23229	MAT 1:16	Te déhe ndíi Jàcób‑áⁿ nǐ cuu ndíi Chèé tée ní cuu yɨɨ tá Màriá xíchí nǐ cuu nǎná Jèsús Yaá ní tendaha Dǔtú Ndiǒxí ní quixi ñuyíú‑a.
23231	MAT 1:18	Te duha ní cuu cútnàhá ní cacu Xítohó Jesucrìstú, chi dàvá‑áⁿ nǐ xíndecu ɨɨⁿ xíchí cuéchí nǐ xínani Màriá. Te xíchí‑ǎⁿ sa ní cundáá tnúhu sá tnǎndaha‑xi ndɨhɨ ɨɨⁿ tée nàni Cheé. Te cùmání‑gǎ tnándaha‑xi ndɨhɨ tée‑áⁿ te Espíritú Yǎ Ndiǒxí ní quide ní ngúhuⁿ déhe‑xi.
23233	MAT 1:20	Te sátá dúcáⁿ nǐ sani iní‑dé te ní ngáva‑dé ní xídí‑dé, te núú sàní‑dé ní sáháⁿ ɨɨⁿ espíritú xínú cuèchi núú Yǎ Ndiǒxí ní xáhaⁿ‑xi xìi‑dé: —Yòhó té Chèé tée cùu ñaní tnáhá ndǐi Dàvií, yúhú càchí tnúhu‑í xii‑n sǎ ñà túú nǎ cani iní‑n, tnǎndaha nahi‑ni‑n ndɨ̀hɨ tá Màriá cuěi ñùhu déhe‑xi, chi mee Espíritú Yǎ Ndiǒxí ní quide‑xi ducaⁿ nǐ ngúhuⁿ déhe‑xi.
23235	MAT 1:22	Te ducaⁿ nǐ cuu chi ní quee ndáá‑xi nàcuáa ní xáhaⁿ Yǎ Ndiǒxí xii ɨɨⁿ tée ní cáháⁿ tnúhu‑gá ndéé sanaha. Te tée‑áⁿ nǐ chídó tnùní‑dé núú tùtú‑gá nàcuáa ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé, te duha ní xáhaⁿ‑gǎ:
23236	MAT 1:23	Cundecu ɨɨⁿ xíchí cuéchí ndèé cuèé‑gá. Te òré ndécú ǐí‑xi vátá nìhí‑gá yɨɨ‑xi te ngúhuⁿ déhe‑xi. Te òré ná cácú děhe‑xi te danàni ñahá‑yu Emànuél. Duha ní xáhaⁿ‑gǎ xii tée‑áⁿ nǐ chídó tnùní‑dé núú tùtú‑gá. Te tnúhu Emànuél‑áⁿ quéé‑xí: Yá Ndiǒxí ndécú ndɨ̀hɨ‑o. Núu xíǎⁿ ducaⁿ nǐ cuu vitna.
23242	MAT 2:4	Te ní cana‑dé cue tée cùu dútú cúnùu, ndɨhɨ cue tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, te ní xícáⁿ tnúhú‑dě núú‑güedě nǔu xìní‑güedé ndèé cacu Crìstú tée tendaha Yǎ Ndiǒxí quixi ñuyíú‑a.
23243	MAT 2:5	Te ní xáhaⁿ‑güedě xii‑dé: —Ɨɨⁿ ñuú yɨ́ndèhu distritú Jùdeá cacu‑dé, te ñuú‑áⁿ nání‑xí Bèlén, chi quee ndáá‑xi nàcuáa ní xáhaⁿ Yǎ Ndiǒxí xii ɨɨⁿ tée ní xóo cáháⁿ tnúhu‑gá ndéé sanaha. Te duha ndùu tnúhu ní chídó tnùní‑dé núú tùtú‑gá:
23250	MAT 2:12	Te Yá Ndiǒxí ní cáháⁿ‑gá núú sàní‑güedé, te xǎhaⁿ‑gǎ xii‑güedé sá vǎ náyǎha‑gá‑güedé cáháⁿ ndɨhɨ‑güedé té Hèrodés. Núu xíǎⁿ cue tée‑áⁿ cuǎnuhú‑güedé ɨngá ichi, te ñá túú‑gǎ ní nàyáha‑güedé núú ndécú tě Hèrodés.
23251	MAT 2:13	Te sátá nǐ yáha cuánuhú cue tée ní sángoto ñaha xìi Jesús, te ní quexìo ɨɨⁿ espíritú xínú cuèchi núú Yǎ Ndiǒxí núú sàní té Chèé, te xǎhaⁿ‑xi xìi‑dé: —Véxi‑í càchí tnúhu‑í xii‑n sǎ ndàcóo‑n, te ndee‑n ñùú‑a ndɨhɨ Jèsús, ndɨhɨ nǎná‑gǎ cunu‑ndo quɨ̌hɨ́ⁿ‑ndó nàcióⁿ Ègiptú, chi té Hèrodés tendaha‑dě cue tée quixi nanducu ñàha xii Jesús cuèndá cahni ñaha‑güedě. Te yàcáⁿ cundecu‑ndo nděé cachí tnúhu‑í xii‑n ndùu ndixi‑ndo —cachí espíritú‑áⁿ xǎhaⁿ‑xi xìi té Chèé núú sàní‑dé.
23253	MAT 2:15	Te nàcióⁿ Ègiptú‑áⁿ ndécǔ‑yu ní xíhí té Hèrodés. Te ducaⁿ nǐ cuu chi ní quee ndáá‑xi nàcuáa ní cachí ɨɨⁿ tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha nǐ quide‑dé núú‑gǎ ní cáháⁿ‑dé yuhu‑gá, te duha ní xáhaⁿ‑gǎ ní cáháⁿ‑dé: “Nàcióⁿ Ègiptú ndécú Děhe‑í ní cùu, te ní xáhaⁿ‑ǐ xii‑dé sá ndéé‑dě ñuú‑áⁿ vǎ cúndècu‑gá‑dé”, duha ní xáhaⁿ‑gǎ xii tée ní cáháⁿ tnúhu‑gá ní quide‑dé núú‑gǎ.
