23214	MAT 1:1	Yeyox Kunnix yõg mõnãyxop xohix xop te tik hittap Namix hã' mõkputox, ha mõnãyxop hittap 'Amanãm hã' mõkputox.
23215	MAT 1:2	'Ãmanãm te 'Iyak mũg tak, ha 'Iyak te Yako mũg tak, ha Yonah mũg tak, xi' taknõy xop mũg tak.
23216	MAT 1:3	Ha Yonah te Pet mũg tak, xix Yet mũg tak, ha' mũg tut 'ãxet'ax Tãm. Ha Pet te 'Exnõg mũg tak, ha 'Anãm mũg tak,
23217	MAT 1:4	ha 'Ãmĩnãnap mũg tak, ha Nãy mũg tak, ha Xanmõm mũg tak,
23218	MAT 1:5	ha Moax mũg tak, ha' mũg tut 'ãxet'ax Hap. Ha Moax te 'Omet mũg tak, ha' mũg tut 'ãxet'ax Hot, ha 'Omet te Yexe mũg tak,
23219	MAT 1:6	ha Namix mũg tak. Yã hõmã Namix te 'Iyaet yõg tikmũ'ũn xohix xat. Ha Namix te 'Onit xetut mũg, ha Xanomãm put,
23220	MAT 1:7	ha Homo'ãm mũg tak, ha 'Amit mũg tak, ha 'Axa mũg tak,
23221	MAT 1:8	ha Yoxapah mũg tak, ha Yonãm mũg tak, ha 'Oyit mũg tak,
23222	MAT 1:9	ha Yotãm mũg tak, ha 'Akax mũg tak, ha 'Eyekit mũg tak,
23223	MAT 1:10	ha Mãnãxex mũg tak, ha 'Ãmõm mũg tak, ha Yoyit mũg tak,
23224	MAT 1:11	ha Yekõnĩn mũg tak, xi' taknõy xop mũg tak, 'ĩhã puknõg xop te 'Iyaet yõg tikmũ'ũn mõgãhã', nũy hãm puknõg ha' mõgã', tu hãpxexka Maminõn tu' mõgãhã', pu tu pi'.
23225	MAT 1:12	Tu Maminõn tu' pip, 'ĩhã Yekõnĩn te Xanatit mũg tak, ha Yonomameo mũg tak,
23226	MAT 1:13	ha 'Amiot mũg tak, ha 'Enitkĩy mũg tak, ha 'Ayoh mũg tak,
23227	MAT 1:14	ha Xanok mũg tak, ha 'Akĩy mũg tak, ha 'Eniot mũg tak,
23230	MAT 1:17	Kaxĩy 'Amanãm mõkputox te homik-tok put, ha tehomik-tok put, ha tehomik-tok put, tu mõktu xohix te 14, tu mõktu Namix te 'Iyaet yõg tikmũ'ũn xat, ha tehomik-tok put xohix te 14, tu mõktu 'Iyaet yõg tikmũ'ũn te hãpxexka Maminõn tu' mõg, ha mõkputox nõy xohix te 14 kamah, ha mõktu Yeyox Kunnix mũg tut te' put.
23231	MAT 1:18	Tu' put hã xĩy: Tute yãytap-tup Yoye mũtik, pa nõm mũtik nõm 'ohnãg 'ĩhã Topa Koxuk tek-tok putnãhã'.
23232	MAT 1:19	Ha Mãnix te yãy kutok xuk, ha Yoye te' yũmmũg, yã hãmyok mĩy, tu' yĩy 'ohnãg, tu hãmpe'paxex, hu: “Pũyã tikmũ'ũn Mãnix kummuk 'ãktux hok!” Kaxĩy. Tu' xaptop tu' nĩm putup,
23233	MAT 1:20	tu hãmpe'paxex, 'ĩhã pexkox yõg nũ'kutnã'ax nũn, Yoye mõ'yõn 'ĩhã' nũn, tu' yõtkup tu hãm'ãktux, hu: —Yoye, 'ãmũn yã Namix hã 'ãmõkputox, hu 'ãkuxanõg hok, nũy Mãnix mũy, nũy nũ mũtik yãytax. Yã' max Mãnix, ha Topa Koxuk tek-tok putnãp-tup,
23234	MAT 1:21	hak-tok pit put putup, ha xate' xuxet'ax mĩy putup Yeyox, ha yãy yõg tikmũ'ũn kuxa kummuk xit putup, nũy kuxa max tat 'ũyãnãn tu'.
