23233	MAT 1:20	Mîrîrî pî' José esenumenka ko'mannîpî tanne Uyepotorîkon narima'pî inserî esenpo'pî José pia iwe'ne'. Moropai ta'pîiya ipî': —‍José, Davi nurî'tî paarî'pî, eranne' pe pra e'kî. Ano'pî pe Maria yapi'kî. Maasa pra mîîkîrî more yan pe Maria wanî manni', mîîkîrî man Morî Yekaton Wannî winîpainon pe.
23234	MAT 1:21	Moropai mîîkîrîya more warayo' yenpo pe man. Moropai mîîkîrî ese'tîya pe nai Jesus pe itese'. Maasa pra mîîkîrîya tîpemonkonoyamî' pîika'tî pe man, to' nîkupî'pî imakui'pî winîpai —‍ta'pîiya ipî'.
23240	MAT 2:2	Moropai miarî teerepansa'kon pe ekaranmapo'pî to'ya: —‍O'non pata Judeuyamî' yepotorî pe esenpo'pî more nai? —‍ta'pî to'ya. —‍Anna yi'nî pî' man yapurîi maasa pra kaiwano', manni' Uyepotorîkon esenpo ekareme'nen era'ma pî' anna man wei epa'kapî'to' winîkîi —‍ta'pî to'ya.
23243	MAT 2:5	Mîîkîrî maimu yuuku'pî to'ya: —‍Judéia pata po tîwe'sen Belém po. Maasa pra mîrîrî warantî Paapa maimu ekareme'nen profeta nurî'tîya imenukasa' man —‍ta'pî to'ya.
23244	MAT 2:6	—‍See warantî awe'menukasa' man: “ ‘Judéia pata po tîwe'sen, Belém wanî si'mîrikkî pe. Mîîwîni tîîse ipîkku pe pu'kuru awanî tiaronkon cidade yentai. Maasa pra mîrîrî Belém cidade winîpai ipîkku pe tîwe'sen esenpo pe man pemonkonyamî' esa' ton. Mîîkîrî wanî pe man upemonkonoyamî' Judeuyamî' ye'mai'norî pe’ ta'pî Paapaya” ta'pî profeta nurî'tîya.
23245	MAT 2:7	Mîrîrî eta tîuya tîpo, pata esa' Herodesya aminke pai iipî'san yanno'pî tîîpia, tamî'nawîronkonya epu'tî pra tîîse. Moropai to' ekaranmapo'pîiya: —‍Î' pensa pu'kuru see mîrîrî kaiwano' esenposa' era'ma'pîya'nîkon? —‍ta'pîiya.
23246	MAT 2:8	Moropai to' yaipontî'pîiya to' wîtîto'pe Belém pona. Ta'pîiya to' pî': —‍Atîtî moropai mîîkîrî more mîwatîi morî pe epu'tîkonpa. Moropai mîîkîrî more esenposa' eposa'ya'nîkon ya, upî' ekareme'se maai'tîi, uurî nîrî uttîto'pe yapurîi —‍ta'pîiya to' pî'.
23251	MAT 2:13	Inkamoro epu'nenan, aminke pai iipî'san enna'po'pî tanne Uyepotorîkon narima'pî inserî esenpo'pî José pia, iwetun tanne iwe'ne'. Moropai ta'pîiya ipî': —‍Epekî more isan yarakkîrî epekî Egito pata pona. Miarî mako'mamîi, apî' î' tauya pîkîrî. Maasa pra Herodesya mîîkîrî more yuwa pe man iwîpa kai'ma —‍ta'pî inserîya ipî'.
23258	MAT 2:20	Moropai ta'pîiya: —‍Apakakî, enna'pokî. More isan yarakkîrî tarîpai enna'pokî Israel pata pona. Maasa pra manni'kan more wîî yu'se si'san sa'manta'pî man.
23263	MAT 3:2	Ta'pîiya: —‍Paapa yeseru yapisî pî' esenumenkatî imakui'pî ayeserukon tîrumakai. Maasa pra aminke pra tamî'nawîronkon esa' pe Paapa ii'to' weiyu eseponî pî' man! Tîpemonkonoyamî' pîika'tîiya kupî sîrîrî —‍ta'pîiya.
23268	MAT 3:7	Mîrîrî yai Joãoya mararî pra fariseuyamî' moropai saduceuyamî' iipî era'ma'pî tîîpia esenpatakonai. Inkamoro pî' ta'pî Joãoya: —‍Amîrî'nîkon wanî nari' îkîiyamî' ye'katonkon warantî. Maasa pra imakui'pî pe awe'to'kon ayeserukon tîrumakai pra Paapa ekore'mato' yapai e'pîika'tîpai awanîkon. Tîîse mîrîrî warantî awe'pîika'tîkon eserîke pra naatîi.
23273	MAT 3:12	Maasa pra mîîkîrî yenya' trigo sururukato' wanî. Mîrîrî ke isururukaiya. Ipi'pî kore'tapai imenkaiya. Mîrîrî sururukasa' tîuya yara'tîiya itense' ya'. Mîrîrî pi'pîrî'pî yannukuiya moropai ipo'tîiya apo' ya' eesi'nîpî neporîton pepîn ya' —‍ta'pî Joãoya to' pî'.
