23224	MAT 1:11	Nuc'ua e Josías o jmusp'ü e Jeconías 'ñe c'o o̱ cjuarma. Mi ngue c'o pa 'ma o ndõpüji c'o menzumü a Israel o dyëdyiji a ma a Babilonia c'o.
23232	MAT 1:19	E José mi cja c'o mi mama c'o ley. Nguec'ua 'ma o dyärä ya mi ndunte e María, o nguijñi c'ü ro unü 'na xiscõmü e María c'ü dya ro chjüntui. Pero dya ro ma ngös'ü c'o pje mi pjëzhi, na ngue dya mi ne e José ro bëzhi o̱ tseje e María.
23239	MAT 2:1	O jmus'ü e Jesús 'ma mi manda c'e rey Herodes a Judea. Je jmus'ü cja c'e jñiñi a Belén c'ü tsja a Judea, cja c'e xoñijõmü a Israel. O mezhtjo c'ua o ẽjẽ ja nzi nte c'o me mi pãrã, c'o mi xiji mago, vi 'ñeji nu ja ni mbes'e e jyarü. O säji a Jerusalén.
23240	MAT 2:2	Nuc'ua c'o mago o mbürü o zopjüji c'o mi cãrã a Jerusalén, o xipjiji: ―Ya jítsijme 'na señal; ró jandajme o mbes'e 'na seje. Ngue c'ü rvá pãrãgöjme c'ü ya jmus'ü 'na ts'it'i c'ü ra manda cja yo menzumü a Israel. Nutscöjme rí ne rí xitscöjme ja bübü c'e ts'it'i. Na ngue rvá ẽcjöjme rá ẽ ndüñijõmüjme a jmi angueze, rá ma't'üjme, eñe c'o nte c'o mi xiji mago.
23246	MAT 2:8	Cjanu o ndäji c'ua a ma a Belén o xipjiji: ―Möji, ma tsjaji na jo o t'önü rgui jyodüji c'e ts'it'i. Nuc'ua 'ma rí chöt'üji, rí nzhogüji rí 'ñe xitscöji. Nguec'ua xo rá magö, rá ma ndüñijõmü a jmi rá ma'tc'ö c'ü.
23249	MAT 2:11	Cjanu o zät'äji c'ua cja c'e ngumü, cjanu o cjogüji a mbo. O jñandaji c'e ts'it'i ma bübü cja c'e ngumü co e María c'ü nu nana. Cjanu o ndüñijõmüji a jmi c'e ts'it'i, o ma't'üji. Cjanu o xo's'üji c'ua o̱ cajaji c'o mi quiji o oro, 'ñe o nguichjünü, 'ñe o mirra c'o ma jo ma jyärä y me mi muvi. Cjanu o nguibiji, cjanu o unüji c'e ts'it'i.
23251	MAT 2:13	Nuc'ua 'ma ya vi mbedye c'o mago, cjanu o nguinch'i c'ua 'na t'ĩjĩ e José o jñanda 'na c'o o̱ anxe Mizhocjimi. Cjanu o ña c'ua c'e anxe o zopjü e José, o xipji: ―Nu'tsc'e, ñanga rí sidyi ne ts'it'i 'ñejnu nu nana; rí c'ueñe rí möji a ma cja c'e xoñijõmü a Egipto. Na ngueje e Herodes ra jyodü ne ts'it'i ra mbö't'ü. Y rí mimitjoji nu hasta 'ma cja rá xi'ts'i, eñe c'e anxe.
23252	MAT 2:14	Nuc'ua cjanu o zö c'ua a t'ĩjĩ e José. Go zidyi c'ua c'e ts'it'i 'ñe c'ü nu nana, go mbedyeji c'ua c'e xõmü, o möji a ma a Egipto.
23258	MAT 2:20	―Nu'tsc'e, ñanga rí sidyi ne ts'it'i 'ñejnu nu nana, rí möji a ma cja c'e xoñijõmü a Israel nu ja vi 'ñecjeji. Na ngueje ya ndũ'ũ c'o mi jodü ro mbö't'ü ne ts'it'i.
23259	MAT 2:21	O nanga c'ua e José. Cjanu o zidyi c'e ts'it'i 'ñe c'ü nu nana, o möji c'ua a ma cja c'e xoñijõmü a Israel.
