23231	MAT 1:18	Dukuan ō kúvi da káku Jesucristu: María, dɨꞌɨ Jēsuú ne, e xéꞌe ñā xuꞌu ña e tántaꞌa ña ni Jōseé ne, ntá tsi diꞌna dá kuntoo niꞌi tāꞌan ña ne, kūtuni ña tsí ñuꞌu iꞌxá ña kuenta iña Espíritū Sántū san.
23233	MAT 1:20	Ntá tsi da nɨɨ kadē kuení ña ne, xée ūun ánje Xuva kō ñuu éni kān, kakaꞌan ña: —Jōsee, iꞌxá ika Dāvii, ñá ku uꞌvī o é nākiꞌin Maríā é kuvi ña ñadɨ̄ꞌɨ o, tsí iꞌxa é nakāku ña ne, ñuꞌu kuenta iña Espíritū Sántū san.
23235	MAT 1:22	Un ntɨꞌɨ sāꞌa kúvi vata koo é kūntaa é kākaꞌan ña é kaꞌán naa Xuva ko:
23236	MAT 1:23	Kuꞌun īꞌxá uun ñadɨ̄ꞌɨ kuétsī, ña é vāta kiní ñatīí ne, nakāku ña uun iꞌxa tii é kunani ña Emānuee, kaꞌan ña. Emanueé ne, kani túꞌun: Xuva kō nuu méꞌñu ña kō.
23240	MAT 2:2	Ntátsixeꞌe ñā: —¿Míꞌi ntu tūví rei iña ñá Israee, ña é dā ve káku san? Īní ntɨ kɨ́mī e kéne e táꞌxi kuenta íña ñá nte ñúú ntɨ kān. Dukuān é vēꞌxí ntɨ é kunūu iní ntɨ ña —kaꞌan ña.
23242	MAT 2:4	Kāna ña un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ tóꞌō dutú san nī mastrú leí san, tsixeꞌe ña ñā: —¿Míꞌi ntu kāku ñá nanī Cristu, ña táxnuu Xuva kō? —kaꞌan ña.
23243	MAT 2:5	Ntákaꞌan ñá ni ñā: —Ñuú Beleen é kāduku ntée ñuú Judea, tsí kuan ō kaꞌan ñá kaꞌán naa Xuva ko kídaā:
23246	MAT 2:8	Kidáā né, taxnūu ña ña ñuú Beleén san, kakaꞌan ña: —Kueꞌēn ntó, nantuku vāꞌá nto iꞌxá san. Te nāniꞌi nto í ne, taxnūu nto túꞌūn vata koo é kikunúu ini kó i dɨ —kaꞌan ña.
23251	MAT 2:13	Dā kunúꞌu ña ne, īní Josee ánje Xuva kō ñuu éni kān. Kaꞌan ánjē san: —Nakuntítsin, kiꞌin īꞌxá san ni dɨꞌɨ ī né, kueꞌen náneꞌen ñuú Egítō. Ikan kuntōo nto da nté kāꞌán u ni ō. Tsí kiꞌxi rei Heródē é nantuku ña īꞌxá san é kaꞌnī ñá i —kaꞌan ña.
23253	MAT 2:15	Ikān tsi kantóo ña dā nté xiꞌi Heródē san. Sáꞌā kúvi vata koo é kūntaa é kākaꞌan ñáꞌa, ña é kaꞌán naa Xuva ko nte kídaā: “Nté ñūu Egítō nákaná u iꞌxá ko”, kaꞌan ña.
23255	MAT 2:17	Kidáā né, kūntaá vata ō kaꞌan ña é kaꞌán naa Xuva ko nte éma tsi, ñá nani Jerēmia:
23257	MAT 2:19	Ntá tsi dā xiꞌi Heródē ne, kéni Josee é xee uun ánje Xuva kō, kakaꞌan ña:
23261	MAT 2:23	Kuéꞌen ña, kūkuntóo ña ñuu é nani Nazāree. Dukuan ō kúntaa é kākaꞌan ña é kaꞌán naa Xuva ko kídaā: “Kaꞌan ñáꞌa san tsí nazarenu ña”, kaꞌan ña.
