23217	MAT 1:4	Aram can cuu sutu ra Aminadab, ta Aminadab can cuu sutu ra Naasón. Naasón can cuu sutu ra Salmón,
23218	MAT 1:5	ta Salmón can cuu sutu ra Booz, ta Rahab cuu sihi ra. Booz can cuu sutu ra Obed, ta Rut cuu sihi ra. Obed can cuu sutu ra Isaí,
23219	MAT 1:6	ta Isaí can cuu sutu ra David ra ndaca ñahan chi ñivi Israel. David can cuu ra cuu sutu ra Salomón, ta sihi ra cuu ña ni cuu ñasihi ra Uría.
23220	MAT 1:7	Salomón can cuu sutu ra Roboam, ta Roboam can cuu sutu ra Abía. Abía can cuu sutu ra Asa,
23225	MAT 1:12	Tacan ni queta ñivi Israel ñuhun Babilonia can, ta ni chacoo sehe ra Jeconía can, ta Salatiel cha cunani ra. Salatiel can cuu sutu ra Zorobabel,
23227	MAT 1:14	Azor can cuu sutu ra Sadoc, ta Sadoc can cuu sutu ra Aquim. Aquim can cuu sutu ra Eliud,
23239	MAT 2:1	Quivi cha ni ndaca ñahan ra Herode cacu ra Jesuu ñuun Belén cha iyo cuenda ñuhun Judea. Suvi ni quivi can queta ra sacuaha chi ri tiñu. Inga ñuhun chiyo nu cana nicandi quichi ra, ta queta ra ñuun Jerusalén,
23249	MAT 2:11	Tacan cuu, ta quihvi ra ta ra tichi vehe can, ta ndehe ra ta ra chi maan ve luhu can chi ña María sihi ve. Tacan cuu, ta chahnu chiti ra, ta sacahnu ra ta ra chi ve. Nuna ra ta ra cha naan ra, ta samani ra ta ra chi ve. Samani ra xuhun cuaan. Samani ra cutu. Samani ra suchan xico vixin chahan. Samani ra ta ra.
23262	MAT 3:1	Suvi ni tichi quivi can queta ra Juaan ra sacuanduta tichi cuhu iti ñuhun Judea can, ta cati tuhun ra tuhun vaha.
23272	MAT 3:11	Sacuanduta yu chihin ndo chi nduta, vati cha ni saña ihni ndo cuati savaha ndo, soco iti chate vachi inga ra, ta iyo xaan ca tu ndee ini chi ra. Ñahni yavi ndai cha cua cui musu ra, ta cua cuise ndichan ra. Maan ra cua cuhva cha cua quichi ra Tati Ndioo, ta suvi ra cuu ra cua tachi tuni.
23278	MAT 3:17	Tacan cuu, ta nducahan ra Ndioo iti siqui andivi, ta cati ra ti: ―Sehi chi rahya. Cuni xain chi ra, ta sii xaan cuni yu ndehi chi ra ―cati ra.
23288	MAT 4:10	Tacan cuu, ta cati ra Jesuu chi run ti: ―Cuahan, yoho Satanaa, vati cha cati tutu Ndioo ti cua sacahnu ndo chi ra chahnu Ndioo. Iin tuhun ni maan ra cua sacahnu ndo, cati chi ―cati ra.
23296	MAT 4:18	Iin quivi chica cuu ra Jesuu yu tañuhun Galilea can, ta ndehe ra uvi rai, ta mani yani ra ta ra. Iin ra nani Simón Pedro, ta inga ra yani ra nani Ndree. Cani ra ta ra taraya ra tichi nduta can, vati ra chahni tiaca cuu ra ta ra.
23302	MAT 4:24	Tacan cuu, ta queta tuhun ra nini cahnu ñuhun Siria, ta quichi ndaca ñivi chi ndihi ñivi cuhvi nu iyo ra. Ndaca ñi chi ñivi iyo tati cuihna anima. Ndaca ñi chi ñivi chahni rai. Ndaca ñi chi ñivi ña cuu caca. Ndaca ñi, ta sanduvaha ra chi ñi.
