23214	MAT 1:1	Cham ngapxa'ñ nmɨydäga'ñɨch pɨn Jesucristo y'ap'ajt yteedy'ajt jadu'n nej yhuɨ'my jaybety. Jesucristo je' oy ap'adyii teedy'adyii David etz Abraham.
23215	MAT 1:2	Abraham oy ung'adyii Isaac. Isaac oy ung'adyii Jacob. Jacob oy ung'adyii Judá etz y'ajchytɨjc y'uchytɨjc.
23216	MAT 1:3	Judá etz Tamar oy ung'adyii Fares etz Zara. Fares oy ung'adyii Esrom. Esrom oy ung'adyii Aram.
23217	MAT 1:4	Aram oy ung'adyii Aminadab. Aminadab oy ung'adyii Naasón. Naasón oy ung'adyii Salmón.
23218	MAT 1:5	Salmón etz Rahab oy ung'adyii Booz. Booz etz Rut oy ung'adyii Obed. Obed oy ung'adyii Isaí.
23219	MAT 1:6	Isaí oy ung'adyii rey David. Je rey David je' oy ytöxyɨjc'adyii huɨdɨ anajty Urías ytöxyɨjc'ajtpy. E je' ajcxy y'ung'ajtɨ Salomón.
23220	MAT 1:7	Salomón oy ung'adyii Roboam. Roboam oy ung'adyii Abías. Abías oy ung'adyii Asa.
23221	MAT 1:8	Asa oy ung'adyii Josafat. Josafat oy ung'adyii Joram. Joram oy ung'adyii Uzías.
23222	MAT 1:9	Uzías oy ung'adyii Jotam. Jotam oy ung'adyii Acaz. Acaz oy ung'adyii Ezequías.
23223	MAT 1:10	Ezequías oy ung'adyii Manasés. Manasés oy ung'adyii Amón. Amón oy ung'adyii Josías.
23224	MAT 1:11	Josías oy ung'adyii Jeconías mɨɨd y'ajchytɨjc y'uchytɨjc. Huin'it Babilonia jäy oy mach je israelitas jäy. Chi mɨnɨcxy jɨm Babilonia y'it.
23225	MAT 1:12	Jɨm ma je Babilonia y'it, jɨm Jeconías oy ung'adyii Salatiel. Salatiel oy ung'adyii Zorobabel.
23226	MAT 1:13	Zorobabel oy ung'adyii Abiud. Abiud oy ung'adyii Eliaquim. Eliaquim oy ung'adyii Azor.
23227	MAT 1:14	Azor oy ung'adyii Sadoc. Sadoc oy ung'adyii Aquim. Aquim oy ung'adyii Eliud.
23228	MAT 1:15	Eliud oy ung'adyii Eleazar. Eleazar oy ung'adyii Matán. Matán oy ung'adyii Jacob.
23229	MAT 1:16	Jacob oy ung'adyii José huɨdi oy ñäy'adyii María. E je María oy ung'adyii Jesús huɨdi yxɨɨ Cristo.
23230	MAT 1:17	Jadu'n oy ñɨcxy majmactz najtzquëxɨ' Abraham ixtɨ David. Ma je David jamajmactz najtzquëxɨ' chi je israelitas jäy yajtzɨmy yajmajch ma Babilonia y'it, e nañ jamajmactz najtzquëxɨ' chiinɨ oy ymiñ yja'ty je Cristo.
23231	MAT 1:18	Jadayab capxy ayuc jadu'n nej ymiñ yja'ty je Jesucristo. Jesús ytaj, huɨdi anajty yxɨɨ María, yɨ' tɨ anajty ycapxytungɨxy co ypɨgaangɨxy mɨɨd José; e ma anajty ca'nɨ ñaybudɨgɨ́ɨyɨgɨxy, chi María oy y'ungdzɨmɨ̈gy mɨɨd yɨ Dios yjɨhuɨ'ñ ymɨc'ajt.
23232	MAT 1:19	José, yɨ' ñäy, hue' anajty yɨ' yajpaty janch tudägy. Ca' anajty xɨ̈hua'ñ María mayjäyjoty. Hue' janchtɨy yhuinma'ñybaty co ixmadza'ñ ayüch ameech ca' pɨn yajnejhuɨ̈hua'ñ.