23275	MAT 3:14	Tîîse Joãoya teseru miakanma'pî ka'ne' pe. Ta'pîiya: —‍Uurî neken yenpatakonaya e'pai tîîse uyenpatakonakî taaya mîrîrî upî' —‍ta'pî Joãoya.
23276	MAT 3:15	Tîîse Jesusya imaimu yuuku'pî: —‍Tîwîrî mîrîrî warantî ikupî e'pai awanî. Maasa pra mîrîrî warantî ikupîya yairî itu'se Paapa e'to' yawîrî awanî. Moropai —‍Î' wani' pra man —‍ta'pî João Batistaya.
23278	MAT 3:17	Moropai ka' poi Paapa eseurîmato' eta'pîiya. Ta'pî Paapaya: —‍Mîserî unmu, uwakîri pu'kuru. Kure'ne ipî' uurî atausinpa —‍ta'pî Paapaya.
23281	MAT 4:3	Mîrîrî tanne Makui, pemonkonyamî' yeka'nunkanen, iipî'pî iipia. Moropai ta'pîiya ipî': —‍Innape see Paapa Munmu pe awanî. Mîrîrî ye'nen seeni' tî' miakanmakî ayu pe —‍ta'pîiya Jesus pî'.
23282	MAT 4:4	Jesusya mîîkîrî maimu yuuku'pî: —‍Paapa maimu e'menukasa' man see warantî: “Tiyu pî' neken pemonkon ko'mamî pepîn. Tîîse tamî'nawîrî î' taasa' Paapaya manni' yawîrî aako'mamî”, taasai'ya man —‍ta'pî Jesusya.
23284	MAT 4:6	Moropai ta'pîiya Jesus pî': —‍Innape Paapa munmu pe awanî ye'nen, arapunkî tarîpai. Maasa pra Paapa maimuya taasa' man: “Paapaya inserîyamî' yarima amîrî pîika'tîi to' ii'to'pe. Inkamoroya ayapisî tenyakon ke tî' pona a'pu pa'tîya namai”, taasai'ya man —‍ta'pî Makuiya.
23285	MAT 4:7	Jesusya imaimu yuuku'pî: —‍A'kî, Paapa maimu e'menukasa' man see warantî: “Ayepotorî Paapa tonpai pra e'kî”, taasa' Paapa maimuya man —‍ta'pî Jesusya.
23287	MAT 4:9	Moropai ta'pîiya Jesus pî': —‍Tamî'nawîrî sîrîrî tîrîuya e'painon aapia amîrî pe ipîkku pe awanîpa, sîrîrî uyapurîi awe'sekunka ya —‍ta'pî Makuiya.
23288	MAT 4:10	Jesusya mîîkîrî maimu yuuku'pî. Ta'pîiya Makui pî': —‍Uyeyaton, atarimakî uupiapai. Maasa pra Paapa maimu e'menukasa' man see warantî: “Ayepotorî neken Paapa yapurîkî. Mîîkîrî maimu yawîrî neken ako'mankî”, taasai'ya man —‍ta'pî Jesusya Makui pî'.
23295	MAT 4:17	Mîrîrî pata pai Jesusya Paapa maimu ekaremekî pia'tî'pî. Taapîtî'pîiya see warantî to' pî': —‍Paapa yeseru yapisî pî' esenumenkatî, imakui'pî ankupî'pîkon tîrumakai sîrîrî pata pai. Maasa pra aminke pra tamî'nawîronkon esa' pe Paapa ii'to' eseponî pî' man. Tîpemonkonoyamî' pîika'tîiya kupî sîrîrî —‍ta'pî Jesusya pemonkonyamî' pî'.
23297	MAT 4:19	Jesusya ta'pî to' pî': —‍Aase'nîkon upîkîrî ayenupato'peuya'nîkon. Î' kai'ma upemonkono pe pemonkonyamî' kupîkonpa. Moro'yamî' yapisîya'nîkon manni' warantî to' maakonpa —‍ta'pîiya.
23306	MAT 5:3	—‍Morî pe pu'kuru mannankan î' ton pra tîwe'sanon wanî. Mannankan Paapa pia tîntîrîkon ton pra awanî epu'nenan. Morî pe to' wanî maasa pra inkamoro esa' pe Paapa wanî moropai ipemonkono pe to' ko'mamî.
23313	MAT 5:10	Morî pe pu'kuru mannankan tîwe'taruma'tîsanon wanî. Yairî Paapa yeseru kupî to'ya wenai to' taruma'tî to'ya. Inkamoro awanî taatausinpai maasa pra Paapa, tesa'kon pia to' ko'mamî ipemonkono pe, —‍ta'pî Jesusya to' pî'.
23314	MAT 5:11	—‍Morî pe pu'kuru amîrî'nîkon wanî teuren amu'tunpakon to'ya tanne. Moropai awinîkîi'nîkon to' eseurîma seru'ye' pe. Moropai tu'ke imakui'pî kupî to'ya awinîkîi'nîkon upemonkono pe awanîkon wenai.
23315	MAT 5:12	Mîrîrî ye'nen taatausinpai pu'kuru e'tî mararî pra. Maasa pra aapia'nîkon tîntîrî ton konekasa' Paapaya man ka' po. Mîrîrî warantî nîrî pena amîrî'nîkon rawîronkon Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' nurî'san taruma'tî'pî to'ya, ataruma'tîuya'nîkon manni' warantî —‍ta'pîiya.
