23233	MAT 1:20	Həlay nakə neŋgeye faya ma dzaliye andza niye na, gawla i Mbəlom a bəzay ha bo ma məsine, a gwaɗay: «Yusufa, slala i Davit, kâ dzədzar məzle mədel yak Mari bay. Hərwi kiye a yay a Mari na, ta gədaŋ i Məsəfəre Tsəɗaŋŋa eye.
23235	MAT 1:22	Wu neheye tebiye tə ndislew na, hərwi ada wu nakə Bəy Maduweŋ a tsik tə bazlam i ndo məɗe ha bazlam ŋgay aye mâ ge bo. A gwaɗ:
23246	MAT 2:8	Tsa na, a slər tay ha a Betelehem, a gwaɗatay: «Dum, pəlum na wawa eye niye lele. Ka hutum na na, dumara ɗumeŋ ha hərwi ada neŋ dərmak nâ ye məɗəslay ha gər.»
23250	MAT 2:12	Ma dəba eye Mbəlom a tsikatay ma məsine, a gwaɗatay: «Kâ mbəɗum gər ta təv i Herod sa bay.» Tə tsəne andza niye na, tə həl bo, ti ye a gəma tay ta tsəveɗ mekeleŋ eye.
23253	MAT 2:15	Tə ndza mə ɗəma hus a pat nakə Herod a mət aye. Wu neheye tebiye na, hərwi ada wu nakə Bəy Maduweŋ a tsik tə bazlam i ndo məɗe ha bazlam ŋgay aye mâ ge bo parakka, a gwaɗ: «Na zalay a wawa ga mâ yaw abəra mə Ezipt.»
23264	MAT 3:3	Yuhana na, ndo nakə Ezay ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom a tsik faya, a gwaɗ: «Ndo faya ma wudiye mə kəsaf, a gwaɗ: Lambaɗumay tsəveɗ a Bəy Maduweŋ, lambaɗumay tsəveɗ hay fehe lele tâ hədzak bay.»
23268	MAT 3:7	Yuhana a zəba ɗəre, Farisa hay ta Saduke hay haladzay ta diye ka təv ŋgay hərwi ada mâ dzəhuɓ tay ha a yam na, a gwaɗatay: «Wawa i palas hay! Maa ɗakum ha hwayum abəra ka sariya i Mbəlom nakə bəse kə ndzew aye na, way?
23270	MAT 3:9	Kâ dzalum mə gər kurom: “Nəmay na, wawa i Abraham hay sa na, ma ta gamay mey?” bay! Sərum ha na, Mbəlom ma sliye faya məge tay ha kwar neheye anaŋ aye wawa i Abraham hay.
23274	MAT 3:13	Ma dəba eye na, Yesu a yaw abəra ma Galile hus a magayam i Yurdum. A yaw ka təv i Yuhana hərwi ada Yuhana mâ dzəhuɓ ha a yam.
23276	MAT 3:15	Ane tuk na, Yesu a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Təma, mâ ge bo andza niye anəke. Wu nakə Mbəlom a tsətsah aye ka gakweye andza nakə a tsik aye.» Yuhana a təma bazlam i Yesu nakə a tsikay aye. A dzəhuɓ ha Yesu a yam tuk.
23279	MAT 4:1	Ma dəba eye na, Məsəfəre i Mbəlom a ye ha Yesu a makulkwandah hərwi ada Fakalaw mâ səpat na.
23281	MAT 4:3	Fakalaw, ndo masəpete ndo a yaw, a həndzəɗ ka təv i Yesu, a gwaɗay: «Taɗə kə ge nəkar Wawa i Mbəlom na, gwaɗatay a kwar neheye tâ təra wu mənday ada kâ nda!»
23284	MAT 4:6	a gwaɗay: «Taɗə kə ge nəkar Wawa i Mbəlom na, kal ha bo abəra ka gər i gay nakay ka dala. Hərwi mawatsa eye mə bazlam i Mbəlom na, a gwaɗ: “Mbəlom ma gwaɗateye a gawla ŋgay hay tâ dzəna kar. Tâ kəndawa kar hərwi ada sik yak mâ ndzay a kwar bay.”»