23233	MAT 1:20	Huin'it ma jadu'n anajty nihuinmayɨ̈y, chi Huindzɨn Dios tüg y'ángel ñayquëxɨ̈cɨ cumäyjoty ma José, chi ñɨmaayɨ: ―José, David y'ap y'oc, ca' mɨjcajee mdzachhuinmay nej m'octöxyɨjc'adɨɨyb María, com yɨ' y'ung huɨdibɨ yajma'xung'adamy hue' mɨɨd Dios yjɨhuɨ'ñ ymɨc'ajt ycɨxpɨ.
23234	MAT 1:21	Yɨ' ypadamy tüg y'ung e mxɨɨmöhuɨpy Jesús. Jadu'n yɨ' xɨɨ'adɨɨyb com jëgɨ́x co yɨ' yajpocyñïhuädzam ñaax ycajp.
23236	MAT 1:23	Je töxyjäy huɨdibɨ ca' yëydɨjc mɨɨddzɨnäy hue' je' ung tzɨmɨ̈cɨp. Chi ypadamyb tüg je y'ung hue' je' yxɨɨ'adaanɨp Emanuel. Emanuel hue' yhuimbɨdzɨmy Dios mɨɨd ɨɨch ajt.
23238	MAT 1:25	Per ni ca' ajcxy jadu'n chɨnaay jadu'n nej jäy ypɨcy chɨnäy ixtɨ coonɨ oy María y'ung yajma'xung'aty. Chi yxɨɨmoy Jesús.
23239	MAT 2:1	Jesús yma'xung'ajty ma tüg cajp huɨdi yxɨɨ Belén, jɨm ma Judea ñaaxjot, huin'it co anajty Herodes yrey'aty ma yɨ jɨmbɨ naaxjot. Chi huin'it yja'ty ma Jerusalén cajp nijëjɨty yëydɨjctɨjc huidibɨ anajty tɨ choñ ma xɨɨ ypɨdzɨmy, yɨ huɨdibɨ anajty ajcxy xɨɨ madza' tɨ ni'ixpɨgɨɨygɨxy.
23240	MAT 2:2	Chi ajcxy yajtɨy: ―¿Ma je judíojäy yrey tɨɨbɨ yma'xung'aty? Tɨ ɨɨch ajcxy n'ijxɨ yɨ' ymadza' jɨm ma xɨɨ ypɨdzɨmy, e yɨ' ɨɨch ajcxy ya miñ nhuindzɨgɨ̈huaangɨxy.
23241	MAT 2:3	Co je rey Herodes jadu'n mɨdooy, chi ooy ytɨgɨɨy tajpɨ maybɨ mɨɨd tüg'ócɨy cajpjäy jɨm Jerusalén.
23242	MAT 2:4	Huin'it je rey huomujctay tüg'ócɨy teedytɨjc huindzɨndɨjc huɨdibɨ anajty yaj'ixpɨjcp yɨ Dios yley, chi yajtɨy ma anajty yma'xung'ada'ñ yɨ Cristo.
23244	MAT 2:6	E miich Belén, mabɨ Judea ñaaxjot, mɨj'ajtp mgɨx'ajtp ca'ydɨ jac huɨdi naax jac huɨdi cajp, com ma miich chona'ñ tüg Huindzɨn huɨdi ane' mam yɨ israeljäy.
23246	MAT 2:8	E huin'it ajcxy quejxy jɨm Belén. Chi jadu'n nɨmay: ―Nɨ́cxcɨx jɨm e ocnidɨu ocyajtɨugɨxy je pi'c'anäg; e co anajty tɨ mbatcɨxy, miñ miich ajcxy xyajnɨmáaygɨxyɨch jaydëbɨ ɨɨch nɨcxy nañ jadu'n nhuindzɨgɨ̈yɨch.
23247	MAT 2:9	Co jadu'n rey najtzcapxɨyday, chi ajcxy choñ. E je madza' tɨɨbɨ anajty íjxcɨxy ma xɨɨ ypɨdzɨmy, chi ajcxy ijxy jayɨjp je' anajty ñɨcxy ma je' ajcxy, ixtɨ conɨ oy je madza' yhuäcxɨpy ma anajty je pi'c'anäg yajpaady.
