23214	MAT 1:1	Jè xo̱jo̱n xi oxki̱t'aà 'ín‑la̱ na̱'èn‑jchá kjiìn‑la̱ Jesucristo, xi ya̱ inchrobàt'aà‑ne tje̱‑la̱ David ko̱ ts'e̱ Abraham.
23215	MAT 1:2	Jè Abraham, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Isaac ki'mì; ko̱ jè Isaac, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Jacob ki'mì; ko̱ jè Jacob, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Judá ki'mì, ko̱ jñà xi̱ta̱ 'ndse̱.
23216	MAT 1:3	Judá, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Fares ko̱ Zara ki'mì. Ko̱ jè nea̱‑la̱, Tamar ki'mì. Jè Fares, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Esrom ki'mì; ko̱ jè Esrom, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Aram ki'mì;
23217	MAT 1:4	ko̱ jè Aram, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Aminadab ki'mì; ko̱ jè Aminadab, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Naasón ki'mì; ko̱ jè Naasón, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Salmón ki'mì;
23218	MAT 1:5	ko̱ jè Salmón, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Booz ki'mì; ko̱ jè nea̱‑la̱ Booz, Rahab ki'mì. Ko̱ jè Booz, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Obed ki'mì; ko̱ jè nea̱‑la̱ Obed, Rut ki'mì. Ko̱ jè Obed, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Isaí ki'mì;
23219	MAT 1:6	ko̱ jè Isaí, jè komà na̱'èn‑la̱ xi David ki'mì xi xi̱ta̱xá ítjòn tsibìjna; koa̱ jè David, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Salomón ki'mì; ko̱ jè nea̱‑la̱ Salomón, jè xi komà chjo̱ón‑la̱ Urías nga sa̱ ítjòn.
23220	MAT 1:7	Jè Salomón, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Roboam ki'mì; ko̱ jè Roboam, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Abías ki'mì; ko̱ jè Abías, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Asa ki'mì;
23221	MAT 1:8	ko̱ jè Asa, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Josafat ki'mì; ko̱ jè Josafat, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Joram ki'mì; ko̱ jè Joram, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Uzías ki'mì;
23222	MAT 1:9	ko̱ jè Uzías, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Jotam ki'mì; ko̱ jè Jotam, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Acaz ki'mì; ko̱ jè Acaz, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Ezequías ki'mì;
23223	MAT 1:10	ko̱ jè Ezequías, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Manasés ki'mì; ko̱ jè Manasés, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Amón ki'mì; ko̱ jè Amón, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Josías ki'mì;
23224	MAT 1:11	ko̱ jè Josías, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Jeconías ki'mì, ko̱ jñà xi̱ta̱ 'ndse̱, k'e̱ nga kiìko̱ kjo̱'in xi̱ta̱ Israel ján i̱'nde ñánda 'mì Babilonia.
23225	MAT 1:12	Xi komà i̱skan k'e̱ nga jye kiìko̱ kjo̱'in xi̱ta̱ ján Babilonia, jè Jeconías, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Salatiel ki'mì; ko̱ jè Salatiel, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Zorobabel ki'mì;
23226	MAT 1:13	jè Zorobabel, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Abiud ki'mì; ko̱ jè Abiud, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Eliaquim ki'mì; ko̱ jè Eliaquim, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Azor ki'mì;
23227	MAT 1:14	ko̱ jè Azor, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Sadoc ki'mì; ko̱ jè Sadoc, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Aquim ki'mì; ko̱ jè Aquim, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Eliud ki'mì;
23228	MAT 1:15	ko̱ jè Eliud, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Eleazar ki'mì; ko̱ jè Eleazar, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Matán ki'mì; ko̱ jè Matán, jè komà na̱'èn‑la̱ xi Jacob ki'mì;
23229	MAT 1:16	ko̱ jè Jacob, jè komà na̱'èn‑la̱ José. Ko̱ José, jè xi x'i̱n‑la̱ komà María; ko̱ jè María, nea̱‑la̱á komà Jesús xi Cristo, [xi̱ta̱ xi xó kisìkasén‑ne Nainá].
23230	MAT 1:17	Ngats'iì xi̱ta̱ jchínga‑la̱ Jesús, teñijòn sko̱ ma‑ne xi inchrobàt'aà‑ne ts'e̱ Abraham skanda David. Ko̱ jñà xi̱ta̱ jchínga‑la̱ Jesús xi inchrobàt'aà‑ne ts'e̱ David skanda k'e̱ nga kiìko̱ kjo̱'in jñà xi̱ta̱ Israel ján i̱'nde ñánda 'mì Babilonia, ti̱koa̱á teñijòn sko̱ ma‑ne. Ko̱ nguì teñijòn sko̱ ma‑ne skanda k'e̱ kits'iìn xi Cristo, [xi̱ta̱ xi xó kisìkasén‑ne Nainá].