23316	MAT 5:13	Jesusya to' yenupa ko'mannîpî'pî. Ta'pîiya: —‍Amîrî'nîkon yeseru wanî pan warantî morî pe pemonkonyamî' pîika'tîton pe. Tîîse inî'mîra pan enasa' ya, morî pe awanî pepîn. Ipo'mîra awanî. Pan pe awanî pepîn. Moropai mîrîrî wanî î' pe pra rî. Moropai mîrîrî papo to'ya poro pona pemonkonyamî'ya mîrîrî yaki'tapapîtî tuutîkon kaisarî.
23317	MAT 5:14	Moropai tiaron ekaremekî'pîiya. Ta'pîiya: —‍Amîrî'nîkon yeseru wanî pata weiyu warantî tamî'nawîronkon nera'maton pe. A'kî, cidade konekasa' wî' po tîwe'sen era'ma tamî'nawîronkonya e'painon. Teesera'masen pepîn eena eserîke pra awanî, kawîne tîwanî ye'nen aronne eesera'ma ko'mannîpî.
23319	MAT 5:16	Mîrîrî warantî nîrî amîrî'nîkon yeseru e'pai awanî aweiyukon warantî. Tiaronkonya ayeserukon era'mato'pe morî pe pu'kuru. Moropai mîrîrî ayeserukon wenai inkamoroya nîrî Paapa ka' pon yapurîto'pe —‍ta'pîiya.
23320	MAT 5:17	Inî'rî Jesus eseurîma'pî. Ta'pîiya: —‍Moisés nurî'tîya ayenupato'kon moropai penaronkon Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî' nurî'tîya ayenupato'kon yaretî'kai uui'sa' kai'ma kîsenumenkatî. Mîrîrî yaretî'kai uui'sa' pra wai. Tîîse uuipî'pî î' taato'pe awanî ekareme'se apî'nîkon. Moropai mîrîrî unkupî ekareme'sai'ya yawîrî iku'to'peuya uuipî'pî.
23323	MAT 5:20	Maasa pra tauya sîrîrî apî'nîkon. Morî ayeserukon awanî ya, manni'kan Moisés nurî'tîya yenupanto' pî' yenupatonkon yeseru kaisarî moropai fariseuyamî' yeseru kaisarî, ipemonkono pe aako'mamîkon pepîn Paapa pia. Tîîse morî panpî' to' yeseru yentai ayeserukon e'pai awanî aako'mamîkonpa Paapa pia ipemonkono pe —‍ta'pî Jesusya to' pî'.
23324	MAT 5:21	Jesusya ta'pî: —‍Pena atamokon rî'san pî' î' ta'pî epu'tî pî' naatî? Ta'pî see warantî: “Pemonkon kî'wîtî. Anî'ya pemonkon wîîsa' ya mîîkîrî yarî e'pai awanî ipîkku tîwe'sen juiz pia”.
23329	MAT 5:26	Tauya sîrîrî apî' mîrîrî atarakkannîto' tapai eepa'ka pepîn ka'ne' pe. Tamî'nawîrî mîrîrî ankupî'pî ye'maya pîkîrî aako'mamî —‍ta'pî Jesusya.
23330	MAT 5:27	—‍Î' taasa' to'ya epu'tî pî' naatîi. “Tîno'pî ke si'ma wîri'sanyamî' yarakkîrî tîwe'se pra e'tî. Moropai tînyo ke si'ma tiaron warayo' yarakkîrî tîwe'se pra e'tî”.
23333	MAT 5:30	Moropai ayenya meruntî winonya imakui'pî kupîya emapu'tî ya, mîrîrî merenkî'kî moropai yenunkî imakui'pî kupîya namai. Maasa pra ayenya merenkî'sa'ya ya, aako'mamî enen ipatîkarî. Mîrîrî wanî morî pe panpî', asakî'ne ayenya tîîse apo' ya' attî yentai —‍ta'pî Jesusya.
23334	MAT 5:31	—‍Taasa' to'ya man nîrî see warantî: “Anî'ya tîno'pî rumaka ya, irumaka tîuya kaaretarî tîrîiya e'pai awanî iipia”, taa to'ya.
23335	MAT 5:32	Tîîse uurîya taa sîrîrî apî'nîkon, anî'ya tîno'pî rumaka ya tiaron warayo' yarakkîrî awe'sa' pra tîîse, mîîkîrîya imakui'pî kupî tîno'pîya emapu'tî mîrîrî. Maasa pra tiaron warayo' yarakkîrî awanî emapu'tîiya aaniyotasa' ya. Moropai manni' warayo' yarakkîrî awanî manni'ya nîrî imakui'pî kupî —‍ta'pî Jesusya.
23336	MAT 5:33	—‍Epu'nenan nîrî amîrî'nîkon pena atamokon nurî'tî pî' î' kai'ma ta'pî. “Î' taasa'ya'nîkon ya Paapa pî', ta'pîya'nîkon yawîrî iku'tî, seru'ye' pe tîwe'se pra”, taa to'ya.