23248	MAT 2:10	Co je rey ixpɨcytɨjc jadu'n ijxy yɨ madza', chi ajcxy oy janch jotcujc ñayjɨhuɨ̈yii.
23249	MAT 2:11	Co ajcxy ytɨjctɨgɨɨy, chi ajcxy ijxy je pi'c'anäg mɨɨd ytaj je María. Chi jada' ajcxy ñaygojxtɨnaydaacɨ huindzɨgɨɨy ojadajty ajcxy je pi'c'anäg. Chi ajcxy yaj'ahuach yxuumy aguejtucy abɨjctucy, chi ajcxy yajpɨdzɨmy oorɨ, poom, etz tüg tzoy huɨdi yxɨɨ mirra. Chi ajcxy moy je pi'c'anäg.
23250	MAT 2:12	Chi cumäyjoty ajcxy nɨmaayɨ co ca' huaad yhuimbijtcɨxy ma Herodes, chi ajcxy ñɨcxnɨ ma ycajp, jüyöyñaxy ajcxy je Herodes, huingbɨ tü'aa ajcxy ycuyñɨcx.
23251	MAT 2:13	Co je rey ixpɨcytɨjc ajcxy yhuimbijttaayñɨ, chi cumäjoty José ijxy tüg Dios y'ángel, chi ñɨmaayɨ: ―Pɨdɨ̈g, nɨcx jɨm Egipto ñaaxjot mɨɨd yɨ pi'c'anäg etz mɨɨd yɨ' ytaj, e jɨm mhuɨ'mɨpy ixtɨ coonɨ ɨɨch miich nɨmähuɨpy. Com yɨ Herodes y'ixtähuamy yɨ' yɨ pi'c'anäg e yaj'öga'ñ yɨ'.
23252	MAT 2:14	Chi huin'it José ypɨdɨ̈gy mɨɨd tzooñ coodz je pi'c'anäg mɨɨd ytaj, chi ajcxy ñɨcxy jɨm Egipto.
23253	MAT 2:15	Jɨm ajcxy y'ijty ixtɨ coonɨ oy y'ögy je Herodes. Jada je' jadu'n yajcuydun jadu'n nej Dios anajty tɨ ymɨnañ ma yɨ' y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ: “Jɨm Egipto ɨɨch n'ung tɨ nhuoy.”
23254	MAT 2:16	Co Herodes oy huinma'ñ yajyöy co tɨ anajty ooy yhuin'ɨɨñyii je rey ixpɨcytɨjc ajcxy co ca' anajty tɨ ñihuimbidyii, chi ooy yjot'ambɨjcy, chi ni'ane'mdɨɨy co huen nɨcxy jɨm Belén etz majaty cajp mɨhuingon Belén, yaj'öctaaygɨxy tüg'ócɨy yɨ pi'c'anäg huɨdibɨ mejtz jɨmɨjt etz huɨdibɨ ca'nɨ nigooty mejtz jɨmɨjt.
23257	MAT 2:19	Co oy y'öcnɨ Herodes huin'it jɨm Egipto, Dios tüg y'ángel ñayguëxɨ̈cɨ cumäyjoty ma José. Chi ñɨmayɨ:
23259	MAT 2:21	Huin'it José ypɨdɨ̈gy, mɨɨd nɨcxy yɨ pi'c'anäg etz yɨ' ytaj jɨm ma Israel ñaaxjot.
23260	MAT 2:22	Per co José nejhuɨɨy co je Arquelao yɨ' anajty jɨm ane'mb jadu'n nej anajty je yteedy Herodes, ooy chɨgɨɨy nej ñɨcxɨp jɨm. E co jadu'n anajty tɨ ycumäy co ca' jɨm ñɨcxɨp, chi ajcxy ñɨcxy jɨm Galilea ñaaxjot.
23261	MAT 2:23	Co jɨm yjäty, chi jɨm chɨnaydacpɨjcy ma je cajp huɨdi yxɨɨ Nazaret. Jadayaabɨ je' jadu'n tun jajtɨ jadu'n nej anajty ycojaayɨty ma Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ ñecy co Jesús xɨɨ'adɨɨyb Nazareno.