23239	MAT 2:1	Yeyox mũg tut te' put kõmẽn Menẽg tu', yã hãpxexka Yonex yõg kõmẽn, ha 'Enot te hãpxexka yõg tikmũ'ũn xohix xat, 'ĩhã Mãnix tek-tok put, ha tik puknõg xop te hãmyũmmũg nũn, mãyõn xupep'ax ha' nũn, tu mãyõnnãg xop yũmmũg, tu Yenoyanẽn ha' nũn, tu' nũn tu nũktu mõxaha',
23241	MAT 2:3	Ha 'Enot te' xupak, tu' xutĩgãhã', xix Yenoyanẽn yõg tikmũ'ũn xohix xutĩgãhã',
23242	MAT 2:4	yĩy 'Enot te 'ãmãnex xexka xop xãnãhã', xix hãmyũmmũg xop xãnãhã', pu yãy tu nũnnãy, tu ta' nũn tu nũktu mõxaha', ha 'Enot te: —Tep mũn 'ãktux Topa yõg tappet te'? Pi'yã' xip putup 'ũtut 'ĩhãk-tok put, Topa te nõm yãykutnãhã'? Kaxĩy.
23244	MAT 2:6	“Menẽg mũn kõmẽn kutõgnãg, pa Topa te' xexkãnãp-tup, 'ũyãykutnã'ax yõg kõmẽn hah, yĩy Topa te kõmẽn xexkãnãp-tup, ha yãykutnã'ax te yõgnũ tikmũ'ũn xat max putup, tu 'Iyaet yõg tikmũ'ũn xat putup.” Kaxĩy.
23245	MAT 2:7	Ha ta 'Enot te tik xop xãnãhã', nõm tik te hãmyũmmũg xop te hãptox tu' nũn, ha' xãnãhã', pu nũ', ha' xaptop tu' nũn, pu tikmũ'ũn 'ũpẽnã hok, ha 'Enot te' yĩkopit, hu: —Hãm 'ũm 'ĩhã 'ãxop te nõ mãyõnnãg pẽnãhã'? Kaxĩy. Ha' xuktux,
23246	MAT 2:8	yĩy 'Enot te mõ'pok Menẽg hah, tu: —Mõy kakxop pit xax, nũy xipi', nũy nũy 'ã' xuktux, 'ũyĩy kama nũk xup kakxop keppah. Kaxĩy.
23249	MAT 2:11	tu mĩptut hã' mõxakux, tu kakxop pẽnãhã', 'ũtut Mãnix mũtik tihi', yĩy nũktettex kakxop keppah, tu' kuxa te' yẽy. Hak-nãy tu hãpxop max popmãhã', ha takat xexkah, yã pipkup yãnãm 'ãta popmãhã', xix hãpxop puk haxnãg tu' hõm xix mĩxux hep 'ũhaxnãg mĩha tu' hõm.
23250	MAT 2:12	Tu mõ'yõn 'ĩhã Topa te' yõtkup hã hãmyũmmũgãhã', puyĩy 'Enot ha putpu' mõg hok, yĩy ta' mõg, putat nõy hã' mõg, tu mõktu yãy yõg hãm tu' mõxaha'.
23251	MAT 2:13	Ha pexkox yõg nũ'kutnã'ax te Yoye ha' mõg, 'ĩhã mõ'yõn, tu' yõtkup hã hãm'ãktux, hu: —'Ãpu 'ãyok, nũy 'ãknĩhã xihip. 'Ãk-tok put, xi' tut mõgã', nũy hãpxexka 'Eyit tu mõy 'ãmõxãn, nũy nõ te nox pi', ha mõktu 'ãte xa hãm'ãktux. Yã 'Enot te kakxop xak, 'ũp-tex putup tu'. Kaxĩy.