23341	MAT 5:38	Jesusya ta'pî: —‍Î' ta'pî to'ya epu'nenan amîrî'nîkon: “Anî'ya ayenu pona apa'tî ya, mîîkîrî ayenu yai apa'tîtîponya tîmoron epu'tî e'pai awanî akaisarî. Moropai mîrîrî warantî aye pona apa'tîtîponya tîmoron epu'tî e'pai awanî akaisarî aye'mapa”, taa Moisés nurî'tîya yenupanto'.
23345	MAT 5:42	Moropai anî' erepamî ya aapia î' rî esa'se. Mîîkîrî pia inesatî'pî tîîkî. Moropai anî' erepamî ya aapia tîniru esa'se, a'noko'pî pe era'makî tîwî tîku'se pra —‍ta'pî Jesusya.
23346	MAT 5:43	—‍Î' ta'pî to'ya epu'nenan amîrî'nîkon: “Ayonpa awakîrikon pu'kuru sa'nama e'pai awanî. Moropai ayeyaton ku'tî ayewanma pe”, taa to'ya.
23351	MAT 5:48	Mîrîrî ye'nen yairî pu'kuru e'tî e'to' yawîrî. Yairî pu'kuru ayunkon Paapa, ka' pon awanî manni' warantî awanîkonpa —‍ta'pî Jesusya.
23352	MAT 6:1	Jesusya taa ko'mannîpî: —‍Aka! tîwarî panpî' e'tî Paapa yapurî yeseru pî'. Tiaronkonya ayera'mato'kon pe pra neken. Mîrîrî warantî ikupîya'nîkon ya, Paapa, ayunkon ka' pon nîtîrî, iwinîpainon yapisîya'nîkon pepîn.
23356	MAT 6:5	—‍Eepîremakon ya, manni'kan seru'ye' pe tîwe'sanonya ikupî warantî kî'ku'tîi. Maasa pra inkamoro epîremapîtî Judeuyamî' epere'to'kon yewî'kon tapî' satippe si'ma. Moropai to' epîremapîtî e'makon, pemonkonyamî' wîtîto', e'makon era'tîto'kon ta pî' si'ma. Tamî'nawîronkon pemonkonyamî'ya tera'mato'kon pe kai'ma, mîrîrî kupî to'ya. Ayenku'tîuya'nîkon pepîn. Inkamoroya tamî'nawîrî tînapisîkon yapisî'pî pemonkonyamî' winîpai, Paapa winîpai î' yapisî to'ya pepîn.
23364	MAT 6:13	Moropai anna pîika'tîkî, imakui'pî ena namai anna yentai. Moropai Makui mo'kakî anna piapai, Paapa. Maasa pra amîrî wanî anna esa' pe. Meruntî ke amîrî wanî tamî'nawîronkon yentai ipatîkarî. Morî pe aako'mamî ikî'pî ton pra. Mîrîrî warantî awanî pe man”. Sîrîrî warantî epîrematî —‍ta'pî Jesusya.
23365	MAT 6:14	—‍A'kî, tauya sîrîrî apî'nîkon. Anî'kan nîkupî'pî imakui'pî awinîkîi'nîkon kupîya'nîkon ya aawanmîra'nîkon, Paapa ka' ponya nîrî tîîwanmîra ikupî, imakui'pî ankupî'pîkon.
23370	MAT 6:19	Moropai ta'pîiya: —‍Tarî non po ipîkku pe awanîkon pî' teesenumenkai pra e'tî. Maasa pra tarî mîrîrî ayemannekon, aponkon yaku o'ma'konya. Moropai tarî ama'ye'konya ayama'runpakon.
23372	MAT 6:21	Miarî ikonekatî, maasa pra o'non pata po ayemannekon konekasa'ya'nîkon ya, manni' pata eesenumenkato'kon wanî aako'mamîkon pî' —‍ta'pî Jesusya.
23373	MAT 6:22	Jesusya ta'pî: —‍A'kî, î' kai'ma esenumenkan wenai yairî, yairî pra uyeserukon wanî epu'tî, u'kuma'tuya itu'na uweiyu'makon warantî. Yairî esenumenkan ya, anne' pe pra si'ma esenku'tîn pepîn.
23375	MAT 6:24	Moropai inî'rî ta'pî Jesusya: —‍Anî' wanî eserîke pra man, asakî'ne tîkaraiwarî ke. Maasa pra tiaron yapurîiya morî pe tiaron yentai. Moropai tiaron mu'tunpaiya tiaron maimu yawîrî awanî. Tîîse tiaron pîinamaiya pepîn. Mîrîrî warantî Paapa poitîrî pe e'nî eserîke pra man, inî' panpî' tîniru yu'se eseka'nunkan ya —‍ta'pî Jesusya.
23376	MAT 6:25	—‍Mîrîrî ye'nen tauya sîrîrî apî'nîkon, ayekkarikon ton pra awanî pî' teesenumenkai pra e'tî, moropai awukukon ton pra awanî pî'. Moropai aponkon ton pra awanî pî' kîsenumenkatî. Maasa pra tauya sîrîrî apî'nîkon, ipîkku pe panpî' Paapa nîtîrî'pî uuko'mannîto'kon wanî uyekkarikon yentai. Moropai intîrî'pî uyesa'kon wanî ipîkku pe panpî' uponkon yentai. ˻Manni' ipîkku pe tîwe'sen tîîsai'ya ya, ima're tîrîiya nîrî.˼
23385	MAT 6:34	Mîrîrî ye'nen penanan wei pî' teesenumenkai pra e'tî. Tîîse sîrîrîpan pî' neken esenumenkatî. Maasa pra penanan weiyu yainon ton moro man. Moropai wei kaisarî moro man mîrîrî weiyu yainon ton. Mîrîrî ye'nen eerepamî rawîrî kîsenumenkatî mîrîrî pî' —‍ta'pî Jesusya.