23360	MAT 6:9	Chacan cuu cha tehen ni cua cahan ndo chi ra: Sutu ndi iyo iti siqui andivi, na cua sacahnu ndihi ñivi chihun.
23367	MAT 6:16	[Ni vii cahan ra Jesuu chi ñivi can:] ’Quivi cua coo ndita ndo ña cua cucuihya xaan cuni anima ndo cuhva savaha ñivi uvi yaa. Savaha ñi cha ndahvi ndehe nuun ñi, vati tacan cua coto ndihi ñivi ti cha iyo ndita ñi. Cati ndicha yu chihin ndo ti cha nihin ñican yahvi ñi.
23380	MAT 6:29	Yuhu cati chi ndo ti vasi taqui suhva ni chacundichin ra Salomón, soco ña taqui ra cuhva taqui ndicha maan ita can.
23388	MAT 7:3	Saxini ndo ti ndavaha ni ndacu ñivi tahan ndo, ta ña saha ndo cuenda ti cahnu xaan ca ndavaha ni ndacu maan ndo.
23456	MAT 9:8	Ndehe ndihi ñivi can cha ni savaha ra Jesuu, ta quechaha cuyuhvi ñi. Sacahnu ñi chi ra Ndioo, vati chaha ra tu ndee ini can chi iin ñivi ñuñivi.
23488	MAT 10:2	Ta ra cuu tatun ra Jesuu cuu rahya ta ra. Xihna cuu ra Simón Pedro chi ra Ndree yani ra, ta ra Jacobo sehe Zebedeo chi Juaan yani ra,
23490	MAT 10:4	ta ra Simón ra cuni cuati chi ñivi ñuun Roma chi ra Juda Iscariote ra ni xico tuhun chi ra Jesuu.
23491	MAT 10:5	Tava tiñu Jesuu chi tatun ra, ta cati tuhun ra chi ra ta ra ti: ―Ña cua cuhun ndo nu iyo ñivi cuu inga tucu ñivi, ta ni ña cua cuhun ndo nu iyo ñivi Samaria.
23501	MAT 10:15	Cati ndicha yu chihin ndo ti xaan xaan cua cutuni ñivi Sodoma chi ñivi Gomorra quivi cua tachi tuni ra Ndioo chi ñivi, soco xaan ca cua cutuni ñivi ña cua quihin cuenda chihin ndo.
23549	MAT 11:21	Cati ra chi ñi ti: ―Ndioho ñivi ñuun Corazín, ndioho ñivi ñuun Betsaida, cua ndehe ndo tu ndoho, vati tu cha ndehe tahan ñivi ñuun Tiro chi ñivi ñuun Sidón cuhva cahnu cuhva cha ni ndehe maan ndo, yatin xaan cua coo cuihya anima ñi, ta sa cua saña ihni ñi cuati savaha ñi.
23551	MAT 11:23	Ta ndioho ñivi ñuun Capernaum, ña cua coo cha vaha chi ndo iti siqui andivi, soco cua coo ndo iti andaya. Tu cha ni ndehe ñivi ñuun Sodoma cuhva cahnu ndicha cuhva ni ndehe maan ndo, ni vii iyo ñuun can nda cua nda vitin, [vati cua saña ihni ñi cuati ni savaha ñi].
23553	MAT 11:25	Suvi ni hora can cati ra Jesuu chi sutu ra ti: ―Tata, yoho ndaca ñahan iti siqui andivi ta nu ñuhun ñuñivi ya. Sacahnu yu chihun, vati ña chaha maun cha chini tuni chi ñivi nditi vaha xini, ta cutuni ini ñi cha ndacu i, soco cha chahun cha cua cutuni ini ñivi ndahvi.
23559	MAT 12:1	Suvi ni quivi can cuahan ra Jesuu, ta iin quivi sábadu [quivi ndaa tatun ñivi judío cuu chi], ta yaha ra chiqui. Cuahan tahan tatun ra, ta chisoco ra ta ra, ta quechaha yucu ra ta ra chiti trigu can, ta chachi ra ta ra.