23255	MAT 2:17	Te ducaⁿ nǐ cuu chi ní quee ndáá‑xi nàcuáa ní cachí ndíi Jerèmiás tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha, te duha ní cachí ndíi:
23257	MAT 2:19	Te sátá nǐ xíhí té Hèrodés te ní sáháⁿ tucu espíritú xínú cuèchi núú Yǎ Ndiǒxí núú sàní té Chèé òré ndécú‑dě nàcióⁿ Ègiptú, te ní xáhaⁿ‑xi xìi‑dé:
23260	MAT 2:22	Te té Chèé ní níhí‑dě tnúhu sá tě Arquèlaú ní nucúnutnɨ́ɨ‑dé núú tǎtá‑dě té Hèrodés distrìtú Jùdeá yɨ́ndàha‑dé ñáyiu. Te ní yùhú té Chèé‑áⁿ, te ñá túú ní cuìní‑dé quɨ́hɨ́ⁿ‑dé cundecu‑dé distrìtú‑áⁿ. Te Yá Ndiǒxí ní cáháⁿ‑gá núú sàní‑dé, te ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé sá quɨ̀hɨ́ⁿ‑dé distrìtú Galìleá, núu xíǎⁿ yàcáⁿ cuáháⁿ‑yu.
23261	MAT 2:23	Te òré ní quexìó‑yu distrìtú Galìleá, te ní sáháⁿ‑yu ɨɨⁿ ñuú nání Nàzarét ní xíndecú‑yu. Te ducaⁿ nǐ cuu chi ní quee ndáá‑xi nàcuáa ní cachí cue tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha sá Jèsús cuu‑gá tée ñuú Nazàrét.
23262	MAT 3:1	Te ní xica nduu sá dúcáⁿ nǐ cuu, te tée nàni Juaá tée dacuàndute ñaha xii ñáyiu ní quexìo‑dé yucu distrìtú Jùdeá càháⁿ‑dé tnúhu Yá Ndiǒxí núú ñǎyiu xɨtɨ́ yucu‑áⁿ.
23263	MAT 3:2	Te xǎhaⁿ‑dě xií‑yu: —Chí dándìxi túu iní sá ñà túú quìde váha‑ndo ndècu‑ndo, te daña‑ndo nchàa ichi cuehé ichi duha, chi sa ní cuyatni nduu ndɨ́hu ndaha ñàha Yá Ndiǒxí xii‑ndo —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xií‑yu.
23264	MAT 3:3	Te dɨu cuèndá té Juàá‑áⁿ nǐ chídó tnùní ndíi Chàiá tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha, te duha ndùu tnúhu ní chídó tnùní ndíi cuèndá‑dé: Tècú càháⁿ níhi ɨɨⁿ tée yɨ̀hɨ xɨtɨ́ yucu, te càchí‑dé: “Chí dáñá nchàa ichi cuehé ichi duha ndècu‑ndo, te tnɨɨ‑ndo ìchi váha, Te ducaⁿ càda‑ndo cuendá cundecu túha‑ndo chi véxi Yaá ío cùnuu”, duha quesaha těe‑áⁿ. Duha ndùu tnúhu ní chídó tnùní ndíi Chàiá‑áⁿ cuèndá té Juàá.
23267	MAT 3:6	Te ní ngüíta‑yu ní náhmá‑yu nchaa cuéchi‑yu núú Yǎ Ndiǒxí. Te òré ducaⁿ nǐ náhmá‑yu te ní dácuándùte ñaha té Juàá xií‑yu yúte Jòrdán.
23270	MAT 3:9	Te vá càchí‑ndó sǎ ǐo càhnu cuu‑ndo cuendá sá cúú‑ndó ñàní tnáhá ndǐi Àbrahám. Chi cuěi ndéé yúú te ndacu Yá Ndiǒxí ndada‑gá ñáyiu te cuú‑yu ñaní tnáhá ndǐi Àbrahám.
23272	MAT 3:11	Te na càchí tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ yǔhú dácuàndute‑í mee‑ni ñǎyiu ní dáñá nchàa ichi cuehé ichi duha. Dico nchìcúⁿ tucu ɨngá tée véxi, te tée‑áⁿ taxi‑dé Espíritú Yǎ Ndiǒxí cundecu ndɨhɨ‑ndo. Te cùu‑xi datná ɨɨⁿ ñuhú, chi ndada ndoo ndada nine‑xi iní‑ndó. Te tée‑áⁿ ǐo‑gá cúnùu‑dé dàcúúxí yǔhú, chi yúhú cúù‑í ɨɨⁿ tée duuⁿ duuⁿ ñá túú tàú cuita nehe ni chàú‑dé dico quìde‑í chìuⁿ‑dé.
23275	MAT 3:14	Te òré ní quexìo Jesús núú ndécú tě Juàá, te ñá cuìní‑dé dacuàndute ñaha‑dé xii‑gá ní cùu, te ní xáhaⁿ‑dě xii‑gá: —Yúhú tàú‑í sá dácuàndute ñaha‑n xii‑í, te ñá dɨ́ú dà yúhú dacuàndute ñaha‑í xii‑n —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑gá.
23276	MAT 3:15	Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé: —Queheⁿ daña, chi dacuɨtɨ́í xìni ñuhu‑xi ducaⁿ cada‑o nacuáa cundáá‑ó nǔú Yǎ Ndiǒxí —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑dé. Te té Juàá‑áⁿ nǐ sáháⁿ uuⁿ‑dé tnúhu ní xáhaⁿ Jèsús xii‑dé.