23386	MAT 7:1	Jesusya ta'pî: —‍Tiaronkon nîkupî'pî pî' taatako'menkai pra e'tî, anî' atako'menka namai ankupî'pîkon pî'.
23388	MAT 7:3	Moropai ta'pîiya inî'rî: —‍Î' wani' awanî ye'nen kin ayonpa nîkupî'pî, iteseru era'maya mîrîrî morî pe, ayeseru itentai ankupî'pî nura tera'mai pra.
23391	MAT 7:6	Moropai ta'pîiya: —‍Paapa maimu etatîponkon tîîse innape iku'nenan pepîn, inkamoro ye'ka pî' kîsekareme'tî. Inkamoro wanî sokoro' pe arinmarakayamî' warantî. Mîrîrî yu'se pra tîwanîkon wenai awinîkîi'nîkon to' ekore'ma. Moropai morî epe'ke pe tîwe'sen diamante itese' yenumî e'pai pra awanî porcoyamî' kore'ta. Maasa pra inkamoroya yaki'tapapîtî. Mîrîrî warantî inkamoro Paapa maimu yu'sankon pepîn pemonkonyamî' wanî porcoyamî' warantî —‍ta'pî Jesusya.
23392	MAT 7:7	—‍Tîîse tauya sîrîrî apî'nîkon esatî pî' ako'mantî teeseta'kai pra, moropai yapisîya'nîkon. Moropai yuwa pî' aako'mantî moropai eporîya'nîkon. Moropai mana'ta pa'tî pî' ako'mantî moropai wîttî esa'ya yarakkanmoka.
23396	MAT 7:11	Amîrî'nîkon wanî imakui'pî ku'nenan pe teuren. Tîîse anmukukon pia morî tîînenan amîrî'nîkon, imakui'pî tîînenan pepîn. Mîrîrî morî tîrîya'nîkon manni' yentai, Paapa ka' ponya manni'kan tîpî' esa'nenan pia morî tîrî —‍ta'pî Jesusya.
23397	MAT 7:12	—‍Mîrîrî ye'nen tiaronkon yarakkîrî morî ku'tî, inkamoroya nîrî morî kupî yu'se awanîkon yawîrî. Mîrîrî warantî iku'to'pe Moisés nurî'tîya yenupanto' wanî mîrîrî. Moropai penaronkon Paapa maimu ekareme'nenan profetayamî'ya yenupanto' wanî mîrîrî.
23398	MAT 7:13	Moropai ta'pî Jesusya: —‍E'ta'ka mana'ta yai ewontî. Maasa pra awene' mana'ta moropai awene' e'ma, mîrîrî wanî ataka'manto' ya' yaaton pe. Mîrîrî wanî sa'me pra. Mîrîrî ye'nen tu'kankon pemonkonyamî' esenku'tîsa' wîtî mîrîrî ataka'manto' ya'.
23399	MAT 7:14	Tîîse mana'ta e'ta'ka tauya manni' moropai e'ma siiruru mîrîrî wanî yaaton pe ipatîkarî ko'mannîto' pata pona. Mîrîrî wanî sa'me. Mîrîrî ye'nen tu'kankon pepîn pemonkonyamî' wîtî mîrîrî e'ma taawîrî —‍ta'pî Jesusya.
23400	MAT 7:15	Moropai Jesusya ta'pî: —‍Tîwarî panpî' e'tî seru'ye' pe yenupatonkon pî'. Inkamoro iipî Paapa pemonkonoyamî' yenku'tîi innape tîmaimukon wanî kai'ma to' e'to'pe. Tîîse mîrîrî to' yeseru to' nîkupî wanî kaikusiyamî' yeseru warantî nari' uurî'nîkon pia.
23401	MAT 7:16	Mîrîrî ye'nen amîrî'nîkonya epu'tî to' nîkupî wenai. Maasa sîrîrî epu'tî —‍ta'pîiya. —‍Mî'nî ye' epeta pepîn e'painon uva pe. Moropai figo pe mî'nî ye' epeta pepîn e'painon.
23405	MAT 7:20	Mîrîrî warantî inkamoro seru'ye' pe tîwe'sanon yeseru epu'tîya'nîkon î' to' nîkupî wenai. Mîrîrî warantî to' epu'tîya'nîkon —‍ta'pî Jesusya.
23406	MAT 7:21	Ta'pî Jesusya: —‍Tamî'nawîronkonya taa kupî sîrîrî upî': “Anna yepotorî”, taa to'ya. Tîîse tamî'nawîrî inkamoro mîrîrî taatîpono'san wîtî pepîn Paapa pia. Tîîse manni'kan neken î' itu'se uyun Paapa e'to' manni' yawîrî ikonekanenan, inkamoro neken wîtî iipia, ipemonkono pe.