23265	MAT 3:4	Je Juan hue' anajty yhuit'ajtpy ɨyujc nïbɨjc (huɨdibɨ jäy ytijpy camello) e hue' anajty yhuɨɨnɨp ɨyujc ac, e yɨ' anajty yjɨcxy'ajtpy mu' etz tijaty ɨyujc päg jɨm tüg tɨgɨ̈duum.
23267	MAT 3:6	Co anajty ajcxy nigapxtaaygɨxy yɨ ypocy huɨdi anajty tɨ tundɨgooygɨxy, huin'it anajty ajcxy Juan yajnɨɨbedyii ma Jordán mɨj nɨɨ.
23269	MAT 3:8	Yajxon jäy'ajtcɨx tɨydudägy huen niguëxɨ̈gy co tɨ mjothuimbijtcɨxy.
23270	MAT 3:9	Ca' jadu'n mdzachmɨnaangɨxy co Abraham xy'ap'adyii xy'oc'adyii. Ɨɨch miich ajcxy yam ndɨmnɨmaayb co Dios ixtɨ jëbɨ yɨ' yaj'ap'adyii yaj'oc'adyii Abraham jada tzaajot ca'ydɨ miich ajcxy.
23271	MAT 3:10	Yɨ jach ni'ixɨ̈ yɨ' y'ijtnɨ ma quipy y'ɨjx, tüg'ócɨy quipy huɨdi ca' oy ytɨm'aty yajpujxp yɨ', e chi jada' yajnögy jɨɨnjoty.
23272	MAT 3:11	Ɨɨch, janch yajnɨɨbejtpɨch mɨɨd nɨɨ, yɨ' yɨ' jadu'n nej tüg ixpejt co tɨ mjothuimbijtcɨxy; per jacminamb tzojc huɨdi ajcxy xyajnɨɨbedɨpy mɨɨd Dios yjɨhuɨ'ñ etz mɨɨd jɨɨn. Je' ymɨɨd mɨc'ajtɨn etz cötujcɨn, nïgɨ ca'ydɨ ɨɨch, ni xycapaadyɨch nɨcxy ycɨ̈g nyajtecyjendügyɨch.
23273	MAT 3:12	Ymɨɨd mɨc'ajtɨn pɨjc-huäcxamy yɨ jäy jadu'n nej jäy huimbojy moc, abɨcy pɨdäga'ñ actz, abɨcy moc pajc. Yujcpɨga'ñ moc pajc ma tze'x ninögɨ̈hua'ñ yɨ moc actz moc jaam jɨɨnjoty ma je jɨɨn huɨdibɨ nicamɨnaaxɨɨ ycapïch.
23276	MAT 3:15	Chi Jesús y'adzooy: ―Jadachambɨ oc'a'ɨxɨ̈ jadu'n, com ooy yɨ' ycopɨtyɨty co nguydundayɨm tüg'ócɨy tɨɨbɨ Dios xyaj'ane'mɨm. Huin'it Juan a'ɨxɨɨy chi yajnɨɨbejty Jesús.
23278	MAT 3:17	E huin'it yajmɨdoy tzajpcɨ́xy tüg ayuc ymɨna'ñ: ―Jada je' ɨɨch n'ung'ajtypɨch huɨdibɨ ooy ndzocyɨch huɨdibɨ ooy mɨɨd jotcujc nayjɨhuɨ̈yiijɨch.
23280	MAT 4:2	Jɨm y'ijty jaygay huixchɨgui'px xɨɨ huixchɨgui'px tzuum, e huin'itnɨ ooy yɨböccodyii.
23282	MAT 4:4	―Pen Dios miich xy'ung'ajtp, nɨma' jada tzaa huen naygojyii tzajcaagy. Chi Jesús y'adzooy: ―Jaybety jadu'n ymiñ ma Dios ñecy: “Ca'p jäy tzajcaagytɨ'ajty nitzɨnähuɨpy, nañ jadu'n nitzɨnähuɨpy tüg'ócɨy yɨ ayuc huɨdibɨ Dios ycapxp.”
