23214	MAT 1:1	Anaŋ ɗerewel i məzele i bəba təte hay i Yesu Kəriste: Yesu Kəriste na, slala i Davit ada Davit na, slala i Abraham. Bəba təte i Yesu hay na, anaŋ:
23215	MAT 1:2	Abraham a lah məwe Izak. Izak a wa Zakob. Zakob a wa Yahuda ta malamar ŋgay hay.
23216	MAT 1:3	Yahuda a wa Fares tə Zara, may tay na, Tamar. Fares a wa Hesron. Hesron a wa Aram.
23217	MAT 1:4	Aram a wa Aminadab. Aminadab a wa Nasoŋ. Nasoŋ a wa Salmoŋ.
23218	MAT 1:5	Salmoŋ a wa Booz, may i Booz na, Rahab. Booz a wa Obed, may i Obed na, Rut. Obed a wa Zese.
23219	MAT 1:6	Zese a wa bəy Davit. Davit a wa Salomoŋ, may i Salomoŋ na, ŋgwas i Uri.
23220	MAT 1:7	Salomoŋ a wa Robowam. Robowam a wa Abiya. Abiya a wa Asaf.
23221	MAT 1:8	Asaf a wa Zozafat. Zozafat a wa Zoram. Zoram a wa Oziyas.
23222	MAT 1:9	Oziyas a wa Yotam. Yotam a wa Akaz. Akaz a wa Ezekiyas.
23223	MAT 1:10	Ezekiyas a wa Manase. Manase a wa Amoŋ. Amoŋ a wa Zoziyas.
23224	MAT 1:11	Zoziyas a wa Yekoniya ta malamar ŋgay hay. A wa tay ha na, ahəl nakə tə gəs tay beke eye hay a Babilon aye.
23225	MAT 1:12	Ma dəba eye nakə ti ye tay ha a Babilon aye na, Yekoniya a wa Salatiyel. Salatiyel a wa Zorobabel.
23226	MAT 1:13	Zorobabel a wa Abihod. Abihod a wa Eliyakim. Eliyakim a wa Azor.
23227	MAT 1:14	Azor a wa Sadok. Sadok a wa Akim. Akim a wa Eliyod.
23228	MAT 1:15	Eliyod a wa Eleyazar. Eleyazar a wa Matan. Matan a wa Zakob.
23229	MAT 1:16	Zakob a wa Yusufa tuk. Neŋgeye na, zal i Mari nakə a wa Yesu, tə zalay Kəriste aye.
23230	MAT 1:17	A gəs abəra ka Abraham hus ka Davit na, slala kuro gər eye faɗ. Ada a gəs abəra ka Davit hus ahəl nakə tə gəs tay ha Israyel hay a Babilon aye na, slala kuro gər eye faɗ. Sa na, a gəs abəra ka məgəse tay ha Israyel hay a Babilon hus ka Kəriste na, slala kuro gər eye faɗ.
23231	MAT 1:18	Anaŋ ma kəkay nakə tə wa Yesu Kəriste aye. May ŋgay na, tə zalay Mari, neŋgeye mədel i Yusufa. Ane tuk na, ahəl nakə ta zla bo zuk bay aye na, kiye a yay a Mari ta gədaŋ i Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye.
23232	MAT 1:19	Yusufa mədel ŋgay na, neŋgeye ndo i deɗek kame i Mbəlom. A say məndəɗe horoy ka Mari kame i ndo hay bay. A dzala mə gər ŋgay məgəre ha mədel ŋgay ta məkal.
23233	MAT 1:20	Həlay nakə neŋgeye faya ma dzaliye andza niye na, gawla i Mbəlom a bəzay ha bo ma məsine, a gwaɗay: «Yusufa, slala i Davit, kâ dzədzar məzle mədel yak Mari bay. Hərwi kiye a yay a Mari na, ta gədaŋ i Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye.
23234	MAT 1:21	Ma wiye wawa hasləka eye, ada nəkar ka zaleye Yesu, hərwi ma təmiye tay ha gwala ŋgay hay abəra mə mezeleme tay.»