23285	MAT 4:7	Yesu a mbəɗay faya, a gwaɗay: «Mawatsa eye mə bazlam i Mbəlom na, a gwaɗ: “Kâ dza ha Bəy Maduweŋ yak Mbəlom bay.”»
23312	MAT 5:9	«Məŋgwese ka ndo neheye nəteye faya ta miye tay ha ka bo ndo hay hərwi ada tâ ndza zay aye, hərwi Mbəlom ma zalateye na, wawa ga hay.
23315	MAT 5:12	Ŋgwasum haladzay, ɗərev kurom mâ rah ta məŋgwese, hərwi Mbəlom ma ta vəlakumeye magogoy kurom bagwar eye mə mbəlom. Sərum ha na, andza niye ta gatay ɗəretsətseh a ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom neheye tə lahakumaw aye.»
23316	MAT 5:13	Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom ka tərum ka məndzibəra na, andza sluwal nakə a vəɗ ma ala aye. Ane tuk na, taɗə sluwal a vəɗ sa bay na, ta sliye matəre ha mâ vəɗ həraɓəɓa sa na, ma kəkay? Ma giye ŋgama ka wuray sa bay. Ta kutsiye ha, ndo hay ta mbərasliye na tə sik.
23318	MAT 5:15	Ta pa ako ka lalam na, ta hurəkwiye faya gəse bay. Ta piye na ɗuh na, ka wu məpe lalam hərwi ada mâ dəvatay a ndo neheye mə gay aye tebiye.
23319	MAT 5:16	Andza niye dərmak, mede kurom mâ zəba kame i ndo hay andza dzaydzay nakə ma dəvateye a ndo hay aye, hərwi ada siye tâ ŋgatay a ŋgwalak nakə faya ka gumeye ada tâ zambaɗay a Bəba kurom mə mbəlom.»
23320	MAT 5:17	Yesu a gwaɗatay sa: «Kâ dzalum mə gər kurom na yaw na, hərwi məmbete ha bazlam i Musa mapala eye tə matətike i ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay bay. Na yaw hərwi məmbete ha bay. Ane tuk na, na yaw na, mandəve ha wu nakə bazlam i Musa mapala eye ada wu nakə ndo i maslaŋ i Mbəlom hay tə tsik məge aye ɗuh.
23322	MAT 5:19	Hərwi niye, ndoweye kə gər ha bazlam mapala eye nəte, kwa tsekweŋ eye, ada faya ma ɗatay ha a ndo hay tâ ge andza neŋgeye na, neŋgeye ma təriye tsekweŋ ma Bəy i Mbəlom. Ane tuk na, taɗə ndoweye ka rəhay ha gər a bazlam mapala ada ka tətikatay a siye i ndo hay tâ rəhay ha gər dərmak na, neŋgeye ma təriye bagwar eye ma Bəy i Mbəlom.
23324	MAT 5:21	Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom na, ka tsənum wu nakə tə tsikatay a bəba təte kurom hay aye. Tə gwaɗatay na: “Kâ kəɗ gər i ndo bay. Ndoweye kə kəɗ gər i ndo na, ta diye ha kame i sariya.”
23327	MAT 5:24	gər ha wu yak niye kame i təv məvəlay wu a Mbəlom. Do, ta pəsum ha a bo təday, zay mâ ge mə walaŋ kurom ada maw, vəlay wu a Mbəlom tuk.
23328	MAT 5:25	«Taɗə ka gum a bo wuray ta ndo, nəkurom ka tsəveɗ faya ka deyumeye a sariya na, mum ha ka bo bazlam, sərum bo bəna, mâ ye kar ha kame i ndo məge sariya təday bay. Hərwi ki ye kar ha ka təv i ndo məge sariya hay na, ta vəlay kar ha a həlay i sidzew hay. Ta kaliye kar ha a daŋgay.
23330	MAT 5:27	Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom na, ka tsənum, tə gwaɗ: “Kâ ge madama bay.”
23332	MAT 5:29	Kə ge ɗəre i həlay i mənday yak ma dəɗiye kar ha a mezeleme na, ŋgwaɗ na ada kâ kal ha dəreŋ abəra tə nəkar. Ŋgama vərezl i bo yak nəte mâ dze tə bəmalə nakə ta kaliye ha bo yak tebiye a ako aye.