23260	MAT 2:22	Nuc'ua cjanu o mbãrã e José c'ü ya mi manda e Arquelao a Judea c'ü tsja a Israel, chjëntjui c'ü ri bübütjo e Herodes c'ü ndunu tata. Nguec'ua mi sũ'ũ e José xe ro ma ga manu. Nuc'ua Mizhocjimi o yepe o zopjü a t'ĩjĩ e José. Nguec'ua va cjogütjoji a Judea o möji c'ua a ma cja c'e xoñijõmü a Galilea.
23280	MAT 4:2	O mezhe cuarenta pa, xõmü ndempa c'ü dya pje zi'i e Jesús cja c'e majyadü. Nuc'ua cjanu o zant'a c'ü.
23284	MAT 4:6	Cjanu o xipji: ―Ngue'tsc'e o̱ T'itsc'e Mizhocjimi; nguec'ua rí dacü dya a ma a jõmü. Ni jyodü rí tsjague a cjanu, na ngueje ya xo t'opjü o̱ jña Mizhocjimi: Mizhocjimi ra ndäjä c'o o̱ anxe rguí 'ñeji a jens'e ra 'ñe pënchc'iji, ngue c'ua dya rí sos'ü cja ndojo ra s'onnc'ü in cua, ni pje rí tsja, eñe. Nguec'ua rí dacü ndeze va hasta a jõmü, eñe e Satanás c'ü dya jo.
23285	MAT 4:7	Cjanu o ndünrü c'ua e Jesús o xipji: ―Dya rá dacü c'ua ja gui xitscö. Na ngue ya xo t'opjü c'ü dya rá söjme o̱ jña Mizhocjimi c'ín Jmugöji, enzgöjme. Nguec'ua dya rá dacü a ma a jõmü para rá nugö cjo ra mböxcö Mizhocjimi, eñe e Jesús.
23286	MAT 4:8	Nuc'ua c'ü dya jo, o zidyi na yeje e Jesús a ma cja 'na t'eje c'ü me na ndã'ã. Cjanu o jíchi c'ua texe yo jñiñi cja ne xoñijõmü, cja na 'ñe texe c'o me na zö 'ñe me na jo c'o mi pë's'i yo jñiñi.
23287	MAT 4:9	Cjanu o xipji c'ua va ndörü e Jesús: ―Nu 'ma rí ndüñijõmügue cja ín jmigö rí matcügö, rá da'c'ügö c'ü rí mandague texe cja yo jñiñi yo rrã jí'ts'igö dya, eñe c'ü dya jo.
23288	MAT 4:10	Cjanu o ndünrü c'ua e Jesús o xipji c'ü dya jo: ―Nu'tsc'e Satanás, c'ueñe cja ín jmigö. Dya rá ma'tc'ö, na ngueje ya t'opjü o̱ jña Mizhocjimi c'ü rá ndüñijõmüjme rá ma't'üjme Mizhocjimi c'ü ngue ín Jmuji. Y nguextjo angueze rá pëpijme, enzgöjme c'ü. Nguec'ua, dya rá ma'tc'ö, eñe e Jesús.
23290	MAT 4:12	E Herodes ya vi manda o ngot'üji a pjörü e Juan. Nuc'ua 'ma o mbãrã e Jesús c'ü ya ma o'o a pjörü e Juan, cjanu o nzhogü o matjo c'ua a ma cja c'e xoñijõmü a Galilea.
23291	MAT 4:13	O zät'ä cja c'e jñiñi a Nazaret. Cjanu o mbedye c'ua nu, o ma a ma cja c'e jñiñi a Capernaum, o ma mimi nu. Nu c'e jñiñi bëxtjo mi järä cja c'e zapjü nu ja mi tjorü c'o xoñijõmü a Zabulón, 'ñe a Neftalí.
23293	MAT 4:15	Ra bübü jya's'ü cja c'o xoñijõmü a Zabulón 'ñe a Neftalí. Xo ra bübü jya's'ü texe nu ja cjogü c'e 'ñiji c'ü ni ma cja c'e tazapjü, 'ñe texe cja c'e xoñijõmü c'ü tizhi lado a manu cja c'e ndare a Jordán. Texe a ma a Galilea nu ja dya pãrãji Mizhocjimi, ra bübü jya's'ü nu.