23235	MAT 1:22	Wu neheye tebiye tə ndislew na, hərwi ada wu nakə Bəy Maduweŋ a tsik tə bazlam i ndo məɗe ha bazlam ŋgay aye mâ ge bo. A gwaɗ:
23236	MAT 1:23	«Anaŋ dem nakə a sər zal zuk bay aye ma hutiye wawa, ma wiye wawa hasləka eye, ta zaleye Emanuyel.»
23237	MAT 1:24	Yusufa a pəɗeke abəra ka məndzehəre na, a ge wu nakə gawla i Mbəlom a gwaɗay ge aye. A zla na Mari andza ŋgwas ŋgay a gay ŋgay.
23238	MAT 1:25	Ane tuk na, ta dzapa zuk bay hus a pat nakə Mari a wa na wawa hasləka eye. Ada Yusufa ma zaleye na, Yesu.
23239	MAT 2:1	Tə wa Yesu na, ma Betelehem ka dala i Yahuda, a həlay nakə Herod neŋgeye bəy bagwar eye aye. Ma dəba eye tə wa na Yesu na, ndo matəkay ɗəre a wurzla hay ti yaw mə bəzay, tə ndislew a Zerozelem,
23240	MAT 2:2	ta tsətsah, tə gwaɗ: «Bəy i Yahuda hay nakə tə wa na anəke aye na, məŋgay? Nəmaa ŋgatay a wurzla ŋgay eye a tsaraw mə bəzay ada nəmaa yaw na, məɗəslay ha gər.»
23241	MAT 2:3	Bəy Herod a tsəne bazlam tay niye na, a kwasay gər haladzay tə siye i ndo neheye ma Zerozelem aye tebiye.
23242	MAT 2:4	A zalatay a bagwar i ndo neheye tə vəlaway wu a Mbəlom aye ta ndo neheye tə dzaŋgawa bazlam i Mbəlom mapala eye, a tsətsah fataya a gwaɗatay: «Tə wa Kəriste na, məŋgay?»
23243	MAT 2:5	Ta mbəɗay faya, tə gwaɗay: «Tə wa Kəriste na, ma Betelehem, ka dala i Yahuda. Hərwi ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom a watsa, a gwaɗ:
23244	MAT 2:6	“Nəkar Betelehem ka dala i Yahuda, nəkar na, makətsa bo eye mə walaŋ i gəma neheye ka dala i Yahuda aye bay. Hərwi bəy nakə ma tsəkuriye tay ha Israyel ndo ga hay aye na, ma deyeweye abəra ma nəkar.”»
23245	MAT 2:7	Yawa! Herod a zalatay a ndo matəkay ɗəre a wurzla hay ta məkal. A tsətsah fataya, a gwaɗatay: «Ka ŋgatumay a wurzla ŋgay eye a tsaraw na, a həlay waray?»
23246	MAT 2:8	Tsa na, a slər tay ha a Betelehem, a gwaɗatay: «Dum, pəlum na wawa eye niye lele. Ka hutum na na, dumara ɗumeŋ ha hərwi ada neŋ dərmak nâ ye məɗəslay ha gər.»
23247	MAT 2:9	Ndo neheye tə tsəne bazlam i bəy na, tə həl bo, ti ye. Ahəl nakə faya ta diye na, tə ŋgatay a wurzla nakə a tsaraw mə bəzay aye faya ma diye kame tay. A husa ka gər i gay nakə wawa mə ɗəma aye na, a lətse.
23248	MAT 2:10	Tə ŋgatay andza niye na, ɗərev tay a rah ta məŋgwese.
23249	MAT 2:11	Tə fələkwa a gay, ti ye naha, tə ŋgatay a wawa ta may ŋgay Mari. Ta dəkway gurmets, tə ɗəslay ha gər. Tsa na, tə pəla ha wu tay hay, tə vəlay wu kəriye a wawa niye. Tə vəlay gura, wu andaya tə zalay eŋseŋs ada ta mir.
23250	MAT 2:12	Ma dəba eye Mbəlom a tsikatay ma məsine, a gwaɗatay: «Kâ mbəɗum gər ta təv i Herod sa bay.» Tə tsəne andza niye na, tə həl bo, ti ye a gəma tay ta tsəveɗ mekeleŋ eye.