23283	MAT 4:5	Chi je ca'oybɨ mɨɨdnɨcxy Jesús jɨm Jerusalén, chi ymɨɨdpejty tzajptɨjc cöduum.
23284	MAT 4:6	Chi nɨmay: ―Pen janch co miich Dios xy'ung'adyii, cödɨjpnax jiiby naaxcɨ́xy, ca' yɨ' nej mjadɨpy com jaybety jadu'n ymiñ co jadu'n ymɨna'ñ: Dios yquexyp yɨ' y'ángeles jɨgɨx xycuend'adɨpy xyhuidzɨpy mɨɨd ycɨ', ca'ydɨ ninej mgönepy ma tzaagop.
23290	MAT 4:12	Co Jesús nejhuɨɨy co Juan tɨ anajty yajpɨdägy pujxtɨgoty, chi yhuimbijtnɨ jadüg'oc jɨm Galilea.
23293	MAT 4:15	Zabulón etz Neftalí ñaaxjot. Je tü'aa huɨdibɨ mejypa' huɨdibɨ a'oy'amy ma Jordán mɨj nɨɨ. Jɨm Galileajäy chɨnäy huɨdibɨ ca' yjudiojäyɨty.
23294	MAT 4:16	Yɨ jäy ajcxy huɨdibɨ jɨm tzɨnaayb agootztuuby ijxpaty ajcxy tüg tɨɨcxɨn jajɨn. Je huɨdijaty anajty ajcxy tzɨnaayb ma je jɨbɨcpɨ y'anicɨ̈y, chi ajcxy ycodɨcxɨɨy tügɨ tɨɨcxɨn jajɨn.
23296	MAT 4:18	Jesús tüyöyb anajty ma Galilea mejypa', co ijxpaty metz yëydɨjc ac tüg quëxpɨ, hue' anajty yɨ' je' je Simón, huɨdibɨ nañ jadu'n yxɨɨ Pedro, e je jadügpɨ hue' je' anajty Andrés. Acxmadzɨɨ anajty ajcxy yɨ' ytung'ajty e jɨm anajty ajcxy yɨ' tzachnɨɨgöhuich y'acxmadzɨ'ñ.
23298	MAT 4:20	Huin'it je' ajcxy ixmajtztay tüg'ócɨy yɨ y'acxtzaay, chi ajcxy panɨcxy Jesús.
23299	MAT 4:21	Hueenɨ jac'amɨjcɨ'm Jesús ijxy janimetz Zebedeo ajcxy ymang, je Jacobo etz Juan. Jɨm anajty yɨ' ajcxy ma tüg barco mɨɨd yteedy, yɨ' anajty ajcxy yɨ' jɨm chach'adagɨɨyb yɨ huɨdibɨ mɨ'acxmajtzcɨxy. Chi ajcxy Jesús yhuoohuɨ.
23300	MAT 4:22	E huin'it ajcxy ixmajtztay je barco etz yɨ' yteedy, chi ajcxy panɨcxy Jesús.
23301	MAT 4:23	Huɨdijttay Jesús ma tüg'ócɨy Galilea ñaaxjot, yaj'ixpɨcy jäy majaty je naymujctac cajp cajp. Capxhuäcxy yɨ Dios ytɨy'ajt etz nañ jadu'n pa'mjäy yajtzocy huen ytɨmyhuɨdipá'mɨty anajty ajcxy ymɨɨd.
23302	MAT 4:24	Chi Jesús oy yajnejhuɨɨyñɨ ma tüg'ócɨy yɨ Siria ñaaxjot, e chi ajcxy mɨɨdmiñ ma Jesús tüg'ócɨy huɨdijaty anajty ajcxy ca'oybɨ mɨɨd, etz huɨdijaty anajty ajcxy cɨ̈xuxy tecyxuxy, chi Jesús yajtzoocy.
23303	MAT 4:25	Huin'it Jesús ypanɨcxɨ mayjäy huɨdijaty anajty ajcxy tzɨnaayb ma Galilea ñaaxjot etz yɨ Decapolis jäy, nañ jadu'n Jerusalén jäy etz huɨdijaty tzɨnaayb ma Judea ñaaxjot, nañ jadu'n huɨdijaty anajty ajcxy tzɨnaayb a'oy'amy ma Jordán mɨj nɨɨ.