23408	MAT 7:23	Inkamoro maimu yuukuuya kupî sîrîrî see warantî: “Anî'kan pe awanîkon epu'tîuya pra wai. Atarimatî uupiapai. Umaimu yu'nenan pepîn amîrî'nîkon. Imakui'pî kupî pî' tîîko'mansenon amîrî'nîkon”, tauya to' pî' —‍ta'pî Jesusya.
23409	MAT 7:24	Tamî'nawîrî mîrîrî taa yaretî'ka tîuya pe, Jesusya ta'pî: —‍Mîrîrî ye'nen o'non ye'ka pe umaimu etanen neken pepîn tîîse iku'nen wanî? Mîîkîrî wanî epu'nen pe pu'kuru. Awanî manni' warayo' epu'nen pe tîwe'sen warantî. Mîîkîrîya tewî' ton koneka'pî sa'man po eesenumî namai.
23412	MAT 7:27	Tewî' konekasai'ya tanne, kono' rena'pî mararî pra. Tuna kuma'pî kure'ne ipona. Moropai a'situn erepamî'pî meruntî ke ipona. Aapîtato' ton pra awanî ye'nen yenumî'pîiya tamî'nawîrî. Î' e'nîmî pra awanî'pî —‍ta'pî Jesusya.
23416	MAT 8:2	Mîrîrî ya pri'ya pra tîwe'sen e'rennuku'pî iipia. Mîîkîrî sa'ne wanî'pî paran, ere' pî' tîwe'sen pe. Moropai mîîkîrî e'sekunka'pî Jesus rawîrî. Mîîkîrîya ta'pî Jesus pî': —‍Yepi'tîton amîrî, Uyepotorî. Uurî anepi'tîpai awanî ya, uyepi'tîkî —‍ta'pîiya.
23417	MAT 8:3	Mîrîrî taiya ye'nen, Jesusya tenya kainumî'pî yapîpa kai'ma. Moropai ta'pî Jesusya ipî': —‍Inna, esepi'tîn pî' nai. Mîrîrî taa Jesusya pe rî, eesepi'tî'pî. Inî'rî ere' ton pra eena'pî.
23418	MAT 8:4	Mîîkîrî pî' ta'pî Jesusya: —‍A'kî, esepi'tîn pî' nai tîîse anî' pî' eesepi'tîsa' kîsekaremekîi —‍ta'pîiya. —‍Tîîse atîkî teepîremasen pia î' kai'ma amîrî esepi'tîsa' era'mato'peiya iipia matîi. Moropai mîrîrî tîpo, Moisés nurî'tîya yenupanto' yawîrî teepîremasen pia antîrî ton marîi, î' kai'ma eesepi'tîsa' ekaremekîpa tamî'nawîrî —‍ta'pî Jesusya.
23420	MAT 8:6	Ta'pîiya Jesus pî': —‍Uyepotorî, upoitîrî sa'ne man mararî pra pri'ya pra uyewî' ta. E'mî'sa'kakoi pepîn kure'ne tîmoron epu'tî pî' aako'mamî mîrîrî —‍ta'pîiya.
23421	MAT 8:7	Mîîkîrî maimu yuuku'pî Jesusya: —‍Uutî moriya yepi'tîi —‍ta'pîiya ipî'.
23422	MAT 8:8	Mîrîrî yuuku'pî surarayamî' esa'ya: —‍Kaane Uyepotorî, uurî sa'ne wanî Judeu pepîn. Mîrîrî ye'nen uyewî' ta eewomî eserîke pra nai, Judeu pe awanî ye'nen. Tîîse amaimu ke neken taaya yu'se wanî sîrîrî upoitîrî enato'pe pri'ya, eewomî pra tîîse —‍ta'pî surarayamî' esa'ya.
23423	MAT 8:9	—‍Epu'tî pî' wai seru' pepîn. Kure'ne uurî wanî tîîse uyesanon moro to' man, uyentainokon. Inkamoro maimu yawîrî tîwe'sen uurî. Moropai mîrîrî warantî nîrî upemonkonoyamî' moro to' man, surarayamî', umaimu yawîrî tî'we'sanon. Tauya ya tiwinan pî' “atîkî” tauya ya, attî umaimu pe. Tiaron pî' “Asi'kî” tauya ya, aaipî uupia umaimu pe. Moropai “seeni' ku'kî” tauya ya upoitîrî pî', umaimu pe ikupîiya. Mîrîrî warantî nîrî ikupîya ya, epu'tî pî' wai awe'kupî sîrîrî. Uyentai pu'kuru awanî ye'nen, amaimu pe awe'kupî sîrîrî —‍ta'pî surarayamî' yepotorîya.
23424	MAT 8:10	Mîrîrî warantî taa surarayamî' yepotorîya pî' Jesus esenumenka'pî mararî pra teesenumenkai. Moropai ta'pîiya tîpîkîrî tîwe'sanon pemonkonyamî' pî': —‍Tauya sîrîrî apî'nîkon, kure'ne innape ukupî pî' nai. Mîrîrî ye'ka eporîuya pra wai Paapa pemonkonoyamî' Judeuyamî' kore'ta —‍ta'pîiya.