23231	MAT 1:18	K'e̱ nga kits'iìn Jesucristo kiís'ín komà: María xi nea̱‑la̱ Jesús ko̱ José jñà títsa̱jna'ñó‑la̱ xíkjín nga ki̱xan. K'e̱ nga ti̱kj'eè bìtsa̱jnako̱ xíkjín, María ki'ya‑la̱ nga ki'ndí 'ya xi i̱t'aà ts'e̱ nga'ñó‑la̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá.
23232	MAT 1:19	José, xi x'i̱n‑la̱ komà, nga xi̱ta̱ kixi̱‑né, majìn‑la̱ nga kjo̱sobà tsjá‑la̱ jè María, kisìkítsjeèn nga tà si̱ìkíjna‑ne chjo̱ón jè, ko̱ mì yá xi̱ta̱ kji̱'nchré.
23233	MAT 1:20	K'e̱ nga k'oa̱s'ín tísíkítsjeèn jñà kjoa̱ koi, jngoò àkja̱le̱‑la̱ Nainá tsohóko̱ i̱nga nijñá. Kitsò‑la̱: ―José, xi ya̱ nchrobàt'aà‑ne tje̱‑la̱ David, kì tsakjoòn‑jèn nga bijnakoi María xi chjo̱ón‑lè ko̱ma, jè ki'ndí xi 'ya, nga'ñó ts'e̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá‑né.
23234	MAT 1:21	S'e̱é jngoò‑la̱ ki'ndí x'i̱n, ko̱ 'ín‑la̱ Jesús k'oín. Koií k'oa̱s'ín k'oín‑ne nga jè ko̱chrjetjì na̱xa̱ndá‑la̱ xi kjoa̱ ts'e̱ jé‑la̱.
23238	MAT 1:25	Ta̱nga mìkiì tsoyijòko̱ xíkjín skanda k'e̱‑né nga kits'iìn ki'ndítjòn‑la̱ María. Ko̱ k'oa̱á s'ín tsibít'aà 'ín‑la̱ nga Jesús ki'mì.
23245	MAT 2:7	Jè xi̱ta̱xá ítjòn xi 'mì Herodes, kiìchja̱'ma‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjo̱chji̱ne̱ nga kiskònangui‑la̱ mé na̱chrjein‑ne nga kijtseè ni'ño.
23246	MAT 2:8	K'e̱é kisìkasén ján Belén; kitsò‑la̱: ―Tanguió ján, koa̱ ndaà chji̱nanguio xi i̱t'aà ts'e̱ ki'ndí jè. K'e̱ nga sa̱kò‑nò, ti̱kí'nchré‑ná mé‑ne ti̱koa̱ kjián katsejèn‑la̱ nga skoexkoán koa̱ jeya siìkíjna.
23250	MAT 2:12	Nga komà i̱skan kits'iì‑la̱ nijñá xi̱ta̱ xi 'ñó tjín‑la̱ kjoa̱chji̱ne̱ nga mì ti̱ k'oa̱á s'ín ndi̱yá kjoi̱‑ne ñánda tíjna Herodes. Xìn ndi̱yá kiì‑ne nangui‑la̱.
23258	MAT 2:20	―Ti̱sítji̱in, chjoí ki'ndí jè ko̱ nea̱‑la̱. T'in ìjngoò k'a‑ne nangui Israel. Jyeé k'en jñà xi̱ta̱ xi tjín‑ne nga mejèn‑la̱ si̱ìk'en ki'ndí jè.
23260	MAT 2:22	Ta̱nga k'e̱ nga kiì'nchré José nga jè tíhotíxoma jè xi 'mì Arquelao ya̱ nangui Judea, nga jè tíjna ngajo‑la̱ na̱'èn‑la̱ Herodes, José kitsakjòn‑né; mì k'oa̱á s'ín kiì. Ján kiì i̱'nde ñánda 'mì Galilea nga k'oa̱á s'ín kis'eno̱jmíya‑la̱ i̱nga nijñá.
23263	MAT 3:2	kitsò: ―Ti̱kájno jé‑nò, kì ti̱ jé binchaàtsji‑nò nga jyeé kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kó s'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23264	MAT 3:3	Jè Isaías, xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá, k'oa̱á s'ín kiskiì xo̱jo̱n‑la̱ xi i̱t'aà ts'e̱ Juan nga kitsò: Na'yà‑la̱ jta̱‑la̱ jngoò xi̱ta̱ xi 'ñó chja̱ ya̱ i̱'nde i̱t'aà xìn ñánda nangui kixì choòn, nga tsò: “Tjandaà ndi̱yá‑la̱ Nainá ya̱ i̱jiìn ini̱ma̱‑nò; kixi̱ ti̱kíjna koni jngoò ndi̱yá ñánda ko̱jmeèya Na̱'èn‑ná.”