23263	MAT 3:2	kakaꞌan ña: —¡Natɨvi iní nto, tsí e xée ētsin ntuvi é kiꞌxi Xuva ko, kixkadā kúꞌvē ña! —kaꞌan ña.
23264	MAT 3:3	Ña é kaꞌán naa Xuva ko kídaā, ñá nani Isāiá ne, kakaꞌan ñá iñá Juaán san dá kākaꞌan ña: Dîtó tatsin úun ñaꞌa, ña e dóo ntii kākaꞌan ñuu itsí kān: “Nakōo túꞌvē ntó itsi Xuva kō; Ntantaa ntó itsi ña”, kaꞌan ña, kaꞌan Ísaiá san.
23268	MAT 3:7	Ntá tsi dā íni Juaán san tsí tɨ̄tɨ́n ña fariseú san nī ña saduceú san xée ñā é kūtsi ntute ña ne, kakaꞌan ñá ni ñā: —¡Ntōꞌo é tatá koo kúvi nto! ¿Xoó ntu kakaꞌan í ni ntō é kūnu nto é ña níꞌi nto é ntoꞌo nto ntaꞌa Xuva kō?
23270	MAT 3:9	Ñá ku kaꞌān nto: “Ntɨꞌɨ́ ne, Abraan úva ikā ntɨ”, é kuān o ntákaꞌan nto. Tsí kakaꞌán u ni ntō tsí kuvi vií Xuva kō é ntāda ña xuú san iꞌxá Abraán, tē dɨ́ ntio ña.
23275	MAT 3:14	Ña ni ntío Juaán san é nakūtsi ntute ña ña, ne, kakaꞌan ña: —Xuꞌu é kantio ko é dɨvi nto nakūtsi ntute nto ko. ¿Vá kūvi ntu é xuꞌú nakūtsi ntute ú nto? —kaꞌan ña.
23276	MAT 3:15	Ntá tsi kakaꞌan Jésuu ni ña: —Kuan tsī koo, tsi é vāꞌá ō é kāda ntaa o é un ntɨꞌɨ̄ é kāꞌan Xúva kō —kaꞌan ña. Kidáā ne, kakaꞌán Juaán san tsí vií ña.
23278	MAT 3:17	Kakaꞌan tátsin nte e dukún kān: —Sáꞌā é Iꞌxá miī kó e dóo kakuinimá ko. Dōo diní ko ni ñā —kaꞌan tátsín san.
23281	MAT 4:3	Kidáā ne, xéē tóꞌō e ña váꞌā san ne, kakaꞌan ni ña: —Tē nuu é ntaā i é Iꞌxa Xuva ko kúvin ne, káꞌan ni xūú san na ntūví tañúꞌū —kaꞌan.
23282	MAT 4:4	Ntá tsi kakaꞌan Jésuu: —É ūve naꞌa kakaꞌan Túꞌun Xuva kō: “Ñá te da mii tsī tañúꞌu kāntio ñaꞌa é nīꞌi ña ntuvi iña ña, tsí un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ túꞌūn é kākaꞌan Xúva kō.” Kuān ó uve naꞌa —kaꞌan ña.
23284	MAT 4:6	kakaꞌan ni ña: —Tē nuu é ntaā i é Iꞌxa Xuva ko kúvin ne, nakōꞌxon kúñu ō, tsí uve naꞌa kakaꞌan Túꞌun Xuva kō: Taxnūu ña ánje ñā é kuēnta víi ña o. Kurkāa ña o vata koo é ña nákɨꞌɨ́n xuu. Kuān ó uve naꞌa —kaꞌan.
23285	MAT 4:7	Kakaꞌan Jésuu ni i: —Tsí uve naꞌa xtúku kakaꞌan Túꞌun Xuva kō: “Ñá ku koto ntēen Tóꞌo o, Xuva ō.” Kuān ó uve naꞌa —kaꞌan ña.
23287	MAT 4:9	Kakaꞌan tóꞌō e ña váꞌā san ni ña: —Te nākunchɨ́tɨn nūú ko, te kunuu inī ó ko ne, taꞌxi u é kadā kûꞌven un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñuú san —kaꞌan.