23304	MAT 5:1	Co Jesús ijxy tüg'ócɨy je mayjäy, chi nɨcxy ma tüg copnïcx, e chi jɨm y'ixtacy. E huin'it je' y'ixpɨjcpɨdɨjc ajcxy yjübigɨɨy.
23309	MAT 5:6	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ cuydunamb huɨdibɨ Dios chojcpy, Dios yɨ' ajcxy pubedɨɨb.
23311	MAT 5:8	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ huädz yjot yhuinma'ñ, yɨ' ajcxy y'ixɨpy yɨ Dios.
23313	MAT 5:10	Janch jotcujc je jäy ajcxy huɨdibɨ yajnixiicp yajnigapxp mɨɨd je Dios ytɨy'ajt ycɨxpɨ. Yɨ' ajcxy idamb ma Dios y'ane'mɨn.
23314	MAT 5:11	Janch jotcujc miich ajcxy co jäy jɨbɨc xytungɨxy co nɨgoob xyñïhuambejtcɨxy etz capxcɨxy huɨdijaty ca' ytɨy'ajtɨty mɨɨd ɨɨch ycɨxpɨ.
23315	MAT 5:12	Xondaaccɨx jotcuj'ajtcɨx co mbadaangɨxy tüg oy'ajtɨn jiiby tzajpjoty. Nañ jadu'n ajcxy ixhuɨdijty pahuɨdijty je Dios y'ayucnajtzcapxɨɨybɨ jecy'ajty.
23316	MAT 5:13	Jadu'n nej caan ca' yajpüch je tzüch jɨɨcxy tɨm jadu'n miich ajcxy myajpaady ya naaxhuiñ. Pen je caan ca' mɨɨd ti xücx'ajtɨn, ¿nej jëbɨ nyajtuunɨm? Ca' y'oc'oyyajtunɨty, chi yajnajtzxɨdɨɨyñɨ, chi yhuaanɨ tembejt hua'cpejt.
23317	MAT 5:14	Oc'ix tüg je cajp jɨm copcɨx, ca' jëbɨ mhuijtzyüdzɨm mgoyüdzɨm.
23318	MAT 5:15	Co tüg jɨɨn nyajtoyɨ̈cɨm, ca' huaad tu'tz ngöjujpɨm. Hue janchtɨy co nyajtɨɨcxɨm cɨx, huin'it jëbɨ xycodɨcxtaayɨm jadu'n nej ajt nyajpaatɨm ma tɨjc.
23319	MAT 5:16	Nañ jadu'n miich ajcxy mdzɨnaaygɨxy tudägy ma ajcxy je mayjäy jaydëbɨ ajcxy ixipy je oybɨ huidi miich ajcxy mdumyb. Huin'it ajcxy ojadadɨpy je mDios teedy huɨdibɨ jiiby tzajpjoty.
23320	MAT 5:17	Ca' mhuinmay co ɨɨch tɨ nmiñɨch ya co nbɨgaanɨch je Dios y'ayuc je' huɨdibɨ anajty tɨ jaay Moisés etz je profetɨtɨjc. Ca' ɨɨch nyajmɨjaagɨxa'ñ je cötujcɨn, ɨɨch tɨ nmiñɨch co nguyduna'ñɨch jadu'n nej ymiñ jaaybety.
23321	MAT 5:18	Janch tɨy'ajt jadu'n nej nɨmaaygɨxy, je huɨdibɨ mimb jaaybety jadu'n tundähuam jajtähuam. Ni tüg letra oy mabaad ymúdzɨty nɨcxy ycayajcuyduñ.
23325	MAT 5:22	Ɨɨch miich ajcxy jadu'n nɨmaayb pɨnjaty ymɨgügtɨjc mɨjotma'tp, je' Dios tɨydunaanɨpy; e pɨn ymɨgüg xɨɨdijp tzuudijp, yajtɨydunɨpy je' ma Dios tɨydundac; e pɨn ymɨgüg tzuudijp locɨdijp ayo'ndumb, je' y'ity co ñɨcxɨp ayoodactuuby.