23277	MAT 3:16	Te ní dácuándùte‑dé Jèsús. Te òré ní nene‑gá xɨtɨ́ ndute te ní xiní‑gá nchìí andɨu, te ní quee Espíritú Yǎ Ndiǒxí véxi cuuⁿ‑xi ngúndecu ndɨhɨ ñaha‑xi xìi‑gá, te dàtná cáá ɨ̀ɨⁿ lómá cáá Espíritú‑áⁿ věxi cuuⁿ‑xi.
23278	MAT 3:17	Te òré‑áⁿ nǐ tecú ní cáháⁿ Yǎ Ndiǒxí ndéé andɨu, te xǎhaⁿ‑gǎ xii Jèsús: —Yòhó cúú‑n Děhe‑í tée ío cùu iní‑í te ío cùdɨ́ɨ́ ìní ñáhà‑í xii‑n —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii Jèsús.
23279	MAT 4:1	Te Espíritú Yǎ Ndiǒxí ndécá‑xí Jèsús cuáháⁿ ɨɨⁿ xɨtɨ́ yucu cuèndá yàcáⁿ cundecu tnaa‑gá, te yàcáⁿ quexìo sácuíhná coto ndeé ñáhá‑xí xìi‑gá te núu ndisa sá vǎ cádá‑gǎ ɨɨⁿ sá ñà túú tàú‑gá cada‑gá.
23281	MAT 4:3	Te sátá dúcáⁿ te ní quexìo sácuíhná quídé yìca‑xi cada Jesús ɨɨⁿ sá ñà túú tàú‑gá cada‑gá, te xǎhaⁿ‑xi xìi‑gá: —Te núu ndisa sá cúú‑n Děhe Yá Ndiǒxí te cúñaha xìi yúú‑a na ndùu‑xi paá —càchí‑xi xǎhaⁿ‑xi xìi‑gá.
23282	MAT 4:4	Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑xi: —Núú tùtú Yǎ Ndiǒxí càchí‑xi: “Ñá dɨ́ú mèe‑ni paá candeca‑xi iní ñáyiu ñuyíú, chi tnàhá nchaa tnúhu càháⁿ Yǎ Ndiǒxí candeca‑xi iní‑yu”, duha càchí‑xi núú tùtú‑gá —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑xi.
23284	MAT 4:6	te dǎtnùní ní xáhaⁿ tùcu‑xi xii‑gá: —Te núu ndisa cùu‑n Déhe Yá Ndiǒxí te cuandèe ndava núú ñúhú cuèndá quee ndáá‑xi nàcuáa càháⁿ‑xi núú tùtú‑gá núú càchí‑xi: “Yá Ndiǒxí tendaha‑gǎ cue espíritú xínú cuèchi núú‑gǎ quixi‑xi cuèndá coto ñaha‑xi xìi‑n, te núú ndáhá‑xí càundodo‑n cuendá sá vǎ dánǐcuèhé yúú sǎhá‑n”, duha càchí‑xi núú tùtú‑gá —càchí sácuíhná‑ǎⁿ xǎhaⁿ‑xi xìi Jesús.
23285	MAT 4:7	Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑xi: —Te càchí tucu‑xi núú tùtú Yǎ Ndiǒxí: “Vá cání ìní‑n còto ndeé‑n Dǔtú Ndiǒxí Yaá cúú Ndiǒxí‑n cuèndá‑ni sá cuìní‑n sǎ dácǎcu nihnu ñaha‑gǎ xii‑n ɨ̀ɨⁿ sá sání ìní‑n càda‑n”, duha càchí‑xi núú tùtú‑gá —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑xi.
23288	MAT 4:10	Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑xi: —Xocuɨ̀ñɨ́ yòhó sácuíhná nǔú ndécù‑í‑a, chi vá cúú càda‑í nàcuáa càchí‑n, chi núú tùtú Yǎ Ndiǒxí càchí‑xi: “Chiñuhu‑ndo Dǔtú Ndiǒxí Yaá cúú Ndiǒxí‑ndó, te dɨu‑ni‑gá cada‑ndo nchàa nacuáa càháⁿ‑gá”, duha càchí‑xi núú tùtú‑gá —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑xi.
23289	MAT 4:11	Te dǎtnùní sácuíhná nǐ dáñá‑xí Jèsús ní xica‑xi cuáháⁿ‑xi. Te sátá dúcáⁿ te ní quexìo cue espíritú xínú cuèchi núú Yǎ Ndiǒxí ní xinu cuechi‑xi nǔú Jèsús.
23292	MAT 4:14	Te ducaⁿ nǐ cuu chi ní quee ndáá‑xi nàcuáa ní chídó tnùní ndíi Chàiá tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha nǔú tùtú‑gá núú càchí‑xi:
23295	MAT 4:17	Te dàvá‑áⁿ nǐ ngüíta Jèsús ní dánèhé‑gá ñáyiu, te ní xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu: —Chí dándìxi túu iní sá ñà túú quìde váha‑ndo ndècu‑ndo te daña‑ndo nchàa ichi cuehé ichi duha, chi sa ní cuyatni nduu ndɨ̌hu ndaha ñàha Yá Ndiǒxí xii‑ndo —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xií‑yu.
23301	MAT 4:23	Te Jèsús tá xìca ndodo‑gá nɨhìí distrìtú Galìleá cuáháⁿ tá dànehé‑gá ñáyiu tnúhu váha tnúhu sá sánú ìchi ñaha xií‑yu nàcuáa ndɨ́hu ndaha ñàha Yá Ndiǒxí xií‑yu. Te ndɨ tnahá ɨɨⁿ ɨɨⁿ ñuú sàá‑gá te ducaⁿ cuǎnguɨhu‑gá xɨtɨ́ veñúhu dànehé‑gá ñáyiu tnúhu‑áⁿ. Te ndɨ dɨ́ɨ́ⁿ ndɨ̀ dɨ́ɨ́ⁿ nǔú cuěhé tnàhá ɨɨⁿ ɨɨⁿ ñáyiu dico nchaa‑ní‑yu ta quìde tátna‑gá cuáháⁿ.
