23222	MAT 1:9	Nuc'ua e Uzías o jmusp'ü e Jotam. Nuc'ua e Jotam o jmusp'ü e Acaz. Nuc'ua e Acaz o jmusp'ü e Ezequías.
23223	MAT 1:10	Nuc'ua e Ezequías o jmusp'ü e Manasés. Nuc'ua e Manasés o jmusp'ü e Amón. Nuc'ua e Amón o jmusp'ü e Josías.
23226	MAT 1:13	Nuc'ua e Zorobabel o jmusp'ü e Abiud. Nuc'ua e Abiud o jmusp'ü e Eliaquim. Nuc'ua e Eliaquim o jmusp'ü e Azor.
23227	MAT 1:14	Nuc'ua e Azor o jmusp'ü e Sadoc. Nuc'ua e Sadoc o jmusp'ü e Aquim. Nuc'ua e Aquim o jmusp'ü e Eliud.
23249	MAT 2:11	Cjanu o zät'äji c'ua cja c'e ngumü, cjanu o cjogüji a mbo. O jñandaji c'e ts'it'i ma bübü cja c'e ngumü co e María c'ü nu nana. Cjanu o ndüñijõmüji a jmi c'e ts'it'i, o ma't'üji. Cjanu o xo's'üji c'ua o̱ cajaji c'o mi quiji o oro, 'ñe o nguichjünü, 'ñe o mirra c'o ma jo ma jyärä y me mi muvi. Cjanu o nguibiji, cjanu o unüji c'e ts'it'i.
23255	MAT 2:17	Mi jinguã vi dyopjü a cjava c'e profeta Jeremías: Cja c'e jñiñi a Ramá mi t'ärä 'na c'ü me ma huë na jens'e. Mi ngue c'e ndixũ c'ü mi chjũ e Raquel mi huëpi c'o o̱ mboxbëche. Dya go ne cjó ro chëzhi o̱ jmi pa ro mäjä, na ngueje ya vi mbö'tp'üji c'o o̱ mboxbëche, eñe c'e profeta va pätpä Mizhocjimi. Nguec'ua 'ma o manda e Herodes o mbö't'üji c'o ts'it'i, o zädä c'ü vi mama c'e profeta.
23260	MAT 2:22	Nuc'ua cjanu o mbãrã e José c'ü ya mi manda e Arquelao a Judea c'ü tsja a Israel, chjëntjui c'ü ri bübütjo e Herodes c'ü ndunu tata. Nguec'ua mi sũ'ũ e José xe ro ma ga manu. Nuc'ua Mizhocjimi o yepe o zopjü a t'ĩjĩ e José. Nguec'ua va cjogütjoji a Judea o möji c'ua a ma cja c'e xoñijõmü a Galilea.
23271	MAT 3:10	Xe sido o ña e Juan o zopjü c'o fariseo 'ñe c'o saduceo, o xipjiji: ―Nza cjatsc'eji za'a c'o dya jo c'o quis'i, c'o ya juns'ütjo jacha cja o̱ dyü'ü. Texe za'a c'ü dya jo c'o quis'i, ya ngue ra dyëziji cja rrũ mboch'üji cja sivi. Je xo rga cjanu rgá tsja'c'eji, nu 'ma dya ra nzhogü in mü'büji cja Mizhocjimi.
23272	MAT 3:11	Bübü mbëpji c'o o̱ cjaja c'ü nu lamu, xäpcäji o̱ mbäcua c'ü nu lamu ga mbös'ü. Pero nutscö dya pje pjëtscö rá pjösc'ö a cjanu nu c'ü cja va ẽjẽ. Na ngueje me na nojo na puncjü angueze, nutscö rí menutjogö que na ngue 'na mbëpji. Nutscö rí jichi co ndeje c'o ra nzhogü o̱ mü'bü cja Mizhocjimi. Pero nu c'ü cja va ẽjẽ, 'ma rí 'ñench'e in mün'c'eji angueze, ra dya'c'eji o̱ Espíritu Mizhocjimi c'ü. 'Ma dya rí 'ñench'e in mü'büji, ra dya'c'eji rí ma sufreji cja sivi, eñe e Juan.
23282	MAT 4:4	Cjanu ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―Dya rá ä'tc'ägö c'ü i̱ṉ xitsi, na ngue je t'opjü o̱ jña Mizhocjimi c'ü dya nguextjo xëdyi c'ü rga minc'öjme, sino que ngue texe o̱ jña angueze c'ü pedye o̱ ne'e c'ü, enzgöjme Mizhocjimi. Nguec'ua, dya rá cjapü yo ndojo ra mbëzhi o xëdyi rá sigö, eñe e Jesús.
