23214	MAT 1:1	Cham ngapxa'ñ nmɨydäga'ñɨch pɨn Jesucristo y'ap'ajt yteedy'ajt jadu'n nej yhuɨ'my jaybety. Jesucristo je' oy ap'adyii teedy'adyii David etz Abraham.
23219	MAT 1:6	Isaí oy ung'adyii rey David. Je rey David je' oy ytöxyɨjc'adyii huɨdɨ anajty Urías ytöxyɨjc'ajtpy. E je' ajcxy y'ung'ajtɨ Salomón.
23230	MAT 1:17	Jadu'n oy ñɨcxy majmactz najtzquëxɨ' Abraham ixtɨ David. Ma je David jamajmactz najtzquëxɨ' chi je israelitas jäy yajtzɨmy yajmajch ma Babilonia y'it, e nañ jamajmactz najtzquëxɨ' chiinɨ oy ymiñ yja'ty je Cristo.
23231	MAT 1:18	Jadayab capxy ayuc jadu'n nej ymiñ yja'ty je Jesucristo. Jesús ytaj, huɨdi anajty yxɨɨ María, yɨ' tɨ anajty ycapxytungɨxy co ypɨgaangɨxy mɨɨd José; e ma anajty ca'nɨ ñaybudɨgɨ́ɨyɨgɨxy, chi María oy y'ungdzɨmɨ̈gy mɨɨd yɨ Dios yjɨhuɨ'ñ ymɨc'ajt.
23233	MAT 1:20	Huin'it ma jadu'n anajty nihuinmayɨ̈y, chi Huindzɨn Dios tüg y'ángel ñayquëxɨ̈cɨ cumäyjoty ma José, chi ñɨmaayɨ: ―José, David y'ap y'oc, ca' mɨjcajee mdzachhuinmay nej m'octöxyɨjc'adɨɨyb María, com yɨ' y'ung huɨdibɨ yajma'xung'adamy hue' mɨɨd Dios yjɨhuɨ'ñ ymɨc'ajt ycɨxpɨ.
23235	MAT 1:22	Tüg'ócɨy jada ytundaayɨ yjajtaayɨ ycɨjxy yca'pxy jadu'n nej je Dios anajty tɨ nɨmäy je profeta, je jäy huɨdi Dios y'ayuc najtzcapxɨɨyɨp ma anajty jadu'n yjaybetyɨty:
23236	MAT 1:23	Je töxyjäy huɨdibɨ ca' yëydɨjc mɨɨddzɨnäy hue' je' ung tzɨmɨ̈cɨp. Chi ypadamyb tüg je y'ung hue' je' yxɨɨ'adaanɨp Emanuel. Emanuel hue' yhuimbɨdzɨmy Dios mɨɨd ɨɨch ajt.
23237	MAT 1:24	Co José ymäyhuijy, chi cuyduñ jadu'n nej anajty Dios y'ángel tɨ nɨmäyii, chi huoy María jadu'n nej jɨhuɨɨy töxyɨjc'adyii.
23242	MAT 2:4	Huin'it je rey huomujctay tüg'ócɨy teedytɨjc huindzɨndɨjc huɨdibɨ anajty yaj'ixpɨjcp yɨ Dios yley, chi yajtɨy ma anajty yma'xung'ada'ñ yɨ Cristo.
23243	MAT 2:5	Chi ajcxy y'adzooy: ―Jɨm Belén ma Judea ñaaxjot, com Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ jadu'n je' cojaay:
23251	MAT 2:13	Co je rey ixpɨcytɨjc ajcxy yhuimbijttaayñɨ, chi cumäjoty José ijxy tüg Dios y'ángel, chi ñɨmaayɨ: ―Pɨdɨ̈g, nɨcx jɨm Egipto ñaaxjot mɨɨd yɨ pi'c'anäg etz mɨɨd yɨ' ytaj, e jɨm mhuɨ'mɨpy ixtɨ coonɨ ɨɨch miich nɨmähuɨpy. Com yɨ Herodes y'ixtähuamy yɨ' yɨ pi'c'anäg e yaj'öga'ñ yɨ'.
23253	MAT 2:15	Jɨm ajcxy y'ijty ixtɨ coonɨ oy y'ögy je Herodes. Jada je' jadu'n yajcuydun jadu'n nej Dios anajty tɨ ymɨnañ ma yɨ' y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ: “Jɨm Egipto ɨɨch n'ung tɨ nhuoy.”