23266	MAT 3:5	Ijchò 'nchré‑la̱ xi̱ta̱ xi inchrobà‑ne Jerusalén, ko̱ nga kijndà nangui Judea ko̱ ngats'iì na̱xa̱ndá xi ya̱ chrañàt'aà‑la̱ xa̱jngá nandá Jordán.
23268	MAT 3:7	K'e̱ nga kijtseè Juan nga kjìn xi̱ta̱ fariseo ko̱ xi̱ta̱ saduceo j'iì nga ko̱ma bautizar, kitsò‑la̱: ―¡Jñò, k'oa̱á s'ín ngaya‑nò koni tsà tje̱‑la̱ ye̱! ¿Yá xi o̱kitsò‑nò nga ki̱nchat'aàxìn‑là jè kjo̱'in xi nchrobá machrañàt'aà‑nò?
23269	MAT 3:8	Ndaà tjín kjoa̱ xi t'e̱en nga ndaà kàta'ya‑nò nga jyeé kinìkájno jé‑nò nga mì ti̱ jé binchaàtsji‑nò.
23270	MAT 3:9	Kì k'oa̱á s'ín nìkítsjeèn i̱jiìn ini̱ma̱‑nò nga bixón: “Ngaje̱n, [mìkiì s'e̱‑naje̱n kjo̱'in nga] ya̱á inchrobàt'aà‑naje̱n tje̱‑la̱ Abraham.” K'oa̱á xan‑nò, Nainá, skanda jñà nda̱jo̱ ko̱ma‑la̱ si̱ìkjatjìya‑la̱ nga i̱xti‑la̱ Abraham ko̱ma.
23272	MAT 3:11	Xi o̱kixi̱, 'a̱n ko̱ó nandá s'i̱in‑nò bautizar, mé‑ne nga si̱kájnoò jé‑nò ko̱ mì ti̱ jé ki̱nchátsji‑nò. Ta̱nga jè xi nchrobátji̱ngui‑na s'iìn‑nò bautizar ko̱ Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá koa̱ ko̱ ni'ín. Ìsa̱á tjín‑la̱ nga'ñó mì k'oa̱á‑ne 'a̱n. Skanda mìkiì tjí'nde‑na̱ nga 'a̱n kjíkoa̱a xo̱jté‑la̱.
23274	MAT 3:13	Jesús j'iì‑ne Galilea ya̱ xa̱jngá nandá Jordán nga mejèn‑la̱ nga jè Juan s'iìn bautizar Jesús.
23275	MAT 3:14	Ta̱nga jè Juan k'e̱ nga sa̱ ítjòn mìkiì kòkjeiín‑la̱, kitsò‑la̱ Jesús: ―'A̱án xi mochjeén‑na nga ji̱í s'e̱en‑ná bautizar, ta̱nga ngaji̱, ta̱ sa̱á 'a̱n f'iìchòn‑ná.
23276	MAT 3:15	K'e̱é kitsò Jesús: ―Tjiì‑lè kjo̱ndaà, t'e̱en‑ná bautizar mé‑ne nga k'oa̱s'ín si̱kitasoán kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá. K'e̱é kòkjeiín‑la̱ Juan.
23277	MAT 3:16	K'e̱ nga jye komà bautizar Jesús, k'e̱ nga jye itjojiìn‑ne nandá, i̱kjoàn kitáx'a̱‑la̱ ngajmiì, ko̱ jè Jesús kijtseè Ini̱ma̱ Tsjeè‑la̱ Nainá xi inchrobàjen‑ne ngajmiì, koni kji ni̱se paloma kji; ya̱á kiskaàsòn‑la̱ Jesús.
23278	MAT 3:17	K'e̱é kina'yà jngoò‑la̱ 'én xi ngajmiì inchrobà‑ne xi kitsò: ―Jè jèe̱ xi ki'ndí‑na̱ xan‑la̱ xi 'ñó matsjake̱; tsja tjín‑la̱ takoàn i̱t'aà ts'e̱.
23281	MAT 4:3	Jè xi̱ta̱ nei̱í xi ma‑la̱ kona̱cha̱n ijchò kasìt'aà chrañà‑la̱ ñánda tíjna Jesús, kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ngaji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, tjiì‑la̱ o̱kixi̱ jñà nda̱jo̱ koi nga i̱nchra̱jín kàtama.
23284	MAT 4:6	Kitsò‑la̱: ―Tsà kixi̱í kjoa̱ nga ji̱ xi Ki'ndí‑la̱ Nainá 'mì‑lè, ti̱katje̱ngui yijo‑lè, nga k'oa̱á s'ín tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: Nainá koií xá‑la̱ àkja̱le̱‑la̱ i̱t'aà tsi̱ji, nga ko̱ tsja tso̱ba̱'ñó‑lè, mé‑ne nga ni̱jngoò nda̱jo̱ satíngui‑ne ndso̱koiì.