23288	MAT 4:10	Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni i: —Kūnun, tóꞌō e ña váꞌā, tsí uve naꞌa kakaꞌan Túꞌun Xuva kō: “Da mii tsi Xuva kō é kunuu inī ó ña, da mii tsi tsīñu ña é vīin.” Kuān ó uve naꞌa —kaꞌan ña.
23292	MAT 4:14	Dukuan ō kúntaa é kākaꞌan ñá kaꞌán naa Xuva ko kídaā, ñá nani Isāia:
23295	MAT 4:17	Nté ntūvi tsikan éni ntuꞌu Jēsuu kakaꞌan ntódo ña: —Natɨvi iní nto, tsí dokó sa xee ntúvi é kixkadā kûꞌvé Xuva kō —kaꞌan ña.
23297	MAT 4:19	Kakaꞌan Jésuu ni ña: —Kuntīkɨn ntó ko ne, taꞌxi ú nto tsiñu é kāna nto ñaꞌa é kuntīkɨn ñá ko —kaꞌan ña.
23305	MAT 5:2	Eni ntuꞌu ñā nakuaꞌa ña ña, kakaꞌan ña:
23323	MAT 5:20	Kakaꞌán u ni ntō: ñá kɨ̄ꞌɨn nto mí tuví Xuva ko tē ña dií dií ka váꞌa koo vii nto é kāꞌan Xúva ko vatā ó ntáde ña fariseú san nī mastrú leí san.
23324	MAT 5:21	ʼIni nto tsí kakaꞌan ñátā san kídaā: “Ñá kaꞌnī ntó ñaꞌa, tsí xoo é kaꞌní i ñaꞌa ne, níꞌi ña e dóo ntoꞌo ña”, kaꞌan ña.
23330	MAT 5:27	ʼÉ īni nto tsí kakaꞌán lei Muísee: “Ñá ku kukīdi niꞌi nto ñádɨ̄ꞌɨ é ña te ñádɨ̄ꞌɨ míi ntō”, kaꞌan.
23331	MAT 5:28	Ntá tsi xuꞌú kakaꞌán u ni ntō: Tē xoó ñaꞌa ntio ña é viī ña é kini kaa ni ñadɨ̄ꞌɨ dá kaito ña ña ne, vata te kīdi niꞌi ña ña, tsí edé kuení ña é viī ña é kīni kaa san ni ña.
23334	MAT 5:31	ʼKuān ó kakaꞌan ña intóo kídaā dɨ: “Xoó ñatīi é naxtuvī mii ña ñadɨꞌɨ́ ña ne, da miī é nakatsin ña tutú ña”, kaꞌan ña.
23335	MAT 5:32	Ntá tsi xuꞌú ne, kakaꞌán u ni ntō: Tē xoó ñatīí xtuvī mii ña ñadɨꞌɨ́ ña ne, tē ña ni ide ñadɨꞌɨ́ san é kini kaa ni tuku ñatīí ne, kaxéꞌe ñatīí san itsi é vīí ñadɨꞌɨ̄ ña é kīni kaa. Tē xoó ñaꞌa natántaꞌa niꞌi ña ñadɨ̄ꞌɨ́ san ne, kade ña é kini kaa ni ñā dɨ.
23336	MAT 5:33	ʼÉ tēkú nto dɨ dá kakāꞌan ñátā san: “Tē xeꞌé nto xuꞌu nto ni Xuva kō né, da miī é kāda ntaa nto”, kaꞌan ña.
23341	MAT 5:38	ʼÉ tēkú nto tsí kakaꞌán lei Muísee: “Tē xoó tavā i ntuxnúū ntó ne, tavá nto ntuxnūú ña dɨ. Tē xoó tavā i núꞌu ntō ne, tavá nto núꞌu ñā dɨ”, kaꞌan.
23346	MAT 5:43	ʼÉ tēkú nto tsí kakaꞌan ñáꞌa: “Kuinima ntó taꞌan nto, ne, ña ku kuinima ntó ña kadē xení ni ntō”, kaꞌan ña.