23294	MAT 4:16	C'o nte c'o mi nzhodü cja bëxõmü, o jñandaji jya's'ü c'ü me na nojo. Nu c'o mi cãrã c'ua ja na bëxõmü c'ua ja tũji, o zät'ä o jya's'ü o̱ jmiji, eñe c'e profeta.
23296	MAT 4:18	'Na nu pa'a, mi nzhodü e Jesús a jmi c'e zapjü a Galilea. O jñanda c'ua yeje bëzo c'o ma pät'ä o̱ rrevi cja c'e zapjü. C'o bëzo mi cjuarma c'o. C'ü 'naja mi chjũ e Simón Pedro. C'ü nu cjuarma mi chjũ Andrés. Anguezevi mi mbëjmõvi.
23297	MAT 4:19	Cjanu o mama c'ua e Jesús o xipjivi: ―Nu'tsc'evi i̱ṉ mbëjmõguevi dya. Pero chjünt'üvi ín xütcjö rá mö dya, rá jí'ts'ivi rí zopjüvi yo nte ngue c'ua anguezeji xo ra ndünt'üji ín xütjügö, embevi.
23302	MAT 4:24	Me mi näntji e Jesús c'ü mi jocü c'o mi sö'dyë. Nguec'ua xo zät'ä c'e jña texe a ma cja c'e xoñijõmü a Siria, o dyäräji c'o mi cja e Jesús. Nguec'ua ma sinpiji texe c'o mi sö c'o pje nde ma ngueme. Xo ma sinpiji c'o me mi sufre; ngue c'o vi zürü o̱ s'ondajma c'ü dya jo, 'ñe c'o mi sürü o̱ taque, xo 'ñe c'o dya mi sö ro 'ñõmü. E Jesús mi jocü texe c'o.
23308	MAT 5:5	’Cãrã o nte c'o dya cjapü na nojo, unü o̱ mü'büji ra dyätäji Mizhocjimi. 'Ma cjó c'o ra nguijñi a cjanu 'na pjeñe, ngue nu rguí mäjä, na ngueje Mizhocjimi ra unü ne xoñijõmü.
23316	MAT 5:13	O sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―O õ'õ, üt'üji cja o jmõ, ngue c'ua dya ra s'odü. Je xo rga cjatsc'eji nu, rí tsjaji na jo ngue c'ua dya nda rrã s'o cja ne xoñijõmü. Nu 'ma dya cja rga õxü o õ'õ, ¿ja rgá sö xe ra õxcü 'ma? Dya cja rguí muvi 'ma c'o, ra mbozüji a tji, ra yödü yo nte.
23317	MAT 5:14	’Nu'tsc'eji nza cjatsc'eji o jya's'ü cja yo nte. 'Naja jñiñi c'ü je jäs'ä cja 'naja t'eje, dya sö ja ra tsjõ c'ü.
23321	MAT 5:18	Na cjuana rí xi'tsc'öji, ni muvi texe yo letra yo bübü cja o̱ ley Mizhocjimi, 'ñe texe yo jña. Zö ra nguins'i ne jens'e 'ñe ne xoñijõmü, pero ot'ü ra zädä texe c'ü mama cja o̱ ley Mizhocjimi.
23329	MAT 5:26	Na cjuana rí xi'tsc'öji, dya ra sö rí pedyegueji nu, hasta 'ma cja rí tsjõt'üji texe c'o ri tũgueji.
23334	MAT 5:31	O sido o ña e Jesús o xipji c'o o̱ discípulo: ―I̱ṉ pãrãgueji c'ü xo mamaji mi jinguã: “'Ma cjó c'o ne ra mbëzi nu su, ra unü o xiscõmü c'ü rguí jyanbüvi.”
23338	MAT 5:35	Ni xo rí mamaji nza mbãrã ne xoñijõmü. Na ngueje ngue Mizhocjimi c'ü manda yo cãrã va. Ni xo rí mamaji nza mbãrã a Jerusalén. Na ngueje ngue c'ü o̱ ndajñiñi c'ín Jmugöji c'ü pjëzhi me na nojo.
23360	MAT 6:9	Nguec'ua nu'tsc'eji 'ma rí dyötqueji Mizhocjimi, rí xipjiji a cjava: Mi Tatats'ügöjme, je i̱ṉ bübü a jens'e, rí pjöxcüjme nutscöjme rí cãrãjme cja ne xoñijõmü, ngue c'ua rá sũc'üjme ja c'o nzi ga zũc'ü c'o cãrã a jens'e.