23285	MAT 4:7	Jesús kitsò‑la̱: ―Ti̱koa̱á tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá, nga tsò: “Kì k'oa̱á s'ín chít'iì Na̱'èn‑ná xi Nainá.”
23288	MAT 4:10	K'e̱é kitsò Jesús: ―Ti̱xín xi̱ta̱ nei̱í, ti̱si̱t'aàxìn‑ná. Nga k'oa̱á s'ín tjít'aà Xo̱jo̱n‑la̱ Nainá nga tsò: “Jeya ti̱kíjni Na̱'èn‑ná xi Nainá 'mì‑la̱; tà jè ta̱jngoò ti̱kitasòn‑la̱.”
23289	MAT 4:11	K'e̱é kiì jè xi̱ta̱ nei̱í, tsasìt'aàxìn‑la̱ Jesús. I̱kjoàn ijchò àkja̱le̱‑la̱ Nainá xi kisìs'in‑la̱ Jesús.
23290	MAT 4:12	K'e̱ nga kiì'nchré Jesús nga jè Juan xi kis'iìn bautizar xi̱ta̱ nda̱yá tíjna'ya, kiì ìjngoò k'a‑ne ya̱ i̱'nde‑la̱ ñánda 'mì Galilea.
23295	MAT 4:17	K'e̱é tsibíts'ia̱ Jesús nga kiìchja̱ya 'én ndaà‑la̱ Nainá. Kitsò: ―Ti̱kájno jé‑nò, kì ti̱ jé binchaàtsji‑nò nga jyeé kjòchrañàt'aà‑nò na̱chrjein nga jcha̱a kós'ín otíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23297	MAT 4:19	Jesús kitsò‑la̱: ―Nchrohótji̱ngui‑ná, 'a̱án tsjaà‑nò xá nga kíxkóya xi̱ta̱ xi 'a̱n kjìt'aà‑na koni s'ín maxkóya ti̱n.
23298	MAT 4:20	Jñà xi̱ta̱ koi ni̱to̱ón kisìkájna na̱'ya‑la̱ nga kiìtji̱ngui‑la̱ Jesús.
23300	MAT 4:22	Xi̱ta̱ koi ni̱to̱ón kisìkájna chitso‑la̱ ko̱ na̱'èn‑la̱ nga kiìtji̱ngui‑la̱ Jesús.
23302	MAT 4:24	Kina'yà‑la̱ Jesús kóho̱kji ya̱ i̱'nde ñánda 'mì Siria, koa̱ j'iìko̱‑la̱ xi̱ta̱ xk'én xi kjìn ska̱ya ch'in tjín‑la̱, jñà xi ijòjno ijòt'aà yijo‑la̱ ko̱ xi̱ta̱ xi ch'in nei̱í tíjiìn ini̱ma̱‑la̱, ko̱ tjín xi ch'in biyaàxín tjín‑la̱, ko̱ xi̱ta̱ xi mì kì ndaà ma síhiníyá yijo‑la̱. Jesús kisìndaà‑ne ngats'iì xi̱ta̱ koi.
23303	MAT 4:25	Kjìn xi̱ta̱ xi ya̱ i̱'nde‑la̱ Galilea kiìtji̱ngui‑la̱, ko̱ jñà xi̱ta̱ na̱xa̱ndá xi te ma‑ne (xi 'mì Decápolis), ko̱ jñà xi̱ta̱ na̱xa̱ndá Jerusalén ko̱ na̱xa̱ndá xi i'nga xi ya̱ chja̱‑ne nangui Judea, ko̱ xi chja̱‑ne xijngoaà xa̱jngá nandá Jordán.
23312	MAT 5:9	’Mé tà ndaà‑la̱ jñà xi̱ta̱ xi síkijna'nchán kjoa̱; Nainá ki'ndí‑la̱á ki̱tso̱‑la̱.
23314	MAT 5:11	’Mé tà ndaà‑nò k'e̱ nga jñà xi̱ta̱ ch'o ki̱tso̱‑nò nga ko̱tít'aà‑nò ko̱ k'e̱ nga ch'o si̱ìko̱‑nò, ko̱ k'e̱ nga 'én ndiso tsját'in‑nò xi kjoa̱ ts'a̱n.
23315	MAT 5:12	Tsja t'è‑là ini̱ma̱‑nò, koa̱ tsja t'è‑là takòn. Jñò, tseé kjo̱ndaà tjoé‑nò ján ngajmiì. Mìtsà tà jñò xi o̱tínìko̱‑nò. K'oa̱á ti̱s'ín kinìko̱ jñà xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá xi chinchima ítjòn‑nò.