23360	MAT 6:9	Duꞌva koo kaꞌan ntâꞌví nto: Xuvā ntɨ é tuví nto e dukún kān, na nakuiko ñuꞌū ntɨ́ dɨvī nto.
23376	MAT 6:25	ʼDukuān ne, kakaꞌán u ni ntō: Ñá ku dē kuení nto ntuvi iña nto, míꞌi kīꞌxi é kōꞌo é kāꞌxi nto, míꞌi kīꞌxi doo é kunūu nto. ¿Ñā ntu te dií dií ka nuu áꞌvi ntuvi iña nto é vata kaa e é kāꞌxi nto? ¿Ñā ntu te dií dií ka nuu áꞌvi kúñu ntō é doo san é kunūu nto?
23382	MAT 6:31	Dukuān ne, ñá ku kutsuꞌun ntō, ñá ku kaꞌān nto: “¿Míꞌi ntu kīꞌxi é koꞌo ō, é kāꞌxi o? ¿Míꞌi ntu kīꞌxi é kunuu kutāvi o?” Ñá ku kuān xkoó kaꞌan nto.
23389	MAT 7:4	Te kāꞌán ni tāꞌan o: “Tāꞌxin ntuxnúu o, na nātavá u utsi xákā é nūu san”, koo kaꞌan, ntá tsi ¿míꞌi ntu kūvi kinin é natāvan, tsí ntuꞌu san núu ntuxnúu o?
23407	MAT 7:22	Ntuvi tsikán ne, ñá te da dīi ñaꞌa káꞌan ñá nī ko: “Tōꞌó ntɨ, ntɨꞌɨ́ ne, káꞌān ntɨ́ kuenta iña ntó ne, nakúnū ntɨ́ é ña váꞌa kuēnta iña nto. Nuu i é dóo naꞌnu é idé ntɨ kuenta iña ntó dɨ”, koo kaꞌan ña.
23408	MAT 7:23	Kidáā ne, káꞌān ú ni ñā: “Xuꞌú ne, ñá īní u nto. ¡Koo xio nto, tsí ña váꞌā ó ni ide nto!”, koo kaꞌán u ni ñā.
23416	MAT 8:2	Xée ūun ñaꞌa, ña kanakóꞌxo kúñu ī, mí tuví ña ne, ínchɨtɨ ña nūu ñá, kakaꞌan ña: —Tōꞌó, tē ntio nto ne, kuvi ntaváꞌa nto ko —kaꞌan ña.
23417	MAT 8:3	Nákāa Jesuu ntaꞌa ñá ne, tɨɨn ntaꞌa ña ñā ne, dá kakāꞌan ña: —Ntio ko. ¡Ntuváꞌan! —kaꞌan ña. Ura tsí i ntuváꞌa ña ne, ntɨ̄ꞌɨ kuiꞌí san.
23418	MAT 8:4	Kakaꞌan Jésuu ni ña: —Kuenta tsí viin. Ñá ku kāꞌan ni ñaꞌa nté o kuvi o, ntá tsi kuēꞌen mí tuví dutú san, nañēꞌen ña kúñu ō. Da kidáa kuēꞌén doméni iña Xuva ko é kākaꞌan lei Muísee, vata koo é kūtuni ñáꞌa san tsi é ntuváꞌan —kaꞌan ña.
23420	MAT 8:6	kakaꞌan ñá ni ñā: —Tōꞌó, tuví ña kade tsiñu iñá ko nú viꞌī kó kān ne, nautun ña. Ñá tē nté kaa kantoꞌo ña —kaꞌan ña.
23421	MAT 8:7	Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni ña: —Kɨ́ꞌɨ̄n u, dá ntaváꞌā ú ña —kaꞌan ña.
23422	MAT 8:8	Ntá tsi kakaꞌan tóꞌō sntadún san ni ñā: —Tōꞌó, ñá tē neé nuu áꞌvī u é kɨ̄ꞌɨn nto nú viꞌī kó kān. Te da mii tsī é kaꞌan ntó ne, ntuváꞌa ña.
23424	MAT 8:10	Da kúduꞌva Jesuú da téku ña é kākaꞌan tóꞌō sntadún san ne, kakaꞌan ñá nī ña ntántīkɨn ña: —Nuu é ntaā i é kākaꞌán u ni ntō. Váta kīní u uun ñaꞌa, ña e dóo kakuintíꞌxe i, nté ña ñuú Israee.
