23264	MAT 3:3	Pues divi Juan mà nduú ana nì cachitnùhu Isaías sàhà‑xí na ní càhàn‑nè cuenta xi Dios, te nì tiaa‑ne dohó: Tiacú cáhàn fuerte ana cáhàn yucù, te cachí‑nè xì‑ndà ñà‑nsidandoo‑nda (anima‑ndà) na ian nduvíi ichì ndé yàha Stoho‑ndà Señor, te ichì ndáà cundua. (Ducán nì cachi Isaías sànaha.)
23271	MAT 3:10	Te vichi sà‑ìá cuàhàn (cachi‑yà índù nèhivì nìhì‑xì castigu), na ian cuàhàn‑ndà nacàxin‑nda yutnù có‑càná fruta, te nihi‑nda hacha cahnde‑ndànú coco‑nù. Pues ducán icúmí cuu stná xì nèhivì có‑quìdá víi.
23272	MAT 3:11	Vàchi yùhù, tècuìí quidá íìˊ mii‑nsiá na cuú‑nsiá arrepentir; doco nchícùn gà vàxi ana chicá cahnú poder‑xi nùù yùhù: te ni có‑nâtùi (cundui nahi mozo xi‑ya) ñà‑chindeí quee ndìsàn‑yá. Doco mii‑yá, tìxi Espíritu Ìì xí Dios icúmí‑yâ quida iì‑yá anima‑nsià. Te na quidá ñuhu, ducán icúmí‑yâ quida stná‑yà xì‑nsiá (dandáñúhú stnâ‑yà ñà‑có‑ndiàá).
23273	MAT 3:12	Te vichi sà‑ìá cuàhàn‑yà quida‑ya na ian quida‑nda xi trigu, dandiachi‑ndañá xì yutnù chipála dècuèndè ndiachi nsihí trigu ndoó nùù ñuhù, dandu nùnìá, chivàha‑ndañá, doco mihì‑ñá, coca. Te divi ducán icúmí‑yâ quida stná‑yà (xì nèhivì ñuhìví: nèhivì xí mii‑yá, càcu‑ne; doco nèhivì dava ga), nicanicuahàn icúmí‑nê coco‑ne ―nì cachi Juan.
23275	MAT 3:14	Doco nècuàchìmà, có‑cùní‑nè, vàchi cachí‑nè xì‑yá: ―Yùhù xiñuhí cuhiìˊ quida mii‑ní, màdìá mii‑ní quixi‑ní nùù yùhù, (te cuhiì‑ní).
23290	MAT 4:12	Daaní, na ní xinitnùhu Jesús ndiadí Juan (Bautista) vehecàa, dandu mànuhù‑yá ñuu‑yà Nazaret iá ladu Galilea.
23297	MAT 4:19	Te nì cachi‑yà xì‑né: ―Cunchicùn‑nsià yùhù, vàchi mà cúndúú gá‑nsià nècuàchì tavá xi siaca. Còó, vàchi icúmî dacuahí mii‑nsiá ñà‑cunduu‑nsia nècuàchì tavá xi nèhivì (ichì malu).
23327	MAT 5:24	dandu (màsà cuáha‑ne) promesa mà; yucan ni ndóa, te ni cúhùn‑nè nùù ñanìtnaha‑nemà, te cuicahnú stnahá ini‑nè sàhà‑né. Cuisì nú ducán, dandu vàtùni naxicocuíìn‑nè veheñùhu mà ñà‑cuàha‑ne promesa mà.
23331	MAT 5:28	Doco yùhù, (más gà) cachíˋ xì‑nsiá vichi, vàchi nú cuisì indéhe iin tiàa iin nècuàchì ñahà, te xího‑téné, dandu dava‑ni queámà na ian sànì quida‑tè cuàchi xi nècuàchìmà, vàchi iá cuàchi ma anima‑te.
23334	MAT 5:31	’Nìsa cachi stná nèhivì (sànaha): “Nú cuàhàn‑nsià cate stnàhá‑nsiá, dandu xiñuhu cuyucun iin tutu índù itúámà”, nìsa cachi‑nè.
23335	MAT 5:32	Doco yùhù cachíˋ, nú ni caté iin tiàa ñahàdìhí‑te, te màdìá nì cáhàn‑ña xi inga tiàa nduá, dandu cuàchi cundua nú ni nándàhà tú‑ña, vàchi (còá dìsáhà‑xí) cate nècuàchì primeru mà‑ñá. Te iin nècuàchì nandàhà xì ñahà nì xìtià mà, divi‑ni nsidá cuàchi stná‑nè.
23337	MAT 5:34	Doco yùhù cachíˋ, màsà nunca chinaha‑nsiá Dios sàhà iin chuun: ni màsà ndácùcahan‑nsiá ansivi, te chinaha‑nsiá mii‑yá sàhà ni‑iñàha, vàchi meru lugar ndé dandacú‑yá nduá (te solo mii‑yá dandacú‑yá nùá).