23306	MAT 5:3	—Váha táhú nchaa ñáyiu cùtnuní iní‑xi sá ǐo‑gá cúmǎnǐ‑yu cudɨ̀ú‑yu núú Yǎ Ndiǒxí, chi ñáyiu‑áⁿ nduu táhǔ‑yu ndɨ́hu ndaha ñàha‑gá xií‑yu.
23307	MAT 5:4	’Váha táhú nchaa ñáyiu ndàhyú sá ndɨ̀hú iní‑yu, chi Yá Ndiǒxí cuáñaha‑gǎ tnúhu ndee ìní cundecu ndɨhɨ́‑yu.
23308	MAT 5:5	’Váha táhú nchaa ñáyiu ndàhú iní‑xi, chi ñáyiu‑áⁿ nduu táhǔ‑yu cundecú‑yu ɨɨⁿ xichi núú cuǎñaha Yǎ Ndiǒxí xií‑yu.
23309	MAT 5:6	’Váha táhú nchaa ñáyiu ío cuìní cada nchaa nàcuáa càháⁿ Yǎ Ndiǒxí, chi ñáyiu‑áⁿ ǐo nduu vétú iní‑yu.
23310	MAT 5:7	’Váha táhú nchaa ñáyiu cùndahú iní tnàha ñáyiu‑xi, chi ñáyiu‑áⁿ dɨu‑ni ducaⁿ càda ñaha Yá Ndiǒxí xií‑yu cundàhú iní ñáhá‑gǎ.
23311	MAT 5:8	’Váha táhú nchaa ñáyiu ní nduu ndoo ní nduu nine iní‑xi, chi cue ñáyiu‑áⁿ nduu táhǔ‑yu cundecú‑yu ndɨhɨ Yá Ndiǒxí.
23312	MAT 5:9	’Váha táhú nchaa ñáyiu càháⁿ dóho tnàha ñáyiu‑xi nàcuáa cundecu ndɨhɨ váha tnàhá‑yu, chi cùtnuní sá ñǎyiu‑áⁿ cuú‑yu déhe Yá Ndiǒxí.
23313	MAT 5:10	’Váha táhú nchaa ñáyiu ío ndòho ndecu ñuyíú‑a sá cuèndá sá quídě‑yu nàcuáa càháⁿ Yǎ Ndiǒxí, chi ñáyiu‑áⁿ nduu táhǔ‑yu ndɨ́hu ndaha ñàha‑gá xií‑yu.
23315	MAT 5:12	Te òré ducaⁿ na càda ñahá‑yu xii‑ndo te cudɨ́ɨ́ víhí‑ní ìní‑ndó cùndecu‑ndo, chi ío váha càa sá ndécú àndɨu nduu táhú‑ndó cùndecu ndɨhɨ‑ndo nduu na saá‑ndó yàcáⁿ cundecu‑ndo, chi dɨu‑ni ducaⁿ nǐ xóo cada ñaha cuè ñaní tnáhǎ‑yu xii cue tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ní xíndecu ndéé sanaha.
23319	MAT 5:16	Te ducaⁿ càda nchohó cada váha‑ndo dàtná quídé ɨ̀ɨⁿ ñuhú dayèhe‑xi núú ñǎyiu, te ducaⁿ quìní ñáyiu nàcuáa quìde‑ndo ndecu‑ndo, te tnàhá‑yu cachí‑yu sá ǐo càhnu cuu Dútú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó ndècu andɨu chi quiní‑yu sá quídé vǎha‑ndo ndècu‑ndo.
23320	MAT 5:17	’Te vá cání ìní‑ndó sǎ yǔhú véxi‑í xocàni‑í tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, te ni vǎ cání ìní‑ndó sǎ věxi‑í xocàni‑í tnúhu ní chídó tnùní cue tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha, chi yúhú véxi‑í sá cádà‑í nàcuáa càháⁿ nchaa tnúhu‑áⁿ.
23322	MAT 5:19	Núu xíǎⁿ nchaa ñáyiu na càchí sá dává tnǔhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés ñá túú xìni ñuhu‑xi chi ñá túú cùnuu‑xi, te ñáyiu‑áⁿ dɨu‑ni ducaⁿ dànehé‑yu nchaa dava‑gá tnàha ñáyiú‑yu, te sá dúcáⁿ quìdé‑yu te vá cúnùu vihí‑yu núú ndécú Yǎ Ndiǒxí táxí tnùní‑gá, chi cuú‑yu dàtná ɨɨⁿ ñáyiu nchìcúⁿ cuìí‑nǎ. Dico nchaa ñáyiu nchìcúⁿ nihnu quìde nchaa nacuáa càháⁿ nchaa tnúhu‑áⁿ, te dɨu‑ni ducaⁿ dànehé‑yu nchaa dava‑gá tnàha ñáyiú‑yu, te ñáyiu‑áⁿ ǐo cunùú‑yu núú ndécú Yǎ Ndiǒxí táxí tnùní‑gá.
23323	MAT 5:20	Te na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ ǐo xìni ñuhu‑xi cada‑ndo nchaa nacuáa càháⁿ Yǎ Ndiǒxí, te vá cádá‑ndó dàtná xǐquide cue tée dànehé ñáhá xìi ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, ndɨhɨ dàtná xǐquide cue tée cùu fariséú, chi núu na càda‑ndo datná xǐquide cue tée‑áⁿ ñá, te vá ndúú tǎhú‑ndó ndɨ̌hu ndaha ñàha Yá Ndiǒxí xii‑ndo.