23427	MAT 8:13	Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu ni tóꞌō sntadún san: —Kunúꞌun. Kuan koo na kūví vata tsī o kuíntiꞌxe o —kaꞌan ña. Ura dúꞌva tsi i ntuváꞌa ña kade tsiñu iña ña.
23431	MAT 8:17	Kuan ō kúvī vata koo é kūntaa é kākaꞌan Ísaia, ña é kaꞌán naa Xuva ko kídaā: “Mii ñā é ntāꞌa ña kuiꞌi ko ne, mii ñā ído ñā nuu i é ntántoꞌo kō”, kaꞌan ña.
23433	MAT 8:19	Xée ūun mastrú leí san, ne, kakaꞌan ñá ni ñā: —Mastrú, kuntīkɨ́n u nto dā míꞌī ka mí kɨ̄ꞌɨn nto —kaꞌan ña.
23434	MAT 8:20	Kakaꞌan Jésuu ni ña: —Xteé san ne, īó mâvi tɨ mí kaintoo váꞌa tɨ. Lāá, kɨtɨ ntaíko e dukún kān né, īó taka tɨ mí kañuꞌu váꞌa tɨ dɨ. Ntá tsi xuꞌú é vēxkúvī ú ñatīí ne, ña túvī mí kutūví daꞌna dɨkɨ́ ko —kaꞌan ña.
23435	MAT 8:21	Tuku ña ntɨniꞌi ñā né, kakaꞌan ñá ni ñā: —Tōꞌó ntɨ, taꞌxi nto é diꞌna kikuꞌxí u uvā kó ne, da kidáa kuntīkɨ́n u nto —kaꞌan ña.
23436	MAT 8:22	Ntá tsi kakaꞌan Jésuu ni ña: —Kuntīkɨ́n ko. Xtuvīn miin ñá ntɨ̄xɨ́ san, na kūꞌxí taꞌan ña ña ntɨ̄xɨ́ niꞌi ñā —kaꞌan ña.
23439	MAT 8:25	Kuéꞌēn ña ntántīkɨn ñá ne, nantóto ña ñā, ntákaꞌan ña: —¡Nakakū ntó ntɨ, Tóꞌō ntɨ, tsí doko sa téni ō! —kaꞌan ña.
23440	MAT 8:26	Kakaꞌan Jésuu ni ña: —¿Nté kui ntaúꞌvī ntú nto? ¿Nté kui ña kueꞌe ntu ntákuintiꞌxe nto? —kaꞌan ña. Kidáā ne, nákuntītsí ña, kakaꞌan ñá ni tātsín san ni ntūte sán ne, kūkadin.
23441	MAT 8:27	Koó dā kúduꞌva ña ñuꞌu tun ntōó san, ntátsixeꞌe tāꞌan ña: —¿Neé ntu ñaꞌa ña sāꞌa? Tsí un tsi nte tátsín san ni ntūte san kade ntaa é kākaꞌan ña —kaꞌan ña.
23443	MAT 8:29	Ntákachuꞌu ntáa ñatīí san, ntákaꞌan ña: —¿Ntē ntú koo vií nto nī ntɨ́, Iꞌxá Xuva kō? ¿Vēxnántoꞌo ntu nto ntɨ́ diꞌna dá xēe ntúvi ī é ntōꞌo ntɨ? —kaꞌan ña.
23445	MAT 8:31	Ntaíkan é ña váꞌā san da xeꞌe ntaꞌa Jésuu: —Te nakuitā ntó ntɨ ne, taꞌxī nto é kɨ̄ꞌví ntɨ nima kútsín san —kaꞌan.
23446	MAT 8:32	Kakaꞌan Jésuu: —Kuēꞌen —kaꞌan ña. Ne, ntīi é ña váꞌā san nima ñátīí san, kúkɨ̄ꞌví nima kútsín san. Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ kutsín san ínu tɨ, kueꞌen tɨ́ xɨꞌntɨ kán, ne, nákōꞌxó nuu tɨ kúñu tɨ̄ nu mínī san. Ikān ténī ntɨɨ́ ntɨɨ̄ tɨ.
