ndí i̱xti x'i̱n xi jò nó tjín‑la̱ ko̱ ngats'iì xi ìsa̱ ki'ndí ìsa̱ kóho̱kji ján na̱xa̱ndá Belén, ko̱ ya̱ na̱xa̱ndá i̱ndiì‑la̱ koni s'ín jye kisijiìn‑la̱ mé na̱chrjein‑ne nga kijtseè ni'ño jñà xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱.
23257	MAT 2:19	K'e̱ nga jye k'en Herodes, xi xi̱ta̱xá ítjòn tíjna, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá kisìnijñá‑la̱ José ján Egipto. Kitsò‑la̱:
23258	MAT 2:20	―Ti̱sítji̱in, chjoí ki'ndí jè ko̱ nea̱‑la̱. T'in ìjngoò k'a‑ne nangui Israel. Jyeé k'en jñà xi̱ta̱ xi tjín‑ne nga mejèn‑la̱ si̱ìk'en ki'ndí jè.
23259	MAT 2:21	K'e̱é tsasítje̱n José, kiìko̱‑ne ki'ndí jè ko̱ nea̱‑la̱ ya̱ nangui Israel.
23260	MAT 2:22	Ta̱nga k'e̱ nga kiì'nchré José nga jè tíhotíxoma jè xi 'mì Arquelao ya̱ nangui Judea, nga jè tíjna ngajo‑la̱ na̱'èn‑la̱ Herodes, José kitsakjòn‑né; mì k'oa̱á s'ín kiì. Ján kiì i̱'nde ñánda 'mì Galilea nga k'oa̱á s'ín kis'eno̱jmíya‑la̱ i̱nga nijñá.
23261	MAT 2:23	K'e̱ nga ijchò i̱'nde jè, ya̱á tsibìtsa̱jna ya̱ na̱xa̱ndá xi 'mì Nazaret. K'oa̱á s'ín komà mé‑ne nga tsitasòn koni s'ín kitsò jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá, nga jè Jesús xi̱ta̱ Nazaret k'oín.
23265	MAT 3:4	Nikje xi tsohòkjá Juan, tsja̱‑la̱ cho̱ camello‑né; ko̱ jngoò sincho̱ chrjoa̱ tsibíkjá ndáyá‑la̱. Koa̱ jñà tsojmì xi kiskine, cho̱ langosta‑né ko̱ tsjén‑la̱ cho̱ cera xi tjín i̱jiìn ijñá.
23266	MAT 3:5	Ijchò 'nchré‑la̱ xi̱ta̱ xi inchrobà‑ne Jerusalén, ko̱ nga kijndà nangui Judea ko̱ ngats'iì na̱xa̱ndá xi ya̱ chrañàt'aà‑la̱ xa̱jngá nandá Jordán.
23267	MAT 3:6	K'e̱ nga jye tsafátakòn jé‑la̱ jñà xi̱ta̱, Juan, i̱kjoàn kis'iìn bautizar ya̱ xa̱jngá nandá Jordán.
23270	MAT 3:9	Kì k'oa̱á s'ín nìkítsjeèn i̱jiìn ini̱ma̱‑nò nga bixón: “Ngaje̱n, [mìkiì s'e̱‑naje̱n kjo̱'in nga] ya̱á inchrobàt'aà‑naje̱n tje̱‑la̱ Abraham.” K'oa̱á xan‑nò, Nainá, skanda jñà nda̱jo̱ ko̱ma‑la̱ si̱ìkjatjìya‑la̱ nga i̱xti‑la̱ Abraham ko̱ma.
23271	MAT 3:10	Jè ki̱cha̱yá jyeé kjijnandaà nga ko̱tesòn yá; ngats'iì yá xi 'mì ndaà toò ojà‑la̱, skanda ko̱ i̱ma̱‑la̱, jtísòn‑né, i̱kjoàn si̱nchájiìn ni'ín nga ki̱ti̱.