23339	MAT 5:36	Ni màsà ndácùcahan stná‑nsià dìnì‑nsiá, vàchi có‑dàndàcú‑nsiá sàhà dìnì‑nsiá ñà‑chicata‑nsia idì ndèhí, te ò idì cuxín, (mii‑yá cachi‑yà).
23349	MAT 5:46	Vàchi nú cuisì nèhivì cuú ini xì sàhà‑nsiá cuú stná inì‑nsia sàhà‑xí, dandu mà níhì‑nsiá premiu sàhájàn. Dècuèndè nècuàchì iá cuàchi‑xi nahi tè‑dàchíyàhvi (ñuu‑ndà yohó), quidá stná‑nè ducán.
23364	MAT 6:13	Te chindee‑ní nsiùhù ñà‑màsà dáca nèhivì nsiùhù; te dacácu stná‑ní nsiùhù nùù ñà‑malu nicanicuahàn. Vàchi cuisì mii‑ní nduu‑ní rey ndiaha cusáhnû dandacu inicutu, te cuisì mii‑ní ndiaha‑ní nicanicuahàn. Amén. (Ducán cachi‑nsià.)
23368	MAT 6:17	Doco mii‑nsiá (màsà quídá‑nsiá ducán). Na iníhíì‑nsiá nùù Dios, quisi‑nsia, te nduviì dínì‑nsiá
23369	MAT 6:18	sàhá màsà cúndáà ini nèhivì iníhíì‑nsiá; cuisì Yua‑nda Dios cundaà inì‑xi, vàchi indéhe‑yá, mate có‑tùí‑yá nùù nèhivì; doco indéhe‑yá, te cuàhatahvì stná‑yànsià ñà‑vàha xi‑nsia (sàhámà).
23380	MAT 6:29	Doco chicá ndiaha náhà ita mà nùù rey Salomón (nìsa ìa sànaha), mate yáha ga vico nì sandixi‑ne.
23381	MAT 6:30	Iin ita, yùcù‑ni nduá (có‑ndiàá ndisa); quìvì vitni iáˋ campu, te tnaa sànì ìchà, vihini quèa xìtnù coca. Doco mate ducán nduá, ndiaha gá nì quidavàha Dios ita‑ñà. Ñàyùcàndùá, vihi gá icúmí‑yâ cuàhatahvì stná‑yà ndohó (ñà‑ndùá xiñuhu). Doco mii‑nsiá, iyuhu gá xiníndísâ‑nsiá mii‑yá.
23384	MAT 6:33	Ñàyùcàndùá, xiñuhu nanducu‑nsiá (nansa chivàha viì‑nsiá ley xi), ñuhìví ìì xí‑yá, te quida‑nsia cumplir ñà‑vàha cuní‑yà quida‑nda, dandísá nìhì stná‑nsià nsidaa gá ñà‑ndùá quidámánì nùù‑nsiá.
23385	MAT 6:34	Te màsà nácání inì‑nsia sàhà ñà‑ndùá cui yàha‑nsia tnaa idá, vàchi nú sànì sàà quìvì mà, dandu (nsidaámà icúmíâ quee viá), mate ni nácání cuáhà ini‑nsià. Nsìquívì iá cuàhà ñà‑ndùá yáha‑nsia, ñàyùcàndùá có‑xìñùhù nacani stná ini‑nsià sàhà tnaa idá ―nì cachi Jesús.
23386	MAT 7:1	(Dandu nì cachi stná Jesús:) ―Màsà dácuídâ cuàchi stnahá‑nsiá, dandu mà dácuídâ cuàchi stná Dios mii‑nsiá.
23388	MAT 7:3	’Iin nèhivì, ¿índù chuun (indéhe‑né falta xi ñanìtnaha‑ne, te xítnùhu‑ne nècuàchìmà)? Vàchi ducán queámà na ian cuní‑nè cundehè‑né iin mihì tìì inácáá ini nduchìnúù nècuàchìmà, te nduchìnúù mii‑né, iin yutnù cahnú nduá inácáá.
23391	MAT 7:6	’(Mà váha ndatnuhu‑nda xi nèhivì nansa ni nì cui sàhà) yà‑ìì, còtó quida‑ne xì‑ndà na quidá sìhina cuehé. (Uun‑ni queá ñà‑cachi‑ndà palabra ndiaha xi nèhivì síquinì mà), vàchi na quidá cochí quidá stná‑nè, vàchi mate sìdiqui yáha ga ndiaá ni chíndóó‑ndá nùù‑sí, doco cuànihni sàhà‑síâ.
23392	MAT 7:7	’Càcàn tàhvì‑nsiá, te nìhì‑nsiá. Nanducu‑nsiá (ñà‑vàha nùù‑yá), te icúmíâ tùia. Càhàn‑nsià, te nuna yehè‑yá.
23398	MAT 7:13	’Quìhvi‑nsia yehè cuiín sáà (gloria), vàchi xica yehè ichì cahnú cuàhàn ndé ndañuhu‑nda, te cuàhà gá nèhivì quíhvi yucán.