23450	MAT 9:2	Kidáā ne, xee níꞌi ñāꞌa san uun ñaꞌa, ñá xiꞌi dáva kúñu ī, ntekú ña chidō. Dā íni Jesuu tsi dóo ntákuintiꞌxe ña vexníꞌi ñā sán ne, kakaꞌan ñá nī ñá xiꞌi dáva kúñu ī san: —Ō dáꞌ, naxnuu ini o, tsí e dé kaꞌnu iní u ni ō kuétsi ō —kaꞌan ña.
23451	MAT 9:3	Ntá tsi mastrú leí san ne, dē kuení mii ñā: “É kuān ó kakaꞌan ñá sāꞌá ne, dotō tsí kakaꞌan ña túꞌūn é da mii tsi Xuva ko kūvi kaꞌan ña”, dé kuení ña.
23452	MAT 9:4	Ntá tsi ini Jésuu neé ntádē kuení ña, ne, kakaꞌan ña: —¿Nté kui dóo kīni o ntádē kuení ntu nto?
23453	MAT 9:5	¿Nee iña é dií ka ña ntii tuꞌun é kāꞌán u, te kuinī ntó, ō é kāꞌán u: “Kada ntaa kaꞌnu iní u kuétsi ō”, ō é kāꞌán u: “Nakuntítsin ne, kakan ve”?
23454	MAT 9:6	Ntá tsi ntio ko é kūtuni nto tsí kuvi vií u, xuꞌu é vēxkúvi ú ñatīi, é kāda kaꞌnu iní u kuétsi ntō ñuxiví a —kaꞌan ña. Kidáā ne, kakaꞌan ñá nī ñá xiꞌi dáva kúñu ī san: —¡Nakuntítsin ne, nakiꞌin chido ō né, kūnúꞌun nú viꞌi o kān! —kaꞌan ña.
23457	MAT 9:9	Dā ntáka Jesuu íkān ne, kuéꞌēn ká ña. Īní ña uun ñatīi, ñá nani Māteu. Tuví ña mí kaido ña diuꞌun xôó san iña ñá ñuú Roma. Kakaꞌan ñá ni ñā: —Kuntīkɨ́n ko —kaꞌan ña. Nákuntītsí Mateú san ne, kuéꞌen ña kūntikɨn ñá ña.
23459	MAT 9:11	Dā íni ña fariseú san ne, tsixeꞌe ñā ña ntántīkɨn Jésuu: —¿Nté kui ntaéꞌxi dadɨɨ ntú mastru ntó san nī ña ntaído diuꞌun xôó san ni ña iō kuetsí i san? —kaꞌan ña.
23460	MAT 9:12	Dā téku Jesuú ne, kakaꞌan ñá ni ñā: —Ña é vāꞌá o ni ī ne, ña ntántio ña medíkū; mii tsī ña ntánchokuví san.
23461	MAT 9:13	Kueꞌēn ntó ne, nakuāꞌa nto túꞌūn saꞌa, vata koo é kūtuni nto nee iñá ncho kaꞌan sáꞌā: “Ñá tē doméni é ntio ko, tsi é ntīo kó ne, na ntūntaꞌví ini nto taꞌan nto.” Kuan ō kaꞌan Xúva kō. Tsí xuꞌú ne, ñá te ñaꞌa é vāꞌa véxnantuku ú, tsí ñaꞌa é iō kuetsí i —kaꞌan ña.
23462	MAT 9:14	Kidáā ne, xéē ña ntántīkɨ́n Juaán san mí tuví Jesuú ne, tsixeꞌe ña ñā: —¿Nté kui ntɨꞌɨ́ nī ña fariseú san ne, ntaíntóo ixū ntɨ, ntá tsi ña ntántīkɨn ntó ne, ña ntáde ña? —kaꞌan ña.
23463	MAT 9:15	Nantíko kōó Jesuu, kakáꞌan ñá ni ñā: —¿Vá kuntoo ntaꞌxa ntu ña kaxee viko mí tántaꞌa ñaꞌa dá tuví dukuān ña tántaꞌa san ni ñā? Tsi xée ūra i é ntāka ña tántaꞌa san mí ntōo ña ne, kidáā né, kuntoo ixu ñā.