23370	MAT 6:19	’Dya rí pë'sc'eji na puncjü c'o ni muvi cja ne xoñijõmü. Na ngueje ne xoñijõmü cãrã o dyoxü, ra dyo'tc'ügueji c'o in ch'opjüji 'ñe in bitugueji. Y xo ra zijõmü c'o in merioji de plata. Xo cãrã va o mbuẽ, ra xo'tc'ügueji in nzungueji, cja rrũ põnnc'üji c'o i̱ṉ pë's'iji.
23371	MAT 6:20	Jyodügueji ja rgá mbë'sc'iji a jens'e c'o ya ri bübü 'ma rí sätc'eji nu. Na ngueje a jens'e, dya cãrã o dyoxü nu, nu c'ü ra dyo'tc'eji c'o ri pë's'iji, ni pje xo ra zijõmü nu. Dya xo cãrã o mbuẽ nu, c'ü ra põnnc'ügueji c'o ri pë's'igueji.
23372	MAT 6:21	Nu 'ma rí pë's'igueji na puncjü cja ne xoñijõmü, je ri mäjä in mü'büji cja ne xoñijõmü. Pero 'ma ra bë'sc'eji na puncjü a jens'e, je ngue a jens'e nda ra mäjä in mü'büji.
23373	MAT 6:22	’C'ü unü jya's'ü cja in cuerpogueji ngue in chöji. 'Ma janda na jo 'na nte, bübü jya's'ü 'ma texe o̱ cuerpo. Pero 'ma dya sö ra jñanda, chjëntjui c'ü ri bübü cja bëxõmü 'ma c'e nte. Je xo ga cjatsc'eji nu. Nu 'ma nguextjo Mizhocjimi rí jyodüji, ra bübü 'ma jya's'ü texe cja in mü'bügueji. Pero 'ma rí jyodüji Mizhocjimi, 'ñe rí jyodüji rí pë's'iji na puncjü cja ne xoñijõmü, 'ma rí jyodüji nza yeje, nu'ma, dya nda ra bübü jya's'ü in mü'büji. Y 'ma i̱ṉ pëzhgueji bübü jya's'ü in mün'c'eji, nu 'ma dya cjuana jya's'ü, nu'ma, ojtjo jya's'üts'üji 'ma.
23375	MAT 6:24	’'Ma cjó c'o ra mbëpi yeje lamu, dya ra sö ra dyätävi nza yejui. Na ngueje c'ü 'naja ri ünbüji, ra tsja c'e mbëpji; c'ü 'naja ri ne'e. O 'ma jiyö, 'naja c'ü ri cjapü dya rguí muvi. Je xo ga cjatsc'eji nu, 'ma i̱ṉ jodüji ja rgui pë's'iji na puncjü cja ne xoñijõmü, nu'ma, dya i̱ṉ pëpqueji 'ma Mizhocjimi c'ua ja nzi ga ne angueze.
23381	MAT 6:30	Yo pjin'ño cja'a cja juajma dya, pero ra xõrü ra münü ra c'ant'a cja hornu ra ndüt'üji yo; maco Mizhocjimi unü c'ü na zö o̱ ndäjnä yo. Natsc'eji, ¿cjo dya xo ra dya'c'eji Mizhocjimi c'ü rí jyegueji? Nguec'ua, ¿jenga dya i̱ṉ ench'eji na jo in mü'büji Mizhocjimi ra dya'c'eji c'o ni jyonc'eji?
23394	MAT 7:9	’Nu'tsc'eji i̱ṉ 'ñecjeji in ch'igueji, 'ma ra chëzhi in jmiji in ch'igueji ra dyö'tc'eji 'na tjõmëch'i, ¿cjo rí unügueji 'na ndojo? Iyö, dya sö.
23395	MAT 7:10	Y 'ma ra dyö'tc'eji 'na jmõ'õ, ¿cjo rí unügueji 'na c'ijmi? Iyö, dya xo sö'ö.
23411	MAT 7:26	'Ma cjó c'o ra dyärä yo jña yo ró xi'tsc'öji dya, 'ma dya ra tsja c'ua ja nzi va dyärä, rá jyëtspigö nza cja 'na bëzo c'ü dya nguijñi na jo c'ua ja ro jyäbä o̱ ngumü, je go jyäntjo cja 'ñõxõmü.