23273	MAT 3:12	Jyeé kjinaya tsja jè pala nga si̱ìtsjeè tjé‑la̱ trigo. Ki̱nchàxkó trigo ya̱ i̱ya ni'nga; ko̱ jè tjé paja ki̱nchàjiìn ni'ín ñánda nga mìkiì bits'o ni̱ta̱ mé na̱chrjein‑ne.
23274	MAT 3:13	Jesús j'iì‑ne Galilea ya̱ xa̱jngá nandá Jordán nga mejèn‑la̱ nga jè Juan s'iìn bautizar Jesús.
23276	MAT 3:15	K'e̱é kitsò Jesús: ―Tjiì‑lè kjo̱ndaà, t'e̱en‑ná bautizar mé‑ne nga k'oa̱s'ín si̱kitasoán kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá. K'e̱é kòkjeiín‑la̱ Juan.
23277	MAT 3:16	K'e̱ nga jye komà bautizar Jesús, k'e̱ nga jye itjojiìn‑ne nandá, i̱kjoàn kitáx'a̱‑la̱ ngajmiì, ko̱ jè Jesús kijtseè Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá xi inchrobàjen‑ne ngajmiì, koni kji ni̱se paloma kji; ya̱á kiskaàsòn‑la̱ Jesús.
23279	MAT 4:1	Jè Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá kiìko̱ Jesús jngoò i̱'nde i̱t'aà xìn nga jè xi̱ta̱ nei̱í skót'aà nga mejèn‑la̱ nga kàtátsji jé.
23281	MAT 4:3	Jè xi̱ta̱ nei̱í xi ma‑la̱ kona̱cha̱n ijchò kasìt'aà chrañà‑la̱ ñánda tíjna Jesús, kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ngaji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, tjiì‑la̱ o̱kixi̱ jñà nda̱jo̱ koi nga i̱nchra̱jín kàtama.
23283	MAT 4:5	Jè xi̱ta̱ nei̱í kiìko̱ Jesús ya̱ Na̱xa̱ndá‑la̱ Nainá xi xó kitjaàjiìn‑ne [ñánda 'mì Jerusalén]; kisìkíjnasòn i̱ngo̱ ítjòn ñánda ìsa̱ 'nga kji.
23284	MAT 4:6	Kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, ti̱katje̱ngui yijo‑lè, nga k'oa̱á s'ín tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: Nainá koií xá‑la̱ àkja̱le̱‑la̱ i̱t'aà tsi̱ji, nga ko̱ tsja tso̱ba̱'ñó‑lè, mé‑ne nga ni̱jngoò nda̱jo̱ satíngui‑ne ndso̱koiì.
23286	MAT 4:8	Ìjngoò k'a jè xi̱ta̱ nei̱í kiìko̱ Jesús i̱sòn nindoò xi 'ñó 'nga kji, koa̱ tsakó yije‑la̱ ngats'iì na̱xa̱ndá xi tjín i̱sò'nde ko̱ kjoa̱jeya‑la̱ jñà na̱xa̱ndá.
23289	MAT 4:11	K'e̱é kiì jè xi̱ta̱ nei̱í, tsasìt'aàxìn‑la̱ Jesús. I̱kjoàn ijchò àkja̱le̱‑la̱ Nainá xi kisìs'in‑la̱ Jesús.
23290	MAT 4:12	K'e̱ nga kiì'nchré Jesús nga jè Juan xi kis'iìn bautizar xi̱ta̱ nda̱yá tíjna'ya, kiì ìjngoò k'a‑ne ya̱ i̱'nde‑la̱ ñánda 'mì Galilea.
23291	MAT 4:13	Ta̱nga mì ya̱ tsibìjna ñánda 'mì Nazaret; ján kiì kíjna ñánda 'mì Capernaum, jngoò na̱xa̱ndá xi kijnandiì ndáchikon ya̱ i̱'nde xi chja̱‑ne Zabulón ko̱ Neftalí.