23563	MAT 12:5	Vasi ña ta sacuaha ndo tutu ley chahnu. Suvi ni quivi sábadu iyo ra sutu ta ra ve ñuhun. Savaha ra cha cuu tiñu ra, ta ñahni ndatu iyo cha savaha ra tacan, soco ña tiso ndo cuati ra.
23571	MAT 12:13	Tacan cuu, ta cati ra chi ra ndahvi can ti: ―Sacaun ndahun. Tacan, ta sacaa ra ndaha ra. Nduvaha chi, ta vaha ndoo chi cuhva iyo tahan chi.
23576	MAT 12:18	Rahya cuu musu yu. Suvi ra cuu ra cha ni nacachi yu. Cuni mani yu chihin ra, ta cusii ini yu cha ndacu ra. Cati yu ti cua coo ra Tati Ndioo chi ra, ta cua cati ra chi ñivi cuu inga tucu ñivi yoso cuhva cua coso vaha anima ñivi.
23584	MAT 12:26	Tu cua tava ndaa ñivi run Satanaa suvi ni chi maan run, ña inuun iyo ñivi run suvi ni chi maan run. Chacan cuu cha ña cua ndunahan run chi tahan run.
23587	MAT 12:29	’Ña cua cuu quihvi ñivi tichi vehe iin ra iyo xaan tu ndee ini, ta cua quihin ñi ndatiñu ra, tu ña cua cuhni xihna ñi chihin ra. Tacan, ta sa cua suhu ñi ndihi cuii ndatiñu ra. [Tacan ni cha savahi chi run Satanaa.]
23600	MAT 12:42	Ta ni cuhva cua cati ña ni chandaca ñahan ñuhun iyo iti xuu ti iyo cuati chi ñivi iyo vitin, ta cua tachi tuni ña chi ñi. Tacan cua savaha ña, vati cani xaan chahan ña, vati cuni ña tasoho ña tuhun nditi cha cahan ra Salomón tiempu chahnu. [Ndicha ti] cahnu xaan rai cuu ra Salomón can, soco cahnu ca cuu ra iyo vitin.
23629	MAT 13:21	ta ñahni yoho chi cha vaha. Suhva quivi ni ndunahan ñi, ta quechaha ndehe ñi tu ndoho. Quechaha cuni cani tahan ñivi chi ñi, vati chinu ini ñi tuhun can, ta quii xaan ndoyo ñuhun ñi.
23638	MAT 13:30	Saña ndo. Na cua cuahnu nduvi chi icaa ni nda cua nda quivi cua canihin yo chi chi. Quivi can cua cati yu chi ra cua canihin chi chi ti cahnda xihna ra cuhu can, ta cuhni ra chi chi, ta cahmi ra chi chi. Tacan, ta sa cua canihin vaha ra chiti can, ta cua tivaha ra chi chi tichi yaca yu,” cua cati yu, cati ra ―cati ra Jesuu chi ñi.
23663	MAT 13:55	Sehe ra sata vitu ñuun yo chi ra. Sihi ra cuu ña María ya, ta yani ra cuu ra Jacobo chi ra José chi ra Simón chi ra Juda.
23665	MAT 13:57	ta ña chaa ini ñi chi ra Jesuu. Ta cati ndico ra chi ñi ti: ―Sacahnu ndihi ñivi chi iin ra cahan cuenda ra Ndioo. Iin tuhun ni ñuun ra ta iin tuhun ni vehe ra ña sacahnu ñivi chi ra ―cati ra.
23716	MAT 15:14	Saña ndo chi ra. Cuaa ra, ta cuni ra cundaca ra chi ñivi cuaa. Tu cua cundaca iin ra cuaa chi tahan ra, nduvi tahan ra cua quehni cava tichi xahva. Tacan cati ra, [vati cua ndoyo ñuhun cuii ñi cuenda ra Ndioo].
23721	MAT 15:19	vati chi anima ñi saxini ñivi ndavaha ni ya. Chahni ñi tahan ñi. Cuni coo ñi ndavaha ni chi tahan ñi inga chiyo. Suhu ñi. Sandahyu ñahan ñi. Cahan ñi ndavaha ni chi tahan ñi.