23333	MAT 5:30	Kə ge həlay i mənday yak ma dəɗiye kar ha a mezeleme na, ɗəs na ada kâ kal ha dəreŋ tə nəkar. Ŋgama vərezl i bo yak nəte mâ dze tə bəmalə nakə bo yak tebiye ma diye a ako aye.»
23334	MAT 5:31	Yesu a gwaɗatay sa: «Ahəl niye, tə gwaɗ sa: “Taɗə ndoweye kə say mahəhar na ŋgwas ŋgay na, kutoŋ mâ watsay ɗerewel i mahəhere a həlay.”
23336	MAT 5:33	Yesu a gwaɗatay sa: «Nəkurom ka tsənum wu nakə tə tsikatay ahəl niye a bəba təte kurom hay aye. Tə gwaɗ: “Kâ mbaɗa tə parasay eye bay. Ane tuk na, wu nakə ka mbaɗa kame i Mbəlom ka gwaɗ ka giye na, ge na.”
23337	MAT 5:34	Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗakumeye: Kâ mbaɗum bay tebiye. Kâ mbaɗum ta mbəlom bay hərwi Mbəlom mandza eye na, mə ɗəma.
23338	MAT 5:35	Kâ mbaɗum ta dala bay hərwi dala na, təv məpe sik i Mbəlom. Kâ mbaɗum ta Zerozelem bay hərwi Zerozelem na, wuzlahgəma i Bəy bagwar eye.
23339	MAT 5:36	Kâ mbaɗa tə gər yak bay, hərwi ka sliye faya matəre ha məkwets i gər yak kuɗekuɗek kəgəbay zeŋzeŋ na, ka sliye faya bay.
23342	MAT 5:39	Ane tuk na, neŋ faya na gwaɗakumeye: Taɗə ndoweye kə gakum seweɗ na, kâ mumay ha a ɗəma bay. Ɗuh taɗə ndoweye kə faka ka maholom i həlay i mənday na, mbəɗay ha maholom i həlay i gula dərmak mâ faka faya.
23343	MAT 5:40	Taɗə a say a ndoweye mede kar ha kame i ndo məge sariya hərwi məzle fakaya abəra məkelkabo yak wawa eye na, gəray ha faya kələmedze eye, mâ zla na dərmak.
23345	MAT 5:42	Ndoweye ka tsətsah fakaya wu na, vəlay. Ndoweye ka tsətsah fakaya gwedere i wu na, kâ kərahay ha bay, vəlay.»
23352	MAT 6:1	Yesu a gwaɗatay sa: «Gum metsehe! A sakum məge wu nakə bazlam mapala eye a tsətsah fakuma gum aye na, kâ gum kame i ndo hay tebiye bay hərwi ada tâ zəba fakuma bay. Ka gum andza niye bay na, Bəba kurom mə mbəlom ma vəlakumeye magogoy kurom bay.
23353	MAT 6:2	«A saka məvəle wu a ndo i mətawak na, kâ vəlay parakka kame i ndo hay bay. Ndo i bəbərek hay tə vəlawa andza niye mə gay i maɗuwule me ada ka mazlazlaŋ i tsəveɗ aye hay. Nəteye ta pəla ndo hay tâ ɗəslatay ha gər. Faya na gwaɗakumeye: Nəteye na, ɓa ta huta magogoy tay tsɨy.
23354	MAT 6:3	Nəkar na, taɗə ka vəleye wu a ndo i mətawak tə həlay i mənday na, həlay i gula yak mâ sər faya bay.
23356	MAT 6:5	Yesu a gwaɗatay sa: «Ahəl nakə ka ɗuwulumeye me a Mbəlom aye na, kâ gum andza i ndo i bəbərek hay bay. Nəteye na, ta wuɗa maɗuwule me mə gay i maɗuwule me ta mələtse ada ka mazlazlaŋ i tsəveɗ hərwi ada ndo hay tebiye tâ ŋgatatay. Neŋ faya na gwaɗakumeye: Sərum ha, nəteye na, ɓa ta huta magogoy tay tsɨy.