23416	MAT 8:2	O ẽjẽ c'ua 'naja bëzo c'ü mi sö 'naja ngueme c'ü xiji lepra, o 'ñe chëzhi cja e Jesús. Cjanu o ndüñijõmü c'ua a jmi, cjanu o xipji: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, 'ma rí ñegue, ra sö rí jocüzü.
23420	MAT 8:6	O xipji: ―Nu'tsc'e ín Jmuts'ügö, dya cja sö ra 'ñõmü ín ch'i'i, ya zürü o ngueme. Ya dyobütjo ín nzungö, y me sufre na puncjü c'o na ü.
23425	MAT 8:11	Nutscö rí xi'tsc'öji, na puncjü o nte c'o rguí 'ñeje nu ja ni mbes'e e jyarü, 'ñe nu ja ni nguibi, xo 'ñe textjo cja ne xoñijõmü; ra 'ñe mimiji nu ja manda Mizhocjimi a jens'e, ra zi'iji o xëdyi co e Abraham, 'ñe e Isaac, 'ñe e Jacob.
23426	MAT 8:12	Pero c'o ot'ü vi zojnüji ro cjogü nu ja manda Mizhocjimi, ts'ëtjo c'o go ne. Nguec'ua c'o dya go ne'e, ra mboch'üji nu ja na bëxõmü, nu ja me ra huëji, y me ra nguünxt'ü o̱ s'ibi rgá sufreji na puncjü.
23429	MAT 8:15	Nuc'ua e Jesús cjanu o ndötpü c'ua a dyë. Jo ni c'ueñe c'ua c'e pa'a. Cjanu o nanga c'ua c'e ndixũ o dyät'ä o jñõnü ro ziji.
23443	MAT 8:29	Nuc'ua c'o demonio o tsjapüji o mapjü na jens'e c'o bëzo va xipjivi e Jesús: ―Jesús, o̱ T'itsc'e Mizhocjimi, ¿pje i̱ṉ pë'sc'ü rí ñugöjme? ¿Cjo vi 'ñecje a 'ñecjua rí ẽ tsjacüjme rá sufrejme dya? Maco dya be sädä c'e pa 'ma ra tjün ngüenda, eñe c'o bëzo va 'ñõ'p'üji o̱ mü'bü c'ü dya jo ro ñavi.
23444	MAT 8:30	Na jẽ nu ja ma ñõnü na puncjü o cuchi.
23450	MAT 9:2	O ẽjẽ c'ua ja nzi nte ma siji 'na bëzo c'ü dya mi sö ro 'ñõmü; ma tũji cja 'naja pjinguã. Mi junt'ü o̱ mü'büji c'ü mi sö e Jesús ro jocü c'e bëzo. Nuc'ua 'ma o mbãrã e Jesús c'ü mi ejmeji, o zopjü c'ua c'e bëzo c'ü dya mi sö ro 'ñõmü, o xipji: ―Dya rí sũgue, sẽ'ẽ; ya ró perdonaots'ü dya in nzhunc'e, eñe e Jesús va xipji c'e bëzo.
23454	MAT 9:6	Nutscö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi, ya ch'acö poder cja ne xoñijõmü rá perdonaots'üji in nzhubüji. Unnc'eji dya ngüenda ngue c'ua rí pãrãji c'ü rí pë'sc'ö c'e poder, embeji. Cjanu o zopjü c'ua c'e bëzo c'ü dya mi sö ro 'ñõmü, o xipji: ―Nu'tsc'e, ñanga, chuns'ü nu i̱ṉ os'ü, ma'a in nzumü, embeji c'e bëzo.
23465	MAT 9:17	Dya xich'iji o õt'apjü cja zëmbota, na ngueje ro xüt'ü c'e zëmbota, ro pjödü c'e t'apjü. Dya cja ro jogü c'ua c'e zëmbota. Je xich'iji o õt'apjü cja mbota c'o cja nuevo, ngue c'ua dya ra xüt'ü c'e mbota ra pjödü c'e t'apjü, eñe e Jesús va xipjiji 'na ejemplo.
23466	MAT 9:18	'Ma ndänt'ä ma mama e Jesús c'o jña c'o, o ẽ c'ua 'naja bëzo c'ü pje mi pjëzhi cja c'o menzumü a Israel; o 'ñe ndüñijõmü a jmi e Jesús, o xipji: ―C'ín xunt'igö cja ndũ mi ndajme. Pero rí ma'a, rí ma 'ñe's'e in dyëgue, ra tetjo.