23723	MAT 15:21	Tican quee ra Jesuu, ta cuahan ra, ta queta ra ñuhun nu iyo ñuun Tiro chi ñuun Sidón.
23748	MAT 16:7	Saxini ra ta ra chi anima ra ñaan tuhun cuu chacan, ta ndatuhun ra chi tahan ra, ta cati ra ti: ―Ñahni paan iyo chi yo ―cati ra ta ra.
23757	MAT 16:16	Ta cati ndico ra Simón Pedro ti: ―Ra Cristo ra cuu sehe Ndioo ndito cuu yoho ―cati ra.
23758	MAT 16:17	Ta cati ra Jesuu chi ra Pedro ti: ―Cua cusii ini cun, yoho Simón sehe Jonaa. Cua cusii ini cun, vati ñavi ñivi ñuñivi chaha cha chini tuni chihun. Ra suti iyo iti siqui andivi―racan cuu ra chaha cha chini tuni chihun.
23764	MAT 16:23	Tacan, ta ndico coo ra Jesuu, ta quechaha cati ra chi ra Pedro ti: ―Casi yuhun, yoho Pedro, vati cahun cuhva cahan run Satanaa. Cuni cun cha cua savahi ndavaha ni, vati saxini cun cuhva saxini ñivi ñuñivi. Ña saxini cun cuhva saxini ra Ndioo ―cati ra Jesuu chi ra.
23774	MAT 17:5	Ni vii cahan ra Pedro tuhun can, ta jihna cha chasi iin vico ndichin xaan nuun ra ta ra, ta nducahan ra Ndioo tichi vico can, ta cati ra ti: ―Sehi chi rahya. Cuni xain chi ra, ta cusii ini yu chihin ra. Na cua tasoho ndo cha cahan ra.
23781	MAT 17:12	soco yuhu cati chi ndo ti cha ni quichi ra Elía, ta ña ni nacoto ra ta ra chi ra. Savaha ra ta ra chi ra cuhva cuni ra ta ra. Ta ni cuhva cua savaha ra ta ra chi ra cuu sehe ñivi, ta cua ndehe ra tu ndoho ―cati ra Jesuu chi ra ta ra.
23794	MAT 17:25	Ta cati ndico ra Pedro chi ra ti: ―Tiahvi tahan ra ―cati ra. Tacan cuu, ta quihvi tahan ra Pedro tichi vehe can, ta cahan xihna ra Jesuu chi ra. Nducu tuhun ra chi ra ti: ―¿Yoso saxini maun, yoho Simón? ¿Yochi satiahvi ra ndaca ñahan chi ñivi ñuñivi? ¿Atu quihin ra xuhun ñi cuu ñivi maan ra a xuhun inga ñivi quihin ra? ―cati ra Jesuu.
23797	MAT 18:1	Suvi ni hora can yaha ndihi ra sacuaha chi ra Jesuu iti nuun ra, ta quechaha nducu tuhun ra ta ra chi ra ti: ―¿Ndaa ñivi cua cuu ñivi cahnu ca quivi cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi? ―cati ra ta ra.
23824	MAT 18:28	Quee ra musu can, ta cuahan ra, ta nitahan ra inga tahan ra. Suvi ni musu cuu ra, ta ndiseca tahan ra iin ciendu chi run ndiseca uchi mil. Tiin rucan sucun ra ndahvi can, ta natiin nihin run chi ra, ta cati run chi ra ti: “Vitin cua tiahvi ndico cun cha ndiseca cun chihin yu,” cati run.
23897	MAT 21:2	ta cati ra chi ra ta ra ti: ―Cuahan ndo tichi ñuun tican iti nuun ndo. Sa cua quihvi ndo ñuun can, ta cha cua ndehe ndo cha nuhni iin buru, ta iyo sehe ri chi ri. Cua ndachi ndo chi ri, ta cua quichi ndaca ndo chi ri.