23400	MAT 7:15	’Cuidadu cundoo‑nsia xì nèhivì tnùhù dananí úún cáhàn cuenta xi Dios, vàchi cutu vàxi‑ne (datiaá úún‑né mànì ini‑nè) nahi riì mansu, doco anima‑nè, còó, nahi lobu dana, ducán iáˋ.
23407	MAT 7:22	Te cunaha‑nsiá, na sáà quìvì (xìnu tiempu), dandu icúmí cuàhà nèhivì cachi‑nè xìˊ: “Stoho‑nsì Señor, sànì càhàn‑nsì cuenta xi‑ní, te nì ndacùcahan‑nsí quìvì‑ní; dècuèndè nì tavà stná‑nsì ñà‑malu ñuhú ini nèhivì, te cuàhà gá stná milagru nì quida‑nsi na ní ndacùcahan‑nsí quìvì‑ní”, cachi‑nè.
23425	MAT 8:11	Te cachí stnáì xì‑nsiá, icúmí nataca cuàhà gá nèhivì quixi inicutu ñuhìví dècuèndè ndé xínu orá xì ndé quécahnu‑ya, te nataca‑nè cutnahá‑né xì Abraham xì Isaac xì Jacob ñà‑cundoo‑ne (vicò) ñuhìví ìì xí Dios.
23435	MAT 8:21	Daaní, inga nèhivì nduú iin ana dacuahá‑yá, nì cachi stná‑nè xì‑yá: ―Señor mío, dihna ni núhì vehi coo guè dècuèndè nú sànì ndùxin yué (dandu cunchicuìn mii‑ní).
23436	MAT 8:22	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―Còó. Cunchicùn dahuun‑ní yùhù. Nècuàchì còò vida (ndiaha nùù anima‑xi), divi ni cúxin xi nsìi xi.
23440	MAT 8:26	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―¿Índù chuun yúhî guâ‑nsià, te có‑càhvì‑nsiá xì Dios? Dandu nì ndacuiin‑yà nì càhàn‑yà nì sadi‑yà nùù tàchì xì nùù tècuìí mar mà. Te (vichi vichi) nì nàcuììn dàdí uun inicutu.
23453	MAT 9:5	Cachi‑nsià xìˊ: ¿índù milagru nduú ñà‑chicá ùhì quida‑nda: a ñá‑cachi uun‑nda (xi nècuàchì cuhí) ñà‑xìcáhnû ini‑ndà sàhà cuàchi‑ne, te ò ñá‑cachi‑ndà xì‑né ni ndácuíín‑nè, te nacaca‑ne?
23459	MAT 9:11	Te nì caxini nècuàchì fariseu nansa quidá‑yá (xixí‑yá xì nècuàchìmà), te nì càhàn‑nè xì nècuàchì dacuahá‑yá mà, cachí‑nè: ―¿Índù chuun cutnáhâ maestru xi‑nsia xixí‑né xì cuàhà tè‑dàchíyàhvi, xì dava ga stná nèhivì cuáchi?
23473	MAT 9:25	Dandu mii‑yá, nì dàcúhùn‑yà nsidaa‑né fuera, te nì quìhvi‑ya ndé indúhu ñahà chìì mà. Dandu nì tnii‑ya ndahà‑ñá, te nì dàndácòo‑yàña (vàchi sànì natiacù‑ña).
23485	MAT 9:37	Dandu nì cachi‑yà xì nècuàchì dacuahá‑yá: ―Ñà‑ndáà nduá (cuàhà nèhivì tàñáha ga cunindisá); te na iin cosecha cahnú ndaníhí‑ndá nduú‑né, doco sacu nèhivì nduú ana (chindéé xí‑ndá) ndanchítóá.
23486	MAT 9:38	Ñàyùcàndùá, càcàn tàhvì‑nsiá nùù Lamú dandacú sàhà chuun yohó ñà‑nì téchúûn gá‑yà nèhivì cùhùn quida xi chuun (ìì xí‑yá mà), vàchi na ian ndaníhí‑ndá iin cosecha ndiaha nduá ―nì cachi Jesús.
23491	MAT 10:5	Pues divi ùxìn ùì nèhivì yucán nì techuún Jesús (cùhùn‑nè cacanuu‑ne). Te dohó nì cachi‑yà xì‑né quida‑ne: ―Màsà cúhùn‑nsià ladu ndé ndoó nècuàchì inga raza, ni màsà cúhùn stná‑nsià ndé ndoó nècuàchì samaritanu.
23507	MAT 10:21	’Te tiempu yucán, dècuèndè tnaha nèhivì icúmí quida xi‑né entregar (nùù autoridad) ñà‑cui‑nè, mate ñání‑nè, ò déhe‑ne nduú nècuàchìmà. Ndè stná yuadíhí‑nê icúmí‑nê nacuni ùhì‑nè, te canicuàchi stnahá‑né sàhà‑né ñà‑cui‑nè. Ducán icúmí‑nê quida‑ne (quìvì yucán).