23251	MAT 2:13	Ahəl nakə ndo matəkay ɗəre a wurzla hay ti ye wu tay na, gawla i Mbəlom a yaw ka təv i Yusufa ma məsine. A gwaɗay: «Lətse, zla na wawa ta may ŋgay, hwayum a Ezipt. Ndza mə ɗəma hus a pat nakə na gwaɗakeye maw aye, bəna Herod faya ma pəliye wawa nakay məkəɗe na.»
23252	MAT 2:14	Yusufa a tsəne andza niye na, a lətse, a ye tay ha wawa ta may ŋgay a Ezipt ta həvaɗ.
23253	MAT 2:15	Tə ndza mə ɗəma hus a pat nakə Herod a mət aye. Wu neheye tebiye na, hərwi ada wu nakə Bəy Maduweŋ a tsik tə bazlam i ndo məɗe ha bazlam ŋgay aye mâ ge bo parakka, a gwaɗ: «Na zalay a wawa ga mâ yaw abəra mə Ezipt.»
23254	MAT 2:16	Herod a zəba faya ndo matəkay ɗəre a wurzla hay ta vay gər na, a ndalay haladzay. Tsa na, a slər ndo hay, a vəlatay tsəveɗ ka məkəɗe wawa hasləka eye tebiye a dazlay ka neheye a sla məve sulo bay aye ma Betelehem ada ma gəma neheye tə mbay naha aye.
23255	MAT 2:17	Andza niye, maa ge bo na, bazlam i Zeremi ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom nakə a tsik aye, a gwaɗ:
23256	MAT 2:18	«Mawude a tsənew abəra ma gəma i Rama, mətuwe tə zlazlay haladzay mə ɗəma. Rasel faya ma tuwiye wawa ŋgay hay. Ɗaɗa a say məgəse ɗərev abəra ka mətuwe bay, hərwi wawa ŋgay hay andaya sa bay.»
23257	MAT 2:19	Ma dəba eye Herod a mət na, gawla i Mbəlom a yaw ka təv i Yusufa ma məsine ma Ezipt.
23258	MAT 2:20	A gwaɗay: «Lətse, zla na wawa ta may ŋgay ada mbəɗa gər a gəma i Israyel, hərwi ndo neheye ta pəla tsəveɗ ka wawa nakay məkəɗe na aye na, ta mət.»
23259	MAT 2:21	Yusufa a tsəne andza niye na, a zla na wawa ta may ŋgay, a mbəɗa gər a gəma i Israyel.
23260	MAT 2:22	Ane tuk na, Yusufa a tsəne Arkelawos kə ndza a bəy i bəba ŋgay Herod ka dala i Yahuda na, a dzədzar haladzay mede a ɗəma. Məsine a gay sa, Mbəlom a ɗay ha wu nakə ma giye. Tsa na, a ye a Galile.
23261	MAT 2:23	A ye, a ndza ma wuzlahgəma nakə tə zalay Nazaret aye. Andza niye wu neheye a ge bo na, andza i ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom neheye tə tsik aye. A gwaɗ: «Ta zaleye na, ndo i Nazaret.»
23262	MAT 3:1	A həlay niye na, Yuhana madzəhuɓe ndo a yam a ndohwaw mə kəsaf i Yahuda, a ɗawa ha bazlam i Mbəlom,
23263	MAT 3:2	a gwaɗawa: «Mbəɗum ha mede kurom, hərwi Bəy i Mbəlom bəse tə nəkurom.»
23264	MAT 3:3	Yuhana na, ndo nakə Ezay ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom a tsik faya, a gwaɗ: «Ndo faya ma wudiye mə kəsaf, a gwaɗ: Lambaɗumay tsəveɗ a Bəy Maduweŋ, lambaɗumay tsəveɗ hay fehe lele tâ hədzak bay.»
23265	MAT 3:4	Yuhana a pawa ka bo na, petekeɗ maŋgara eye ta məkwets i zləgweme. A ɓarawa bəzihuɗ ŋgay na, ta həzlay. A ndayawa mə kəsaf niye na, heyew ta wum.
23266	MAT 3:5	Ndo neheye ma Zerozelem aye, ka dala i Yahuda tebiye, ada ta ndo neheye tə mbay naha a magayam i Yurdum aye tebiye tə yawa ka təv i Yuhana.