23326	MAT 5:23	’Te xíǎⁿ nǔu nchòhó òré ndécú ndɨ̀hɨ‑ndo ɨɨⁿ sá cuìní‑ndó cuǎha‑ndo Yǎ Ndiǒxí nduu táhú‑gǎ, te òré cuáháⁿ‑ndó cuǎñaha‑ndo xìi‑gá, te òré ní quexìo‑ndo núú dúcáⁿ cuǎñaha‑ndo xìi‑gá sá ndúú tǎhú‑gǎ, te ní ndacu iní‑ndó sǎ ndécú ñǎyiu ñá túú cùu váha iní ñáhá xìi‑ndo cuendá ɨɨⁿ sá nǐ cumání nǔú tnáhá‑ndó.
23327	MAT 5:24	Te dàndóo‑ndo sǎ dúcáⁿ nèhe‑ndo cuáháⁿ nduu táhú Yǎ Ndiǒxí, te díhna‑gá quɨ́hɨ́ⁿ‑ndó nàcaháⁿ cáhnú ìní tnáhá‑ndó ndɨ̀hɨ ñáyiu ñá túú cùu váha iní ñáhá xìi‑ndo‑áⁿ, te dǎtnùní ducaⁿ te quɨ́hɨ́ⁿ‑ndó cuǎha‑ndo Yǎ Ndiǒxí sá ndúú tǎhú‑gǎ.
23336	MAT 5:33	’Te sa nàha tucu‑ndo nacuáa ní cáháⁿ tucu cue tée ní xíndecu ndéé sanaha, chi cue tée‑áⁿ nǐ cachí‑güedé: “Te núu càcunehe‑ndo Yá Ndiǒxí núú tnàha ñáyiu‑ndo nàcuáa cutnùní iní‑yu sá ndàá cada‑ndo ɨ̀ɨⁿ sá sání ìní‑ndó càda‑ndo, te cada‑ndo”, duha ní cáháⁿ dóho tnàha‑güedé.
23337	MAT 5:34	Dico yúhú càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ ñà túú nǎ cacunehe‑ndo sǎ ndàá cada‑ndo ɨ̀ɨⁿ sá sání ìní‑ndó càda‑ndo. Te ni vǎ cácú nèhe‑ndo andɨu chi yàcáⁿ cúú‑xí nǔú núcǒo Yá Ndiǒxí táxí tnùní‑gá.
23338	MAT 5:35	Te ni vǎ cácú nèhe‑ndo ñuyíú‑a, chi tnàhá ñuyíú‑a ndècu‑gá, te ni vǎ cácú nèhe‑ndo ñuú Jerusàlén chi ñuú‑áⁿ cúú cuèndá‑gá, te dɨu‑gá cúú‑gǎ Yaá ío cùnuu.
23347	MAT 5:44	Dico yúhú càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ cúú ìní‑ndó cuè ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑ndo, te cáháⁿ váha‑ndo cuèndá cue ñáyiu càháⁿ úhú ñáhá xìi‑ndo, te cada‑ndo sǎ vǎha sá cúú‑xí cuè ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑ndo, te cáháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí cuèndá cue ñáyiu xǐcuèhé ñáhá xìi‑ndo, ndɨhɨ cuèndá cue ñáyiu quìde úhú ñáhá xìi‑ndo.
23348	MAT 5:45	Te núu na càda‑ndo nchaa nacuáa càháⁿ‑í‑a, te ducaⁿ te cutnùní sá cúú‑ndó děhe Tǎtá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu. Te dɨu‑gá cúú‑gǎ Yaá quídé quène nchícanchii, te dɨu‑ni‑gá cúú‑gǎ Yaá dácùuⁿ dáú ñuyíú‑a, te ducaⁿ quìde‑gá cuèndá cuu‑xi sá vǎha sá cúú‑xí cuè ñáyiu quìde váha, ndɨhɨ sá cúú‑xí cuè ñáyiu ñá túú quìde váha.
23349	MAT 5:46	Te núu nchòhó ná cúú ìní‑ndó mèe‑ni ñáyiu na cùu iní ñáhá xìi‑ndo, te vá càchí‑ndó sǎ Yǎ Ndiǒxí taxi‑gá sá ndúú tǎhú‑ndó sǎ dúcáⁿ quìde‑ndo, chi cuěi cue tée cuihna ìní‑xi quìde cobrá ñáhá xìi cue ñáyiu cuèndá impuèstú ducaⁿ xǐquide‑güedé.
23350	MAT 5:47	Te núu mee‑ni ñǎyiu ndècu ndɨhɨ váha‑ndo ǐo váha cáháⁿ ndɨhɨ‑ndǒ‑yu, te vá càchí‑ndó sǎ ǐo váha quìde‑ndo sá dúcáⁿ quìde‑ndo, chi cuěi ndéé nchaa ñáyiu ñá túú xìní dana cuèndá Yǎ Ndiǒxí ducaⁿ xǐquidé‑yu.
23351	MAT 5:48	Te duha ndùu tnúhu càháⁿ‑í cuèndá sá nchòhó cada ndáá‑ndó cùndecu‑ndo datná quídé ndǎá méé Tǎtá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu —duha ní dánèhé ñáhá Jèsús xii cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá ndɨhɨ nchaa ñáyiu.
23352	MAT 6:1	Te Jèsús ndécú‑ní‑gǎ dánèhé‑gá cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá ndɨhɨ nchaa ñáyiu, te xǎhaⁿ‑gǎ: —Te òré quídé‑ndó sǎ vǎha te vá cádá‑ndó nǔú ñǎyiu cuèndá‑ni sá cuìní‑ndó cǎháⁿ váha‑yu cuèndá‑ndó, chi núu núú ñǎyiu ducaⁿ na càda‑ndo te Dútú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó vǎ táxí‑gǎ sá ndúú tǎhú‑ndó.