23302	MAT 4:24	Me mi näntji e Jesús c'ü mi jocü c'o mi sö'dyë. Nguec'ua xo zät'ä c'e jña texe a ma cja c'e xoñijõmü a Siria, o dyäräji c'o mi cja e Jesús. Nguec'ua ma sinpiji texe c'o mi sö c'o pje nde ma ngueme. Xo ma sinpiji c'o me mi sufre; ngue c'o vi zürü o̱ s'ondajma c'ü dya jo, 'ñe c'o mi sürü o̱ taque, xo 'ñe c'o dya mi sö ro 'ñõmü. E Jesús mi jocü texe c'o.
23322	MAT 5:19	Ni jyodü rí tsjapüji ngüenda rí tsjaji texe yo o̱ ley Mizhocjimi, zö ri ts'iquë c'e jña. Xo ni jyodü rí xöpüji yo nte, rí xipjiji ra tsjaji texe o̱ jña Mizhocjimi. 'Ma jiyö, ra tsja'c'eji c'ü dya rguí muvitsc'eji 'ma ra manda nu c'ü o 'ñeme Mizhocjimi a jens'e. Pero 'ma rí tsjagueji c'ü mama yo o̱ jña Mizhocjimi, 'ñe 'ma je rga cjanu rgui xöpüji yo nte, nu'ma, ra tsja'c'eji ra mbë'tsc'eji na nojo 'ma ra manda nu c'ü o 'ñeme Mizhocjimi.
23323	MAT 5:20	I̱ṉ pãrãgueji ja ga cja yo fariseo 'ñe yo xöpü o̱ jña Mizhocjimi yo xiji xöpüte. Rí xi'tsc'öji ni jyodü c'ü xenda rí tsjagueji na jo, que na ngue anguezeji. 'Ma jiyö, dya ra tsja'c'eji Mizhocjimi a jens'e o̱ ntetsc'eji c'ü ra mandats'üji.
23326	MAT 5:23	’Bübü 'ma i̱ṉ pöji cja templo i̱ṉ sidyiji 'na animale ra mbö't'üji cja rrũ ndü'tp'üji Mizhocjimi cja c'e arta. Pero 'ma i̱ṉ sätc'eji, nu 'ma i̱ṉ mbeñeji c'ü pje vi tsjapqueji 'naja yo nin minteji, dya xtí unüji c'e animale ra mbö't'üji.
23327	MAT 5:24	C'ü rí tsjagueji, rí sogueji nu c'ü ni mbeñc'eji Mizhocjimi. Ot'ü rí möji, rí ma dyötqueji c'ü nin minteji ra perdonaotsc'eji. Nuc'ua cja rrĩ 'ñeji c'ua, rí 'ñe unüji c'ü ni mbeñc'eji Mizhocjimi.
23332	MAT 5:29	’Maco i̱ṉ mamaji ngue in chöji c'ü cja'c'üji rí tsjaji c'o na s'o, jñü'müji 'ma, panaji. Xenda na jo rí sätc'eji cja jmi Mizhocjimi zö ri 'natjo in chöji, que na ngue ra pantc'aji texe in cuerpoji a ma a linfiernu.
23333	MAT 5:30	Maco i̱ṉ mamaji ngue in jodyëji c'ü cja'c'ü rí tsjaji c'o na s'o, dyocüji 'ma, panaji. Xenda na jo rí sätc'eji cja Mizhocjimi zö ri 'natjo in dyëji, que na ngueje ra pantc'aji texe in cuerpoji a ma a linfiernu.
23339	MAT 5:36	Ni xo rí mamaji nza mbãrã in ñigueji, na ngueje nu'tsc'eji, dya sö rí tsjapqueji c'ü rrã t'öxü ne rí 'na in ñixtegueji, ni xo ri tsjapqueji c'ü rrã potjü.
23347	MAT 5:44	Pero nutscö rí xi'tsc'öji, rí s'iyagueji c'o ra nuc'üji na ü, rí ma'tp'üji Mizhocjimi c'o ra zanc'eji. Tsjapqueji na jo c'o ra nuc'üji na ü, dyötpüji Mizhocjimi c'o ra jyonnc'eji o chũ, 'ñe c'o ra jñü'c'ügueji na ü.
23357	MAT 6:6	C'ü rí tsjaji, 'ma rí dyötqueji Mizhocjimi, rí tsjogüji a mbo cja in nzungueji, cja rrĩ tsotc'eji in nzoxtjiji. Cja rrĩ dyötqueji c'ua c'ü nin Tataji c'ü bübü nu ja dya cjó sö ra jñanda. Y angueze ra dya'c'eji c'o na jo'o, na ngueje pã'tc'ãji in mün'c'eji.
23358	MAT 6:7	’'Ma rí dyötqueji Mizhocjimi, dya rí tsjagueji c'ua ja nzi ga tsja yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi. Anguezeji me yepeji c'o jña c'o ni dyötüji Mizhocjimi, pëzhiji ra dyärä Mizhocjimi na ngueje c'ü me yepeji.
23359	MAT 6:8	Nguec'ua rí xi'tsc'öji, dya me rí yepegueji jña c'ua ja nzi ga tsja anguezeji. Na ngueje c'ü nin Tataji pãrã c'o ni jyonc'eji ante c'ü rí dyötqueji c'ü.