23907	MAT 21:12	Tacan cuu, ta quihvi ra Jesuu tichi cora soco ndavi ve ñuhun cahnu can, ta tava ndaa ra ndihi ñi sata chi ndihi ñi xico tican. Sanduva ra mesa ñivi sama xuhun, ta sanduva tahan ra tayu ñivi xico chi ri ndivi,
23918	MAT 21:23	Tacan cuu, ta cuahan tucu ra Jesuu ve ñuhun. Sa quihvi ra tichi cora soco ndavi can, ta tuhva ra sutu chahnu chi ra chanihin nu sacuaha ra chi ñivi can, ta quechaha nducu tuhun ra ta ra chi ra ti: ―Cua cati cun ndaa cuu nu ni nihun ndatu cha ni savahun ndihi cuhva can. ¿Yoo chaha ndatu can chihun? ―cati ra ta ra.
23923	MAT 21:28	[Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sutu chahnu chi ra chanihin:] ’Cua cati ndo yoso cuhva saxini ndo. Iyo iin rai, ta iyo uvi tahan sehe ra. Tuhva racan nu iyo ra chanihin, ta quechaha cati ra ti: “Sehu, cuahan vitin, ta satiñu cun nu iyo itu yo,” cati ra,
23933	MAT 21:38	soco ndehe run ti cha vachi sehe ra, ta quechaha cati run chi tahan run ti: “Sehe chitoho ñuhun ya vachi. Cua cahni yo chi rahya, ta cua ndoo cha iyo chi ra chihin yo,” cati run ta run.
23942	MAT 22:1	Cahan ndico tucu ra Jesuu chi ra inga chaha. Suvi ni chi cuhva cahan ra chi ra ta ra, ta cati ra ti:
23943	MAT 22:2	―Nu cua cundaca ñahan ra iyo iti siqui andivi cuu sava ni ta cua iin rai cumi tiñu. Savaha ra iin vico cha cua tandaha sehe rai ra,
23960	MAT 22:19	Sanahan ndo chihin yu ñaan xuhun tiahvi ndo chacan ―cati ra. Tacan cuu, ta quichi ndaca ra ta ra iin xuhun denario chi ra,
23964	MAT 22:23	Suvi ni quivi can tuhva tahan ra saduceo ta ra nuun ra Jesuu. Racan cuu ra cati ti ñahni cha cua natacu ndico ñivi ndii, ta quechaha nducu tuhun ra ta ra chi ra Jesuu ti:
23973	MAT 22:32	maan ra Ndioo cuu ra, ta sacahnu ra Abraham chihin ra. Sacahnu ra Isaac chihin ra, ta sacahnu tahan ra Jacob chihin ra, cati ra. [Chacan cuu cha chito yo cha natacu ndico ñivi ndii,] vati iyo ndito ndico ra ta ra, ta sacahnu ra chi ra Ndioo. Ña cuu sacahnu ñivi ndii chi ra ―cati ra Jesuu chi ra saduceo ta ra.
23992	MAT 23:5	Savaha ra ta ra ndihi cha savaha ra, vati cuni ra ta ra cha cua ndehe ñivi yoso cuhva ndacu ra. Chacan cuu cha nahnu xaan letra tuhun Ndioo ndiso ra xini ra, nahnu xaan letra tuhun Ndioo ndiso ra ndaha ra, ta nani xaan yuhva iyo yu sahma ra savaha ra ta ra.
24002	MAT 23:15	’Ndioho ra fariseo, ndioho ra sacuaha ley, ra uvi yaa cuu ndo. Tu ndoho cua ndehe ndo, vati cani xaan chahan ndo cha nanducu ndo cha cua quihvi iin ñivi cuenda maan ndo. Sa quihvi ñi cuenda ndo, ta savaha ndo cha cahnu ca tu ndoho cua ndehe ñi nu cua cutuni ñi, ta ñavi ca sa maan ndo.
24004	MAT 23:17	Sava ni ta cua rai cuaa cuu ndo, vati ña chito ndo ti cha cahnu ca cuu ve ñuhun can, vati cuenda chacan nduii xuhun cuaan cha iyo tichi chi.
24006	MAT 23:19	Sava ni ta cua ra cuaa cuu ndo, vati ña chito ndo ti cha cahnu ca cuu mesa can, vati cuenda chacan nduii cha samani ñivi chi ra Ndioo.
24011	MAT 23:24	Ra cuaa cuu ndo, ta cuni cundaca ndo chi ñivi. Sacuinu ndo cha ñahni yavi ndaa, ta ña sacuinu ndo cha iyo ca yavi ndaa.