23513	MAT 10:27	Doco mii‑nsiá, ñà‑ndùá cachíˋ xì‑nsiá (na ndoó cuaán‑nda) ndé iín tnúú, ñà‑jaàn cachitnùhu‑nsia inicutu ndé tuí. Te nú nì càhàn cayí xì‑nsiá iñàha, dandu mii‑nsiá, nana‑nsia dìnì vèhé, te càhàn vate ndee‑nsiá ñà‑ndùá nì cachì.
23516	MAT 10:30	Te divi ducán stná mii‑nsiá (inúù stná‑yà mii‑nsiá), dècuèndè ináhá‑yâ nadaa idìdínì iin iin‑nsia.
23524	MAT 10:38	Te nú màsà cóó‑né dispuestu cunchicùn‑nè yùhù mate icúmí‑nê cunsida stná‑nè cruz xi‑ne (te sàà‑nè cui stná‑nè), dandu có‑nâtùi‑ne cunduu‑ne nèhivì xí.
23535	MAT 11:7	Daaní, na sámànuhù nèhivì nì quixi ma, dandu nì quesaha Jesús cáhàn‑yà xì nèhivì sàhà Juan, te dohó nì cachi‑yà: ―Na ní caquee‑nsia ñuu‑nsià cuàhàn‑nsià yucù cundehè‑nsiá Juan, ¿a cuáhàn‑nsià cundehè‑nsiá iin nèhivì (tùha dàma dìnì‑xí) na iin yutnù ndóyo quidá tàchì? (Còó.)
23538	MAT 11:10	Vàchi divi nècuàchìmà nduú ana cáhàn tutu ìì sàhà‑xí ndé (cachí Dios palabra yohó): Cunaha‑ní, cuàhìn techuín iin tiàa, te dihna‑ne yàha‑ne càhàn‑nè xì nèhivì ñà‑ndùú razón xi, te ducán (nsida viì‑né anima‑nè), na ian nduviì iin ichì, dandu después yàha stná mii‑ní (Cristu), cachí Dios nùù tutu mà.
23541	MAT 11:13	Vàchi antes cuàhà nècuàchì profeta nìsa cahàn cuenta xi Dios, nì cachitnùhu‑ne (sàhà tiempu dandacú‑yá). Stná ley (xi Moisés), nì cachitnùhu stnáˋ sàhámà. Te ducán nìsa ìa ndè cachi nì quesaa Juan (Bautista).
23542	MAT 11:14	Te cunaha‑nsiá, divi Juan mà nduú Elías (nì cachi nècuàchì sànaha) icúmí naxicocuíìn. Te nú cuní‑nsià, vàtùni mànìhì inì‑nsia sàhà ñà‑jaàn.
23546	MAT 11:18	Te ducán iá stná xì Juan xì yùhù, vàchi nì quixi nècuàchìmà nìsa ìa‑ne yohó, cónì sáxíxí‑né comida vàha, ni cónì sáxíhí stná‑nè (vinu), ñàyùcàndùá nì cachi nèhivì sàhà‑né: “(Tè‑locó nduú‑te), sànì cundee ñà‑malu nùù‑té”.
23547	MAT 11:19	Daaní, nì quesaa stná yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, te tùha stnáì cuxi comida vàha, te xihí (vinu), doco cachí stná nèhivì xìˊ ñà‑yáha ga ndadí, te cachí stná‑nè ñà‑tùhe coho cuahí, dècuèndè iá vàha stnáì xì tè‑dàchíyàhvi, xì stná nsidaa gá nèhivì cuáchi, cachí‑nè. Doco cunaha‑nsiá, nú ndisa ñà‑nchìchí ndiaha nduá quìdà‑ndà, dandu icúmí sàà‑mà cunahà claruà después.
23549	MAT 11:21	Dohó nì cachi‑yà: ―¡Ndahví nècuàchì ñuu Corazín! Te ¡ndahví stná nècuàchì ñuu Betsaida! Vàchi cuàhà milagru fuerte sànì xini‑nè (te cónì ndúlócô‑nè). Doco cunaha‑nsiá, nú ducání ni coó stná milagru mà ñuu Tiro ò ñuu Sidón nì cùí, dandísá, yàchì naxicocuíìn ini nècuàchì ñuu mà sàhà cuàchi‑ne, te nàcùndixi ndahví‑nè, te nàcùndoo stná‑nè mahì yàà tutnù, cunduamà seña ñà‑ndisa cuhí ini‑nè mii‑né sàhà cuàchi‑ne.
23551	MAT 11:23	Daaní, stná nècuàchì ñuu Capernaum, mate tuxí ini‑nè nana ducún‑nè ndè gloria, doco còó, ndè andea icúmí‑nê nuu‑ne. Vàchi cuàhà milagru fuerte nì quida Dios ñuu‑nè (te cónì ndúlócô‑nè). Doco nú ducán nì quida‑ya milagru mà ñuu (malu) Sodoma, dandu iá ìì ñuu mà ñuhìví yohó nì cùí.