23293	MAT 4:15	Jè nangui xi ts'e̱ Zabulón ko̱ jè nangui xi ts'e̱ Neftalí, ya̱ ndi̱yá xi fì i̱ndiì ndáchikon, ján xijngoaà xa̱jngá nandá Jordán ya̱ nangui Galilea, ñánda tjín xi mìtsà xi̱ta̱ judío.
23295	MAT 4:17	K'e̱é tsibíts'ia̱ Jesús nga kiìchja̱ya 'én ndaà‑la̱ Nainá. Kitsò: ―Ti̱kájno jé‑nò, kì ti̱ jé binchaàtsji‑nò nga jyeé kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kós'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23296	MAT 4:18	K'e̱ nga tífa Jesús ya̱ i̱ndiì ndáchikon ts'e̱ Galilea, kijtseè jò xi̱ta̱ xi 'ndse̱ ma, jngoò xi 'mì Simón ko̱ ti̱jè‑ne xi 'mì Pedro, ko̱ xi ìjngoò, jè xi 'mì Andrés. Jñà xi̱ta̱ koi xi sík'en ti̱n. K'e̱ nga nchisíkatje̱n‑jiìn‑ndá na̱'ya‑la̱,
23297	MAT 4:19	Jesús kitsò‑la̱: ―Nchrohótji̱ngui‑ná, 'a̱án tsjaà‑nò xá nga kíxkóya xi̱ta̱ xi 'a̱n kjìt'aà‑na koni s'ín maxkóya ti̱n.
23298	MAT 4:20	Jñà xi̱ta̱ koi ni̱to̱ón kisìkájna na̱'ya‑la̱ nga kiìtji̱ngui‑la̱ Jesús.
23299	MAT 4:21	Ìsa̱ xijngoaà ìsa̱ Jesús kijtseè nguì jò xi̱ta̱ xi ti̱koa̱ 'ndse̱ ma‑ne; jngoò xi 'mì Jacobo, ko̱ xi ìjngoò, Juan 'mì; i̱xti‑la̱ Zebedeo. Ya̱á títsa̱ya chitso ko̱ na̱'èn‑la̱. Nchibíndaàya jñà na̱'ya‑la̱. Jesús kiìchja̱‑la̱ nga jñà ko̱jmeiìko̱.
23300	MAT 4:22	Xi̱ta̱ koi ni̱to̱ón kisìkájna chitso‑la̱ ko̱ na̱'èn‑la̱ nga kiìtji̱ngui‑la̱ Jesús.
23301	MAT 4:23	Jesús tsajmeè kóho̱kji nangui Galilea, tsakóya 'én‑la̱ Nainá ya̱ ni'ya i̱ngo̱ sinagoga nga íjngó íjngó na̱xa̱ndá. Kiìchja̱ya 'én ndaà‑la̱ Nainá koni s'ín otíxoma Nainá; ti̱koa̱ kisìndaà‑ne ngats'iì ch'in xi tjín‑la̱ xi̱ta̱ nga xki̱ xi ján ijòjno ijòt'aà yijo‑la̱.
23302	MAT 4:24	Kina'yà‑la̱ Jesús kóho̱kji ya̱ i̱'nde ñánda 'mì Siria, koa̱ j'iìko̱‑la̱ xi̱ta̱ xk'én xi kjìn ska̱ya ch'in tjín‑la̱, jñà xi ijòjno ijòt'aà yijo‑la̱ ko̱ xi̱ta̱ xi ch'in nei̱í tíjiìn ini̱ma̱‑la̱, ko̱ tjín xi ch'in biyaàxín tjín‑la̱, ko̱ xi̱ta̱ xi mì kì ndaà ma síhiníyá yijo‑la̱. Jesús kisìndaà‑ne ngats'iì xi̱ta̱ koi.