23252	MAT 2:14	Yĩy Yoye yok, tu kakxop put, xi' tut mõgãhã', tu hãpxexka 'Eyit 'ũnũpa tu' mõg 'ĩhã 'ãmnĩy,
23253	MAT 2:15	tu' ti ka'ok, ha mõktu 'Enot tu' xok. Hõmã tik hittap te Topa pupi hãm'ãktux, tu tappet tu kax'ãmi', tu Yeyox 'ãktux, hu: “'Ãtek kutok xãnãhã', 'ĩhã hãpxexka 'Eyit ta tu' xip.” Kaxĩy. Yã Topa yõg hãm'ãktux hittap hã Yeyox nox xip hãpxexka 'Eyit kopa nõmhã'.
23254	MAT 2:16	Ha ta 'Enot te' hip, tu tik puknõg te hãmyũmmũg xop hip, pa 'ap nũn'ah, tu yã mõ'ãmã'. Yĩy 'Enot gãy xexkah, tu' xat, pu kõmẽn yõg kakxop pit xohix xexka kix, nũy kakxop yõg hãmyãxatamuk 2 xohix kix Menẽg kopah, xix kõmẽn kũnãpa' pip kakxop pit kix. Yã hõmã, hãmyãxatamuk 2 'ĩhã tik puknõg te hãmyũmmũg xop te mãyõnnãg pẽnãhã', hu' nũn, nũy kakxop xax, yĩy 'Enot te' xat, pu kakxop pit kutõgnãg xohix kix, nũy kakxop puxet putex.
23257	MAT 2:19	Hãpxip kutõgnãg 'ĩhã 'Enot xok, ha pexkox yõg nũ'kutnã'ax te 'Eyit ha' mõg, tu Yoye ha' mõg, tu hãm'ãktux 'ĩhã Yoye mõ'yõn, 'ũyõtkup hã hãm'ãktux,
23258	MAT 2:20	hu: —'Ãpu, 'ãyok, kakxop put, xi' tut mõgã', nũy 'Iyaet yõg hãm ha putpu mõg. Yã tik kummuk xok, nõm te kakxop xak, nũy putex. Yĩy mõg. Kaxĩy.
23259	MAT 2:21	Ha Yoye yok, tu kakxop put, xi' tut mõgãhã', ha ta' mõg 'Iyaet ha', tu' mõg tu mõktu' mõxaha',
23260	MAT 2:22	ha tikmũ'ũn te hãmyũmmũgãhã', tu 'Enot kutok 'Akenap 'ãktux, ha Yonex yõg tikmũ'ũn xat, yãy tak yãnãn tu' xat, yĩy Yoye kuxãnõg, pa Topa te hãmyũmmũgãhã', 'ĩhã mõ'yõn, 'ũyõtkup hã hãmyũmmũgãhã', yĩy Yoye mõg hãpxexka Ganinet tu', xix kakxop mõg, xi' tut mõg,
23262	MAT 3:1	Hãpxip 'ĩhã Yoãm tep-tox pix, tu hãpxexka Yonex yõg hãm panip xexka ha' mõg, nũy Topa pupi hãm'ãktux,
23263	MAT 3:2	tu: —Mã', yãyhãhup, nũy hãpkummuk mĩy kux. Yã hõnhã Topa te 'ãxat nũnte' Kaxĩy.
23264	MAT 3:3	Yã hõmã tik hittap 'Iyait te Yoãm 'ãktux, 'ĩhã Topa pupi hãm'ãktux, yĩy: “Tik xip hãm panip xexka tu', tu' yĩy ka'ok, tu: 'Ãpu, Topa yõg putat max mĩy, nũy Topa pu putat kohe tu' yoa'.” 'Ũkux. Kaxĩy.
23267	MAT 3:6	ha Yoãm te tikmũ'ũn xohip-tox pix, 'ĩhã tikmũ'ũn te yãy yõg hãpkummuk mĩy'ax 'ãktux, tu yãyhãhup tu hãm'ãktux, nũy nõm kuxyã'.