23360	MAT 6:9	Nguec'ua nu'tsc'eji 'ma rí dyötqueji Mizhocjimi, rí xipjiji a cjava: Mi Tatats'ügöjme, je i̱ṉ bübü a jens'e, rí pjöxcüjme nutscöjme rí cãrãjme cja ne xoñijõmü, ngue c'ua rá sũc'üjme ja c'o nzi ga zũc'ü c'o cãrã a jens'e.
23375	MAT 6:24	’'Ma cjó c'o ra mbëpi yeje lamu, dya ra sö ra dyätävi nza yejui. Na ngueje c'ü 'naja ri ünbüji, ra tsja c'e mbëpji; c'ü 'naja ri ne'e. O 'ma jiyö, 'naja c'ü ri cjapü dya rguí muvi. Je xo ga cjatsc'eji nu, 'ma i̱ṉ jodüji ja rgui pë's'iji na puncjü cja ne xoñijõmü, nu'ma, dya i̱ṉ pëpqueji 'ma Mizhocjimi c'ua ja nzi ga ne angueze.
23377	MAT 6:26	Jñant'maji yo s'ü. Dya podüji o ndëxü, dya xo tagüji, dya pje xo üt'üji cja t'ujmü; maco c'ü nin Tatagueji c'ü bübü a jens'e nde 'huiñi yo. Nu'tsc'eji, xenda ni muvits'ügueji na puncjü que na ngue yo s'ü. Nguec'ua, ¿cjo dya xo ra 'huiñtsc'eji Mizhocjimi?
23385	MAT 6:34	Nguec'ua, dya rí tsjinncjeji ja rgui chöt'üji c'ü rí siji 'ñe c'ü rí jyeji c'o pa c'o va ẽjẽ. 'Ma ra zädä c'o pa'a, cja rí ñuji ja rgui tsjapqueji. Na ngueje pama va ẽjẽ texe o ndumü c'ü ni jyodü rá sufregöji.
23388	MAT 7:3	O dyaxü, xenda na nojo que na ngue o ngümpaxa. Je xo ga cjatjonu in nzhunc'eji. Pe na nojo in nzhunc'eji nza cja 'na dyaxü, y pe ts'iquë nza cja 'naja ngümpaxa c'o o̱ nzhubü yo nin minteji. Nguec'ua, ¿jenga i̱ṉ so'büji c'e ngümpaxa c'ü o'o a nzhö yo nin minteji? Maco dya i̱ṉ cö'tp'üji 'ñi c'e dyaxü c'ü o'o in chöji.
23389	MAT 7:4	¿Ja rgá sö rí xiqueji yo nin minteji: “Jyëzguijme rá cjü'pc'öjme ne ngümpaxa nu o'o nin chögue”, rí 'ñembeji? Maco dya ixi cjübügueji c'e dyaxü c'ü o'o in chögueji.
23390	MAT 7:5	Nu'tsc'eji i̱ṉ cjapqueji c'ü na jotsc'eji, pero dya cjuana. C'ü rí tsjagueji, ot'ü rí tsjünc'eji c'e dyaxü c'ü o'o in chögueji, ngue c'ua ra sö rí jñandaji na jo rí tsjü'p'üji c'e ngümpaxa c'ü o'o a nzhö'ö c'ü nin minteji, eñe e Jesús.
23392	MAT 7:7	’Sido rí dyötqueji Mizhocjimi, ra dya'c'eji. Sido rí jyodüji Mizhocjimi, rí chötc'eji c'ü ni jyonc'eji. Sido rí ma't'üji Mizhocjimi, ra dyä'tc'eji.
23401	MAT 7:16	C'ü rgui pãrãgueji c'o xöpüte, rí unnc'eji ngüenda ja ga mimi c'o. I̱ṉ pãrãgueji o visachi, dya quitsiji o uva c'o. Ni xo ri quitsiji o higo cja o bimpëdyi. Je xo ga cjatjonu c'o xöpüte c'o cjapü ri ña o̱ jña Mizhocjimi, dya sö ra mimi na jo c'o.
23402	MAT 7:17	Je xo ga cjatjonu texe o za'a c'o na jo, quis'i c'o na jo c'o. Pero c'o dya ga jo, quis'i c'o dya ga jo.
23404	MAT 7:19	Texe za'a c'o dya quis'i c'o na jo, ra dyëziji cja rrũ pant'aji a sivi.
23431	MAT 8:17	Nguec'ua ma zädä c'o vi mama c'e profeta Isaías: “Angueze me go juentsqueji o 'ñe jocüzüji c'o ngueme c'o mi sufregöji”, eñe c'e profeta.
23439	MAT 8:25	Nuc'ua c'o discípulo o chëzhiji a jmi e Jesús, o xipjiji: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügöjme, pjöcöjme para dya rá quibigöjme.