23474	MAT 9:26	Nuc'ua texe cja c'e xoñijõmü, me mi nädätjoji c'ü vi tsja e Jesús vi tsjapü o te c'e xunt'i.
23479	MAT 9:31	Pero 'ma ya vi mbedyevi, mi mamavi texe cja c'e xoñijõmü, mi xipjiji c'o nte c'ü vi tsja e Jesús.
23500	MAT 10:14	'Ma dya ra säc'eji, 'ma dya ra dyä'tc'äji c'o rí xipjiji, rí pedyeji 'ma cja c'e ngumü, 'ñe cja c'e jñiñi; rí pjë'biji o jõmü c'o ya rguí jyäs'ä in mbäcuaji, ngue c'ua ra unü ngüenda c'o menzumü nu, que vi tsjaji c'o na s'o, dya säc'eji.
23520	MAT 10:34	’I̱ṉ pëzhgueji rvá ẽcjö cja ne xoñijõmü ngue c'ua dya cja ra chũ yo nte. Pero dya rí tsjijñiji a cjanu. Dya ngue c'ü rvá ẽcjö c'ü. Na ngueje c'ü rvá ẽcjö, ra bübü o chũ cja yo nte.
23533	MAT 11:5	Rí ma xipjivi e Juan c'ü ya janda yo mi ndëzhö; xipjivi c'ü ya nzhodü yo mi me'dye; xipjivi c'ü ya jogü yo mi sö'ö o lepra, 'ñe yo mi ngogõ, ya ärä yo. Xo rí xipjivi c'ü ya tetjo yo ya vi ndũ, 'ñe c'ü rí zopcjö yo dya pje pë's'i, rí xipjiji nu o̱ jña Mizhocjimi nu me na jo.
23534	MAT 11:6	Xo rí xipjivi, 'ma cjó c'o ra sido ra 'ñejmezü y dya ra yembeñe c'ü rguí xõgü co nutscö, ngue nu rguí mäjä 'ma c'ü, eñe e Jesús va xipji c'o o̱ discípulo e Juan.
23543	MAT 11:15	Nu'tsc'eji bübü in tsõji, rí dyäräji na jo yo jña yo rí xi'tsc'öji.
23544	MAT 11:16	’Rá xi'tsc'öji ja ga cja yo nte yo cjë yo rí cãrãji dya. Anguezeji chjëntjui nza cja yo ts'it'i yo junrü cja chõjmü yo eñe cjaji o mbaxua, ma't'üji o̱ dyoji mamaji: “Ró pjë'pc'ijme o flauta, pero nu'tsc'eji dya i̱ nemeji”, embeji yo nu dyoji. O 'ma jiyö, eñeji cjaji como que ya vi ndũ 'na nte, eñe pa ögüji c'e añima, xipjiji nu mit'iji: “Me ró nzhumüjme rvá xörüjme, pero nu'tsc'eji dya i̱ huëgueji”, eñeji.
23546	MAT 11:18	Je xo ga cjatjonu yo nte yo cãrã yo cjë dya. 'Ma o mbürü e Juan o pëpji, o xõgü, dya cjó go zivi o xëdyi c'ü rví mäjä. Nguec'ua yo nte mamaji: “E Juan bübü o̱ mü' bü c'ü dya jo”, eñeji.
23547	MAT 11:19	Nuc'ua nutscö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi, rí mäjä rgá sigöji o xëdyi. Nguec'ua ga mama yo nte: “Chjã, 'na bëzo nu me ñõnü, y me si o vinu. Me xo joji yo cobra o contribución, 'ñe yo 'ñaja yo xiji na s'o”, eñeji. Pero rí xi'tsc'öji, c'o ätä Mizhocjimi unüji ngüenda Mizhocjimi me pãrã na jo c'ü cja'a; nguec'ua nde nan'ño bëpji va dyacöbe e Juan.
23553	MAT 11:25	C'e ndajme, o dyötü Mizhocjimi e Jesús o mama: ―Mi Tatats'ügö, i̱ṉ mandague a jens'e 'ñe textjo cja ne xoñijõmü. Rí da'c'ü 'na pöjö na ngueje yo jña yo, dya i̱ unügue c'ü rví mbãrã c'o cjapü me pãrã. C'ü i̱ tsjague, i̱ unngue c'ü ro mbãrã c'o dya mi pãrã.