23553	MAT 11:25	Daaní, quìvì yucán nì (naquimanì) Jesús Yua‑yá Dios, cachí‑yà: ―Yùhù ndeníhí vàhi mii‑ní, Yuamánìˊ; mii‑ní nduu‑ní Stoho ansivi xi ñuhìví, te palabra (ìì xí‑nî), sànì chitnùní inì‑ní ndòo dèháˋ nùù nècuàchì nchichí, doco nùù nècuàchì (nihnú ndáhví inì‑xi) nahi ñà‑cuati, sànì dàtnúù‑ní sàxìnítnùní‑nè.
23555	MAT 11:27	Dandu nì cachi stná‑yà (xì nèhivì): ―Nùù Yuamánìˊ sànì nìhìtáhvìˊ dandacuí nùù nsidanicuú iñàha. Te còò ni‑iin nèhivì ináhá ndisa ana nduú yùhù, cuisì Yuamánìˊ Dios. Te mii‑yá, cuisì yùhù ináhî ana ndisa nduú‑yá, cuisì yùhù xì stná nèhivì cuníˋ cundaà inì‑xi sàhà‑yá.
23557	MAT 11:29	(Quida‑nsia ñà‑ndùá cachíˋ xì‑nsiá) na ian nsidá‑nsiá yugu‑xi quidáchúûn‑nsiá. Daaní, dacuahá stná‑nsià palabra vàha xi, vàchi yùhù, mànì inì, te ndahvi inì, vàtùni ndòo dadí ndiaha anima‑nsià quide.
23561	MAT 12:3	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―¿A cónì càhví‑nsiá (nùù tutu ìì) ndé cacháˋ nansa nì quida David na ní xìhì stná‑nè doco xi compañeru‑nè?
23563	MAT 12:5	Te ò inga casu, ¿a cónì càhví stná‑nsià nùù ley ìì nansa quidá dùtù quìvì descansu, quidá‑né (chuun ìì) ini veheñùhu, có‑chîvàha ndisa‑ne quìvì mà, doco màdì cuáchi nduá nùù‑né?
23565	MAT 12:7	(Náhà xìcà) cumánì gá cundaà ini‑nsià sàhà ñà‑ndùá cachí Dios nùù tutu ìì. Vàchi dohó cachí‑yà: “Yùhù chicá cudíì inì ñà‑cundehè ndahví stnahá‑nsiá, te màdì ñá‑cuàha guá‑nsià yùhù promesa”, cachí‑yà. Nú ni sáà‑nsià cundaà ini‑nsià sàhájàn nì cùí, dandu mà dácuídâ cuàchi‑nsia nèhivì còò falta xi.
23575	MAT 12:17	Ducán nì cachi‑yà xì‑né sàhà ñà‑nì cùú ndisa ñà‑ndùá nì cachitnùhu Isaías sànaha na ní nacani‑ne palabra yohó nì (cachi Dios sàhà Dèhemanì‑yá):
23578	MAT 12:20	Te nèhivì (yáha ndahví) na iin ndòò cuàhàn ndañuhu, mà cúcúú dana‑ya xì‑né. Còó. (Mànì gá) quida‑ya xì‑né na ian quidá nèhivì ni mà dándâhvà xì ñà‑có‑tnûù vàha. Te ducán icúmí cunduu modo xi‑ya dècuèndè cundee palabra vàha xi‑ya, te sàà‑yà cundee dahuun‑ya.
23581	MAT 12:23	Ñàyùcàndùá, nì ndulocó nèhivì cuáhà yucán, te nì ndàcàtnùhù‑né nùù‑né, cachí‑nè: ―¿A víhíní nduú Jesús (nècuàchì ndiaha) descendencia xi David (icúmí ndecunu)?
23585	MAT 12:27	’Mii‑nsiá, cachí‑nsià ñà‑chìndéé sì‑Beelzebú yùhù na taví ñà‑malu. Doco còó, vàchi nèhivì xí mii stná‑nsià, tùha stná‑nè tavà‑né ñà‑malu. Te ¿ana dìpódèr‑xi quidá‑néàmà? (Amádi poder xi Dios chindéé xí‑nê.) Ñàyùcàndùá, vàtùni cachi mii‑né xì‑nsiá ñà‑cónì càchí viì‑nsiá sàhí.
23592	MAT 12:34	Cunaha‑nsiá, nahi anima còò, ducán iá anima mii‑nsiá (nècuàchì fariseu), vàchi malu sàstnùhù‑nsiá. Ñàyùcàndùá, mà cùì cáhàn‑nsià ñà‑ìá viì. Vàchi cuisì ñà‑ñùhú chitu ini anima‑ndà nduá cáhàn‑ndà sàhà‑xí.
23595	MAT 12:37	Vàchi nacua nì cachi‑nè yuhù‑né, divi ducán icúmí ndundaà sàhà‑né (nùù Dios), a cuáhàn‑nè càcu‑ne, te ò cuáhàn‑nè ndañuhu‑né ―nì cachi Jesús.