23445	MAT 8:31	Nguec'ua va tsja c'o demonio o dyötüji e Jesús, o xipjiji: ―'Ma rí pjongüzüjme cja o̱ mü'bü yo bëzo, jyëzguijme rá ma quichc'öjme cja yo cuchi.
23461	MAT 9:13	I̱ṉ pãrãji o̱ jña Mizhocjimi c'ü mama a cjava: “C'ü ni pötcöji o animal, cja rrĩ päscöji c'o, na jo c'ü. Pero c'ü xenda rí negö, ngue c'ü rí juentsqueji yo nin minteji”, eñe Mizhocjimi. Nujnu, ngue 'naja jña c'ü ni jyodü rí ma xörüji, xa'ma ra zi'ch'i in mün'c'eji nu. C'ua ja nzi ga mama ne jña nu, rí juentsetegö. Nguec'ua, dya ngue c'o cjapü cja na jo c'ü rvá 'ñe xipji ra nzhogü o̱ mü'büji cja Mizhocjimi. Ngue c'o pãrã tũ o̱ nzhubü.
23469	MAT 9:21	Na ngueje mi cjijñi c'e ndixũ: “Nguextjo c'ü rá tjötpü o̱ bitu nu, ixta ndixqui”, eñe.
23486	MAT 9:38	Mizhocjimi ngue o̱ cjaja yo ndëxü. Nguec'ua rí dyötqueji angueze ra ndäjä c'o xe 'ñaja mbëpji ra ẽji, ra 'ñe pëpjiji cja ne dagrëxü.
23497	MAT 10:11	’Nu 'ma ja c'o rí sätc'eji, zö pje nde ma jñiñi o ndajñiñi, rí tsjaji t'önü nu, cjó ngue c'ü na jonte nu cja c'e jñiñi. Nguec'ua je rí oxüji cja o̱ ngumü c'ü, hasta 'ma cja rí ñe rí pedyeji; dya rí pötqueji ngumü rgui oxqueji.
23500	MAT 10:14	'Ma dya ra säc'eji, 'ma dya ra dyä'tc'äji c'o rí xipjiji, rí pedyeji 'ma cja c'e ngumü, 'ñe cja c'e jñiñi; rí pjë'biji o jõmü c'o ya rguí jyäs'ä in mbäcuaji, ngue c'ua ra unü ngüenda c'o menzumü nu, que vi tsjaji c'o na s'o, dya säc'eji.
23501	MAT 10:15	Na cjuana rí xi'tsc'öji, nu pa c'ü ra tjün ngüenda, xenda ra sufre c'o ri cãrã c'e jñiñi, que na ngueje ra sufre c'o ma cã a Sodoma, 'ñe a Gomorra c'o o chjotü Mizhocjimi mi jinguã na ngueje c'ü me ma s'oji.
23504	MAT 10:18	Ra zints'iji cja c'o gobernador 'ñe cja c'o rey, na ngueje i̱ṉ ejmezgöji. Nguec'ua rí xiqueji anguezeji 'ñe c'o 'ñaja nte, ja ga cjazgö.
23510	MAT 10:24	Xe sido o ña e Jesús o xipji 'na ejemplo c'o o̱ apóstole, o mama: ―Xenda respetaoji 'na xöpüte que na ngue c'o o̱ discípulo. Y xenda respetaoji 'naja lamu que na ngue c'o o̱ mbëpji.
23517	MAT 10:31	Nu'tsc'eji xenda ni muvits'ügueji que na ngueje na puncjü o ts'ins'ü. Nguec'ua dya rí sũgueji, xo ra mbö'c'eji Mizhocjimi.
23523	MAT 10:37	’'Ma cjó c'o ne ra ndennguegö, ni jyodü xenda ra nezegö que na ngue c'ü nu tata 'ñe nu nana. Y ni jyodü xenda ra neze que na ngue c'ü nu t'i 'ñe nu xunt'i. 'Ma jiyö, dya ra sö rá cjapcö ín ntegö c'ü.
23537	MAT 11:9	Nama, ¿pje mi cjijñiji c'ü rvi ma chöt'üji 'ma? ¿Cjo mi cjijñiji c'ü rvi chöt'üji 'naja profeta? Jã, rí mangö ngue 'naja profeta. Pero xenda ni muvi o̱ bëpji angueze que na ngueje c'o 'ñaja profeta.
23544	MAT 11:16	’Rá xi'tsc'öji ja ga cja yo nte yo cjë yo rí cãrãji dya. Anguezeji chjëntjui nza cja yo ts'it'i yo junrü cja chõjmü yo eñe cjaji o mbaxua, ma't'üji o̱ dyoji mamaji: “Ró pjë'pc'ijme o flauta, pero nu'tsc'eji dya i̱ nemeji”, embeji yo nu dyoji. O 'ma jiyö, eñeji cjaji como que ya vi ndũ 'na nte, eñe pa ögüji c'e añima, xipjiji nu mit'iji: “Me ró nzhumüjme rvá xörüjme, pero nu'tsc'eji dya i̱ huëgueji”, eñeji.