23358	MAT 6:7	Ahəl nakə faya ka ɗuwulumeye me na, kâ ɗuwulum vəɗvəɗ haladzay andza i ndo neheye tə sər Mbəlom bay aye bay. Tə dzala mə gər tay ta ɗuwulay me a Mbəlom vəɗvəɗ haladzay na, Mbəlom ma tsəniye tay na.
23359	MAT 6:8	Kâ gum andza nəteye bay, hərwi Mbəlom Bəba kurom ɓa kə sər ha wu nakə a sakum aye kwa ahəl nakə ka tsətsah zuk bay aye.»
23360	MAT 6:9	Yesu a gwaɗatay sa: «Ka ɗuwulumeye me na, gwaɗum andza nakay: Bəba may nakə mə mbəlom aye, kwa way mâ sər ha, məzele yak na, tsəɗaŋŋa.
23361	MAT 6:10	Bəy yak mâ yaw a walaŋ may. Wu nakə a saka aye mâ ge ka məndzibəra andza nakə mə mbəlom aye dərmak.
23364	MAT 6:13	Tsəpa may, hərwi ada Fakalaw mâ səpat may bay. Ane tuk na, təmamay ahaya abəra mə həlay i Fakalaw. [Hərwi nəkar na, Bəy ka gər i bəy, nəkar gədaŋ ada nəkar məzlaɓ eye ka tor eye. Amen!]
23367	MAT 6:16	Yesu a gwaɗatay sa: «Taɗə faya ka gumeye daliyam na, kâ gum andza ndo i bəbərek hay bay. Nəteye na, ta mbəɗawa ha ɗəre tay andza ta mətiye hərwi ada ndo hay tâ zəba fataya nəteye faya ta giye daliyam. Faya na gwaɗumeye: Sərum ha nəteye na, ta huta magogoy tay tsɨy.
23370	MAT 6:19	Yesu a gwaɗatay sa: «Kâ hayumay gər a zlele ka məndzibəra bay hərwi mətul hay ta reŋgez ta nasiye ha tebiye. Məkal hay bəbay ta sləliye gay kurom hay ta həliye zlele niye.
23376	MAT 6:25	Yesu a gwaɗatay sa: «Hərwi niye, neŋ faya na tsikakumeye: Kâ dzalum gər hərwi wu mənday kəgəbay hərwi wu məsay, kəgəbay hərwi petekeɗ bay. Hərwi məsəfəre na, a ze wu mənday ada bo kurom na, a ze petekeɗ segey.
23382	MAT 6:31	«Kâ gwaɗum: Nəmaa ndiye mey? Nəmaa siye mey? Nəmaa piye ka bo mey na, kâ dzalum bay.
23385	MAT 6:34	«Kâ dzalum ka wu nakə tədœ aye bay. Tədœ na, ma dzaleye a gər ŋgay. Ka pat məsləlaw na, ɗəretsətseh ŋgay eye ɗa.»
23386	MAT 7:1	Yesu a gwaɗatay sa: «Kâ gumatay sariya a ndo hay bay hərwi ada Mbəlom mâ gakum sariya bay dərmak.
23389	MAT 7:4	Ma kəkay nakə ka sliye məgwaɗay a malamar yak: “Malamar ga, ehe gər ga ha nâ zlaka ahaya tsakwal abəra mə ɗəre yak”, ada ɗuh mə ɗəre yak eye na, mayako gəlawwa.
23391	MAT 7:6	«Wu nakə tsəɗaŋŋa eye na, kâ vəlumatay a kəra hay bay. Ka vəlumatay na, ta mbəɗiye gər fakuma, ta ŋguraɗiye kurom ha. Wu i maslawa kurom hay na, kâ kutsumatay ha a madəras hay bay bəna ta hatsakumeye faya tə sik.»
23397	MAT 7:12	Yesu a gwaɗatay sa: «Wu nakə a sakum ndo hay tâ gakum aye na, gumatay a siye i ndo hay. Nakay na, wu nakə bazlam i Musa mapala eye ta ɗerewel i ndo məɗe ha bazlam i Mbəlom hay faya ta tətikateye a ndo hay aye.»