23319	MAT 5:16	Koni ni'ín xi síhiseèn‑la̱ xi̱ta̱, k'oa̱á s'ín ndaà ti̱jchá yijo‑nò nguixko̱n xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, mé‑ne jñà xi̱ta̱ koi, jeya si̱ìkíjna Na̱'èn‑nò xi Nainá xi tíjna ngajmiì k'e̱ nga skoe̱‑nò nga ndaà titsa̱'nè.
23320	MAT 5:17	’Jñò, kì k'oa̱á s'ín nìkítsjeèn: mìtsà koi xá j'i̱‑na 'a̱n nga kochrjekànguia jè kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés ko̱ jè xi tsakóya xi̱ta̱ xi kiìchja̱ ngajo‑la̱ Nainá. Tà sa̱á j'i̱ sìjngoò‑ná 'én xi tjít'aà kjo̱tíxoma.
23323	MAT 5:20	O̱kixi̱í xi xan‑nò, tsà mìkiì ìsa̱ ndaà si̱kitasòn kjoa̱kixi̱ koni jñà xi̱ta̱ fariseo ko̱ xi̱ta̱ xi okóya kjo̱tíxoma‑la̱ Nainá xi kiskiì Moisés, mìkiì ki̱tjás'e̱n‑jñoò ñánda tíhotíxoma jè xi ngajmiì nchrobá‑ne.
23324	MAT 5:21	’Jñò jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑la̱ jñà xi̱ta̱ jchínga‑nò: “Kì xi̱ta̱ nìk'eèn; ni̱ta̱ yá‑ne xi xi̱ta̱ si̱ìk'en, kjo̱'in s'e̱‑la̱.”
23325	MAT 5:22	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò, tsà jngoò xi̱ta̱ xi ko̱jtikeè 'ndse̱, s'e̱é‑la̱ kjo̱'in. Jè xi ch'o ki̱tso̱‑la̱ 'ndse̱, xi̱ta̱xá tsjá‑la̱ kjo̱'in. Ko̱ jè xi 'ndse̱ ki̱tso̱‑la̱: “Ngaji̱ ni̱mé chjí‑lè”, ok'ìn‑la̱ nga ján kjoi̱ i̱jiìn ni'ín ts'e̱ i̱'nde kjo̱'in.
23326	MAT 5:23	’Tsà k'e̱ nga kíkoi̱i tsojmì kjo̱tjò‑lè nga Nainá k'oi̱‑la̱ ya̱ i̱'nde tsjeè‑la̱, koa̱ ya̱ koi̱ìtsjeèn‑lè nga jè 'ndsì tjín‑la̱ kondra̱ tsi̱ji,
23327	MAT 5:24	ti̱kítsajnei tsojmì kjo̱tjò‑lè ya̱ i̱'nde tsjeè, i̱kjoàn tikìtsi'ba‑la̱ 'ndsì koa̱ k'e̱é ko̱ma si̱kítsajnei tsojmì‑lè.
23330	MAT 5:27	’Jñò, jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑nò kjòtseé: “Kì kjoa̱ chijngui 'nè.”
23332	MAT 5:29	’Tsà jñà xkoòn kixi̱ ótsji jé‑nò, ti̱nachrjeè; kjiìn ti̱katsjoò. Ìsa̱á ndaà‑ne tsà chija jngoò xkoòn mì k'oa̱á‑ne tsà ya̱ ki̱xo̱jiìn yije yijo‑nò ya̱ i̱jiìn ni'ín ya̱ i̱'nde kjo̱'in.
23333	MAT 5:30	Tsà jñà ndsei̱i kixi̱ ótsji jé‑nò, ti̱chátjòn; kjiìn ti̱katsjoò. Ìsa̱á ndaà‑ne tsà chija jngoò ndsei̱i mì k'oa̱á‑ne tsà ján kjoi̱ yijo‑nò i̱jiìn ni'ín ya̱ i̱'nde kjo̱'in.
23335	MAT 5:32	Ta̱nga 'a̱n k'oa̱á xan‑nò: tsà jngoò xi̱ta̱ x'i̱n xi tsjín chjo̱ón‑la̱, tsà mìtsà kjoa̱ chijngui tís'ín jè chjo̱ón, jè x'i̱n‑la̱ tíbít'in‑la̱ nga kjoa̱ chijngui kàtas'ín chjo̱ón. Jè chjo̱ón, k'e̱ nga ki̱xan ìjngoò k'a‑ne, jè x'i̱n xi ki̱xan‑ko̱, ti̱koa̱á jye kjoa̱ chijngui tís'ín.