23303	MAT 4:25	Kjìn xi̱ta̱ xi ya̱ i̱'nde‑la̱ Galilea kiìtji̱ngui‑la̱, ko̱ jñà xi̱ta̱ na̱xa̱ndá xi te ma‑ne (xi 'mì Decápolis), ko̱ jñà xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Jerusalén ko̱ na̱xa̱ndá xi i'nga xi ya̱ chja̱‑ne nangui Judea, ko̱ xi chja̱‑ne xijngoaà xa̱jngá nandá Jordán.
23304	MAT 5:1	Jesús, k'e̱ nga kijtseè ngats'iì xi̱ta̱ xi kjìn ma‑ne, kiìmijìn‑jno ya̱ i̱sò'nga nindoò koa̱ ya̱á tsibìjna. Jñà xi̱ta̱ xi kota'yàt'aà‑la̱ ijchò kinchat'aà‑la̱.
23309	MAT 5:6	’Mé tà ndaà‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi 'ñó mejèn‑la̱ nga ki̱tasòn xi kjoa̱ kixi̱ xi Nainá síjé; Nainá ko̱si̱ko̱ nga ki̱tasòn kjoa̱ koi.
23310	MAT 5:7	’Mé tà ndaà‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi mahi̱ma̱keè xi̱ta̱ xi kj'ei̱í; Nainá ko̱hi̱ma̱keè ngajo‑ne jñà xi̱ta̱ koi.
23311	MAT 5:8	’Mé tà ndaà‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi tsjeè tjín ini̱ma̱‑la̱; jñà xi̱ta̱ koi, jñà‑né xi skoe̱xkon Nainá.
23313	MAT 5:10	’Mé tà ndaà‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi kjo̱'in tjín‑la̱ nga fìtji̱ngui kondra̱‑la̱ xi̱ta̱, koi kjoa̱‑la̱ nga ndaà síkitasòn xi kjoa̱kixi̱. Xi̱ta̱ koi, jyeé ts'e̱ ngats'iì kjo̱ndaà xi tjín ya̱ ñánda tíhotíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23315	MAT 5:12	Tsja t'è‑là ini̱ma̱‑nò, koa̱ tsja t'è‑là takòn. Jñò, tseé kjo̱ndaà tjoé‑nò ján ngajmiì. Mìtsà tà jñò xi o̱tínìko̱‑nò. K'oa̱á ti̱s'ín kinìko̱ jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá xi chinchima ítjòn‑nò.
23316	MAT 5:13	’Jñò, k'oa̱á s'ín ngaya‑nò koni tsà na̱xa̱ xi mochjeén‑la̱ xi̱ta̱ i̱sò'nde. Ta̱nga tsà jè na̱xa̱ mì ti̱ kiì si̱ìjnchra‑ne tsojmì, ¿kó ti̱s'ín ko̱chjeén‑ne? Mì ti̱ mé chjí‑la̱; xíxteèn‑ne ko̱ ya̱á ki̱nchanè xi̱ta̱.
23318	MAT 5:15	K'e̱ nga jngoò ni'ín sit'a'í, mìtsà ya̱ si̱jnangui kaxa̱. Ya̱á si̱jna ñánda 'nga choòn, mé‑ne nga ko̱hiseèn yije‑la̱ xi̱ta̱ xi títsa̱jnaya ni'ya.
23320	MAT 5:17	’Jñò, kì k'oa̱á s'ín nìkítsjeèn: mìtsà koi xá j'i̱‑na 'a̱n nga kochrjekànguia jè kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés ko̱ jè xi tsakóya xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá. Tà sa̱á j'i̱ sìjngoò‑ná 'én xi tjít'aà kjo̱tíxoma.
23321	MAT 5:18	O̱kixi̱í xi xan‑nò, koni tjín na̱chrjein kíjna‑ìsa i̱sò'nde ko̱ ngajmiì, ni̱mé xi tjáxìn‑la̱ jè kjo̱tíxoma, ni̱jngoò punto ko̱ ni̱jngoò letra tjáxìn‑la̱, skanda kóni nga ko̱jngoò yije kjoa̱ xi tjít'aà kjo̱tíxoma.