23596	MAT 12:38	Daaní, (nì sàà) dava maestru ley xi veheñùhu, xì stná dava nècuàchì fariseu, te nì cachi‑nè xì‑yá: ―Maestro, cuní‑nsì quida‑ní iin milagru fuerte cundehè‑nsí.
23597	MAT 12:39	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―Cuisì nèhivì malu te sìquini xícàn coo iin milagru cundehè‑né, a ndísá icúmí yùhù poder cahan‑né. Doco mà níhì‑né cundehè‑né inga milagru, cuisì ñà‑ndùá (nì xini nèhivì sànaha) na ní cuu milagru xi Jonás, iin profeta nìsa cahàn cuenta xi Dios.
23599	MAT 12:41	’Na quívì cuu juiciu, te màcuìta nsidaa nèhivì tiempu vichi (nùù Dios), dandu yucán icúmí màcuìta stná nèhivì ñuu sànaha nani Nínive, te daquée cuàchi‑ne dìquì nèhivì tiempu vichi, vàchi nèhivì ñuu mà, nì naxicocuíìn ini‑nè na ní càhàn Jonás xì‑né. Doco nèhivì vichi, còó, mate sánì quesaa ana chicá ndiaá nùù Jonás mà.
23600	MAT 12:42	Daaní, yucán icúmí nàcuììn stná nècuàchì ñahà reina nìsa dandacú nùù ladu sur sànaha. Te daquée cuàchi stná‑nè dìquì nèhivì tiempu vichi, vàchi dècuèndè iin ñuu chicá xica ní quixi‑ne ñà‑cunini‑ne cáhàn nchichí rey Salomón. Doco cunaha‑nsiá, vichi sànì quesaa ana chicá ndiaá nùù Salomón mà, (doco có‑ndùlócô nèhivì).
23606	MAT 12:48	Dandu nì cachi Jesús xì nèhivì nì cachitnùhu ma: ―¿Ana divi nduú mamá xi (cahan‑ní)? Te ò ¿ana divi xínduu ñanì?
23620	MAT 13:12	Vàchi nècuàchì sàñùhú (ñà‑vàha) inì‑xi, chicá más icúmí‑nê nìhìtáhvì‑né sàhà‑ñá cucumi‑né más gà. Doco nèhivì có‑ñùhú ndisa (ñà‑vàha) inì‑xi, dècuènde iyuhu (ñà‑vàha) sàñùhú ini‑nè, icúmíâ cuxio dahuan.
23622	MAT 13:14	Ducán quidá‑né, te ducán sànì cuu ndisa stná ñà‑ndùá nì cachitnùhu Isaías sànaha (na ní tiaa‑ne palabra yohó nì cachi Dios): Mii‑nsiá, cuàhà gá icúmí‑nsiâ cunini‑nsia, doco mà sáà‑nsià mànìhì inì‑nsia. Te cuàhà gá icúmí‑nsiâ cundehè‑nsiá, doco mà cúndáà ndisa inì‑nsia.
23623	MAT 13:15	Vàchi nsidaa nèhivì raza‑nsià yohó, quidámáxìní‑nè na ian ùhì tiacú‑nè. Te quidá‑né na ian danácuánì‑nè nùù‑né. Vàchi có‑cùní‑nè cundehè‑né (ichì yùhù), ni có‑cùní stná‑nè cunini‑ne, ni có‑cùní stná‑nè mànìhì ini‑nè, ni có‑cùní stná‑nè natnahnù‑nè ichì yùhù, te ducán nsida viìˊ anima‑nè, nì cachi Dios.
23637	MAT 13:29	“Còó”, cachí‑nè, “Còtó tnuhu stná‑nsià viu. Chicá vàha ducání ni coá dècuèndè nú sànì sahnu ndúìà, te sà‑ìá ndanchito cosecha. Dandu quìvì mà cuàhìn cachì xì‑nsiá ñà‑dihna yùcù chicuéhè datacá‑nsià, cunuhnià manojo, te coca. Daaní después, (tàhndè viì) trigu, te nàcòovàha nùnìá”.
23643	MAT 13:35	Ñàyùcàndùá, ducán nì cuu ndisa palabra nì cachitnùhu iin profeta sànaha na ní càhàn‑nè nì quida Dios, te dohó nì cachi‑nè: (Cachí Dios): cuàhà ejemplu cuàhìn nacani xì nèhivì. Cuàhìn datúi cuàhà iñàha nùù‑né, cuàhà palabra nì ìa dèhé dècuèndè nì sàcòo ñuhìví, nì cachi‑yà.
23648	MAT 13:40	Te nacua nì cuu xi yùcù chicuéhè mà, nì sàcùnuhnià, te nì xìxàn, ducán icúmí cuu stná (xì nèhivì malu) na xínu tiempu yohó.