23336	MAT 5:33	’Ti̱koa̱á jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑la̱ jñà xi̱ta̱ jchínga‑ná: “K'e̱ nga bixón: tíbeè Nainá, kì chona̱cha̱n‑jèn, ti̱kitasòn 'én‑nò.”
23341	MAT 5:38	’Jye kina'yà koni s'ín ki'mì‑nò kjòtseé: “Tsà yá xi ko̱chrje jngoò xkoiìn, ti̱nachrjeè ngajo‑ne ts'e̱. Ko̱ tsà yá xi skoe̱toòn‑lè nga skónáje̱n jngoò ni'ñoi, chjínáje̱n ngajo‑ne ts'e̱.”
23344	MAT 5:41	Tsà jngoò xi̱ta̱ xi kjò'ñó s'i̱n‑nò nga si̱ìkajen jngoò hora‑nò ch'á‑la̱ nga onguíko̱‑là, jò hora ìsa̱ kjiìn tanguíko̱‑là.
23345	MAT 5:42	Tsà yá xi̱ta̱ xi síjé‑nò tsojmì, tjiì‑là; ko̱ tsà jngoò xi̱ta̱ xi mejèn‑la̱ ski̱ñat'aà‑nò tsojmì, kì 'mì‑là: mìkiì ko̱ma.
23346	MAT 5:43	’Ti̱koa̱á jye kina'yà koni ki'mì‑nò kjòtseé: “Ti̱tsjacha xi̱ta̱ xinguio̱o ko̱ ti̱jticha kondra̱‑nò.”
23348	MAT 5:45	Tsà k'oa̱s'ín s'e̱én, ki'ndí‑la̱ Nainá xi tíjna ngajmiì ko̱ma; Nainá síhiseèn‑la̱ ndobá‑la̱ ts'oí xi̱ta̱ xi ndaà ko̱ xi mì kì ndaà; ti̱koa̱á Nainá sík'a‑la̱ jtsí jñà xi̱ta̱ kixi̱ ko̱ xi mìtsà xi̱ta̱ kixi̱.
23351	MAT 5:48	Jñò, nguì kjoa̱kixi̱í t'e̱en, koni jè Na̱'èn‑ná xi tíjna ngajmiì nga nguì kjoa̱kixi̱í s'ín.
23352	MAT 6:1	’K'e̱ nga ndaà tjín kjoa̱ xi 'nè, ti̱kinda̱ko̱‑nò yijo‑nò; kì tà k'e̱é k'oa̱ 'nè k'e̱ nga nguixko̱n xi̱ta̱, tsà tà jè xi mejèn‑nò nga skoe̱‑nò xi̱ta̱ xi kj'ei̱í. Tsà k'oa̱s'ín s'e̱en, Na̱'èn‑ná xi tíjna ngajmiì mìkiì si̱ìchikon‑t'in‑nò.
23353	MAT 6:2	K'e̱ nga jngoò kjo̱ndaà k'oi̱i‑là xi̱ta̱ i̱ma̱, kì kiì bèno̱jmí‑là ngats'iì xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, koni s'ín xi̱ta̱ xi jò i̱sén tjín‑la̱ ya̱ ni'ya i̱ngo̱ sinagoga ko̱ ya̱ ndi̱yá nga tsjá kjo̱tjò‑la̱ tsojmì xi̱ta̱; tà jé xi mejèn‑la̱ nga skoe̱ yije xi̱ta̱. Ta̱nga o̱kixi̱í xi xan‑nò, jñà xi̱ta̱ xi k'oa̱s'ín s'ín, jyeé tjín‑la̱ chjí‑la̱ [nga nguixko̱n xi̱ta̱. Mì ti̱ mé si̱ìchikon‑t'in‑ne Nainá.]
23355	MAT 6:4	Tjà'ma‑là jè kjo̱ndaà‑nò; k'e̱ nga jè Na̱'èn‑ná skoe̱ jè xi kjoa̱'ma, jè tsjá‑nò chjí‑nò.
23356	MAT 6:5	’K'e̱ nga bìtsi'ba, kì k'oa̱á 'nè koni s'ín xi̱ta̱ xi jò i̱sén tjín‑la̱. Jñà xi̱ta̱ koi, k'e̱ nga bítsi'ba‑la̱ Nainá, tsjakeè‑né nga bincha kixi̱ ya̱ ni'ya i̱ngo̱ sinagoga ko̱ ya̱ chrja̱ngui̱‑la̱ ndi̱tsi̱n ñánda kjìn xi̱ta̱ kotsejèn‑la̱ nga Nainá bítsi'ba‑la̱. Xi o̱kixi̱ k'oa̱á xan‑nò, jñà xi̱ta̱ koi, jyeé tjín‑la̱ chjí‑la̱ [nga nguixko̱n xi̱ta̱. Mì ti̱ mé si̱ìchikon‑t'in‑ne Nainá.]