23329	MAT 5:26	O̱kixi̱í xi xan‑lè, mì ti̱ kiì ko̱ma ki̱tjo̱o‑ne nda̱yá skanda k'e̱ nga kíchjítjì yijo‑lè nga yije xi si̱ìjé‑lè xi̱ta̱xá.
23332	MAT 5:29	’Tsà jñà xkoòn kixi̱ ótsji jé‑nò, ti̱nachrjeè; kjiìn ti̱katsjoò. Ìsa̱á ndaà‑ne tsà chija jngoò xkoòn mì k'oa̱á‑ne tsà ya̱ ki̱xo̱jiìn yije yijo‑nò ya̱ i̱jiìn ni'ín ya̱ i̱'nde kjo̱'in.
23333	MAT 5:30	Tsà jñà ndsei̱i kixi̱ ótsji jé‑nò, ti̱chátjòn; kjiìn ti̱katsjoò. Ìsa̱á ndaà‑ne tsà chija jngoò ndsei̱i mì k'oa̱á‑ne tsà ján kjoi̱ yijo‑nò i̱jiìn ni'ín ya̱ i̱'nde kjo̱'in.
23334	MAT 5:31	’K'oa̱á ti̱s'ín kis'eno̱jmí kjòtseé, ni̱ta̱ yá xi̱ta̱‑ne xi mejèn‑la̱ tsjín chjo̱ón‑la̱, ítjòn tjámiì'nga xo̱jo̱n xi tsjeiìn‑ne xíkjín xi̱ta̱.
23335	MAT 5:32	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: tsà jngoò xi̱ta̱ x'i̱n xi tsjín chjo̱ón‑la̱, tsà mìtsà kjoa̱ chijngui tís'ín jè chjo̱ón, jè x'i̱n‑la̱ tíbít'in‑la̱ nga kjoa̱ chijngui kàtas'ín chjo̱ón. Jè chjo̱ón, k'e̱ nga ki̱xan ìjngoò k'a‑ne, jè x'i̱n xi ki̱xan‑ko̱, ti̱koa̱á jye kjoa̱ chijngui tís'ín.
23337	MAT 5:34	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: K'e̱ nga 'bioò 'én‑nò, jngoò k'aá kì yá xi nìkíjna ítjòn. Kì k'oa̱s'ín bixón: “Tíbeè ngajmiì.” Nga jè ngajmiì, jè íxi̱le̱ kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá.
23338	MAT 5:35	Ti̱koa̱á kì bixón‑jèn: “Tíbeè i̱sò'nde”, nga jè nangui, ya̱á nchasòn ndso̱ko̱ Nainá. Ti̱koa̱á kì bixón‑jèn: “Tíbeè na̱xa̱ndá Jerusalén”, nga jè na̱xa̱ndá jè, ts'e̱é Xi̱ta̱xá Ítjòn xi Nainá.
23339	MAT 5:36	Ti̱koa̱á kì skoò nìkíjna ítjòn k'e̱ nga mé 'én xi 'bioò. Nga mìkiì ko̱ma‑nò nga si̱jmà o si̱chroba jngoò tsja̱ skoò.
23340	MAT 5:37	Tà k'oa̱á s'ín ti̱nókjoa̱a “jon”, o xi “majìn”. Jñà 'én xi kjisòn, ya̱á nchrobá‑ne i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ nei̱í.
23343	MAT 5:40	Tsà jngoò xi̱ta̱ ko̱hòngui‑nò nga mejèn‑la̱ skoé na̱chro̱‑nò, ti̱koa̱ tjiì‑là na̱chro̱kisòn‑nò nga kàtakjoé.