23550	MAT 11:22	Nguec'ua rí xi'tsc'öji 'ma ra tjün ngüenda, xenda ra jñus'ü c'ü rgui sufregueji que na ngue c'ü ra sufre c'o mi menzumü a Tiro, 'ñe c'o mi menzumü a Sidón.
23552	MAT 11:24	Nguec'ua rí xi'tsc'öji, nu pa c'ü ra tjün ngüenda, xenda ra jñus'ü c'ü rgui sufregueji que na ngueje c'ü ra sufre c'o mi menzumü a Sodoma, embeji.
23560	MAT 12:2	Nuc'ua 'ma mü o jñanda c'o fariseo c'o mi cja c'o discípulo, cjanu o xiji c'ua e Jesús: ―Jñant'ma yo i̱ṉ xöpque, na cjaji c'o mama o̱ ley Mizhocjimi c'ü dya rá cjaji yo pa yo rí söyaji.
23564	MAT 12:6	Rí xi'tsc'öji zo'c'üji dya nu 'naja nu xenda na sjũ que na ngueje c'e templo.
23565	MAT 12:7	Ya t'opjü a cjava: “C'ü ni pötcöji o animale cja rrĩ päscöji c'o, na jo c'ü. Pero c'ü xenda rí negö, ngue c'ü rí juentsqueji yo nin minteji”, eñe Mizhocjimi. Nu'tsc'eji i̱ṉ fariseoji, nu 'ma rvi unnc'eji ngüenda c'ü pje ne ra mama ne jña nu, dya rvi so'bügueji 'ma nujyo ín discípulogö yo dya pë's'i nu s'ocü ga ndücüji yo ñirëxü ra zaji ne sjũpa.
23570	MAT 12:12	Rí xi'tsc'öji c'ü xenda ni muvi 'naja nte que na ngueje 'naja ndënchjürü. Nguec'ua na jo rá pjös'üji nu pa c'ü rí söyaji c'o pje ni jyodü yo nín minteji.
23591	MAT 12:33	’'Na za'a c'ü na jo'o, quis'i c'o na jo. 'Na za'a c'ü dya ga jo'o, quis'i c'o dya ga jo. Je xo ga cjatjonu 'na nte. C'ü ni tsja 'na nte, je ngue c'ü ni 'mãtpãtjo c'e nte cjo na jo cjo jiyö. Nguec'ua 'ma na jo c'ü cja'a 'na nte, dya rí mangueji c'ü dya jo c'e nte.
23599	MAT 12:41	C'e pa 'ma ra tjün ngüenda, ra bübü nu c'o mi cãrã a Nínive, xo 'ñejyo nte yo cãrã yo cjë dya. E Jonás o ma zopjü c'o mi menzumü a Nínive; nguec'ua va nzhogü o̱ mü'büji cja Mizhocjimi. Pero nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji yo cjë dya, dya nzhogü in mü'büji, maco zo'c'eji dya nu pjëzhi xenda na nojo que na ngue e Jonás. Nguec'ua ra jñün'c'eji ngüenda rí sufregueji.
23600	MAT 12:42	C'e pa 'ma ra tjün ngüenda, ra bübü nu c'e ndixũ c'ü mi manda a ma Sur, xo 'ñejyo nte yo cãrã yo cjë dya. Nu c'e ndixũ o ẽjẽ ndeze nu ja tjorü ne xoñijõmü, o ẽ dyärä c'o mi mama e Salomón c'ü mi pë's'i na puncjü o̱ pjeñe. Pero nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji yo cjë dya, dya i̱ṉ ne rí dyäräji; maco bünc'ua dya nu 'naja nu xenda pë's'i o̱ pjeñe que na ngueje e Salomón. Nguec'ua ra jñün'c'eji ngüenda rí sufregueji.
23603	MAT 12:45	Nuc'ua ra ma c'ua c'e demonio xe ra ma siji c'o xe siete c'o nu midemonioji c'o xenda na s'o que na ngueje angueze; ra ẽ cjogüji cja o̱ mü'bü c'e bëzo, ra mimiji nu. Nuc'ua xenda ra sufre c'e nte c'ü, que na ngueje 'ma ot'ü. Na ngue xenda ra manda c'ü dya jo. Je xo rga cjanu rgá zädä yo nte yo cãrã yo cjë dya yo me na s'o ga tsja, eñe e Jesús.
23620	MAT 13:12	C'o pãrã ja ga manda Mizhocjimi, Mizhocjimi ra unü c'ü xenda ra mbãrã c'o. Pero c'o dya unü ngüenda, ra jñünbüji c'ü ts'iquë c'ü pãrãji.