23268	MAT 3:7	Ha Paniye xop nũn kamah, xix Xanoxeo xop nũn, puyĩy Yoãm kamap-tox pix. Pa Yoãm te: —'Ãxop kummuk xop te kãyãk-tok putuk! Piyã 'ãxat, xayĩy 'õg hãpkummuk mĩy'ax tu kux, puyĩy Topa 'ãha gãy hok, nũy 'ãkummugã hok?
23269	MAT 3:8	'Ãpu hãpxopmã max, pu tikmũ'ũn xohix xate yãyhãhup yũmmũg.
23270	MAT 3:9	Hãm'ãktux hok, hu: “Yã mõnãyxop 'Amanãm yã yũmũ'ã hã mõnãyxop xe'e', 'a Topa te 'ũgkummugãp-tup'ah,” Kaxĩy. 'Ũxuktux hok! Yã Topa mũn ka'ok, tu mĩkax xap hã 'Amanãm mõkputox mĩy'ax.
23272	MAT 3:11	'Ãte 'ãp-tox pix, tu kõnãg hã 'ãp-tox pix, xa yãyhãhup, nũy hãpkummuk mĩy hok 'ũxeheh, pa tik puxet tek pe' nũn putup, tu' ka'ok, ha tak pu'uk. 'Ap max'ah 'ãte nõ pataxax tat, yãk mũn kutõgnãg. Hamũn te Topa Koxuk xa mõ'kutnãp-tup puyĩy 'ãkuxa ka'ogã', nũy 'ãkuxa kummuk tupmã'.
23273	MAT 3:12	Yã pẽnẽn paha', nũy xuxnãg xetox xap mõy mĩxux kopah, nũy xap xix mĩptut kopah, 'ĩhã mĩxux naknãg mõ'hap kuxap tu', ha kaxĩy Topa te yãy yõg tikmũ'ũn xex max, pa' yĩpkox 'ohnãg xop xũygãp-tup, kuxap hã' puk putuk nõ xũygãp-tup, ha' xũy xuxix tapax 'ohnãg. 'Ũkux. Kaxĩy.
23274	MAT 3:13	Hãpxip kutõgnãg 'ĩhã Yeyox mõg, tu ta hãpxexka Ganinet tu' xip, tu kõnãg xexka Yohnãm ha' mõg, pu Yoãm putox pix,
23275	MAT 3:14	pa Yoãm te: —'Ãmhok! Kaxĩy hok! Pak mũn putox pix 'ũyãnãn tu'! 'Ãxexka, hak mũn kutõgnãg. Teptu xatek xat, 'ũg 'ãp-tox pix? Kaxĩy.
23277	MAT 3:16	Ha' pix kux, 'ĩhã Yeyox te kõnãg kox tu' xupep, ha pexkox xõn, ha Yeyox te Topa Koxuk pẽnãhã', ha ta tu' yĩxohoh kuxxuxtut putuk, tu mõktu Yeyox putox tonnok, tu yĩmũ' xip,
23278	MAT 3:17	ha ta Topa yĩy, tu hãm'ãktux pexkox tu', hu: —Nũhũ 'ũgkutok pit. 'Ãte nõm mõ'yãy xe'ẽgnãg, hak kuxa hittupmãhã'! Kaxĩy.
23280	MAT 4:2	Yã 'ãmnĩy xohix te 40 hã 'ap xit'ah Yeyox, ha putup tep-tex,
23284	MAT 4:6	ha: —Pax xa Topak-tok, xa nũy nũhãy hãm tu'. Yã Topa yõg tappet te: “Topa te pexkox yõg xop nũ'pok putup, nũy 'ãpẽnã max, tu 'ãtat putup, 'ũyĩm hã 'ãtat putup, ka mĩkaxxap 'ãpata xũy.” 'Ũkux. Kaxĩy.