23345	MAT 5:42	Tsà yá xi̱ta̱ xi síjé‑nò tsojmì, tjiì‑là; ko̱ tsà jngoò xi̱ta̱ xi mejèn‑la̱ ski̱ñat'aà‑nò tsojmì, kì 'mì‑là: mìkiì ko̱ma.
23348	MAT 5:45	Tsà k'oa̱s'ín s'e̱én, ki'ndí‑la̱ Nainá xi tíjna ngajmiì ko̱ma; Nainá síhiseèn‑la̱ ndobá‑la̱ ts'oí xi̱ta̱ xi ndaà ko̱ xi mì kì ndaà; ti̱koa̱á Nainá sík'a‑la̱ jtsí jñà xi̱ta̱ kixi̱ ko̱ xi mìtsà xi̱ta̱ kixi̱.
23349	MAT 5:46	Jñò, tsà tà jñà matsjacha xi̱ta̱ xi matsjakeè‑nò, ni̱ mé kjo̱ndaà xi s'e̱‑nò; nga k'oa̱á ti̱s'ín jñà xi̱ta̱ xi síkíchjítjì tsojmì ts'e̱ Roma.
23353	MAT 6:2	K'e̱ nga jngoò kjo̱ndaà k'oi̱i‑là xi̱ta̱ i̱ma̱, kì kiì bèno̱jmí‑là ngats'iì xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, koni s'ín xi̱ta̱ xi jò i̱sén tjín‑la̱ ya̱ ni'ya i̱ngo̱ sinagoga ko̱ ya̱ ndi̱yá nga tsjá kjo̱tjò‑la̱ tsojmì xi̱ta̱; tà jé xi mejèn‑la̱ nga skoe̱ yije xi̱ta̱. Ta̱nga o̱kixi̱í xi xan‑nò, jñà xi̱ta̱ xi k'oa̱s'ín s'ín, jyeé tjín‑la̱ chjí‑la̱ [nga nguixko̱n xi̱ta̱. Mì ti̱ mé si̱ìchikon‑t'in‑ne Nainá.]
23354	MAT 6:3	K'e̱ nga tsà tsojmì k'oi̱ kjo̱tjò‑là xi̱ta̱ i̱ma̱, mochjeén‑né nga mì yá xi̱ta̱ xi skoe̱; ni̱ jè skoe̱ xi 'ñó amigo chibá.
23356	MAT 6:5	’K'e̱ nga bìtsi'ba, kì k'oa̱á 'nè koni s'ín xi̱ta̱ xi jò i̱sén tjín‑la̱. Jñà xi̱ta̱ koi, k'e̱ nga bítsi'ba‑la̱ Nainá, tsjakeè‑né nga bincha kixi̱ ya̱ ni'ya i̱ngo̱ sinagoga ko̱ ya̱ chrja̱ngui̱‑la̱ ndi̱tsi̱n ñánda kjìn xi̱ta̱ kotsejèn‑la̱ nga Nainá bítsi'ba‑la̱. Xi o̱kixi̱ k'oa̱á xan‑nò, jñà xi̱ta̱ koi, jyeé tjín‑la̱ chjí‑la̱ [nga nguixko̱n xi̱ta̱. Mì ti̱ mé si̱ìchikon‑t'in‑ne Nainá.]
23358	MAT 6:7	’K'e̱ nga bìtsi'ba, kì ta̱xki̱ kjìn 'én nokjoà, koni s'ín xi̱ta̱ xi mìkiì beèxkon Nainá. K'oa̱á s'ín síkítsjeèn nga kjìn 'én ki̱chja̱‑la̱ Nainá, ìsa̱á ndaà kji̱'nchré‑la̱.
23360	MAT 6:9	K'e̱ nga bìtsi'ba, kiís'ín ti̱nókjoa̱a: Na̱'èn‑na̱je̱n xi tijni ngajmiì, kàtayaxkón‑la̱ kjoa̱jeya‑lè nga tsjeè tijni.