23466	MAT 9:18	Da nɨɨ kākaꞌan Jésuu ni ñá ne, xée ūun ñaꞌa ña tsiñu i, inchɨ́tɨ ña nūu Jésuú ne, kakaꞌan ña: —Dā ve xíꞌi a diókō ko. Ntá tsi te kīꞌxi nto ne, te tɨɨn ntaꞌa nto ī né, ntoto —kaꞌan ña.
23469	MAT 9:21	Tsí dé kuení ña: “Te da mii tsi dūꞌnu ña tɨɨn ntáꞌa ú ne, ntuváꞌa u”, kuini ña.
23470	MAT 9:22	Xkokōto Jésuu áta ñā ne, īní ña ña. Kakaꞌan ñá ni ñā: —Ō dáꞌ, naxnuu ini o, tsi é ntuváꞌan, tsi kuíntiꞌxe o ko —kaꞌan ña. Ne, ura dúꞌva tsi i ntuváꞌa ña.
23472	MAT 9:24	kakaꞌan ñá ni ñā: —Koo xio nto. Ñá te ni xīꞌí tun; kūdii kakidí tun —kaꞌan ña. Da xkuntée ñaꞌa san Jesuu.
23475	MAT 9:27	Dā ntáka Jesuu íkān ne, uvi ñáꞌa, ña kuāá, kuntīkɨn ñá ña, ntákana ña ña: —¡Ntūntaꞌví ini nto ntɨ́, Iꞌxá ika Dāvii! —kaꞌan ña.
23476	MAT 9:28	Dā ita ntíꞌxin Jesuú san má viꞌi kān ne, xée etsin ña kuāá san mí tuví ña. Kakaꞌan Jésuu ni ña: —¿Ntákuintiꞌxe ntu nto e kuvi vií u sáꞌā? —kaꞌan ña. —Ntákuintiꞌxe ntɨ́ nto, Tóꞌō ntɨ —kaꞌan ña.
23477	MAT 9:29	Kidáā ne, tɨɨn ntaꞌa ña ntuxnūu ñá, kakaꞌan ña: —Na kūví vata tsī ó ntákuintiꞌxe nto —kaꞌan ña.
23478	MAT 9:30	Kidáā né, nāxiꞌi ntuxnúu ña. Dōó kaꞌan Jésuu ni ña: —Kuenta tsí vií nto vata koo é ña kutúni ñáꞌa san —kaꞌan ña.
23481	MAT 9:33	Dā nakuíta Jesuu é ña váꞌā san ne, nākaꞌan ñá ñɨꞌɨ san. Koó dā kúduꞌva ñaꞌa sán ne, ntákaꞌan ña: —¡Nté uun ito vata kíni o é kuan koo kūvi ñuú Israee! —kaꞌan ña.
23482	MAT 9:34	Ntá tsi ña fariseú san ne, ntákaꞌan ña: —Kūdii tóꞌō e ña váꞌā san kaxeꞌe é kūvi vií ña sāꞌá nakuitā ñá é ña váꞌā san —kaꞌan ñá iña Jésuu.
23485	MAT 9:37	Jesuú ne, kakaꞌan ñá nī ña ntántīkɨn ña: —Dōó iō ñáꞌa é vāta tekú ña túꞌun Xuva kō, ntá tsi ña tɨtɨ́n ñaꞌa ña ntákaꞌan ntódo san. Vata ntáa matu e dóo kuáan ne, xōxó kueꞌe ñáꞌa é taꞌvi ñā.
23488	MAT 10:2	Duꞌva nanī pustru, ña é uxuví san: ña é kuvi ūun ne, Simuun ña (Pedru nani ñá dɨ), ni enī ñá, Andree; ni Sāntiaú, ni enī ñá, Juaan, ntuvi íꞌxá Zebedeu;
23491	MAT 10:5	Taxnūu Jesuu ña é uxuvi ñáꞌa san ne, kakaꞌan ñá ni ñā: —Ñá ku ñeꞌē nto mi ña ntákuintiꞌxe ña Xuva kō; ntē ña ku ñeꞌé nto mí ntoo ña Samariá san dɨ.
23532	MAT 11:4	Kakaꞌan Jésuu ni ña: —Kueꞌēn nto mí tuví Juaán ne, káꞌan nto ni ñā nuu i é ntátekú nto ni nūu i é ntaíni nto.