23267	MAT 3:6	Tə ɗawa ha mezeleme tay hay parakka kame i ndo hay, ada Yuhana a dzəhuɓawa tay ha a yam mə magayam nakə tə zalay Yurdum aye.
23268	MAT 3:7	Yuhana a zəba ɗəre, Farisa hay ta Saduke hay haladzay ta diye ka təv ŋgay hərwi ada mâ dzəhuɓ tay ha a yam na, a gwaɗatay: «Wawa i palas hay! Maa ɗakum ha hwayum abəra ka sariya i Mbəlom nakə bəse kə ndzew aye na, way?
23269	MAT 3:8	Anəke na, gum məsler neheye ŋgwalak eye, ada ndo hay ta səriye ha ka mbəɗum ha mede kurom aye tuk.
23270	MAT 3:9	Kâ dzalum mə gər kurom: “Nəmay na, wawa i Abraham hay sa na, ma ta gamay mey?” bay! Sərum ha na, Mbəlom ma sliye faya məge tay ha kwar neheye anaŋ aye wawa i Abraham hay.
23271	MAT 3:10	Ɓa hadzaya maləva bo eye məɗəse tay ha dərizl i gərɗaf hay fəroɗ abəra ka dala. Dərizl i gərɗaf neheye tebiye tə wa hohway ŋgwalak eye bay aye na, ta ɗəsiye tay ha ada ta kaliye tay ha ako.»
23272	MAT 3:11	«Neŋ na, na dzəhuɓiye kurom ha a yam tsa hərwi məɗe ha na, ka mbəɗum ha mede kurom. Ane tuk na, ndo nakə ma deyeweye kame ga aye na, neŋgeye a ze ga ta gədaŋ. Neŋ na sla matsakway ahaya tahərak ŋgay hay abəra mə sik bay. Neŋgeye na, ma dzəhuɓiye kurom ha ta Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye ada ta ako.
23273	MAT 3:12	Wu mahəve daw andaya mə həlay. Ma ŋgəniye tay ha daw ta dzəndzar. Daw na, ma hayay gər ma həliye na a de. Ada dzəndzar na, ma dziye a ako nakə ma mbatiye ɗaɗa bay aye.»
23274	MAT 3:13	Ma dəba eye na, Yesu a yaw abəra ma Galile hus a magayam i Yurdum. A yaw ka təv i Yuhana hərwi ada Yuhana mâ dzəhuɓ ha a yam.
23275	MAT 3:14	Yuhana a wuɗa bay. A gwaɗay a Yesu: «Neŋ ɗuh nakə na diye naha ka təv yak ka dzəhuɓiye ga ha a yam aye tuk na, ada nəkar ɗuh ka deyeweye ka təv ga na, kəkay!»
23276	MAT 3:15	Ane tuk na, Yesu a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Təma, mâ ge bo andza niye anəke. Wu nakə Mbəlom a tsətsah aye ka gakweye andza nakə a tsik aye.» Yuhana a təma bazlam i Yesu nakə a tsikay aye. A dzəhuɓ ha Yesu a yam tuk.
23277	MAT 3:16	A dzəhuɓ ha a yam tsa na, Yesu a tsalaw abəra ma yam. Kwayaŋŋa magərmbəlom a həndək tuwaŋ, ada Yesu a ŋgatay a Məsəfəre i Mbəlom a mbəzlaw andza bodobodo, a yaw a ndza faya.
23278	MAT 3:17	Tsa na, mətsike me a tsənew mə mbəlom, a gwaɗ: «Nakay na, wawa ga, na wuɗa na haladzay. Ɗərev ga faya ma ŋgwasiye tə neŋgeye.»
23279	MAT 4:1	Ma dəba eye na, Məsəfəre i Mbəlom a ye ha Yesu a makulkwandah hərwi ada Fakalaw mâ səpat na.
23280	MAT 4:2	Yesu a ndza məhəne kuro kuro faɗ, həpat həvaɗ ze mənde wu mənday. Ma dəba eye na, may a wur faya.
23281	MAT 4:3	Fakalaw, ndo masəpete ndo a yaw, a həndzəɗ ka təv i Yesu, a gwaɗay: «Taɗə kə ge nəkar Wawa i Mbəlom na, gwaɗatay a kwar neheye tâ təra wu mənday ada kâ nda!»