23660	MAT 13:52	Dandu nì cachi‑yà: ―Iin nècuàchì cuàhàn chinaha xì ley ìì, nú sànì dàcuàhá vàha‑ne sàhà ñuhìví ìì xí mii‑yá iá ansivi, dandu (cuaha‑ni iá, vàchi ináhá‑nê ley sànaha, te ináhá stnâ‑nè ley saa), te ducán queé stnámà na iin tiàa ndoó vàha cuàhà traste xi, vàtùni tavà‑né iin ñà‑saa, te tavà stná‑nè iin ñà‑sànaha.
23672	MAT 14:6	Doco nì sàà quìvì nì naxìnu‑tè cuìà, te nì quida‑tè vicò. Te vicò mà nì ìtasaha dèhe Herodías mà nùù nèhivì (nì casaà) yucán, te cuàhà gá nì cudiì ini Herodes.
23674	MAT 14:8	Dandu (nì sàhàn‑ña) nùù dihi‑ñá, te nì sàcùnaha‑ñá (nansa càcàn‑ña), te ñàyùcàndùá nì cachì‑ña xi rey mà: ―Dìnì Juan Bautista cuníˋ taxi‑ní, cunacaà ini iin charola quixi.
23680	MAT 14:14	Sàhámà (na ní sàà‑yà yucán), te nì quee‑ya nùù lancha mà, dandu nì xini‑yà ndoó cuàhà gá nèhivì. Te nì cuhi ini‑yànè; ñàyùcàndùá nì dàndúvàha‑ya cuàhà nècuàchì cuhí xi‑ne.
23704	MAT 15:2	―Nècuàchì dacuahá mii‑ní, ¿índù chuun có‑quìdá‑né estilu xi xìì‑ndà? Vàchi na cuáhàn‑nè cuxi‑ne, có‑ndàhá‑né (nacua cachí estilu xi‑nda).
23709	MAT 15:7	¡Ndahví‑nsià! ¡Vàha ga‑nsià cahan‑nsiá, doco dananí úún‑nsiá! (Náhà xìcà) ñà‑ndácuisì nduá nì cachitnùhu Isaías sàhà‑nsiá sànaha na ní tiaa‑ne ñà‑ndùá nì cachi Dios, te dohó nì cachi‑yà:
23715	MAT 15:13	Dandu nì naxiconihí‑yá nùù‑né, cachí‑yà: ―(Có‑quìdámà), vàchi nú iá iñàha ñuhìví yohó có‑ndùú ñà‑nì chitnùní ini Yuamánìˊ iá ansivi, dandu icúmíâ ndañuhá na ian ndañuhu yùcù tnuhu‑nda itu.
23716	MAT 15:14	Nacóó‑nsiá nècuàchì fariseu mà, vàchi quidá‑né na ian quidá iin nècuàchì cuaá cuní dacúndéhe xi inga nècuàchì cuaá ichì. Te (ináhá‑ndá) nú ducán ni quida‑nda, cutu sáà‑ndà dacóyo nihni stnaha‑nda xìchi.
23717	MAT 15:15	Dandu nì cachi Pedro xì‑yá: ―Nacani‑ní xì‑nsí nansa cuní cachi ejemplu nì cachì‑ní (xì nècuàchìmà).
23725	MAT 15:23	Doco Jesús, cónì náxícóníhî‑yá nùù nècuàchìmà. Dandu nì catnàtuu nècuàchì dacuahá‑yá, cachí‑nè xì‑yá: ―(Quida‑ní favor xícàn‑nè), dandu taxi‑nínè, vàchi ndé cuñáñá‑nsî ñà‑ndáhì guá‑nè.
23726	MAT 15:24	Dandu nì cachi‑yà (xì nècuàchì dacuahá‑yá): ―Cuisì nùù nècuàchì raza‑ndà Israel nì techuún Dios yùhù càhàn xìˊ, vàchi nahi riì nì tùcù xínduu‑ne.
23728	MAT 15:26	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―(Ùhì quide ñà‑ndùá xícàn‑ní, vàchi) có‑ndùá ducán dacúxíó‑ndá dìtà nùù dèhe‑nda, te cuàha‑nda sìhina cuati.
23729	MAT 15:27	Doco nì cachi‑nè xì‑yá: ―Ñà‑ndáà nduá Señor. Doco cunaha‑ní, dècuèndè stná sìhina cuati, níhì stná‑si iyuhu xèhè dìtà cóyo tìxi mesa xi stohò‑si. (Ñàyùcàndùá, chindee sacu stná‑ní yùhù.)
23746	MAT 16:5	Dandu nì caquee nècuàchì dacuahá‑yá, cuàhàn‑nè (xì‑yá) inga ladu mar yucán. Doco nì nandòdó‑né cunihi‑ne pan cùhùn.
23750	MAT 16:9	Yùhù xiníˋ tàñáha ga cundaà inì‑nsia. ¿A có‑nsìnúú inì‑nsia sàhà ùhùn pan (nì xixi) ùhùn mil tiàa, te nadaa ga ìcà pedazu pan nì ndòo nì dàtàcá‑nsià?