23535	MAT 11:7	Dā kunúꞌu ña ntántīkɨ́n Juaán san ne, eni ntuꞌu Jēsuu kakaꞌan ñá nī ñāꞌa, ña e dóo tɨtɨ́n, ña ntántoo san, kuenta iñá Juaan: —¿Nee iñá ntu ixkoto nto má kūꞌu kan? ¿Vá ixkoto ntú nto choo é kākantá nuu da kainu tatsín san?
23538	MAT 11:10	Tsí uve naꞌa túꞌun Xuva ko, kākaꞌan íña ña: Iꞌa taxnūu ú maú ko é kodo nuū ña, é nakōo túꞌve ña itsi mí kɨ̄ꞌɨn, kaꞌan.
23544	MAT 11:16	ʼ¿Nee iñá ntu é natee taꞌan o ñaꞌa san, ña ntántoo vevii, ña é ñá ncho tekú i? Vata ntáa iꞌxá e ntánadɨkɨ nu âꞌví kān ntáa ña, iꞌxa é ntákaꞌan níꞌi tāꞌan i:
23548	MAT 11:20	Kidáā né, eni ntuꞌu Jēsuu kade tíi ña nī ña ñuú i san, mí dóo kiꞌin itó ede ña nuu i é dóo naꞌnu, tsí ña ni nátɨvi īní ña kuétsi ña. Kakaꞌan ña:
23553	MAT 11:25	Kidáā ne, kakaꞌan Jésuu: —Ntadiáꞌvi nto, Xuvā ko, Tóꞌō e dukún kān ni ñūxiví a dɨ, tsí xnuu xuꞌū ntó nuu i é nuu é ntaā í san é ña kiní ña dóo kiꞌin inī í san nī ña dóo tuꞌvé i sán dɨ ne, nañēꞌe ntó ña ntāꞌví san.
23555	MAT 11:27	Kakaꞌan xtúku Jesuu: —É taꞌxi Xuva kō é un ntɨꞌɨ nuu i ntāꞌa ko. Xōxó ñaꞌa é īni ntíꞌxe ña xoo é Iꞌxá Xuva ko, da mii Uvā kó ini ña. Xōxó īni i xoo é Xuva kō, da mii tsi Iꞌxā ñá, ni da xōó ka ñaꞌa é ntio Iꞌxá ña é kūtuni ña.
23560	MAT 12:2	Ntá tsi dā íni ña fariseú san ne, ntákaꞌan ñá ni Jēsuu: —Uun ō ntáde ña ntántīkɨn nto é dóo xií kaa é vīi o ntuvi dá iō dáꞌna —kaꞌan ña.
23561	MAT 12:3	Kakaꞌan Jésuu ni ña: —¿Vāta nakuaꞌa ntu nto nte o dé Davii da kákɨn ña kídaa, ni ña ntɨniꞌi ñā?
23565	MAT 12:7	Ñá īni nto neé ncho kaꞌan Xúva kō dá kakāꞌan ña sáꞌā: “Ñá tē doméni é ntio ko, tsi é ntio kó ne, na ntūntaꞌví ini nto taꞌan nto”, kaꞌan ña. Tē dɨ́ ni ñeꞌe dɨkɨ ntíꞌxe nto sáꞌā ne, ñá ni kāꞌan ntée nto ñaꞌa, ña é ña tuvi kuétsi ī.
23568	MAT 12:10	Ikān tuví uun ñatīí, ña é itsi ntáꞌa i. Tsixeꞌe ñāꞌa san Jésuu: —¿Ña xíi kaa ntu é ntaváꞌa o ñaꞌa ntuvi dá iō dáꞌna? —kaꞌan ña. Kuan ō kaꞌan ñá vata koo é nīꞌi ña é tsiꞌi kuétsi ña ña.
23569	MAT 12:11	Kakaꞌan Jésuu ni ña: —Xoó ñaꞌa nto, te ūun kudii á leꞌntu nto īó tɨ ne, te kōꞌxó nuu tɨ xavi ntuvi dá iō dáꞌna ne, ¿ñā ntu natavá nto tɨ?