23353	MAT 6:2	Te xíǎⁿ nǔu nchòhó òré chíndèe‑ndo ñáyiu ndàhú, te vá cǔñaha‑ndo xìi cue ñáyiu sá chíndèe‑ndo cue ñáyiu ndàhú‑áⁿ dàtná xǐquide cue ñáyiu dàndahú méé‑xí sǎ quídé ndǎá te ñá ndàá sá quídé ndǎá‑yu, chi ñáyiu‑áⁿ ducaⁿ xǐquidé‑yu òré sàháⁿ‑yu veñúhu, chi dàtecú tnúhu‑yu nchaa ñáyiu òré ducaⁿ chìndeé‑yu ñáyiu ndàhú. Te dɨu‑ni ducaⁿ quìdé‑yu xǎhǎⁿ‑yu xii cue ñáyiu sá chíndèé‑yu cue ñáyiu ndàhú‑áⁿ nchaa núú xícá cùú‑yu, te ducaⁿ xǐquidé‑yu cuèndá cuìní‑yu cáháⁿ váha ñáyiu cuèndá‑yu. Te yúhú na càchí tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ ñà túú nǎ nduu táhú ñǎyiu‑áⁿ nǔú Yǎ Ndiǒxí sá dúcáⁿ quìdé‑yu chi mee‑ni nǔú tnàha ñáyiú‑yu cùdɨú‑yu.
23355	MAT 6:4	Chi váha‑gá sá ìní méé‑ní‑ndó ná cùhuⁿ sá dúcáⁿ chìndee‑ndo cue ñáyiu ndàhú‑áⁿ. Te núu ducaⁿ na càda‑ndo ña, te Dútú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó tàxi‑gá sá ndúú tǎhú‑ndó chi dɨu‑ni mee‑gǎ ndéhé‑gǎ nàcuáa quìde‑ndo ndecu‑ndo.
23356	MAT 6:5	’Te nchòhó òré càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te vá cádá‑ndó dàtná xǐquide cue ñáyiu dàndahú méé‑xí càchí sá quídé ndǎá te ñá ndàá sá quídé ndǎá‑yu, chi ñáyiu‑áⁿ tnàhá iní‑yu cunutnɨ́ɨ‑yu càháⁿ ndɨhɨ́‑yu Yá Ndiǒxí òré yɨ́hɨ̌‑yu veñúhu. Te dɨu‑ni ducaⁿ xǐquidé‑yu nchaa núú xícá cùú‑yu, te ducaⁿ quìdé‑yu cuèndá sá cuìní‑yu quiní ñáyiu nàcuáa xǐquidé‑yu. Te na càchí tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ ñà túú nǎ nduu táhú ñǎyiu‑áⁿ nǔú Yǎ Ndiǒxí sá dúcáⁿ quìdé‑yu chi mee‑ni nǔú tnàha ñáyiú‑yu cùdɨú‑yu.
23357	MAT 6:6	Te nchòhó òré cuìní‑ndó cǎháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te ndɨ́hu ndedɨ́ nihnu‑ndo xɨ̀tɨ́ vehe‑ndo, chi dɨu‑gá cúú Tǎtá‑ndó te ndècu ndɨhɨ ñaha‑gá xii‑ndo, te dɨu‑ni mee‑gǎ ndéhé ñàha‑gá xii‑ndo nàcuáa quìde‑ndo, te núu ducaⁿ na càda‑ndo te taxi‑gá sá ndúú tǎhú‑ndó.
23358	MAT 6:7	’Te òré càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí te vá sǔúní cuèndá‑ni dacàá‑ndó tnǔhu cáháⁿ ndɨhɨ‑ndo‑gǎ dàtná xǐquide cue ñáyiu ñá túú xìní tnúhu‑gá, chi ñáyiu‑áⁿ sání ìní‑yu sá tédǒho ñaha vìhi‑gá Yǎ Ndiǒxí xií‑yu sá dúcáⁿ sǔúní dàcaá‑yu tnúhu càháⁿ ndɨhɨ ñàhá‑yu xii‑gá dico ñáhá.
23360	MAT 6:9	Te duha cáháⁿ‑ndó òré càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí: Yòhó Tǎtá‑ndɨ̌ Dútú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu, nchaa ñáyiu na càháⁿ‑yu sá cúú‑n Yàá ío yɨñùhu.
23364	MAT 6:13	Te vá dáñá‑n dàcaháⁿ ñáhá yùcu ñávǎha xii‑ndɨ́ cada‑ndɨ́ sá ñà túú vǎha, chi coto ñaha‑n xìi‑ndɨ́ cuèndá sá vǎ dúcáⁿ càda ñaha‑xi. Te dɨu‑n cùu‑n Yaá ío cùnuu nchaa nduu nchaa quɨ́ú, te ío càhnu cuu‑n, te dɨu‑ni‑n quɨ̀ndaha ñaha‑n xii‑ndɨ́ nɨ caa nɨ quɨ́hɨ́ⁿ. Te ducaⁿ na cùnduu. Duha dànehé ñáhà‑í xii‑ndo cǎháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí.
23365	MAT 6:14	’Te núu nchòhó quídé càhnu iní‑ndó nchàa sá quídé ñàha tnaha ñáyiu‑ndo, te ducaⁿ te Tǎtá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu cada cahnu iní‑gá nchaa sá ñà túú vǎha quìde‑ndo tucu.
23366	MAT 6:15	Dico núu nchòhó vá cádá càhnu iní‑ndó nchàa sá quídé ñàha tnaha ñáyiu‑ndo ña, te ni Dǔtú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó vǎ cádá càhnu iní‑gá nchaa sá quídé‑ndó tùcu.
23367	MAT 6:16	’Te nchòhó, nduu ñà túú tnàhí ná xéxí‑ndó càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te vá cúndɨ̀yɨ́‑ndó dàtná xǐquide nchaa ñáyiu dàndahú méé‑xí càchí sá quídé ndǎá te ñá ndàá sá quídé ndǎá‑yu, chi ñáyiu‑áⁿ ducaⁿ xǐquidé‑yu cuèndá sá cuìní‑yu cutnùní iní ñáyiu sá ñà túú tnàhí ná xéxǐ‑yu càháⁿ ndɨhɨ́‑yu Yá Ndiǒxí. Te yúhú càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ sà dúcáⁿ quìdé‑yu te ñá túú nǎ chindee ñàha‑xi xií‑yu cuèndá níhǐ‑yu ɨɨⁿ sá ndúú tǎhǔ‑yu núú Yǎ Ndiǒxí.