23640	MAT 13:32	O ndömortasa xenda ts'iquë cja yo 'ña ndömpjin'ño, pero 'ma go nocü, xenda na nojo yo que na ngueje yo pje nde ma c'ajna, na ndã'ã yo. Nguec'ua va chëzhi yo s'ü va 'ñe jä's'äji o̱ t'oxüji nu.
23641	MAT 13:33	O mama c'ua c'ü 'na ejemplo, o xipjiji: ―C'ü ni manda Mizhocjimi chjëntjui nza cja ixcjüjnü c'ü o jñü 'naja ndixũ o huanba jñi vola o jocjüjnü, hasta 'ma o ixqui texe c'e cjüjnü, embeji.
23652	MAT 13:44	’C'ü ni manda Mizhocjimi, xo chjëntjui nza cja 'naja caja c'ü mi quiji na puncjü c'o me ni muvi, c'ü vi dyögüji cja 'naja juajma. O chöt'ü 'naja bëzo, cjanu o dyögütjo na yeje. Me go mäjä c'e bëzo na ngue vi chöt'ü c'e caja, nguec'ua va ma mbö'ö texe c'o mi pë's'i, cjanu o ma ndõmü c'e juajma ngue c'ua ro tsjapü o̱ cjaja c'e caja.
23660	MAT 13:52	Nuc'ua angueze o xipjiji c'ua: ―I̱ pãrãji c'o ejemplo c'o ró xi'tsc'öji. Nguec'ua rí xi'tsc'öji, texe c'o ya mbãrã na jo ja ga manda Mizhocjimi a jens'e, chjëntjui 'naja bëzo c'ü ri pë's'i 'naja caja c'ü ri quiji c'o cja nuevo, 'ñe c'o ya mezhe. 'Ma pje c'o rguí jyodü c'o ri cãrã o̱ ngumü c'e bëzo, ra ma c'e bëzo ra ma ngama, o ra ma jñümü nu ja ri pë's'i c'o.
23696	MAT 14:30	Nuc'ua 'ma o zö'ö e Pedro que ma zëzhi c'e ndajma, me go zũ c'ua go mbürü go nguibi c'ua. Jo ni mapjü c'ua na jens'e, o mama: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, tsjüxcö; 'ma jiyö rá quibigö cja ne ndeje.
23705	MAT 15:3	O ndünrü c'ua e Jesús o xiji: ―Nu'tsc'eji, ¿jenga i̱ṉ sũpqueji yo o̱ tjũrü c'o ín mboxatitaji? Maco dya i̱ṉ cjaji c'ü manda Mizhocjimi.
23709	MAT 15:7	Nu'tsc'eji i̱ṉ cjapqueji c'ü me na jotsc'eji, pero dya cjuana. Na cjuana c'ü o mama e Isaías c'ü ja ga cjatsc'eji. O mama a cjava:
23724	MAT 15:22	Nuc'ua 'ma ya mi pa e Jesús cja 'ñiji, o ẽ c'ua 'naja ndixũ c'ü mi menzumü a Canaán, c'ü vi mbedye cja c'ü o̱ jñiñi. Mi mapjü mi mama: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö o̱ mboxbëchets'ü e David, juentsquegö. Na ngueje ín xunt'i me 'nanga mbö't'ü; ya zürü 'naja s'ondajma.
23729	MAT 15:27	O mama c'ua c'e ndixũ: ―Jã, na cjuana c'ü i̱ṉ mangue, ín Jmuts'ügö. Pero zö jyëtsquijme dyo'o c'o in menzumügueji a Israel, i̱ṉ pãrãgue ja ga cja yo dyo'o, siji c'o ngünxëdyi c'o jäbä cja o̱ mexa nu jmuji, c'o jä'bä c'o ts'it'i.
23742	MAT 16:1	'Ma ya vi zät'ä nu e Jesús, o säjä c'ua c'o fariseo 'ñe c'o saduceo. Chaque o ẽ dyönüji e Jesús o xipjiji: ―Jítscöjme 'na señal a jens'e c'ü me na nojo, ngue c'ua rá pãrãjme pje pjë'tsc'e.
23749	MAT 16:8	Mi pãrã e Jesús c'ü mi cjijñiji, nguec'ua va xipjiji c'ua: ―Nu'tsc'eji, dya i̱ṉ ejmezügöji na jo. ¿Jenga i̱ṉ pötqui dyönütsjëji na ngue c'ü dya i̱ jñüji o tjõmëch'i?
23761	MAT 16:20	Cjanu o xipji c'ua c'o o̱ discípulo: ―Dya cjó rí xiqueji cjo nguetscö Cristo, embeji c'o.
23764	MAT 16:23	Nuc'ua e Jesús o jñanda e Pedro, o xipji: ―C'ueñe ín jmigö, na ngueje i̱ dyätque c'ü dya jo i̱ xitscö yo jña yo. Na ngueje c'e pjeñe c'ü i̱ṉ cjijñigue dya, dya ngue c'ü cjijñi Mizhocjimi; ngueje c'ü cjijñi yo nte.