23556	MAT 11:28	Cãrãtsc'eji i̱ṉ jonnc'eji rí tsjaji c'o ne Mizhocjimi, pero ya tõgü in mün'c'eji. Chjä'däji co nutscö, rá da'c'öji ra söya in mün'c'eji, dya cja pje rí mbeñeji.
23559	MAT 12:1	'Na nu pa, o cjogü e Jesús c'ua ja mi cja o ndëxü; mi ngue c'e pa 'ma mi söya c'o menzumü a Israel. Mi sant'a c'o o̱ discípulo e Jesús, nguec'ua ma tücüji o ñirëxü c'o mi tjõ't'üji; cja rrũ zaji.
23562	MAT 12:4	O cjogü e David cja o̱ ngumü Mizhocjimi nu ja ma sjũ. Cjanu o jñü c'ua c'o tjõmëch'i c'o mi jũsp'üji Mizhocjimi nu. Nuc'ua e David 'ñe c'o mi dyoji o ziji c'o tjõmëch'i. Maco mama c'o ley c'ü dya mi sö e David ro zi c'o, ni ri ngue c'o mi dyoji; mi nguextjo mböcjimi c'o mi sö'ö ro zi c'o.
23587	MAT 12:29	’Rí önnc'üji, ¿ja rgá sö'ö cjó ra cjogü cja nu ngumü 'naja bëzo c'ü me na zëzhi, cja rrũ jñünbü c'o ri pë's'i, 'ma dya ot'ü ra jyü'tp'ü a dyë c'ü na zëzhi? Nuc'ua ya ra sö ra põnbü 'ma texe c'o ri pë's'i cja o̱ ngumü. Je xo ga cjazgö nu, ya ró tõpü c'ü dya jo ngue c'ua sözgö rá pjongü dya yo demonio.
23590	MAT 12:32	C'o pje nde ra xitscöji nutscö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi, ra sö ra perdonaoji c'o. Pero c'o ra zadü o̱ Espíritu Mizhocjimi, nunca ra perdonaoji c'o, ni ri ngue yo cjë dya, ni xo ri ngueje c'o cjë c'o va ẽjẽ 'ma ya rguí nguins'i ne xoñijõmü.
23598	MAT 12:40	O mezhe jñipa cja 'na jñixõmü o dyo'o e Jonás a mbeme c'e trajmõ. Je xo rga cjazgö nu nutscö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi, ra mezhe jñipa cja 'na jñixõmü rá o'o a jõmü.
23600	MAT 12:42	C'e pa 'ma ra tjün ngüenda, ra bübü nu c'e ndixũ c'ü mi manda a ma Sur, xo 'ñejyo nte yo cãrã yo cjë dya. Nu c'e ndixũ o ẽjẽ ndeze nu ja tjorü ne xoñijõmü, o ẽ dyärä c'o mi mama e Salomón c'ü mi pë's'i na puncjü o̱ pjeñe. Pero nu'tsc'eji i̱ṉ cãrãji yo cjë dya, dya i̱ṉ ne rí dyäräji; maco bünc'ua dya nu 'naja nu xenda pë's'i o̱ pjeñe que na ngueje e Salomón. Nguec'ua ra jñün'c'eji ngüenda rí sufregueji.
23613	MAT 13:5	Bübü o ts'indëxü c'o je zobütjo cja o mbondojo nu ja dya ma pizhi o jõmü. Dya mezhe o mbes'e, na ngueje dya ma pizhi o jõmü.
23614	MAT 13:6	Nuc'ua 'ma o mbes'e e jyarü, o zant'a c'o ndëxü ixco dyot'üji, na ngueje dya ma pizhi e jõmü c'ü rví tsizi o̱ dyü'ü.
23616	MAT 13:8	Bübü o ts'indëxü c'o je zobü c'ua ja ma jo jõmü. Nuc'o, o jogü na jo c'o. Bübü c'o o unü 'na ciento ts'indëxü nzi 'na mata; 'ñaja c'o o unü sesenta; 'ñaja c'o o unü treinta.
23617	MAT 13:9	Nu'tsc'eji bübü in tsõgueji, rí dyäräji na jo yo jña yo rí xi'tsc'öji, eñe e Jesús va xipji ejemplo c'o nte.