23255	MAT 2:17	E jadu'n jada yajcuyduñ jadu'n nej anajty Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ, je Jeremías, anajty tɨ cojaay:
23257	MAT 2:19	Co oy y'öcnɨ Herodes huin'it jɨm Egipto, Dios tüg y'ángel ñayguëxɨ̈cɨ cumäyjoty ma José. Chi ñɨmayɨ:
23261	MAT 2:23	Co jɨm yjäty, chi jɨm chɨnaydacpɨjcy ma je cajp huɨdi yxɨɨ Nazaret. Jadayaabɨ je' jadu'n tun jajtɨ jadu'n nej anajty ycojaayɨty ma Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ ñecy co Jesús xɨɨ'adɨɨyb Nazareno.
23262	MAT 3:1	Huin'it tiempo nañ jadu'n Juan je Bautista (huɨdibɨ jäy yajnɨɨbejtpɨ) ymiñ tüg tɨgɨ̈dum ma Judea ñaaxjot capxhuäcx Dios y'ayuc,
23263	MAT 3:2	ymɨnañ: ―Jothuimbíjtcɨx ma Dios com yɨ Dios y'ane'mɨn huingonɨñ yɨ'.
23270	MAT 3:9	Ca' jadu'n mdzachmɨnaangɨxy co Abraham xy'ap'adyii xy'oc'adyii. Ɨɨch miich ajcxy yam ndɨmnɨmaayb co Dios ixtɨ jëbɨ yɨ' yaj'ap'adyii yaj'oc'adyii Abraham jada tzaajot ca'ydɨ miich ajcxy.
23272	MAT 3:11	Ɨɨch, janch yajnɨɨbejtpɨch mɨɨd nɨɨ, yɨ' yɨ' jadu'n nej tüg ixpejt co tɨ mjothuimbijtcɨxy; per jacminamb tzojc huɨdi ajcxy xyajnɨɨbedɨpy mɨɨd Dios yjɨhuɨ'ñ etz mɨɨd jɨɨn. Je' ymɨɨd mɨc'ajtɨn etz cötujcɨn, nïgɨ ca'ydɨ ɨɨch, ni xycapaadyɨch nɨcxy ycɨ̈g nyajtecyjendügyɨch.
23276	MAT 3:15	Chi Jesús y'adzooy: ―Jadachambɨ oc'a'ɨxɨ̈ jadu'n, com ooy yɨ' ycopɨtyɨty co nguydundayɨm tüg'ócɨy tɨɨbɨ Dios xyaj'ane'mɨm. Huin'it Juan a'ɨxɨɨy chi yajnɨɨbejty Jesús.
23277	MAT 3:16	Co Jesús ñɨɨbejttay, chi Jesús ijxy Dios yjɨhuɨ'ñ ñigɨdägyii jadu'n nej tüg pi'cmuuxy.
23279	MAT 4:1	Chi Dios yjɨhuɨ'ñ yajnɨcxy Jesús mɨjtɨgɨ̈duum jaydëbɨ je ca'oybɨ yjot'ixɨɨyb yhuinma'ñ'ixɨɨyb.
23282	MAT 4:4	―Pen Dios miich xy'ung'ajtp, nɨma' jada tzaa huen naygojyii tzajcaagy. Chi Jesús y'adzooy: ―Jaybety jadu'n ymiñ ma Dios ñecy: “Ca'p jäy tzajcaagytɨ'ajty nitzɨnähuɨpy, nañ jadu'n nitzɨnähuɨpy tüg'ócɨy yɨ ayuc huɨdibɨ Dios ycapxp.”
23284	MAT 4:6	Chi nɨmay: ―Pen janch co miich Dios xy'ung'adyii, cödɨjpnax jiiby naaxcɨ́xy, ca' yɨ' nej mjadɨpy com jaybety jadu'n ymiñ co jadu'n ymɨna'ñ: Dios yquexyp yɨ' y'ángeles jɨgɨx xycuend'adɨpy xyhuidzɨpy mɨɨd ycɨ', ca'ydɨ ninej mgönepy ma tzaagop.
23285	MAT 4:7	Chi Jesús y'adzooy: ―Nañ jadu'n ymiñ jaybety: “Ca' mjot'ixɨpy mhuinma'ñ'ixɨpy yɨ mhuindzɨn Dios.”
23288	MAT 4:10	Huin'it Jesús y'adzooy: ―Huinhuäctutcɨch miich mujcu', com jadu'n yjaybetyɨty: “Tügpajc yɨ mHuindzɨn Dios yɨ' mhuindzɨgɨ̈huɨpy m'ojadadɨpy.”
23292	MAT 4:14	Jada je' jadu'n tunɨ jajtɨ jadu'n nej Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ Isaías anajty tɨ cojaay:
23295	MAT 4:17	Ixtɨ huin'it Jesús ytɨgɨɨy ayuccapxhuäcxp ymɨnañ: ―Jothuimbijtcɨx, yajmingɨx yajmejtzcɨx mjot mhuinma'ñ ma Dios, com yɨ Dios y'ane'mɨn huingonɨp yɨ'.
23297	MAT 4:19	Chi Jesús nɨmay ajcxy: ―Pajamgɨch, ɨɨch miich ajcxy nyajni'ixɨ̈huɨpy nej jäy myaj'ixpɨgɨpy je Dios ytɨy'ajt.
23301	MAT 4:23	Huɨdijttay Jesús ma tüg'ócɨy Galilea ñaaxjot, yaj'ixpɨcy jäy majaty je naymujctac cajp cajp. Capxhuäcxy yɨ Dios ytɨy'ajt etz nañ jadu'n pa'mjäy yajtzocy huen ytɨmyhuɨdipá'mɨty anajty ajcxy ymɨɨd.
23303	MAT 4:25	Huin'it Jesús ypanɨcxɨ mayjäy huɨdijaty anajty ajcxy tzɨnaayb ma Galilea ñaaxjot etz yɨ Decapolis jäy, nañ jadu'n Jerusalén jäy etz huɨdijaty tzɨnaayb ma Judea ñaaxjot, nañ jadu'n huɨdijaty anajty ajcxy tzɨnaayb a'oy'amy ma Jordán mɨj nɨɨ.
23306	MAT 5:3	―Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ nejhuɨɨyb co yajmayjajtpy Dios y'oy'ajt, yɨ' ajcxy paatɨp Dios y'ane'mɨn.
23308	MAT 5:5	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ yung naxpy jäy'ajtp, yɨ' ajcxy padaamb tüg'ócɨy je huɨdi Dios tɨ yaj'ahuanɨ̈yii.
23309	MAT 5:6	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ cuydunamb huɨdibɨ Dios chojcpy, Dios yɨ' ajcxy pubedɨɨb.
23310	MAT 5:7	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ pa'ayoob huenytimpɨnjäyɨty, Dios nañ jadu'n ajcxy pa'ayohuɨɨb.
23311	MAT 5:8	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ huädz yjot yhuinma'ñ, yɨ' ajcxy y'ixɨpy yɨ Dios.
23312	MAT 5:9	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ ca' ti tzip tzojccɨxy, com yɨ' ajcxy Dios ung'adɨɨb.
23313	MAT 5:10	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ yajnixiicp yajnigapxp mɨɨd je Dios ytɨy'ajt ycɨxpɨ. Yɨ' ajcxy idamb ma Dios y'ane'mɨn.
23315	MAT 5:12	Xondaaccɨx jotcuj'ajtcɨx co mbadaangɨxy tüg oy'ajtɨn jiiby tzajpjoty. Nañ jadu'n ajcxy ixhuɨdijty pahuɨdijty je Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ jecy'ajty.
23319	MAT 5:16	Nañ jadu'n miich ajcxy mdzɨnaaygɨxy tudägy ma ajcxy je mayjäy jaydëbɨ ajcxy ixipy je oybɨ huidi miich ajcxy mdumyb. Huin'it ajcxy ojadadɨpy je mDios teedy huɨdibɨ jiiby tzajpjoty.
23320	MAT 5:17	Ca' mhuinmay co ɨɨch tɨ nmiñɨch ya co nbɨgaanɨch je Dios y'ayuc je' huɨdibɨ anajty tɨ jaay Moisés etz je profetɨtɨjc. Ca' ɨɨch nyajmɨjaagɨxa'ñ je cötujcɨn, ɨɨch tɨ nmiñɨch co nguyduna'ñɨch jadu'n nej ymiñ jaaybety.
23322	MAT 5:19	Je jäy huɨdibɨ ca' nimɨdooy je Dios ytɨy'ajt oy yjadɨm mutzjaty etz yaj'ixpɨcy jäy jadu'n, je' ajcxy padamb je mutzpɨ tɨgɨydac ma Dios y'ane'mɨn. Paady je jäy huɨdibɨ yaj'ixpɨjcp jadu'n nej tɨy'ajt ymɨna'ñ, e paduñ jadu'n nej yaj'ixpɨcy, je' ajcxy padamb tüg je mɨjpɨ tɨgɨydac ma Dios y'ane'mɨn.
23323	MAT 5:20	Ɨɨch miich ajcxy nɨmaayb, pen ca' miich ajcxy jac'oy mdúngɨxy ca'ydɨ fariseos etz escribas ajcxy, ca' nimɨna mdɨgɨ̈huɨpy ma Dios y'ane'mɨn.
23325	MAT 5:22	Ɨɨch miich ajcxy jadu'n nɨmaayb pɨnjaty ymɨgügtɨjc mɨjotma'tp, je' Dios tɨydunaanɨpy; e pɨn ymɨgüg xɨɨdijp tzuudijp, yajtɨydunɨpy je' ma Dios tɨydundac; e pɨn ymɨgüg tzuudijp locɨdijp ayo'ndumb, je' y'ity co ñɨcxɨp ayoodactuuby.
23326	MAT 5:23	Pen myajnɨcxpy miich mhuindzɨgɨ'ñ ma Dios ytɨjc, e pen jɨm jäymetzgodyii co mmɨgüg tɨ xyhuin'ɨɨnnaxy tɨ xyhuincapxynaxy yinjaty hueenjaty,
23337	MAT 5:34	Per ɨɨch miich ajcxy nɨmaayb: ni mga'ɨɨbaadɨp ni mgacapxpaadɨp; ni mgamɨna'nɨp; “y'ijxpy tzajpjotypɨ,” com yɨ' Dios chɨnaydac. E ni mgamɨna'nɨp, “y'ijxpy naaxhuiñybɨ,” com Dios yajpatp oy ytɨmymaajɨty. E ni mgamɨna'nɨp; “y'ijxpy Jerusalén,” com jɨm je' Dios chajptɨjc; ni mga'ɨɨbaadɨp ni mgacapxpaadɨp mgohuajc, com ca' mjaty myaj'ahuimbity poob o tzixy tüg cöhuay.
23347	MAT 5:44	Ɨɨch miich ajcxy nɨmaayb: Tzoc yɨ' huɨdibɨ ajcxy xymɨdzip'ajtp, etz mɨbɨjctzoohuɨ ma Dios huen y'oy'ajtɨn paady yɨ huɨdibɨ xyñigapx xyni'ojɨɨyb, e nañ mɨ'oyjäy'at yɨ huɨdibɨ xyca'ixamb.
23348	MAT 5:45	Huin'it miich ajcxy xy'ung'adɨɨby yɨ Dios tzajpjotypɨ huɨdibɨ yxɨɨ yajtɨɨcxp yajjajp ma oyjäydɨjc etz ma jɨbɨcjäydɨjc, nañ jadu'n yajtüy ma jɨbɨcjäydɨjc etz ma oyjäydɨjc.
23350	MAT 5:47	Pen miich ajcxy mgapxpocxyp yɨ mjugymɨgüg, ¿ti oybɨ yɨ'? Nañ jadu'n ajcxy yɨ' yja'ɨdɨɨtzp yɨ huɨdibɨ ajcxy ca' Dios nejhuɨɨygɨxy.
23352	MAT 6:1	Ca' mdungɨxy je oybɨ ma jäy y'ixy yhuindɨcxy mɨɨd co mdzachyajhuindɨcxaangɨxy co mdungɨxy oybɨ. Pen jadu'n m'ɨdɨɨtzcɨxy mDios Teedy huɨdi jiiby tzajpjoty tzɨnaayb, ca' ajcxy xymöhua'ñ je oy'ajtɨn.
23355	MAT 6:4	E co miich amoñ m'idɨpy, mDios Teedy huɨdi ijxp co amoñ tijaty mduñ, je' xymöhuamb tüg oy'ajtɨn mayjäyduum.
23356	MAT 6:5	Co miich ajcxy Dios mmɨbɨjctzoy, ca' jadu'n m'ɨdɨɨtzcɨxy jadu'n nej je jäy huɨdibɨ capxtacp ma Dios huin aguy ahuac aguy. Yɨ' ajcxy capxtacp ma Dios huäctɨna' jiiby tzajptɨgoty jaydëbɨ jäy y'ixɨɨyb etz ymɨjpɨdägɨɨyb. Ɨɨch jëyɨ jadu'n nɨmaayb, co jadu'n oy'ajtɨn'adɨɨby.
23357	MAT 6:6	E co miich Dios mmɨbɨjtzoy, nɨcx tɨgoty etz m'agɨ̈huɨpy je mdɨjc aguu. Huin'it Dios mɨbɨjctzou. E je Dios y'ijxpy ymɨdooyb co jadu'n mmɨbɨjctzoy, e je' je m'oy'ajtɨn xymöhuɨipy mayjäyduum.
23358	MAT 6:7	Com Dios mmɨbɨjctzoy, ca' m'agapxɨyo'cɨp je huɨdi anajty tɨ m'occapxpɨ, jadu'n nej ajcxy y'ɨdɨɨtzcɨxy huɨdi ca' nejhuɨɨygɨxy Dios ytɨy'ajt. Yɨ' ajcxy huinma'ñypɨdägy co mɨɨd ajcxy ymay'ayuc huin'it ajcxy ymɨdoohuɨɨyb.
23359	MAT 6:8	Ca' jadu'n m'ɨdɨɨtzcɨxy jadu'n nej je' ajcxy; mDios ñejhuɨɨyb ti miich ajcxy myajmayjajtpy ma anajty ca'nɨ mbɨjctzooyñɨ.
23360	MAT 6:9	E jadu'n miich ajcxy Dios mɨbɨjctzohuɨpy, jadu'n mɨna'nɨp: Dios Teedy, miich huɨdibɨ tzajpjoty tzɨnaayb; huindzɨgɨ̈y miich mxɨɨ y'ity.
23365	MAT 6:14	Pen miich ajcxy mhuinmeecxyp je huɨdibɨ xymɨdundɨgooygɨxp, je mDios Teedy huɨdibɨ tzajpjoty je' nañ jadu'n xyhuinmeecxɨp miich ajcxy mbocy.
23366	MAT 6:15	E pen miich ajcxy ca' pɨn jäy mhuinmeecxy nej xymɨdundɨgooygɨxy, nañ jadu'n mDios ca' xyhuinmeecxɨp ajcxy ma tɨ mdundɨgooygɨxy.
23367	MAT 6:16	Com ajcxy m'ida'nɨp jaygaay jay'ügy (mɨna Dios mmɨbɨjctzoogɨxy), ca' mnaybɨdáaccɨgɨxy tajy may, jadu'n nej ajcxy ɨdɨɨtzcɨxy yɨ' huɨdibɨ ajcxy mɨnamb co Dios mɨbɨjccɨxy e ca' yjanchɨty. Yɨ' ajcxy yajtɨgajchpy yhuiñyjɨjp jɨgɨx jäy ajcxy oc'ixɨɨyb co jaygaay jay'ügy y'ijtcɨxy; jëyɨ jadu'n oy'ajt'adɨɨyb.
23369	MAT 6:18	ca'ydɨ myajniguëxɨ̈gy mayjäyjoty co m'ity jaygaay jay'ügy, hue' janchtɨy myajniguëxɨ̈g ma je mDeedy huɨdibɨ ca' yaj'ijxy; e je mDeedy huɨdibɨ ijxp huɨdibɨ miich ajcxy ca' mduñ ijxna' quëxna' yɨ' xymöhuɨpy oy'ajtɨn mayjäyduum.
23371	MAT 6:20	Je' miich nijot'ajtcɨxy je' oy'ajt huɨdibɨ miich ajcxy Dios xymöhuamb jiiby tzajpjoty ma ca' huech yajhuindɨgooy ni ti, e nañ ni ycatougaayii ni ti, etz ma je meetzpɨ ca' ajcxy meetzcɨxy pɨgɨ̈ccɨxy tijaty.
23375	MAT 6:24	Ni tüg pɨn ca' huaad mɨɨd tuñ metz huindzɨn com mɨjotma'tɨ tüg je', e jadügpɨ chogɨpy; o ixtijɨpy tüg e jadüg ymɨgüg'adɨɨyb. Nañ jadu'n ca' huaad miich ajcxy metz m'ojadajtcɨxy, Dios etz je meeñ.
23376	MAT 6:25	Paady ɨɨch miich ajcxy nɨmaaygɨxy: Ca' mdzachhuinmaaygɨxy ti ajcxy mnitzɨnähuɨpy, ti ajcxy mgayɨpy m'ügɨpy o ti ajcxy mhuit'adɨɨyb mducxy'adɨɨyb. MDios yɨ' tɨ xymooygɨxy je mjugy'ajtɨn, e paady ycɨxpɨ yɨ' nejhuɨɨyb ti ajcxy myajmayjajtpy.
23377	MAT 6:26	Oc'ix miich ajcxy yɨ joon huɨdi queec-huɨdijtp. Yɨ' ajcxy ycaniipcɨxy ycatungɨxy, nañ ni ca' yɨ' ajcxy yujcpɨjccɨxy ma tze'x. Miich ajcxy mDios Teedy huɨdi tzajpjoty tzɨnaayb, je' moydaayb huɨdi ajcxy yɨ' yjɨɨcxyp. E miich ajcxy mjactzoobatp ca'ydɨ yɨ joon.
23381	MAT 6:30	E pen mDios xojxpy jadu'n je aay ujtz cham etz tzojcy ytɨɨtztäy ñicxtäy, jac nïgɨ miich ajcxy Dios xymöhua'ñ huɨdibɨ myajmayjajtpy, miich ajcxy huɨdibɨ hueenɨ mmɨbɨjcɨn.
23383	MAT 6:32	Yɨ jäy ajcxy huɨdibɨ ca' mɨbɨcy yɨ Dios oy tzach nijot'ajtcɨxy jadayaabɨ, per miich mDeedy huɨdibɨ tzajpjoty je' ñejhuɨɨyb ti miich ajcxy myajmayjajtpy.
23384	MAT 6:33	E pen miich ajcxy mbɨdacpy Dios jayɨjp ma mjot mhuinma'ñ etz mguydun ajcxy yɨ' y'ane'mɨn, huin'it miich ajcxy Dios xymöhuɨpy tijaty myajmayjajtpy.
23386	MAT 7:1	Ca' m'ix'ijxpy mba'ijxpy ti mmɨgügtɨjc ytundɨgooyb, jɨgɨx ca' Dios xytɨydunɨpy chaachytunɨpy.
23387	MAT 7:2	Pen miich m'ix'ijxpy mba'ijxpy mmɨgügtɨjc ti ytundɨgooyb, nañ jadu'n miich Dios xytɨydunɨpy xychaachytunɨpy, e yɨ quipxɨ'ñ huɨdibɨ miich mhuamyb quipxɨ'ñ, nañ yɨ' Dios yajtunamyb ma miich.
23391	MAT 7:6	Ca' mmöy yɨ jɨbɨcjäydɨjc huɨdibɨ Dios yjë'ajty co nɨcx camɨj'ijx camɨjpɨdaaccɨxy; ni mgayegɨpy Dios y'ayuc ytɨy'ajt ma yɨ jäy ajcxy huɨdibɨ ca' tzojccɨxy Dios y'ayuc ytɨy'ajt.
23392	MAT 7:7	Mɨbɨjctzougɨx yɨ Dios e yɨ' xymöhuɨpy ajcxy; ixtaaygɨx, huin'it mbáatcɨxɨpy; cogapxɨɨygɨx e ahuädzɨp ajcxy mdɨjc aguu.
23396	MAT 7:11	Miich ajcxy oy mjɨbɨcjäyɨty e mjajtpy ajcxy nej m'ung m'anäg mmöhuɨpy je oybɨ. ¡Nïgɨ Dios Teedy tzajpjotypɨ möhua'ñ je oybɨ pɨnjaty pɨjctzoob!
23397	MAT 7:12	Tzɨnaaygɨx tɨydudägy mɨɨd je mmɨgügtɨjc, pen miich ajcxy mdzojcpy co je mmɨgügtɨjc chɨnähuɨpy tudägy mɨɨd miich ajcxy; com jadu'n y'ane'my Moisés yley etz yɨ Dios y'ayuc najtzcapxɨɨyb ajcxy ñecy.
23400	MAT 7:15	Nayguend'ájtɨgɨx mɨɨd yɨ jäy anɨɨjatypɨ huɨdibɨ ajcxy mɨnamb co Dios ytɨy'ajt yaj'ixpɨjcp, huɨdibɨ ajcxy huɨdijtp janch yung janch naxy ñaybɨdaaccɨxy nejɨhuɨ̈y ooy oy huinma'ñ mɨɨdɨty; nɨgoobɨ ajcxy jadu'n ñaybɨdägyii, ymɨɨd ajcxy jɨbɨc-huinma'ñ.
23406	MAT 7:21	Ca' nmɨnaanɨm nidüg'ócɨy jäy ajcxy ytɨgɨ̈huɨpy jiiby tzajpjoty huɨdibɨ xyñɨmaaybɨch: “Huindzɨn, Huindzɨn”, jëda'ajty ajcxy tɨgɨ̈huamb huɨdibɨ ycapxymɨdooyb je Dios chojcɨn y'ane'mɨn.
23425	MAT 8:11	Ɨɨch jadu'n nɨmaayb co mayjäy oy miinaangɨxy xɨɨpɨdzɨmy'amy xɨɨcɨdägy'amy, chi ixtäga'ñ quipxyɨ mɨɨd Abraham, Isaac etz Jacob jiiby ma Dios y'ane'mɨn.
23443	MAT 8:29	E co anajty Jesús jɨm ñaxy huin'it janch ahua'n ymɨgapxqueecɨ: ―¿Ti miich mdunamyb mɨɨd ɨɨch ajcxy, Jesús, miich Dios y'ung? ¿Nej tɨ mmiñ jayɨjp co xychaachytúngɨxɨch ma ca'nɨ xɨɨ tiempo paady?
23451	MAT 9:3	Huin'it nijëjɨty je escribas ajcxy, je ley yhuindzɨn, jot'ajtɨ: “Jadayaabɨ yëydɨjc capxtɨgooyb yɨ' ma Dios co jadu'n ymɨna'ñ.”
23456	MAT 9:8	E co je mayjäy jadu'n ijxy, huin'it ajcxy ooy jɨhuɨɨy huinmay. Chi ajcxy ooy ojadaty yɨ Dios co anajty tɨ yecy je mɨc'ajtɨn ma mayjäy.
23461	MAT 9:13	Nɨcx ixpɨjccɨxy nej ymiñ jaaybety ma Dios ñecy: “Ɨɨch ndzojcpyɨch co miich ajcxy mɨɨd'adɨpy je pa'ayo'n, ca'ydɨ co myajhuindzɨgɨ̈y tijaty ɨyujc.” Ca' ɨɨch tɨ nmiiñɨch ma je jäy ajcxy huɨdibɨ ca' pocy mɨɨdɨty. Ɨɨch tɨ nmiiñɨch mɨɨd yɨ pocyjäy ycɨxpɨ co huen jothuimbijttaaygɨxy ma Dios.
23475	MAT 9:27	Ma anajty jɨm tɨ choñ huin'it metz jäy huintzpɨ ypamiinɨ. Chachñɨmäyii jadu'n: ―¡Pa'ayoogɨch ajcxy, miich David y'ap y'oc!
23483	MAT 9:35	Jesús jadu'n yhuɨdijty cajp cajp yaj'ixpɨjcy majaty tzajptɨjc. Yajhuingapxɨ̈y je jäy Dios y'ayuc. Etz nañ jadu'n yaj'agɨdacy huen ytɨm huɨdi yuu huen ytɨm huɨdi pa'mɨty.
23484	MAT 9:36	Co Jesús jadu'n ijxy je mayjäy, chi oy pa'ayoonɨ co yɨ' ajcxy ca' mɨɨdɨty ni pɨn huɨdibɨ jëbɨ ñajtzcapxɨ̈y Dios y'ane'mɨn. Yɨ' ajcxy jadu'n yajpatp nej cöbixy huɨdi ca mɨɨdɨty cuend'ajtpɨ. Ca' nejhuɨɨygɨxy pɨn y'ane'mɨp e pɨn ypanɨcxɨp.
23486	MAT 9:38	Paady pɨjctzou miich ajcxy ma Dios co huen quexy tumbɨdɨjc ma yɨ' ytung.
23492	MAT 10:6	Nïgɨ jac'oy co ajcxy mnɨcxɨpy ma je Israeljäy huɨdibɨ ca' nejhuɨ̈y huɨdibɨ ca' paduñ Dios ytɨy'ájtɨn.
23493	MAT 10:7	Nɨcx miich ajcxy capxhuäcx Dios y'ayuc co tɨ yhuingonɨ Dios y'ane'mɨn.
23506	MAT 10:20	E je ayuc huɨdibɨ miich anajty ajcxy mgapxpy, ca' miich anajty je' ajcxy m'ayuc'ájtɨgɨxy, je Dios Teedy anajty yjɨhuɨ'ñ, je Espíritu Santo, xyajcapxp miich ajcxy.
23514	MAT 10:28	Ca' ajcxy mdzɨgɨ̈huɨp je jäy huɨdib ninïcx yaj'öcp etz ca' huaad yɨ' ajcxy yaj'ögy je alma. Yɨ' miich ajcxy mdzɨgɨɨygɨxy je Dios huɨdib pɨdacp je alma etz je ninïcx mɨjjɨɨnjoty.
23515	MAT 10:29	¿Nej ca' jäy ajcxy toogy metz pi'cjoon mɨɨd tügpɨ pi'cmeeñɨ? Per ca' ni tüg huaad ycäy naaxhuiñ, pen ca' tzocy je mDios Teedy huɨdi jiiby tzajpjoty.
23518	MAT 10:32	Yɨ jäy ajcxy huɨdi xymɨbɨjcpɨch etz xyñidɨy'ajtyɨch ma jäy yhuinduu, nañ jadu'n ɨɨch yɨ' nidɨy'ajtyɨch ma ɨɨch nDeedy huɨdibɨ jiiby tzajpjoty.
23519	MAT 10:33	Per je jäy ajcxy huɨdi ɨɨch xycoyützpɨch ma mayjäy ajcxy yhuinduu, nañ jadu'n yɨ' ngoyützɨp ma ɨɨch nDeedy yhuinduu huɨdibɨ jiiby tzajpjoty.
23527	MAT 10:41	Je huɨdibɨ cöbɨjcp je jäy huɨdibɨ Dios y'ayuc capxhuacxɨp, je' co yɨ' ymiñ mɨɨd Dios ycɨxpɨ, yɨ' jadu'mbɨ je oy'ajtɨn ypaadɨpy. Nañ jadu'n je huɨdi cöbɨjcp je oybɨ jäy mɨɨd co oy yjäyɨty, yɨ' jadu'mbɨ oy'ajtɨn ypaadɨpy.
23533	MAT 11:5	Miich ajcxy yajmɨɨdmɨydäg je Juan, jadu'n nej je huintzpɨ nyajhuindɨcxɨ̈gyɨch; je cɨ̈mät tecymät nyajtzoocypɨch; je huɨdibɨ jɨbɨc nïbützpa'm ymɨɨd nyajtzoocpyɨch; je' ajcxy huɨdibɨ cönat nyajmɨdohuɨ̈cpyɨch; je öcpɨ ajcxy nyajjugypɨjcpyɨch; etz je ayoobtɨjc, je huɨdibɨ yung naxy yjothuinma'ñ nyajmɨɨdmɨydacypɨch Dios y'ayuc.
23537	MAT 11:9	¿Ti miich ajcxy oy m'ixy? ¿Nej tɨ m'ixy tüg Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ? Janch co tɨ m'íjxcɨxy tüg jäy jac mɨj ca'ydɨ tüg Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ.
23538	MAT 11:10	Je' jada je jäy huɨdibɨ Dios nigapxy ma ñecy co Dios jadu'n ymɨnañ: Cham nguexyɨch ɨɨch nguexyöyp jayɨjp ma miich. Je' yaj'oyɨ̈huɨp je jäy yjot yhuinma'ñ mɨɨd ɨɨch ycɨxpɨ, tɨm jadu'n nipaady nej jɨhuɨ̈y jäy tü'aa yaj'oyɨ̈y co rey ymiina'ñ.
23539	MAT 11:11	Co yɨ jäy ajcxy huɨdibɨ tɨ chɨnaaygɨxy ixtɨ chambaad ni pɨn tɨ ca' yajpaady mɨj jadu'n nej Juan je Bautista; per pɨnjaty ɨɨch xymɨbɨjcp, yɨ' jac mɨj naxam ma Dios y'ane'my ca'ydɨ Juan.
23540	MAT 11:12	Maabɨ Juan je Bautista ytundɨgɨ̈y, ixtɨ chamnɨ janch mayjäy amumdügjot ñejhuɨ̈hua'ñ Dios y'ayuc, je' co ajcxy ytɨgɨ̈hua'ñ ma Dios y'ane'my.