23361	MAT 6:10	Kàtjanchrobá kjo̱tíxoma‑lè, k'oa̱s'ín kàtama i̱ i̱t'aà nangui koni s'ín mejèn‑lè nga ko̱ma, koni s'ín ma ján ngajmiì.
23362	MAT 6:11	Tjiì‑náje̱n i̱'ndei̱ jè ni̱ño̱ xi mochjeén‑naje̱n nga na̱chrjein inchijòn.
23364	MAT 6:13	Kì kiì biì'ndi yá xi mejèn‑la̱ nga kot'aà‑naje̱n nga ki̱nchátsji jé‑je̱n. Ti̱kinda̱‑náje̱n xi i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ nei̱í. Nga̱ tsi̱jií kjo̱tíxoma, tsi̱jií nga'ñó ko̱ tsi̱jií kjoa̱jeya ni̱ta̱ kjé‑ne. K'oa̱s'ín kàtama.
23367	MAT 6:16	’K'e̱ nga bitsa̱jnachjan, kì k'oa̱á 'nè koni s'ín jñà xi̱ta̱ xi jò i̱sén tjín‑la̱ nga síkjatjìya i̱sén‑la̱, mé‑ne nga skoe̱‑ne xi̱ta̱ nga ba tjín‑la̱ nga títsa̱jnachjan. Xi o̱kixi̱, k'oa̱á xan‑nò, jñà xi̱ta̱ koi, jyeé kitjoé‑la̱ chjí‑la̱ [nga nguixko̱n xi̱ta̱. Mì ti̱ mé si̱ìchikon‑t'in‑ne Nainá.]
23369	MAT 6:18	mé‑ne nga mìkiì skoe̱‑nò xi̱ta̱ tsà titsa̱jnachjan, ko̱ jè Na̱'èn‑ná xi tíjna'mako̱‑nò, ta̱ jè xi tíbeè. Jè si̱ìchikon‑t'in‑nò.
23370	MAT 6:19	’Jñò, kì tsojmì kjìn binchatjò i̱ i̱sò'nde; bits'on‑né ko̱ makixo‑né ko̱ jñà xi̱ta̱ síchijé.
23371	MAT 6:20	Ta sa̱á ján ngajmiì ti̱nchatjò tsojmì. Ján ngajmiì mìkiì bits'on ko̱ mìkiì makixo tsojmì; ti̱koa̱á tsjìn xi̱ta̱ chijé.
23375	MAT 6:24	’Ni̱jngoò xi̱ta̱ xi jò ko̱ma nei‑la̱ nga si̱ìxá‑la̱. Tsà jò ko̱ma nei‑la̱, jngoò ko̱jtikeè koa̱ jngoò ko̱tsjakeè; jngoò ndaà kjit'aà‑la̱ koa̱ ch'o si̱ìko̱ xi ìjngoò. Jñò, tsà kjoa̱ nchi̱ná si̱ìs'in‑là, mìkiì ko̱s'in‑la̱ kjoa̱ ts'e̱ Nainá.
23376	MAT 6:25	’K'oa̱á xan‑nò, kì makájno‑nò mé tsojmì xi chji̱ne̱e, xi s'io̱o, nga si̱jchá yijo‑nò, ko̱ mé nikje xi chi̱kjá. ¿A mì 'ya‑jèn k'e̱ nga titsa̱jnakoaán i̱ i̱sò'nde tjín‑ìsa kjoa̱ xi ìsa̱ 'ñó chjí‑la̱ mì k'oa̱‑ne koni tsojmì xi ma chine? Ti̱koa̱á yijo‑ná, tjín‑ìsa kjoa̱ xi ìsa̱ 'ñó chjí‑la̱ mì k'oa̱‑ne koni jè nikje xi chíkjá.