23759	MAT 16:18	Te yùhù cachíˋ xì mii‑ní, Pedro, ñà‑ìcúmí‑nî cunduu‑ní na iin cavà fuerte ndé cuàha iin vehe. Te vehe‑ma cundua nahi nèhivì‑xí icúmí danátáquì. Te mate (ni queé) nsihi ñà‑malu yehè andea (quixa), doco mà sáà cundeá nùù ana xínduu tàcá nèhivì xí.
23760	MAT 16:19	Vàchi cuàhìn daníhìtáhvìˊ mii‑ní (ñà‑sàhà palabra cachí‑nî) icúmí yàha nèhivì ndè ñuhìví ìì xí Dios, na ian cucumi‑ní ndahà cáa xán. Te nú cachì‑ní xì‑né ñà‑nsìdá cuàchi ndisa‑ne, dandu cundiaa stná palabra mà ndé (iá Dios) ansivi. Te ò nú ni cachí‑nî xì‑né ñà‑màdì cuáchi nduá sànì quida‑ne, dandu divi cundiaa stná mà ndè ansivi ―nì cachi‑yà.
23761	MAT 16:20	Dandu nì sàcùnaha nsidaa nècuàchì dacuahá‑yá mà ñà‑màsà cáchí‑nè xì nèhivì ñà‑ndùú‑yá Cristu (nì quixi dìquì‑xí).
23772	MAT 17:3	Dandu nanàá nì xini stná‑nè jaàn sànì ndecoyo stná nèhivì (sànaha) nani Moisés xì Elías, ndatnúhú‑nê xì‑yá.
23787	MAT 17:18	Dandu (nì saca‑nète vàxi nùù‑yá), te nì dàndàcú‑yá nì sadi‑yà nùù ñà‑malu mà, te nì quea cuàhàn. Te nì nduvàha nchito‑tè.
23789	MAT 17:20	Dandu nì cachi‑yà xì‑né: ―Sàhà‑ñá iyuhu guá xiníndísâ‑nsiá, ñàyùcàndùá mànìcùí. Vàchi ñà‑ndáà nduú palabra cachíˋ xì‑nsiá yohó: nú xiníndísâ ndisa‑nsia, mate (iyuhu nduá) nahi tata cuati yutnù mostaza, dandu vàtùni dandacú‑nsiá nùù yucù jaàn, te cachi‑nsià xán: “Cuxio iladu”, te seguru icúmí cuu ducán, vàchi nsidanicuú iñàha cui quida‑nsia, nú xiníndísâ‑nsiá.
23791	MAT 17:22	Na iá va‑ya ladu Galilea, nì cachi‑yà xì nèhivì xicánúú xí‑yá: ―Yùhù ana nduú Tnaha Nèhivì Ñuhìví, icúmî yàhi ndahà nèhivì (malu), vàchi iá iin tiàa cuàhàn cahin xìˊ nùù‑né.
23794	MAT 17:25	―Jaan ―cachí Pedro. Dandu nì quìhvi‑ne ini vehe (ndé iá‑yà). Te dihna‑ya nì càhàn‑yà xì‑né, cachí‑yà: ―¿Nansa tuxí inì‑ní, Simón? ¿Nansa quidá rey ñuhìví yohó? ¿A núù nèhivì xí mii‑té tavá‑te cuota xi‑tè, te ò núù nèhivì tùcù (dandacú‑te nùù‑xí)?
23804	MAT 18:8	’Te ò nú sàhà ndahà‑nsiá ò sáhà‑nsiá xidá cuàchi‑nsia, dandu chicá vàha nì táhndèà, te dacaná‑nsiáñà, vàchi chicá nsiaha (sàà‑nsià nùù Dios), te cutiacu‑nsià nicanicuahàn, mate sánì ndañuhu iin ndahà‑nsiá, ò iin sàhà‑nsiá, te màdìá coo nsihi‑nsia, te ndiachi‑nsiá ndé xîxìn ñuhu nicanicuahàn.
23805	MAT 18:9	Te nú sàhà nduchìnúù‑nsiá quidá‑nsiá cuàchi, dandu chicá vàha tavà‑nsiáñà dacaná‑nsiá, vàchi chicá nsiaha (sàà‑nsià nùù Dios) xì mindaa nduchìnúù‑nsiá, te cutiacu‑nsià nicanicuahàn, te màdìá xì ndúìà, dandu después icúmí‑nsiâ ndiachi‑nsiá ndé xîxìn ñuhu andea.
23806	MAT 18:10	’Màsà nunca cahíchì inì‑nsia iin ñà‑cuati nahi tèyòhó, vàchi cachí ndàì xì‑nsiá, ndè ansivi ndoó ángel (ndiaá) xán, te nicanicuahàn ndoó tùha‑ne nùù Yuamánìˊ.
23808	MAT 18:12	’¿Nansa tuxí inì‑nsia quida iin tiàa nú ndoó iin cientu riì xí‑né, te nì tùcù iin‑sì? ¿Amádi nácóó‑né 99 quisì dava ga mà yucán ndé (xixáhan‑sì) yucù yucán, te cùhùn‑nè nanducu‑né quisì nì ndañuhu ma?