23287	MAT 4:9	tu: —Pẽnã'! 'Ũgmũn pu nũ'ãxup, kopxix xa' hõm hãpxop xohix. Kaxĩy.
23292	MAT 4:14	Hõmã, hãmyãxatamuk xohix 'ĩhã Topa te hãm'ãktux, ha tik hittap 'Iyait te nõm pupi hãm'ãktux, tu tappet tu kax'ãmi', nũy tikmũ'ũn xohix pu hãmyũmmũgã', nũy Yeyox xip'ax 'ãktux. Yã Topa yõg hãm'ãktux hittap hã Yeyox te kõmẽn Kapãnãn tu' nox xip, yĩy:
23295	MAT 4:17	Ha Yeyox te hãm'ãpak max'ax 'ãktux hãmãxap, hu: —'Ãpu, yãyhãhup, tu 'õg hãpxopmã'ax kummuk kux! Yã hõnhã Topa te yãy yõg tikmũ'ũn xat. 'Ãpu 'ĩpkox pi'! Kaxĩy.
23296	MAT 4:18	'Ãmnĩy 'ũm 'ĩhã Yeyox te hãpkumep, tu kõnãg xexka Ganinet yõg hãpkux tu' hãpkumep, 'ĩhã tik taknõy 2 pẽnãhã', ha mãm xuk, tu' xuxet'ax Xĩmãm, yã' xuxet'ax nõy te: Pet, xi' taknõy 'ãxet'ax 'Ãnene', tu mõ tut panip yõn, tu mãm xuk pax,
23297	MAT 4:19	ha Yeyox te: —'Ãpu, 'ũkpe mõg 'ũg 'ãyũmmũgã', xayĩy tikmũ'ũn tuk ha nũnnã'. Kaxĩy.
23299	MAT 4:21	Ha' mõg 'ĩhã tik taknõy 2 nõy pẽnãhã', ha' xuxet'ax Tiak, xi' taknõy 'ãxet'ax Yoãm, yã Yemeneo kutok, tu yãy tak yõg mĩpkox kopa' mãm, nũy tut panip mĩy. Ha Yeyox te' xapit, puyĩy nũ mũtik hãpkumep,
23300	MAT 4:22	ha hãpxip 'ohnãg 'ĩhã' mõg, tu yãy tak nĩm, xix mĩpkox nĩm, nõm te kõnãg yĩmũ' mõg, ha Yeyox pe' mõg.
23312	MAT 5:9	—'Ũkuxa hittup'ax tikmũ'ũn te yãykix kuxyãhã'. Yã 'õm te Topa hãk-tok xe'e'.
23314	MAT 5:11	—'Ãkuxa hittup'ax 'ĩhã' gãyxop te 'ãxũygãhã', xix 'ãmãnõg, xix 'ãkte'ex kummuk, xix 'ãkupex, 'ũkpe 'ãmõg hah.
23315	MAT 5:12	'Ãkuxa hittup'ax, yã Topa te xa popmãp-tup pexkox yõg hãpxop xohix. Yã hõmã tik gãy xop te Topa yõg tik hittap xop xũygãhã', tu' pupi hãm'ãktux xop xũygãhã kamah, 'ãmũn putuk.
23316	MAT 5:13	—'Ãmot xuxpex te' xit'ax xuxpexgãhã', ha xogyĩn kutnat, puyĩy tuk-tox hok. Ha kaxĩy 'ãxop te Topa hã' puknõg xop pu hãmmaxnãhã'. Pax pu 'ãmot ku'uk kummuk hãk-tox, puxix tikmũ'ũn xep-tup nõg, nũy hãptopa putyõn, ha' xohix te' tonnok.
23317	MAT 5:14	—Kuyãnãm te hãptupmãhã', ha kaxĩy 'ãxop te tikmũ'ũn pu Topa pupi hãm'ãktux, tu' kuxa hittupmãhã'. Tikmũ'ũn xohix te kõmẽn pẽnãhã', yã kõmẽn te yĩktix yĩmũ' pip.
23318	MAT 5:15	Piyã kuyãnãm tat'ax paha', nũy nõ manax kopa' yũm, tu mõ'nĩy? 'Ap yũm'ah, pãyã mĩmpe yĩmũ' yũm, puyĩy mĩptut xohix tupmã', puyĩy tikmũ'ũn nõ hãmpẽnã max.
23319	MAT 5:16	Ha kaxĩy 'ãxop te tikmũ'ũn pu Topa yõg hãm'ãktux 'ãktux, pu tu hittup, ha kaxĩy 'ãxop te hãpxopmã max, pu tikmũ'ũn pẽnã', nũy 'Ãtak Topa pu hãm'ãktux, hu: “Yã 'ãmax xe'ẽgnãg'”! Kaxĩy.