23368	MAT 6:17	Dico nchòhó, nduu dùcaⁿ quide‑ndo ñá túú tnàhí ná xéxí‑ndó càháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí, te váha váha naquete‑ndo nǔú‑ndó, te váha váha chihi‑ndo cǔcá
23369	MAT 6:18	cuèndá sá vǎ cútnùní iní ñáyiu sá ñà túú nǎ xéxí‑ndó ndùu ducaⁿ caháⁿ ndɨhɨ‑ndo Yǎ Ndiǒxí. Te Dútú Ndiǒxí Yaá cúú Tǎtá‑ndó ndècu ndɨhɨ‑ndo dɨu‑ni mee‑gǎ ndéhé‑gǎ nàcuáa quìde‑ndo ndecu‑ndo, te dɨu‑gá taxi‑gá sá ndúú tǎhú‑ndó.
23374	MAT 6:23	Dico núu cùhú núú‑ndó ñà túú cùtnuní cundehe‑ndo ña, te ñá túú cùtnuní iní‑ndó nǎ cúú sǎ ndécú nǔú‑ndó. Te sá dúcáⁿ cùhú núú‑ndó te cada iní‑ndó sǎ ndécú‑ndó dàtná ɨɨⁿ núú néé. Te duha ndùu tnúhu càháⁿ‑í chi núu sàni váha iní‑ndó cuèndá Yǎ Ndiǒxí ñá, te cùu vii cuu váha iní‑ndó ndècu‑ndo. Áⁿ te núu ñá túú sàni váha iní‑ndó cuèndá‑gá ñá, te ñá túú tnàhí cùu váha iní‑ndó ndècu‑ndo. Te sá dúcáⁿ ñà túú sàni váha iní‑ndó cuèndá‑gá te cada iní‑ndó sǎ ndécú‑ndó dàtná ɨɨⁿ núú néé.
23375	MAT 6:24	’Te ni ɨ̀ɨⁿ tée xìnu cuechi vá ndácú‑dě cunu cuechi‑dě núú ùú pàtróóⁿ, chi tée‑áⁿ cuu váha iní‑dé núú ɨɨⁿ pàtróóⁿ‑dě te tnɨɨ‑dé nchaa tnúhu càháⁿ pàtróóⁿ tée cùu váha iní‑dé núú‑xi‑áⁿ. Te núú ɨ̀ngá tucu pàtróóⁿ‑dě vá cúú vǎha iní‑dé, te ni vǎ tnɨ́ɨ́‑dě tnúhu càháⁿ ɨngá tée‑áⁿ. Te ducaⁿ sǎtnahá‑xi cùu nchohó chi vá ndácú‑ndó cùnu cuechi‑ndo núú Yǎ Ndiǒxí te cuhuⁿ iní‑ndó nchàa sá ìó ñuyíú‑a.
23377	MAT 6:26	Te chí cádá cuèndá sá ncháá quɨ̀tɨ ndava ñá túú tnàhí ná xítú‑güèdɨ, te ni ñà túú ndèé cuáháⁿ‑güedɨ nàtahu‑güedɨ, te ni ñà túú nǎ nátàxúha‑güedɨ, te ni ñà túú ndèé cáá yàcá‑güedɨ, chi mee Tǎtá‑ó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu xito ñaha‑gá xii‑güedɨ nìhí‑güedɨ sá xéxí‑güèdɨ. Te núu cue quɨtɨ‑áⁿ ducaⁿ xìto ñaha‑gá xii‑güedɨ, ¡te uuⁿ‑gá xító ñàha‑gá xii nchòhó, chi nchòhó ío‑gá cúnùu‑ndo dacúúxí cuè quɨtɨ‑áⁿ!
23381	MAT 6:30	Te nchaa itá ìó yucu tnaa‑ni cùdíi‑xi, te yìchí‑xi te sàhmi ñáyiu. Te cuěi ducaⁿ dico mee Yǎ Ndiǒxí quídé‑gǎ ío vii sàcúnduu‑xi. Te núu nchaa itá‑áⁿ ducaⁿ quìde‑gá xító‑gǎ sácǔnduu vii‑xi, te xíǎⁿ cútnùní sá ǐo‑gá coto ñaha‑gǎ xii‑ndo, dìcó‑ni sá ñà túú sàndáá váha iní‑ndó‑gǎ.
23383	MAT 6:32	Chi nchaa ñáyiu ñá túú xìní nàcuáa càháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí mee‑ni nchàa xíǎⁿ ñúhú ìní‑yu. Dico nchòhó chi mee Tǎtá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí sa nàha‑gá ná cúú sǎ xíní ñùhu‑ndo.
23384	MAT 6:33	Te xíǎⁿ nǔu ío xìni ñuhu‑xi sá cúhúⁿ ìní‑ndó sǎ Yǎ Ndiǒxí yɨ́ndàha ñaha‑gá xii‑ndo, te ducaⁿ càda‑ndo nchaa nacuáa cuìní‑gá, te ducaⁿ te taxi‑gá nchaa sá xíní ñùhu‑ndo.
23386	MAT 7:1	Te Jèsús nděcuu‑ni‑gá dánèhé‑gá cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá ndɨhɨ nchaa ñáyiu, te xǎhaⁿ‑gǎ: —Vá càháⁿ cuèhé‑ndó cuèndá tnàha ñáyiu‑ndo, te ducaⁿ te Yá Ndiǒxí ñá túú nǎ tnúhu cúñaha‑gǎ xii‑ndo.