23282	MAT 4:4	Yesu a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Mawatsa eye mə bazlam i Mbəlom na, ndo zezeŋ ma ndziye na, ta wu mənday ɗekɗek tsa bay, ane tuk na, ma ndziye tə bazlam nakə Mbəlom a tsik aye tebiye.»
23283	MAT 4:5	Fakalaw a ye ha a Zerozelem, gəma tsəɗaŋŋa eye. A ye ha ka gər i gay i məɗəslay ha gər a Mbəlom,
23284	MAT 4:6	a gwaɗay: «Taɗə kə ge nəkar Wawa i Mbəlom na, kal ha bo abəra ka gər i gay nakay ka dala. Hərwi mawatsa eye mə bazlam i Mbəlom na, a gwaɗ: “Mbəlom ma gwaɗateye a gawla ŋgay hay tâ dzəna kar. Tâ kəndawa kar hərwi ada sik yak mâ ndzay a kwar bay.”»
23285	MAT 4:7	Yesu a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Mawatsa eye mə bazlam i Mbəlom na, a gwaɗ: “Kâ dza ha Bəy Maduweŋ yak Mbəlom bay.”»
23286	MAT 4:8	Fakalaw a zla na a ye ha ka gər i mahəmba zəbol eye, a bəzay ha bəy i məndzibəra tə zlele nakə mə ɗəma aye tebiye.
23287	MAT 4:9	A gwaɗay a Yesu: «Ka dəkweŋ gurmets ada ka ɗəsleŋ ha gər na, na vəlakeye ha a nəkar tebiye.»
23288	MAT 4:10	Yesu a gwaɗay: «Fakalaw, do abəra kanaŋ! Hərwi mawatsa eye mə bazlam i Mbəlom na, a gwaɗ: “Ɗəslay ha gər a Bəy Maduweŋ yak Mbəlom, ada ka geye məsler na, a neŋgeye nəte ŋgweŋ.”»
23289	MAT 4:11	Ka təv eye niye na, Fakalaw a gər ha. Gawla i Mbəlom hay ti yaw ka təv i Yesu, tə vəlay wu mənday.
23290	MAT 4:12	Ahəl nakə Yesu a tsəne ta gəs na Yuhana madzəhuɓe ndo a yam aye na, a ye a Galile.
23291	MAT 4:13	Ahəl nakə faya ma diye na, a ye ta Nazaret təday, tsa na, a ye abəra mə ɗəma, a ye a Kafernahum ka tsakay i dəlov i Galile, ma gəma i Zabulon ta Naftali.
23292	MAT 4:14	A ge bo andza niye na, andza nakə Ezay ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom a tsik aye, a gwaɗ:
23293	MAT 4:15	«Nəkurom ndo neheye ma gəma i Zabulon ta Naftali, ta nəkurom neheye ka tsəveɗ mede a dəlov, ta diye i magayam i Yurdum aye, a nəkurom neheye ma Galile mandza eye mə walaŋ i ndo neheye Yahuda hay bay aye!
23294	MAT 4:16	Nəkurom slala neheye mandza eye ma ləvoŋ aye na, ka ŋgatumay a dzaydzay bagwar eye. Nəkurom neheye mandza eye ma gəma i mezek i mədahaŋ aye na, dzaydzay ka dəvakum.»
23295	MAT 4:17	A həlay niye kwayaŋŋa Yesu a dazlay məɗe ha bazlam i Mbəlom a ndo hay. A gwaɗawa: «Mbəɗum ha mede kurom, hərwi Bəy i Mbəlom ka həndzəɗaw.»
23296	MAT 4:18	Yesu faya ma diye ta tsakay i dəlov i Galile na, a ndzay a gər a ndo wuray sulo ta malamar ŋgay. Neŋgeɗ na, Simoŋ nakə tə zalay Piyer neŋgeye ta malamar ŋgay Aŋdəre. Nəteye ndo məgəse kəlef hay, faya ta kaliye gadaŋ tay a dəlov.