23357	MAT 6:6	Ta̱nga k'e̱ nga mejèn‑lè nga kítsi'ba‑la̱ Na̱'èn‑ná, ti̱tjás'i̱in ni'ya‑lè, tichjoì xotjoa̱‑la̱ ni'ya‑lè, i̱kjoàn ti̱jé‑la̱ kjo̱ndaà‑la̱ Na̱'èn‑ná xi ya̱ ta̱jngoò tíjna'mako̱‑lè. Jè Na̱'èn‑ná tsjá‑lè chjí‑lè nga jè tíbeè xi kjoa̱'ma.
23359	MAT 6:8	Kì k'oa̱á 'nè koni s'ín jñà xi̱ta̱ koi; jè Na̱'èn‑ná jye tíjiìn‑la̱ mé xi mochjeén‑nò k'e̱ nga ti̱kj'eè nìjét'aà‑là.
23360	MAT 6:9	K'e̱ nga bìtsi'ba, kiís'ín ti̱nókjoa̱a: Na̱'èn‑na̱je̱n xi tijni ngajmiì, kàtayaxkón‑la̱ kjoa̱jeya‑lè nga tsjeè tijni.
23363	MAT 6:12	Ti̱jchàat'aà‑náje̱n jé‑na̱je̱n koni s'ín nìjchàat'aà‑la̱je̱n jñà xi̱ta̱ xi ch'o síko̱‑na̱je̱n.
23364	MAT 6:13	Kì kiì biì'ndi yá xi mejèn‑la̱ nga kot'aà‑naje̱n nga ki̱nchátsji jé‑je̱n. Ti̱kinda̱‑náje̱n xi i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ nei̱í. Nga̱ tsi̱jií kjo̱tíxoma, tsi̱jií nga'ñó ko̱ tsi̱jií kjoa̱jeya ni̱ta̱ kjé‑ne. K'oa̱s'ín kàtama.
23365	MAT 6:14	’Tsà jñò si̱jchàat'aà‑là jé‑la̱ xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, ti̱koa̱á jè Na̱'èn‑ná xi tíjna ngajmiì si̱ìjchàat'aà‑nò jé‑nò.
23366	MAT 6:15	Ta̱nga tsà jñò mìkiì si̱jchàat'aà‑là jé‑la̱ xi̱ta̱, ti̱koa̱á Na̱'èn‑ná mìkiì si̱ìjchàat'aà‑nò jé‑nò.
23369	MAT 6:18	mé‑ne nga mìkiì skoe̱‑nò xi̱ta̱ tsà titsa̱jnachjan, ko̱ jè Na̱'èn‑ná xi tíjna'mako̱‑nò, ta̱ jè xi tíbeè. Jè si̱ìchikon‑t'in‑nò.
23370	MAT 6:19	’Jñò, kì tsojmì kjìn binchatjò i̱ i̱sò'nde; bits'on‑né ko̱ makixo‑né ko̱ jñà xi̱ta̱ síchijé.
23375	MAT 6:24	’Ni̱jngoò xi̱ta̱ xi jò ko̱ma nei‑la̱ nga si̱ìxá‑la̱. Tsà jò ko̱ma nei‑la̱, jngoò ko̱jtikeè koa̱ jngoò ko̱tsjakeè; jngoò ndaà kjit'aà‑la̱ koa̱ ch'o si̱ìko̱ xi ìjngoò. Jñò, tsà kjoa̱ nchi̱ná si̱ìs'in‑là, mìkiì ko̱s'in‑la̱ kjoa̱ ts'e̱ Nainá.
23376	MAT 6:25	’K'oa̱á xan‑nò, kì makájno‑nò mé tsojmì xi chji̱ne̱e, xi s'io̱o, nga si̱jchá yijo‑nò, ko̱ mé nikje xi chi̱kjá. ¿A mì 'ya‑jèn k'e̱ nga titsa̱jnakoaán i̱ i̱sò'nde tjín‑ìsa kjoa̱ xi ìsa̱ 'ñó chjí‑la̱ mì k'oa̱‑ne koni tsojmì xi ma chine? Ti̱koa̱á yijo‑ná, tjín‑ìsa kjoa̱ xi ìsa̱ 'ñó chjí‑la̱ mì k'oa̱‑ne koni jè nikje xi chíkjá.
23377	MAT 6:26	Chítsejèn‑là ni̱se xi tjíma i̱jiìn i̱sén; mì jno̱ó 'beé; mì ni̱ji̱n majchá‑la̱ koa̱ mì ni'nga tjín‑la̱ ñánda bincháxkó ni̱ji̱n‑la̱; ta̱nga jè Na̱'èn‑ná xi tíjna ngajmiì tsjá‑la̱ tsojmì xi kine; koa̱ jñò, ìsa̱á chjí‑nò mì k'oa̱‑ne jñà ni̱se.