23387	MAT 7:2	Chi núu na càháⁿ cuèhé‑ndó cuèndá tnàha ñáyiu‑ndo, te Yá Ndiǒxí ìó ɨɨⁿ sá cádá ñàha‑gá xii‑ndo. Te núu nchòhó ná càháⁿ cuèhé víhí‑ndó cuèndá tnàha ñáyiu‑ndo te Yá Ndiǒxí ío‑gá dandòho ñaha‑gá xii‑ndo.
23391	MAT 7:6	’Te nchaa ñáyiu ío sàá iní‑xi, te vá cádá yìca‑ndó‑yu cundedóho‑yu tnúhu Yá Ndiǒxí, chi núu na càda yica‑ndó‑yu te ngóo‑yu cuu úhú iní ñáhǎ‑yu xii‑ndo. Te ñáyiu‑áⁿ cúǔ‑yu dàtná iná chi quɨtɨ‑áⁿ nǔu na cuǎñaha‑o ɨ̀ɨⁿ sá cuǎñaha‑o, te núu ñá túú cùtnuní iní‑dɨ ná cúú xǐǎⁿ te tnɨɨ ñaha‑dɨ xìi‑o. Te cùu tucú‑yu dàtná cùchí chi quɨtɨ‑áⁿ nǔu na chùcu‑o núú‑dɨ yúú vǎha sá ǐo vii càa nani pérlá, te dìcó‑ni cùnu sáhá‑dɨ chi ñá túú cùtnuní iní‑dɨ sá cúú‑xí yǔú vǎha.
23392	MAT 7:7	’Te na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ cǎcáⁿ‑ndó nǔú Yǎ Ndiǒxí te núu ná cuìní‑ndó te taxi‑gá, te vá dáñá ndèé‑ndó cǎcáⁿ‑ndó nǔú‑gǎ nǔu ná cuìní‑ndó te ducaⁿ te níhí‑ndó. Te cada iní‑ndó sǎ nǐ quexìo‑ndo vehe ɨɨⁿ tnaha ñáyiu‑ndo te ní cáháⁿ‑ndó, te ñáyiu‑áⁿ nǐ tedóho ñàhá‑yu xii‑ndo te ní nacaáⁿ‑yu yuyèhe. Te ducaⁿ càda iní‑ndó chi Yá Ndiǒxí tedóho ñaha‑gǎ xii‑ndo, te taxi‑gá sá ná càcáⁿ‑ndó nǔú‑gǎ.
23393	MAT 7:8	Chi nchaa ñáyiu ducaⁿ xǐquide, te Yá Ndiǒxí tédǒho ñaha‑gǎ xií‑yu te nìhí‑yu sá cuìní‑yu. Te dɨu‑ni ducaⁿ tùcu nchaa ñáyiu na càcáⁿ núú‑gǎ ɨɨⁿ sá cuìní‑yu, chi sǎñaha‑gǎ sá xìcáⁿ‑yu núú‑gǎ. Te dɨu‑ni ducaⁿ tùcu nchaa ñáyiu ñá túú dàña ndeé xìcáⁿ núú Yǎ Ndiǒxí sá cuìní‑yu chi nìhí‑yu.
23396	MAT 7:11	Te nchòhó cuěi ndèé dau‑na sàá iní‑ndó dico sǎha‑ndo cuè déhe‑ndo sǎ vǎha xèxi‑güexi oré ná cúú sǎ xìcáⁿ‑güexi núú‑ndó càxi‑güexi. Te núu nchòhó ducaⁿ quìde‑ndo, ¡te uuⁿ‑gá ducaⁿ quìde Tátá‑ndó Dǔtú Ndiǒxí Yaá ndécú àndɨu, chi taxi‑gá sá vǎha sá cúú‑xí‑ndó te núu na càcáⁿ‑ndó nǔú‑gǎ!
23397	MAT 7:12	’Te nchaa sá vǎha cuìní‑ndó càda tnaha ñáyiu‑ndo, te cada‑ndo tnàhá‑ndó ndɨ̀hɨ́‑yu, chi ducaⁿ sànu ichi ñaha tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, te dɨu‑ni ducaⁿ sànu ichi ñaha tucu nchaa tnúhu ní chídó tnùní cue tée ní xóo cáháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí ndéé sanaha.
23398	MAT 7:13	’Te xìni ñuhu‑xi nducu‑ndo nacuáa cada‑ndo tnɨ̀ɨ‑ndo ichi Yá Ndiǒxí. Te ichi‑gá‑áⁿ cúú‑xí dàtná ɨɨⁿ ichi cuɨ̀ñɨ, àdi datná ɨɨⁿ yuyèhe cuɨñɨ. Te duha càháⁿ‑í chi ío úhú xínu iní‑ndó tnɨ̀ɨ‑ndo ichi Yá Ndiǒxí, te sacú‑ni nchòhó cue ñáyiu ndècu ñuyíú‑a tnɨɨ‑ndo ìchi‑gá. Te nchaa ñáyiu ndècu ichi cuehé ichi duha ta xǐta nihnú‑yu cuáháⁿ. Te ichi ndècú‑yu‑áⁿ cada iní‑ndó sǎ cúú‑xí ɨ̀ɨⁿ ichi cahnu ichi quehéⁿ, àdi ɨɨⁿ yuyehe quehéⁿ. Te duha càháⁿ‑í chi ío vài ñáyiu ndècú‑yu ichi‑áⁿ.
23400	MAT 7:15	’Te càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ ǐo quɨhɨ iní‑ndó cùndecu‑ndo cuendá sá vǎ dándàhú ñáhá cuè tée càchí sá càháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí te ñá ndàá sá càháⁿ‑güedé tnúhu‑gá. Chi cue tée‑áⁿ sànuu sá quídé‑güedě dàtná quídé mběé quɨtɨ ío váha iní‑xi, dico ñá ndàá chi ñá túú ñùhu váha iní‑güedé, chi quìde‑güedé dàtná quídé quɨ̀tɨ dééⁿ quɨtɨ nàni yɨ́hɨ́.