23297	MAT 4:19	Yesu a gwaɗatay: «Dumara, pumeŋ bəzay. Anəke faya ka həlumeye kəlef, ane tuk na, na təriye kurom ha ndo məhəlaw ndo hay.»
23298	MAT 4:20	Kwayaŋŋa tə gər ha gadaŋ tay hay, tə pay bəzay a Yesu.
23299	MAT 4:21	Yesu a ye kame dəreŋ tsekweŋ sa na, a ndzatay a gər a ndo mekeleŋ eye sulo ta malamar ŋgay sa, Yakuba ta Yuhana wawa i Dzebede hay. Nəteye mə kwalalaŋ i yam tay ta bəba tay Dzebede, faya ta lambaɗiye gadaŋ tay hay. Yesu a zalatay.
23300	MAT 4:22	Tə tsəne na, kwayaŋŋa tə gər ha kwalalaŋ i yam ta bəba tay, tə pay bəzay a Yesu.
23301	MAT 4:23	Yesu a həhalawa ka dala i Galile tebiye. A tətikawatay a ndo hay mə gay i maɗuwule me i Yahuda hay. A ɗawa ha Labara Ŋgwalak eye i Bəy i Mbəlom ada a mbəlawa tay ha ndo i ɗəvats hay ta ndo neheye matəra eye hay tebiye mə walaŋ i ndo hay.
23302	MAT 4:24	Labara i Yesu a ɗa zləm kwa ka dala i Siri tebiye. Tə həlayaw ndo neheye faya ta siye ɗəretsətseh ta ɗəvats hay wal wal aye, ndo neheye fakalaw mə bo tay aye, ndo neheye mahorvov a gatay aye, ada ta ndo neheye matəra eye hay. Yesu a mbəl tay ha.
23303	MAT 4:25	Ndo hay haladzay mbərzəzza tə paway bəzay a Yesu. Ti yaw ma Galile, ma dala i Dekapol, ma Zerozelem, abəra ka dala i Yahuda ada ka dala nakə ma diye ŋgeɗ i magayam i Yurdum aye.
23304	MAT 5:1	Yesu a ŋgatatay a ndo hay haladzay ta diye naha ka təv ŋgay na, a tsal ŋgway a gər i mahəmba. A ye naha a ndza ka dala. Gawla ŋgay hay ta zəŋgal na ti ye ka təv ŋgay.
23305	MAT 5:2	A dazlay matətikatay, a gwaɗatay:
23306	MAT 5:3	«Məŋgwese ka ndo neheye tə sər ha mə ɗərev tay nəteye mətawak eye hay aye, hərwi Bəy i Mbəlom na, i nəteye.
23307	MAT 5:4	«Məŋgwese ka ndo neheye faya ta tuwiye, hərwi Mbəlom ma matay naha ɗərev.
23308	MAT 5:5	«Məŋgwese ka ndo neheye ta rəh ha gər tay aye, hərwi nəteye na, Mbəlom ma vəlateye məndzibəra.
23309	MAT 5:6	«Məŋgwese ka ndo neheye may a wur fataya ada yam a gatay aye hərwi marəhe ha gər a Mbəlom, hərwi Mbəlom ma vəlateye wu nakə a satay aye.
23310	MAT 5:7	«Məŋgwese ka ndo neheye faya ta giye ŋgwalak a siye i ndo hay aye, hərwi Mbəlom ma gateye a ɗəma ŋgwalak dərmak.
23311	MAT 5:8	«Məŋgwese ka ndo neheye ɗərev tay tsəɗaŋŋa kame i Mbəlom aye, hərwi nəteye na, ta ŋgateye a Mbəlom.
23312	MAT 5:9	«Məŋgwese ka ndo neheye nəteye faya ta miye tay ha ka bo ndo hay hərwi ada tâ ndza zay aye, hərwi Mbəlom ma zalateye na, wawa ga hay.
23313	MAT 5:10	«Məŋgwese ka ndo neheye faya ta sateye ɗəretsətseh hərwi nakə faya ta giye məsler nakə a yay a gər a Mbəlom aye, hərwi Bəy i Mbəlom na, i tay.