24018	MAT 23:31	Chacan cuu cha suvi ni maan ndo cuu testigu ti ña vaha iyo ndo. Suvi ni maan ndo cuu ñivi ra ni chahni chi ra ni cahan cuenda ra Ndioo tiempu chahnu,
24020	MAT 23:33	’Ñivi ndavaha ni cuu ndo. Sava ta cua ri coo cuu ndo, [vati mani ndavaha ni ndacu ndo]. Ña cua cacu ndo nu cua cutuni ñivi nu cayu ñuhun iti andaya.
24042	MAT 24:16	Suvi ni quivi can na cua cunu ñivi iyo ñuhun Judea iti yucu.
24076	MAT 24:50	Suvi ni hora ña saxini rucan cua quichi chitoho run,
24103	MAT 25:26	ta cati ndico chitoho ra chi ra ti: “Ña vaha musu cuun. Sucha xaun. Chito cun ti quihin yu cha iyo chi inga ñivi.
24113	MAT 25:36	Sahma lahnda chacunami yu, ta chaha ndo sahma vaha cua cunami yu. Cuhvi yu, ta tindee ndo chihin yu. Chacuindi yu ve caa, ta tuhva ndo nuun chacunde,” cua cati yu.
24120	MAT 25:43	Toho cui chica cui, ta ña quihin cuenda ndo chihin yu. Sahma lahnda chacunami yu, ta ña chaha ndo sahma chacunami yu. Cuhvi yu, ta chacuindi yu ve caa, ta ña ni tindee ndo chihin yu,” cua cati yu.
24129	MAT 26:6	Cha queta ra Jesuu ñuun Betania can, ta iyo ra vehe ra Simón ra ni cuhvi cuehe tahyu nu quichi quivi.
24170	MAT 26:47	Ni vii cahan ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra, ta quichi tuhva ra Juda nu iyo ra. Suvi ra sacuaha chi ra Jesuu cuu ra Juda can, ta quichi tahan ñivi chi ra. Tuvi suhva ñivi quichi chi ra, ta naan ñi cha cuu ta iin machete. Naan ñi garote. Naan ñi, ta quichi tahan ra sutu chahnu chi ra chanihin.
24178	MAT 26:55	Suvi ni hora can cati ra Jesuu chi ndihi ñivi can ti: ―Vachi ndo, ta naan ndo machete. Naan ndo garote. Naan ndo, ta cua tiin ndo chihin yu cuhva tiin ndo chi rai cuni cahni suhu. Ndihi quivi ni chacunde ve ñuhun, ta sacuahi chi ndo, ta ña tiin ndo chihin yu,
24214	MAT 27:16	Suvi ni quivi can indi tahan iin ra nani Barabaa, ta chito ndihi ñivi ti cahnu xaan cuati ni savaha ra.
24227	MAT 27:29	Savaha ra ta ra iin tivi iñu, ta tihi ra ta ra chi chi xini ra, ta chaha ra ta ra bastu chi ra na cua cunaan ra chi ndaha cuaha ra. Chahnu chiti ra ta ra iti nuun ra Jesuu, ta sacateni ra ta ra chi ra. Cati ra ta ra chi ra ti: ―Na cumi chi maun, yoho ra ndaca ñahan chi ñivi judío ya ―cati ra sandaru ta ra.
24230	MAT 27:32	Quee ra sandaru ta ra. Cuahan ra, ta tahan ra ta ra iin rai ñuun Cirene. Simón nani ra, ta sanini ra ta ra, vati cua cuiso racan cruu ra Jesuu.
24237	MAT 27:39	Yaha ñivi tican, ta cahan ñi ndavaha ni chi ra Jesuu. [Sacateni ñi chi ra,] ta sico xini ñi,
24247	MAT 27:49	ta cati ndihi ca ñi ti: ―Saña. Na cua ndehe yo a cua quichi sacacu ra Elía chi ra ―cati ñi.
24267	MAT 28:3	Sava ni ta cua iin tachan ndehe ra tatun Ndioo can, ta cuichin cuichin sahma ra cuhva cuichin xaan hielo.
24293	MRK 1:9	Suvi ni quivi can quichi ra Jesuu iti ñuun Nazaret cha iyo cuenda ñuhun Galilea, ta sacuanduta ra Juaan chi ra tichi yuta Jordán can.