23630	MAT 13:22	Nu c'o ts'indëxü c'o o zontjo cja bidyi, ngueje c'o ärä o̱ jña Mizhocjimi. Nuc'ua me cjijñiji pje nde ra mbë's'iji cja ne xoñijõmü; y nu c'o pë's'iji ngue c'o ni dyonpüji c'o. Nguec'ua ga jyombeñeji c'o jña c'o vi dyäräji, y dya cjaji c'ua ja va dyäräji.
23631	MAT 13:23	Nu c'o ts'indëxü c'o o zobü c'ua ja ma jo jõmü, ngueje c'o so'o na jo o̱ mü'büji 'ma äräji o̱ jña Mizhocjimi. Nguec'ua ga tsjaji c'ua ja nzi ga ne Mizhocjimi. Nguec'ua chjëntcjui c'o ndëxü c'o o unü ciento nzi 'naja, o nza cja c'o o unü sesenta, o nza cja c'o o unü treinta.
23633	MAT 13:25	Mi bübü 'na bëzo c'ü mi nu'u na ü c'ü vi mbodü o ndëxü. Nuc'ua 'ma ya ma ĩjĩ c'o nte, cjanu o ma c'ua c'e bëzo c'ü xõmü, o ma mbonbü o ndömpjin'ño nu ja ya vi mbodüji c'o ndëxü, cjanu o mbedye cja c'e juajma o ma c'ua.
23643	MAT 13:35	Nguec'ua ya ma sädä o̱ jña Mizhocjimi c'ü vi mama c'e profeta: Texe c'o rá xipjiji, rá mama o ejemplo. Rá mangö c'o dya 'mãrã ndeze 'ma o dyät'ä Mizhocjimi ne xoñijõmü.
23646	MAT 13:38	C'e juajma, ngue ne xoñijõmü c'ü. C'o na jo ndëxü, ngue c'o o̱ t'i Mizhocjimi c'ü manda. Nu c'o pjin'ño, ngue c'o nte c'o o̱ t'i c'ü dya jo.
23647	MAT 13:39	Nu c'ü mi üvi c'e lamu, ngue c'ü dya jo c'ü. C'e dagrëxü, ngue 'ma ra nguins'i nu xoñijõmü. Nu c'o ndagrëxü, ngue c'o o̱ anxe Mizhocjimi.
23648	MAT 13:40	C'ua ja nzi va jmutüji c'o pjin'ño cjanu ndüt'üji cja trasivi, je xo rga cjanu 'ma ra nguins'i nu xoñijõmü.
23651	MAT 13:43	Nuc'ua c'o vi tsja na jo ra bübüji nu ja ra manda c'ü nu Tataji c'ü bübü a jens'e, me ri juës'i c'o nza cja e jyarü. Nu'tsc'eji bübü in tsõji, rí dyäräji na jo yo jña yo rí xi'tsc'öji.
23652	MAT 13:44	’C'ü ni manda Mizhocjimi, xo chjëntjui nza cja 'naja caja c'ü mi quiji na puncjü c'o me ni muvi, c'ü vi dyögüji cja 'naja juajma. O chöt'ü 'naja bëzo, cjanu o dyögütjo na yeje. Me go mäjä c'e bëzo na ngue vi chöt'ü c'e caja, nguec'ua va ma mbö'ö texe c'o mi pë's'i, cjanu o ma ndõmü c'e juajma ngue c'ua ro tsjapü o̱ cjaja c'e caja.
23654	MAT 13:46	Nuc'ua o mbãrã c'e bëzo ja mi pë's'iji 'naja perla c'ü me mi muvi na puncjü. Nguec'ua va ma mbö c'ua texe c'o mi pë's'i, cjanu o ndõmü c'ua c'e perla.
23655	MAT 13:47	’C'ü ni manda Mizhocjimi c'ü bübü a jens'e, chjëntjui 'naja rre c'ü ra mbät'äji cja tazapjü, ra zo'o texe c'o pje nde ma jmõ.
23656	MAT 13:48	Nuc'ua 'ma ya ra nizhi c'e rre, c'o mbëjmõ ra pjons'üji a ma a ñünü. Cja rrũ mimiji c'ua, ra juajnüji c'o na jo jmõ, ra dyüt'üji cja c'o o̱ bos'iji c'o. Pero c'o jmõ c'o dya s'a'a, ra mboztjoji nu c'o.