23418	MAT 8:4	Tsa na, Yesu a gwaɗay: «Tsəne lele: Kâ tsik wu nakay a ndəray bay. Ane tuk na, do ta bəzay ha bo a ndo məvəlaway wu a Mbəlom ada vəl wu nakə Musa a tsik aye hərwi məɗatay ha a ndo hay tebiye na, ka təra tsəɗaŋŋa.»
23422	MAT 8:8	Bagwar i sidzew niye a gwaɗay: «Bəy Maduweŋ, neŋ na sla ɗa nəkar kâ ye a gay ga bay. Ane tuk na, ka tsik bazlam yak nəte na, ndo i məsler ga ma mbəliye.
23435	MAT 8:21	Ndo nəte mə walaŋ i gawla i Yesu hay a gwaɗay: «Bəy Maduweŋ, vəleŋ tsəveɗ nâ ye, nâ la na bəba ga təday.»
23436	MAT 8:22	Yesu a mbəɗay faya: «Peŋ bəzay, gər ha mədahaŋ hay tâ la bo tay.»
23450	MAT 9:2	Ndo hay tə zlay naha ndo wuray matəra eye mahəna eye ka sləlah. Yesu a zəba ka mədzal gər i ndo niye hay na, a gwaɗay a ndo niye matəra eye: «Wawa ga, ɗərev mâ ye fakaya abəra bay. Na pəsaka ha mezeleme yak hay.»
23475	MAT 9:27	A həlay nakə Yesu faya ma diye abəra ka təv niye na, guluf hay sulo tə pay bəzay tə mawude eye, tə gwaɗay: «Yesu, Wawa i Davit, nəmaâ gaka mə bo təbəɗew!»
23477	MAT 9:29	Yesu a lamay a ɗəre tay, a gwaɗatay: «Mbəlom mâ vəlakum andza nakə faya ka həbumeye ta mədzal gər kurom nakə ka pum faya aye.»
23478	MAT 9:30	Tsa na, ɗəre tay a həndək. Yesu a gatay me, a gwaɗatay: «Tsənum lele, ndəray mâ sər ha wu nakay bay.»
23486	MAT 9:38	Hərwi niye, gumay amboh a ndo i guvah mâ səkah ha ndo i məsler hay hərwi məpele wu mənday abəra ka dala.»
23491	MAT 10:5	Yesu a slər ndo i maslaŋ ŋgay neheye kuro gər eye sulo aye, a tsikatay gər i bazlam hay, a gwaɗatay: «Kâ yum a gay i ndo neheye nəteye Yahuda bay aye bay, kâ fələkum a gəma i Samari hay bay.
23495	MAT 10:9	Ka deyumeye na, kâ zlum gura bay, kâ həlum suloy bay, kwa kwar i suloy kâ həlum a gwezem kurom hay bay.
23496	MAT 10:10	Kâ zlum gwezem i mahəhele kurom hay bay, kâ həlum petekeɗ i məkelkabo kurom hay sulo sulo bay, kâ həlum tahərak bay, kwa sakwal kâ zlum bay. Andza niye ndo məge məsler na, kutoŋ ma hutiye wu mənday ŋgay.»
23498	MAT 10:12	Ahəl nakə faya ka fələkumeye a gay i ndo na, gwaɗum: “Mbəlom mâ vəlakum zay!”
23502	MAT 10:16	Yesu a gwaɗatay: «Anaŋ, na sləriye kurom hay andza təɓaŋ hay a walaŋ i ndo neheye andza kəra i pesl hay aye. Tərum andza dədœ neheye faya ta tsəpiye bo tay aye, ada ndzum mənese mâ ge andaya fakuma bay andza bodobodo.
23504	MAT 10:18	Ta diye kurom ha kame i ndo mələve dala hay ada kame i bəy hay hərwi ga, hərwi ada kâ slum faya məte mbal ga ta deɗek kame tay ada kame i ndo neheye Yahuda hay bay aye.
23505	MAT 10:19	Ahəl nakə faya ta diye kurom ha kame i sariya aye na, ɗərev mâ ye fakuma abəra bay. Kâ gwaɗum: “Nəmaa ta gwaɗiye kəkay? Nəmaa tsikiye na, mey?” bay. A həlay niye, Mbəlom ma vəlakumeye bazlam neheye ka tsikumeye aye.