24294	MRK 1:10	Sa ni quee ndico ra Jesuu yu nduta can, ta ndehe ra cha ni nuna iti siqui andivi, ta vachi nuun maan ra Tati Ndioo nu inda ra. Ni vii cuhva cha nuun iin ri ndivi nuun ra Tati Ndioo,
24296	MRK 1:12	Suvi ni hora can sanini maan ra Tati Ndioo ti na cua cuhun ra Jesuu tichi cuhu.
24297	MRK 1:13	Uvi xico quivi ni chacoo ra tichi cuhu can, ta nducu maan run Satanaa cuhva cha cua savaha ra Jesuu iin cha ndavaha ni. Tacan, ta ni chacoo ra Jesuu nu iyo ri quiti cuhu can, ta tindee ra tatun Ndioo chi ra.
24300	MRK 1:16	Yaha ra Jesuu yuhu tañuhun Galilea can, ta quechaha ndehe ra chi ra Simón chi Ndree yani ra. Cani ra ta ra taraya ra nu nduta tañuhun can, vati rai chahni tiaca cuu ra ta ra,
24303	MRK 1:19	Tacan cuu, ta yaha ra Jesuu suhva ca iti nuun, ta ndehe ra chi ra Jacobo chi Juaan yani ra. Sehe Zebedeo chi ra ta ra. Ni vii indi ra ta ra tichi tundoo, ta nataa ra ta ra taraya ra.
24313	MRK 1:29	Quee ra ta ra ve ñuhun can, ta cuahan ra. Queta ra ta ra vehe ra Simón chi ra Ndree, ta cuahan tahan ra Jacobo chi ra Juaan.
24314	MRK 1:30	Caa ña cha vaha chiso ra Simón, vati cuhvi ña cahni, ta sa ni nducahan ñi chi ra Jesuu ti cha cuhvi ña.
24315	MRK 1:31	Tuhva ra nu caa ña, ta tiin ra ndaha ña, ta sandoyo ra chi ña. Suvi ni hora can ndico cahni chi ña, ta quechaha tiso ña mesa iti nuun ra ta ra.
24320	MRK 1:36	Tacan, ta quechaha nanducu xaan ra Simón chi ñi iyo chi ra ndaa iti cuahan ra Jesuu.
24326	MRK 1:42	Suvi ni hora can ni naan ihni cuehe can chi ra, ta nduvaha ra,
24336	MRK 2:7	Saxini ra ta ra ti ña vaha cha cahan ra tacan. Ndavaha ni cuu chi cha cahan ra cuenda ra Ndioo, vati yoni ñivi ñuñivi cuu sanaan cuati savaha ñivi. Iin tuhun ni ra Ndioo cuu ra cua cuu sanaan cuati ñivi, saxini ra ta ra.
24356	MRK 2:27	Tacan, ta quechaha cati ra Jesuu chi ñivi can ti: ―Savaha ra Ndioo quivi sábadu cha na cua cunda tatun ñivi, soco ña cuni ra cha cua coo ica ñi quivi can.
24362	MRK 3:5	ta xaan xaan ndehe ra Jesuu nuun ñi, soco cuihya xaan cuni anima ra, vati ndava xaan ini ñi, [ta ña cuni ñi cuinu ini ñi chi ra,] ta cati ra chi ra ndaha xii can ti: ―Sacaa ndahun ―cati ra. Ta ni sacaa ra ndaha ra, ta nduvaha chi,
24365	MRK 3:8	Cuahan tahan ñivi quichi iti ñuun Jerusalén, ta cuahan tahan ñivi quichi iti ñuhun Idumea. Cuahan tahan ñivi quichi inga chiyo yuta Jordán chi ñivi quichi iti ñuun Tiro iti ñuun Sidón. Cuahan ndihi ñivi can nu iyo ra Jesuu, vati chini ñi ndihi tuhun cha ni savaha ra,