23320	MAT 5:17	—'Ũpe'ãpaxeh hok, hu: “Yeyox nũn, nũy Mõyyex yõg xat'ax nõa'.” Kaxĩy. 'Ãmhok. 'Aknũn'ah 'ũg tik hittap xop yõg hãm'ãktux nõa', nõm hittap xop te Topa pupi hãm'ãktux, 'ap nõãp-tup'ah, pak nũn nũy hãm'ãktux yũmmũgã max.
23321	MAT 5:18	'Ũxaxok hok. Yã' xat'ax xip ka'ok, tu' nõg 'ohnãg. Yã Topa yõg tikmũ'ũn te' xuktux putup mõ'kuma' mõg. Yã kax'ãmi'ax kutõgnãg xut 'ohnãg, 'ĩhã pexkox xip, 'ĩhã' xip hahãm. 'Ũnõg 'ohnãg.
23322	MAT 5:19	Yĩy tikmũ'ũn yĩpkox pip 'ohnãg Topa yõg xat'ax pu', xi' nõy yũmmũgã'ax, pu' yĩpkox hok, puxix 'õm kutõgnãg. Yã Topa te nõm kutõgnãg 'ãktux putup 'ĩhã yãy yõg tikmũ'ũn xat. 'A xexkãnãp-tup'ah. Pa tikmũ'ũn yĩpkox pip, tu' nõy yũmmũgã'ax, pu yĩpkox pi', puxix Topa xexka 'ãktux putup, 'ĩhã yãy yõg tikmũ'ũn xat.
23323	MAT 5:20	Yĩy hãpxopmã max Topa pu', tu 'ãyĩpkox pip pax Topa pu', puyĩy Topa 'ãxop pu pexkox xõn, 'ĩhã yãy yõg tikmũ'ũn xat, nũy: Mõnãy! Kaxĩy. Pa hãmyũmmũg xop yĩpkox 'ohnãg xop, xix Paniye xop te' mõxakux 'ohnãg.
23325	MAT 5:22	Pa 'ãte 'ãxat, hu: Tikmũ'ũn te' nõy hã' gãy, puxix tik pa te hãmyũmmũg kopit. Ha tikmũ'ũn te' nõy pu hãm'ãktux, hu: “'Ãkummuk,” kaxĩy, puxix tik xexka xop hãpkummuk mĩy'ax kopit. Ha tikmũ'ũn te' nõy putup nõg, hu nõm pu hupmãhã', hu: “'Ãp-tox kummuk!” kaxĩy, puxix nõm mõgã Hãmgãyãgnãg Pet hah.
23326	MAT 5:23	'Ãmõg Topa pet hah, nũy Topa pu hãpxop mõ'hap, nũy tu' haxyã', tu hãmpe'paxex, hu: “Hamũn, 'ũgnõy gãy, tute 'ã tu' gãy,” kaxĩy.
23327	MAT 5:24	'Ãpu, 'õg hãpxop mõ'hap'ax nĩm, nũy mõg mõ'ka'ok 'ãnõy hah, pu 'ãnõy mũtik yãyhã 'ãxape 'ũxeheh, hak-nãy tu 'õg hãpxop mõ'hap Topa pu'.
23328	MAT 5:25	—Tikmũ'ũn te xa tu' gãy, xix 'ãkupex, tu 'ãmõgã'ax tik pa te hãmyũmmũg hah, 'ãpu nũ mũtik yãyhã 'ãxape, ka 'ãmõgã tik pa te hãmyũmmũg hah, ha' xat pu 'ãmũy, nũy kanet kopa mõ'ãtat.
23329	MAT 5:26	Pax xa kanet kopa 'ãxip, hu ta 'ãxupa hok, tu mõktu tayũmak xexka hã pago, xayĩy 'ãpep.
23331	MAT 5:28	Pa 'ãte 'ãxat, hu: 'Ũn 'ãpa hã pẽnã hok, nũy 'ũn putup hok. Tikmũ'ũn te 'ũn pẽnãhã' puxi' kuxa kopa' xonnix.