23385	MAT 6:34	Kì makájno‑nò mé kjoa̱ xi s'e̱ nchijòn‑lè; nga nchijòn‑lè, s'e̱é‑nò kjoa̱ xi ko̱kájno‑nò; tà koií kjoa̱ ti̱kájno xi tjín na̱chrjein i̱'ndei̱.
23387	MAT 7:2	Koni s'ín k'oi̱‑là kjo̱'in xi̱ta̱ xi kj'ei̱í, k'oa̱á ti̱s'ín tjoé ngajo‑nò kjo̱'in. Jè chi̱ba̱ xi si̱chi̱ba̱ya‑là xinguio̱o, ti̱jè ko̱chi̱ba̱ ngajo‑nò.
23389	MAT 7:4	Tsà yá chi̱so̱ kjinangui xkoiìn, ¿a ko̱ma k'oín‑la̱ xi̱ta̱ xingui̱i: “Tjiì'nde‑ná nga kochrjekànguia tjé xi kjinangui xkoiìn”?
23391	MAT 7:6	’Tsojmì tsjeè xi ts'e̱ Nainá, kì nañá 'biì‑la̱ mé‑ne nga mì ya̱ si̱ìkáfat'aà‑lè ko̱ ya̱ ski̱ne̱‑lè. Koa̱ jè ndáto̱n chjí xi nìkjiín, kì chi̱nga̱ nìkatje̱n‑la̱ mé‑ne nga mì ndso̱ko̱ ki̱nchanè‑ne.
23392	MAT 7:7	’Ti̱jé mé xi mejèn‑nò, jè Nainá tsjá‑nò; ti̱nchátsjioò Nainá, sakó‑nò; ti̱nókjoa̱t'aà‑là Nainá mé xi mejèn‑nò mé‑ne skíx'a̱'nde‑nò koni jngoò xotjoa̱.
23393	MAT 7:8	Ngats'iì xi̱ta̱ xi síjé, tjoé‑la̱, jè xi ótsji, sakó‑la̱ ko̱ jè xi chja̱t'aà‑la̱ Nainá, táx'a̱'nde‑la̱ koni jngoò xotjoa̱.
23396	MAT 7:11	Jñò na̱s'ín xi̱ta̱ xi ch'o 'nè, ma‑nò 'biì‑là i̱xti‑nò tsojmì xi ndaà kjoàn. Jè Na̱'èn‑nò xi tíjna ngajmiì, ìsa̱á ni̱to̱n si̱ìs'in‑nò nga tsjá‑nò tsojmì xi ndaà kjoàn tsà jñò si̱jét'aà‑là.
23400	MAT 7:15	’Ndaà ti̱kinda̱a yijo‑nò i̱t'aà ts'e̱ xi̱ta̱ ndiso xi tsò nga 'én‑la̱ Nainá síka'bí. K'e̱ nga f'iìkon‑nò jñà xi̱ta̱ koi, i̱ma̱ kjoa̱á s'ín koni orrè ta̱nga ini̱ma̱‑la̱, tse̱jén ts'e̱én 'ya.
23406	MAT 7:21	’Mìtsà tà ngats'iì xi̱ta̱ xi tsò‑na: “Na̱'èn, Na̱'èn”, kjoa̱s'en‑jiìn jè kjo̱tíxoma‑la̱ ngajmiì. Tà jñà xi̱ta̱ xi kjoa̱s'en‑jiìn xi síkitasòn koni s'ín mejèn‑la̱ Na̱'èn‑na xi tíjna ngajmiì.
23407	MAT 7:22	K'e̱ nga ki̱jchò na̱chrjein, kjìn xi̱ta̱ ki̱tso̱‑na: “Na̱'èn, Na̱'èn, ngaje̱n kinokjoàya‑náje̱n 'én‑lè xi i̱t'aà tsi̱ji. Nga ko̱ó 'ín‑lè kinachrjekàjiìn‑náje̱n ini̱ma̱ ch'o‑la̱ nei̱í xi mìkiì ndaà; ti̱koa̱á kjìn kjo̱xkón ki'nè‑je̱n xi ndaà tjín.”
23408	MAT 7:23	K'e̱é k'oa̱ xán‑la̱: “Mìkiì bexkon‑nò. Ti̱nchat'aàxìn‑ná jñò xi ch'o ki'nè.”
23409	MAT 7:24	’Jè xi 'nchré koa̱ síkitasòn 'én‑na̱ koni xan‑la̱, k'oa̱á s'ín ngaya‑la̱ koni jngoò xi̱ta̱ xi tjín‑la̱ kjo̱hítsjeèn; ya̱á bíndaàsòn ni'ya‑la̱ ñánda na̱xi̱ choòn.