23328	MAT 5:25	Tzojc naygapxjotcɨdägɨɨ mɨɨd je mɨdzip, pen yam mɨɨd tüyöy nɨɨ'am tü'am, ca' jecyɨty co je mɨdzip xycɨ̈yegɨp ma juez, e je juez xycɨ̈yegɨp ma je policia, e je' nɨcxy xypɨdägy pujxtɨgoty.
23329	MAT 5:26	Janch tɨy'ajt ɨɨch miich nɨmäy co ca' jiiby mbɨdzɨmɨpy ixtɨ coonɨ mgüejtähuɨpy je meeñ.
23332	MAT 5:29	Pen yɨ mhuin a'oy'amybɨ xyajtundɨgoyamb tɨm yajpɨdzɨmb; jac'oy co tüg'ɨdu'mbɨ mhuin ytɨgoyɨpy ca'ydɨ co cɨxyca'px mnɨcxɨpy jɨɨnjoty.
23333	MAT 5:30	E pen yɨ mgɨ' a'oy'amybɨ xyajtundɨgoyamb tɨm ixpux etz najtzjibibɨ' jɨguem; jac'oy co tüg mgɨ' ytɨgoyɨpy ca'ydɨ co mmɨnɨcxɨpy metz mgɨ' jɨɨnjoty.
23335	MAT 5:32	Ɨɨch miich ajcxy nɨmaayb, pen ji pɨn ixmach ytöxyɨjc, e ca' anajty tɨ ytundɨgooy mɨɨd huingbɨ yëydɨjc, je yëydɨjc anajty nigɨydeyɨɨyb ytöxyɨjc co anajty ytundɨgooy mɨɨd huingbɨ yëydɨjc; pɨn yëydɨjc pɨjcp mɨɨd je töxyjäy huɨdibɨ anajty tɨ yaj'ixmach, pocytumyb je' anajty.
23337	MAT 5:34	Per ɨɨch miich ajcxy nɨmaayb: ni mga'ɨɨbaadɨp ni mgacapxpaadɨp; ni mgamɨna'nɨp; “y'ijxpy tzajpjotypɨ,” com yɨ' Dios chɨnaydac. E ni mgamɨna'nɨp, “y'ijxpy naaxhuiñybɨ,” com Dios yajpatp oy ytɨmymaajɨty. E ni mgamɨna'nɨp; “y'ijxpy Jerusalén,” com jɨm je' Dios chajptɨjc; ni mga'ɨɨbaadɨp ni mgacapxpaadɨp mgohuajc, com ca' mjaty myaj'ahuimbity poob o tzixy tüg cöhuay.
23340	MAT 5:37	Hue' janchtɨy, tɨydudägy mɨnaangɨxy: “oy” o “ca'.” E pen miich ajcxy anaxy jaccapxp jadu'n mujcu' y'ayuc je' anajty ajcxy mgapxpy.
23343	MAT 5:40	Pen ji pɨn xyxɨ̈y e xypɨgaanɨ yɨ mnïjen, najtz'ixɨ', huen xyajnɨcxɨ nañ jadu'n mjocx huit.
23344	MAT 5:41	Pen ji pɨn adzip tzɨmy xyajmɨnɨcxa'ñ tüg kilómetro jɨguemɨty, yajnɨcx jac tɨm jadüg kilómetro.
23345	MAT 5:42	Pen tijaty xypɨjctzoohuɨ, mo'. E pen ji pɨn xymɨnuucxa'ñ, yajnuucx.
23348	MAT 5:45	Huin'it miich ajcxy xy'ung'adɨɨby yɨ Dios tzajpjotypɨ huɨdibɨ yxɨɨ yajtɨɨcxp yajjajp ma oyjäydɨjc etz ma jɨbɨcjäydɨjc, nañ jadu'n yajtüy ma jɨbɨcjäydɨjc etz ma oyjäydɨjc.
23349	MAT 5:46	Pen miich ajcxy mdzojcpy je huɨdibɨ xychojcp, ¿ti jäygɨdaacɨn yɨ' m'ocpadamyb? Nañ jadu'n yɨ' ajcxy yja'ɨdɨɨtzp yɨ pocyjäydɨjc etz yɨ yajcogüejtpɨdɨjc.