23332	MAT 5:29	Pax xa 'ãpa xe'e xa hãpxopmã kummugã', 'ãpu 'ãpa xut, nũy putyõn. Yã' max 'ãpap-xet, ha ta' kummuk, xa Hãmgãyãgnãg Pet ha 'ãmõg.
23333	MAT 5:30	Pax xa 'ãyĩm xe'e xa hãpxopmã kummugã', 'ãpu 'ãyĩm xax mĩkax hã, nũy putyõn. Yã' max 'ãyĩm puxet, ha ta' kummuk xa Hãmgãyãgnãg Pet ha 'ãmõg.
23334	MAT 5:31	—Tikmũ'ũn te 'ãxat kamah, hu: “Tik te' xetut nĩm putup, puxix tappet mĩy, pu tu' nĩm.” Kaxĩy.
23335	MAT 5:32	Pa 'ãte 'ãxat xe'e': 'Ãxetut nĩm hok. Pẽyã' xetut te tik nõy mũtik xonnix, 'ũtux hok pu nĩm, pãyã' xetut te tik nõy mũtik xonnix hok, 'ũtux hok pu nĩm hok, ka tik nõy mũy, nũy nũ mũtik tu' xonnix. Yã tik te' nõy xetut mũg, tu nõm hã' xupxet, yã hãpkummuk mĩy.
23337	MAT 5:34	Pa 'ãte: Topa 'ãxet'ax 'ãktux hok 'ĩhã hãm'ãktux xex, xix pexkox 'ãktux hok. Pexkox yã Topa xip'ax xe'ẽgnãg hah,
23338	MAT 5:35	xix hãm xexka 'ãktux hok, 'ĩhã hãm'ãktux xex. Yã hãm xexka xohix Topa yõg, yã' yõg hãptonnok'ax. Ha Yenoyanẽn 'ãktux hok. Yã Topa te' xat xe'ẽgnãg, yã' yõg kõmẽn xe'e',
23339	MAT 5:36	xix 'ãxe 'ãktux hok, 'ĩhã hãm'ãktux xex. Pi'yã' yãy xe yãyhã yãm-nok, xip-nĩy? 'Ap yãyhã yã yũmmũg'ah, yĩy 'ãxe 'ãktux hok, 'ĩhã hãm'ãktux xex.
23341	MAT 5:38	—Tikmũ'ũn te: “Yã' max tikmũ'ũn kummuk pu hãpkummugã 'ũyãnãn tu', nũy tu pago.” Kaxĩy.
23342	MAT 5:39	Pa 'ãte: Tikmũ'ũn kummuk pu hãpkummugã hok, nũy tu pago hok, pa tik te 'ãpayĩn kix, 'ãpu' tux hok pu 'ãpayĩn nãg nõy kix kamah.
23343	MAT 5:40	Tikmũ'ũn te 'õg topixxax xut, 'ãpu 'õg kayak tu' hõm kamah, ha tu paxmõg.
23344	MAT 5:41	Xonat puknõg te 'ãxat, xayĩy 'ũyõg hãpxop putux tat, 'ãpu' tat. Ha 'ãxat pu kinõm puxet hã' tat, 'ãpu kinõm 2 hã' tat.
23345	MAT 5:42	Tikmũ'ũn te hãpxop 'ũm xak, nũy ta putpu xa' hõm, 'ãpu tu' hõm. Tikmũ'ũn te' hok xak hãpxop 'ũm, 'ãpu tu' hok hõm.
23348	MAT 5:45	xa 'ãxop yãyhã Topa hã 'ãk-tok xop xe'e'. Yã Topa te mãyõn xat, pu' hep xop xohix pu hãm pukgã', yã hãpxopmã kummuk xop pu' mĩy, xix hãpxopmã max xop pu' mĩy kamah. Tute tex nũ'kutnãhã' hep xop xohix pu. Yã tikmũ'ũn te hãmyok mĩy xop pu nũ'kutnãhã', xix tikmũ'ũn te hãpkohe' mĩy xop pu tex nũ'kutnãhã kamah.