23507	MAT 10:21	Yesu a gwaɗatay sa: «Ndo hay ta vəliye ha malamar tay hay ada tâ kəɗ tay ha, bəba hay ta giye ta wawa tay hay andza niye dərmak. Wawa hay ta natay ɗəre a bəba tay hay, ta kəɗiye tay ha.
23512	MAT 10:26	«Hərwi niye, kâ dzədzarumatay a ndo hay bay. Wu nakə tebiye maŋgaha eye na, ta ɗiye ha, ada wu nakə tə tsikawa ta məkal aye na, ta ɗiye ha.
23514	MAT 10:28	Kâ dzədzarumatay a ndo neheye ta kəɗiye slo i bo kurom aye bay. Nəteye na, ta sliye faya mədze ha məsəfəre kurom bay. Dzədzarumay ɗuh a Mbəlom nakə ma sliye mədze ha bo kurom ta məsəfəre kurom eye dzay a ako nakə ma mbatiye bay ka tor eye aye.
23515	MAT 10:29	Sisi hay sulo ta səkəmiye tə dala nəte na, ka sərum təbəɗew? Ane tuk na, kwa nəte mə walaŋ i ɗiyeŋ hay ma dəɗiye bay, say kə yay a gər a Bəba Mbəlom mâ dəɗ.
23517	MAT 10:31	Hərwi niye, kâ dzədzarum bay, nəkurom ka zum tay ha sisi niye hay.»
23520	MAT 10:34	«Kâ dzalum neŋ na yaw, nâ zlaw zay ka məndzibəra na, kâ dzalum bay. Na yaw na, na zlaw zay bay, na zlaw na, maslalam ɗuh.
23531	MAT 11:3	hərwi matsətsehe ka Yesu: «Nəkar na, Kəriste nakə ma deyeweye aye ɗaw? Kəgəbay nəmaâ həba ndo mekeleŋ ɗaw?» Ti ye ta tsətsah ka Yesu andza niye.
23543	MAT 11:15	Ndo nakə zləm andaya faya mətsəne aye na, mâ tsəne lele!»
23549	MAT 11:21	«A nəkurom ndo i gəma i Koraziŋ hay, tuwum bo kurom, hərwi ɗəretsətseh ka gər kurom! A nəkurom ndo i gəma i Betesayda hay, tuwum bo kurom hərwi ɗəretsətseh ka gər kurom. Hərwi taɗə masuwayaŋ neheye na ge mə gay kurom aye nâ ge ma gəma i Tir ta gəma i Sidoŋ na, atay na, ndo i gəma niye hay ta dzaliye bo tay ta tuwiye, ta pa ka bo taɓay manasa eye ada ta kutsiye bətekwew maləməts a gər hərwi məɗe ha na, ta gər ha mezeleme tay.
23551	MAT 11:23	«Nəkurom ndo i gəma i Kafernahum hay, ka dzalum nəkurom na, Mbəlom ma ta həliye kurom a mbəlom wal ɗaw? Aʼay! Nəkurom ɗuh na, Mbəlom ma ta mbəzliye kurom ha na, a təv məndze i mədahaŋ hay. Hərwi masuwayaŋ neheye na ge ma gəma kurom aye tâ ge ma gəma i Sodom na, haɓe atay gəma nakay ma giye andaya bəgom.
23554	MAT 11:26	Ayaw, Bəba Mbəlom, a yaka a gər a nəkar hərwi mâ ge bo andza niye.»
23565	MAT 12:7	«Tə watsa a Ɗerewel i Mbəlom na, Mbəlom a gwaɗ: “A seŋ na, gumay ŋgwalak a ndo bəna, gənaw neheye ka kəɗumeŋeye bay.” Taɗə ka tsənum wu nakay na, ndo neheye ta ge wuray bay aye na, kâ gəsum tay ha bay.
23574	MAT 12:16	Tsa na, a gatay me, a gwaɗatay: «Neŋ way na, kâ tsikumay a ndəray bay.»