23425	MAT 8:11	—‍Enpenatatî maasa sîrîrî pî'. Maasa tamî'nawîronkon esa' pe tîwanî Paapaya yenpoto' weiyu erepansa' yai, tu'kankon pemonkonyamî' iipî kupî sîrîrî wei epa'ka winîpai, moropai wei ewomî winîpai. Inkamoro Judeuyamî' pepîn ereuta kupî sîrîrî Abraão nurî'tî, Isaque nurî'tî, moropai Jacó nurî'tî yarakkîrî kure'nan entamo'kanto' ya.
23427	MAT 8:13	Moropai ta'pî Jesusya surarayamî' esa' pî': —‍Enna'pokî ayewî' ta, innape pu'kuru uku'to'ya yawîrî awe'kupî sîrîrî —‍ta'pî Jesusya. Moropai surarayamî' esa' poitîrî esepi'tî'pî ka'ne' pe Jesus maimu pe.
23433	MAT 8:19	Mîrîrî taa Jesusya tanne, Moisés nurî'tîya yenupanto' pî' yenupaton erepamî'pî Jesus pî' kai. Moropai ta'pîiya: —‍Uyenupanen, uurî wanî sîrîrî tarî, o'non pata attî ya, awenairî uttî —‍ta'pîiya.
23434	MAT 8:20	Mîîkîrî maimu yuuku'pî Jesusya. Ta'pîiya: —‍A'kî, maikanyamî' yeutta mororon, to' yewî'. Moropai toronyamî' tî'moikon yenpo yaponse' nîrî mororon. Tîîse uurî, ka' poi iipî'pî pemonkon pe uyewî' ton pra man —‍ta'pî Jesusya.
23435	MAT 8:21	Moropai tiaron Jesus wenairî tuutîsenya ta'pî ipî': —‍Uyepotorî, maasa awenairî uutîto'pe e'mai' pe enna'po tanne uyun pia aasa'manta pîkîrî —‍ta'pî tiaronya ipî'.
23436	MAT 8:22	Jesusya imaimu yuuku'pî: —‍Tîwî inkamoro innape umaimu ku'nenan pepînya isa'manta'san yu'na'tîi —‍ta'pîiya. —‍Tîîse amîrî wîtî yu'se wai upîkîrî —‍ta'pîiya ipî'.
23439	MAT 8:25	Mîîkîrî yenpakai inkamoro imenka'san wîtî'pî ka'ne' pe teesi'nî'se. Ta'pî to'ya: —‍Uyepotorî, apakakî e'tî'kan pe man. Î' pî' awetun mîrîrî anna pîika'tîkî —‍ta'pî to'ya Jesus pî'.
23440	MAT 8:26	Moropai Jesus e'mî'sa'ka'pî moropai ta'pîiya to' pî': —‍Î' wani' awanî ye'nen eranne' pe awanîkon mîrîrî? Innape ukupîya'nîkon pepîn mîrîrî? —‍ta'pî Jesusya to' pî'. Mîrîrî taa tîpo awe'mî'sa'ka'pî moropai ta'pîiya a'situn pî' moropai tuna pî': —‍Atî'napankî. Moropai tamî'nawîrî aatî'napamî'pî Jesus maimu pe.
23441	MAT 8:27	Mîrîrî warantî Jesusya ikupî era'ma tîuya'nîkon ye'nen, tamî'nawîronkon wanî'pî kure'ne teesenumenkai. Moropai inkamoroya ta'pî tîîwarîrî'nîkon: —‍O'non ye'ka see warayo' mîserî imaimu yawîrî a'situn moropai tuna e'to' —‍ta'pî to'ya tîîwarîrî'nîkon.
23443	MAT 8:29	Inkamoro entaime'pî. Ta'pî to'ya: —‍Amîrî Paapa ka' pon munmu. Î' ku'se aai'sa' sîrîrî anna pî'? Anna taruma'tîi ka'rî aai'sa'? Anna kî'taruma'tîi maasa e'taruma'tînto' weiyu erepamî pra tîîse —‍ta'pî warayo'konya Jesus pî'.
23445	MAT 8:31	O'ma'konya Jesus pî' esatî'pî teeseka'nunkai inkamoro porcoyamî' ya' teewomîkonpa kai'ma. —‍Anna yenpa'kaya ya, inkamoro porcoyamî' ya' anna ewonto'pe —‍ta'pî to'ya.
23446	MAT 8:32	—‍Inna moriya, atîtî —‍ta'pî Jesusya to' pî'. Mîrîrî ye'nen inkamoro o'ma'kon epa'ka'pî warayo' yapai. Moropai to' ewomî'pî porcoyamî' ya'. Tîîse mîrîrî pe rî porcoyamî' eka'tumî'pî irama yai, to' e'soroka'pî tuna ka, moropai to' e'tî'ka'pî tîîna'se.
23450	MAT 9:2	Mîrîrî yai tiaronkon pemonkonyamî'ya Jesus pia pri'yawon pepîn warayo' asakoi pepîn enepî'pî tette' ta tîîse. Jesusya innape pu'kuru tîkupî to'ya epu'tî'pî. Mîrîrî ye'nen ta'pîiya mîîkîrî pri'yawon pepîn pî': —‍Mooyi, meruntî ke e'kî. Maasa pra imakui'pî ankupî'pî kupî pî' wai uuwanmîra —‍ta'pîiya.