23774	MAT 17:5	'Ma ndänt'ä ma ña e Pedro, o sä c'ua 'naja ngõmü c'ü me mi juëns'i, o 'ñe ngobü anguezeji. Xo t'ärä c'ua 'naja jña cja c'e ngõmü c'ü mi mama a cjava: ―Nujnu ngue ín Ch'igö, nu me rí ne'e y me rí mäpägö. Ni jyodü rí dyätqueji nu.
23784	MAT 17:15	―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, juentsquegö c'ín ch'i, na ngueje me pö't'ü o̱ taque, ndajmetjo ga ndũ. Ya na puncjü ga zo a sivi, y na puncjü ga c'ot'ü cja ndeje.
23786	MAT 17:17	Cjanu o ndünrü c'ua e Jesús o xipji c'o discípulo: ―Nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji dya yo cjë dya, dya jo ga pjeñe c'o i̱ṉ cjijñiji. ¿Jenga dya i̱ṉ creozüji rá pjöxc'üji rí tsjaji c'o na nojo? Maco ya mezhe rí cãrãgöji, ya mezhe rí pë'sc'ö paciencia co nu'tsc'eji. Ma sinquiji a 'ñecjua c'e t'i.
23789	MAT 17:20	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Na ngueje dya i̱ṉ ejmeji na jo. Na cjuana rí xi'tsc'öji, nu 'ma rí jñunt'ü in mün'c'eji c'ü ra dya'c'eji Mizhocjimi c'ua ja nzi gui dyötqueji, ra sö rí xipjiji ne t'eje: “Chjans'a ga manu”, rí 'ñembeji, ra ma c'ua. Nu 'ma rí 'ñejmeji a cjanu Mizhocjimi, texe nde ra sö rí tsjaji, zö dya nda i̱ṉ ejmeji.
23802	MAT 18:6	’Cãrã c'o chjëntcjui nza cja ts'it'i na ngueje dya cjapüji na nojo pero ejmezgö c'o. 'Ma cjó c'o ra tsjapü ra tsja na s'o 'na c'o ejmezgö, ra nduns'ü 'ma na puncjü o̱ nzhubü. Xenda rvá jo ro 'nutpü 'na travacjüjnü o̱ dyizi c'e nte c'ü, cja rrũ ma pant'aji cja trazapjü nu ja na jẽ'ẽ, que na ngueje c'ü ro tsjapü ro tsja na s'o a cjanu 'na c'ü ejmezgö.
23804	MAT 18:8	’Maco i̱ṉ mamaji ngue in dyëgueji o in cuagueji c'ü cja'c'üji rí tsjaji c'o na s'o, dyocüji 'ma, panaji. Na ngueje zö ri 'natjo in dyëji zö ri 'natjo in cuaji, pero xenda na jo rí ma bübütjoji co Mizhocjimi, que na ngueje 'ma ri tũ nza ye in dyëji 'ñe in cuaji ra pantc'aji cja c'e tasivi c'ü nunca ra juench'e.
23805	MAT 18:9	Maco i̱ṉ mamaji ngue in chögueji c'ü cja'c'eji rí tsjaji c'o na s'o, jñü'müji 'ma, panaji. Na ngueje zö ri 'natjo in chöji pero xenda na jo rí ma bübütjoji co Mizhocjimi, que na ngueje ri yeje in chöji ra pantc'aji cja c'e sivi a linfiernu.
23809	MAT 18:13	Na cjuana rí xi'tsc'öji 'ma ra chöt'ü c'ü vi xõgü, xenda ra mäpä c'ü, que na ngueje c'o noventa y nueve c'o dya bëzhi.
23815	MAT 18:19	’Na cjuana rí xi'tsc'öji na yeje, 'ma i̱ṉ yejui, 'ñe 'ma 'natjo jña c'ü i̱ṉ mamavi gui dyötüvi Mizhocjimi nucjuã cja ne xoñijõmü, nuc'ua c'ü mi Tatagö c'ü bübü a jens'e ra tsja c'ua ja gui dyötquevi c'ü.
23822	MAT 18:26	Jo ni ndüñijõmü c'ua c'e mbëpji a jmi c'ü nu lamu, o xipji: “Nu'tsc'e ín lamuts'ügö, mbãxtjo nin chjũ, chepquegö ngue c'ua rá cjõ'tc'ü texe c'o rí tun'c'ü”, eñe c'e mbëpji c'ü mi tũ na puncjü o merio.
23825	MAT 18:29	Nuc'ua c'ü nu mimbëpjivi jo ni ndüñijõmü a jmi, o xipji: “Mbãxtjo nin chjũ, xe rí chepque; jo rá 'ñe cjõ'tc'ü texe c'o rí tun'c'ü.”