23349	MAT 5:46	'Ãxop te 'ãxapep-tup xix tikmũ'ũn gãy xop putup nõg, puxix Topa xa pexkox yõg hãpxop 'ũm hõm hok. Yã tik kummuk xop te gohet pupi tayũmak pop, tute yãy xape xop mũn putup pax, xi' puknõg xop putup nõg.
23350	MAT 5:47	'Ãxop te 'ãxape xop mũtik hãm'ãktux puxehnãg, ha ta' puknõg xop te yãy xape mũtik hãm'ãktux kamah, nõm xop te Topa hã' puknõg xop.
23351	MAT 5:48	—'Ãpu hãpxopmã max xe'ẽgnãg, nũy 'Ãtak Topa putuk, ha pexkox kopa' xip, tu hãpxopmã max xe'ẽgnãg mõ'kuma' mõg.
23352	MAT 6:1	—'Õg pa 'ãti'! Hãpxopmã max hok, nũy mõ'ãmã hok, puyĩy tikmũ'ũn pẽnã'. 'Ãmhok. Pa Topa pu hãpxopmã max xe'e, puyĩy Topa pẽnã'. Pãyã xate' mĩy puyĩy tikmũ'ũn pẽnã', puxix Topa yũmũg Tak xa pexkox yõg hãpxop 'ũm hõm putup hok.
23353	MAT 6:2	—Xate tikmũ'ũn hok xop pu hãpxop hok hõm, 'ãpu 'ĩy hok. Yã mõ'ãmã'ax xop pa max, pãyã' kuxa kummuk, tu yãy yõg hãpxopmã max'ax 'ãktux, tu Topa pet kopa hãm'ãktux, xix kõmẽn kopa hãm'ãktux, pu tikmũ'ũn hãpxopmã'ax yũmmũg, tu: “Yã tik max, 'õhõm!” Kaxĩy. Yã Topa tep-tup nõg, tu: “Puxi'.” Kaxĩy. Tu pexkox yõg hãpxop 'ap hõm putup'ah, mõ'ãmã pax xop pu' hõm putup'ah.
23354	MAT 6:3	Xate tikmũ'ũn hok hã nõ teheh, 'ãpu hãm'ãktux hok, pu tikmũ'ũn 'ũm yũmmũg hok, pu 'ãxape xe'e yũmmũg hok.
23355	MAT 6:4	Tikmũ'ũn 'ũm pu' xuktux hok, puxix Topa xa pexkox yõg hãpxop hõm. Yã Topa te hãpxopmã'ax xohix pẽnãhã'.
23357	MAT 6:6	Pa 'ãpet ha mõg, nũy mõhãmyĩnnĩn, nũy 'ãp-xehnãg hã 'õg 'Ãtak Topa pu hãm'ãktux, 'ĩhã xate nõm pẽnã 'ohnãg, ha' xupak, tu xa' hõm pexkox yõg hãpxop. Yã Topa 'õg 'Ãtak te hãpxopmã'ax xohix pẽnãhã'.
23358	MAT 6:7	—Topa pu 'ãp-xehnãg hã hãm'ãktux, tu hãm'ãktux 'ãhĩynãg hok, 'ũpuknõg xop putuk. Nõm te Topa pu hãm'ãktux tox, tu hãm'ãktux 'ãhĩynãg, puyĩy Topa' xupax.
23359	MAT 6:8	Kaxĩy mĩy hok! Topa yã 'õg 'Ãtak, tu hãmyũmmũg xe'ẽgnãg, tu xatep-tup yũmmũg tap.
23360	MAT 6:9	Yĩy Topa pu hãm'ãktux kaxĩy, hu: “Yũmũg 'Ãtak, nõm te pexkox tu' xip, pũyã' xohix kuxa' yẽy 'ãkeppah, tu 'ãmax xe'ẽgnãg 'ãktux.
23361	MAT 6:10	Pũyã tikmũ'ũn xohix 'õg xat'ax pu' yĩpkox pi' nũhũ hãhãm tu'. Yã pexkox yõg xop xohix yĩpkox pip nõmhã.
23362	MAT 6:11	'Ãmnĩy xohix 'ĩhãk mũ'ã hãpxop 'ũm nũ'kutnã', 'ũyĩ' mã',