23451	MAT 9:3	Mîrîrî warantî taa Jesusya eta tîuya'nîkon ye'nen, warayo'kon Moisés nurî'tîya yenupanto' pî' yenupatonkon eseurîma'pî tîîwarîrî'nîkon. —‍Iseruku mîrîrî. Anî'ya imakui'pî pe warayo' e'to' mo'ka pepîn, Paapa pe pra si'ma. Tîîse Paapaya neken imo'ka —‍ta'pî to'ya.
23452	MAT 9:4	Mîrîrî warantî tewankon ya' to' esenumenka epu'tî'pî Jesusya. Mîrîrî ye'nen ta'pîiya to' pî': —‍Î' ton pe see mîrîrî warantî eesenumenkakon mîrîrî imakui'pî pe? —‍ta'pîiya.
23453	MAT 9:5	—‍Imakui'pî ankupî'pî rona pî' wai taa pî' wai mîserî pri'yawon pepîn pî'. Tîîse innape iku'sau'ya epu'tîya'nîkon eserîke pra awanî.
23454	MAT 9:6	Mîrîrî ye'nen uurîya, pemonkon pe ka' poi iipî'pîya anera'makon ton kupî sîrîrî. Meruntî ke wai imakui'pî ronato'peuya, seru' pe pra eseurîma epu'tîkonpa, mîîkîrî pri'yawon pepîn yepi'tîuya. I'mî'sa'kauya, tette' yanmako'mato'peiya aasato'pe —‍ta'pî Jesusya.
23456	MAT 9:8	Mîrîrî warantî ikupî Jesusya era'ma tîuya'nîkon ye'nen, pemonkonyamî' esi'nîpî'pî mararî pra ipî'. Moropai Paapa yapurî'pî to'ya inamai'ma mararî pra. —‍Tîîse sîrîrî warantî meruntî tîîsa' Paapaya era'ma sîrîrî pemonkon pia —‍ta'pî to'ya.
23457	MAT 9:9	Mîrîrî tîpo Jesus epa'ka'pî moropai attî'pî. Tuutî ye'ka pe e'ma taawîrî warayo' era'ma'pî Jesusya itese' Mateus. Mîîkîrî ereutasa' wanî'pî tîniru tîrî to'ya yaponse' pia. Maasa pra mîîkîrî wanî'pî tesanonkon pia to' nîtîrî tîniru yapisî pî' teesenyaka'masen pe. Mîîkîrî pî' ta'pî Jesusya: —‍Aase uwenairî —‍ta'pîiya. Mîrîrî ye'nen Mateus e'mî'sa'ka'pî moropai attî'pî Jesus pîkîrî.
23459	MAT 9:11	Mîrîrî yai tiaronkon fariseuyamî'ya to' yeseru era'ma'pî. Mîrîrî ye'nen Jesus nenupa'san ekaranmapo'pî to'ya: —‍Î' wani' awanî ye'nen kin amîrî'nîkon yenupanenya tekkari yonpa mîrîrî, inkamoro Moisésya yenupanto' yawîrî pra tîwe'sanon pemonkonyamî', moropai tîniru yapisî pî' teesenyaka'masanon pokonpe si'ma?
23460	MAT 9:12	Inkamoro tînenupa'san ekaranmapo to'ya eta'pî Jesusya. Moropai yuuku'pîiya: —‍A'kî, pri'yawon pemonkonya tepi'tînen ton yuwa pepîn. Tîîse pri'ya pra tîwe'senya tepi'tînen ton yuwa e'painon —‍ta'pî Jesusya.
23461	MAT 9:13	Moropai ta'pîiya: —‍Paapa maimuya taasa' see warantî: “Paapa yapurî pe anpo'tîkon po'tîya'nîkon yu'se pra wai. Tîîse eetî'noko'mato'kon yu'se wai anpo'tîkon yentai”, ta'pîiya. Mîrîrî ye'nen î' taato'pe awanî epu'tî. Maasa pra uui'sa' pra wai morî pe tîwe'ku'sanon yannoi, tîîse imakui'pî pe tîwanîkon epu'nenan pemonkonyamî' yannoi uui'sa' sîrîrî —‍ta'pîiya.
23462	MAT 9:14	Mîrîrî tîpo João Batista nenupa'san erepamî'pî Jesus pia ekaranmapoi. Inkamoroya ta'pî ipî': —‍Î' wani' awanî ye'nen anna moropai fariseuyamî' nenupa'san epîremapîtî tu'ke ite'ka tekkarikon tonpai pra, tîîse anenupa'sanya mîrîrî warantî ikupî pra awanî? —‍ta'pî to'ya Jesus pî'.
23463	MAT 9:15	Inkamoro maimu yuuku'pî Jesusya: —‍Tîneta'san pokonpe tîwe'marimasen wanî tanne ta're'kon tonpai pra to' wanî pepîn. Tîîse to' entamo'ka moropai to' atausinpa mararî pra. Tîîse tiwin wei mîîkîrî tîwe'marimasen mo'kato' weiyu erepamî kupî sîrîrî. Mîrîrî yai tekkarikon yonpa to'ya pepîn kupî sîrîrî teesewankono'makon ye'nen —‍ta'pî Jesusya.