23377	MAT 6:26	Chítsejèn‑là ni̱se xi tjíma i̱jiìn i̱sén; mì jno̱ó 'beé; mì ni̱ji̱n majchá‑la̱ koa̱ mì ni'nga tjín‑la̱ ñánda bincháxkó ni̱ji̱n‑la̱; ta̱nga jè Na̱'èn‑ná xi tíjna ngajmiì tsjá‑la̱ tsojmì xi kine; koa̱ jñò, ìsa̱á chjí‑nò mì k'oa̱‑ne jñà ni̱se.
23378	MAT 6:27	Jñò, na̱s'ín ta̱kó 'ñó si̱kájnoò, ni̱ i̱tsé ko̱ma si̱katonè‑là na̱chrjein‑nò koni s'ín tjíndaà‑la̱ Nainá.
23379	MAT 6:28	’¿Mé‑ne nìkájno‑nò xi i̱t'aà ts'e̱ nikje xi chi̱kjá? Chítsejèn‑là naxó lirio xi majchá i̱jiìn ijñá; mìkiì síxá ko̱ mìkiì ma‑la̱ faña nikje.
23380	MAT 6:29	Ta̱nga 'a̱n, k'oa̱á xan‑nò, ndaà tsà jè Salomón xi xi̱ta̱xá ítjòn tsibìjna nga 'ñó xi̱ta̱ jeya, mì k'oa̱á kjoàn nikje xi tsohòkjá koni kjoàn jñà naxó nga ndaà kjoàn.
23383	MAT 6:32	Nga yije tsojmì koi, k'oa̱á tjín xi ótsji jñà xi̱ta̱ xi mìkiì mokjeiín‑la̱ i̱t'aà ts'e̱ Nainá. Ta̱nga jñò tíjnaá‑nò Na̱'èn xi tíjna ngajmiì xi jyeé tíjiìn‑la̱ nga mochjeén‑nò ngats'iì tsojmì koi.
23390	MAT 7:5	Ngaji̱ xi jò ma i̱sén‑lè, ítjòn ti̱nachrjekàngui chi̱so̱ xi kjinangui xkoiìn mé‑ne nga ndaà ko̱tsejèn‑lè, i̱kjoàn ti̱nachrjekàngui tjé xi kjinangui xko̱n xingui̱i.
23392	MAT 7:7	’Ti̱jé mé xi mejèn‑nò, jè Nainá tsjá‑nò; ti̱nchátsjioò Nainá, sakó‑nò; ti̱nókjoa̱t'aà‑là Nainá mé xi mejèn‑nò mé‑ne skíx'a̱'nde‑nò koni jngoò xotjoa̱.
23393	MAT 7:8	Ngats'iì xi̱ta̱ xi síjé, tjoé‑la̱, jè xi ótsji, sakó‑la̱ ko̱ jè xi chja̱t'aà‑la̱ Nainá, táx'a̱'nde‑la̱ koni jngoò xotjoa̱.
23394	MAT 7:9	’Jñò xi xi̱ta̱ jchínga 'mì‑nò, tsà i̱nchra̱jín si̱ìjé‑nò i̱xti‑nò, ¿a nda̱jo̱ó k'oi̱‑là? Majìn.
23395	MAT 7:10	Koa̱ tsà ti̱n si̱ìjé‑nò, ¿a ye̱é k'oi̱‑là? Majìn.
23396	MAT 7:11	Jñò na̱s'ín xi̱ta̱ xi ch'o 'nè, ma‑nò 'biì‑là i̱xti‑nò tsojmì xi ndaà kjoàn. Jè Na̱'èn‑nò xi tíjna ngajmiì, ìsa̱á ni̱to̱n si̱ìs'in‑nò nga tsjá‑nò tsojmì xi ndaà kjoàn tsà jñò si̱jét'aà‑là.
23397	MAT 7:12	’Ni̱ta̱ mé kjo̱ndaà xi mejèn‑nò nga si̱ìko̱‑nò xi̱ta̱, k'oa̱á ti̱s'ín ti̱ko̱ ngajo‑nò. K'oa̱á s'ín tíchja̱ kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés ko̱ xo̱jo̱n‑la̱ xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá.