23214	MAT 1:1	Cham ngapxa'ñ nmɨydäga'ñɨch pɨn Jesucristo y'ap'ajt yteedy'ajt jadu'n nej yhuɨ'my jaybety. Jesucristo je' oy ap'adyii teedy'adyii David etz Abraham.
23219	MAT 1:6	Isaí oy ung'adyii rey David. Je rey David je' oy ytöxyɨjc'adyii huɨdɨ anajty Urías ytöxyɨjc'ajtpy. E je' ajcxy y'ung'ajtɨ Salomón.
23233	MAT 1:20	Huin'it ma jadu'n anajty nihuinmayɨ̈y, chi Huindzɨn Dios tüg y'ángel ñayquëxɨ̈cɨ cumäyjoty ma José, chi ñɨmaayɨ: ―José, David y'ap y'oc, ca' mɨjcajee mdzachhuinmay nej m'octöxyɨjc'adɨɨyb María, com yɨ' y'ung huɨdibɨ yajma'xung'adamy hue' mɨɨd Dios yjɨhuɨ'ñ ymɨc'ajt ycɨxpɨ.
23239	MAT 2:1	Jesús yma'xung'ajty ma tüg cajp huɨdi yxɨɨ Belén, jɨm ma Judea ñaaxjot, huin'it co anajty Herodes yrey'aty ma yɨ jɨmbɨ naaxjot. Chi huin'it yja'ty ma Jerusalén cajp nijëjɨty yëydɨjctɨjc huidibɨ anajty tɨ choñ ma xɨɨ ypɨdzɨmy, yɨ huɨdibɨ anajty ajcxy xɨɨ madza' tɨ ni'ixpɨgɨɨygɨxy.
23247	MAT 2:9	Co jadu'n rey najtzcapxɨyday, chi ajcxy choñ. E je madza' tɨɨbɨ anajty íjxcɨxy ma xɨɨ ypɨdzɨmy, chi ajcxy ijxy jayɨjp je' anajty ñɨcxy ma je' ajcxy, ixtɨ conɨ oy je madza' yhuäcxɨpy ma anajty je pi'c'anäg yajpaady.
23249	MAT 2:11	Co ajcxy ytɨjctɨgɨɨy, chi ajcxy ijxy je pi'c'anäg mɨɨd ytaj je María. Chi jada' ajcxy ñaygojxtɨnaydaacɨ huindzɨgɨɨy ojadajty ajcxy je pi'c'anäg. Chi ajcxy yaj'ahuach yxuumy aguejtucy abɨjctucy, chi ajcxy yajpɨdzɨmy oorɨ, poom, etz tüg tzoy huɨdi yxɨɨ mirra. Chi ajcxy moy je pi'c'anäg.
23251	MAT 2:13	Co je rey ixpɨcytɨjc ajcxy yhuimbijttaayñɨ, chi cumäjoty José ijxy tüg Dios y'ángel, chi ñɨmaayɨ: ―Pɨdɨ̈g, nɨcx jɨm Egipto ñaaxjot mɨɨd yɨ pi'c'anäg etz mɨɨd yɨ' ytaj, e jɨm mhuɨ'mɨpy ixtɨ coonɨ ɨɨch miich nɨmähuɨpy. Com yɨ Herodes y'ixtähuamy yɨ' yɨ pi'c'anäg e yaj'öga'ñ yɨ'.
23252	MAT 2:14	Chi huin'it José ypɨdɨ̈gy mɨɨd tzooñ coodz je pi'c'anäg mɨɨd ytaj, chi ajcxy ñɨcxy jɨm Egipto.
23254	MAT 2:16	Co Herodes oy huinma'ñ yajyöy co tɨ anajty ooy yhuin'ɨɨñyii je rey ixpɨcytɨjc ajcxy co ca' anajty tɨ ñihuimbidyii, chi ooy yjot'ambɨjcy, chi ni'ane'mdɨɨy co huen nɨcxy jɨm Belén etz majaty cajp mɨhuingon Belén, yaj'öctaaygɨxy tüg'ócɨy yɨ pi'c'anäg huɨdibɨ mejtz jɨmɨjt etz huɨdibɨ ca'nɨ nigooty mejtz jɨmɨjt.
23258	MAT 2:20	―Pɨdɨ̈g, mɨɨdnɨcx yɨ pi'c'anäg etz yɨ' ytaj jɨm ma yɨ Israel ñaaxjot jadügtecy com tɨ y'öctaayñɨ yɨ huɨdibɨ anajty yaj'ögam yɨ pi'c'anäg.
23259	MAT 2:21	Huin'it José ypɨdɨ̈gy, mɨɨd nɨcxy yɨ pi'c'anäg etz yɨ' ytaj jɨm ma Israel ñaaxjot.
23263	MAT 3:2	ymɨnañ: ―Jothuimbíjtcɨx ma Dios com yɨ Dios y'ane'mɨn huingonɨñ yɨ'.
23270	MAT 3:9	Ca' jadu'n mdzachmɨnaangɨxy co Abraham xy'ap'adyii xy'oc'adyii. Ɨɨch miich ajcxy yam ndɨmnɨmaayb co Dios ixtɨ jëbɨ yɨ' yaj'ap'adyii yaj'oc'adyii Abraham jada tzaajot ca'ydɨ miich ajcxy.
23276	MAT 3:15	Chi Jesús y'adzooy: ―Jadachambɨ oc'a'ɨxɨ̈ jadu'n, com ooy yɨ' ycopɨtyɨty co nguydundayɨm tüg'ócɨy tɨɨbɨ Dios xyaj'ane'mɨm. Huin'it Juan a'ɨxɨɨy chi yajnɨɨbejty Jesús.
23278	MAT 3:17	E huin'it yajmɨdoy tzajpcɨ́xy tüg ayuc ymɨna'ñ: ―Jada je' ɨɨch n'ung'ajtypɨch huɨdibɨ ooy ndzocyɨch huɨdibɨ ooy mɨɨd jotcujc nayjɨhuɨ̈yiijɨch.
23281	MAT 4:3	Chi je ca'oybɨ nimɨjhuägy Jesús ocjot'ixa'ñ oc-huinma'ñ'ixa'ñ, chi nɨmay:
23285	MAT 4:7	Chi Jesús y'adzooy: ―Nañ jadu'n ymiñ jaybety: “Ca' mjot'ixɨpy mhuinma'ñ'ixɨpy yɨ mhuindzɨn Dios.”
23293	MAT 4:15	Zabulón etz Neftalí ñaaxjot. Je tü'aa huɨdibɨ mejypa' huɨdibɨ a'oy'amy ma Jordán mɨj nɨɨ. Jɨm Galileajäy chɨnäy huɨdibɨ ca' yjudiojäyɨty.
23295	MAT 4:17	Ixtɨ huin'it Jesús ytɨgɨɨy ayuccapxhuäcxp ymɨnañ: ―Jothuimbijtcɨx, yajmingɨx yajmejtzcɨx mjot mhuinma'ñ ma Dios, com yɨ Dios y'ane'mɨn huingonɨp yɨ'.
23299	MAT 4:21	Hueenɨ jac'amɨjcɨ'm Jesús ijxy janimetz Zebedeo ajcxy ymang, je Jacobo etz Juan. Jɨm anajty yɨ' ajcxy ma tüg barco mɨɨd yteedy, yɨ' anajty ajcxy yɨ' jɨm chach'adagɨɨyb yɨ huɨdibɨ mɨ'acxmajtzcɨxy. Chi ajcxy Jesús yhuoohuɨ.
23303	MAT 4:25	Huin'it Jesús ypanɨcxɨ mayjäy huɨdijaty anajty ajcxy tzɨnaayb ma Galilea ñaaxjot etz yɨ Decapolis jäy, nañ jadu'n Jerusalén jäy etz huɨdijaty tzɨnaayb ma Judea ñaaxjot, nañ jadu'n huɨdijaty anajty ajcxy tzɨnaayb a'oy'amy ma Jordán mɨj nɨɨ.
23332	MAT 5:29	Pen yɨ mhuin a'oy'amybɨ xyajtundɨgoyamb tɨm yajpɨdzɨmb; jac'oy co tüg'ɨdu'mbɨ mhuin ytɨgoyɨpy ca'ydɨ co cɨxyca'px mnɨcxɨpy jɨɨnjoty.
23333	MAT 5:30	E pen yɨ mgɨ' a'oy'amybɨ xyajtundɨgoyamb tɨm ixpux etz najtzjibibɨ' jɨguem; jac'oy co tüg mgɨ' ytɨgoyɨpy ca'ydɨ co mmɨnɨcxɨpy metz mgɨ' jɨɨnjoty.
23347	MAT 5:44	Ɨɨch miich ajcxy nɨmaayb: Tzoc yɨ' huɨdibɨ ajcxy xymɨdzip'ajtp, etz mɨbɨjctzoohuɨ ma Dios huen y'oy'ajtɨn paady yɨ huɨdibɨ xyñigapx xyni'ojɨɨyb, e nañ mɨ'oyjäy'at yɨ huɨdibɨ xyca'ixamb.
23348	MAT 5:45	Huin'it miich ajcxy xy'ung'adɨɨby yɨ Dios tzajpjotypɨ huɨdibɨ yxɨɨ yajtɨɨcxp yajjajp ma oyjäydɨjc etz ma jɨbɨcjäydɨjc, nañ jadu'n yajtüy ma jɨbɨcjäydɨjc etz ma oyjäydɨjc.
23357	MAT 6:6	E co miich Dios mmɨbɨjtzoy, nɨcx tɨgoty etz m'agɨ̈huɨpy je mdɨjc aguu. Huin'it Dios mɨbɨjctzou. E je Dios y'ijxpy ymɨdooyb co jadu'n mmɨbɨjctzoy, e je' je m'oy'ajtɨn xymöhuɨipy mayjäyduum.
23358	MAT 6:7	Com Dios mmɨbɨjctzoy, ca' m'agapxɨyo'cɨp je huɨdi anajty tɨ m'occapxpɨ, jadu'n nej ajcxy y'ɨdɨɨtzcɨxy huɨdi ca' nejhuɨɨygɨxy Dios ytɨy'ajt. Yɨ' ajcxy huinma'ñypɨdägy co mɨɨd ajcxy ymay'ayuc huin'it ajcxy ymɨdoohuɨɨyb.
23364	MAT 6:13	Ca' m'a'ɨxɨ̈y co ɨɨch ajcxy nhuinma'ñ tɨgoyɨpɨch. Yajnïhuaatzcɨch ajcxy ma yɨ jɨbɨcpɨ. Co miich yɨ' mje' je cötujcɨn, je mɨc'ajtɨn etz je oy'ajtɨn huinɨxɨɨ huinɨtiempo. Amén.
23367	MAT 6:16	Com ajcxy m'ida'nɨp jaygaay jay'ügy (mɨna Dios mmɨbɨjctzoogɨxy), ca' mnaybɨdáaccɨgɨxy tajy may, jadu'n nej ajcxy ɨdɨɨtzcɨxy yɨ' huɨdibɨ ajcxy mɨnamb co Dios mɨbɨjccɨxy e ca' yjanchɨty. Yɨ' ajcxy yajtɨgajchpy yhuiñyjɨjp jɨgɨx jäy ajcxy oc'ixɨɨyb co jaygaay jay'ügy y'ijtcɨxy; jëyɨ jadu'n oy'ajt'adɨɨyb.
23386	MAT 7:1	Ca' m'ix'ijxpy mba'ijxpy ti mmɨgügtɨjc ytundɨgooyb, jɨgɨx ca' Dios xytɨydunɨpy chaachytunɨpy.
23387	MAT 7:2	Pen miich m'ix'ijxpy mba'ijxpy mmɨgügtɨjc ti ytundɨgooyb, nañ jadu'n miich Dios xytɨydunɨpy xychaachytunɨpy, e yɨ quipxɨ'ñ huɨdibɨ miich mhuamyb quipxɨ'ñ, nañ yɨ' Dios yajtunamyb ma miich.
23397	MAT 7:12	Tzɨnaaygɨx tɨydudägy mɨɨd je mmɨgügtɨjc, pen miich ajcxy mdzojcpy co je mmɨgügtɨjc chɨnähuɨpy tudägy mɨɨd miich ajcxy; com jadu'n y'ane'my Moisés yley etz yɨ Dios y'ayuc najtzcapxɨɨyb ajcxy ñecy.
23407	MAT 7:22	Mayjäy oy mɨna'na'ñ huin'it xɨɨ huin'it tiempo: “Huindzɨn, Huindzɨn”, tɨ ɨɨch ajcxy ngapxhuäcxy miich m'ayuc, e mɨɨd miich mxɨɨ tɨ ɨɨch ajcxy nyajpɨdzɨmy je ca'oybɨ; etz mɨɨd miich mxɨɨ tɨ nduñ ɨɨch ajcxy mɨj huinma'ñ.
23409	MAT 7:24	Nidüg'ócɨy pɨnjäy huɨdibɨ xymɨbɨjcpɨch etz mɨdooyb jadu'n nej ɨɨch n'ane'myɨch yɨ' ajcxy quipxyjaty mɨɨd je jäy huɨdibɨ cohuinma'ñ huɨdibɨ ytɨjc ycojp ma yhuingɨ́xɨty.
23416	MAT 8:2	Huin'it ñimiinɨ tüg jäy jɨbɨc pützpa'mmɨɨdpɨ. Chi ycojxtɨnay'ahuɨɨy ma Jesús yhuinduu. Chi minañ: ―Huindzɨn, pen m'a'ixɨɨyb jëbɨ xyajtzögyɨch.
23423	MAT 8:9	Ɨɨch nañ jadu'n ane'my n'ityɨch, e nañ nmɨɨdɨch soldadtɨjc cɨ̈'am. Co ɨɨch nɨmäy: “Nɨcx”, nɨcxp; e co ɨɨch nɨmäy: “Min”, mimb; e co n'ane'myɨch je nbödumbɨch huen tijaty tun, ytumyb.
23463	MAT 9:15	Huin'it Jesús y'adzooy: ―¿Nej jëbɨ yaj'ayuu'aty jäy ajcxy huɨdi yajpaatpɨ ma je pɨjcpɨ yajnixɨɨduñyɨ, pen quipxyɨ yam yajpaady mɨɨd je huɨdibɨ pɨjcp? Minamb je xɨɨ je tiempo mɨna je pɨjcpɨ yajtzonɨɨyb, huin'it janchtɨy ajcxy jëbɨ y'ayuu'ajtcɨxy.
23468	MAT 9:20	Ma anajty ajcxy jɨm ytüyöy huin'it ymiñ jɨxcɨ'py'amy tüg töxyjäy huɨdi yxɨɨ ybo' tɨ mɨ'ijtɨɨyñɨ majmetz jɨmɨjt. Chi nïdonɨ Jesús yhuitpa'. Huin'it ñajxy je' ypa'm.
23472	MAT 9:24	Huin'it Jesús nɨmay ajcxy: ―Queccɨx ya, yɨ pi'ctöxy'anäg ca' yɨ' tɨ y'ögy. Hue' yɨ' maab. Huin'it ajcxy nɨgo nɨxiicy yajxiicy Jesús.
23478	MAT 9:30	Chi je' ajcxy y'ijxɨ̈gy. Huin'it Jesús y'ane'mɨn pɨdacy: ―Ca' huaad pɨn myajnejhuɨɨygɨxy.
23484	MAT 9:36	Co Jesús jadu'n ijxy je mayjäy, chi oy pa'ayoonɨ co yɨ' ajcxy ca' mɨɨdɨty ni pɨn huɨdibɨ jëbɨ ñajtzcapxɨ̈y Dios y'ane'mɨn. Yɨ' ajcxy jadu'n yajpatp nej cöbixy huɨdi ca mɨɨdɨty cuend'ajtpɨ. Ca' nejhuɨɨygɨxy pɨn y'ane'mɨp e pɨn ypanɨcxɨp.
23508	MAT 10:22	Tüg'ócɨy je jäy ajcxy ca' ajcxy xy'ix'anɨpy xychoga' nɨpy mɨɨd ɨɨch nxɨɨ ycɨxpɨ. E pɨn xymɨbɨjcpɨch amumdügjot ixtɨ mabaad y'ögy, yɨ' ajcxy y'alma tzögɨpy.
23511	MAT 10:25	Jëb jotcujc idɨpy je discípulo co jadu'n yajpaadɨpy jadu'n nej yhuindzɨn, e je tumbɨ jotcujc idɨpy nej yhuindzɨn. Pen jäy mɨnamb co ɨɨch nmɨɨdɨch ca'oybɨ, jac nïgɨ ymɨna'na'ñ co miich ajcxy mɨɨdɨty.
23539	MAT 11:11	Co yɨ jäy ajcxy huɨdibɨ tɨ chɨnaaygɨxy ixtɨ chambaad ni pɨn tɨ ca' yajpaady mɨj jadu'n nej Juan je Bautista; per pɨnjaty ɨɨch xymɨbɨjcp, yɨ' jac mɨj naxam ma Dios y'ane'my ca'ydɨ Juan.
23546	MAT 11:18	Chi Juan, je Bautista, anajty miiñ, e je' ca' ycay y'ügy. E miich ajcxy mɨnaangɨxy co Juan ca'oybɨ ymɨɨdɨty. Jada pi'c'anäctɨjc nipaady nej miich ajcxy.
23557	MAT 11:29	Cöbɨc miich ajcxy ɨɨch n'ane'mɨn ɨɨch ngötujcɨn, jadu'n nej huaj yuub ajcxy cöbɨcy ycögɨ'. Ijxpɨc ajcxy ɨɨch ndɨy'ajt etz cuydun ɨɨch n'ayuc, com ɨɨch nmɨɨdɨch mecxtujcɨn etz ca' ɨɨch amɨj agɨx nayjɨhuɨ̈yiijɨch.
23558	MAT 11:30	Ca' ɨɨch n'ane'mɨn ymɨcɨty, e ɨɨch ndung ca' nimɨjaajɨty.
23565	MAT 12:7	Pen miich ajcxy tɨ mhuinjɨhuɨ̈y nej yhuimbɨdzɨmy jada Dios y'ayuc, co Dios jadu'n ymɨnañ: “Ɨɨch ndzojcpy co miich ajcxy mɨɨd'idɨpy pa'ayo'n ca'ydɨ co ajcxy myegɨpy huindzɨgɨ'ñ.” Pen miich ajcxy tɨ mhuinjɨhuɨ̈y jada ayuc, ca' ixyipy mbocy'ixy ma ɨɨch nmɨgügtɨjc huɨdibɨ ca' ma tɨ ytundɨgooy.
23578	MAT 12:20	Ca' yɨ' tzaachytuna'ñ ayoobɨtɨjc etz huɨdibɨ ayo'ndumb ijtp. Etz nañ ni ca' yajtɨgoya'ñ huɨdibɨ ayoobɨtɨjc yco'ögy'ungdɨjc yjɨjp'ijxpy. Jadu'n nej jäy cayajhuindɨgoy tzajcapy huɨdi huiidyɨp etz ni cayajpïch je mecha huɨdibɨ uuxy uuxy tɨɨcxp. Ixtɨ mabaad anajty yajcopɨcy y'ane'mɨn tudägypɨ.
23586	MAT 12:28	Per ɨɨch nyajpɨdzɨmyɨch ca'oybɨ ma pa'mjäy mɨɨd Dios yjɨhuɨ'ñ ymɨc'ajt. Paady miich ajcxy nejhuɨɨyb co tɨ ymiiñ yjäty je Dios y'ane'mɨn ma miich ajcxy.
23600	MAT 12:42	Nañ jadu'n je töxyjäy reina huɨdibɨ tzɨnay jecy'ajty ma madza'cruudz ypɨdzɨmy, yɨ' je' xɨ̈dähuam je jäy ajcxy huɨdibɨ tzɨnaayb jadachambɨ tiempo, etz yajpocycähuɨɨb ajcxy. Je reina tzoon jɨguëgy nɨcxy co amɨdo'ida'ñ je rey Salomón ma capxhuäcxɨ Dios y'ayuc. Ji naaxhuiñ jadachambɨ tüg Dios ytɨy'ajtmɨɨdpɨ jac nïgɨ ymɨjɨty, ca'ydɨ Salomón anajty, e ca' je jäy ajcxy mɨjpɨdäga'ñ.
23606	MAT 12:48	Jesús y'adzooy, nɨmay je jäy huɨdibɨ ytaj y'ayuc yajnajxɨ ma yɨ': ―¿Pɨn jäy miich ajcxy mdijy co ɨɨch ndaj'adyii etz ɨɨch n'uch'adyii nmɨgüg'adyii?
23632	MAT 13:24	Chi Jesús yaj'ixpɨjcy jadüg jɨhuimbit ayuc, ymɨnañ: ―Je Dios y'ane'mɨn jadu'n nipaady nej tüg yëydɨjc huɨdibɨ trigo tɨɨm huɨjp ma je' ycam.
23639	MAT 13:31	Nañ jadu'n Jesús yaj'ixpɨjcy jadüg jɨhuimbit ayuc, ymɨnañ: ―Je Dios y'ane'mɨn jadu'n nipaady nej tüg mostazapajc huɨdibɨ tüg jäy ñiip ma je' ycam. E je mostaza ytɨɨm je' jac tɨm mutz ca'ydɨ ni huɨdibɨ ujtz tɨɨm. Per co je mostaza ytɨɨm ymujx etz yoñ, chi y'ahuimbijty jac mɨj ca'ydɨ jacjadyii ujtz. E hue' nɨcxy yjaty janch mɨj, ixtɨ joon ajcxy oy yqueec miiñ yqueec xɨjpy jɨm, pɨdägy je ype'ñ ma je mostaza y'aacx.
23641	MAT 13:33	Nañ jadu'n Jesús yaj'ixpɨjc jadüg jɨhuimbit ayuc, ymɨnañ: ―Je Dios y'ane'mɨn jadu'n nipaady nej levadura huɨdibɨ tüg töxyjäy ypɨdacpy mɨɨd je harina, jɨgɨx je harina oy ypɨdɨ̈gy.
23648	MAT 13:40	Jadu'n nej je jɨbɨc ujtz oy yajpujxɨ̈gy etz yajpɨdacy jɨɨnjoty, nañ tɨm jadu'n nɨcxy yjaty mɨɨd je jäy ajcxy huɨdibɨ cöbɨjcp je mujcu' y'ane'mɨn co anajty je naaxhuiñ cɨxy ytɨgoy.
23652	MAT 13:44	Je Dios y'ane'mɨn jadu'n nipaady nej meeñ huɨdibɨ yüch ijtp ma tüg cam. Per co tüg jäy paady je meeñ, chi mɨc'amy jadüg'oc yüdz tɨgach. Chi ooy yxondägy. Chi ñɨcxy etz tooctäy tüg'ócɨy huɨdibɨ ymɨɨd etz juy je naax.
23653	MAT 13:45	Nañ jadu'n Dios y'ane'mɨn jadu'n nipaady nej tüg ajuuyb adoocpɨ huɨdibɨ ijxtaayb tüg oybɨ perla huɨdibɨ tzoobatp.
23655	MAT 13:47	E nañ jadu'n Dios y'ané'mɨn jadu'n nipaady nej tüg acxmadzɨ'ñ huɨdibɨ jäy mɨɨd ycojɨbɨɨby mejyjoty. Chi jiiby ytɨgɨy huen ytɨm huɨdibɨ acxɨty.
23657	MAT 13:49	Tɨm jadu'n nej tɨ yjaty mɨɨd je acx, nañ jadu'n jada'ñ, co anajty ycɨxy ytɨgoy je naaxhuiñ. Huin'it je ángeles ajcxy ñɨcxa'ñ huindu'my naaxhuiñ huin'ixa'ñ je jɨbɨc jäydɨjc e pɨdäga'ñ ajcxy abɨcy, nañ jadu'n huin'ixa'ñ je oy jäydɨjc, e pɨdäga'ñ ajcxy nañ jadu'n abɨcy.
23660	MAT 13:52	Chi Jesús ajcxy nɨmay: ―Nidüg nidüg escriba co tɨ ixpɨcytäy tüg'ócɨy Dios ytɨy'ajt y'ane'mɨn huɨdibɨ tzajpjoty tzoon, hue' jadu'n nipaady nej tüg codɨjc comeeñybɨ huɨdijaty ymɨɨd yjajty nej yajpɨdzɨmɨpy jemybɨ etz tucpɨ.
23663	MAT 13:55	Jadayaabɨ yëydɨjc hue' yteedy'ajtpy je tzejtzpɨ, etz ytaj'ajtpy María. E ɨɨch ajcxy n'ix'ajtpyɨch je y'uch ajcxy; Jacobo, José, Simón, etz Judas.
23669	MAT 14:3	Herodes tɨ anajty ni'ane'mdɨ̈y co Juan huen yajmach, e yajpɨdägɨpy pujxtɨgoty. Jadu'n Herodes tuñ mɨɨd Herodías ycɨxpɨ. Je Herodías je' anajty mɨɨd jayɨjp'aty tɨ ypɨcy Felipe, je Herodes y'ajch, chi tɨ ixmajch Felipe, chi ypɨjcy mɨɨd Herodes.
23671	MAT 14:5	Je rey Herodes ooy anajty jayaj'öga'ñ yɨ Juan, per tzɨgɨɨyb anajty mɨɨd je mayjäy. Com je mayjäy tɨ anajty mɨbɨcy ajcxy co Juan hue' anajty tügɨ Dios tɨy'ajt mɨɨdpɨ, tüg profeta.
23685	MAT 14:19	Chi Jesús nɨmay je mayjäy co huen ɨñay'ɨhuɨydaaygɨxy ma pi'cmɨɨy'ung nïcx. Huin'it Jesús je mɨgooxpɨ tzajcaagy conɨ̈gy etz je metzpɨ acx. Chi ypa't'ijxy jiiby tzajpcɨ́xy, e yajnajxy Dioscojuyipy. Chi tujc-huäcxy je tzajcaagy etz moy je' ydiscípulos ajcxy, co huen yajhuäcxycɨxy ma je mayjäy.
23706	MAT 15:4	Com Dios tɨ y'ane'my ma ycötujcɨn: “Yajmɨj'at mdaj mdeedy, e pɨnjaty jɨbɨc nigapxy ni'ojɨɨyb ytaj yteedy, ögɨpy yɨ'.”
23708	MAT 15:6	Chi huen ytɨmpɨnɨty jadu'n mɨnamb, ca' ocpubedaanɨp ytaj yteedy, e jadu'n miich ajcxy myajtɨgoy Dios y'ane'mɨn com tzachtunaangɨxy mgɨ'mgostumbre.
23729	MAT 15:27	Huin'it je töxyjäy y'adzooy: ―Janch tɨy'ajt jadu'n nej miich mɨna'ñ, per ixtɨ ycaayb je uc je tzajcaagy y'abu'x huɨdibɨ cäb ma yhuindzɨn mesa.
23745	MAT 16:4	Yɨ jäy ajcxy huɨdibɨ cham tzɨnaayb, ooy yjɨbɨcjäyɨty ajcxy, ca' ajcxy capxymɨdoy Dios. Yɨ' ajcxy chojcpy co nyaj'ixɨpyɨch tüg ijxpejt mɨjhuinma'ñ huɨdibɨ tzomb tzajpjoty. Ca' Dios yaj'ixa'ñ ajcxy jadüg mɨjhuinma'ñ, com mɨɨd miich ajcxy jaybetyɨty je mɨjhuinma'ñ ijxpejt huɨdibɨ Dios ytuun mɨɨd Jonás jecy'ajty. Chi Jesús ixmajch je fariseos etz saduceos ajcxy, chi ñɨcxnɨ.
23759	MAT 16:18	Ɨɨch miich nɨmaayb co miich mxɨɨ'adɨɨyb Pedro, e hue' yhuimbɨdzɨmy tzaa (hue' je', je tzaa tija'ñ je ayuc huɨdibɨ Simón ycapxy co je Cristo hue' je' anajty Dios), e ma jada tzaa ji ngoja'ñɨch ɨɨch ndzajptɨjc (hue' yhuimbidzɨmy, ma ɨɨch n'ane'mɨn chondäga'ñ), e ni ca' oybɨ ymɨc'ajt ycamɨmadägɨpy.
23764	MAT 16:23	Per Jesús yhuäc-huimbijty, chi nɨmay Pedro: ―Huinhuäctuutcɨch Pedro, je mujcu' miich jadu'n xyajcapxp. Ca' nɨgoo xy'adzipyɨch. Ca' miich mhuinma'ñybɨdägy nej Dios tzocy. Yɨ' janchtɨy miich mhuinma'ñ'ajtpy nej jäy ajcxy tzocy.
23769	MAT 16:28	Janch tɨy'ajt jadu'n nej nɨmaaygɨxy co ji ya naagɨty huɨdibɨ ca' y'öga'ñ ixtɨ coonɨ xy'ixɨpyɨch jadüg'oc co ɨɨch anajty nmiiñ ane'mbɨ.
23774	MAT 17:5	Pedro capxp anajty, tɨm huin'ítɨy tüg joc yajnïdɨgoyday je' ajcxy huɨdibɨ ooy adɨɨcxp anajty. E ma je joc yajmɨdoy tüg ayuc huɨdibɨ ymɨnañ: ―Jadayaabɨ yëydɨjc ɨɨch je' n'ung'ajtpy huɨdibɨ ooy ndzocy njɨhuɨ̈yɨch etz yɨ' ɨɨch mɨɨd njotcujcɨty. Amɨdoo'it miich ajcxy yɨ' y'ayuc.
23784	MAT 17:15	―Huindzɨn, ɨɨch nmang pa'ayoohuɨc. Je' co ymɨɨd mo'tpa'm etz oy yaj'ɨyooyii. Canaag'oc tɨ ycäy jɨɨnjoty nɨɨjoty.
23797	MAT 18:1	Je huin'it hora je' ydiscípulos ajcxy ymɨjhuäctay Jesús etz yajtɨy: ―¿Pɨnjäy je'jac nïg ymɨɨd je mɨj'ajtɨn ma Dios y'ane'my jiiby tzajpjoty?
23798	MAT 18:2	Chi Jesús mɨjhuoy tüg je pi'c'anäg. Chi pɨdacy je pi'c'anäg cujc'amy ma yɨ' ajcxy.
23799	MAT 18:3	Chi Jesús ymɨnañ: ―Janch tɨy'ajt ɨɨch miich ajcxy nɨmäy, pen ca' miich ajcxy jothuimbijtcɨxy etz naybɨdaaccɨxy mhuinma'ñ jadu'n nej jada pi'c'anäg huinma'ñ mɨɨd, pues ca' mdɨgɨ̈huɨpy ma Dios Teedy y'ane'my jiiby tzajpjoty.
23800	MAT 18:4	Paady, pɨnjaty mɨɨd yhuinma'ñ yung nax jadu'n nej jadayaabɨ pi'c'anäg mɨɨd yhuinma'ñ yung nax, je' je' je huɨdiib jac nïgɨ mɨj'ajtɨn ymɨɨd jiiby ma Dios y'ane'my.
23801	MAT 18:5	Hueñypɨnɨty huɨdibɨ mɨɨd ɨɨch ycɨxpɨ cöbɨgɨpy etz tzogɨpy tüg pi'c'anäg, jadu'n nej jada pi'c'anäg tɨ ndzocyɨch tɨ ngöbɨcyɨch, hue' jadu'n nipaady nej jɨhuɨ̈y tɨ xycöbɨcyɨch tɨ xychocyɨch.
23806	MAT 18:10	Ca' m'ixtijcɨxy ni tüg pi'c'anäg huɨdibɨ xymɨbɨjcpɨch. Yɨ' ajcxy je' y'ángeles tɨm ijtɨɨb jiiby tzajpjoty ma Dios Teedy, ɨɨch nDeedy yhuinduu.
23812	MAT 18:16	Pen ca' xy'ayuc-huinjɨhuɨ̈y, chi huoominɨpy tüg o metz mmɨgüg huɨdibɨ jëbɨ nidɨy'ajt'adɨpy miich m'ayuc.
23819	MAT 18:23	Dios y'ane'mɨn jiiby tzajpjoty jadu'n nipaady nej tüg rey huɨdibɨ huijtz'oyɨɨyb mɨɨd je ytumbɨdɨjc jajadu'ñɨ ajcxy yjacmɨnucxy'adyii.
23843	MAT 19:12	Ji canaagnax je ayuc je huinma'ñ nej ca' yjëbɨty ypɨgɨpy je yëydɨjc. Naagɨty pi'ctɨjc yma'xung'aty e ca' yca'pxɨty ñinïcxy, paady ca' pɨcy ajcxy. E nijëjɨty je yëydɨjc ca' huaad ypɨcy, mɨɨd jëgɨxpɨ co anajty je' tɨ ymɨjaapɨgyii. E nijëjɨty yëydɨjc huɨ'my jaybɨcy mɨɨd jëgɨxp co ajcxy ytuñ ma Dios ytung, je Dios huɨdibɨ ane'myb tzajpjoty. Pɨnjaty cöbɨgamy ɨɨch n'ayuc huen cöbɨcy.
23845	MAT 19:14	Per Jesús ymɨnañ: ―Huen mɨɨd miiñ ajcxy pi'c'anäg ma ɨɨch, ca' mjɨjpcogapxɨɨygɨxy. Com pɨnjaty ymɨbɨjcp ɨɨch ngapxy n'ayuc, jadu'n nej jadayaabɨ pi'c'anäg ajcxy ymɨbɨcy, je' ajcxy tɨgɨ̈huam ma Dios y'ane'my jiiby tzajpjoty.
23846	MAT 19:15	Chi Jesús cɨ̈nïxajy je pi'c'anäg ajcxy. Chi ñɨcxnɨ.
23854	MAT 19:23	Huin'it Jesús nɨmay je' ydiscípulos ajcxy: ―Janch tɨy'ajt jadu'n nej nɨmaaygɨxy co ooy ymɨjhuinma'ñɨty co tüg comeeñyjäy ytɨgɨ̈huɨpy ma Dios y'ane'my jiiby tzajpjoty.
23855	MAT 19:24	Jadüg'oc nmɨna'ñɨch co ooy chipɨty co tüg comeeñyjäy tɨgɨ̈huɨpy ma Dios y'ane'my, nïgɨ ca' chipɨty co tüg camello ñaxɨpy ma tüg xu'ñ'ɨjx yxutɨty.
23861	MAT 19:30	Mayjäy ajcxy huɨdibɨ cham ymɨɨd mɨj'ajtɨn cötujcɨn, tzajpjoty ca' ajcxy mɨɨd'ada'ñ mɨj'ajtɨn cötujcɨn. E mayjäy huɨdibɨ cham ca' mɨɨdɨty ajcxy mɨj'ajtɨn cötujcɨn, tzajpjoty ymɨɨd'adamy ajcxy mɨj'ajtɨn cötujcɨn.
23862	MAT 20:1	Jadu'n Jesús ymɨnañ: ―Je Dios y'ane'mɨn jiiby tzajpjoty jadu'n nipaady nej tüg cogambɨ huɨdibɨ ooy mɨj cam mɨɨdɨty. Chi je cogam jopyñɨ choñ ma oy nɨcxy ixtäy tumbɨdɨjc ajcxy huɨdibɨ yajpɨdɨ̈gɨpy yɨ uva cosecha.
23882	MAT 20:21	Chi yajtɨɨy Jesús: ―¿Ti mdzojcpy? Chi je ungdaj y'adzooy: ―Tun may'ajt möhuɨpy ɨɨch metzpɨ yɨ nmang yɨ jacmɨjtung ma miich m'ane'mɨn, jaydëb ɨñähuɨpy ma miich mmɨjc, tüg a'oy'amy etz jadüg anajty'amy.
23883	MAT 20:22	Chi Jesús y'adzooy: ―Miich ajcxy ca' mhuinjɨhuɨ̈y ti ajcxy mbɨjctzooyb. ¿Nej mmɨnaxa'ñ myajnaxa'ñ miich ajcxy je tzaachypɨ huɨdibɨ ɨɨch nmɨnaxamy nyajnaxamyɨch? Jadu'n nej jɨhuɨ̈y m'üga'ñ ajcxy je ta'm nɨɨ huɨdibɨ ɨɨch n'ügamy e mbaada'ñ je nɨɨbejtɨn huɨdibɨ ɨɨch nbadamyb. Chi je' ajcxy y'adzooy: ―Jëbɨ.
23884	MAT 20:23	Chi Jesús ymɨna'ñ: ―Janch tɨy'ajt nej miich ajcxy mɨna'ñ co mmɨnájxcɨxɨpy myajnájxcɨxɨpy je tzaachypɨ huɨdibɨ nnaxa'ñɨch. Per ca' ɨɨch cötujcɨn nmɨɨdɨdyɨch co ɨɨch miich ajcxy nbɨdägɨpy mɨjtungmɨɨd, co myajpaadɨp tüg ma ɨɨch nmɨjc a'oy'amy e jadüg anajty'amy. Hue' janchtɨy Dios Teedy ymɨɨd ni'ixɨ' pɨnjaty tɨ huin'ixy jaydëb yajnɨcxɨp je mɨjtung ma ɨɨch n'ane'mdac.
23910	MAT 21:15	Per je teedy ajcxy huɨdibɨ mɨjtungmɨɨd etz je escribas ajcxy ooy mɨjotma'ty Jesús co ajcxy ijxy nejhuɨɨy jadu'n nej Jesús anajty tuñ mɨjhuinma'ñ. Etz nañ jadu'n ajcxy ijxy co je pi'c'anäg anajty ajcxy yhuaangɨxy yjɨhuɨɨygɨxy jiiby tzajptɨgoty, ymɨnaangɨxy: “¡Huen cömay'idɨpy je rey David y'ap y'oc!”
23911	MAT 21:16	Chi je teedy etz escribas ajcxy Jesús nɨmay: ―¿Nej ca' miich mmɨdooy nej je pi'c'anäg chach mɨnaangɨxy? Chi Jesús y'adzooy: ―Nmɨdooybɨch. ¿Nej ca' miich ajcxy mgapxyñɨ Dios ñecy ma ymiiñ jaaybety co jadu'n ymɨna'ñyɨ?: Tɨ myaj'ixpɨcy ɨɨy ma je pi'ctɨjc ma'xungdɨjc jaydëbɨ ajcxy ɨɨbaadɨp capxpaadɨp Dios.
23923	MAT 21:28	Chi Jesús ymɨnañ: ―¿Nej m'oc'ixy m'ocjaygugɨ' jadayaabɨ ixpejt? Tüg je yëydɨjc ymɨɨd anajty metz je' ymang. Chi nɨmay je mɨjpɨ: “Nɨcx cham m'octuñ ma ɨɨch n'uva cam.”
23926	MAT 21:31	¿Huɨdi je' nidügtɨ ycuyduuñ nej anajty yteedy tzocy? Chi ajcxy ymɨnañ: ―Je' ymang mɨjpɨ huɨdibɨ jayɨjp nɨmay. Huin'it Jesús nɨmay ajcxy: ―Janch tɨy'ajt jadu'n nej nɨmaaygɨxy co je huɨdibɨ ajcxy yajcogüejtpɨ etz je töxyjäy ajcxy huɨdibɨ tundɨgooyb mɨɨd yëydɨjc, je' ajcxy tɨgɨ̈huamb jayɨjp ma Dios y'ane'my jiiby tzajpjoty, ca'ydɨ miich ajcxy.
23932	MAT 21:37	Chi ycɨ'm'ung oy quejx cogɨxɨɨyñɨ. Hue' jot'ajtɨ co yajmɨj'adɨɨyb je' y'ung.
23933	MAT 21:38	Per co ajcxy je tumbɨdɨjc ijxpaty je cogam je' y'ung, chi ajcxy ñaygapxɨ: “Tzoc ajt yaj'o'cɨm je cogam ymang, com yɨ' je' mɨhuɨ'mamb je' yteedy je yjugy'ajtɨn je ypɨdägy. E co ajt nyaj'o'cɨm, chi ɨɨch ajt nmɨhuɨ'mɨm je cam.”
23938	MAT 21:43	E paady jadu'n ɨɨch miich ajcxy nɨmäy co miich ajcxy myajpɨga'ñ yɨ m'it mlugar jiiby tzajpjoty ma Dios y'ane'my etz yajmöhua'ñ je huingbɨ jäy je huɨdibɨ amuumdügjot naygɨ̈yejcɨp ma Dios.
23939	MAT 21:44	Pɨnjaty ca' cöbɨga'ñ jada mɨj'ane'mbɨ, ayo'n ypadaamb, ytɨmnipatp nej jɨhuɨ̈y jɨm ycɨjxcɨday ma je tzaa nïcx, tɨjhuïdz yjajtähuɨpy. O pen je mɨj'ane'mbɨ mɨdziptzoñ je jäy, chi ytɨgoydähuɨpy ajcxy, tɨm jadu'n nej jɨhuɨ̈y je tzaa ñigɨdaagoodyii ajcxy, e janch jaam püx nɨcxy yjaty.