23350	MAT 5:47	Pen miich ajcxy mgapxpocxyp yɨ mjugymɨgüg, ¿ti oybɨ yɨ'? Nañ jadu'n ajcxy yɨ' yja'ɨdɨɨtzp yɨ huɨdibɨ ajcxy ca' Dios nejhuɨɨygɨxy.
23351	MAT 5:48	Jäy'ajtcɨx tudägy jadu'n nej ajcxy yɨ mdeedy tzajpjotypɨ ytudägy.
23352	MAT 6:1	Ca' mdungɨxy je oybɨ ma jäy y'ixy yhuindɨcxy mɨɨd co mdzachyajhuindɨcxaangɨxy co mdungɨxy oybɨ. Pen jadu'n m'ɨdɨɨtzcɨxy mDios Teedy huɨdi jiiby tzajpjoty tzɨnaayb, ca' ajcxy xymöhua'ñ je oy'ajtɨn.
23353	MAT 6:2	Paady co mbubedɨpy mmɨgüg, je ayoobɨ jäy huɨdi yajmayjajtpy tijaty, ca' huaad mnigapxy mnimɨydägy o mnaygömayii co anajty tɨ mmöy tijaty. Yɨ' jadu'n ɨdɨɨtzp je jäy huɨdi mɨj cɨx nayjɨhuɨɨyɨp huɨdi anɨdaacp co huen jäy y'ixyii mɨjpɨdägyii co anajty jadu'n y'ɨdɨ̈ch. Janch ɨɨch miich ajcxy jadu'n nɨmaaygɨx co yɨ' tɨ patcɨxy je oy'ajtɨn.
23355	MAT 6:4	E co miich amoñ m'idɨpy, mDios Teedy huɨdi ijxp co amoñ tijaty mduñ, je' xymöhuamb tüg oy'ajtɨn mayjäyduum.
23356	MAT 6:5	Co miich ajcxy Dios mmɨbɨjctzoy, ca' jadu'n m'ɨdɨɨtzcɨxy jadu'n nej je jäy huɨdibɨ capxtacp ma Dios huin aguy ahuac aguy. Yɨ' ajcxy capxtacp ma Dios huäctɨna' jiiby tzajptɨgoty jaydëbɨ jäy y'ixɨɨyb etz ymɨjpɨdägɨɨyb. Ɨɨch jëyɨ jadu'n nɨmaayb, co jadu'n oy'ajtɨn'adɨɨby.
23357	MAT 6:6	E co miich Dios mmɨbɨjtzoy, nɨcx tɨgoty etz m'agɨ̈huɨpy je mdɨjc aguu. Huin'it Dios mɨbɨjctzou. E je Dios y'ijxpy ymɨdooyb co jadu'n mmɨbɨjctzoy, e je' je m'oy'ajtɨn xymöhuɨipy mayjäyduum.
23358	MAT 6:7	Com Dios mmɨbɨjctzoy, ca' m'agapxɨyo'cɨp je huɨdi anajty tɨ m'occapxpɨ, jadu'n nej ajcxy y'ɨdɨɨtzcɨxy huɨdi ca' nejhuɨɨygɨxy Dios ytɨy'ajt. Yɨ' ajcxy huinma'ñypɨdägy co mɨɨd ajcxy ymay'ayuc huin'it ajcxy ymɨdoohuɨɨyb.
23359	MAT 6:8	Ca' jadu'n m'ɨdɨɨtzcɨxy jadu'n nej je' ajcxy; mDios ñejhuɨɨyb ti miich ajcxy myajmayjajtpy ma anajty ca'nɨ mbɨjctzooyñɨ.
23361	MAT 6:10	Huen miñ ya miich yɨ m'ane'mɨn. Huen mdzojcɨn yajcuyduñ ma je jäy yjot yhuinma'ñ jadu'n nej yajcuyduñ jiiby tzajpjoty.
23362	MAT 6:11	Mooygɨch ajcxy ngaayɨn n'uucɨn jabom jabom.