23829	MAT 18:33	Na c'ü nin mimbëpjiguevi, ¿cjo dya xo mi jyodü rvi juentsque c'ü, nzi rvá juen'tsc'egö?”, embe.
23834	MAT 19:3	O säjä c'ua ja nzi c'o fariseo a jmi e Jesús. Chaque o tsjapüji t'önü e Jesús, mi cjijñiji 'na xo ro jyopü c'ü ro mama. O dyönüji: ―¿Ja ga mama cja o̱ ley Mizhocjimi? ¿Cjo na jo 'na bëzo ra mbëzi nu su 'ma dya cjacjuana, 'ma pje c'o cja'a?
23851	MAT 19:20	O mama c'ua c'e bëzo: ―Texe yo, ya nde ró cjagö yo ndeze cja mi ts'iquëgö. ¿Pje xe bëtsi dya 'ma?
23860	MAT 19:29	Cãrã c'o ejmezügö. Nguec'ua ra zogü nu ngumüji, o nu cjuarmaji, o nu cjũji, o nu tataji, o nu nanaji, o nu suji, o nu t'iji, o o̱ juajmaji. Pero rí xi'tsc'öji c'o ra tsja a cjanu, ra ch'unüji c'ü rrã puncjü que na ngueje 'naja ciento c'ü ra yepe c'ü mi pë's'iji ot'ü. Xo ra ch'unüji c'ü rguí bübütjoji.
23876	MAT 20:15	Na, ¿cjo dya sö rá cjapcö c'ü rí negö ín meriogö? ¿Cjo i̱ṉ nepque c'ü ró cjõ't'ügö yo 'ñaja mbëpji na ngueje na jontezügö?”, embe.
23891	MAT 20:30	Cja c'e 'ñiji c'ü mi pöji, ma jũ'ũ yeje c'o mi ndëzhö. Nuc'ua c'o mi ndëzhö 'ma o mbãrãvi ya ma cjogü e Jesús cja c'e 'ñiji, o mapjüvi c'ua na jens'e mi mamavi: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügöbe o̱ mboxbëchets'ü e David, juentsquegöbe.
23892	MAT 20:31	Nuc'ua c'o nte o huënch'iji c'ua c'o mi ndëzhö, o xipjiji c'ü ro ngo't'ü a nevi. Pero anguezevi, xenda go mapjüvi c'ua na jens'e mi mamavi: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügöbe o̱ mboxbëchets'ü e David, juentsquegöbe.
23897	MAT 21:2	O xipjivi: ―Mëvi cja ne jñiñi nu bübü a xo'ñi. Rí chöt'üvi nu 'na burru c'ü ri 'nünt'ü, c'ü ri siji o̱ t'i. Rí xäpcävi c'e suburru rí dyënquivi ga 'ñecjua nza yejui.
23914	MAT 21:19	O jñanda c'ua 'naja za'a c'ü mi ngue higo, c'ü bëxtjo mi 'netjo cja c'e 'ñiji. O ma nu'u, pero ojtjo dya pje chöt'ü c'ü ri quis'i. Mi nguextjo o̱ xi c'o mi cans'a. O mama c'ua e Jesús o xipji c'e higo: ―Dya cja xe ra nguis'its'ü, embe. 'Nangua dyoxtjo c'ua c'e za'a.
23916	MAT 21:21	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji: ―Na cjuana rí xi'tsc'öji, 'ma rí jñunt'ü in mün'c'eji c'ü ra dyä'tc'eji Mizhocjimi 'ma rí dyötqueji, y 'ma dya rí yembeñeji, dya nguextjo nu ró cjapü ne higo nu ra sö rí tsjagueji. Xo ra sö rí xipjigueji ne t'eje nu bübü nu: “C'ueñe c'ua, ma so'o cja ne ndeje”, rí 'ñembeji. Ra ma c'ua, ra ma zo'o nu.
23928	MAT 21:33	’Dyäräji nu xe 'naja jña nu rá xi'tsc'öji. Mi bübü 'na bëzo c'ü mi tjë o̱ juajma. Nuc'ü, o ngant'a o uva cja c'ü o̱ juajma, cjanu o ngot'ü o za'a a squina c'e juajma. Cjanu o dyö'büji nu ja ro jyät'äji o uva cja rrũ yödüji, ngue c'ua ro mbedye o̱ ndeje o uva. Cjanu ndä's'ä c'ua 'naja ts'ingumü nu ja ro mimi c'ü ro mbörü cja c'e juajma. ’Cjanu o unü c'ua media c'o ro mbëpi c'o uva. Cjanu o ma c'ua na jẽ.
23937	MAT 21:42	O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji va jyëtsitsjë 'na ndojo: ―¿Cjo dya i̱ xörügueji c'o ya t'opjü c'ü mama a cjava: Nu c'e ndojo c'ü dya ne c'o mi jäbä o ngumü, ngue c'ü ot'ü ya jñumüji cja squina c'ü. Ngueje Mizhocjimi c'ü o tsja a cjanu. Nguec'ua me rí mäcjöji rgá jandgöji. ¿Cjó ro nguijñi c'ü ro zädä a cjanu?, eñe.